İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI

İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI
MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI
MISIR UYGARLIĞI
İRAN UYGARLIĞI
HİNT UYGARLIĞI
ÇİN UYGARLIĞI
DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI
MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI
Kelime anlamı “İki nehrin arası
olan” Mezopotamya, Güneydoğu
Anadolu'dan Basra Körfezi'ne
kadar uzanan Fırat ve Dicle
ırmakları
arasında
kalan
bölgenin ilkçağdaki adıdır.
Sümerler (M.Ö 4000 -2350)
Akadlar (M.Ö 2350 -2150)
Babilliler (M.Ö 1800 -539 -478)
Elamlılar
Asurlular (M.Ö. 2000 -609)
1
SÜMERLER (M.Ö 4000 -2350)
Dünyanın bilinen ilk uygarlığıdır.
İlk şehir devleti (Site) görülür.
İlk defa yazıyı kullanarak tarihsel çağları başlattılar.
İlk yazılı kanunlar Sümer kralı Urgakina tarafından yapılmıştır.
Çok tanrılı bir dinsel inanış vardır
Ziggurat denilen tapınakların en üst katı rasathane olarak kullanılmaktaydı.
Astronomi çalışmaları sonucunda ay yılı esaslı takvimin temellerini atmışlardır.
Dört işlemi kullanmışlar, sayıları bulmuşlar ve çemberi 360° ye bölmüşlerdir.
AKADLAR (M.Ö 2350 -2150)
• Dünyada ilk merkezi devleti ve ilk büyük
imparatorluğu kurmuşlardır.
• Bu imparatorluğun devamı için ilk defa sürekli
orduya geçmişlerdir.
ELAMLILAR
•
Merkezi Sus şehridir.
•
Madencilik, çömlekçilik ve seramik sanatında ilerlemişlerdir.
•
Çivi yazısını kullanmışlerdır.
2
BABİLLER (M.Ö 1800 -539 -478)
•
•
•
•
•
Başkenti Babil’dir.
Babiller, tıp ve astronomi alanında ilerlemişlerdir.
En güçlü hükümdarı Hammurabi, dönemin en sert ve en gelişmiş kanunlarını
yapmıştır.
Mimari bakımdan oldukça gelişmişlerdir.
Babilin Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi bunun en güzel göstergeleridir.
ASURLULAR (M.Ö. 2000 -609)
•
•
•
•
Yukarı Mezopotamya’da yaşamışlardır.
Yaşadıkları topraklar tarıma el verişli olmadığı için hayvancılık ve ticaret ile
uğraşmışlardır.
Asurlar, Kültepe, Alişar ve Boğazköy’de ticaret kolonileri kurmuşlardır. Bu
koloniler aracılığıyla yazıyı Anadolu’ya taşımışlardır.
Tarihte bilinen ilk kütüphaneyi başkent Ninova’da kurmuşlardır.
MISIR UYGARLIĞI (MÖ 3000'den MÖ 525'e kadar)
• Nil nehrinin çevresinde kurulan bir medeniyettir.
• Konumundan
dolayı
özgün
bir
uygarlık
oluşturmuşlardır.
• İlk siyasi teşkilatlanma şehir devletleri şeklinde iken
Menes zamanında siyasi birliği sağlamışlardır.
• Firavun denilen yöneticiler dini ve siyasi gücü
ellerinde bulundururlardı.
• Kadeş Antlaşması tarihte bilinen ilk yazılı
antlaşmayı Hititlerle imzalamışlardır.(M.Ö. 1280)
3
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Mısırda Firavunlar için piramit halk için labirent denilen mezarlar yapılmıştır.
Bu mezarlarda ölünün eşyalarının olması ölümden sonraki yaşama
inandıklarının göstergesidir.
Mısırlılar ölümden sonraki yaşama inandıkları için ölülerini mumyalamışlardır.
Mumyalama sayesinde tıp, anatomi ve eczacılık alanında gelişmişlerdir.
Nil Nehri’nin hareketlerini inceleyerek Güneş Yılı Esaslı takvimi bulmuşlardır.
Nil Nehri’nin taşmasından sonra tarla sınırlarını bulmak amacıyla geometriyi
geliştirmişleridir.
Matematikte ondalık sayı sistemini bulmuşlardır.
İlk defa dört işlemi kullanmışlardır.
Pi sayısını bugünkü değerine yakın hesaplamışlardır.
Hiyeroglif denilen resim yazısını papirüs denilen kağıtlara yazmışlardır.
İRAN UYGARLIĞI
• İran
uygarlığını
medler
ve
Persler
oluşturmuştur.
• Persler Ege kıyılarına kadar varan güçlü bir
devlet kurmuşlardır.
• Bu geniş toprakları daha kolay yönetebilmek
için posta teşkilatını kurmuşlar ve ülkeye
“satraplıklara” bölmüşlerdir.
• Zerdüşt denilen dini benimsemişler, ateşi kutsal
saymışlardır.
HİNT UYGARLIĞI
•
•
•
Verimli topraklarından dolayı sürekli istila gören Hindistan’a Ariler kolay
yönetmek için “kast sistemini” getirmişlerdir.
Bu sistem Hindistan’da milli bilincin oluşmasını engellemiştir.
Kast Sistemi halkın mesleklerine göre sınıflanması ve kesinlikle bir sınıftan
diğer sınıfa geçilmemesi şeklinde belirlenmiştir.
4
ÇİN UYGARLIĞI
BARUT
MATBAA
PUSULA
ÇİN
MÜREKKEP
PORSELEN
KAĞIT
•
Çin’in uygarlığa en büyük katkısı yaptığı buluşlardır.
DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI
FENİKE
•
•
Doğu Akdeniz kıyılarında kurulmalarından dolayı deniz ticaretiyle uğraşmışlar
ve koloniler kurmuşlardır.
Uygarlığa en büyük katkıları alfabeyi bulmalarıdır. Bu alfabe Latin Alfabesinin
temeli olmuştur.
İBRANİ
•
•
İlk tek tanrılı dine inanan topluluk olma özelliğine sahiptir.
Museviliğin sadece kendilerine geldiğine inandıkları için dini yaymamışlardır.
Bu yüzden Musevilik milli bir din olmuştur.
5
Kaynakça:
MEB 9. SINIF TARİH DERS KİTABI
www.tarihogretmeni.net
6