幻灯片 1

Bölüm 8
Borsalar
Hisse Senetleri ve Hisse ??
 Başlangıçta Menkul Kıymetler denildiği zaman sabit faiz
getirisi olan kağıtlar, hisse senetleri denildiği zaman da
değişken getirisi olan kağıtlar kastediliyordu.
 Hisse endeksleri piyasa değeri üzerinden an be an
hesaplanır.
 Çoğu ekonomilerde esas büyük yatırımcılar , şahsi
hissedarlara nazaran şirketlerdir (Örnek; emeklilik fonları,
sigorta şirketleri ve yatırım fonları). Dünyanın yaşlanan
nüfusu da emeklilik fonlarının büyümesine yol açmaktadır.
Stock and Shares (cont.)
 2010 yılı itibarı ile dünyadaki borsalar:
1 NYSE Euronext (US)
2 NASDAQ OMX
3 Tokyo
4 London
5 NYSE Euronext (Europe)
5 Shanghai
6 Hong Kong
7 TSX Canada
Stock and Shares (cont.)??
 Hisse senedi dönüşümüne göre ilk 7 borsa:
1 NYSE Euronext (US)
2 NASDAQ OMX
3 Shanghai
4 Tokyo
5 Shenzhen
6 London
7 NYSE Euronext (Europe).
Stock and Shares (cont.)??
 Yeni ihraçlarda hisseler halka arz edilir. Alternatif satış
şekli blok satışlardır veya halka arzla birlikte blok satışlar
yapılır.
 Hali hazırda şirketin hissedarı olan kişiye daha fazla hisse
satılmasına yeni haklar içeren ihraç denir.
 ‘A scrip issue-hisselerin çoğaltılması’ hissedarlara
bedava hisse dağıtılır ve varolan hisselerin nominal değeri
bölündüğü icin azalır.. Her iki durumda da amaç likiditeyi
arttırmak amacıyla fiyatın düşürülmesidir.
Konsolidasyon, varolan sermaye hisselerinin
birleştirilmesi anlamına gelir. ‘Scrip’ temettüsünde, şirket
hissedarlara nakit temmettü yerine hisse verir.
Emeklilik Fonları
 Hisse senedi piyasalarının ne kadar aktif olduğu
kurumsallaşmaış kurumların ne kadar aktif olduğu ile
bağlantılıdır ki bunlardan en önemlisi de emeklilik fonlarıdır.
 En büyük emeklilik fonu piyasaları A.B.D., Japonya, İngiltere,
Kanada, Avustralya, Hollanda ve İsviçre’dedir.
 Kazanımları önceden belirlenmiş prim ve yıllara dayalı
emelilik; emekli olmadan yıllar önce emeklilik maaşınız ne
kadar olduğunu bilirsiniz çünkü bu sizin katkı yaptığınız yıllarla
bağlantılıdır .
 Kazanımları önceden belirlenmiş emeklilik fonları diğer
uzun vadeli yatırım gibidir – emeklilik getirileri fonun
performasıyla bağlantılıdır.
Yatırım Fonları
 Yatırım fonları yöneticler tarafından yürütülen kolektif
yatırımlardır. Bunlar, para piyasası enstrümanlarına,
hisselere ya da tahvillere yapılmış yatırımlar olabilir.
Bugünlerde, vadeli işlem sözleşmelerine yatırım yapan
fonlarda bulunmaktadır.
 Bu yatırım fonları, A.B.D, İngiltere, Hollanda, Fransa,
Almanya Italya ve İspanya’da oldukça gelişmiştir.
 Yatırım fonları açık uçlu fonlar, giriş ve çıkışı serbest;(unit
trusts in the U.K.) ve kapalı uçlu fonlar, giriş ve çıkışları
belirli zamanlarda olan (investment trusts in the U.K.)
fonlar olmak üzere yatırım iki çeşitdir.
Alışveriş Sistemleri
 Sipariş odaklı sistemde alıcı ve satıcının talimatları
eşleştirilir. Teklif odaklı sistemde pazar yapıcıları
şirketlerin fiyat teklifini alırlar ve fiyat sunarlar.
Karma sistemde, New York’ta olduğu gibi, her iki
sisteminde belirtilerini içerir.
 Uzun pozisyon alan aracılar pozisyonlarını korumak
için hisse senedi verirler ve kısa pozisyon alanlar
satışlarını eşleştirmek için hisse senedi borçlanırlar. Bu
hisse senedi borç vermesi ve borçlanılmasıdır. ‘Short’
pozisyon veya ‘long’ pozisyon almak. Short’ layan hisse
fiyatlarının düşeceğini, Long’layan da hisse fiyatlarının
 artacağına inanır.
Analizcilerin Rasyoları
 Bir firma halka açılacağı zaman, o hissenin doğru ihraç fiyatını
bulabilmek için benzer hisselerin fiyatlarıyla karlılığın arasında
ilişkiye bakılır. Bu da fiyat/kazanç (p/e) oranıdır.
 Ayrıca, brüt temmettü gelirini hesaplamak amacıyla olası
verilecek temmettünün hisse fiyatına olan oranına bakılır.
 Karşılık oranını hesaplamak amacıyla da hisse başına karlılık ile
net temmettüler karşılaştırılır.
 Ve son olarak analizciler hisse başına kazanca bakarlar.
Menkul Kıymetler Kuralları
 Finansal Enstrümanlar Direktifi (MiFID) Kasım 2007’de hayata
geçirildi ve Yatırım Servisleri Direktifi’nin yerini aldı. 2015 yılının
sonlarına doğru, MiFID 2 adıyla bu kurallar ın öngörülen
güncelleştirilmesi yapılacaktır.
 Avrupa Birliği’ndeki yatırım firmaları için, ticarette şeffaflığı ve
raporlama şartlarının arttırılması gibi yeni kurallar koydular. Yatırım
firmaları, Sermaye Yeterliliği direktiflerine de uymak zorundadırlar.
 Amerika’da, New york Menkul Kıymetler borsası önce Archipelago’yu,
elektronik alış veriş sistemini, daha sonra da Euronext’i satın alarak
NYSE Euronext’i kurmuştur. Bu sayede New York ve çeşitli Avrupa
ülkelerinde sermaye ve türev piyasalarında işlem yapma imkanı elde
etmiştir.
 NASDAQ, Amerikan Menkul Kıymetler Borsası ile birleşmiş ve
elektronik takas şirketi Instineti satın almıştır. .