Uploaded by İlim Yolcusu

Pratik Tecvit Notları

advertisement
<=TECVİD’E GİRİŞ=>
MED HARFLERİ 3 TANEDİR. ” ‫ ى‬-‫ و‬-‫“ ا‬
1-)
“ ‫ “ ا‬kendisi sakin kendinden önceki harfin
harekesi üstün olursa elif med harfi olur. Kendinden
önceki harfi uzatır.
Örnek=>
‫ ٌَا‬................‫ َخا‬-‫ َحا‬-‫ َجا‬-‫ َثا‬-‫ َتا‬-‫َبا‬
2-)
“ ‫ “ و‬kendisi sakin kendinden önceki harfin
harekesi ötre olursa waw med harfi olur. Kendinden
önceki harfi uzatır.
Örnek=> ‫ٌُو‬................‫ ُخو‬-‫ حُو‬-‫ جُو‬-‫ ُثو‬-‫ ُتو‬-‫ بُو‬-‫اُو‬
3-)
“ ‫ “ ي‬kendisi sakin kendinden önceki harfin
harekesi esre olursa ye med harfi olur. Kendinden
önceki harif uzatır.
Örnek=> ًٌِ .............-ًِ‫ خ‬-ًِ‫ ح‬-ً‫ج‬
ِ -ًِ‫ ث‬-ًِ‫ ت‬-ً‫ ِب‬-‫اِي‬
SEBEBİ MED 2 TANEDİR. “hemze, sükûn”
*Hemze: Elif harfinin harekesi varsa buna hemze denir.
Örnek=> ‫ ا ٌا‬- ‫ ٍا‬- ً‫ ا‬- ُ‫ ؤ‬- ‫ ِء‬- ‫ َء‬- ُ ‫ أ‬- ِ‫ إ‬- َ‫أ‬
*kelime-i muhaffefe
kelimede var.
*harfi musakkale
harfinde
*harfi muhaffefe
harfinde
=>
َ ‫ آ‬Kur’an’da sadece bu
=>
‫‘ ا م – اَ ِ ْ َ ْم ٌِ ْم‬in ‘’‫" َ ْم‬
=>
‫’ ا م – اَ ِ ْ َ ْم ٌِ ْم‬in ’’‫" ِم ْمي‬
5-)MEDD-İ
ARIZ: Med harfinden sonra sebebi
medden sükunu arız gelirse medd-i arız olur. Dört elif
miktarı uzatılır. Hükmü caizdir.
Örnek=> ‫ َوبِّل ا َلا َ ٌِ َ ْا‬- ‫ٌَ ْو ِم ا ِّلدٌ ِ ْا‬
Harfi lin: ” ‫ و‬ve ‫“ ي‬harfleri sakin, kendilerinden önceki harfin harekesi üstün olursa waw ve ye harfleri
harfi lin olur.
6-)MEDD-İ LİN: Harfi linden sonra sükun gelirse meddlin olur. Dört elif miktarı uzatılır.
Örnek=> ْ ٌْ َ - ‫ ِ ْ َخ ْو ٍ ْا‬- ‫قُ َو ٌْ ٍ ْا‬
*Sükûn: Harekesi olmayan harfe denir.
ْ –‫ت‬
ْ – ْ‫ب‬
Örnek=> ْ‫ي‬.................. ‫ث – جْ – حْ – ْخ – ْد‬
TENVİN VE SAKİN NUN ile ilgili beş kural vardır.
MED ÇEŞİTLERİ: 6 tane med çeşidi vardır.
1-)MEDD-İ TABİ’İ: Med harfinden sonra sebebi
medden hemze veya sükun yoksa medd-i tabi’i olur ve
bir elif miktarı uzatılır. Hükmü vaciptir.
Örnek=> ‫ ُو ٌاو‬- ‫ٌِل‬
ِ ‫ ف‬- ‫َقا َل‬
2-)MEDD-İ MUTTASIL: Med harfinden sonra sebebi
medden hemze gelirse ve med harfi ile hemze aynı
kelimede bulunursa medd-i muttasıl olur. Dört elif
miktarı uzatılır. Hükmü vaciptir çünkü kıraat imamları
uzatılması konusunda ittifak etmişlerdir.
Örnek=> َ ٌ‫ج‬
َ ِ َ ‫َج َء – ُو ٌاء – اُو‬
ِ -‫ك‬
3-)MEDD-İ MUNFASIL: Med harfinden sonra sebebi
medden hemze gelirse ve med harfi ile hemze ayrı
kelimelerde bulunursa medd-i munfasıl olur. Dört elif
miktarı uzatılır. Hükmü caizdir çünkü kıraat imamları
uzatılması konusunda ihtilaf etmişlerdir.
َ ْ‫ِا َّن اااَاع‬
Örnek=> ُ‫ ِا َّن ا اَا ْ َ ْ َ اا‬- ‫ط ٌْ َ ا‬
NOT=> Sükun ikiye ayrılır.
*SÜKÛNU LAZIM: Hem durduğumuzda hem de geçtiğimizde var olan sükûna denir.
*SÜKÛNU ARIZ: Durduğumuzda var geçtiğimizde ise
ortadan kalkan sükûna denir.
4-)MEDD-İ LAZIM: Med harfinden sonra sebebi
medden sükunu lazım gelirse medd-i lazım olur. Dört
elif miktarı uzatılır. Hükmü vaciptir. İkisi kelime içinde
ikisi de harf içinde olmak üzere 4’e ayrılır.
*kelime-i musakkale => َ ٌ‫ َو َ ا لَّنا ِّل‬- ‫اَ ْ َحا َّنق ُة‬
1-)İKLAB : Tenvin veya sakin nundan sonra” ‫“ ب‬
harfi gelirse iklab olur . Tenvin veya sakin nun mim
harfine dönüştürülerek okunur.
ْ‫ب‬
ْ‫ِم ْ َع‬
Örnek=> ‫ب َّن‬
َ َ ًُ ْ َ - ‫ت‬
َ ‫ أَ ْ َت‬- ‫ب ِد‬
2-)İDĞAM-I BİLA ĞUNNE: Tenvin veya sakin nundan
sonra “ ْ‫ “ َو‬harflerinden biri gelirse idğam-ı bila
ğunne olur. Tenvin veya sakin nun bu harflere dönüştürülerek okunur.
َُ ْ ‫ ِم‬- ‫غَ فُو ٌاو َوحٌِ ٌام‬
Örnek=> ُ ْ ‫لد‬
3-İDĞAM-I MAAL ĞUNNE: Tenvin veya sakin
nundan sonra “ ‫“ ٌَ ْ ُو‬harflerinden biri gelirse idğam-ı
maal ğunne olur . Tenvin veya sakin nun bu harflere
dönüştürülerek okunur. Ğunne Yapılır.
Örnek=> ‫ٌِم‬
ٍ ‫ َعلَى صِ َواطٍ ُم ْ َت‬- ‫ِم ْ َو َوائ ِِه ْم‬
ََ
4-)İZHAR: Tenvin veya sakin nundan sonra “ ًٌّ‫ َح‬، ُ ‫للَا‬
‫ َها ِدًٌا‬، ًٌِّ ‫ َغ‬، ‫ َع ْد ٌال‬، ‫ َخا ٌاِق‬، “ kelimelerinin ilk harflerinden biri gelirse izhar olur. Tenvin veya sakin nun açığa
çıkarılarak okunur.
Örnek=> ‫ٌِم‬
ٍ َ ‫ ِب ُ ِّلل َخ ْل ٍق‬- ‫َو َ َوا ٌاء َ ٌَ ِْه ْم‬
5-)İHFA: Tenvin veya sakin nundan sonra aşağıdaki 15
kelimenin ilk harflerinden biri gelirse ihfa olur, tenvin
veya sakin nun gizlenerek okunur. ، َ‫ جُود‬، ‫ َث َ ا‬، ‫ َ ا‬، ْ ِ‫ص‬
‫ َطا ِبًا‬، ‫ ُد ْم‬، ‫ ُت َ ا‬، ‫ ِ ْد‬، ‫ َظا ِ ًا‬، ْ‫لع‬
ٍ ‫َش ْخ‬
َ ، ‫ َ َو ًا‬، ‫ َ َ ا‬، ‫ َق ْد‬، ‫ص‬
َ
‫ فت َوى‬، Kelimelerinin ilk harfleri ihfa harfleridir.
Örnek=) ‫جا َء‬
َ ْ ‫ َم‬- ‫ ِم ْ تَحْ ت ِِه ْم‬- ‫ْتَ ِ ٌ ٌال‬
*LAFZATULLAH: “
‫ “ َا ا‬lafzına lafzatullah denir.
Kendinden önceki harfin harekesi üstün veya ötre ise
kalın esre ise ince okunur.
Örnek=> Kalın okunan yerler: ‫للَا‬
ِ ‫ َ صْ ُو‬- ُ ‫ه َُو للَا‬
İnce okunan yerler : ‫ا‬
ِ ‫ ِبا‬- ‫للَا‬
ِ ‫ِب ْ ِم‬
*ZAMİR: “ ُ‫ “ ا‬veya “ ‫ “ ِا‬ifadelerine denir. Kendinden önceki harfin harekesi varsa uzatılır, yoksa uzatılmaz.
Örnek=> Uzatılan zamirler
: ُ ُ ‫ َ ا‬- ِ ‫ ِب‬- ُ ‫ِا َّن‬
Uzatılmayan zamirler: ِ ٌِ‫ ف‬- ُ ْ ِ - ُ ْ ‫َع‬
*” ‫“ ر‬HARFİNİN HÜKMÜ
“ ‫ “ و‬harfi beş yerde kalın, dört yerde ince okunur.
*Kalın okunduğu yerler.
“ ‫ “ و‬harfinin harekesi üstün veya ötre ise,
ْ ‫َر ِب َح‬
Örnek: ‫ت‬
” ‫ “ و‬harfi sakin kendinden önceki harfin harekesi üstün veya ötre ise,
Örnek: َ‫َءاَ ْن َذرْ ت‬
“ ‫ “ و‬harfi sakin önceki sakin öncekinin harekesi üstün
veya ötre ise,
Örnek: ‫غَ فُو ٌر‬
“ ‫ “ و‬harfi sakin olup kendinden önceki harf esreli
olursa ve ‘’ ‫ ’‘ و‬dan sonra istila harfleri ٍ‫ل ْ ط‬
َ ‫( ُخصَّن‬
ْ)‫قِظ‬denilen harflerden birisi gelirse,
Örnek: ‫ ِفوْ َق ٍة‬- ‫صا ٍد‬
َ ْ‫ِ و‬
‘’ ‫ ’‘ و‬harfi sakin olur ve kendinden önce de esreli
vasıl hemzesi gelirse ‘’ ‫ ’‘ و‬harfi kalın okunur. Bir
önceki kelimeyle birleştirilmiş olsa da kalın okunur.
Örnek: ‫لى‬
َ ‫ ِ َ ِ اوْ َت‬- ًِ‫ِاوْ ِجل‬
*İnce okunduğu yerler
-“ ‫“ ر‬harfinin harekesi esre ise, “ ‫“ ر‬harfi sakin kendinden önceki harfin harekesi esre ise, ” ‫“ ر‬harfi sakin
önceki sakin öncekinin harekesi esre ise,” ‫“ ر‬harfi
medd-i lİn harflerinden ye harfine denk gelince ince
okunur.
Örnek: ‫ َخًْ ٌاو‬- ‫ بَصِ ً ٌاو‬- ‫ ِم وْ َف ٌاق‬- ِ ‫ِو َئا َء ا َّن ا‬
*İDĞAM-I MİSLEYN: Sıfatları aynı iki harften birincisinin sakin ikincisinin harekeli olarak birbirine uğraması halidir. Şeddeli olan harflerin çoğunda idğam-ı
misleyn vardır.
ْ َ ‫َو ِب‬
‫َوبِّل‬
Örnek => ‫ب‬
‫او ُت ُه ْم‬
ِ ‫َو ْب‬
َ ‫تج‬
َِ ‫ت‬
*İDĞAM-I MÜTECANİSEYN: Sıfatları farklı mahreçleri aynı olan iki harften birincisinin sakin ikincisinin
harekeli olarak birbirine uğraması halidir. Birinci harf
ikinci harfe katılır ve şeddelenerek okunur. Üç çeşidi
vardır.
Örnek=> 1- ‫ ط‬- ‫ ت – د‬: ‫َف َّر ْم ْم ُت‬
ْ َ ‫ٌَ ْل‬
2- ‫ ظ‬- - ‫ ث‬: ‫ك‬
َ ِ‫ث َذل‬
3- ‫م‬
‫ ب‬: ‫كبْ َم َع َ ا‬
َ ْ‫ٌَا ُب َ ًَّن او‬
*İDĞAM-I MÜTEKARİBEYN: Mahreçleri birbirine
yakın olan iki harfin birbirine uğraması halidir.
ُ ‫أَ َ ْم َ ْخ ْقُل‬
Örnek=> 1- ‫ك‬
‫ ق‬: ‫ك ْم‬
2- ‫و‬
‫ ل‬: ‫ُق ْل َوبِّل‬
*SAKİN ( ‫) م‬İN HALLERİ: Sakin mim ( ‫) م‬in üç
hali vardır.
1-)Sakin “ ‫ “ م‬harfinin “ ‫ “ م‬harfine uğramasına idğamı misleyn maal ğunne denir.
ْ َ‫أ‬
Örnek=> ْ ‫ط َل َ ُ ْم ِم‬
2-)Sakin “ ‫ “ م‬harfinin “ ‫ “ ب‬harfine uğramasına ihfa-ı
şefevi (dudak ihfası)denir.
Örnek=> ‫ب‬
ِ ‫اُ ْم ِا‬
3-)Sakin ” ‫ “ م‬harfinin geriye kalan 26 harften birine
uğramasına izhar-ı şefevi (dudak izharı)denir.
Örnek=> ‫َباؤُ اُ ْم َ ُه ْم‬
*İDĞAM-I ŞEMSİYE: ” ‫ “ اَ ْل‬takısından sonra şemsi
harflerden biri gelirse idğam-ı şemsiye olur. Şemsi
harfler 14 tanedir.” ‫“ اَ ْل‬takısının” ‫“ ل‬harfi okunmaz
bir sonraki harf şeddeli olarak okunur.
Örnek=> ‫ َوا لُّض َحى‬- ‫ ا َّن َها ُو‬- ِ ْ ‫َوا َّن‬
*İZHAR-I KAMERİYE:” ‫“ اَ ْل‬takısından sonra kameri
harflerden biri gelirse izharı kameriye olur. Kameri
harfler 14 tanedir. ” ‫ “ ل‬harfi cezimlenir ve sonraki
harf şeddesiz bir şekilde okunur. Kameri harfler => ِ ‫اَ ْب‬
ُ َ ٌِ ‫ك َو َخ ْ َع‬
َ ‫ َحجَّن‬. Bunların dışındaki harfler şemsidir.
ُ
ُ ‫ ا ُم ْش ِو‬- ُ ِ ‫ا ُم ْؤ‬
Örnek=> ‫او َعة‬
ِ َ‫ ا ق‬- ‫ك‬
*KALKALE: ” ‫“ قُ ْطبُ َج ٍّدد‬harflerinden biri kelimenin
ortasında veya sonunda sakin olarak gelirse kalkale
olur ve sarsılarak okunur.
Örnek => ‫ َوتَبَّن‬- ‫ح ٌاد‬
َ َ‫ ا‬- ‫ ِب َوبِّل ا ْ َف َل ِق‬- ‫َقَ ْد‬
*SEKTE: Kur’an okurken sesi bir müddet kesip nefes
almaksızın devam etmektir. Sekte yapılacak yerde ses
kesilir ve kısa bir süre bekledikten sonra okumaya
devam edilir. Dört yerde sekte var.
1.Yasin Suresi 52. Ayetinde
: ‫ِ ْ َ وْ َق ِد َا َا َ ا‬
ْ َ ‫َ َّن‬
2.Mutaffifin Suresi 14. Ayetinde : َ ‫ل َوا‬
‫ب‬
3.Kıyame Suresi 27. Ayetinde
: ‫اق‬
ٍ ‫َوقٌِ َل َم ْ َو‬
ً ‫عِ َو‬
4.Kehf Suresi 1-2. Ayetlerinde : ‫جا * َق ِّلٌ ًا‬
Download