İtalya Ekonomi ve Ticaret Raporu

İTALYA CUMHURİYETİ
1
GENEL BİLGİLER
Nüfus:
60 milyon
Resmi Dil:
İtalyanca
Din:
Katolik Hristiyan
Başkent:
Roma
Yüzölçümü:
301.338 km2
Para Birimi:
Euro (1 EUR = 8,70 TRY)
Yönetim Şekli:
Parlamenter Demokrasi
Devlet Başkanı:
Sergio Mattarella
Kaynak: (T.C. Dışişleri Bakanlığı, T.C. Ticaret Bakanlığı)
2
 İtalya, Avrupa’nın güneyinden Akdeniz içlerine doğru kuzeybatı güneydoğu yönünde
uzanan bir yarımada üzerinde yer alır. Güneyinde ve batısında Akdeniz, doğusunda
Adriyatik Denizi ve kuzeyinde Alp Dağları ile çevrelenmiştir. Akdeniz’deki Sicilya ve
Sardunya adaları ile yarımada çevresindeki irili ufaklı birçok ada İtalya’ya aittir.
 İtalya’nın, kuzeybatısında Fransa, kuzeyinde İsviçre ve Avusturya, kuzeydoğusunda
Slovenya ile kara sınırı bulunmaktadır. Ayrıca kendi toprakları içerisinde bulunan iki
bağımsız ülke ile de sınırı vardır. Bu ülkelerden biri Katolik mezhebinin dini başkenti olan,
Roma içerisindeki Vatikan Devleti (0,44 km2), diğeri de Avrupa’nın yaşayan en eski
cumhuriyeti olan ve Floransa’nın 100 km. kadar batısında yer alan San Marino
Cumhuriyeti (481 km2)’dir.
 Bu ülkelere ek olarak Adriyatik ülkelerinden Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ ve
Arnavutluk’un, Akdeniz ülkelerinden Yunanistan, Tunus ve Malta’nın aralarında kara
sınırı bulunmamasına rağmen İtalya’ya komşu ülke olduğu söylenebilir.
3
 İtalya'nın yönetim biçimi çok partili ve parlamenter demokrasi ile işleyen cumhuriyettir.
İtalya'nın politikaları bu bağlamda oluşturulur. Yürütme erki, bakanlar kurulundadır ve
cumhurbaşkanı başkanlık eder. Yasama organı, ulusal meclis ve bakanlar kurulu
tarafından ortaklaşa yürütülür. Yargı, yasama ve yürütme erklerinden bağımsızdır.
 İtalya 2 Haziran 1946'dan bu yana demokratik cumhuriyet olarak yönetilmektedir. Bunun
öncesinde ülkede bulunan kraliyet sistemi halkoylaması sonucu kaldırılmıştır. İtalyan
Anayasası ise 1 Ocak 1948 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
 Nüfus artışı olmasına rağmen İtalya, dünyanın en düşük doğum oranına sahip
ülkelerinden birisidir. Ülkenin nüfus artışı dışarıdan gelen göçlerle artmaktadır. Bunun
yanında İtalya, Japonya ve Almanya’dan sonra dünyanın en yaşlı nüfusuna sahip ülkesidir
ve nüfusun yaşlanması devam edecektir. 2010- 2030 arasında çok yaşlı nüfusun (80+) %
56 artması beklenmektedir.
4
 1970'lerin başında, pirit (Toskana, Maremma'dan), asbest (Balangero madenlerinden),
florit (Sicilya'dan) ve tuzun büyük bir üreticisi olan ve aynı zamanda alüminyum
(Gargano'dan), kükürt (Sicilya'dan), kurşun ve çinkoda (Sardunya'dan) kendi kendine
yeterli olan İtalya bu konumunu 1990'ların başından itibaren kaybetmiştir. Ülkenin
önemli miktarda demir, kömür ya da petrol birikimi yoktur. Ancak ,özellikle Po Vadisi ve
Adriyatik Denizi'nde son yıllarda doğal gaz rezervleri keşfedilmiştir.
 Son 10 yılda İtalya, dünyanın en büyük yenilenebilir enerji üreticilerinden biri haline
gelmiş ve Almanya'dan sonra AB'nin 2. büyük ve dünyadaki 9. üretici ülke olmuştur. Ülke
aynı zamanda güneş enerjisinde de dünyanın 5. en büyük enerji üreticisidir. Yenilenebilir
kaynaklar, İtalya'da üretilen tüm elektriğin %27,5'ini oluşturmaktadır (su gücü %12,6,
%5,7 ile güneş, %4,1 rüzgâr, %3,5 biyoenerji ve %1,6 jeotermal kaynaklar). Ulusal enerji
talebinin geri kalanı fosil yakıtlarla (%38,2 doğal gaz, %13 kömür, %8,4 petrol) ve ithalatla
karşılanmaktadır. (Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı)
5
EKONOMİ
2019
İTALYA
TÜRKİYE
GSYH
2 trilyon dolar
754,4 milyar dolar
Kişi Başına GSYH
33.189 dolar
9.042dolar
(Kaynak: The World Bank)
GSYH’NİN SEKTÖREL DAĞILIMI
Hizmetler
% 73,9
Sanayi
% 23,9
Tarım
% 2,1
(Kaynaklar: TÜİK, CIA World Factbook)
6
2019
İTALYA
TÜRKİYE
Büyüme Oranı
%0,3
%0,9
Enflasyon Oranı
%0,6
%15,1
İşsizlik Oranı
%9,8
%13,4
(Kaynaklar: TÜİK, The World Bank)
2019
DÜNYADA İŞ YAPMA KOLAYLIĞI SIRALAMASI
TÜRKİYE
İTALYA
190 ülke arasında 33. sırada
190 ülke arasında 58. sırada
(The World Bank-Doing Business Report)
7
 Avrupa’nın 4. dünyanın 8. büyük ekonomisi olan İtalya, Avrupa Birliği’nin kurucu üyesidir.
Ülke aynı zamanda ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, Kanada, Japonya ve Rusya ile birlikte
G8 adı verilen sanayileşmiş ülkeler grubuna dâhildir.
 İtalya güçlü ekonomik yapısını, diğer sanayileşmiş ülkelere oranla daha çok aile şirketi
olan ve bu aileler tarafından yönetilen, sanayi grupları içerisinde bir araya gelmiş olan
küçük ve orta ölçekli firmalara borçludur. Bu firmalar çeşitli kapital ve tüketim ürünleri
kategorilerinde uzmanlıklar geliştirmişlerdir. Büyük ölçekli firmalar ise daha çok Kuzey ve
Orta İtalya’da toplanırken Güney İtalya’da daha çok tarım ve turizm alanında faaliyet
gösteren küçük işletmeler faaliyet göstermektedir.
8
 İtalya ekonomisinde imalat sektörü çok güçlüdür. İmalat sektöründe son 30 yıldır
Avrupa’nın 2. dünyanın 6. büyük üreticisi, imalat sektörü ihracatında dünyada ticaret
fazlası veren 5. ülkesidir. Ana sanayiler arasında otomotiv, gemi yapımı, kimyasallar,
mobilya, giyim ve tekstil, deri eşya ve ayakkabı, gıda prosesi, seramik ürünler, parçalar ve
makineleri sayılabilir. Makine üretiminde Avrupa’nın Almanya'dan sonra ikinci, ilaç
sanayiinde de üçüncü en büyük üreticisidir
 İtalyan ekonomisinin bir diğer gücü ise “sanayi bölgeleri” olarak adlandırılan ve aynı
sektörde, her biri üretim aşamalarının başka bir dalında uzmanlaşmış birçok firmanın sıkı
ekonomik ilişkiler içerisinde bir arada bulunduğu alanların gelişimidir. Bugün İtalya’da
200’den fazla sanayi bölgesi mevcuttur. Ülke çok çeşitli ihracat yapısına sahip olup, belli
başlı sektörlerdeki global rekabet gücü; know-how üstünlüğü, yenilikçilik ve “Made in
Italy” markasını oluşturmuştur. (Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı)
9
DIŞ TİCARET
 İtalya’nın ihracatında ağırlıklı olarak makine, nakliye ekipmanı, metal ve kimyasallar gibi
orta düzey teknoloji gerektiren ürünler ön plandadır. Bunun yanında gıda ve içecek,
tekstil, kıyafet, deri, ayakkabı, seramik gibi İtalyan KOBİ lerinin belkemiğini oluşturan
emek yoğun ürünler de İtalya’nın ihracatında önemli yer tutmaktadır.
 İtalya’nın ihracatında AB üyesi ülkelerinin payı 2001’den beri düşmekteyse de bu oran
halen % 50’nin üstündedir. Almanya, İtalya’nın ihracatında birinci sırada yer almaktadır.
 Ülkenin ithalat kalemlerinin başında ise ham petrol, petrol yağları ve gazları, otomotiv ve
oto yan sanayi ürünleri, kimyasallar, ilaçlar, mineraller ve demir dışı metaller, makineler
ve ekipmanları gelmektedir.
 İtalya’nın ithalatında AB ülkelerinin payı % 60 civarındadır. Almanya İtalya’nın ithalatında
da birinci sırada yer almaktadır. (Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı)
10
TOPLAM DIŞ TİCARET RAKAMLARI (ABD Doları )
İtalya
Türkiye
İtalya
2016
İHRACAT
İTHALAT
Türkiye
İtalya
2017
Türkiye
İtalya
2018
Türkiye
2019
461,6
142,6
507,4
157
550
167,9
532
171
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
406,6
198,6
453,5
233,7
503,5
223
473,5
200,6
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
Milyar
(Kaynak: TÜİK, T.C. Ticaret Bakanlığı, CIA World Factbook)
11
İTALYA
TÜRKİYE
İHRACATINDA
Almanya, Fransa, ABD, İsviçre, Birleşik
Almanya, İngiltere, Irak, İtalya, ABD
İLK 5 ÜLKE
Krallık
İTHALATINDA
Almanya, Fransa, Çin, Hollanda, İspanya
Çin, Almanya, Rusya, ABD, İtalya
İHRACAT
Makinalar, mekanik cihazlar ve aletler;
Motorlu kara taşıtları; Demir ve çelik;
ÜRÜNLERİ
Motorlu kara taşıtları; Eczacılık ürünleri;
Makinalar, mekanik cihazlar ve aletler;
Elektrikli makina ve cihazlar; Plastikler ve
Meyveler ve sert kabuklu meyveler;
İLK 5 ÜLKE
mamulleri
İTHALAT
ÜRÜNLERİ
Mineral yakıtlar, yağlar
Mineral yakıtlar, yağlar; Motorlu kara
Makinalar, mekanik cihazlar ve aletler;
taşıtları; Makinalar, mekanik cihazlar ve
Motorlu kara taşıtları; Plastikler ve
aletler; Elektrikli makina ve cihazlar; Eczacılık
mamulleri; Elektrikli makina ve cihazlar;
ürünleri
Demir ve çelik
(Kaynak: Trademap)
12
TÜRKİYE İLE TİCARET
TÜRKİYE – İTALYA
TÜRKİYE’NİN İHRACATI
TÜRKİYE’NİN İTHALATI
2016
7,58 milyar dolar
10,21 milyar dolar
2017
8,47 milyar dolar
11,30 milyar dolar
2018
9,56 milyar dolar
10,15 milyar dolar
2019
9,29 milyar dolar
8,61 milyar dolar
(Kaynak: TÜİK)
 Türkiye’nin AB üyeliğini destekleyen ülkelerin başında gelen İtalya, Türkiye’nin en önemli
ticaret ortaklarından biridir. Türkiye’nin İtalya’ya yakın olması ve komşu olduğu pazarlara
girebilmek için önemli bir merkez oluşturması Türkiye’yi, İtalya için önemli bir yatırım ve
ticaret ortağı haline getirmektedir.
13
 İtalya ile Türkiye arasındaki ilişkiler birbirini tamamlar niteliktedir. Tekstil-konfeksiyon,
deri, makine imalat, gıda işleme ve kimya sektörleri İtalyan firmalarının işbirliğine son
derece açıktır. Bu sektörlerin yanı sıra ambalaj, madencilik, mobilya, otomotiv yan sanayi,
elektronik, güvenlik sistemleri, mücevherat, haberleşme, mühendislik, lojistik, metal
işleme, gemi inşa, enerji, ulaştırma, çevre projeleri, savunma sanayi, sağlık, finansal
hizmetler ve turizm sektörleri de işbirliği potansiyeline sahiptir. (Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı)
ANKARA İLE TİCARET
ANKARA – İTALYA
ANKARA’NIN İHRACATI
ANKARA’NIN İTHALATI
2016
319,3 milyon dolar
911,5 milyon dolar
2017
338,9 milyon dolar
1,13 milyar dolar
2018
331,2 milyon dolar
863,6 milyon dolar
2019
297,7 milyon dolar
967,9 milyon dolar
14
TÜRKİYE – İTALYA ARASI TİCARETTE ANKARA’NIN YERİ
Yıl
İhracatta Ankara’nın Payı İthalatta Ankara’nın Payı
(%)
(%)
2016
4,21
8,92
2017
4,00
10,01
2018
3,47
8,51
2019
3,20
11,24
ORTALAMA
3,72
9,67
(Kaynak: TÜİK)
15
İTALYA-TÜRKİYE YATIRIM İLİŞKİLERİ
 Türkiye'nin 2018 yılında yurtdışına gerçekleştirdiği 4 milyar dolar değerindeki toplam
yurtdışı doğrudan yatırımda, İtalya 32 milyon dolar ve %0,8 pay ile 9. sıradadır. Aynı yıl
yurtdışından Türkiye'ye gelen 6 milyar dolar toplam doğrudan yatırımda ise İtalya, 509
milyon dolar ve %8,5 pay ile 3. sıradadır (TCMB). Türkiye’deki İtalyan firmaların sanayi
sektöründe ağırlıklı olarak gıda, hazır giyim, kimyasal ürünler, elektrik-elektronik, makine
imalatı, mobilya, demir-çelik ve otomotivde; hizmet sektöründe ise ticaret, turizm,
haberleşme, bankacılık ve yatırım finansmanı üzerine yoğunlaştıkları görülmektedir.

Türkiye’de kayıtlı şirketlerin İtalya’da 50’den fazla ortaklık veya iştiraki bulunmaktadır.
Özellikle Kuzey İtalya’da yoğunlaşan Türk işletmeleri, diğer Avrupalı işletmelere kıyasla daha
küçük ölçeklidir. İtalya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı’na bağlı İtalyan Yatırım Ajansı,
dünyadaki tanıtım ofislerinin ilkini, İstanbul'da 2015’de açmış (ICE-ITA), bunu Londra, New
York, Singapur, Tokyo, Dubai, San Francisco, Pekin ve Hong Kong izlemiştir.
16
İTALYA SİYASİ YAPISI
 İtalyan siyasi birliği, 1861 yılında İtalya Krallığı’nın yeniden ihdasının (Risorgimento)
ardından, 1866’da Garibaldi öncülüğünde başlatılan Bağımsızlık Savaşı sonucunda
sağlanmıştır. 1870-71 Prusya-Fransa Savaşı’nın ardından son kalan Fransız güçlerinin de
ülkeden çıkarılmasıyla bağımsız ulus-devlet kurulmuştur.
 Tarihsel olarak “Güney Tirol” ismiyle bilinen Trentino-Alto Adige Bölgesi ve Istria
yarımadası ile Friuli-Venezia Giulia Bölgesi Birinci Dünya Savaşı’nın mağluplarından
Avusturya’yla 1919 yılında imzalanan St. Germain Antlaşması sonucunda İtalya siyasi
birliğine katılmıştır. Krallık İkinci Dünya Savaşı’nın bitimine kadar sürmüş, bu süre
zarfında İtalya günümüzdeki sınırlarına ulaşmıştır.
17
 Müttefikler tarafından Benito Mussolini liderliğindeki faşist rejime son verilmesinin
ardından, 1946 yılında Cumhuriyet tesis edilmiştir. Bu tarihten 1993 yılına kadar süren
dönem “Birinci Cumhuriyet”, 1993 yılından sonraki dönem ise “İkinci Cumhuriyet” olarak
adlandırılmaktadır.
 İkinci Dünya savaşından günümüze değin 66 hükümetin görev yaptığı İtalya’da
iktidarların 53’ünü koalisyonlar oluşturmuştur. Geleneksel olarak Hristiyan Demokrat ve
İtalyan Komünist/Sosyalist Partisi arasında bölünerek şekillenen siyaset, 1993 yılında
Silvio Berlusconi ve Kuzey Ligi gibi yeni aktörler ve oluşumların siyaset sahnesine
girmesiyle başlayan ve “İkinci Cumhuriyet” adı verilen mevcut dönemde ağırlıklı olarak
Demokratik Parti (PD) ve Forza Italia (FI) tarafından temsil edilen iki büyük kitle partisi
etrafında şekillenmiştir.

18
 Öte yandan, İtalya’da 4 Mart 2018 tarihinde düzenlenen genel seçimler sonucunda“M5S”
(Beş Yıldız Hareketi) ile “Lig” Partisi gibi siyasi oluşumlar birinci ve üçüncü sırada gelmiş;
sözkonusu partiler 1 Haziran 2018 tarihinde Koalisyon Hükümeti oluşturmuştur.
 26 Mayıs 2019’de yapılan Avrupa Parlamentosu seçimleri neticesinde, Hükümetin küçük
ortağı “Lig” Partisi AP seçimlerini birinci (%34,26) tamamlamıştır.
 Ağustos 2019’da yaşanan Hükümet krizinin ardından, “M5S” partisi bu kez Demokratik
Parti (PD) ile bir koalisyon hükümeti kurmak üzere anlaşmaya varmış; İtalya’nın mevcut
Koalisyon Hükümeti 9-10 Eylül 2019 tarihlerinde Temsilciler Meclisi ve Senato’dan
güvenoyu almıştır.
19
TÜRKİYE – İTALYA İLİŞKİLERİ
 Osmanlı İmparatorluğu, yükseliş döneminde Akdeniz’de egemen olan Ceneviz ve Venedik
gibi İtalyan yarımadasındaki Cumhuriyetlerle yakın ilişkiler içinde olmuştur. Osmanlı
İmparatorluğu’nun Venediklilerle ilişkileri 1381 yılına dek uzanmaktadır. Türkiye ile İtalya
arasındaki diplomatik ilişkiler ise 1856 yılında kurulmuş ve bu çerçevede 2006 yılında
Türkiye-İtalya arasındaki diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 150. yıldönümü kutlanmıştır.
Türkiye ve İtalya, Akdeniz Havzası’nda ortak çıkarları bulunan, ortak tarih ve değerleri
paylaşan iki bölgesel güçtür. İki ülkenin bölgesel ve küresel meselelere çözüm bulunması
hususunda işbirliği içinde çalışma iradesi mevcuttur. Nitekim Türkiye ve İtalya,
Afganistan’dan Libya’ya geniş bir coğrafyada barış ve istikrarın sağlanması amacıyla çaba
göstermekte
ve
işbirliği
yapmaktadırlar.
(Kaynak:
T.C.
Dışişleri
Bakanlığı)
20
 İkili ilişkilerde, her alanda farklı düzeylerde görüş alışverişine imkân veren Türkiye-İtalya
Hükümetlerarası Zirve Toplantıları, Türk-İtalyan Forumu ve Türk-İtalyan Medya Forumu
olmak üzere üç ayaklı bir süreç başlatılarak, işbirliği kurumsallaşma yolunda ilerlemiştir.
Türkiye-İtalya Hükümetlerarası Zirvesi bugüne kadar iki defa toplanmıştır.
 Sayın Cumhurbaşkanımız son olarak 5 Şubat 2018 tarihinde İtalya’ya bir çalışma
ziyaretinde bulunmuştur. İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, 13 Ocak 2020 tarihinde
ülkemizi ziyaret ederek, Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından kabul edilmiştir.
 Dışişleri Bakanımız Sayın Mevlüt Çavuşoğlu, son olarak 5. Akdeniz Diyaloğu vesilesiyle 56 Aralık 2019 tarihlerinde İtalya’ya bir ziyaret gerçekleştirmiş, İtalya Dışişleri Bakanı Luigi
Di Maio ülkemize ilk ziyaretini 7 Ocak 2020’de gerçekleştirmiştir.
 İtalya’da 50 bin civarında vatandaşımız yaşamaktadır. (Kaynak: T.C. Dışişleri Bakanlığı)
21