MEHMET UHRİ

GÖZLE GÖNÜL ARASI
Dr. Mehmet Uhri
HARF
TAM‹RC‹S‹
“Bence hepimiz alfabenin bir harfi gibi yafl›yoruz
yaflam›... Hangi harf olarak dünyaya geldi¤ini
anlamak ve hangi harflerle birarada durmak
gerekti¤ine çocukken yön veremezsek, hep yanl›fl
yerde arayacaklar kendilerini ve belki de hiçbir
zaman bulamad›klar›n›n ne oldu¤unu bile
anlamayacaklar.”
ahats›zl›¤› kronikleflmifl, hastanemize s›k gelir
olmufltu.
K›sa
süreli yat›fllarla tedavisini
düzenliyorduk. Konaklamalar giderek s›klafl›yordu. Kendi
de durumun ay›rd›ndayd›. Bir keresinde “Benim flasi eskidi art›k.
Kasa eski olunca ne kadar düzeltirsen düzelt, baflka yerinden bozuluyor” demiflti.
Hasta yata¤›nda sesini ç›karmadan gün boyu kitap okumas› ara
s›ra notlar almas› dikkatimizi çekiyordu. Efli geceleri efllik ediyor,
gündüzleriyse hastam›z›n yan›nda
R
xxx
kimse olmuyordu. Gelen
giden ziyaretçilerden hastam›z›n edebiyat elefltirmeni ve çocuk kitaplar›
yazar› oldu¤unu ö¤rendik.
Yapt›¤› çeviriler, elefltiri
yaz›lar› ve kitaplar›yla edebiyat
çevresinin tan›nanlar›ndand›. Pek
çok kitapta eme¤i ve imzas› vard›.
Hastane ortam›nda çekingendi. Kendiyle ilgili sorular› yan›tlamaktan baflka, pek sesi ç›km›yordu. Hastane ortam›nda yaflanabilen ve kimi zaman hastalar›m›z›n abart›l› tepkilerine neden
olan küçük aksilikleri olgunlukla
karfl›l›yor, gülüp geçiyordu.
141
BD fiUBAT 2008
BD fiUBAT 2008
akflam sakin bir nöbet ge- kafada bitiyor, doktor bey...”
çirmeyi umarken hastam›“Ö¤rendi¤ime göre edebiyatz›n kendini iyi duyumsa- ç›ym›fls›n›z. Hatta daha çok çomad›¤› haberi geldi. Oda- cuk kitaplar› yaz›yormuflsunuz.
s›na gitti¤imde hemflire nab›z say›- Merak ediyorum. Niye yaz›yoryor, tansiyonunu ölçüyordu. Çar- sunuz? ‹nsan niye yazar? Özel
p›nt›s› tutmufltu. Endifle içinde ken- bir nedeni var m›?”
dini iyi duyumsamad›¤›n›, kötü bir
Amac›m hastam›z›n dikkatini
fley olaca¤›ndan korktu¤unu anlat- baflka yerlere çekip konuflturup rat›. O gece efli de yoktu yan›nda... hatlamas›n› sa¤lamakt›. GözlükleriK›sa süreli dald›¤› uykuda anlam- nin üzerinden yüzüme bakt›.
land›ramad›¤› kötü düfller görmüfl,
“Kimi konuflur, kimi flark›
heyecanlanm›flt›. Gerekli t›bbi giri- söyler, kimi de yazar... Yeter ki,
flimi yap›p odadan ç›karken biraz anlatacaklar›n olsun. Okumaya
yan›nda kalmam› rihep merakl›yd›m.
ca etti. Hastam›z›n
Üniversite y›llar›mricas›n›
k›rmay›p
dan buyana dü‹flte bence
odaya döndüm. “En
zenli notlar al›r,
yazarlar, sanatç›lar,
iyi yat›flt›r›c›, hoflça
çeviriler yapar, yamuhabbettir” diyen
zar›m.
Önceleri
ressamlarsa
emekli doktor a¤ahobi gibi bafllam›flalfabenin sesli
beyimi an›msad›m.
t›m. Yazarl›k ne
Okudu¤u serüzaman gerçek iflim
harfleri olduklar›
ven kitab›n› göstedurumuna geldi
için üretirler.
rip “Sizi bu okudukan›msam›yorum.”
lar›n›z heyecanlan“‹yi de bunlar
d›r›p karabasan gör‘Neden yaz›yorsumenize yol aç›yor olmas›n?” diye nuz?’ sorumun karfl›l›¤› de¤il.”
sordum. Kitapta kald›¤› sayfay›
“Herkesin kendince bir nedeni
iflaretleyip baflucuna koydu. ‹flaret vard›r elbet... Önceleri okudu¤um
parma¤› ile kafas›n› gösterdi.
kitaplar, yaz›lar ilgimi çekiyordu,
“Hiç sanmam... Kitapta ne ya- sonra ilgim tümcelere yöneldi. Gizarsa yazs›n. Herfley burada baflla- derek sözcükler ve harflere de¤in
y›p burada bitiyor. San›r›m ne indim. Önceleri ‘Okudu¤um kitap
okudu¤undan çok, nas›l okudu- ya da yaz›lar gibi yazabilir miyim?’
¤un daha fazla etkiliyor insan›... düflüncesiyle yaz›yordum. O za‹nan›yorum ki, hastane ortam› ye- man sorsan, öyle yan›tlard›m.”
rine tatilde deniz k›y›s›nda okuyor
“Peki ya sonra?”
olsayd›m bu kitab› hiç öyle sizin
Kenarda duran deri ciltli not
söz etti¤iniz gibi olumsuz etkisi defterini eline ald›:
olmayacakt› üzerimde... Herfley
“Sonralar› yaz›lardan çok,
O
142
tümcelerin önemli oldu¤unun
ay›rd›na vard›m. ‹lgimi çeken
tümceleri not eder, kullan›r oldum. O tümceler için yaz›yordum o y›llarda... Ama yafl ilerledikçe insan daha da derinlere
korkmadan bakabiliyor.
“Zaman geçtikçe sözcükler
ve anlamlar› ilgimi çeker oldu.
Sözcükleri kullanabilmek, anlamlar›n› gösterebilmek için fikirlerimi o sözcükler üzerinden
anlatmay› seçtim. O y›llarda sorsan be¤endi¤im sözcükler için
yazd›¤›m› söylerdim.”
“fiimdi de öyle de¤il mi?”
“Yafllan›nca insan yaflam›n güzelli¤inin bütünden çok ayr›nt›larda oldu¤unu daha iyi anl›yor.
Umar›m sen de a¤›z tad›yla yafllan›r, bu sözlerimi an›msars›n.”
“Yani?”
“Gençken yaflam güzel yaz›lm›fl
bir kitap ya da yaz› gibi olmal› diye düflünürdüm. Sonralar›, kendini
iyi ifade eden tümce gibi olman›n
güzel bir yaflam için yeterli oldu¤unu düflünür oldum. K›rk›ndan sonraysa yaflam anlaml› ve yerinde
kullan›lan bir sözcükten öte de¤ildi benim için... Hep o sözcü¤ü kovalad›m. fiimdilerde ise yaflam›n
harf, yaln›zca bir harften olufltu¤unu düflünüyor, onun için yaz›yorum. Bilirsin alfabede sesli ve sessiz harfler olur. Ço¤umuz sessiz
harfler gibiyiz. Kimimiz sert, kimimiz yumuflak; ama sessiz harfiz...
‹flte bence yazarlar, sanatç›lar, ressamlarsa alfabenin sesli harfleri olduklar› için üretirler. Onlar›n göre-
vi sessiz harfler aras›nda ba¤lant›lar
kurup anlam yaratmakt›r. Yazarlar
bence bunun için yaz›yor. Sanatç›lar sesli bir harf gibi olduklar› için
üretiyorlar. Önünde ve ard›nda duran sessiz harflerle birlikte yaratabildi¤i anlam denli yaflama anlam
kat›yorlar. Gerisi ayr›nt›...”
Hastam›z›n çarp›nt›s› geçmiflti.
Sohbete devam etmek istedim; ancak yoruldu¤unu dinlenmek istedi¤ini söyleyerek teflekkür etti. Odadan ç›kmadan dönüp “Herfleyi anlad›m da neden özellikle çocuk kitaplar› yaz›yorsunuz?” diye sordum. Gülümsedi. “Dedim ya, bence hepimiz alfabenin bir harfi gibi
yafl›yoruz yaflam›...
ünyaya hangi harf
olarak geldi¤ini anlamak ve hangi
harflerle birarada
durmak gerekti¤ine çocukken yön
veremezsek, hep yanl›fl yerde arayacaklar kendilerini ve belki de
hiçbir zaman bulamad›klar›n›n ne
oldu¤unu bile anlamayacaklar.
Hofl, ben de çocu¤um olduktan
sonra ay›rd›na vard›m durumun
güçlü¤ünün... Bu yüzden öncelikle
çocuklar için yaz›yorum” dedi.
Battaniyesini üzerine çekip
“‹yi geceler” dileyerek arkas›n›
döndü. Birkaç gün sonra iyileflerek taburcu oldu. Giderken kendi yazd›¤› kitaplardan birini arma¤an olarak b›rakm›fl ve “Harf
Tamircisine” diye imzalam›flt›.•
“D
[email protected]
143