insan hakları - Veysel Dinler

advertisement
İNSAN HAKLARI
Uluslararası koruma ve
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
(13. Hafta)
Uluslar arası koruma
• Birleşmiş Milletler düzeyi
• Avrupa Konseyi düzeyi
Birleşmiş Milletler
• BM antlaşması ile kurulan sistem
• Ekonomik ve Sosyal Konsey
• İnsan Hakları Komisyonu (1947)
•
•
3 yıl için seçilen 18 devlet temsilcisinden oluşur
İnsan hakları ihlali iddialarını inceler ve rapor hazırlar
• Kadınların Statüsü Komisyonu
• BM Sözleşmeleri ile kurulan sistem
• İnsan Hakları Komitesi (1977)
• Sivil ve Siyasi Haklar Sözleşmesi ile kurulmuştur.
• Dört temel görev
•
•
•
•
Taraf devletlerin sözleşmeyi uygulayıp uygulamadıklarını denetlemek ve raporlamak
Taraf devletlerin bir diğer devlet aleyhine şikayetlerini değerlendirmek
Bireysel başvuruları karara bağlamak
Sözleşmeyi yorumlamak
• İktisadi Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi
• Uluslar arası Çalışma Örgütü Komiteleri
• Diğer Komiteler
•
•
•
•
Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına Dair Komite (1969)
İşkenceye Karşı Komite
Kadının Statüsü Komisyonu
Çocuk Hakları Sözleşmesi
Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi
• Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (4 kasım 1950 roma)
•
•
•
•
Yürürlük tarihi 3 Eylül 1953
Türkiye 1954 yılında imzalamıştır
1987 yılında bireysel başvuru hakkı
1990 AİHM yargı yetkisinin kabulü
• Sözleşmenin koruma mekanizması: AİHM
• 1998 11 nolu protokol ile tam zamanlı bir mahkemeye
dönüştürülmüştür
• Taraf devlet sayısı kadar yargıçtan oluşur
• Organları
• Komiteler (3 üye – ön inceleme)
• Daireler (7 üye )
• Büyük Daire (temyiz yeri – 17 üye)
• AİHM’nin işlevi ulusal hukuka göre, tamamlayıcı ve ikincildir.
Başvuru şartları
•
•
•
•
İç hukuk yollarının tüketilmesi
İhlalin üzerinden 6 ay geçmemiş olması
Sadece taraf devletlerin ihlalleri incelemeye alınır
Sadece sözleşme kapsamındaki haklar için başvuruda
bulunulabilir
Mahkemenin kararı
• Ön aşama
• Kabul edilemezlik (red)
• Kabul edilebilirlik
• Esastan inceleme
• İhlal var
• İhlal yok
• İhlal Kararı
• Tazminat
Dostane çözüm
• Başvuru birey ile ihlal yaptığı iddia edilen taraf arasında, dava
komite aşamasındayken dostane çözüme kavuşturulabilir
Download