Slayt 1

BESİNLER VE ÖZELLİKLERİ
HAZIRLAYAN: OKTAY ŞAHİN
20120905002 FEN. BİL. ÖĞRT.
1
Canlılar Neden Beslenir?
Büyüyebilmek ve yaşamsal faaliyetlerini devam
ettirebilmek için beslenirler.
Ali ve Ayşe 2 yaşında
Ali ve Ayşe 10 yaşında
 Örneğin; yakıtı biten bir araba çalışmaz.
Canlılar da beslenemediklerinde yaşayamazlar.
2
Dengeli Beslenme
Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu kadarıyla besinleri
almasına dengeli beslenme denir.
Yağlar
Et ürünleri
Süt
ürünleri
Sebzeler
Meyveler
Karbonhidratlar
3
İçeriklerine göre besinler 6 gruba ayrılır:
1. Karbonhidratlar
2. Proteinler
3. Yağlar
4. Vitaminler
5. Mineraller
6. Su
4
Karbonhidratlar
 Vücudumuzun 1. dereceden
enerji kaynağıdır.
Günlük alınan enerjinin
% 50-60‘ı karbonhidratlardan
gelmelidir.
 Beyin dokusu enerji için genellikle
karbonhidratları kullanır.
5
Karbonhidrat içeren besinler:
• Ekmek
• Makarna
• Buğday
• Mısır
• Arpa
• Yulaf
• Patates
6
Proteinler
 Vücudumuzun 3. dereceden
enerji kaynağıdır.
 Vücudumuzda yapıcı ve onarıcı
olarak görev yaparlar.
 Zekamızın gelişmesini sağlar.
 Protein içeren maddelere nitrik asit
damlattığımızda rengi sarı olur .
7
Protein içeren besinler:
 Et
 Süt
 Peynir
 Yoğurt
 Yumurta
 Balık
 Kuruyemiş
8
Yağlar
 Vücudumuzun 2. dereceden
enerji kaynağıdır.
 Organları çevreleyerek
dış etkenlerden korur.
 Deri altı yağ tabakası,
vücut ısısının kaybını önler.
Suda çözünmeyen, en çok enerji veren besin öğesidir.
9
Yağ içeren besinler:
• Zeytin
• Yer fıstığı
• Badem
• Kabak çekirdeği
• Fındık
• Mısır
• Ceviz
10
Vitaminler
 Büyüme ve gelişmemizde diğer besinlerle birlikte
rol oynarlar.
 Vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar.
 Meyve ve sebzeler bol miktarda
vitamin içerir.
11
Bazı vitaminlerin görevleri:
VİTAMİNLER
VÜCUTTAKİ FONKSİYONLARI
A vitamini
Büyüme ve gelişmeyi sağlar.
B vitamini
Karbonhidrat, yağ, proteinlerin vücut
içinde kullanılmasında görev alır.
C vitamini
Vücudu enfeksiyonlara karşı korur.
D vitamini
Kemiklerin gelişmesini sağlar.
E vitamini
Üreme organlarının gelişmesini sağlar.
12
VİTAMİNLER
Vitamin Adı
Önlediği Aksaklık
A vitamini
Gece körlüğü
D vitamini
Raşitizm
E vitamini
Kısırlık
K vitamini
Kanın pıhtılaşması
B vitamini
Kansızlık
C vitamini
Skorbüt
(Diş etinde kanama)
13
Su
• Vücudumuzun yaklaşık %70 ’ i
sudur.
• Su vücudumuzda düzenleyici
olarak görev yapar.
• Yeterince su içilmediğinde kalsiyum böbreklerde
çökerek böbrek taşına neden olabilir.
14
Canlılar İçin Suyun Önemi
 Çok iyi bir çözücüdür.
 Besin maddelerini taşır.
 Metabolizma olaylarını hızlandırır.
 Besinlerin sindirimi suyla yapılır.
15
Özet olarak :
Besin Çeşitleri
Vücuttaki Görevleri
Karbonhidratlar
Enerji Verici
Proteinler
Yapıcı ve Onarıcı
Yağlar
Enerji Verici
Vitaminler
Düzenleyici
Su ve Mineraller
Düzenleyici
16
SORULAR
Aşağıda yer alan vitaminlere ait özelliklerin hangi
vitamine ait olduğunu belirleyelim.
D vitamini
1) Kemiklerin ve dişlerin yapısına katılır. (…………………….)
B vitamini
2) Büyüme ve gelişmeyi sağlar. (.……………………)
A vitamini
3) Deri ve göz sağlığı için gereklidir. (……………………)
4) Vücut dışına akan kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur.
K vitamini
(……………………..)
17
Hazır Gıdaları Satın Alırken
Nelere Dikkat Edelim?
 Paketin üzerindeki son kullanma tarihine bakmalıyız.
 Ürünün kalitesini gösteren
TSE işaretine bakmalıyız.
 Üzerinde Tarım Bakanlığının
İzni olup olmadığına bakmalıyız.
18
19
KAYNAKLAR
•Uysal,E ve Özer,M (2007), İlköğretim Fen ve Teknoloji
Ders Kitabı 5,
Ankara: Doku yayıncılık 2.basım
• Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitabı 5
( / Yazarlar: Komisyon / MEB , 2014 / )
20