Güne Başlarken

Nisan 2014
Ödemeler Dengesi
“Birikimli cari açıktaki iyileşme eğilimi Nisan ayında hız kazandı.”

Nisan ayında cari açık 4.8 milyar $ ile beklentilerin (4.9 milyar $) hafif altında
gerçekleşirken yılın ilk dört ayında açık 16.4 milyar $ ile geçen yılın aynı
dönemine göre önemli azalış gösterdi (2013 Ocak-Nisan: 24.7 milyar $). Böylece
12 aylık cari işlemler dengesi 60 milyar $’dan 56.8 milyar $’a geriledi. Ödemeler
dengesi altın ve eneji hariç olarak incelendiğinde yaklaşık 3.5 yıl sonra artıya
geçti (+0.1 milyar $).

İlk dört aya bakıldığında cari işlemler dengesindeki açığın dış ticaret
dengesindeki iyileşmeden kaynaklandığı görülüyor. Bu dönemde politika
yapıcıların ithalatı sınırlayıcı yönde attığı adımlar ve Avrupa ekonomisi başta
olmak üzere küresel ekonomideki iyileşmenin ihracatı olumlu etkilemesi dış
ticaret açığının 17.4 milyar $’a (2013 Ocak-Nisan: -25.5 milyar $) gerilemesine
neden oldu. Hizmetler dengesi de bu dönemde ılımlı seyrini sürdürürken 4 milyar
$ fazla verdi. Gelir dengesi ise zayıf seyrini sürdürerek bu dönemde 3.1 milyar $
açık verdi.

Geçen yılın ilk dört ayıyla kıyaslandığında finansman tarafında toplam sermaye
girişlerindeki zayıf seyir devam ederken ilk dört ayda 8.4 milyar $ (2013 OcakNisan: 43.7 milyar $) giriş oldu. Son dönemde GOÜ’lere yönelik sermaye
girişlerinin toparlanması ve Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) para
politikalarındaki belirsizliklerin öngörülebilir hale gelmesinin ardından artan risk
iştahıyla portföy girişlerinde iyileşme görüldü. Portföy yatırımlarıyla Nisan ayında
nette 4.2 milyar $ sıcak para girişi olurken bunun 0.6 milyar $’ı hisse senedine,
4.1 milyar $’ı borçlanma senetlerinde oldu. Portföy yatırımlarında bu yılın ilk dört
ayına bakıldığında hisse senetlerine 987 milyon $ (2013 Ocak-Nisan: +526
milyon $) giriş olurken borç senetlerinde 1.4 milyar $ (2013 Ocak-Nisan: 15.8
milyar $) giriş yaşandı. Doğrudan yatırımlarla sağlanan sermaye finansmanı
tarafındaki olumlu seyir de sürerken ilk dört ayda bu yolla 3.8 milyar $’lık (2013
Ocak-Nisan: 2.6 milyar $) giriş oldu. Diğer yatırımlar tarafından ise Nisan ayında
girişin hızlandığı görülüyor (3.5 milyar $) . Geçen yılın ilk dört ayında bu kalem
aracılığıyla 17.4 milyar $ finansman sağlanırken bu tutar ilk dört ayda 2.6 milyar
$ oldu. Bankacılık sektörünün bu yılın ilk dört ayında yurtdışından sağladığı
finansman 2.6 milyar $ olurken geçen yılın aynı döneminde bu tutar 17.4 milyar $
düzeyinde gerçekleşmişti.


Net hata noksan kaleminin Nisan ayında 6 ay aradan sonra açık (0.9 milyar $)
vermesi dikkat çekti. Finansal piyasalardaki iyileşmelere paralel TCMB’nin
doğrudan döviz müdahalesini sonlandırması ve döviz satışlarını azaltmasıyla
TCMB rezervleri tekrar artışa geçti. TCMB, Nisan’da rezervlerini 2.7 milyar $
artırdı. Geçen yılın ilk dört ayında sermaye girişlerinin yüksek seyretmesine bağlı
olarak rezervler, 14.7 milyar $ (2014 Ocak-Nisan: 2.2 milyar $) artış göstermişti.
Enerji ve altın hariç olarak bakıldığında cari işlemler dengesinin pozitif bölgeye
geçmesi alınan makro ihtiyati tedbirlerin etkisini gösterdiğini gösteriyor. Yılın geri
kalanında da kurdaki rekabetçi seviyelerin sürmesi ve Avrupa Merkez
Bankası’nın en büyük ihracat pazarımız olan Avrupa ekonomisini desteklemek
için attığı adımların etkisiyle cari açıktaki iyileşme trendinin devam etmesini
bekliyoruz.
Cari İşlemler Dengesi
Mal Dengesi
Hizmet Dengesi
Gelir Dengesi
Toplam Sermaye Girişleri
Doğrudan Yatırımlar (net)
Portföy yatırımları (net)
Diğer Yatırımlar (net)
Bankacılık Sektörü
TCMB
Hazine
Diğer
Net Hata Noksan
Rezerv Değişimi
2013
OcakNisan
-24,7
-25,5
3,4
-2,8
43,7
2,6
17,5
23,6
17,4
-0,3
-0,7
7,3
-4,3
-14,7
2014
OcakNisan
-16,4
-17,4
4,0
-3,1
8,4
3,8
1,7
2,9
2,6
-0,5
-0,7
1,5
5,8
2,2
2013
2014
Nisan
-8,1
-8,3
1,0
-0,8
15,8
0,5
9,4
5,9
3,4
-0,1
-0,2
3,0
-0,4
-7,2
Nisan
-4,8
-5,4
1,4
-0,8
8,4
0,7
4,2
3,5
2,2
-0,2
-0,2
1,7
-0,9
-2,7
Aylık Cari Denge
Milyar $
0
-1
-2
-3
-4
-5
-4,8
-4,6
-6
-7
-8
-8,1
-9
12 Aylık Birikimli Cari Denge
Milyar $
20
0,1
0
-6,9
-20
-40
-60
-49,8
Cari İşlemler Hesabı
-56,8
Enerji Hariç
-80
Altın Hariç
Altın ve Enerji Hariç
-100
1
Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü
[email protected]
Mustafa CAN BASMACI
0216 503 5348
Muharrem BAYKARA
0216 503 5394
UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının
hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının
ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler
genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak
kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu
nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar
doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul
etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde
sunulmaktadır. .
2