bitki tanıma ııı

BİTKİ TANIMA III
FAM: ROSACEAE
(GÜLGİLLER)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
GENUS: ROSA
Rosa (gül) 100 kadar bitkinin ortak adıdır.
Dikenli çalı yada tırmanıcıdırlar.
Güzel kokulu gösterişli çiçekleri vardır.
Anadolu’da yetişen 25 türü vardır.
Yapraklar almaşlı dizilir.
Tüysü yada kenarları dişli ve ovaldir.
Çiçekler genelde 5 taç yapraklıdır.
Kültür formlarında çiçekler katmerlidir.
Olgunlukta çiçek tabanında kırmızı meyve oluşur.
2
Rosa odorata
• Çin kökenlidir
• 60 cm boylanır.
• Salkım oluşturan beyaz veya pembe
çiçekleri vardır.
3
4
5
6
7
8
9
10
Rosa centifolia
(okka gülü)
• Pembe renkli ve katmerli çiçekleri
vardır.
• Çiçeklerinden reçel yapılır.
11
12
13
14
15
16
Rosa eglanteria
• Çok sayıda küçük pembe çiçekleri vardır.
17
18
19
Rosa alba
(beyaz gül)
20
21
22
23
24
25
26
Rosa gallica
(kırmızı frenk gülü)
27
28
29
30
31
32
33
34
Rosa moschata
(misk gülü)
35
36
37
38
39
Rosa damascena
(şam gülü- ısparta gülü)
• Çiçeklerinden gül yağı çıkartılır.
40
41
42
43
44
45
46
47
Rosa canina
yaban gülü- köpek gülü
• Meyvelerine kuş burnu denir.
• Reçel, marmelad ve çay yapılır.
48
49
50
51
52
53
54
55
FAM: RESEDACEAE
(MUHABBET ÇİÇEĞİ GİLLER)
• 6 Cinste 65 Türü Bulunur.
• Bir veya çok yıllık otsu veya
çalımsıdırlar.
• 13 türü Türkiye’de doğal yetişir.
• Reseda cinsine ait tek tür bahçe çiçeği
olarak değer taşır.
56
Reseda odorata
(kokulu muhabbet çiçeği)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
40 cm boylanan otsu bitkidir.
Tek veya iki yıllıktır.
Dallar aşağı sarkar.
Yeşilimsi yada sarı küçük çiçekleri vardır.
Çok sayıda kültür formu bulunur.
Güzel kokuludur.
Sf parterlerde kullanılmaz.
Güneşli ve hafif gölge yerleri severler.
Humuslu ve zengin topraklarda yetişir.
Mayıstan temmuz ortasına kadar çiçekli kalır.
57
58
59
60
61
62
FAM: SCROPHULARİACEAE
•
•
•
•
•
•
•
190 Cinste 3000 türü vardır.
Çoğunluğu süs bitkisi olarak kullanılır.
Bahçe çiçeği olarak kullanılan cinsleri:
Antirrhinum
Mimulus
Nemesia
Penstemon
63
Cins: Antirrhinum
(Aslanağzı)
• 51 türü vardır.
• Tek yada çok yıllık, otsu veya odunsudurlar.
• Çiçekler tek tek yaprak koltuğunda veya
salkımlar halinde sürgün ucunda bulunur.
• Çiçek çift dudaklıdır.
64
Antirrhinum majus
• Çok yıllık çalımsı.
• 30-70 cm boylanır.
• Değişik kullanım imkanına sahip 800 kadar
kültivarı bulunur.
• Parterlerde, parter kenarında, saksıda,
balkonlarda ve kesme çiçek olarak kullanılır.
• Güneşli yerleri sever.
• İyi gübrelenmiş zengin toprakları sever.
• Mayıs ayından sonbahara kadar çiçekli kalabilir.
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
Cins: Mimulus
(maske çiçekleri)
• Saf parter oluşturmaya uygun değildirler.
• Tek tek veya küçük gruplar halinde
kullanılabilirler.
• Bodur formlar saksılarda kullanılabilirler.
• Güneşli ve yarı gölge yerleri severler.
• Humuslu iyi gübrelenmiş topraklarda iyi
gelişir.
• Haziran başı temmuz ortasına kadar
çiçekli kalır.
80
Mimulus guttatus
81
82
83
84
85
86
87
88
Mimulus luteus
89
90
91
92
93
94
95
Mimulus cupreus
96
97
98
99
100
101
Cins: Nemesia
•
•
•
•
•
•
•
43 türü bulunur.
Çoğunlukla tek yıllık otsu yapıdadır.
Çiçekler genelde salkım halindedir.
Parter oluşturmada kullanılabilir.
Güneşli yerleri severler.
Mayıs temmuz arası çiçekli kalabilirler.
Değişik kültür formları vardır.
102
Nemesia strumosa
103
104
105
106
107
108
109
110
Nemesia versicolor
111
112
113
114
Cins: Penstomon
• 284 türü bulunur.
• Az güneşli yarı gölge yerleri severler.
• Humuslu ve iyi gübrelenmiş topraklarda
gelişir.
• Haziran eylül arası çiçekli kalabilirler.
115
Penstomon hartwegii
• 60-80 cm boylanır.
• Bodur formları 30-40 cm boylanır.
• Çiçekler çan şeklinde parlak kırmızı yada
erguvan rengindedir.
116
117
118
FAM: SOLONACEAE
•
•
•
•
•
•
•
75 cins ve yaklaşık 2000 türü bulunur.
Türlerinin çoğu kültüre alınmıştır.
Drog, besin, ve süs amaçlı kullanılır.
Önemli cinsler:
Nicotiana
Petunia
salpiglossis
119
Cins: Petunia
(petunyalar)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
23 türü bulunur.
Tek yada çok yıllık otsu yapıdadır.
Yaprakları yumuşak tüylüdür.
Çiçekler büyüktür.
Çiçekler çok değişik renklerde olabilir.
Çok geniş amaçlı kullanılabilir.
Güneşli ve havadar yerleri sever.
Kumlu ve humuslu zengin toprakları severler.
Mayıs sonundan eylül sonuna kadar çiçekli kalır.
120
Petunia axillaris
121
122
123
124
Petunia violacea
125
126
127
128
Cins: Salpiglossis
(boru çiçekleri)
• 8 Türü bulunur.
• Tek yıllık yapışkan ve tüylü, otsu yapıdadır.
• Çiçekler huni şeklinde büyük uzun saplı ve
çoğunlukla alacalı renklidir.
• Parterlerde ve yola yakın yerlerde kullanılır.
• Güneşli yerleri sever.
• Humuslu, çiçekli zengin topraklarda gelişir.
• Hazirandan ağustosa kadar çiçekli kalırlar.
129
Salpiglossis sinuata
• Çok değişik renkte çiçekleri olabilir.
• Bazılarında çiçekler iki renklidir.
• 40-50 cm lik bodur ve 80-100 cm lik
boylu kültür formları vardır.
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
Cins: Nicotiana
(Tütünler)
•
•
•
•
•
•
•
•
83 tane türü vardır.
Otsu yapıda tek yada çok yıllık olabilir.
Büyük dekoratif yaprakları vardır.
Sarı ve kırmızı renkli çiçekleri bulunur.
Parter kenarlarında kullanılırlar.
Güneşli yerleri severler.
Besince zengin yerleri severler.
Haziran ortasından temmuz sonuna kadar
142
çiçekli kalır.
Nicotiana alata
143
144
145
146
147
148
Nicotiana sylvestris
149
150
151
152
153
154
155
Nicotiana glutinosa
156
157
158
FAM: VALERİANACEAE
• Bahçe çiçeği olarak kullanılan genusu Centranthus
‘tur (mahmuz çiçekleri).
• Bu genusun 11 türü vardır ve bahçe çiçeği olarak
kullanılan tek türü vardır.
• Centranthus macrosiphon,
• Gövde ve dallanma güçlüdür ve parterlerde
kullanılmaz.
• Çiçekler uzun süre dayanmaz.
• Çiçekleri bir arada kurul oluşturur.
• Güneşli yerleri sever.
• Haziran ve temmuzda çiçeklenir.
159
160
161
162
163
164
165
FAM: VERBENACEAE
•
•
•
•
Genus: Verbena (Mine çiçekleri).
228 doğal türü bulunur.
Otsu veya odunsu, bodur çalı yapısındadır.
Çiçekler sürgün ucunda bir arada başaklar
halinde bulunur.
• Yapraklar çoğunluk karşılıklı dizilir.
166
Kullanılışları
•
•
•
•
•
Saf parterlerde kullanılabilirler.
Teras ve balkonlarda kullanılabilirler.
Havadar ve güneşli yerleri sever.
Besince zengin topraklarda iyi gelişir.
Çok uzun süre çiçekli kalabilirler ve bu
yüzden çok kullanılırlar (haziran-ekim).
167
Verbena bonariensis
• 50-100 cm boylanır.
• Tüylüdür.
• Çiçekler eflatun yada mor renklidir.
168
169
170
171
172
173
174
175
176
Verbena canadensis
• 30-40 cm boylanır.
• Yayılıcıdır.
• Parlak kırmızı yada eflatun renkli çiçeklidir.
177
178
179
180
181
Verbena tenera
• 15-25 cm boylanır.
• Bol dallanır.
• Morumsu pembe renkli çiçekleri vardır.
182
183
Verbena X hybrida
(bahçe mine çiçeği)
• Çok çeşitli hibritleri bulunur.
• Grandiflora ve compacta önemli kültür
formlarıdır.
184
185
186
187
188
189
190
FAM: VİOLACEAE
(MENEKŞEGİLLER)
•
•
•
•
•
•
•
•
Genus Viola (menekşeler):
400 den fazla türü bulunur.
Tek yada iki yıllık otsu yapıdadırlar.
Yapraklar oval veya kürek şekillidir.
Karşılıklı veya almaçlı dizilir.
Güneşli yerleri severler.
Humusça zengin iyi gübrelenmiş toprakları sever.
Şubat sonundan haziran başına kadar çiçekli
kalabilirler.
191
Viola wittrockiana
(hercai menekşe)
• Tek veya birkaç renkli çiçekleri vardır.
• Çiçekler çok değişik renklerde olabilir.
• Saf parterler kurulabilir veya karışık
kullanılabilir.
• Saksı içlerinde de kullanılabilir.
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209