OSMANGAZİ REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ 2016-2017 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI EKİM AYI BÜLTENİ VELİ ORYANTOSYON PROGRAMI ANASINIFI VE 1.SINIF VELİLERİ İÇİN OKUL BİR ÇOCUĞUN HAYATINDA EN ÖNEMLİ DÖNÜM NOKTASIDIR…… Okul çağı kritik gelişim evresidir BU DÖNEM SAĞLIKLI ATLATILIRSA ÖZ BEĞENİ ÖZGÜVEN KİŞİLİK GELİŞİMİ Olumlu yönde gelişir SOSYAL GELİŞİM OKUL ÖNCESİ VE 1. SINIF ÇOCUKLARININ GENEL ÖZELLİKLERİ FİZYOLOJİK PSİKOLOJİK ZİHİNSEL SOSYAL GENEL ÖZELLİKLER • Bu dönemde çocuklar halen oyun çağındadır oyun oynamak onlar için önemlidir • Bedensel becerileri gelişmiştir • Dikkat süresi artmıştır (öncesine göre) • Halen somut düşünce evresindedirler • Kendisine ve gelişmekte olan vücuduna karşı olumlu tutum geliştirme eğilimindedir • Uygun cinsiyet rollerini öğrenmektedir. • Günlük yaşam için gerekli kavramlar geliştirir • Değer sistemi gelişmeye başlar( yanlış-doğru) GENEL ÖZELLİKLER • Henüz iyi bir dinleyici değildir • Uygun cinsiyeti model aldığı için bu dönem önemlidir • Yeni arkadaşlıklar kurma dönemidir • Başkaları tarafından sevilmek, oyunlara davet edilmek, kabul edilmek, değer görmek isterler • Rekabet duygusu gelişmeye başlar • Erkek çocuklarda el kasları kızlara oranla daha yavaştır • Okuma ve okuduğunu anlama önemli PSİKOLOJİK GELİŞİM ÖZELLİKLERİ • • • • • • • • Kendini ve yapabileceklerini denemek ister Takdir edilme, beğenilme isteği yoğundur Başarı- başarısızlık algısı kritik noktadır Benlik algısı-olumlu veya olumsuz kritik noktadır Başkalarının ve özellikle öğretmenin kendisi hakkındaki görüşlerine çok önem verirler Alay edilme veya lakap takma gibi durumlara aşırı duyarlıdırlar Kişisel bağımsızlık kazanmak isterler Yeni fikirler ortaya atmak isterler OKUL VELİ İŞBİRLİĞİ HER ÇOCUK FARKLIDIR VELİNİN ROLÜ OKUL SİZDEN NE BEKLER? 1. Çocuğun açlık, kişisel bakım gibi ihtiyaçlarının karşılanmış olması 2. Öğretmeniyle sağlıklı iletişim; öğretmeni yoracak kadar yoğun bir iletişim yerine gerekli aralıklarla iletişim kurmak daha uygun olur 3. Okul malzemeleri, kılık kıyafet konusunda özenli olunmalıdır, bu yaş çocukları bu tür eksiklikler karşısında aşırı duyarlı davranabilir 4. Evde çocuğun günü planlı ve düzenli olmalı,yemek, tv izleme,ödev,oyun saatileri okul açıldığında düzenlenmiş olmalı VELİNİN ROLÜ • Bu dönemde geliştirilen sağlıklı ders çalışma alışkanlığı ilerde çocuğun bunu içselleştirmesini sağlar • Hergün sessiz,tv olmayan bir odada, uygun bir çalışma masası başında ödevler veli desteği ile yaptırılmadır • Evde yaşanan huzursuzlukların okul başarısını olumsuz etkileyeceği unutulmamalıdır. • Aile çocuğun günlük yaşam ve okulda öğretilen bilgileri pekiştirmesini desteklemelidir. • Çocuğun yanında okul ve öğretmen hakkında olumsuz eleştiriler yapılmamalıdır. OKUL FOBİSİ YOĞUN YAŞANAN BİR KAYGIDIR OKUL KORKUSU-FOBİSİ Çocuğun şiddetli bir biçimde okula gitmeyi reddetmesi, okulla ilgili durumlardan kaçınması anlamına gelmektedir. • Yalnızca okula yeni başlayan çocuklarda görülmez, okul çağının herhangi bir döneminde görülebilir, lise döneminde de ortaya çıkabilir • Şımarıklık, ilgi çekme çabası, tembellik olarak değerlendirmek yanlıştır • Bu durumdan kurtulmak çocuğun elinde değildir OKUL KORKUSUNUN NEDENLERİ NELERDİR? • Aşırı koruyucu kollayıcı aile ortamında yetişmiş olmak • Anneyle bağımlı ilişki • Sosyal beceri eksikliği • Ailede yakın geçmişte yaşanmış, hayatı değiştiren önemli bir olay (taşınma, kardeş doğumu, anne babanın ayrılığı, sevilen birinin kaybı vb.) • Otoriter öğretmen tutumu • Okulda çocuğu korkutacak herhangi bir durum ÖNEMLİ BELİRTİLER!!!!! • Genellikle kaygılıysa…. • Tıbbi temelli olmayan fiziksel şikayetleri varsa…mide bulantısı, kusma, baş ağrısı,fiziksel yorgunluk • Depresyon belirtileri (mutsuzluk, keyif alamama, içe kapanma, uykusuzluk veya aşırı uyuma) • Kendine güvenmediğini gösteren söylemler • Kendisini aşırı eleştirme • Mükemmelliyetçi eğilimin artması NELER YAPABİLİRİZ? ASLA SİNİRLENMEYİN: Sakin ve sabırlı bir biçimde onunla konuşun, öfkenizle başa çıkmaya çalışın Okulun amacını anlatın Gözyaşlarıyla alay etmeyin Vedalaşmaları kısa tutun NELER YAPABİLİRİZ? • ONA GÜNÜNÜZÜN NASIL GEÇECEĞİNİ ANLATIN; özellikle kaygılı çocuklar kendisi evde yokken başınıza bir şey geleceğinden korkabilir. Ayrıca çocuğa okulda neler yapacakları ile ilgili gerçekçi bilgiler verin örneğin orda oyun oynayacaksınız gibi gerçekçi olmayan vaatlerde bulunmayın….. Kaygılarınızı öğretmeniyle paylaşmaktan çekinmeyin • • • • • Çocuktan yüksek beklenti içinde olmak Sorumluluk almasına izin vermemek Sosyal beceri eksikliği Çekingenlik Arkadaş edinememe Sınıf öğretmeni, okul psikolojik danışmanı ve veli işbirliği ile okul korkusu üstesinden gelinebilecek bir problemdir…. PROFESYONEL YARDIM NEDİR? Okul psikolojik danışmanı Çocuk ve Ergen Psikiyatristi PSİKOLOJİK DANIŞMAN NELER YAPAR • Aileyle, çocukla, sınıf öğretmeniyle görüşmeler yaparak sorunu belirler, KAYGININ KAYNAĞINI BULMAYA ÇALIŞIR • Çocuğu sınıf içerisinde teneffüste gözlemlemek isteyebilir • Çeşitli ısınma oyunları, aktiviteler yaparak sınıf içi iletişimi arttırabilir • Çocuğu okula alıştırmak için aşamalı biçimde okula gelmesini sağlar • Veliyi kademeli uzaklaştırma uygulayabilir • Bilişsel davranışçı terapi yöntemlerini kullanmak isteyebilir ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİSTİ • Bazı durumlarda okul fobisi başka psikolojik rahatsızlıkların belirtisi olabileceği için daha detaylı bir inceleme ve tıbbi muayene gerektirebilir • İlaç kullanmayı gerektirebilir • Psikolojik danışman sizi hekime yönlendirebilir • Genellikle rehberlik servisi işbirliği ile çözülen bu problem bazı durumlarda ilaçlı tedavi ile birlikte tedavi gerektirebilir. • Psikiyatriste sevk edilme durumunda mutlaka gidilmeli ve en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır. • Okul fobisi tedavi edilmediğinde, depresyon, anti sosyal kişilik bozukluğu, karşıt gelme bozukluğu vb. birçok tedavisi güç rahatsızlığa yol açabilir. YARARLANILAN KAYNAKLAR 1. Okul Çağı Çocuğu- Prof. Dr. Haluk Yavuzer 2. Çocuğunuzun Okulla İlgili Sorunlarını Çözebilirsiniz- Amerikan Okul Psikologları Birliği (Michael Martin, Cynthıa Waltman) 3. Kaygı Bozuklukları-Ege Ünv. Yayınları