Slayt 1 - WordPress.com

ÖĞR.GÖR.NİLGÜN MUTLU AKSOY
CERRAHİ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI
ANTALYA SAĞLIK YÜKSEKOKULU
ŞOK NEDİR ?
Tüm vücutta yeterli kan akımı sağlanamaması ile,
hızla düzeltilmediği zaman giderek ilerleyen ve geri
dönüşümü olmayan, organların hücresel düzeyde
hasarına ve ölümüne neden olan akut dolaşım
bozukluğu durumudur
Üç temel neden;
Kalbin pompalama yetersizliği
Kan volümünde azalma
Damarlarda vazodilatasyon bağlı, damar yatağının
hacminin artmasıdır

HİPOVOLEMİK ŞOK

KARDİYOJENİK ŞOK

DİSTRİBÜTİV ŞOK
ANAFİLAKTİK ŞOK
NÖROJENİK ŞOK

SEPTİK ŞOK

PSİKOJENİK ŞOK
 HİPOtansiyon
 Taşikardi ve filiform nabız
 Hızlı ve yüzeysel solunum
 Beden ısısında düşme
 Soğuk,soluk ve nemli cilt
 Periferik siyanoz
 Apati,uyku hali, konfüzyon
Susuzluk hissi
Oligüri ve anüri
Metabolik asidoz belirtileri
Hgb ve Htc düzeyinde
değişim
 Bulantı- kusma
 Ölüm hissi
 Huzursuzluk ve endişe




İLKYARDIM
 Olay yeri güvenliği sağlanır
 ABC değerlendirilir
 112 aranır
 Bilinç durumu, nabız, solunum ,cilt ısısı ve rengi
değerlendirilir
 Belirgin dış kanama olup olmadığı değerlendirilir
 Bilinci kapalı ise baş ve omurgalar kırık gibi
düşünülür, hastanın boynu iki yandan desteklenir
 Bilinç bulanıklığı varsa Recovery pozisyonu verilir
 Hastaya şok pozisyonu verilir
 Hastayı sıkıntıya sokan giysiler çıkartılır, saklanır
 Şoka neden olan durum tespit edilmeye çalışılır
 Tüm dış kanamalar kontrol edilir
 Kırık kemikler basit atelle sabitlenir
 Mümkünse yaşam bulguları sık kontrol edilir
 Hasta ve ailesine psikolojik sağlanır
 Ağızdan hiçbir şey verilmez, dudakları ıslatılır
 Herhangi
bir nedenden dolayı, beyne giden kanın
geciçi olarak azalması ya da durmasıdır
 Bayılmadaki
sürer
bilinç kaybı birkaç sn veya dakika
NEDENLERİ
Etrafda alışık olmadığımız görüntü ya da koku
 Kan görmek
 Açlık
 Uzun süre ayakta kalmak
 İlaçlar
 Uzun süre güneşte kalma
 Üzüntü

İLKYARDIM









Yere düşen kişi hemen ayağa kaldırılmaz, uygun olmayan yere
düşmüşse hemen uygun yere taşınır
Giysileri gevşetilir, takma dişleri varsa çıkartılır
Etraftaki kalabalık dağıtılır ve rahat soluk alması sağlanır
Hasta sırt üstü yatırılır ve bacaklar 20-30 cm kaldırılır
Kusuyorsa veya ihtimali varsa yan yatırılır
Ağızdan yiyecek-içecek verilmez
Soğuk, nemli bir bezle yüzü silinir
Kendine geldikten sonra ek yaralanma olup olmadığını
değerlendirilir
Bilinçsizlik devam ediyorsa hastaneye götürülür
HİSTERİK REAKSİYON

Bilinç altından gelen bir durumdur

Psikolojik stresi ile oluşur

Körlük, sağırlık, konuşamama gibi fiziksel yakınma ile
ortaya çıkar

Bağırma, yerde yuvarlanma gibi dikkat çekici
davranışlar genelde seyirci varlığında artar

Aşırı nefes alma, ellerde spazm, titreme

Şuur kaybı olmaz, gözler sıkıca kapatılmış durumdadır

Üst göz kapağını açmak isterseniz direnç gösterir

Kasılma olabilir, ses kaybolabilir

Kol ve bacaklarda uyuşukluk, hissizlik görülebilir

Histeride göz kapaklarını sıkarak kapatır

Daha önce böyle nöbetleri olduğu biliniyorsa, ikna edici sözlerle
yatıştırılmalıdır

Hastanın sakin kalmasına ve kendi kontrolünü kazanmasına
yardımcı olun

Hastayı seyredenlerden uzakta sakin bir ortama götürün

Sabırlı ve pozitif olunmalı, fazla sempati gösterilmemelidir

Hasta düzelene kadar onunla kalınmalı

Hastayı sorgulanmamalı ve ona karşı gelinmemelidir

Sinir sisteminin konvulsiyonlarla veya konvulsiyon
olmaksızın bilinç kaybı atakları ile karekterize bir
hastalığıdır

SSS ileri derecede yaygın anormal nöron deşarjı sonucu
ortaya çıkan klinik tablodur



Kafa travması

Zehirlenmeler

Serebral anoksi

SVO

Hepatik koma
Tümör, kist, abse
Uyuşturucu kullanımı
BELİRTİLERİ

Ani bilinç kaybı ile yere düşer

Çene kasları kasılır,

Barsak ve mesane kontrolü kaybolur

Tonik kasılmalar 30-40 sn sürer

Klonik kasılmalar 25-40 sn sürer

Siyanoz

Sakin olun, panik yaratmayın

Hastanın kendisine zarar vermesi engellenir

Rahat edeceği uygun bir yere yatırılır, yere düşmesi engellenir

Hastayı yan yatırınız, başını yana çeviriniz,

Dilini ısırmaması için yandan mendil sıkıştırılabilir

Başını vurmaması için desteklenir

Giysileri gevşetilir

Kasılmalar engellenmez
!!!!!!
Başını öne doğru bükülmesini engelleyiniz, başın altına
yastık, palto vs koyunuz
 Hasta yalnız bırakılmaz
 Nöbet sonrası, hasta hareket ettirilmez
 Ağızdan bir şey verilmez
 Hasta zorla uyandırılmaya çalışılmaz
 Nöbet sonrası dinlendiriniz
 Nöbetler uzun sürerse acil servise götürülür


Bilinç kaybının en ileri olduğu durumdur.

Komadaki kişi hiç bir uyarana (ağrılı ve sözlü uyarılara)
cevap veremez

Yutkunma ve öksürük gibi reflekslerin ve dışarıdan gelen
uyarılara karşı tepkinin azalması yada yok olması ile
ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır.
Koma Nedenleri
Ağır kafa darbeleri
(kafada darbe izleri, nedensiz püskürür tarzda kusma, pupil
eşitsizliği)
Beyin kanamaları ve inme
(cebinden tansiyon ilacı çıkabilir, yüz ve vücut simetrisi
bozuktur)
Beyin tümörleri
(düzensiz, şiddetli baş ağrıları ve çeşitli belirtiler)
Beyin zarının iltihabi hastalıkları
(yüksek ateş, ciltte döküntüler)
 İlaç zehirlenmesi
(etrafta boş ilaç şişesi ya da enjektör, kusmukta ilaç)
 Aşırı alkol alımı (nefesinde alkol kokusu)
 Karaciğer yetmezliği
(ince, bitkin bir vücut, bazen şişmiş bir karın)
 Üre birikimi
(cilt renginde değişiklik, zihinsel sorunlar, halsizlik)
 Şeker hastalığı
(nefesi meyva kokar, kalp hızlı, cilt kuru ve sıcaktır, karın
ağrısı kusma)
 Havayolu tıkalı ve solunum bozulmuş
olabilir
 Yutkunma, öksürük gibi tepkilerin
kaybolması
 Bilinç kaybı
 Sesli ve ağrılı dürtülere tepki
olmaması
 İdrar ve gaita kaçırma
 Pupillalarda refleks kaybı
İLKYARDIM

ABC kontolü

Bilinç dizeyini kontrol etmek

Solunum ve dolaşım normal ise koma pozisyonunda
yani yan yatış pozisyonunda tutulur

Sıkan giysiler gevşetilir

Olayın ne olduğu araştırılır

Tıbbi yardım (112) gelinceye kadar bu pozisyonda
tutulur