35. YÖNLENDİRME KOMİTESİ TOPLANTISI 24 Aralık 2010 YOİKK Sekreteryası 1 SUNUM PLANI 2010 yılı YOİKK Teknik Komiteler Eylem Planı ve Teknik Komite Çalışmaları YOİKK-Dünya Bankası Yatırım Ortamı Değerlendirmesi Raporu 6. Yatırım Danışma Konseyi Toplantısı Yatırım Ortamı Endekslerinde Türkiye’nin Durumu YOİKK Sekreteryası 2 2010 yılı YOİKK Teknik Komiteler Eylem Planı ve Teknik Komite Çalışmaları Eylem Planları’nda Yer Alan Eylemlerin Niteliği Teknik Komite Çalışma Raporu/Eylem Planı Mevzuat Değişikliği Kanun Şirket Kuruluşu 2 İstihdam 7 Sektörel Lisanslar 1 Vergi ve Teşvikler 1 3 3 2 2 Dış Ticaret ve Gümrükler Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Mevzuat değişikliğinin içeriği belirtilmemiş 3 2 Yatırım Yeri Yönetmelik Diğer 1 1 2 Yatırım Promosyonu 2 1 DYY Mevzuatı 2 KOBİ 1 Kurumsal Yönetim 1 ARGE YOİKK Sekreteryası Toplam = 55 3 19 4 2 2 1 1 3 6 1 1 7 6 3 17 2010 yılı YOİKK Teknik Komiteler Eylem Planı ve Teknik Komite Çalışmaları 2010 Yılında Tamamlanan Eylemlerin Niteliği (Kasım ayı sonu itibariyle) Teknik Komite Eylem Sayısı Tamamlanan Çalışma Raporu/Eylem Planı Kanun Yönetmelik 2 1 Tebliğ Genelge Diğer Şirket Kuruluşu 5 2 2 İstihdam 7 5 5 Sektörel Lisanslar 5 3 Yatırım Yeri 4 1 Vergi ve Teşvikler 5 1 Dış Ticaret ve Gümrükler 5 - Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları 5 1 1 Yatırım Promosyonu 3 1 1 DYY Mevzuatı 2 2 KOBİ 5 2 Kurumsal Yönetim 4 1 ARGE 5 1 YOİKK Toplam Sekreteryası 55 20 1 1 2 1 1 1 9 3 2 2 4 3 2010 yılı YOİKK Teknik Komiteler Eylem Planı ve Teknik Komite Çalışmaları Teknik Komite Toplantı Sayıları (Ocak-Kasım 2010) Teknik Komite Toplantı Sayısı (Ocak-Kasım) Toplantı Sayısı (Nisan-Kasım) Şirket Kuruluşu 4 2 İstihdam 4 3 Sektörel Lisanslar 5 3 Yatırım Yeri 20 19 Vergi ve Teşvikler 1 - Dış Ticaret ve Gümrükler 1 - Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları 2 - Yatırım Promosyonu 1 - DYY Mevzuatı 3 2 KOBİ 5 2 Kurumsal Yönetim 1 - ARGE 3 2 Toplam 50 33 YOİKK Sekreteryası 5 2010 yılı YOİKK Teknik Komiteler Eylem Planı ve Teknik Komite Çalışmaları YOİKK Teknik Komite Eylem Planları 2007-2010 (Kasım sonu) Değerlendirmesi Teknik Komite Eylem Sayısı (2007-2010 toplam) Tamamlanan Eylem Sayısı Çalışma Raporu Kanun Yönetmelik Tebliğ Genelge Diğer Şirket Kuruluşu 25 7 5 1 - - - 1 İstihdam 40 17 6 1 2 - - 7 Sektörel Lisanslar 32 9 - 3 4 - - 2 Yatırım Yeri 39 23 4 1 1 1 - 16 Vergi ve Teşvikler 37 15 - 5 - - - 4 Dış Ticaret ve Gümrükler 44 16 - 1 2 5 1 3 Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları 53 12 - 2 - - 2 7 Yatırım Promosyonu 16 9 - - 1 - - 8 DYY Mevzuatı 7 6 3 1 - - - 2 KOBİ 38 9 - 2 2 1 1 2 Kurumsal Yönetim 20 6 2 - - 1 - 3 ARGE 23 7 3 - - 1 - Toplam YOİKK Sekreteryası 374 136 21 16 12 9 4 3 6 58 YOİKK-Dünya Bankası Yatırım Ortamı Değerlendirmesi Raporu Öneriler İlgili Teknik Komite Tasfiye sürecinin kapsamlı bir şekilde ele alınması ve Adalet Bakanlığı koordinasyonunda ilgili kurumların katılımı ile çalışmalar yürütülmesi. Şirket Kuruluşu Teknik Komitesi İş gücü piyasasının esnekliğini artıracak önlemlere devam edilmesi. İstihdam-eğitim ilişkisinin güçlendirilmesine yönelik tedbirlerin hayata geçirilmesi. İstihdam Teknik Komitesi Lisanslama süreçlerinin hızlandırılması amacıyla Kalkınma Ajanslarının bu süreçlerdeki rolünün etkinleştirilmesine yönelik tedbirlerin uygulanması. Sektörel Lisanslar Teknik Komitesi Kayıtdışı ekonomi ile mücadele hususundaki tedbirlerin belirlenmesinde ICA Raporundaki tespitlerin de dikkate alınması ve bu tedbirlerin kararlılıkla uygulanmasına devam edilmesi Vergi ve Teşvikler Teknik Komitesi Doing Business Raporu’na da katkı sağlamak üzere KOBİ’lerin krediye erişiminin kolaylaştırılması hedefi doğrultusunda, mevcut kredi kayıt bürolarının kapsamının genişletilmesi ve kredi bilgisinin temin edildiği kaynakların çeşitlendirilmesine yönelik bir çalışma yürütülmesi. KOBİ Teknik Komitesi KOBİ’lerin yerel seviyede hazmetme kapasitelerinin geliştirilmesine yönelik önlemlerin tespit edilerek uygulamaya konulması. Doing Business Raporu’na da katkı sağlamak üzere yöneticilerin sorumluluğunu artırıcı ve ortakların dava açma hakkını kolaylaştırıcı çalışmalara odaklanılması. Kurumsal Yönetim Teknik Komitesi Firma seviyesinde inovasyonun ve yenilikçiliğin desteklenmesine yönelik tedbirlerin geliştirilmesi. ARGE Teknik Komitesi YOİKK Sanayi-üniversite diyaloğunu güçlendirecek mekanizmaların etkinleştirilmesi. Sekreteryası 7 6. Yatırım Danışma Konseyi Toplantısı Sonuç Bildirisi Önerileri-Özet Tablo İlgili Kurum/Teknik Komite 1. Makroekonomik istikrarın korunması, Mali Kuralın disiplinli bir şekilde uygulanması Maliye Bakanlığı,HM,TCMB,vb. 2. Kayıtdışı ekonomi ile mücadele sürecinde yürütülen çalışmaların desteklenmesi Vergi ve Teşvikler TK 3. Türk Ticaret Kanunu’nun yerini almak üzere TBMM’ye sevk edilen Kanun Tasarısı gibi önemli bazı yasal düzenlemeler hayata geçirilmesi Adalet Bakanlığı 4. Yargı sisteminin hızının, etkinliğinin, tutarlılığının ve öngörülebilirliğinin artırılması Adalet Bakanlığı 5. Özellikle yenilenebilir enerji kaynakları, ulaşım ve telekomünikasyon sektörleri başta olmak üzere enerji sektöründe liberalizasyona gidilmesi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bak., Ulaştırma Bak., vb. 6. Yeni firmaların faaliyete geçmesini teşvik eden, KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştıran, üretim ve tedarik zincirleri arasındaki bağlantıyı sağlamlaştıran ve güçlü yönetim kapasitelerinin geliştirilmesini destekleyen politikaların uygulanması KOBİ TK 7. Gümrük süreçlerinin etkinliğinin artırılmasına yönelik çalışmaların devam etmesi Dış Ticaret ve Gümrükler TK 8. Eğitim (özellikle mesleki eğitim sistemi ve yabancı dil becerileri) sisteminin güçlendirilmesi, Türkiye için daha güçlü bir global marka oluşturularak Türkiye algısının gerçekle uyumlaştırılması, vergi oranlarının ve sisteminin tutarlılığının, etkinliğinin ve öngörülebilirliğinin artırılması, işletmeleri ilgilendiren idari izin süreçlerindeki prosedür sayısının daha da azaltılması ve yaygın sulama sistemleri yoluyla sürdürülebilir tarımın güçlendirilmesi İstihdam TK, Yatırım Promosyonu TK, Vergi ve Teşvikler TK, Sektörel Lisanslar TK Tarım Bakanlığı 9. Kayıtlı istihdam maliyetinin azaltılması, eğitim ve istihdam arasındaki bağın güçlendirilmesi ve işgücü piyasası esnekliğinin artırılması İstihdam TK 10. Yeniliklerin ticarileştirilmesi bakış açısıyla üniversiteler ve iş dünyası arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi, özel sektör ARGE yatırımlarının artırılması, etkin denetim yoluyla fikri mülkiyet haklarının korunması, yeni bilgi ve iletişim teknolojilerinin geliştirilmesi, yenilik merkezleri ve teknoparkların güçlendirilmesi ve yüksek uluslararası standartların yakalanması ARGE TK YOİKK Sekreteryası ► İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planının uygulanması 8 DPT Yatırım Ortamı Endekslerinde Türkiye’nin Durumu Türkiye sıralaması / Ülke Sayısı Yayımlayan kuruluş 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Değişim (2005-2010) İş Yapma Kolaylığı Endeksi Dünya Bankası Sıralama verilmemiştir 84/155 65/175 60/178 63/181 60/183 (2011 sıralaması 65/183) + 24 Ekonomik Bağımsızlık Endeksi Heritage Vakfı 133/155 92/157 90/157 81/157 75/179 67/180 + 66 Küresel Rekabet Gücü Endeksi Dünya Ekonomik Forumu(WEF) 66/117 59/125 54/131 63/134 61/133 61/139 +5 İş Yapmak İçin En İyi Ülkeler Endeksi Forbes Dergisi --- 61/135 48/144 41/121 41/127 46/128 +15 Yolsuzluk Algılama Endeksi Uluslararası Şeffaflık Örgütü 65/159 60/163 64/180 58/180 61/180 56/178 +9 Dünya Rekabet Gücü Sıralaması IMD 39/55 43/53 48/55 48/55 47/57 48/58 -9 Doğrudan Yabancı Yatırımlar Güven Endeksi A.T. Kearney Danışmanlık Şirketi 13/25 --- 20/25 --- --- İlk 25’te yer almamıştır. Endeks YOİKK Sekreteryası 9 Dünya Bankası İş Ortamı Raporu 2011 Alt Başlıklar itibariyle Türkiye’nin Sıralaması İş Ortamı 2011 Raporu İş Ortamı 2010 Raporu Değişiklik 65 ↓ 60 -5 İşe Başlama 63 56 -7 İnşaat İzinleri 137 133 -4 Tapu Kaydı 38 35 -3 Kredi Temini 72 69 -3 Yatırımcının Korunması 59 57 -2 Vergi Ödeme 75 73 -2 Dış Ticaret 76 72 -4 Sözleşmenin İcrası 26 25 -1 Şirket Tasfiyesi 115 119 +4 İş Yapma Kolaylığı Endeksi YOİKK Sekreteryası 10 Dünya Bankası İş Ortamı Raporu 2011 İlgili Kurumlara ve Teknik Komitelere Öneriler Gösterge İlgili Teknik Komite/Kurum Öneri İşe Başlama Şirket Kuruluşu TK İşe başlama prosedürlerinde maliyetlerin azaltılması amacıyla noterlik hizmet süreçlerinin değerlendirilerek standart noter hizmet tarifesinin oluşturulması, Türk Ticaret Kanunu Tasarısının şirket kuruluşu sürecinin süresi,işlem sayısı ve maliyeti üzerindeki etkisinin incelenmesi ve şirket kuruluşunun elektronik ortamda yapılmasına yönelik eylemlerin tamamlanması. İnşaat İzinleri Yatırım Yeri TK Prosedür sayısını azaltmak için belediyelerdeki farklı birimlerin tek bir birim altında birleştirilerek tek başvuru yapılmasının sağlanması, Zor ve basit projeler arasında farklılaşmaya gidilerek basit işlemlerde hızlı süreçler kullanılması, Başvuru süreçlerinin online hale getirilmesi. Tapu Kaydı Yatırım Yeri TK Tapu kaydı işlemlerinin elektronik ortamda yapılabilmesine imkan sağlamaya yönelik çalışmalar yürütülmesi. Kredi Temini KOBİ TK, Adalet Bakanlığı, BDKK, Türkiye Bankalar Birliği Taşınır mallar üzerindeki teminat haklarını kayıt altına alan müşterek (tek) bir sicilin oluşturulması, Kredi borcunun ödenmemesi durumunda tarafların herhangi bir kısıtlama olmaksızın mahkeme dışı yola başvurma hakkının sağlanması, Kredi Bilgi Endeksi’nde ise kişiler ve firmaların kredi geçmişlerine ilişkin ödeme trendleri ile ilgili bilgi oluşturulurken finansal kuruluşların yanı sıra perakendeciler ve ticari kredi alacaklıları gibi farklı kuruluşlardan da bilgi sağlanmasına yönelik düzenlemeler gerçekleştirilmesinin uygulanabilirliğinin araştırılması amacıyla TCMB ve Kredi Kayıt Bürosu yetkilileri ile çalışmalar gerçekleştirilmesi. YOİKK Sekreteryası 11 Dünya Bankası İş Ortamı Raporu 2011 İlgili Kurumlara ve Teknik Komitelere Öneriler Gösterge İlgili Teknik Komite/Kurum Öneri Yatırımcının Korunması Kurumsal Yönetim TK/Adalet Bakanlığı Türk Ticaret Kanunu ve Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Tasarılarında bulunan bazı hükümlerin yürürlüğe girmesi ile yatırımcının korunması başlığında ilerleme sağlanabilecektir. Vergi Ödeme Vergi ve Teşvikler TK Vergi mevzuatında sadeleştirme sağlayacak iyileştirmelere ve mükelleflerin beyan ve ödeme yapma aşamalarında elektronik imkanların kullanılmasının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak teknik ve idari altyapıyı geliştirme çalışmalarına ağırlık verilmesi. Dış Ticaret Dış Ticaret ve Gümrükler TK Dış ticaret işlemlerinde elektronik tek pencere uygulamasına geçilmesi, Gümrük işlemlerinin tümüyle e-beyanname ile elektronik ortamda yapılması. Sözleşmenin İcrası Adalet Bakanlığı Hakim sayısının artırılması, Mahkemelerdeki iş ve işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesinin ve her türlü mahkeme dokümanlarının elektronik kaydının kamuya açıklığının sağlanabilmesi, Alternatif uyuşmazlık çözümünün yasal zemininin tamamlanarak uygulanabilir kılınması. Şirket Tasfiyesi Şirket Kuruluşu TK Şirket Kuruluşu Teknik Komitesinin diğer ülkelerdeki şirket tasfiyesi süreçleri ile orantılı olarak şirket tasfiyesi sürecini süre ve zaman olarak kısaltacak önlemler ile sürece ilişkin yapılan masrafları azaltacak tedbirleri araştırması, Sadece borçların değil yapısal ve finansal anlamda şirketin de yeniden örgütlenmesini kapsamına alan yeniden yapılandırmanın daha uygulanabilir kılınması ve bu çerçevede şirketi ayakta tutabilecek alternatif usullerin geliştirilmesi, Kayyum ve tasfiye memurlarının düzenli olarak eğitimlerden geçirilmesi ve söz konusu meslek gruplarına yönelik şartların iyileştirilmesi. YOİKK Sekreteryası 12 Dünya Bankası Sınır Ötesi Yatırım Raporu Raporun Amacı İş Ortamı Raporlarında kullanılan gösterge setinin, farklı göstergelerle desteklenmesi Yabancı yatırımcılar özelinde ülkelerin yatırım ortamlarına ilişkin düzenlemelerin ve uygulamaların değerlendirilmesi Yatırım ortamı reformlarının kıyaslanmasına yönelik daha bütüncül ve kapsamlı bir veri seti Raporun Kapsamı 7 bölge, 87 ülke yabancı sermayeli firmaların işe başlaması 4 gösterge seti sektörel yatırım sanayi arazisine erişim ticari uyuşmazlık çözümü YOİKK Sekreteryası 13 Dünya Bankası Sınır Ötesi Yatırım Raporu Sektörel Yatırım Sektörel Yatırım Türkiye’nin Puanı Yabancı Sermayeli Firmaların İşe Başlaması Bölge Ortalaması Küresel Ortalama Madencilik, petrol ve gaz 100.0 Tarım ve ormancılık 100.0 97.5 95.9 Hafif imalat 100.0 98.5 96.6 Telekomünikasyon 100.0 96.2 88.0 78.6 96.4 87.6 Bankacılık 100.0 100.0 91.0 Sigorta 100.0 94.9 91.2 Ulaşım 69.4 84.0 78.5 Medya 62.5 73.1 68.0 Sektör Grup 1 (inşaat,turizm,perake nde) 100.0 100.0 98.1 Sektör Grup 2 (sağlık) 100.0 100.0 96.0 Elektrik 96.2 Türkiye’nin puanı 92.0 Bölge ortalaması Küresel ortalama Süre (gün) 8 22 42 Prosedürler(sayı) 8 8 10 65.8 76.8 64.5 Kuruluşun Kolaylığı Endeksi (0-100) (%100 yabancı sermaye oranına izin verilmekte ise 100 puan) (Türkiye, Doğu Avrupa ve Orta Asya bölgesindedir. YOİKK Sekreteryası 14 Dünya Bankası Sınır Ötesi Yatırım Raporu Sanayi Arazisine Erişim Ticari Uyuşmazlık Çözümü Türkiye’nin Puanı Bölge Ortalaması Küresel Ortalama Türkiye’nin puanı Bölge ortalaması Küresel ortalama Kiralama Hakları Endeksi (0-100) 85.7 82.9 82.1 Kanunların Güçlülüğü Endeksi (0-100) 89.9 82.5 85.2 Mülkiyet Hakları Endeksi (0100) 87.5 97.6 92.2 Tahkim Süreci Kolaylığı Endeksi (0-100) 69.5 69.7 70.6 Arazi Bilgisine Erişim Endeksi (0-100) 63.2 50.3 41.3 Adli Destek Derecesi Endeksi (0-100) 68.6 64.4 57.9 Arazi Bilgisi Mevcudiyeti Endeksi (0-100) 90.0 78.9 70.6 Özel arazi kiralamak için gerekli süre (gün) 15 43 61 Hazine arazisi kiralamak için gerekli süre (gün) 72 133 140 YOİKK Sekreteryası 15 İLGİLİ TEKNİK KOMİTELERE/KURUMLARA ÖNERİLER Sektörel Yatırım Alt Başlığı Türkiye’nin Eksiklikleri: Türkiye, elektrik, ulaşım ve medya sektöründe yabancı yatırımcılara uyguladığı kısıtlamalar açısından bölge ortalamasının ve küresel ortalamanın altındadır. Yapılabilecek Çalışmalar: AB müzakere sürecinde, “Sermayenin Serbest Dolaşımı” faslı kapsamında elektrik piyasası ve radyo ve televizyon yayıncılığı alanında yer alan sınırlamaların kaldırılması öngörülmektedir. “Taşımacılık” faslı çerçevesinde havaalanı taşımacılığındaki sınırlamalar ele alınmaktadır. YOİKK Sekreteryası 16 İLGİLİ TEKNİK KOMİTELERE/KURUMLARA ÖNERİLER Yabancı Sermayeli Firmaların İşe Başlaması Alt Başlığı Türkiye’nin Eksiklikleri: Mevzuatın, şirketin tescili işlemlerinin sonuçları hakkında şirketi bilgilendirme yükümlülüğüne ilişkin bir süre sınırı belirlememiş olması, Tescil için gerekli başvuru belgelerinin elektronik olarak ilgili merciye sunulma ve Başvurunun değerlendirilmesi sürecinin elektronik olarak izlenmesi olanağının bulunmaması. Yapılabilecek Çalışmalar: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından Merkezi Tüzel Kişilik ve Çevrimiçi Şirket İşlemleri Projeleri’nin uygulamaya geçirilmesi. “Mevzuat ile şirketin tescili işlemlerinin sonuçları hakkında şirketi bilgilendirme yükümlülüğüne ilişkin bir süre sınırı belirlememiş olması” hususunun Şirket Kuruluşu Teknik Komitesinin gündemine alınması. YOİKK Sekreteryası 17 İLGİLİ TEKNİK KOMİTELERE/KURUMLARA ÖNERİLER Sanayi Arazisine Erişim Alt Başlığı Türkiye’nin Eksiklikleri: TYDTA ile yatırıma uygun sanayi arazileri ile ilgili bilgileri sunan birimler arasında etkin bir işbirliği olmaması. Coğrafi bilgi sistemi olmaması nedeniyle Türkiye’de arazi bilgisine ulaşmanın zor olması. Yapılabilecek Çalışmalar: Yatırım Yeri Teknik Komitesi 2010 yılı Eylem Planında yer alan “Yatırım yeri olarak belirlenecek, yatırımlara tahsis edilecek arazilerin tek elden koordine edilmesine yönelik etkin bir mekanizmanın kurulması ve yatırımcıların ihtiyaçlarına cevap verecek büyüklükte sektörler bazında büyük yatırım alanlarının oluşturulması” eyleminin tamamlanması. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından çalışmaları yürütülen Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi Projesi’nin tamamlanması. YOİKK Sekreteryası 18 İLGİLİ TEKNİK KOMİTELERE/KURUMLARA ÖNERİLER Ticari Uyuşmazlık Çözümü Alt Başlığı Türkiye’nin Eksiklikleri: Türkiye’de tahkimin devlet yargısına alternatif bir uyuşmazlık çözüm yolu olarak çok yaygın ve tercih edilir olmaması. Mevzuat dahilinde yeknesaklığın sağlanamamış olması. Yapılabilecek Çalışmalar: “İstanbul Tahkim Merkezi Kanunu Tasarısı Taslağı” doğrultusunda İstanbul’da ulusal ve uluslararası bir tahkim merkezi kurulması. Adalet Bakanlığınca bazı uyuşmazlıkların mahkemeler yerine uzlaşma, arabuluculuk gibi yöntemlerle hızlı, basit, en az giderle ve etkin bir biçimde çözümünü sağlamak amacıyla hazırlanan “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı”nın yasalaşması. 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanununda olduğu gibi 1086 sayılı HUMK’ta da UNCITRAL Kanun Modelinin örnek alınması. YOİKK Sekreteryası 19 35. YÖNLENDİRME KOMİTESİ TOPLANTISI 24 Aralık 2010 YOİKK Sekreteryası 20