İHRAcAT GÖSTERGELERİ

İ
M
O
N
O
K
E
Rİ
E
L
E
G
R
GÖSTE
2014
N
A
R
İ
Z
HA
İ
ELER
G
R
E
T
S
N GÖ
O
Y
S
A
L
F
EN
TÜFE’de Türkiye geneli
yıllık enflasyon %9,66, TR41
Bölgesinde ise %9,42 olarak
gerçekleşti
ÂÂ TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE)
TR41
Türkiye
9.7
10%
8.9
9%
9.4
8.8
8%
7% 6.5
Mayıs 14
Nisan 14
Mart 14
Şubat 14
Ocak 14
Aralık 13
Kasım 13
Ekim 13
Eylül 13
Ağustos 13
Temmuz 13
Haziran 13
5%
6.4
Mayıs 13
6%
2014 yılı Mayıs ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre
ülke genelinde %0,40, TR41 Bölgesinde ise %0,64 arttı.
Ekonomi Göstergeleri Bülteni
2014-06
Yıllık en fazla artış gösteren grup %14,11 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. TÜFE’de,
bir önceki yılın aynı ayına göre ulaştırma (%13,11), lokanta ve oteller (%12,88), eğitim (%9,57), ev eşyası (%8,91) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Aylık en yüksek artış %9,19 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2014
yılı Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan lokanta
ve otellerde %1,11, eğitimde %0,99, sağlıkta %0,98, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,49 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup %1,35 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2014
yılı Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada %0,50, ev eşyasında %0,16, alkollü içecekler ve
tütünde %0,15, haberleşmede %0,11 düşüş gerçekleşti.
Aylık en yüksek artış %0,97 ile TR51 (Ankara)’de oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en
yüksek artış %6,68 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış
%11,12 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale) bölgesinde ve on
iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %9,58 ile TRC1
(Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti.
ÂÂ TÜFE ANA HARCAMA GRUPLARI
TR41
TR41 Bölgesinde ana
harcama gruplarında bir
önceki yılın aynı ayına göre
en yüksek artış %14,82 ile
ulaştırma grubunda
gerçekleşti
Türkiye
16%
12%
8%
Çeşitli Mal ve Hizmetler
Lokanta ve Oteller
Eğitim
Eğlence ve Kültür
Haberleşme
Ulaştırma
Sağlık
Mobilya, Ev Aletleri ve
Ev Bakım Hizmetleri
Konut, Su, Elektrik,
Gaz ve Diğer Yakıtlar
Giyim ve Ayakkabı
Alkollü İçecekler
ve Tütün
Gıda ve Alkolsüz
İçecekler
4%
Endekste yer alan diğer gruplardan gıda ve alkolsüz
içeceklerde %14,27, sağlıkta %14,07, lokanta ve otellerde %11,17, çeşitli mal ve hizmetler grubunda %9,41, ev
eşyasında %8,38, eğlence ve kültürde %7,42, giyim ve
ayakkabıda %4,88, eğitimde %4,62, konut, su, elektrik,
gaz ve diğer yakıtlar grubunda % 3,92, alkollü içecekler
ve tütün %2,91, haberleşmede %0,42 artış yaşandı.
Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014
www.bebka.org.tr
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
3
Rİ
ELE
G
R
E
T
S
N GÖ
O
Y
S
A
L
F
EN
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
aylık %0,52 düştü
ÂÂ Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
Mayıs 2014
Rİ
ELE
G
R
E
T
S
GÖ
İHRACAT
ÂÂ İHRACAT (ABD DOLARI, Kanuni Merkez Bazında)
Mayıs (2014)
Ocak-Mayıs (2014)
Ocak-Nisan (2013)
ARTIŞ-AZALIŞ
1.163.692.000 $
5.587.147.000 $
5.500.167.000 $
86.980.000 $
78.648.000 $
375.326.000 $
320.616.000 $
54.710.000 $
5.914.000$
30.028.000 $
32.159.000 $
-2.131.000 $
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre %0,52 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,06 artış, bir
önceki yılın aynı ayına göre %11,28 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %8,66 artış gösterdi.
Bursa
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi ve Değişim Oranları (2003=100), Mayıs 2014
Sektörler
(NACE Rev.2)
Endeks
Yİ-ÜFE
B-Madencilik ve Taşocakçılığı
C-İmalat Sanayi
D-Elektrik, Gaz
E-Su temini
232,96
341,99
228,92
231,66
200,73
Aylık
Değişim
(%)
-0,52
-1,11
-0,20
-3,60
1,40
Önceki Yılın
Aralık Ayına
Göre Değişim (%)
5,06
3,13
6,27
-5,33
5,98
Önceki Yılın
On İki Aylık
Aynı Ayına Göre Ortalamalara
Değişim (%)
Göre Değişim (%)
11,28
8,66
11,10
11,94
13,35
9,09
-3,66
3,43
10,31
9,97
Ana Sanayi
Grupları
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Ana Sanayi Grupları ve Değişim Oranları (2003=100), Mayıs 2014
Yurt İçi ÜFE
Ara malı
Dayanıklı Tüketim Malı
Dayanıksız Tüketim Malı
Enerji
Sermaye Malı
232,96
232,74
162,80
209,06
346,03
194,72
-0,52
-0,36
-0,59
0,40
-2,63
-0,59
2013
15%
5,06
5,26
7,01
8,29
-2,15
5,25
2014
13.0
11.3
12% 10.7
9%
7.0
6.8
11,28
13,01
10,46
13,99
3,91
12,62
8,66
9,14
3,87
9,14
7,14
11,76
Eskişehir
Bilecik
milyon dolarlık bir artış yaşanmıştır. Göreceli olarak Bursa ve Eskişehir
illerine göre daha az ihracata sahip olan Bilecik’te, 2014 yılının Ocak-Mayıs döneminde 30 milyon dolarlık yakın bir ihracat gerçekleşmiştir. 2013
yılı ile kıyaslandığında, Bilecik’te 2014 yılının Ocak-Mayıs döneminde 2
milyon doları aşan bir azalma yaşandığı ortaya çıkmaktadır.
TR41 Bölgesi illerinden Bursa’da 2014 yılı Mayıs ayında 1,16 milyar dolarlık bir ihracat gerçekleştirilmiştir. 2013 yılı Ocak-Mayıs dönemi ile kıyaslandığında 2014 Ocak-Mayıs döneminde Bursa ihracatında yaklaşık 87
milyon dolara yakın bir artış yaşanmıştır. 2014 yılı Ocak-Mayıs döneminde 2013 Ocak-Mayıs dönemine göre Eskişehir ihracatında yaklaşık 55
ÂÂ BURSA
ÂÂ ESKİŞEHİR
Milyon Dolar
ÂÂ BİLECİK
Milyon Dolar
Milyon Dolar
1.300
85
11,0
En yüksek aylık artış basım ve kayıt
hizmetleri sektöründe gerçekleşti
1.200
80
9,5
Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler;
basım ve kayıt hizmetleri (%4,63), tütün ürünleri (%2,98), suyun toplanması, arıtılması ve dağıtılması (%1,40) alt sektörleridir. Buna karşılık elektrik, gaz üretim ve dağıtımı (%-3,60), ham petrol ve doğal gaz
(%-3,26) ve bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler (%-2,89) bir ay
önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.
1.100
75
8,0
1.000
70
6,5
900
65
5,0
Ana sanayi gruplarında en yüksek artış
dayanıksız tüketim malında gerçekleşti
800
60
3,5
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Mayıs ayında en yüksek
aylık ve yıllık artış dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.
700
55
2,0
Aralık
Kasım
Ekim
Eylül
Ağustos
Temmuz
Haziran
Mayıs
Nisan
Mart
Şubat
Ocak
0%
Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014
Mayıs 13
Haziran 13
Temmuz 13
Ağustos 13
Eylül 13
Ekim 13
Kasım 13
Aralık 13
Ocak 14
Şubat 14
Mart 14
Nisan 14
Mayıs 14
1.7
Mayıs 13
Haziran 13
Temmuz 13
Ağustos 13
Eylül 13
Ekim 13
Kasım 13
Aralık 13
Ocak 14
Şubat 14
Mart 14
Nisan 14
Mayıs 14
3%
Mayıs 13
Haziran 13
Temmuz 13
Ağustos 13
Eylül 13
Ekim 13
Kasım 13
Aralık 13
Ocak 14
Şubat 14
Mart 14
Nisan 14
Mayıs 14
6%
Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
4
5
2014 yılı Mayıs ayında
TR41 Bölgesinde en fazla
ihracat yapılan 5 ülke arasında
Almanya, Fransa ve İtalya
önde gelmektedir
ELERİ
G
R
E
T
S
GÖ
İHRACAT
Rİ
ELE
G
R
E
T
S
GÖ
İHRACAT
Sanayi
1.088.914.000 $
ÂÂ ÜLKELER BAZINDA İHRACAT
ÂÂ BURSA
BURSA
Bursa ili 2014 yılı Mayıs ayı
ihracatının yaklaşık %94’ünü
sanayi ürünleri oluşturmaktadır.
Mayıs 2014
Almanya
Mayıs 2013
199.944.000 $
Almanya
174.000.000 $
İtalya
122.701.000 $
Fransa
115.058.000 $
Fransa
92.858.000 $
İtalya
110.434.000 $
Birleşik Krallık
78.849.000 $
Birleşik Krallık
73.170.000 $
İspanya
60.547.000 $
İspanya
49.851.000 $
Tarım, Hayvancılık ve
Ormancılık
61.783.000 $
Madencilik
12.998.000 $
Tarım, hayvancılık ve ormancılık ürünleri ihracatı toplam ihracatın %5’i kadardır. Madencilik sektöründen yapılan ihracat ise
%1 dolaylarındadır.
TOPLAM
1.163.695.000 $
Sanayi
ESKİŞEHİR
65.764.000 $
Mayıs 2014
ABD
Mayıs 2013
23.492.000 $
ABD
19.765.000 $
Almanya
9.292.000 $
Almanya
7.939.000 $
Avusturya
5.753.000 $
Fransa
7.672.000 $
Fransa
5.683.000 $
Romanya
5.837.000 $
Belçika
2.820.000 $
Avusturya
4.642.000 $
BİLECİK
Mayıs 2014
Çin
ÂÂ ESKİŞEHİR
Tarım, Hayvancılık ve
Ormancılık
2014 yılı Mayıs ayında sanayi
ürünleri ihracatı Eskişehir
ilinde toplam ihracatın yaklaşık
%84’ünü oluşturmaktadır.
4.251.000 $
Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründe bu oran %5 olarak gerçekleşmiş iken madencilik sektörüne ait olan ihracat da
toplam ihracatın %11’i dolaylarındadır.
TOPLAM
Madencilik
8.633.000 $
78.648.000 $
Mayıs 2013
1.346.000 $
Kanada
2.644.000 $
Filipinler
663.000 $
Çin
957.000 $
ABD
369.000 $
Almanya
461.000 $
İsrail
294.000 $
Gürcistan
381.000 $
İtalya
286.000 $
Fransa
336.000 $
Bu dönemde, bir önceki yıla göre Bursa ilinden Almanya, İtalya, Birleşik Krallık ve İspanya’ya yapılan ihracatta artışlar yaşanmıştır. Eskişehir ilinde de 2014 yılında aynı ayda en fazla ihracat yapılan ülkelerden ABD, Almanya ve Avusturya’ya yapılan ihracatta artış yaşandığı
görülmektedir. Bilecik ilinin ihracat rakamları incelendiğinde ise 2013
yılı Mayıs ayına kıyasla 2014 yılı Mayıs ayında Çin’e yapılan ihracatın
arttığı görülmektedir.
Sanayi
2.638.000 $
ÂÂ BİLECİK
Tarım, Hayvancılık ve
Ormancılık
888.000 $
Bilecik ilinde sanayi sektörü
%45’lik ihracat payına sahiptir.
Madencilik
2.389.000 $
Bilecik ilinde %45’lik ihracat payına sahip olan sanayi sektörünü %40 ile madencilik sektörü takip etmektedir. Tarım,
hayvancılık ve ormancılık sektöründen bu dönemde yapılan
ihracatın toplam ihracat içindeki payı da %15 dolaylarındadır.
TOPLAM
5.915.000 $
Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014
Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
6
7
İ
LER
K
İ
T
S
İ
T
A
ARET İST
İ
LER
K
İ
T
S
İ
T
A
ARET İST
İhracat %7,9 arttı
DIŞ TİC
DIŞ TİC
Dış Ticaret, Nisan 2013 - 2014
ÂÂ Avrupa Birliği’ne
ihracat %20,55 arttı
Milyon $
25.000
22.825
20.000
Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki
payı 2013 Nisan ayında %39,6 iken,
2014 Nisan ayında %44,2 oldu. AB’ye
yapılan ihracat, 2013 yılının aynı ayına
göre %20,5 artarak 5.945 milyon dolar
olarak gerçekleşti.
20.662
15.000
10.000
12.469
ÂÂ En fazla ihracat
yapılan ülke
Almanya oldu
13.449
ÂÂ İthalatta ilk
sırayı Rusya aldı
Rusya’dan yapılan ithalat, 2014 yılı
Nisan ayında 2.138 milyon dolar
oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya
(2.097 milyon dolar), Çin (1.883
milyon dolar) ve ABD (1.103 milyon dolar) izledi.
Almanya’ya yapılan ihracat 2014 yılı
Nisan ayında 1.264 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla Irak (1.025 milyon dolar), İngiltere (855 milyon dolar)
ve İtalya (645 milyon dolar) takip etti.
5000
0
İhracat
İthalat
İthalat %9,5 azaldı
Dış ticaret açığı %30,3 azaldı
Dış Ticaret, Ocak-Nisan 2013-2014
90.000
Milyon $
81.582
67.500
45.000
49.458
53.680
2014
22.500
0
Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine
göre; ihracat 2014 yılı Nisan ayında, 2013 yılının aynı
ayına göre %7,9 artarak 13 449 milyon dolar, ithalat
%9,5 azalarak 20 662 milyon dolar olarak gerçekleşti.
78.146
2013
İhracat
Nisan ayında dış ticaret açığı %30,3 azalarak 10 356
milyon dolardan 7 214 milyon dolara düştü. İhracatın
ithalatı karşılama oranı 2013 Nisan ayında %54,6 iken,
2014 Nisan ayında %65,1’e çıktı.
ÂÂ Yüksek teknolojili ürünlerin
ihracattaki payı %3,8 oldu
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması
içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Nisan ayında ISIC
Rev. 3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %93,8’dir.
Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı
%3,8, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %33,4’tür.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2014 Nisan
ayında bir önceki aya göre ihracat %7,3 azaldı, ithalat %1,5 arttı. Takvim
etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2014 yılı Nisan ayında önceki
yılın aynı ayına göre ihracat %7,8 arttı, ithalat ise %9,2 azaldı.
Aylara Göre Dış Ticaret, nisan 2014 (Milyon ABD $)
İhracat (FOB)
İthalat (CIF)
Aylar
Yıl
Değer Değişim (%)
Değer
Değişim (%)
2013
49.458
81.582
Ocak Nisan
2014
53.680
8,5
78.146
-4,2
2013
12.469
22.825
Nisan
2014
13.449
7,9
20.662
-9,5
Dış Ticaret Dengesi
Değer
Değişim (%)
-32.124
-24.466
-23,8
-10.356
-7.214
-30,3
İhracatın İthalatı
Karşılama Oranı
60,6
68,7
54,6
65,1
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı
%77,5’tir. Yüksek teknolojili ürünlerin 2014 Nisan
ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki
payı %14,6, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı
ise %43,8’dir.
Teknoloji Yoğunluğuna Göre Dış Ticaret, Nisan 2014 (Milyon ABD $)
Nisan
2013
İthalat
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %7,3 azaldı
ÂÂ Yüksek teknolojili ürünlerin
imalat sanayi ithalatı
içindeki payı %14,6 oldu
Ocak-Nisan
2014
Toplam
Yüksek teknolojili ürünler
Orta yüksek teknolojili ürünler
Orta düşük teknolojili ürünler
Düşük teknolojili ürünler
Değer
11.679
413
3.659
3.704
3.903
%
100,0
3,5
31,3
31,7
33,4
Değer
12,617
475
4.216
3.500
4.426
Toplam
Yüksek teknolojili ürünler
Orta yüksek teknolojili ürünler
Orta düşük teknolojili ürünler
Düşük teknolojili ürünler
Değer
18.010
2.005
7.093
6.828
2.083
%
100,0
11,1
39,4
37,9
11,6
Değer
16.022
2.332
7.010
4.524
2.156
2013
İhracat (FOB)
%
Değer
100,0
46.052
3,8
1.356
33,4
14.104
27,7
15.164
35,1
15.428
İthalat (CIF)
%
Değer
100,0
63.128
14,3
7.780
43,8
25.413
28,2
21.885
13,5
8.049
Tablodaki rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.
Teknoloji yoğunluğuna göre ürün grupları sınıflaması OECD
tarafından ISIC Rev.3 sınıflaması baz alınarak hazırlanmıştır.
2014
%
100,0
2,9
30,6
32,9
33,5
Değer
50.152
1.662
15.501
15.727
17.262
%
100,0
3,3
30,9
31,4
34,4
%
100,0
12,3
40,3
34,7
12,8
Değer
59.549
8.342
25.556
17.107
8.544
%
100,0
14,0
42,9
28,7
14,3
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
8
9
İ
SLER
K
E
D
N
E
RET
DIŞ TİCA
İ
SLER
K
E
D
N
E
RET
İhracat miktar endeksi %8,2 arttı
DIŞ TİCA
ÂÂ DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ,
Nisan 2014
ÂÂ Mevsim ve takvim
etkilerinden
arındırılmış ihracat
miktar endeksi
%8,1 azaldı
İhracat birim değer endeksi %0,4 azaldı
İhracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre
%0,4 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %1,1, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %1,7 ve
“imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %0,1 azalırken,
“yakıtlar”da %3,5 arttı. İthalat birim değer endeksi %1,4 azaldı İthalat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre
%1,4 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda,
içecek ve tütün”de %3,3, “ham maddelerde (yakıt hariç)”
%3,2 ve “yakıtlar”da %2,7 azalırken, “imalat (gıda, içecek,
tütün hariç) sanayi”nde %0,8 arttı.
İhracat birim değer endeksi %0,4 azaldı
İthalat birim değer endeksi %1,4 azaldı
İthalat miktar endeksi %8,2 azaldı
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış
seriye göre; 2014 Mart ayında 137,7 olan
ihracat miktar endeksi %8,1 azalarak, 2014
Nisan ayında 126,5 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2013 Nisan
ayında 118,1 olan ihracat miktar endeksi
%8,2 artarak 2014 Nisan ayında 127,8 değerine yükseldi.
ÂÂ Mevsim ve
takvim
etkilerinden
arındırılmış
ithalat miktar
endeksi %0,7 arttı
ÂÂ Dış ticaret
haddi 2014
yılı Mart
ayında
98,6 olarak
gerçekleşti
endeksi %0,7 artarak, 2014 Nisan
ayında 119,3 oldu. Takvim etkilerinden
arındırılmış seriye göre ise; 2013 Nisan
ayında 129,8 olan ithalat miktar endeksi %8,2 azalarak 2014 Nisan ayında
119,2 oldu.
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2013 yılı Nisan ayında
97,5 olarak elde edilmiş olan
dış ticaret haddi, 2014 yılı Nisan ayında da 98,6 oldu.
Dış Ticaret Endeksleri (2010=100), Nisan 2014
İhracat Miktar Endeksi
Dış Ticaret Miktar Endeksleri (2010=100), Nisan 2014
150
İhracat
Endeks
İthalat Miktar Endeksi
144.3
131.2
Genel
Gıda, içecek ve tütün
Hammaddeler
Yakıtlar
İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç)
SITC’de başka yerde
sınıflandırılmayan mallar
130
122.0
120
110
108.3
107.6
100
2014 Nisan
108,4
110,5
109,6
129,3
107,1
108,0
109,3
107,7
133,7
107,0
128,5
100,8
-21,6
121,2
114,2
128,2
103,4
121,0
Aralık 14
Kasım 14
Ekim 14
Eylül 14
Ağustos 14
Temmuz 14
Haziran 14
Mayıs 14
Nisan 14
Mart 14
Şubat 14
Ocak 14
Aralık 13
Kasım 13
Ekim 13
Eylül 13
Ağustos 13
Temmuz 13
Haziran 13
Mayıs 13
Nisan 13
Mart 13
Şubat 13
Ocak 13
İhracat miktar endeksi %8,2 arttı
İthalat miktar endeksi %8,2 azaldı
İhracat miktar endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %8,2 arttı. Endeks
bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %11,3, “ham
maddelerde (yakıt hariç)” %10,2 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç)
sanayi”nde %12,1 artarken, “yakıtlar”da %15,8 azaldı.
İthalat miktar endeksi 2014 yılı Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre
%8,2 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de
%4,1, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %1,3, “yakıtlar”da ve “imalat (gıda,
içecek, tütün hariç) sanayi”nde % 0,1 artarken, “SITC’de başka yerde sınıflandırılmayan mallar”da %81,2 azaldı.
164,4
2014 Nisan
Değişim (%)
2014 Nisan /
2013 Nisan
109,5
111,4
106,1
123,7
107,1
-1,4
-3,3
-3,2
-2,7
0,8
116,6
94,2
-19,2
131,2
127,1
141,3
87,1
135,6
MİKTAR Endeksleri
8,2
132,9
11,3
141,9
10,2
120,0
-15,8
112,1
12,1
122,0
122,0
147,6
121,6
112,2
122,1
-8,2
4,1
1,3
0,1
0,1
49,5
-69,9
168,3
-81,2
90
Genel
Gıda, içecek ve tütün
Hammaddeler
Yakıtlar
İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç)
SITC’de başka yerde
sınıflandırılmayan mallar
Değişim (%)
2014 Nisan /
2013 Nisan
2013 Nisan
Birim Değer Endeksleri
-0,4
111,1
-1,1
115,3
-1,7
109,6
3,5
127,1
-0,1
106,3
2013 Nisan
138.1
140
İthalat
Endeks
894,1
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
10
11
İ
SLER
K
E
D
N
E
VEN
L GÜ
E
R
Ö
T
K
SE
Mevsim etkilerinden
arındırılmış hizmet sektörü
güven endeksi %1,4 azaldı
ÂÂ Mayıs 2014
KSİ
E
D
N
E
N
İ GÜVE
Tüketici güven endeksi
%3,1 azaldı
TÜKETİC
ÂÂ Mayıs 2014
Hizmet Sektörü Güven Endeksi
Perakende Sektörü Güven Endeksi
İnşaat Sektörü Güven Endeksi
120
110
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan Tüketici Güven Endeksi Mayıs ayında bir önceki aya göre %3,1 oranında
azaldı; Nisan ayında 78,5 olan endeks Mayıs ayında 76 değerine düştü.
100
90
2013
80
2014
Genel ekonomik durum
beklentisi %4,1 azaldı
85
70
78.5
80
Aralık 14
Kasım 14
Ekim 14
Eylül 14
Ağustos 14
Temmuz 14
Haziran 14
Mayıs 14
Nisan 14
Mart 14
Şubat 14
Ocak 14
Aralık 13
Kasım 13
Ekim 13
Eylül 13
Ağustos 13
Temmuz 13
Haziran 13
Mayıs 13
Nisan 13
Mart 13
Şubat 13
Ocak 13
60
78.5
75
76.0
72.1
70
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende
ticaret sektörü güven endeksi %0,6 arttı
Nisan ayında 103,1 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi 103,6 değerine yükseldi. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki artış, son üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar alt endeksindeki %0,2’lik ve mevcut mal stok seviyesi
alt endeksindeki %3,2’lik iyileşmeden kaynaklandı. Gelecek
üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksi ise
bir önceki aya göre %1,5 azaldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat
sektörü güven endeksi %1,2 arttı
Bir önceki ayda 78,3 olan inşaat sektörü güven endeksi 79,2
değerine yükseldi. İnşaat sektörü güven endeksindeki artış,
alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksindeki
%5,7’lik iyileşmeden kaynaklandı. Gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi ise bir önceki
aya göre %1,8 düştü.
Sektörel Güven Endeksleri, Alt Kalemleri
ve Değişim Oranları, Mayıs 2014
Endeks
Hizmet Sektörü Güven Endeksi
İş durumu (son 3 aylık dönemde)
Hizmetlere olan talep (son
3 aylık dönemde)
Hizmetlere olan talep beklentisi
(gelecek 3 aylık dönemde)
Perakende Ticaret Sektörü
Güven Endeksi
İş hacmi-satışlar (son 3
aylık dönemde)
Mevcut mal stok seviyesi (*)
İş hacmi-satışlar beklentisi
(gelecek 3 aylık dönemde)
İnşaat Sektörü Güven Endeksi
Alınan kayıtlı siparişlerin
mevcut düzeyi
Toplam çalışan sayısı beklentisi
(gelecek 3 aylık dönemde
69.2
65
Bir önceki
aya göre
değişim (%)
2014 2014
04
05
-2,5
-1,4
-4,3 -1,0
1
2
Aylar
Bir önceki ayda; 98,5 olan hizmet sektörü güven endeksi
97,2 değerine düştü. Hizmet sektörü güven endeksindeki
azalış, son üç aylık dönemde iş durumu değerlendirmesindeki %1’lik, son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep
değerlendirmesindeki %2,8’lik ve gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi değerlendirmesindeki
%0,4’lük kötüleşmeden kaynaklandı.
Nisan ayında 107 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi %4,1 oranında azalarak, Mayıs ayında 102,7 oldu. Bu düşüş,
gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik
durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya
göre azaldığını göstermektedir.
75.0
3
4
5
6
7
8
9
İşsiz sayısı beklentisi %4,4 azaldı
2014
04
98,5
92,3
2014
05
97,2
91,4
91,7
89,1
-3,9
-2,8
Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre değişiklik göstermedi. Nisan ayında 26,6 olan endeks,
Mayıs ayında da aynı değerde kaldı. Bu durum, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya
göre değişmediğini göstermektedir.
111,5
111,1
0,2
-0,4
Hanenin maddi durum beklentisi %1,8 azaldı
103,1
103,6
1,7
0,6
94,7
94,9
-0,4
0,2
101,5
104,7
-0,5
3,2
Hanenin gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi
endeksi bir önceki aya göre %1,8 oranında azaldı. Nisan ayında
94,9 olan endeks değeri Mayıs ayında 93,1 oldu. Bu azalış, gelecek
12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını
bekleyenlerin oranının azalmasından kaynaklandı.
113,0
111,3
5,5
-1,5
78,3
79,2
0,2
1,2
61,7
65,3
-1,7
5,7
94,8
93,2
1,6
-1,8
(*) Mevcut mal stok seviyesi yayılma endeksinin artışı stok azalışını, azalışı ise stok artışını göstermektedir.
10
11
12
Tüketici Güven Endeksi, Alt Kalemleri
ve Değişim Oranları, Mayıs 2014
Endeks
2014 2014 2014
03
04
05
Tüketici Güven
Endeksi (*)
Hanenin maddi
durum beklentisi
Genel ekonomik
durum beklentisi
İşsiz sayısı
beklentisi (**)
Tasarruf etme
ihtimali
Tasarruf etme ihtimali aynı kaldı
Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre değişiklik göstermedi. Nisan ayında 26,6 olan endeks,
Mayıs ayında da aynı değerde kaldı. Bu durum, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya
göre değişmediğini göstermektedir.
Bir önceki aya
göre değişim
oranı (%)
2014
2014
04
05
72,7
78,5
76,0
7,9
-3,1
91,4
94,9
93,1
3,8
-1,8
95,9
107,0 102,7
11,6
-4,1
79,5
85,4
81,6
7,4
-4,4
24,1
26,6
26,6
10,4
0,0
(*) Beklentiler, gelecek 12 ay için sorgulanmaktadır.
(**)İşsiz sayısı beklentisi endeksinin artması, işsiz sayısı beklentisinde
azalışı, azalması ise işsiz sayısı beklentisinde artışı göstermektedir.
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
12
13
Sİ
K
E
D
N
E
M
Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış sanayi üretimi bir
önceki aya göre %1,0 azaldı
RETİ
Ü
İ
Y
A
N
SA
ÂÂ NİSAN 2014
Ana Sanayi Gruplarına Göre Endeks ve Değişim Oranları (2010=100), Nisan 2014 Takvim etkisinden arındırılmış
sanayi üretimi bir önceki yılın
aynı ayına göre %4,6 arttı
Sanayi Üretim Endeksi ve Değişim Oranları (2010=100), Nisan 2014 Mevsim ve Takvim
Etkisinden Arındırılmış
Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış
Endeks
Endeks
Yıllık Değişim (%)
Endeks
Aylık Değişim (%)
Toplam Sanayi
120,5
118,8
4,6
121,0
1,0
Madencilik ve Taşocakçılığı
113,3
112,4
9,3
117,3
3,9
İmalat Sanayi
122,3
120,3
4,2
121,5
0,4
Elektrik, Gaz, Buhar ve
İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı
112,6
111,9
5,8
119,7
3,4
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi
Üretim Endeksi (2010=100), Nisan 2014
Sektör
Toplam Sanayi
Ara malı imalatı
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı
Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı
Enerji
Sermaye Malı İmalatı
Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış imalat sanayiinde
en yüksek düşüş tütün ürünleri
imalatında gerçekleşti
Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış imalat sanayiinde
en yüksek artış diğer ulaşım
araçlarının imalatında gerçekleşti
İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Nisan ayında bir
önceki aya göre en yüksek düşüş %6,0 ile tütün ürünleri imalatında gerçekleşti. Bu düşüşü, %5,5 ile diğer imalatlar, %4,7 ile elektrikli teçhizat
imalatı takip etti.
İİmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Nisan ayında bir
önceki aya göre en yüksek artış %25,4 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %14,5 ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı, %5,0 ile temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin
malzemelerin imalatı takip etti
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
2013
2014
130
124 120.7
124
ÂÂ KURULAN VE KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ
2014
2014 MAYIS (BİR AYLIK)
KURULAN
TASFİYE
KAPANAN
124.4
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Ger. Kişi
Tic. İşl.
1
Kooperatif
100
12
Şirket
11
Kooperatif
10
Şirket
9
Ger. Kişi
Tic. İşl.
8
Kooperatif
7
Şirket
6
Ger. Kişi
Tic. İşl.
5
Kooperatif
4
BURSA
ESKİŞEHİR
BİLECİK
Şirket
3
TR411
TR412
TR413
TOPLAM
Kooperatif
2
104.0
Şirket
106
Aylar
106
1
108.9
112
113.3
Aylar
112
İL ADI
Ger. Kişi
Tic. İşl.
NUTS 3
KODU
123.7
118.8
118
118
100
120.7
Kooperatif
119.6
2013 MAYIS (BİR AYLIK)
KURULAN
TASFİYE
KAPANAN
Şirket
120.0
Endeks
120,5
125,9
120,4
114,4
107,8
130,0
Mevsim ve Takvim
Etkisinden Arındırılmış
Endeks
Aylık Değişim (%)
121,0
1,0
123,4
1,1
118,3
-1,5
118,1
0,1
115,1
1,9
126,4
2,0
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim
Endeksi (2010=100), Mart 2014 130
119.6 120.5
Takvim Etkisinden
Arındırılmış
Endeks
Yıllık Değişim (%)
118,8
4,6
124,5
4,5
118,7
-0,4
112,2
4,1
107,1
6,3
126,9
5,7
ArındırılmAMış
Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı
Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı
sektörü endeksi %9,3, imalat sanayi sektörü endeksi %4,2 ve elektrik,
gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise
%5,8 arttı.
2013
Mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış ana
sanayi gruplarında en yüksek
artış sermaye malı imalatında
gerçekleşti
Ana Sanayi Grupları (MIGs) sınıflamasına göre, 2014 yılı Nisan ayında
bir önceki aya göre en yüksek artış %2,0 ile sermaye malı imalatında
gerçekleşti.
Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı
Nisan ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü
endeksi %3,9, imalat sanayi sektörü endeksi %0,4 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %3,4 arttı.
Sektör
Sİ
K
E
D
N
E
RETİM
Ü
İ
Y
A
ERİ
N
L
K
İ
SA
T
S
İ
T
İSTA
T
E
K
R
İ
Ş
VE
189
33
4
226
3
1
1
5
68
136
10
214
15
1
0
16
4
1
0
5
19
2
1
22
3
0
0
3
36
24
5
65
146
46
7
199
2
0
1
3
156
146
17
319
30
9
2
41
12
4
0
16
30
10
0
40
2
0
0
2
32
39
12
83
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Kaynak: TOBB Kurulan/Kapanan Şirket İstatistikleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
14
15
?
BİLİYOR
MUYDUNUZ
NOTLAR
ÂÂ Ülkemizin ilk suni ipek fabrikasının 1 Şubat 1938
tarihinde Bursa’nın bir ilçesi olan Gemlik’te açıldığını
ÂÂ Osmanlı’da “Pazar Baçı” adı verilen ilk
verginin Eskişehir’de alınmaya başlandığını
ÂÂ Dört coğrafi bölgede (Marmara,Karadeniz, İç Anadolu,
Ege) de toprakları olan tek ilin Bilecik olduğunu
ÂÂ İlk yerli otomobil olan“Devrim”in 1961 yılında dört
adet üretildiğini, günümüze ulaşan tek örneğinin
TÜLOMSAŞ müzesinde muhafaza edildiğini
ÂÂ Krom madeninin 1848 yılında
Bursa’da keşfedildiğini
ÂÂ Bazı Tanımlar
Dış ticaret haddi: İhracat birim değer endeksinin İthalat birim değer endeksine bölünmesi ile
bulunur.
İstihdam Oranı: Çalışan insan sayısının, çalışabilir yaştaki insan sayısına bölünmesiyle bulunan orandır.
Girişimlerin doğumu: Daha önceki yıllarda aktif
çalışanı olmayıp ilgili yıl içinde en az bir ücretli
çalışanı ile aktif olan girişimleri ifade etmektedir.
İşgücüne Katılma Oranı: İşgücünün kurumsal
olmayan çalışma çağındaki nüfus içindeki oranıdır.
Girişimlerin ölümü: Sonraki yıllarda herhangi
bir ücretli çalışanı olmayan ve ilgili yıl içinde en
az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri ifade etmektedir.
İşsizlik oranı: İş bulamayan nüfusun toplam işgücüne oranıdır.
İhracat birim değer endeksi: İhracatın birim
değerlerinde meydana gelen değişimdir.
İşveren girişim: Herhangi bir referans yılda en
az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri ifade eder.
İthalat birim değer endeksi: İthalatın birim değerlerinde meydana gelen değişimdir.
TÜFE: Halkın en fazla kullanmış olduğu mal ve
hizmetlerin ortalama fiyat artışıdır.
Tüketici güven endeksi: Tüketicilerin ekonomideki bekleyişlerini belirleyen bir ölçüttür.
Sanayi üretim endeksi: Sanayi üretiminde
meydana gelen artış ya da azalışı ifade eder.
ÜFE: Genel olarak üreticilerin girdilerindeki ortalama fiyat artışıdır.
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
16
17
NOTLAR
www.bebka.org.tr
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
18
www.bebka.org.tr
Yeni Yalova Yolu 4.Km Buttim İş Merkezi Buttim
Plaza Kat 6 16250 Osmangazi/Bursa TÜRKİYE
Telefon 0224 211 13 27 • Faks 0224 211 13 29