Sorun alanları TBMM Raporu`nda yer alan öneriler

Sorun alanları
Ulaşım
TBMM Raporu’nda yer alan öneriler
Mevsimlik Gezici Tarımda Çocuk İşçiliği Yuvarlak Masa
toplantılarından çıkan öneriler



Trafik denetimleri sıklaştırılmalı.
Tren ücretleri indirilmeli, ek seferler düzenlenmeli.
Caydırıcı trafik cezaları verilmeli.


Ulaşımın güvenli şekilde yapılabilmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır.
Mevsimlik tarım işçilerinin güvenli ulaşımı için trafik denetimleri
sıklaştırılmalı, özellikle bu sürecin yoğun olarak yaşandığı illerde jandarma ve
polis de bu konuda bilgilendirilerek, ulaşım güvenliğini sağlamaya yönelik
denetim sıklaştırılmalıdır.

Toplanma alanlarında elektrik, su, konaklama, yemek
pişirme, çamaşır, bulaşık ile tuvalet ve banyo
ihtiyaçlarının devlet tarafından sağlanması zorunludur.
Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal
hayatlarının iyileştirilmesi Genelgesi güncellenmeli,
sorumlu kurumlar netleştirilmelidir.
Geçici yerleşim yerlerinde istihdam edilecek görevlilerle
hizmetlerin sürekliliği sağlanmalıdır.
Çadır alanlarının zemini iyileştirilmeli, etrafına taş-mucur
döşenmelidir.
Sulama alanlarına yakın olunması halinde boğulma
tehlikelerine karşı önlemler alınmalıdır.

MTİ’lerin toplanma alanlarının iyileştirilmesine yönelik başlatılan çalışmalar
devam ettirilmeli.
Barınma koşullarıyla ilgili standartlar belirlenmeli. Temiz su, tuvalet, banyo,
elektrik, çocuk bakımı ve sosyal faaliyet merkezleri sağlanmalıdır.
Yasal düzenlemelerde var olan muğlaklıklar netleştirilmelidir.
MTİ’lerin toplanma alanlarıyla ilgili sorumlular Belediye kanunlarında açıkça
belirtilmelidir.
Geçici yerleşim yerlerinde tarla dönüşü saatlerde hizmet
verecek mobil sağlık hizmetleri sunulmalıdır. (düzenli
sağlık taramaları, çocuk gelişimi ve gebelik takipleri)

Ailelere beslenme ve çocuk gelişimi konusunda eğitimler verilmelidir.

MTİ ailelerin sağlık hizmetlerine ulaşımı kolaylaştırılmalıdır. (aşılama ve
düzenli sağlık hizmetleri)

Barınma




Sağlık




İş Sağlığı ve
Güvenliği


Eğitim





ILO’nun Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği sözleşmesinin
Türkiye tarafından onaylanması sağlanmalıdır. Sözleşme
geçici ve mevsimlik tarım işçileri için sürekli çalışan
işçilere sağlanan korunma düzeyinin aynısının sağlanması
şartlarını getirmektedir.
MTİ’lerin çalışmak üzere gittikleri bölgelerde taşımalı
eğitim sistemi desteklenmeli, öğrencilere ücretsiz taşıma
ve yemek hizmeti sunulmalıdır.
Mobil eğitimin tercih edileceği yerlerde derslikler ve sosyal
tesisler kurulmalıdır.
Gezici öğretmenler mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarına
hizmet sunmalıdır.
Öğrencilerin merkezi sınavlara ailelerinin tarım işçiliği
yaptıkları yerlerde girmeleri için kolaylık sağlanmalıdır.
Eğitimden sorumlu kurumlar MTİ’lerin çocuklarının okula
devamlılığıyla ilgili izleme çalışmalarını yürütmelidir.
Öğrenci nakil işlemlerinde kolaylık sağlanmalıdır.
Yaşça büyük olup akranlarıyla aynı sınıf seviyesinde
olmayan öğrenciler için hızlandırılmış programlar
yapılmalıdır.





MEB ve ASPB, MTİ ailelerin çocuklarının okula kayıt ve devamlılığıyla ilgili
takip ve denetim yapmalı.
Mevsimlik göçün yoğun olduğu illerde, eğitmen ve öğretmenlere çocuk işçiliği
ile ilgili meslek içi eğitimler verilmeli.
Yaz okulu programları desteklenmeli, çocukların okul ile bağı güçlendirilmeli.
Pilot yatılı okul olanakları sağlanmalı.
Çocuk gelişimi, istismarı vb. konularda ailelere farkındalık arttırma çalışmaları
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmeli ve özellikle
yoksulluk koşullarındaki ailelere gerekli sosyal destek sağlanarak çocukların
okula devamı konusunda destek olacak projeler geliştirilmelidir.

Sosyal Güvenlik






Kadın



MTİ’lerin sigorta primine esas kazanç asgari tutarı
üzerinden sigorta primleri devlet prim desteği kapsamına
alınmalıdır.
Çalıştıkları gün kapsamında
MTİ’lerin zorunlu sigortalılığa geçişleri sağlanmalıdır.
İş aracıları ile toprak sahipleri arasında imzalanacak tarım
aracılığı sözleşmesinin zorunlu olması uygulamasının
hayata geçirilmesi denetimlerle sağlanmalıdır.
Tarım aracılarının nitelikleri geliştirilmelidir.
Yerleşim alanları yakınında ortak çamaşırhane ve
mutfaklar kurulmalıdır.
Mevsimlik tarım işçisi ailelerin küçük çocukları için kreş ve
bakım evleri kurulmalıdır.
Mevsimlik tarım işçisi kadınların analık sigortasından
yararlanması sağlanmalıdır.
Gebe, lohusa kadınların ve bebeklerin düzenli takibi
yapılmalıdır.
Mevsimlik kadın tarım işçilere, kadına yönelik her türlü
şiddetin önlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği farkındalık
eğitimleri verilmelidir.



Mevsimlik gezici tarım işçiliğinde çocukların yaşadıkları yerlerden
kopmaması için yaşadıkları yerlerde iş ve istihdam olanakları
oluşturulmalıdır. Söz konusu istihdam ve iş olanaklarının oluşturulmasında
özellikle kadın istihdamına önem verecek uygulamalar desteklenmelidir.
(Kalkınma başlığı altında ele alınmış)
Kentsel yerleşimlerde kadınların evlerinde ve birlikte çalışmalarına olanak
sağlayan koşullar yaratılmalı ve, bununla ilgili projeler desteklenmelidir. Bu
konuda kalkınma ajansları aktif rol oynayabilir.
Kadın istihdamını teşvik etmek için çocuklara yönelik kreş, anaokulu
gibi gündüz bakım olanakları yerel ve merkezi yönetim kurumları
tarafından sağlanmalıdır.

Çocuk İşçiliği







Yabancı işçilerin çalışma izinlerini, çalışma koşullarını
düzenleyen ve kayıt altına alınmalarını sağlayan yasal bir
düzenleme hazırlanmalıdır

Mevsimlik tarım işçilerinin çalışmak için gittikleri yerlerde
oy kullanmalarını sağlayacak yasal düzenlemeler yapılmalı
ve bu çerçevede yönetsel önlemler alınmalıdır
Yabancı İşçi
Örgütlenme ve siyasal
haklar
Çocuk işçiliği ile ilgili kurumların rol ve sorumluluklarının
net bir şekilde tanımlanmalı,
Hizmet veren kurumlar arasında politika, planlama,
denetim, standart ve norm birliği açısından işbirliği
sağlanmalı,
Tarımda çocuk işçiliği sorununun paydaşları kendi
aralarında etkin bir bilgi paylaşımı oluşturmalı,
Hükümet, işveren ve işçi kuruluşları, sivil toplum örgütleri,
özel sektör ve yerel idare arasında mevcut eşgüdüm daha
etkin ve sistematik hale getirilmelidir.
Mevzuattaki istisnalar nedeniyle tarım çalışanlarının büyük
bir kısmı iş müfettişleri tarafından denetlenememektedir.
Bununla ilgili mevzuat düzenlemeleri yapılmalıdır.
Sektördeki kayıt dışılık sorununun çözümüne yönelik etkin
bir teftiş mekanizması işletilmelidir.
Tarımda çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik caydırıcı
nitelikte gerekli mevzuat düzenlemesi yapılmalı ve taşrada
mülki idare amiri tarafından oluşturulacak denetim
ekiplerince mevzuatın uygulanması etkin bir şekilde
izlenmelidir.






Yasal mevzuatlar, kanun ve uluslararası sözleşmeler dikkate alınarak
çocukların çalışması kesin bir şekilde engellenmelidir Tarımda kayıtdışılık
önlenmelidir.
Çocuk işçiliğini engelleyen ve cezai karşılığı olan hükümlerin uygulanması
sağlanmalı, bu kapsamda denetimlerin gerçekleştirilerek, yaptırımların
caydırıcı bir şekilde uygulanmasında tüm kamu birimleri sorumluluklarını
yerine getirmelidir.
Mevsimlik gezici tarım işçiliğini izleyen kurullara sivil toplum katılımı etkili bir
şekilde sağlanmalıdır.
Çocuk işçiliği konusunda toplumun tüm kesimlerinde farkındalık yaratacak
bilgilendirme çalışmaları yapılmalı ve özellikle tarlada çocuk emeğinin
olmaması yönünde yoğun bir kamuoyu oluşturma faaliyetleri yürütülmelidir.
Mevsimlik gezici tarımda çocuk işçiliği konusunda üreticiler ve yereldeki kamu
çalışanlarına yönelik farkındalık arttırma çalışmaları başlatılmalı ve sistemli
olarak sürdürülmelidir.
Tarımsal ürün kullanan özel sektörün çocuk işçiliğine son verilmesi konusunda
bilgilendirilmesi ve iyi sosyal uygulama projelerine dahil edilmesi
sağlanmalıdır.

Kurumsal yapıya dair
öneriler
Mevsimlik gezici tarım işçiliği konusu Başbakanlık altında kurulacak ve ilgili
bakanlıkların katılımı ile gerçekleşecek bir kurul ile ele alınmalıdır. Kurum
soruna ilişkin çözüm politikaları üretmek ve uygulamak konusunda kalıcı ve
devamlı bir irade göstermelidir.