yen‹ yayınlardan özetler

YEN‹ YAYINLARDAN ÖZETLER
Texas Çocuk Medikasyonu
Algoritmas› Projesi: Dikkat Eksikli¤i
Hiperaktivite Bozuklu¤u
Farmakoterapisi Algoritmas›n›n
Yeniden Gözden Geçirilmesi
alfa agonist eklenir.
3- Atipik bir antipsikotik eklenir.
4- Birkaç antipsikotik ile baflar›s›z
olunursa haloperidol eklenir.
5. DEHB VE AGRESYON
1- DEHB tedavi edildi ve agresyon geriledi mi
bak›l›r.
2- Stimulana davran›flç› tedavi eklenir.
3- Stimulana atipik antipsikotik eklenir.
4- Stimulana lityum veya divalproex sodyum
eklenir.
5- 4. basamakta kullan›lmayan ajan stimulana
eklenir.
‹nt. Dr. Volkan ATMIfi
Pliszka S.R., Crismon M.L., Hughes C.W ve ark (2006)
The Texas Children's Medication Algorithm Project:
revision of the algorithm for pharmacotherapy of
attention deficit/ hyperactivity disorder. Am Acad
Child Adolesc Psychiatry, 45(6):642-57.
Bu çal›flma DEHB tan›s› alm›fl çocuklarda tedavi
algoritmas›nda yap›lan de¤ifliklikleri anlatmaktad›r. Bugüne kadar kullan›lmakta olan algoritma
1. basamak tedavide bir stimulan kullan›lmas›n›,
bu tedavide tatmin edici bir yan›t al›nmazsa 2.
basamakta daha önce kullan›lmam›fl bir stimulan
kullan›lmas›n› önermekteydi. 3. basamakta pemoline, 4. basamakta bupropion veya bir trisiklik
antideprasan, 5. basamakta 4. basamakta kullan›lmayan bir ajan, 6. basamakta ise alfa agonisti
kullan›m›n› önermekteydi. Pemolinin hepatotoksik etkilerinin oldu¤unun anlafl›lmas›, DEHB
tedavisinde atomoksetin, modafilin ve uzun etkili
stimulanlar›n kullan›lmaya bafllanmas›, agresyon
tedavisi ile ilgili yeni görüfllerin belirmesi ve depresyonun efllik etti¤i DEHB'de ilgili alternatif
ajanlar›n ortaya ç›kmas› yeni bir algoritma gereklili¤ini do¤urmufltur. Yeni algoritma afla¤›daki
gibidir:
Dikkat Eksikli¤i ve Hiperaktivite
Bozuklu¤unun Alt Tipleri Üzerine
Metilfenidat›n Etkileri
Gorman EB, Klorman R, Thatcher JE ve ark (2006)
Effects of methylphenidate on subtypes of attentiondeficit/hyperactivity disorder. J Am Acad Child Adolesc
Psychiatry 45(7): 808-16.
Bu çal›flmada metilfenidat›n (MF) dikkat eksikli¤i
ve hiperaktivite bozuklu¤unun alt tipleri üzerine
etkileri karfl›laflt›r›lm›flt›r.
Araflt›rmada dikkat eksikli¤i ve hiperaktivite
bozuklu¤u dikkat eksikli¤i bask›n tip (DEHB-DE)
olan 19, dikkat eksikli¤i ve hiperaktivite bozuklu¤u kombine tip (DEHB-K) olan 22, ilaç almayan
ve kontrol grubunu oluflturan 34 6-12 yafl aras›,
IQ>80 çocuk 6 haftal›k çift kör plesebo ve MF
tedavisine al›nm›flt›r. DEHB olan çocuklar rastgele
21 günlük plesebo ve 21 günlük MF grubuna
al›nm›fllard›r. DEHB'li çocuklar›n ebeveynleri ve
ö¤retmenleri her faz›n bafl›nda ve sonunda,
kontrollerin ebeveynleri de çal›flman›n bafl›nda
Iowa Conners skalas›n› tamamlam›fllard›r. Her
faz›n sonunda DEHB'lilerin ebeveynleri (geçinme,sorumluluk, konsantrasyon, davran›fl, duygu
durumla ilgili befl aç›k uçlu soru ile) yap›land›r›lm›fl bir görüflmeye al›nm›flt›r. Ö¤retmenler
de akademik çal›flma, dikkat, y›k›c›l›k, genel tav›r
ile ilgili sorular› yan›tlam›fllard›r. Test 1 ilaçs›z
bazal seans, test 2 21 günlük MF faz›, test 3 plasebo
fazlar›ndan oluflmaktad›r. Skorlama aritmetik,
ödevle uyumsuz davran›fl ve yan etkiler (ifltah
kayb›, uyku problemleri, a¤lama, tremor, tik,
bulant›, bafl a¤r›s› v.b) üzerinde yap›lm›flt›r.
1. DEHB
1- Stimulan (k›sa veya uzun etkili)
2- Alternatif stimulan
3-Atomoksetin (pemoline kald›r›ld›)
4-Bupropion veya trisiklik antideprasan
5- 4. basamakta kullan›lmam›fl bir antidepresan
6-Alfa agonisti
2. DEHB VE DEPRESYON
‹lk olarak daha ön planda olan hastal›¤›n tedavisi,
e¤er tekli tedavi iki hastal›¤›n remisyonunu
sa¤layamazsa 2. hastal›¤›n tedavisi (DEHB için
stimulan, depresyon için SSRI)
3. DEHB VE ANKS‹YETE BOZUKLU⁄U
1- DEHB ve anksiyeteyi tedavi etmek için
atomoksetin veya ilk olarak DEHB stimulan ile
daha sonra anksiyete SSRI ile tedavi edilir.
2- Yukar›dan alternatif bir yaklafl›m kullan›l›r.
4. DEHB VE T‹K BOZUKLU⁄U
1- Stimulan tekli tedavisi
2- DEHB için stimulan, e¤er tikler devam ediyorsa
Çal›flma öncesinde her iki grubun dikkatsizlik,
Çocuk ve Gençlik Ruh Sa¤l›¤› Dergisi : 13 (2) 2006
I
ken; psikozlar,yayg›n geliflimsel bozukluklar,
medikal problemi olanlar ve 3 haftadan uzun süre
15 mg/gün olanzapin tedavisi alanlar çal›flmaya
dahil edilmemifltir. Tan› koymada standart bir
test uygulanmam›flt›r. Ek ilaç al›n›yorsa doz
de¤iflikli¤i yap›lmadan çal›flma süresince devam
edilmifltir.
hiperaktivite, karfl› gelme/agresyon puanlar›
kontrollerden; kombine grubunun hiperaktivite
ve karfl› gelme/agresyon puanlar› DEHB-DE
grubundan daha yüksek bulunmufltur. MF tedavisi ile her iki alt grup aritmetik, performans ve
görevle uyumsuz davran›flta kontrol seviyelerine
eriflmifltir. MF her iki grupta da dikkat eksikli¤i
ve hiperaktivite puanlar›n› düflürmüfltür. Kombine
grupta hiperaktivite ve agresyon puanlar›n› daha
fazla düflürmüfltür. MF ile pleseboya göre iyileflme
ortaya ç›km›flt›r. DEHB-DE olan çocuklarda pleseboya göre MF ile her üç skalada anlaml› iyileflme
gösterilmifl, agresyonda ise gösterilememifltir.
MF, DEHB-K olan çocuklarda DEHB ile ilgili
skorlarda oldu¤u gibi agresyonda da iyileflme
sa¤lam›flt›r. MF vücut a¤›rl›¤›n› düflürmüfl, somatik yak›nmalar› artt›rm›fl fakat davran›flsal flikayetleri etkilememifltir.
8 hafta boyunca ilk 4 hafta haftal›k, son 4 hafta
da 2 haftada bir izlem yap›lm›fl ve her vizitte vital
bulgular, ABC, Conners Aile Skorlamas› ve Genel
Klinik izlem ile iki ölçekle yan etkiler de¤erlendirilmifltir. Kan-idrar analizi, EKG, prolaktin
düzeyi çal›flman›n sonunda ve bafl›nda bak›lm›flt›r.
Olanzapin ilk 3 gün 2,5 mg/gün, sonraki 4 gün
5 mg/gün olarak bafllanm›fl ve ABC'nin irritabilite
bölümünde %50 azalma olana kadar haftada 5
mg/gün doz art›fl› yap›lm›fl; ancak 20 mg/gün
üstüne ç›k›lmam›flt›r. Yan etki olunca 5 mg/gün
doz azalt›lm›fl, devam ederse ergen çal›flmadan
ç›kar›lm›flt›r.
Bu çal›flma önceki çal›flmalardan DEHB'yi alt
tiplerine ay›rmas› ve kontrol grubu içermesi ile
ayr›lmaktad›r. Hiperaktivite, karfl› gelme/
agresyon DEHB-K grubunda DEHB-DE grubundan daha fazlad›r. MF her iki grupta da performans› iyilefltirmekte ve görevle uyumsuz davran›fl› azaltmaktad›r. Ayr›ca MF ile davran›flsal geliflme kaydedilmektedir.
2 hasta hastaneye yatmas›n› gerektiren tehlikeli
davran›fllarda art›fl olmas›, bir hasta kilo al›m› ve
ruhsal durum bozuklu¤u olmas›, bir hasta da
sonradan kulland›¤› antibiyotikten oldu¤u
anlafl›lan bulant› ve sedasyon nedeniyle çal›flma‹nt.Dr.Zeliha Ak›fldan ç›kar›lm›flt›r. Bir hasta da çal›flmaya girmeyi
reddetmifltir. Sonuç olarak 16 ergenden 11'i
çal›flmaya al›nm›flt›r. Ortalama 13,7 mg/gün dozla
Ortalaman›n Alt›nda Zeka Düzeyi
2.haftadan itibaren irritabilite, hiperaktivite
ve Y›k›c› Davran›fl Bozuklu¤u Olan
düzelirken stereotipi 4. haftadan itibaren anlaml›
Ergenlerde Aç›k
düzelmeye bafllam›flt›r. Dikkatsizlik ve dürtüselUçlu, Prospektif Olanzapin Tedavisi
likte de en az %40 azalma görülmüfl; ancak letarji
ve konuflmada düzelme anlaml› olmam›flt›r.
Handen BL, Hardan AY (2006) Open-Label, Prospektif
Çal›flmadan erken ç›kan ergenler de kat›ld›klar›
Trial of Olanzapin in Adolescents With
süre boyunca yan etki bak›m›ndan de¤erlenSubaverage ‹ntelligence and Distruptive Behavior
dirilmifllerdir. Sonuçta 15 ergenin 11'inde ilaç
Disorders. J Am Acad Adollesc Pscychiatry,
dozundan ba¤›ms›z kilo art›fl› olmufltur. Prolaktin
45(8): 928-93.
düzeyi ortalama 9,7'den 24,81'e ç›km›fl; ama buna
ba¤l› flikayetler olmam›flt›r. Ekstrapramidal yan
Agresif ve y›k›c› davran›fllar ortalaman›n alt›nda
etki görülmemifltir.
zeka düzeyi olan çocuk ve ergenlerde en s›k
saptanan semptomlard›r. Tedavide olanzapin ve
risperidon, yan etki azl›¤› ve daha iyi tolere
edilmeleri nedeniyle di¤er antipsikotiklere tercih
edilmektedir. Bu çal›flmada yafllar› 13-17 aras›nda
de¤iflen ve zeka düzeyleri 36-79 aras›nda olan
10'u erkek 16 ergende sald›rganl›¤›,ajitasyonu ve
hiperaktiviteyi tedavi etmek için olanzapin kullan›lm›flt›r. Geliflme gerili¤i olan çocuklara hizmet
veren bir serviste Anormal Davran›fl Soru Listesi
(Aberrant Behavior Checklist, ABC)'nin irritabilite
alt bölümünden 85 persentilin üzerinde puan alan
ergenler çal›flmaya kat›lm›flt›r. DEHB, karfl›t olma
karfl› gelme, iletiflim bozukluklar› ve davran›fl
bozuklu¤u saptanan ergenler de çal›flmaya al›n›r-
Çift-kör, plasebo-kontrollu çal›flman›n olmay›fl›,
tan›lar›n standart testlerle konmamas›, de¤erlendiricinin ba¤›ms›z olmay›fl›, ço¤u dene¤in
çal›flmada ek ilaç tedavisi almas›, metabolik de¤erlendirmenin yap›lmamas›, sürenin k›sa olmas›
çal›flmay› k›s›tlasa da olanzapin, incelenen alanlarda 15 hastan›n 10'unda düflük dozlarda %50'den
fazla düzelme sa¤lam›flt›r. Etkinli¤inin ve uzun
dönem etkilerinin de¤erlendirilmesi için çift-kör,
plasebo kontrollu çal›flmalar›n ve uzun dönem
izlemin yap›lmas› gerekmektedir.
Arfl.Gör.Dr.Burcu Ersöz
II
Dikkat Eksikli¤i Hiperaktivite
Bozuklu¤u Olan Çocuklarda Uzun
Dönem Atomoksetin Tedavisinin
Etkileri
Adolesc Psychiatry, 45(8):936-944.
Bu çal›flmada adölesan dönemdeki major depresif
bozukluk ve kiflisel eflikalt› semptomlar›n aras›ndaki iliflki araflt›r›lm›flt›r. Eflikalt› depresyon ve
major depresif bozukluk insidans› aras›ndaki
iliflkinin araflt›r›ld›¤› birçok çal›flmada, semptomlardaki genel art›fl ile iliflkili risk araflt›r›lm›flt›r.
S›n›rl› birkaç çal›flmada da eriflkinlerde risk art›m›na sebep olan spesifik semptomlar tan›mlanm›flt›r. Kiflisel eflikalt› semptomlar› ve major
depresif bozukluk bafllang›c› aras›ndaki iliflkinin
araflt›r›lmas›, hastal›k riskini artt›ran olas› disregulasyon sistemlerinin tan›mlanmas›na yard›mc›
olabilir.
Kratochvil CJ, Wilens TE, Greenhill LL ve ark. (2006)
Effects of Long-Term Atomoksetin Treatment for Young
Children With Attention-Deficit/Hyperactivity
Disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 45(8):
919-927.
Dikkat Eksikli¤i Hiperaktivite Bozuklu¤u (DEHB)
erken çocukluk döneminde bafllayan, okul dönemi
çocuklar›n›n % 3-7'sinde görülen ve erkeklerde
iki üç kat daha fazla görülen bir hastal›kt›r. DEHB
olan çocuklarda uzun dönem tedavi olas›l›¤›na
karfl›n, 8 yafl›ndan küçük çocuklarda herhangi bir
psikotropik ilac›n 6 aydan uzun kullan›m›yla ilgili
veriler yetersizdir. Bu meta-analiz çal›flmas›
atomoksetin tedavisinin 6-7 yafl çocuklar üzerine
uzun dönem etkilerini göstermek için yap›lm›flt›r.
Bu çal›flma Attention-Deficit/Hyperactivity
Disorder Rating Scale-IV-Parent Version
(ADHDRS-IV-Parent Version) ile de¤erlendirilen,
yafl ve cinsiyet normlar›n›n en az 1.5 SD üzerinde
bir skoru olan 272 kat›l›mc›yla yap›lm›flt›r. Etkinli¤in de¤erlendirilmesinde DSM-IV'te 18 DEHB
semptomuna karfl›l›k gelen 18 maddeden oluflan
ADHDRS-IV-Parent Version skalas› kullan›lm›flt›r.
200 kat›l›mc›da (%74) 2 y›l›n sonunda bu skalaya
göre semptom ciddiyetinde en az %25 azalma
görülmüfltür. Ortalama semptom ciddiyeti 3.2
SD'den 1.3 SD'ye düflmüfltür. 272 kat›l›mc›n›n
230'u (%86.4) 3 ayl›k akut atomoksetin tedavisini
tamamlam›flt›r. 272 kat›l›mc›n›n 70'i tedavinin
etkili olmamas› sebebiyle tedaviyi b›rakm›flt›r. 11
hasta da (%4) tedavinin herhangi bir döneminde
yan etkileri nedeniyle tedaviyi b›rakm›flt›r. Bu
çal›flmada atomoksetin final dozu ortalama 1.61
mg/kg/gün olarak kullan›lm›flt›r. Ço¤u kat›l›mc›da günlük total final doz 1.2-2.0 mg/kg/gün
aras›ndad›r. Bu sonuçlar atomoksetin tedavisinin
genelde iyi tolere edilen ve DEHB olan küçük
çocuklarda etkin bir tedavi oldu¤unu kan›tlar ve
bu populasyonda uzun süreli kullan›m›n› destekler flekildedir.
Kat›l›mc›lar Bat› Oregon'dan kent ve k›rsal
bölgeleri temsil eden 9 liseden rastgele seçilmifltir.
1987-1989 y›llar› aras›nda toplam 1709 adölesan›n
ilk de¤erlendirilmesi tamamlanm›flt›r (T1).
Yaklafl›k 1 y›l sonra 1507 (%88) kat›l›mc› görüflme
ve testlerin tekrar› için geri gelmifltir (T2). Ortalama görüflmeler aras›ndaki geçen süre 13.8 ayd›r.
‹lk görüflmede kat›l›mc›lar›n ortalama yafl›
16.53'tür. %54.7'si biyolojik ebeveynleriyle
yaflamaktad›r. Klinik karakteristi¤i yönünden
%17.1'inde ilk görüflmede major depresif bozukluk
hikayesi vard›r ve %34'ü hayat boyu herhangi bir
DSM-3-R bozuklu¤u tan›s›na sahiptir. Gözlem
periyodunda 113 (33 erkek-80 k›z) adölesan major
depresif bozukluk gelifltirmifltir. Ortalama major
depresyon geliflme süresi 7 ayd›r. 70 (27 erkek 43 k›z) adölesan›n ilk ata¤›, 43 (6 erkek-37 k›z)
adölesan›n ise tekrarlayan ataklar›ym›fl.
4 grup oluflturulmufl; 1.grup hiç depresyon
geçirmeyen (n:1137), 2. grup ilk görüflmede
depresyon hikayesi olan ancak gözlemde atak
geçirmeyen (n:206), 3.grup görüflmeler aras›nda
ilk ata¤›n› geçiren (n:70), 4. grup görüflmeler
aras›nda tekrarlayan ata¤›n› geçiren (n:43) kiflilerden oluflmaktad›r. ‹ntihar düflüncesi d›fl›ndaki
bütün tan›sal kriterlerde grup farkl›l›klar›
bulunmaktad›r. Hiç depresyon geçirmemifl grupla
karfl›laflt›r›ld›¤›nda yeni bafllayan ve tekrarlayan
vakalarda major depresif bozuklu¤un DSM-3-R
semptomlar›n›n ço¤u ilk görüflme an›nda mevcut
bulunmufltur. Örne¤in, ilk bafllayanlar›n %25.7'si
‹nt. Dr. Erol Y›ld›r›m tekrarlayan grubun %23.3'ü ilk görüflme an›nda
çökkün duygu durum içerisindedir. Ancak hiç
Adölesan Dönemdeki Major Depresif
depresyon geçirmeyen grupta bu sadece %7.5'tir.
Benzer bir flekilde ilk bafllayanlarda %21.4,
Bozuklukta Eflikalt› Semptomlar›n
tekrarlayan grupta %20.9 ilk görüflme an›nda
Rolü
uyku bozuklu¤u mevcuttur. Bu hiç depresyonu
olmayan grup için %11.7'dir.
Georgiades K, Lewinsohn PM, Monroe SM ve ark.
(2006) Major Depressive Disorder in Adolescence: The
Motor bozukluk hariç ilk görüflmede her bir
Role of Subthreshold Symptoms. J Am Acad Child
III
Son zamanlarda antidepresanlar ile intihar
düflüncesi ve eylemi aras›nda ciddi bir ba¤lant›
olabilece¤i flüphesi oluflmufltur. 2004 y›l›na kadar
olan ve depresyonu, anksiyetesi ve dikkat eksikli¤i
hiperaktivite bozuklu¤u olan hastalarda yap›lan
25 klinik seri de¤erlendirilmifltir. Sonuç olarak
antidepresan kullan›m› ile plasebo kullan›m›
aras›ndaki fark› bulmaya çal›flan bu 25 çal›flman›n
ço¤unda antidepresan kullan›m›yla intihar
girifliminde ve intihar düflüncelerinde iki katl›k
bir yükselme görülmüfltür. Gençlerde antidepresan ilaç kullan›m›n›n risk ve kar oran›n›n belki
de kabul edilemez olabilece¤i yönünde uyar›lar
yap›lm›flt›r.
Bu çal›flman›n amac› ise 1999 ve 2002 y›llar›
aras›nda intihar eden ve otopsileri ile, kanlar›nda
antidepresan ilaca rastlanan gençlerin oran›n›
belirlemektir. Daha önce 1993 ve 1998 y›llar› aras›nda yap›lan benzer bir araflt›rman›n sonuçlar›na
da de¤inilecektir.
semptomu içermek görüflmeler aras›ndaki major
depresif bozukluk bafllang›ç olas›l›¤›n›
artt›rmaktad›r. ‹lk görüflmede çökkün duygu
duruma sahip adölesanda bu semptoma sahip
olmayan adölesanlara göre major depresif
bozukluk gelifltirme olas›l›¤› 3.41 kat artmaktad›r.
Anhedoniye sahip olmak 3.76, de¤ersizlik/
suçluluk duygusuna sahip olmak 3.31 kat
artt›rmaktad›r. Depresyon öyküsü ve cinsiyetin
kontrolünden sonra ayr› modellerde test edilen
9 DSM-3-R semptomundan 7 tanesi major depresif
bozukluk bafllang›c›n›n tahminine anlaml› katk›da
bulunmufltur. Çökkün duygudurum major
depresif bozuklu¤un bafllang›c› için tek yorday›c›
semptomdur. Beklentilere karfl› uyku bozuklu¤u
major depresif bozukluk oluflumuna yorday›c›
de¤ildir. Bu bulgular yetiflkin literatürü ile
uyuflmamaktad›r. Orada uyku bozuklu¤u ile
major depresif bozukluk insidans› aras›ndaki
iliflkiden bahsedilmektedir. ‹liflkinin eksikli¤i
depresyon etiyolojisindeki geliflimsel farkl›l›klar›n
olas›l›¤›yla ba¤lant›l› olarak aç›klanmaktad›r. E¤er
adölesandaki depresyon etiyolojisi yetiflkinden
daha az biyolojikse, semptomlar aras›ndaki iliflki
direkt olarak bu biyolojik süreçten sonuçlan›yor
ve depresyonun geri kalan sendromlar› daha yafll›
gruplar için daha fazla olabiliyor denilebilir.
Bundan baflka adölesan geliflimi s›ras›nda uyku
ve sirkadyan ritimde biyolojik ve psikososyal
de¤ifliklikler etkilidir. Bu flimdiki çal›flmada major
depresif bozukluk ve uyku bozuklu¤u aras›ndaki
zay›f iliflkinin aç›klanmas›na katk›da bulunabilir.
Uyku ve sirkadyan ritim geliflime karfl› daha stabil
hale gelirse major depresif bozukluk bafllang›c›
ve bu sistemler aras›nda akla uygun güçlü bir
iliflki ortaya ç›kabilir.
Bu çal›flmaya 18 yafl›ndan küçük New York
flehrinde intihar eyleminde bulunan kifliler
seçilmifltir. Ölülerden al›nan toksikolojik bilgiler
ile bir intihar ile bir kazay› ay›rma yoluna gidilmifltir. Çal›flmaya dahil edilme kriterleri aras›nda
ölü üzerinde yap›lacak antidepresan ilaçlar için
sistemik toksikolojik analiz bulunmaktad›r. Bunun
yan›nda ilaçlar›n yar› ömürleri göz önüne al›narak
intihar eyleminde bulunulmas›n› takiben 3.
günden daha sonra vefat edenler çal›flmadan ç›kar›lm›flt›r. Bu strateji yanl›fl negatif sonuçlar›n daha
da azalt›lmas› için uygulanm›flt›r. Bu çal›flmadan
38 genç intihar›n›n 36's› intihar eylemini takiben
26 saat içinde ölmüfltür. Antidepresanlar ve birincil
metabolitleri New York flehrinin bafl medikal
gözlemcisinin bürosunda nitrojen fosfor dedektörü kullan›larak gaz kromotografisi ile yap›lm›flt›r. ‹laç düzeyi için belirlenen s›n›r 0.1mg/L
olmufltur. Bütün pozitif sonuçlar gaz kromotografisi kitle spektrometrisi ile kontrol edilmifltir.
Depresyondan sonra 1 y›l içinde görülme s›kl›¤›
en fazla olan hastal›¤›n madde ba¤›ml›l›¤› oldu¤u
görülmüfltür. 56 (%3.8) adölesan görüflmeler
aras›nda madde ba¤›ml›l›¤› gelifltirmifltir. Madde
ba¤›ml›l›¤›na karfl› major depresif bozukluk
bafllang›c› ve kiflisel eflikalt› semptomlar aras›ndaki
iliflkinin spesifisitesini tan›mlayan analizler uyku
bozuklu¤unun madde ba¤›ml›l›¤› için yorday›c›
oldu¤unu iflaret etmektedir. Eflikalt› semptomlar
major depresif bozuklu¤a ek olarak di¤er tan›sal
sonuçlar›n riskini de artt›rmaktad›r.
Demografik karakteristikler, serum toksikolojisi
ve intihar methodu incelenmifltir. Baz› intiharlar›n
kaza olarak rapor edilmesi flüphesi oldu¤undan
18 yafl alt› gençlerdeki tüm kaza olarak rapor
edilen ölümler de toksikolojik olarak incelenmifltir.
Int. Dr. Mustafa Özer
New York fiehrinde 1999-2002
Y›llar›nda Antidepresan Kullan›m›
ve Genç ‹ntiharlar›
Lenon AC, Marzuk PM, Tardiff K ve ark (2006)
Antidepressants and youth suicide in New York City,
1999-2002. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry ;
45(9):1054-8.
IV
1999 - 2002 y›llar› aras›nda 18 yafl›ndan küçük
New York flehrinde kay›tl› 41 intihar vakas›
bildirilmifltir. ‹ntiharlar›n 28 tanesi erkektir. 3
intihar 13 yafl›ndan küçük çocuklarda meydana
gelmifltir. ‹ntiharlar›n %41'i as›, %19'u yüksekten
atlama ve %12 si ateflli silahlar ile olmufltur. 38
intihar için toksikolojik sonuçlar elde edilebilmifltir. Bunlar›n 36 tanesi kabul edilme kriteri
olan 3 günlük süre içinde bulunmufltur. 16
yafl›ndaki evsiz bir erkek vakada hem bupropion
hem de sertralin bulunmufltur. ‹ncelenen 36 intihar
d›fl›nda b›rak›lm›flt›r. Kaza olarak tan›mlanan
vakalar asl›nda intihar vakas› olabilir ancak o
durumda büyük olas›l›kla toksikolojik olarak
negatif sonuç veren kazalar intihar grubuna dahil
olacag›ndan araflt›rmada bulunan oran yüksek
bir tahmin olarak kalacakt›r ki bu da bu makalede
vurgulanmak istenen düflünceyi destekleyecektir.
Toksikoloji için kullan›lan teknik yetersiz kalm›fl
olabilir 0.1mg/L nin alt›ndakileri seviyeler
ölçülmemifltir. Son olarak otopsisinde antidepresan bulunamayan intihar vakalar› belki de
antidepresan tedavi ile engellenebilirdi. Ancak
ölüler üzerinden yap›lan bu çal›flmada bu veriyi
öngörememekteyiz.
vakas›ndaki tek pozitif toksikolojik sonucu olan
kifli bu kifli olmufltur. Kazalar nedeni ile 1999 2002 y›llar› aras›nda 18 yafl alt›nda bulunan 269
kifli vefat etmifltir. Kaza ile ölümlerin 167 tanesi
erkektir. Yaklafl›k %52'si 10 yafl›n alt›ndad›r. 241
kifli toksikolojik incelenmeye al›nm›flt›r. 213'ü 3
günlük süre tan›m›na uymufltur ve çal›flmaya
dahil edilmifltir. Sadece 2 kiflide antidepresan olarak imipramin bulunmufltur.
Bu çal›flma daha önce 1993 - 1998 aras›nda 54
otopside yap›lan ve 4 tanesinde antidepresan ilaç
kullan›m› saptanan di¤er bir çal›flma ile sonuçlar›
aç›s›ndan benzerlik göstermektedir. Daha önce
yap›lan 25 klinik seriden ç›kan uyar›ya karfl›t
olarak 18 yafl alt› intiharlar›nda antidepresanlar›n
rolünün çok az oldu¤u sonucuna var›lm›flt›r. 1992
- 2000 y›llar› aras›nda isveçteki intiharlarla ilgili
yap›lan bir araflt›rmaya göre 15 yafl›n alt›ndaki
52 intihar›n 7'sinde antidepresan kullan›m› oldu¤u
ve yine 15-19 yafl grubundaki 324 intihar›n 13'ünde
antidepresanlar›n kanda tespit edildi¤i bildirilmifltir.
Bu çal›flmada 36 intihar vakas›ndan sadece 1
tanesinin kan›nda antidepresan bulunmas› ile
antidepresanlar›n intiharlar ile iliflkili olmad›¤›
söylenebilir ancak intihar düflünceleri ve sonuçlanmayan intihar eylemleri üzerine etkisi için
birfley söylenemez. Gençlerin antidepresan ilaç
kullanmalar› aç›s›ndan yak›n takip edilmeleri
önerilmektedir.
41 hastan›n 5'i toksikoloji sonuçlar›na ulafl›lamad›¤› veya 3 günlük s›n›r afl›ld›¤› için çal›flma
‹nt. Dr. Tevfik Berk Bildac›
V