Nisan Ayı Bülteni - Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
DIŞ TİCARET, ŞİRKET VE ESNAF GEÇİCİ İDARİ VERİLERİ
Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, Aralık ayı ihracatımız
13.276 milyon dolar, ithalatımız ise 21.885 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
TİM tarafından, 1 Ocak 2015 tarihinde kamuoyuna açıklanan birlik onay koduna tabi ihracatımız Aralık ayında
13.137 milyon dolar olarak açıklanmış olup, geriye kalan ihracat verileri ise birlik onay koduna tabi olmayan
(İşlenmemiş kıymetli maden ihracatı, bedelsiz ihracat, deniz ve hava taşıtlarına yapılacak teslimat
kapsamında ihracat vb.) kayıtları kapsamaktadır.
Ocak-Kasım dönemine ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından
kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Aralık ayına ait veriler ise Bakanlığımız idari kayıtlarından
derlenerek hazırlanmıştır.
Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’in resmi internet sayfasından
kamuoyuna duyurulmaktadır.
A. DIŞ TİCARET VERİLERİ
I. Genel İhracat ve İthalat
Aralık ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 2,63 oranında artmış, ithalat ise % 5,41 oranında
azalmıştır.
2014 yılının Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre;

İhracat, % 2,63 artarak 13.276 milyon dolar,

İthalat, % 5,41 azalarak 21.885 milyon dolar,

Dış ticaret hacmi, % 2,53 azalarak 35.162 milyon dolar,

Dış ticaret açığı, % 15,62 azalarak 8.609 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Aralık ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 60,7 olmuştur.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2013 yılının Aralık ayında % 55,9 iken, 2014 yılının Aralık ayında % 60,7 olarak
gerçekleşmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
1
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 1: Dış Ticaret Verileri, 2013-2014 (Milyon Dolar)
Ocak - Kasım
Dış Ticaret
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Hacmi
Dış Ticaret Dengesi
İhr./ İth. Karşılama Oranı (%)
2013
2014
138.628
228.522
367.150
-89.894
60,7
144.485
220.450
364.936
-75.965
65,5
Aralık
Değişim
(%)
4,23
-3,53
-0,60
-15,50
2013
2014
12.936
23.138
36.074
-10.202
55,9
13.276
21.885
35.162
-8.609
60,7
Ocak - Aralık
Değişim
2013
(%)
2,63 151.564
-5,41 251.660
-2,53 403.224
-15,62 -100.096
60,2
2014
157.762
242.336
400.097
-84.574
65,1
Değişim
(%)
4,09
-3,71
-0,78
-15,51
Grafik 1: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri
2
Ocak-Aralık döneminde,
•
İhracat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 4,09 oranında artış ile 151.564 milyon dolardan 157.762
milyon dolara yükselirken, ithalat % 3,71 oranındaki azalış ile 251.660 milyon dolardan 242.336 milyon dolara
gerilemiştir.
•
2014 yılı aynı döneminde ise dış ticaret hacmi % 0,78 oranında azalarak 400.097 milyon dolar, dış
ticaret açığı ise % 15,51 oranında azalarak 84.574 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı
karşılama oranı ise %65,1’e yükselmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
II. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat
En fazla ihracat yapılan fasıl “Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosikletler” olmuştur.
2014 yılı Aralık ayında en çok ihraç edilen “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer
kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı” faslını (1.504 milyon dolar), “Kazanlar, makinalar, mekanik
cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları” (1.144 milyon dolar) ve “Elektrikli makine
ve cihazlar, aksam ve parçaları” (904 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir.
Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi;
Tablo 2: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ocak - Kasım
Fasıl Açıklaması
Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer
Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları
Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları
Demir ve çelik
Örme giyim eşyası ve aksesuarları
Diğer
Toplam
Aralık
Ocak - Aralık
2013
2014
2013
2014
2013
2014
15.521
11.822
8.636
9.063
8.482
85.104
138.628
16.548
12.445
8.785
8.467
9.320
88.921
144.485
1.462
1.152
892
799
754
7.877
12.936
1.504
1.144
904
894
719
8.112
13.276
16.983
12.974
9.528
9.862
9.236
92.981
151.564
18.052
13.589
9.689
9.360
10.039
97.033
157.762
En fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral yakıtlar” olmuştur.
2014 yılı Aralık ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları” faslını (4.465
milyon dolar), “Kazan: makina ve cihazlar, aletler, parçaları” (2.880 milyon dolar) ve “Motorlu kara taşıtları,
traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı” (1.817 milyon
dolar) ithalatı takip etmiştir.
Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi;
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
3
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 3: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ocak - Kasım
Fasıl Açıklaması
Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar
Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları
Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer
Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları
Demir ve çelik
Diğer
Toplam
Aralık
Ocak - Aralık
2013
2014
2013
2014
2013
2014
50.699
27.025
15.143
16.112
16.887
102.655
228.522
50.538
25.236
13.920
16.242
16.152
98.363
220.450
5.218
3.131
1.665
1.647
1.804
9.672
23.138
4.465
2.880
1.817
1.710
1.454
9.558
21.885
55.917
30.156
16.808
17.759
18.692
112.328
251.660
55.003
28.116
15.737
17.952
17.606
107.921
242.336
III. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat
En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, Irak ve İngiltere olmuştur.
2014 yılı Aralık ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1.152 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla
Irak (1.115 milyon dolar) ve İngiltere (753 milyon dolar) izlemektedir.
En fazla ihracat yapılan ülkeler;
Tablo 4: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar)
4
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ocak - Kasım
Ülke Adı
Almanya
Irak
İngiltere
ABD
Fransa
Diğer
Toplam
2013
2014
12.546
10.731
8.069
5.099
5.816
96.368
138.628
13.998
9.788
9.160
5.641
5.883
100.015
144.485
Aralık
Değişim
(%)
11,58
-8,78
13,53
10,62
1,15
3,79
4,23
2013
1.136
1.213
696
516
554
8.822
12.936
2014
1.152
1.115
753
730
579
8.947
13.276
Ocak - Aralık
Değişim
(%)
1,42
-8,09
8,17
41,59
4,65
1,42
2,63
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
2013
2014
13.682
11.943
8.765
5.615
6.369
105.189
151.564
15.150
10.903
9.914
6.371
6.462
108.962
157.762
Değişim
(%)
10,73
-8,71
13,10
13,46
1,46
3,59
4,09
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları
En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Çin, Rusya ve Almanya olmuştur.
2014 yılı Aralık ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (2.317 milyon dolar) olurken, bu
ülkeyi sırasıyla Rusya Federasyonu (2.214 milyon dolar) ve Almanya (2.187 milyon dolar) izlemektedir.
5
En fazla ithalat yapılan ülkeler;
Tablo 5: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ocak - Kasım
Ülke Adı
Çin
Rusya
Almanya
ABD
İtalya
Diğer
Toplam
2013
2014
22.540
22.630
21.705
11.552
11.759
138.336
228.522
22.601
23.155
20.186
11.612
11.015
131.882
220.450
Aralık
Değişim
(%)
0,27
2,32
-7,00
0,52
-6,33
-4,67
-3,53
2013
2.145
2.434
2.477
1.044
1.126
13.911
23.138
2014
2.317
2.214
2.187
1.123
1.042
13.002
21.885
Ocak - Aralık
Değişim
(%)
8,00
-9,06
-11,72
7,50
-7,42
-6,53
-5,41
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
2013
2014
24.686
25.064
24.182
12.596
12.885
152.247
251.660
24.918
25.369
22.373
12.734
12.057
144.884
242.336
Değişim
(%)
0,94
1,22
-7,48
1,10
-6,42
-4,84
-3,71
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları
IV. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat
2014 Aralık ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur.
2014 yılı Aralık ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu”
(7.657 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (4.507 milyon dolar) ve “Hava Yolu”
ulaşımı (970 milyon dolar) izlemektedir.
Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar)
Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar ve postayla göndermeyi içermektedir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
6
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
2014 yılı Aralık ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu”
(13.899 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (3.557 milyon dolar) ve “Hava Yolu”
ulaşımı (2.324 milyon dolar) izlemektedir.
Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar)
Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar ve postayla göndermeyi içermektedir.
V. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat
2014 yılı Aralık ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili
Ödeme” (8.085 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Vesaik Mukabili Ödeme” (2.170 milyon dolar)
ve “Peşin Ödeme” (1.446 milyon dolar) takip etmiştir.
2014 yılı Aralık ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Peşin Ödeme”
(12.743 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Mal Mukabili Ödeme” (4.676 milyon dolar) ve
“Akreditif Ödeme” (1.604 milyon dolar) takip etmektedir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
7
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 6: Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat (Milyon Dolar)
Ödeme Şekli
Mal Mukabili Ödeme
Peşin Ödeme
Vesaik Mukabili Ödeme
Vadeli Akreditif
Bedelsiz
Özel Takas
Akreditif
Diğer*
TOPLAM
Ocak - Kasım
2013
2014
85.553 94.736
13.930 13.509
23.607 22.070
2.207
2.258
1.277
1.474
619
18
11.159 10.141
277
280
138.628 144.485
İHRACAT
Aralık
2013
8.109
1.202
2.233
210
91
1
1.065
25
12.936
Ocak - Aralık
Ocak - Kasım
2014
2013
2014
2013
2014
8.085 93.662 102.821 70.197 65.674
1.446 15.132 14.955 107.017 107.884
2.170 25.840 24.240 14.250 13.692
209
2.417
2.467 11.173
9.742
137
1.368
1.610
4.697
5.552
1
620
19
846
31
1.200 12.223 11.341 19.256 16.838
29
302
310
1.086
1.038
13.276 151.564 157.762 228.522 220.450
İTHALAT
Aralık
2013
5.262
11.924
1.273
858
503
4
3.192
121
23.138
Ocak - Aralık
2014
2013
2014
4.676 75.460 70.351
12.743 118.942 120.627
1.229 15.523 14.921
831 12.031 10.573
696
5.200
6.248
2
850
33
1.604 22.448 18.442
103
1.207
1.141
21.885 251.660 242.336
*"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir.
B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER
2014 yılı Aralık ayında 7,1 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi.
Gümrük İdareleri tarafından 2014 yılı Kasım Ayında 6.205 Milyon TL, Aralık ayında 7.104 Milyon TL vergi
tahsil edildi. 2014 yılı Aralık ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre % 14 artış
göstermiştir. Kasım ayında tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı % 17,68 olarak
gerçekleşmiştir. 2014 yılında Gümrük İdarelerince toplam 75.091 Milyon TL vergi tahsil edilmiştir.
C. ŞİRKET VERİLERİ
Tablo 7: 2014 Yılı Aralık Ayında Kurulan Şirket Sayıları
Türü
Sayısı
Ticari İşletme
Limited Şirket
Şube
Anonim Şirket
Kooperatif
Kollektif Şirket
TOPLAM
6.995
4.025
2.533
995
52
1
14.601
2014 yılı Aralık ayında 6.995 Ticari İşletme, 4.025 Limited Şirket, 2.533 Şube, 995 Anonim Şirket, 52 Kooperatif
ve 1 Kollektif Şirket kurulmuştur.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
8
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 8: 2014 Yılı Aralık Ayında Kurulan Tek Kişilik Şirketlerin Sayısı
Alt Türü
Sayısı
Tek Kişilik Limited Şirket
Tek Kişilik Anonim Şirket
TOPLAM
2.427
496
2.923
2014 yılı Aralık ayında 2.427 tek kişilik Limited Şirket, 496 tek kişilik Anonim Şirket kurulmuştur.
Grafik 6: 2014 Yılı Aralık Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları
9
D. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ
Tablo 9: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları
Esnaf ve Sanatkarlar
Kadın
Erkek
Toplam
Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı
Sayı
214.519
1.360.717
1.575.236
1.696.854
Türkiye genelinde toplam 1.575.236 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte
olduğu toplam işyeri sayısı 1.696.854’dür.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 10: 2014 Yılı Aralık Ayında Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları
Ocak-Kasım
İşlem
Tescil (Açılış)
Terkin (Kapanış)
2013
Aralık
Değişim
(%)
2014
176.629 180.023
96.814 94.201
0,02
-0,03
Ocak-Aralık
Değişim
(%)
2013
2014
17.986
10.825
19.990
19.067
2013
2014
Değişim
(%)
0,11 194.615 200.013
0,76 107.639 113.268
0,03
0,05
2014 yılı Aralık ayında Türkiye genelinde toplam 19.990 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 19.067
esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır.
2014 yılı Aralık ayındaki tescil ve terkin durumlarına baktığımızda Aralık 2013’e göre daha fazla tescil ve daha
fazla terkin yapıldığı görülmektedir. Aralık 2014’de bir önceki yılın aynı dönemine göre daha fazla esnaf
işletmesi açılmış, daha fazla esnaf işletmesi kapanmıştır. Aralık 2013’de Türkiye genelinde toplam 17.986
esnaf ve sanatkâr işletmesi açılmış, 10.825 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. Vergi ile ilgili
mevzuattan kaynaklanan ödemeler ile oda aidatları ile ilgili ödemelerde avantaj sağlayabilmek için esnaf ve
sanatkârlar, işyeri kapanışında diğer aylara göre Aralık ayını daha fazla tercih etmektedirler.
2014 yılı boyunca Aralık ayına kadar yapılan toplam tescil ve terkin sayılarına bakıldığında ise bir önceki yılın
aynı dönemine göre hem tescil hem de terkin sayılarının azaldığı görülmektedir.
10
Tablo 11: En Fazla Artış Gösteren 5 Meslek (Artış Sayıları)
Ocak-Kasım
Meslek
2013
Aralık
2014
2013
Ocak-Aralık
2014
2013
2014
Oto Galericiliği
Servis Aracı İşletmeciliği
941
6.421
1.168
6.452
304
611
322
311
1.245
7.032
1.490
6.762
Telefon, Cep telefonu, Faks, Telsiz ve Diğer
Haberleşme Cihazları ve Aksesuarları Satış,
Tesisat Kuruculuğu, Bakım ve Tamirciliği
1.481
1.621
213
193
1.694
1.814
185
865
288
991
28
82
170
163
213
947
458
1.155
İyi Suculuk
Mobilya İmal ve Satıcılığı
2014 yılı Aralık ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemlerle
kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla artış gösteren meslek Oto Galericiliği’dir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 12: En Fazla Azalış Gösteren 5 Meslek (Azalış Sayıları)
Ocak-Kasım
Meslek
2013
Bakkallık, Bayilik, Büfecilik
Kahvecilik, Kıraathanecilik, İnternet Kafe
İşletmeciliği
Şoförlük
Minibüsçülük
Kamyonculuk, Kamyonetçilik
2014
Aralık
2013
Ocak-Aralık
2014
2013
2014
3.569
3.834
-429
-1.236
3.140
2.598
1.948
1.906
38
-475
1.986
1.431
-1.470
2.158
-536
-1.161
2.046
-167
-145
174
96
-248
-224
-159
-1.615
2.332
-440
-1.409
1.822
-326
2014 yılı Aralık ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemlerle
kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre Aralık 2014’de en fazla azalış gösteren meslek
Bakkallık, Bayilik, Büfeciliktir. 2013 yılının aynı döneminde de bu meslek erbabının sayısının azaldığı
görülmektedir. Bununla birlikte yılın geneline bakıldığında Türkiye genelindeki bakkal, bayii, büfe sayısı
artmaktadır.
11
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014 YILI ARALIK AYI VERİ BÜLTENİ
YASAL UYARI
Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt
içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle
yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı
Gümrük ve Ticaret Bakanlığına aittir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz
olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı
veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığına hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın
değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir.
12
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü