TBMM B: 43 13 . 1 . 2009 O: 1 2.- İstanbul Milletvekili Çetin Soysal

TBMM
B: 43
13 . 1 . 2009
O: 1
2.- İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 29 milletvekilinin, Beyoğlu Sütlüce 'deki Karaağaç Tek­
kesi 'nin bulunduğu alanın kullanımı ve imar durumlarıyla ilgili iddiaların araştırılarak alınması ge­
reken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/301)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Geçmişi 500 yıla dayanan Karaağaç Bektaşi Dergahı İstanbul'un en kıdemli dergahlarından biridir.
İstanbul İli, Beyoğlu İlçesi Sütlüce Mahallesi 3257 ve 3258 numaralı parsellerde, Osmanlı Dönemi'nden kalma Karaağaç Bektaşi Tekkesi ve bu tekke sınırları içinde Bektaşi Dedeleri'ne ait me­
zarların bulunduğu tarihi kayıtlarda bilinmektedir. Ayrıca bu dergah ile ilgili olarak Kültür ve Turizm
Bakanlığı'nın, İstanbul 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun
02.05.2007 tarih ve 1015 sayılı kararıyla kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. Ayrıca bu kararda
Türk-İslam Eserleri Müzesi'ne, kaldırılan mezar taşlarının orijinallerinin Türk İslam Eserleri Müzesi
denetiminde mevcut yerlere konulmasına ve bu alandaki uygulamanın söz konusu müze denetiminde
yapılmasına, ayrıca kültür varlığı, yapının uygulaması tamamlanmadan yeni yapıya iskan izni veril­
meyeceğine karar verilmiştir.
İstanbul Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Türk ve İslam Eserleri Müzesi Müdürlüğü'nün
20.02.2006 tarih ile 694 sayılı raporunun sonuç bölümünde de yapılan ayrıntılı inceleme ve araştır­
malar sonucunda "parselin tarihsel, kültürel, sosyal ve siyasi ve askerî tarih bakımından korunması
gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmesinin uygun olacağı" belirtilmektedir.
Ancak koruma kurulunun karan ve Türk İslam Eserleri Müzesi'nin raporuna rağmen, iki parsele
ayrılan arsanın bir parseline otel yapılacaktır. Diğer parselde yer alan ek bina ise AKP İl Başkanlığı
olarak kullanılmaktadır. Ek binanın asıl sahibinin Yapıtay İnşaat ve Tekstil Sanayi Ticaret Limited
Şirketi'ne ait olduğu belirtilmektedir. Yapıtay Limited Şirketi tarafından 1 YTL karşılığında 99 yıl­
lığına Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş'ye kiraya verildiği ve kullanım için de AKP İl Başkanlığı'na ve­
rildiği ifade edilmektedir.
Karaağaç Bektaşi Dergâhı, öncelikle bir kültür varlığı olarak korunması gereken bir yer olma­
sının yanında, Alevi Bektaşiler açısından da önemi yadsınamayacak bir mekândır. Tarihî ve kültürel
değerlerin korunması inanç merkezlerine saygı gösterilmesi gerekmektedir. Alevi Bektaşiler açısın­
dan önemi tartışmasız olan bu dergâhın bulunduğu alanın yapılaşmaya açılması, Aleviler üzerindeki
baskıcı tutumun devam ettiğini göstermektedir. İstanbul'un tarihî ve kültürel mirasının talan edildiği
AKP İktidarı döneminde yaşananlara, artık inanç merkezlerinin de eklenmiş olması kaygı vericidir.
Her alanı bir rant kapısı olarak gören zihniyetin sonucunda, İstanbul, bütün değerlerini kaybetme
noktasına gelmiştir. 2010 Avrupa Kültür Başkenti olan İstanbul'da, hoşgörünün sembolü, kültür var­
lığı olan ve artık tarihî bir niteliğe bürünmüş Karaağaç Dergâhı'nın yok edilmesi kabul edilemez.
Karaağaç Tekkesi'nin bulunduğu alan kültürel ve tarihsel olduğu kadar inançlar açısından da
önem taşımaktadır. Farklı mezheplere mensup insanlara karşı, geniş bir hoşgörü çerçevesinde yak­
laşılması ve saygı duyulması temel alınmalıdır. Toplumsal barış ve huzurun sağlanması için bu son
derece önemlidir. Bu çerçevede olaya yaklaşılması sorunların çözümünde atılacak önemli adımlar­
dan biri olacaktır. Karaağaç Tekkesi'nin bulunduğu alanda öncelikle yapılaşmanın ivedilikle önlen­
mesi gerekir. Kamunun ortak malı olan bu ve benzeri arazilerin kişisel ilişkilere konu edilerek bir rant
alanı olarak görülmesine dayanan anlayış derhâl bırakılmalıdır. Bu gibi alanlann kamusal yarar sağ­
lamanın yanında, insanların tarih ve kültür birikimlerine de katkı sağlayacak şekilde onarılarak kul­
lanılması gerekmektedir.
-961-