··e.

··e.
TÜRKİYE . İSLAM EiNST1TtiL:Em1
TALEBE FEDERASYONU: ADINA
BAŞKAN
G:EJ::olll:L
Calıid BALTAOl 1
'
.
'
1
<~ı~.._
;
YAZI İŞLERi MüllO~U :
-
.
A. Vehbi
\
VAKKASOGLU
IDARE MÜntmtJ
:tsM.AiL. L.
çAKAN·
-
BU SA YJ··oA
·· SELAM .................•.......... ·.. iSLAM :M:EDENİYETİ
BATINİLERİN
YERİ.
TEFS1:R:i;)EKİ
. •...•• .'.• ~ ..•........ : ....... Doç. Dr•. İsmail Cerrahoğlıi
:MİNARELER (Şiir) ....•..•. : .. Haliıle Nusr~t ZORLUTUNA ·
İSLAM'DA D!N EGİTİMİ VE
'
.
.
öGRETi:Ml ···················~···· Zeki c.ANAN
B!R KONUŞMA. ÜZEJUNE .... Muhammed PASİÇ
CÜNEYD-İ BAGDADİ .... : .... 'Asist. Süleyman ATEŞ
, .AHl\1JliD "B. AsiM: ~AN,
..
TA$! (v; 220/835) .....•.. ~ .. :
. ZEKAT MUVACEHES!:N:DE
BORÇ VE ALACA.KLARIN
DURUMU
- ...... ; .•. .-..........
· · İSLAM'A HAYR.ANLIK (Şiir)
İKt MAKALE HAKKINDA
Dr. A. Subhi FURAT .
Ali Ş.A:rAK
ibrahiıii. G11LEÇ
Prof. Muhammed Haılıiılullah
D!N EGi';r:tMfNDE SAMİMİ
:M!Y:tz?
........................... Dündar FA.Ni
. İKİNet DİL KONGRESt MÜ-·
...NASEBETİYLE - . .'...... : ...... ··-Mahir tz. ·
.
SOKA.KLARIN. ŞEHRİ .(Şiir) Abıiurrahim KAR.AKOÇ
ToRKLERtN İSLAM'A YAP'.
.
TIKLARI EIİZME'l"LER :.. . . . Dr'. Y.- Ziya KAVAKÇI
ÇAGRI (Şiir) ................ .;.. .. Rekin ERT.EM
TORK TOPL"ÜMUNDAKİ BöL'ONME SEBEPLERİ ' ...... :.. Sabri .AKİ>EN1Z
İBRET ALINACAK ÇOK ŞEY~
LERtM:!.z ·VAR AMA., ALABİLEN NEREDE? .... , .•........ iHüsiıü DİKEÇLİGİL
. SUALLERE cEvAPLAR ...... Gazi MERT .
GöRDtl"KLER.l:M: (ŞUr)
Muhsin· nyas SUBA.ŞI
TIRAMPACILAR, ............ ·... Hilmi. KURTULUŞ .
YA MUB:.AM:ıv.ı:ED (Ş~)' •..• ~~ .Abılurı:ahim GVLER
MÜ'SIKİMİZİ
M!LLt
GÖTüRMEK
NAsn.
İCİN
İLEİ.tl
·NEi.ER .
YAi?ILiiA.r.r:D:ı;R?
·.HABER
.. : Edip
... .'..•....•• .'.._. .. :: •...• ;.
.
özışm
•tSLJ1M:' MEDENİY.ETİ
iDAREHAN E.
\
'
'
'
'İ'ürkiy~ :riııam EnStitüleri Taleb~ ::trederııSyon~ Genel. Merkezi
Nuruosmaniye Caddesi· No': S2/l ·
.
\ Tel. : 22·.46 02
tSTANBUL
CA<1ALOGLU
'
.
!
;
uımımııumımmıııunuııuuınnmnıııuuııımıuumıııııııımuımııııııuııııuıımımıııııııııııııııııııııııııııııuııııııın!uııımımıuımıııııınmıuımıııııiıııırııııııııııııı
Haberleşme ve:Havale Adresi: :
·P.K. 1315
İSLAiM: MEDE~,
SİRK.ECİ.
TE
Ankara: T.İ.H.O.M.CF. Genel Baflkan,ı.: Mehmet KARAMAN
Kayseri: .T.İ.E.TF. İkinci Başkam:
,İ. N. ~AÇAN
Ahmet FİDAN
Kqnya : T.!.E.T.F. Mah. !cr. Kom. Ba§k.
İzmir
: -T.İ.E.T:F. Mruh. İer. Kom. Baş~.
Orha~ ÇETİN
ı~mııııımımııınmmmımııuııımınıım~ımmrııı~umıııııııııııımt~ııımı.unııııııııummııı!.'ıııınıuııııiımııııııııııuuıııuııııııuııııııııuılıımiuııııı.mııııımııııııuıu
o
Dış
Mahmut öZTtffiK
Ressa:rrt:
Münasebetler
Seheter: ,
Erdoğan ATAK
Dizgi ve Baskı'
l. Yıl: 1.
Basıldığı
Sayı:
T A N
MATBAASI
Gürbüi AZAK
!ST..ANBut.
ll
'
1
tarih: 15 Haziran 1968
lllllllllllliiiiiiii«<UIIIIII~IIIIIIIItllllllllllllll!liiiiiiiiiiiiiii!IIIIIIIIIIIIIIIUI.Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!IIIIIIIIIIIIIIIIIEIIIIIIII-UII!IIitiııııızıııfllllllllllllllltiii.IIIIIIIIUIIIIIJIIIIIIIUIIIIıiı!l
,
iLAN JA'R,IFESi
ABONE
so:
Dış Kap.': 2 .reiık
2.500 .TL.
Tek 'renk: 2.ooo' 'l'L.'
Altı Aylık : 6 sayı, 15. TL.
İç Kapak: 2 renk 1.500 TL ..
Tek renk 1.000 TL.
.
Öğrencilere% 20 Tenzilat yapılır.
Renkli ilfuı,sahifesi :
Yabancı Memlelı:etlere ·İki katı.·
Tamamı
1.200 Tİ.ı.
750 TL.
l'/2
Bir sayısı
250 Kuruş.
1/4
400~
1/8
25~ ';I'L.
Yıllık : 12 sayı;
TL.
:M:ecmuamızdaki yazılar
me' haz göşterilm~e:p. alıruı.maz. ·
Gönderilen · yazılar basılsm basılmaSın ia!de edilmez.
SAYFA: 6
- -
-
- - -
15 HAZİRAN 1968
lSLAM MEDENiYET!
I ~ MEKKE DEVRİ
üphesiz, Din Eğitimi ve Öğretimi ilk defa; Hz. Muhammed'e tebliğ emri gel~ikten sonraı başlamıştır. Baş­
langıçta bu öj?;retim işi~ daha ziyade sözlü olarak yapı­
lıyordu. Evlerde, pazarlarda talim ve irşada devam ediliyordu. Fakat §.uiıu da hemen ilave edelim ki, eğitim
ve öğretimin bugünkü . manada anlaşılnılamasi geı·ek­
mektedir. Yalnız öğretmenlerle, öğrenenlerin her bulnndn.ıfu !yerde; eğitim :ve öğretimin de bulunacağı muhaldiıaktır.
·
·
Bi'set'in üçüncü yılında (Miladi 613) «Ey örtünen kimse;, kalk; insanları korkut ve , R a b b i n i tekbir et......"
(1)_ ayeti kerimesi nazil olunca, Hz. P~ygaımber hemen yatağın­
dan ~alkmış ye tebliğ eınrini ifa etınek için hazırlığa !başlamıştı. -"
Islamı! ilk defa zevcesi Hz.. Hatice'ye telki.n etti. O da, tered-'
d:üt. etineden müslümanlığı kabullendi. Daha sonra Hz. Ebu BeIdr~ e giderek, risalet!e vazifelendirildiğini anlattı. Hz. Ebu Bekir
de yine tereddüt göstermeden islanıla müşerref oldu. Bunıunla da
kalmayarak,. Kabe hare'mindeki dairesinde lmndisini ziyarete gelen yakınlarına. ve Mekke esrafmru islamı talim ve telkiıi etti. Hz.
Ebu Bekir'in gayreti ile birÇok kimse müslüman >Oldu we is!am dini
ile iJigili birçokl bilgileri öğrendi, (2) 1
Hz. Peygamber billıassa
gündüzleıi,l kendi evin~en çıkıp, Kabenin batısında ve Safa ile
Merve Tepeleri arasmda bulunan Erl\:am (3) ın evine gidiyordu.
Bu ev hacıların :gelipı geçtiği yol güzergahında bullınuyordu,; · Hz.
Peygamber, Erkarn'ın evinde; gerelr eskiden ve gerekse yeni müslüman olaıılara, islamı talim e.diyıordu. ( 4) Yesrip'te bir yıl kadarkısa bir zaman içerisinde islamiyeti yaymaya ve talim etineye ~u­
vaffak olan Musabı b. Umeyr gibi ilk' muallim ve mürşidier bu ~y­
den yetişmişlerdi. .
Nübüvvet'iıı altıncı yılınd'a. (M. 616) Hz. pmer, Hz. Peygambeı·'i öldürmeye giderken, Nıuaym B. Abdullah'ın teşviki ile, kız
l\:ardeşi Fatima'nın evine uğramıştı. Bu evde, Habab b. Eret, bir
yaprak üzerine yazılmış Ta!lı.a sfı:reshıi, Fatime ve koca'sı Said b.
zeyd'e öğretiyordu.
O halde, İslam da ilk· tedrisat Hz. Peygamber'le başlamıştı.
İlk muallim ve mürşit o olmakla beraber, ili\: tedris yerleri, sırası
ile 1 - Hz. Peyganİber'in.l\:endi ·evi, 2 - Hz. Ebu BeliT'in Kabe
haremindeki dairesi, 3 - Erkarn'ın evi, 4 - Said b. Zeyd'in evi,
bıılunuyordu.
'
·· Bu yerlerden haşim, ve 9illıassa Hz. Peygambere açmtan daNübüvvet'in
dördüın.Cii
(M. 614)
yılında,
(1) Müddesir: 1- 4
(2) Mahmud Esad Ef. Tarihi Dikıi İslaıı:r c. 3. sf. 105
Beni Malızun kabile,.
si;nin ileri gelenieriıidendir. Erlı:aın, müslümaniann onuncusu olup,
25
ya~mda. iken (l\1, 614) evini' Hz. Peygambere tabsis etmi~ti. :(l\1.672) yı­
lında ilı:en Medine'de vefat etti; Erkarn'ın ·bu evi Halife Mehdi zamamna
kadar aynen Iı:aldı. Ondan sonra ~elı:li deği~tirilerek yeniden in~a edildi.
(4) Essiretü'n Nebev"ııyye ·- Li İbni Hi~am. c. 1, Sf. 253\
Hz. Muhammed - w. M. Watt - teı1, Hörs s. 61 -· 62.
Asr-ı Saadet - Şah Müinüddi!n Ahmed Nedvi ve Said Sahib Ensari - ter.
E. Edib, c. 3, Sf. 18 - 33.
(3)
EI-Erkanılm babası, Abdi:ın,enM Ebül-Erlı:aın'drr.
M. Zeki CANAN
(İst. Yüksek İslam
Ens. Müdür Muavini)
·-.,= > ·-E
.,u ·-,E ·-cu
s.
E
,"'
·o
&G
-·«Lt
+
lll
O lllllllll
+
'CfJ
tl)
OBI'II
)tJ'
151I.AZİRAN .1968
-
1SLA.M 1\fEDENİYETİ -
-
-
-
-
-
-
-
-
vet emri geldikten sonra (5) çarşıda, pazarlarda, yol
da İsH1m'a davet ve taliın işi yapılıyordu.
II - YESRİP (MEDİNE DEVRi):
SAYE1A: 7
kavşakların­
· Aldthe biatları esnasmda (l\1. 621) :sahaıbilerden Musab b. Umeyr, Medine'ye mualliın olarak gönderilmişti. Musab. Esad b. Zu• rare'nin evine yerleşerek bu evi talim ve irş~d mahalli yapmıştı.
Birçok Medineli bu eve gelereli: miisliiınan, oldıular ve isH1miyetle
ilgili bilgileri öğrendiler.
Bundan başka; Hz. Peygamber'in 1\fedine'ye Iıicı•eti esnasın­
da "Kuba" köyünde yaptırmış ıolduğu nıescid de, müslümanların
toplanarak birbirlerini yetiştirmeleri bakunından bir irşad ve taliın evi :malıiyetini almıştı. (M. 622).
Kuba mescidi
yapıldıldan sonra Hz. Peygaimber Yesrib'e gelmiş ve orada mescid-i Nebevi'yi inşa ettirmişti. Bu ınescid'in
inşaatı ıyedi ay kadalr devam ettiğinden bu müddet zarfmda Hz.
Peygamber,.Jialid b. Zayd (Eba Eyyubi Ensa.ri) nin evinde misafir Jralmıştı. Bu ev de Medineillerin ziyaretgahı haline gelıııiş,
Hz-ı Peygamber de talim ve irşad işini burada. ifa etmişti. Hatta
Yahudilerin alim ve büyüklerinden olan "Abdullah b. Selam", bu
evde ~üslünıanlığı Ira.bul etmişti. (6)
Hz. Peygamber ve Meklreli müslüınaıılar Yesrib'e göç ettikten sonra, Medine'de Mescid-i Nebevi yapıldı. (7) Bu Mescid'e bitişili: olaralr, evıleri olmayanlar ve kabileleıinden islamiyeti öğTen­
mek için geleııieı·e tahsis edilmek üzere bir sofa ilave edildi.
Bu sofada kalaııiar, Hz. Peygamberin yanından ayrılmıyorlardı.
Yeni nazil olan siire ve ruyetleri derhal ezberliyorlar veya yazı­
yorlardı. Müslüınaıılığııı ıen ince meselelerini Hz. Peygamber'den
alarak öğrenmeye çalışıyorlardı.
İiim tahsil edip de, ~!ofada kalanların bir kısmı, yeni müslüman olmuş kabileierden gelen ve müsliiınaınlığt _öğrendikten sonra
tekrar kabilelerine mııalliın; olarak dönen kinıselerdi. Bir kısmı da
daimi olarak bu sofayı yurt edinmişlerdi. Yeni müslüman olmuş
kabileler llllıallinı istedikleri talrdirde, Hz. Peygamber ekseriya
bu sofada kalan kimselerden gönderirdi.
Hatta, H. 4, yıl, Safer ayında, Beni Amir kabilesinden · Ebu
Bera Amir b. Malik'in memleketi bulunan Necid tarafmai mual- ·
linıler gönderilmesini istemesi üzerine, Hz. Peygamber de Ashaıb-ı
Suffadan 70 kişilik ,bir hafızlar birliğini göndernıişti. . Falrat bu
birlik N ecid'Iilerin ilıanetine- uğramış, bir baskın neticesinde şelıid
edilnıişlerdi.
Hz. Peygamber'in irtiha~i sırasında sofada kalarnarın sayısı
400'ü aşıyoı·du. Bunlaı·m elrserisi Kur'an-ı Keriın'i fıfz etıııişlerdi.
(5) meir: 94
(6) Zübdetü'l- Buhari: Sf. 566.
(7) Essiretü'n - Nebeviye,. Li İbni ilişam
(8) Siyer-i Halebi ter. sf. 133.
c.
1, sf. 496