Öğretmenin Atölyesi: Toplumsal Sorunları Eğitim Ortamında Tartışmak Sertifika Programı Türkiye toplumu sancılı, ancak demokratikleşme yolunda fırsatlar da içeren bir dönüşüm sürecinden geçiyor. Bu süreç sadece çatışma değil, siyasal ve sivil aktörlerin girişimlerine bağlı olarak bir demokratikleşme potansiyeli de taşıyor. Bu çerçevede eğitimin, toplumsal barışın ve demokratikleşmenin sağlanmasına katkı sunan bir anlayışla yeniden kurgulanması gerekiyor. Eğitimin temel aktörlerinden biri olan öğretmenlerin toplumsal sorunlar karşısında donanımlı hale getirilmesine, güçlendirilmesine ve desteklenmesine yönelik çalışmalar yapılması önem kazanıyor. Öğretmenlerin güçlendirilmesi ve desteklenmesine yönelik yürüttüğü çalışmalarla deneyim edinen İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Merkezi (SEÇBİR) ve Eğitim Reformu Girişimi (ERG), edindiği deneyimleri ve ürettiği kaynakları öğretmenlerle ve eğitimcilerle paylaşmak amacıyla İstanbul Bilgi Üniversitesi çatısı altında sertifika programı açıyor. Bu sertifika programında, eleştirel düşünme yaklaşımının öğretmenler arasında yaygınlaşması ve toplumsal sorunların eleştirel düşünme yaklaşımıyla eğitim ortamına taşınması için öğretmenlerin ve eğitimcilerin desteklenmesi amaçlanıyor. Üniversite ortamında farklı disiplinlerden akademisyenlerle ve deneyimli eğitimcilerle katılımcıların birlikte çalışacağı ve üreteceği programın temel hedefleri, çok disiplinli bakış kazandırmak ve öğretmenlik ve öğrenme üzerine düşündürmek. Programın hedef kitlesi ise, farklı branş ve seviyelerden öğretmenler ile STK’lardaki eğitimciler. Her eğitim dönemi açılması planlanan sertifika programının ilki, 2013-2014 Eğitim Yılı Güz Dönemi’nde açılıyor. 2122 Eylül Cumartesi ve Pazar günleriyle başlayacak program, sonrasında 13 hafta boyunca yalnızca Cumartesi günleri devam edecek ve 4 Ocak Cumartesi günü tamamlanacak. İlk haftası Cumartesi ve Pazar günleri; sonrasında 13 hafta boyunca yalnızca Cumartesi günleri 09:00-13:30 saatlerinde İstanbul Bilgi Üniversitesi Santral Kampüsü’nde gerçekleştirilecek sertifika programının konu başlıklarıyla akademik kadrosu şöyle: Konu Başlıkları Akademik Kadro Demokratik Yurttaşlık ve Eleştirel Düşünme Ayşe Beyazova (Uzm.), İstanbul Bilgi Üniversitesi ÇOÇA Gruplararası İlişkiler ve Ayrımcılık Ayşe Gül Altınay (Yrd. Doç. Dr.), Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Kültür, Kimlik ve Çoğulculuk Cinsiyet, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Engellilik Yaşçılık, Çocukluk ve Çocuk Katılımı Bülent Bilmez (Doç. Dr.), İstanbul Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü İdil Işıl Gül (Yrd. Doç. Dr.), İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma Kenan Çayır (Doç. Dr.), İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Toplumsal Hafıza ve Geçmişle Yüzleşme Melek Göregenli (Prof. Dr.), Ege Üniversitesi Psikoloji Bölümü Ayrımcılıkla Mücadele, Eşitlik ve Adalet Melike Türkan Bağlı (Yrd. Doç. Dr.), Maltepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Program Direktörü: Doç. Dr. Kenan Çayır Melisa Soran (Uzm.), İstanbul Bilgi Üniversitesi SEÇBİR Program Koordinatörü: Uzm. Melisa Soran Meltem Ceylan Alibeyoğlu (Uzm.), Darüşşafaka Eğitim Kurumları Akademik Danışman: Prof. Dr. İpek Gürkaynak Mutlu Öztürk, Notre Dame de Sion Fransız Lisesi Müge Ayan Ceyhan (Dr.), İstanbul Bilgi Üniversitesi SEÇBİR “Öğretmenin Atölyesi: Toplumsal Sorunları Eğitim Ortamında Tartışmak” Sertifika Programı, Açık Toplum Vakfı, İsveç Konsolosluğu, Hollanda Konsolosluğu Matra/İnsan Hakları Programı, Friedrich-Ebert-Stiftung Derneği ve İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından desteklenmektedir. Neşe Özgen (Prof. Dr.), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Pınar Uyan Semerci (Yrd. Doç. Dr.), İstanbul Bilgi Üniversitesi Siyaset Bilimi Süleyman Akbulut, Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği Zeynep Kılıç (Dr.), İstanbul Bilgi Üniversitesi ÇOÇA Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Merkezi (SEÇBİR), www.secbir.org, 00 90 212 311 65 20, [email protected] Akademik Kadro Özgeçmişleri AYŞE BEYAZOVA İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde İnsan Hakları Hukuku ve Marmara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde yüksek lisans dereceleri almıştır. Toplum Gönüllüleri Vakfı’nda insan hakları, sosyal haklar ve sosyal sorumluluk eğitimi projelerinde ve çeşitli departmanlarda yönetici olarak rol almıştır. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sivil Çalışmalar Merkezi koordinasyonunda Kamu Harcamalarını İzleme Platformu tarafından hazırlanan Çocuğun Korunmasına İlişkin Kamu Harcamalarını İzleme Kılavuzu’nun yazarlarındandır. Çocuk Haklarına ilişkin eğitim materyalleri ve programları geliştiren ve yaygınlaştıran; aynı zamanda çocuk haklarına ilişkin araştırma ve savunu faaliyetleri yürüten İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi’nde koordinatör ve eğitimci olarak çalışmaktadır. İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde “Çocuk ve Medya” ve “Sosyal Sorumluluk Projesi” başlıklı dersleri vermektedir ve çocuklara ilişkin çeşitli araştırma projelerine katılmaktadır. AYŞE GÜL ALTINAY Doktora çalışmasını Duke Üniversitesi, Kültürel Antropoloji alanında tamamladı. 2001’den bu yana Sabancı Üniversitesi’nde antropoloji, kültürel çalışmalar ve toplumsal cinsiyet dersleri vermekte. Araştırmaları militarizm, milliyetçilik, cinsellik, kadına yönelik şiddet ve hafıza üzerine yoğunlaşıyor. Yayınlarından bazıları şöyle: Vatan, Millet, Kadınlar (der., İletişim Yayınları, 2000/2004), The Myth of the Military-Nation: Militarism, Gender and Education (Palgrave Macmillan, 2004), Ebru: Kültürel Çeşitlilik Üzerine Yansımalar (der., Attila Durak, Metis, 2007, www.ebruproject.com), Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet (Yeşim Arat ile birlikte, Punto, 2007, www.kadinayoneliksiddet.org, 2008 PEN Duygu Asena Ödülü), Violence Against Women in Turkey: A Nationwide Survey (Yeşim Arat ile birlikte, Punto, 2009, www.kadinayoneliksiddet.org/English.html), işte böyle güzelim... (Hülya Adak, Esin Düzel, Nilgün Bayraktar ile birlikte, Sel, 2008, www.isteboyleguzelim.org), ve Torunlar (Fethiye Çetin ile birlikte, Metis, 2009). BÜLENT BİLMEZ 2005 yılından beri Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü’nde öğretim görevlisi olan Doç. Dr. Bülent Bilmez, doktorasını Almanya Berlin’de bulunan Humboldt Üniversitesi Modern Yakın Doğu Çalışmaları Enstitüsü’nde tamamlamış (1998) ve doktora tezi “Demiryolundan Petrole: Chester Projesi (1908-1923)” başlığıyla Tarih Vakfı Yurt Yayınları’ndan 2000 yılında basılmıştır. 1995-1998 yılları arasında Berlin’de Freie Universitaet, 1998-2001 arası Elbasan’da (Arnavutluk) Alexander Xhuvani Universitesi, 2000-2004 arasında Yeditepe Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapan Bilmez’in çalışma alanları arasında tarih teorisi ve metodolojisi, sözlü tarih, kolektif hafıza ve tarihle yüzleşme/hesaplaşma, modern Osmanlı ve özellikle Balkan tarihi, Türkiye Cumhuriyeti tarihi, ulus inşası ve ulusçuluk tarihi, (az)gelişme, modernizm ve küreselleşme teorileri bulunmaktadır. 2012 yılından beri Tarih Vakfı Başkanı olan Bilmez’in yayınlarından bazıları şunlardır: “Dersim '38'i Anlamak ve Anlamdırmak için Bazı Öneriler”, Toplumsal Tarih, Sayı 218 (Şubat 2012); “Toplumsal Bellek, Kuşaklararası Aktarım ve Algı: Dersim 38’i Hatırlamak”, Toplumsal Tarih, Sayı 217 (Ocak 2012), s. 48-53; Toplumsal Bellek, Kuşaklararası Aktarım ve Algı: Dersim’38, İstanbul: Tarih Vakfı, 2011 (ortak yazarlar: Gülay Kayacan & Şükrü Aslan). İDİL IŞIL GÜL Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten sonra, aynı üniversiteye bağlı Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksek lisans yaptı. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Kamu Hukuku doktorası yaptı. Uluslararası hukuk ve insan hakları hukukunun çeşitli alanlarında lisans ve yüksek lisans düzeyinde ders vermekte, özellikle ayrımcılık yasağı ve engellilerin insan hakları alanlarında faaliyet gösteren sivil toplum örgütleriyle gönüllü ve profesyonel çalışmalar yürütmektedir. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafındanyayınlanan Sivil Toplum Kuruluşları İçin Adım Adım Rapor Hazırlama Kılavuzu: Birleşmiş Milletler Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi’ne Sunulacak Raporların Hazırlanması ve Sunumu ve İnsan Hakları Komitesi’nin Emsal Kararları adlı eserleri yayına hazırlamıştır. Halen İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyesidir. KENAN ÇAYIR Lisans ve yüksek lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde tamamladı. Doktora derecesini Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden aldı. İngiltere’de Leeds Üniversitesi Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Merkezi’nde ve Almanya’da Georg-Eckert Uluslararası Ders Kitapları Enstitüsü’nde doktora sonrası çalışmalar yaptı. Eğitim ve toplumsal barış, ders kitapları, yurttaşlık, insan hakları eğitimi ve İslâmi hareketler üzerine çalışmakta ve yazılar yayınlamaktadır. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde öğretim üyesi ve Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi müdürüdür. Çalışmalarından bazılar şunlardır: Eğitim, Çatışma ve Toplumsal Barış: Türkiye’den ve Dünyadan Örnekler, der. Kenan Çayır, İstanbul, Tarih Vakfı Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Merkezi (SEÇBİR), www.secbir.org, 00 90 212 311 65 20, [email protected] Yayınları, 2010; Ayrımcılık: Çokboyutlu Yaklaşımlar, der. K. Çayır&M. Ayan Ceyhan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2012; Ayrımcılık: Örnek Ders Uygulamaları, der. K. Çayır&A. Alan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2012; Türkiye’de İslamcılık ve İslami Edebiyat: Toplu Hidayet Söyleminden Yeni Bireysel Müslümanlıklara, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2008. MELEK GÖREGENLİ Yüksek lisans çalışmalarını Ege Üniversitesi Çevre Psikolojisi alanında yaptı. Çevre psikolojisi, kültürlerarası psikoloji ve politik psikoloji alanlarında çalışmaları, ulusal ve uluslararası düzeyde yayınlanmış çok sayıda kitap ve makaleleri bulunmaktadır. Şiddet ve işkencenin meşrulaştırılmasının sosyal psikolojik arka planını anlamaya yönelik İzmir ve Diyarbakır’da yapılmış alan araştırmalarına dayanan çalışmalarını yayınladı. Son dönemde, muhafazakârlığın sosyal psikolojik dinamikleri üzerine özellikle Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne giriş sürecini temel alan çalışmalar sürdürmektedir. Ege Üniversitesi Psikoloji Bölümü Sosyal Psikoloji Anabilim dalında öğretim üyeliğini sürdürmektedir. MELİKE TÜRKAN BAĞLI Lisans eğitimini Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü’nde yaptıktan sonra yüksek lisans ve doktora derecelerini Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitimin Psikolojik Temelleri anabilim dalından aldı. Yurttaşlık ve insan hakları eğitiminde kullanılan “Yurttaş Olmak İçin…” (1996), “Ben İnsanım” (2002), “Rengârenk” [kutu oyunu] (2004) , “Yurttaşız Katılımcıyız” (2011) vb. bir dizi materyalin geliştirilmesinde ve düzenlenen eğitim etkinliklerinde eğitici olarak çalışmıştır. Hâlen Maltepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğretim üyesidir. MELİSA SORAN Lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde ve yüksek lisans eğitimini aynı üniversitenin Eğitim Bilimleri Programı’nda tamamladı. Bir süre özel sektörde araştırma asistanı olarak çalıştıktan sonra, Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nda ve Sabancı Üniversitesi bünyesindeki Eğitim Reformu Girişimi’nde eğitmen, proje uzmanı ve ölçme değerlendirme uzmanı olarak çalıştı. Hisar Okulları’nda akademik destek sorumlusu olarak görev yaptı. Eğitim-Sen 3 nolu şubeye bağlı Kadınlar Sahnesi Tiyatro Ekibi ile KA-DER Eğitim Komisyonu’nun bir üyesi olan Soran, Eylül 2012’de İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Merkezi’nde çalışmaya başladı. MELTEM CEYLAN ALİBEYOĞLU Orta Doğu Teknik Üniversitesi Matematik Bölümünü bitirdi; Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü’nde Çevre Bilimleri dalında yüksek lisans yaptı. Halen aynı bölümde doktora çalışmasını sürdürmekte olan Alibeyoğlu, Darüşşafaka Eğitim Kurumları’nda matematik öğretmeni ve Projeler Koordinatörü görevlerini sürdürmektedir. Akbank, Milli Eğitim Bakanlığı ve Eğitim Reformu Girişimi işbirliğinde yürütülen “Düşünme Gücü: Soran ve Sorgulayan Gençlik için Öğretmen Eğitimi Destek Projesi”nde uzman eğitici olarak görev alan Alibeyoğlu, 2006 yılından beri TÜBİTAK Bilim Çocuk Dergisi Matematik sayfası yazarı olarak görev almaktadır. Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi (ÇOÇA) tarafından hazırlanan “Söz Küçüğün” Kutu Oyununu geliştiren eğitmen ekibinde yer alan Alibeyoğlu, Prof. Dr. İpek Gürkaynak önderliğinde hazırlanan “Yurttaşız, Katılımcıyız” Eğitim Programı’nın eş danışmanlarındandır. MUTLU ÖZTÜRK Galatasaray Lisesi ile Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’nü bitirdi. Tarih öğretmeni olarak çeşitli okullarda çalıştı ve halen çalışmaktadır. İnsan Hakları eğitimi, eleştirel düşünme, ders kitapları, alternatif tarih öğretimi alanlarında çeşitli ulusal ve uluslararası projelerde eğitici eğitimcisi olarak yer aldı. “Ders Kitaplarında İnsan Hakları” projesinin ilk aşamasının koordinatörlerinden, ikinci aşamasının yazar ve danışma kurulu üyelerindendir. MÜGE AYAN CEYHAN Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim ve Oxford Üniversitesi Sosyal Antropoloji dallarında yüksek lisans derecelerini tamamladıktan sonra Oxford Üniversitesi Sosyal Antropoloji Bölümü’nden doktorasını aldı. Çalışma alanları arasında eğitim antropolojisi, okul etnografyası, okuryazarlık edinimi, eğitimde çokdillilik, ayrımcılık vardır. Yayınları arasında Çiftdillilik ve Eğitim (ERG, 2009) ve Göç ve Çokdillilik Bağlamında Okullarda Okuryazarlık Edinimi(İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2011), Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar(İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2012) bulunmaktadır. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Birimi’nde projeler koordinatörü olarak görev yapmaktadır. NEŞE ÖZGEN Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nden mezun olduktan sonra Ege Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nde yüksek lisans ve doktorasını tamamlayan Özgen, MSGSÜ ve Galatasaray Üniversitesi’nde ders vermektedir. Çalışma alanları arasında gelişme ve bölgesel kalkınma, sosyal bilimlerde yöntem sorunları, toplumsal cinsiyet, yeni yoksulluk, yeni dünya düzeninde insan yapısı ve yapısal değişmeler Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Merkezi (SEÇBİR), www.secbir.org, 00 90 212 311 65 20, [email protected] bulunmaktadır. Yayınlarından bazıları şunlardır: Toplumsal Hafızanın Hatırlama ve Unutma Biçimleri: Van-Özalp ve 33 Kurşun Hadisesi, İstanbul: Tüstav Yay., 2003; ‘Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan günümüze coğrafya ders kitaplarında vatanın sonu gelmez kurguları’, Toplum ve Bilim, 2011, 121: 48-79. PINAR UYAN SEMERCİ Lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde tamamladı. Yüksek lisans ve doktora derecesini Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden aldı. Akademik çalışma alanları siyaset felsefesi, sosyal politika ve sosyal bilimlerde metodolojidir. Evrensellik, adalet, pozitif özgürlük, sosyal haklar, insan, gelişim, yapabilirlik yaklaşımı, yoksulluk, göç ve kolektif kimlik oluşumu konularında çalışmakta ve bu konularda çeşitli yayınları bulunmaktadır. İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi ve Siyaset Bilimi program koordinatörlüğü görevini sürdürmektedir. Aynı zamanda 2007 yılından bu yana Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi müdürlüğü görevini yürütmektedir. SÜLEYMAN AKBULUT Ekonometri ve kamu yönetimi dallarında eğitim aldı. Engelliler konusunda faaliyet gösteren çeşitli sivil toplum kuruluşlarının yönetim kurullarında görev alarak engelli yasal haklarının kazanılması için çalıştı. Doğan Kitap tarafından 2008 yılında Sandalye, 2012 yılında Her Savaş Bir Tanrı Öldürür isimli romanları yayınlandı. Halen Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği Başkanlığı ve Görme Özürlüler Derneği Danışmanlığı görevini sürdürmektedir. ZEYNEP KILIÇ Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde araştırma görevlisi olarak çalıştı, Siyaset Bilimi Doktoru oldu. 2008 yılından bu yana İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi'nde (ÇOÇA) projeler danışmanı, araştırmacı ve çocuk hakları eğitmeni olarak çalışıyor. Birçok dernek ve vakıfın çalışmalarında kadın ve çocuk hakları alanında eğitimler gerçekleştirem Kılıç, aynı zamanda İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde lisans düzeyinde “Tarih Boyunca Çocukluk Anlayışı”, “Sosyal Sorumluluk Projesi” ve “AB Fonları için Proje Teklifi Hazırlamaya Giriş” derslerini veriyor. Akademik ilgi alanları siyaset sosyolojisi, toplumsal cinsiyet çalışmaları, çocukluk sosyolojisi ve çocuk hakları eğitimi yer almakta; KA-DER ve Gündem: Çocuk! derneklerinde aktif olarak gönüllülük yapmaktadır. Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Merkezi (SEÇBİR), www.secbir.org, 00 90 212 311 65 20, [email protected]