DUYU ORGANLARI DUYU ORGANLARI • 1-Genel Duyular • Ağrı, ısı, temas, basınç, dokunma • 2-Özel Duyular • GÖZ (görme organı) • KULAK (işitme-denge organı) • DİL (tad duyusu) • BURUN (koku duyusu) • DERİ (dokunma duyusu) GÖZ •Göz Küresi (Bulbus oculi) •Orbita’da yer alır. (GÖZ KÜRESİ) BULBUS OCULI ön 3 tabakadır. 1. Tunica fibrosa bulbi 2. Tunica vasculosa bulbi 3. Tunica interna bulbi (Retina) arka • Sclera •Sert ve sağlam bağ dokusu yapısında. • Göz küresinin şeklini korur. •Göz küresini hareket ettiren kaslar bağlanır Tunica fibrosa bulbi • Derinindeki yapıları korur. • Göziçi basıncı sabit tutar. • Cornea • Sclera • Cornea •Saydam • Damar yok • Sinirden zengin Tunica vasculosa bulbi (Tunica media bulbi) (Uvea) 3 kısımdır. • Iris • Corpus ciliare • Choroidea Tunica vasculosa bulbi (Tunica media bulbi) Iris • Daralıp genişleyerek bulbus oculi’ye giren ışığı ayarlar. • Göz rengini verir. Pupilla (bulbus oculi’ye giren ışığı kontrol eden delik) Tunica vasculosa bulbi (Tunica media bulbi) önde → cornea arkada → iris, pupilla aracılığıyla lens Iris cornea Camera anterior • Humor aquous içerirler Camera posterior iris, lens ve corpus ciliare arasında Camera: oda iris corpus ciliare lens corpus vitreum Humor aquosus • Camera posterior-anterior’da bulunan berrak sıvı. • Bulbus oculi’nin duvarlarını basınç oluşturarak optik yapıyı korur. • Cornea ve lens’i besler. Sinus venosus sclerae (Schlemm kanalı) Fontana aralıkları Camera anterior humor aquosus emilir ven pupilla iris lens Processus ciliaris humor aquosus’u salgılar Camera posterior Humor: sıvı Aquosus: sulu Tunica vasculosa bulbi (Tunica media bulbi) lens Corpus ciliare m. ciliaris tutunur M. ciliaris parasempatik etki ile kasılır kasılınca proc. ciliaris ön-içe gelir fibrae zonulares gevşer akomodasyonu(netleştirme) sağlar Ciliaris: kirpiksi Lens: mercek Processus ciliaris fibrae zonulares bağlanır humor aquous’u salgılar Lens Lens Fibrae zonulares lens’i asan lifler Tunica vasculosa bulbi (Tunica media bulbi) (Uvea) • Choroidea Retina’yı (pars optica) besler. Choroidea: zar gibi Retina Tunica vasculosa bulbi (Tunica media bulbi) Iris parasempatik etki sempatik etki iris Tunica interna bulbi (Retina) medial lateral Macula lutea En keskin görme Fovea centralis Kör nokta Discus nervi optici Klinik anatomi Normal görüntü Makula dejenerasyonunda görüntü Sarı nokta hastalığı Normal retina (Makula dejenerasyonu) Keskin görme bozulur IŞIĞI KIRAN YAPILAR cornea 1. Cornea (en fazla kıran yapı) 2. Humor aquosus lens 3. Lens 4. Corpus vitreum • Şeffaf, jel kıvamında • Damarsız Vitreum: cam gibi corpus vitreum LENS • İnce kenarlı mercek şeklinde yapı corpus vitreum ile iris arasında bulunur. • Fibrae zonulares ile proc ciliaris’lere asılıdır. • Katarkt; lens’in saydamlığını kaybetmesi GÖZÜN YARDIMCI ORGANLARI Palpebrae (göz kapakları) •Göz küresini hareket ettiren kaslar; 6 tane •Göz kapağını yukarı kaldıran kas; Supercilium (kaş) Apparatus lacrimalis Gl. lacrimalis Tunica Conjunctiva •Mukoza yapısında •Şeffaf ince zar •Scleranın görünen kısmı ve göz kapakları arka yüzünü döşer. KULAK İşitme ve denge organı • Dış kulak (auris externa) • Orta kulak (auris media) • İç kulak (auris interna) DIŞ KULAK (Auris externa) 1. kulak kepçesi 2. dış kulak yolu Görevi: Sesin toplanması • Ses kaynağının yerinin belirlenmesi Ses kaynağının transferi ORTA KULAK (auris media) • • • • • Dış kulak yolundan kulak zarı (membrana tympani) ile ayrılır Orta kulak boşluğu 0.5 cm³ hacimde düzensiz bir boşluk Östaki borusu ile nasopharynx’ten gelen hava ile doludur Kulak kemikçikleri sağlam delinmiş Kulak zarı (membrana tympani) Kulak kemikçikleri Çekiç Örs Üzengi Östaki borusu • 3.5-4 cm • Çoğunlukla kapalıdır • Yutkunma esnasında açılır İÇ KULAK • Labirent • kemik labirent • zar labirent • Zar labirent kemik labirentin içinde yer alır • Zar labirentin içinde sıvı vardır. KEMİK LABİRENT Salyangoz (Cochlea) işitme Yarım daire kanalları (canalis semicircularis) denge • Kemik labirentin içinde zar labirent bulunur. COCHLEA • İşitme ile ilgili kısımdır. • Spiral şekilli boşluktur. • İçerisinde perilenf sıvısı bulunur. İlerleyen dalga DERİ VE DOKUNMA •Corium (deri): -epidermis -dermis -hipodermis (subcutis) •Vücut yüzeyini saran •Fiziksel ve kimyasal etkilerden koruyan •Vücudun en büyük organı •Vücudun tüm dış yüzü, dış kulak yolu ve kulak zarını örter. •Dudak kenarları ve anüs açıklığında sindirim mukozası •Burun boşluğunda solunum mukozası •Göz kapakları kenarlarında ise konjuktiva ile birleşir DERİ EKLERİ Gl. sudorifera (ter bezi) Gl. sebacea (yağ bezi) Kıllar Kıl dibi kası Unguis (tırnak) TAD DUYUSU •Dil, yumuşak damak ve dil kökü. •Tad tomurcukları •N. facialis, N. glossopharyngeus ve N. vagus KOKU DUYUSU • Burun boşluğunun üst bölümleri koku duyusunu alır. Koku siniri Regio olfactoria (koku) Regio respiratoria (solunum)
