908 XIX. Ulusal Kimya Kongresi, Kuşadası, 2005 OKP153 OPTİKÇE

XIX. Ulusal Kimya Kongresi, Kuşadası, 2005
OKP153
OPTİKÇE AKTİF OKTAESTER KALİKSRESORKARENLERİN AMİD
TÜREVLERİ EMDİRİLMİŞ SORBENTLER ÜZERİNDEN BAZI AMİNO
ASİTLERİN EKSTRAKSİYONU
Özge Özbayrak1, Serap Seyhan1, Nadir Demirel2,
Melek Merdivan1, Necmettin Pirinçcioğlu2
1
Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, 35160 Buca, İzmir
2
Dicle Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Diyarbakır
Amino asitler önemli biyoaktif maddelerdir [1]. Amino asitlerin tayinleri insan hastalıkları
çalışmalarında önemlidir, özellikle klinik ve biyomedikal laboratuvarlarda rutin
olarak
gerçekleştirilir [2]. Amino asitler farklı polar ve iyonik özelliklere bağlı olan iyon değişimli
katı faz ekstraksiyonlarıyla ayrılabilirler [3].
Son zamanlarda kiral durgun fazlı kromatografik teknikler analitik ve preparatif amaçlar için
kullanılmaktadır[4]. Kiral tanıma ve enantiyomerik ayırma akademik olduğu kadar
endüstriyel açıdan da önemlidir.
Optikçe aktif oktaester kaliksresorkarenlerin amid türevleri, resorsinol, benzaldehit ve
asetaldehitten çıkılarak sentezlendi. Bu türevler XAD-16 ve silikajele emdirilerek bağlandı.
Geliştirilen sorbentler kullanılarak bazı amino asitlerin enantiyo seçici olarak taşınmaları ve
ekstraksiyonları uv-spektroskopisinden yaralanılarak gerçekleştirilmiştir.
HO
OEt
OH
BrCH2CO 2Et
OEt
O
O
OH
OH
O
R
n
OH
NH
NH2
O
NH
O
O
O
R
O
n
R
n
Kaynaklar:
1. N. Demirel, Y. Bulut, H. Hoşgören, Tetrahedron: Asymetry, 2004,15, 2045-2049
2. Y.Yokoyama, K.Yamasaki, H. Sato, Journal of Chromatography B, 2005, 816, 333-338
3. C. Thiele, M.G. Ganzle, R.F. Vogel, Analytical Biochemistry, 2002, 310, 171-178
4. K. Hirose, J. Yongzhu, T. Nakamura, R. Nishioka, T. Ueshige, Y. Tobe, Chirality 2005,
17,142-148
908