Esra GÜNEY Uzm. Klinik Psikolog Oyun Terapisti Oyunda oynayanları zorlayan bazı kurallar ve özellikler bulunur. Oyunu ilginç ve önemli yapan, bu kurallar ve özelliklerdir. Oyunun özellikleri şöyle sıralanabilir: Oyuncunun oyunda yer alması için herhangi bir zorunluluk yoktur. Oyun kendiliğinden ortaya çıkar, mutluluk ve rahatlık verir. Oyunun zaman sınırları ve kuralları vardır. Gerçek yaşamdaki kuralların oyunda hiçbir geçerliliği yoktur, sadece oyunun kuralları vardır. Oyunda deneyimler tekrarlanır, çevre taklit edilir ve yeni şeyler denenir. Kurallı bir oyunda yeni bir şey üretilmez. Oyunun nasıl gelişeceği ve nasıl sonuçlanacağı önceden belli değildir. Oyunda yaşamdan farklı bir konumda bulunma durumu söz konusudur. Oyun dinamik bir süreçtir. Çocuğun Oyununu Etkileyen Etmenler 1.Kültür Belirli bir kültürde yaşayan çocuklar, çoğu oyunu bir önceki kuşaktan taklit yoluyla öğrenir. Oyunda kültür faktörü egemendir. Örneğin, Amerikan ve Japon çocukları üzerinde yapılan bir araştırmada, Amerikalı çocukların grup oyunlarını daha çok sevdikleri ortaya çıkmıştır. 2.Yaş Çocuğun yaşı oynanan oyunu etkileyen en önemli faktördür. Oyun, dil, zihin, sosyal ve motor gelişimin özelliklerinin yansıtıldığı bir aktivitedir. Oyun oynama sürecinde çocuk, sosyal bir birey olarak, tek başına sergilenen oyundan sosyalize olmuş oyuna doğru bir geçiş sergiler. 3.Cinsiyet Kız ve erkek çocuklar aynı gelişimsel oyun aşamalarından geçmektedirler. Kız ve erkek çocuklar arasındaki tek fark cinsiyetlerine özgü olan oyun tipini daha fazla tercih etmeleridir. Örneğin, erkekler daha çok oyunlarını tercih etmektedir. yapı-inşa 4.Sosyo-Ekonomik Düzey Çocuk oyunlarının gelişimi çocukların ailelerin sosyo-ekonomik durumlarından etkilenmektedir. Oyunlar, iyi organize edilmiş, zengin uyarıcı çevresel koşullar çocuğun gelişimi için faydalı olacaktır. Aksi takdirde çocuğun gelişimine ket vurulabilir. Ancak buradaki daha önemli nokta ailenin bilinç düzeyidir! 5.İklim Oyun türünün seçiminde mevsim ve iklim koşullarının da etkisi büyüktür. Hareketli oyun ve sporu içeren oyun türleri serin mevsimlerde, daha az enerji gerektiren spor ve oyun türlerinin ise sıcak mevsimlerde daha çok sevildiği yapılan araştırmalarda ortaya çıkmıştır. 6.Gelişim Düzeyi Engelli çocuklar da normal sağlıklı gelişim gösteren çocuklar gibi oyun oynayabilirler. Engelli çocuklar içinde aynı gelişim aşamaları geçerlidir, ancak engelli çocuklar için oyunun gelişiminin spontan ve hızlı gelişen bir olay olduğu düşünülmemelidir. Engelli çocuğun gelişim seviyesi yaşı doğrultusunda olmadığı için oyun davranışlarına sınırlılık gelmektedir. 7.Televizyon Televizyon görsel ve işitsel duyulara yönelik etkili bir iletişim aracıdır. Olumlu etkilerinin yanı sıra, iyi değerlendirilmediği takdirde olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. İlk çocukluk dönemlerinden itibaren çocuklar kendilerine model olarak seçtikleri televizyondaki dizi kahramanlarının özelliklerini, günlük yaşamlarına ve oyunlarına yansıtmaya başlarlar. 8.Bilgisayar Bilgisayar son yıllarda artan bir şekilde günlük hayatın bir parçası olmuş ve bilgisayar oyunları her yaştan her kesime hitap eden sanal oyun ve eğlence ortamı yaratmıştır. Bilgisayarlar aracılığıyla çocuklar sanal gerçeklik ortamında bir takım becerileri sınama ve bu becerilerde ustalık kazanma şansı bulmaktadır.
