oda`dan haberler - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Arşivi

oda'dan
haberler
GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİ SEMPOZYUMU ve SERGİSİ
20-21 HAZİRAN 2003 TARİHLERİNDE MERSİN'DE GERÇEKLEŞTİ
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Mersin Şubemizin
düzenlediği Güneş Enerjisi Sistemleri Sempozyumunun ilki
20-21 Haziran 2003 tarihlerinde gerçekleştirildi. Ülkemizde
ulusal düzeyde ilk kez gerçekleştirilen Güneş Enerjisi
Sistemleri Sempozyumu'nun; teknolojik yeniliklerin ve çağdaş
konuşmalarıyla başladı. Sempozyum başında Oda
çahşmalanm özetleyen bir datashow sunumu yapıldı. Oda
Başkanı Emin KORAMAZ açılış konuşmasında Oda
çalışmaları hakkında verdiği kısa bilgiden sonra konuşmasına
şöyle devam etti,
uygulamaların ülkemize kazandırılması ve yaygınlaştırılması
yönünde çok önemli bir etkinlik olmuştur. Düzenlenen
Değerli katılımcılar,
panelde Güneş Enerjisinden yararlanma teknolojilerinde
Küreselleşen dünyada, ulus ötesi sermaye gurupları ana
Dünya'da ve Türkiye'de gelinen noktadan yola çıkarak, bu
alanda mücadele etmektedir. Bunlardan birincisi teknoloji,
konuda ülkemizde devlete, üniversitelere, üreticilere, odalara
diğeri ise enerjidir.
ve ilgili tüm kurumlara düşen görev ve sorumlulukların mesaj
olarak iletildiğine inanıyoruz.
Enerjinin
emperyal
ülkeler
açısından
önemini
anlatmak için, son iki yılda bölgemizde yaşanan gelişmeler
tek başına yeterlidir. Bugün ABD ve İngiltere Birleşmiş
Etkinliğimizin bildiri konuları
Milletlere rağmen
Güneş pilleri ve kullanım alanları
rezervine sahip İrak'ı İngiltere ile birlikte işgal etmiştir.
*
Odaklayıcı güneş enerjisi toplayıcıları
Bu müdahalenin Irak 'la sınırlı kalmayacağı Ortadoğudan
*
Güneş santralleri
hareketle Kafkasya ve Afganistan üzerinden Orta Asya 'ya
*
Güneş enerjisi destekli soğutma ve iklimlendirme
ulaşan geniş bir coğrafyada enerji koridorunu denetim
*
dünyanın
altında
*
Güneş enerjisiyle kurutma , sera ısıtma ve dondan
getirilmektedir.
*
Güneş enerjisinin depolanması
temel girdisidir. Gerek dünyada gerekse ülkemizde nüfus
Otomotiv sanayii ve deniz taşıtlarında güneş enerjisi
artışına, sanayileşmeye ve teknolojik gelişmelere paralel
uygulamaları
olarak enerji tüketimi hızla artmaktadır.
*
*
*
*
Güneş enerjisi sistemlerinde verimlilik , enerji-ekserji
hedeflediği
büyük ikinci petrol
sistemleri
koruruna uygulamaları
tutmayı
en
birçok
kesimce
dile
Enerji sanayinin, üretimin, gelişmenin kalkınmanın en
Buna karşılık geleneksel enerji kaynakları olan fosil
analizleri
yakıtların rezervleri ise gittikçe azalmaktadır. Günümüzde
Güneş enerjisindeki teknolojik gelişmeler, melez sistemler,
dünya
yeni uygulamalar ve araştırmalar
karşılanmaktadır.
Güneş enerjisinin ülke ekonomisi yönünden incelenmesi,
ömrü 40 yıl, doğal gazın 60 yıl kömürün ise 220 yıl olarak
alternatif enerjiler içinde yerinin belirlenmesi
tahmin edilmektedir.
enerji
gereksiniminin
%80'ni fosil yakıtlarca
Dünyada bilinen petrol rezervlerinin
*
Güneş enerjisi ile damıtma
*
Güneş enerjisi ve çevre
yandan
*
Güneş enerj isi sistemleri ve görüntü kirliliği
sürdürülebilir bir kalkınma için yeni ve yenilenebilir enerji
*
İşletme ve yatırım sorunları
kaynaklarına yönelmeyi zorunlu kılmaktadır.
*
Güneş enerjisi sistemlerinde otomasyon
şeklindeydi.
Etkinlik Mersin Şube Başkanı Adil KEŞTEN, Oda Başkanı
Bir yandan fosil yakıt rezervlerinin azalması diğer
artan
çevre
kirliliği
Gelişmiş ülkelerin bilim,
ve
doğanın
tahribi
teknoloji, yenilenme ve
kalkınma stratejilerinde enerji politikaları ve planlamaları
önemli bir yer tutmaktadır.
Emin KORAMAZ, Mersin Vali Yrd. Mehmet DEMİR ve
Metropol ülkeler bir yandan Irak savaşında olduğu
Mersin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Uğur ORAL'ın
gibi zengin ve bol enerji kaynaklarına sahip bölgelerin
Mühendis ve Mdkına - Cilt 44 Savı- 522
11
oda'dan
haberler
denetimini
tükenebilir
ele geçirmeye
enerji
çalışırken,
kaynakları
diğer yandan
yerine
çevre
dostu
yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmektedirler.
rekabet şansı düşük olan yerli üretim daha pahalı hale
gelecektir.
Enerji
sektörü
bilinçli
bir şekilde
çökertilmeye
Bu kaynaklardan istenen kalite ve ucuzlukta enerji elde
çalışılmakta, yıllar itibariyle yatırımlar düşmekte, bakım
edebilmek için gerekli teknolojinin geliştirilmesine ve bu
ve işletme faaliyetleri aksatılmaktadır. Enerji üretimi ile
doğrultuda yapılan AR-GE çalışmasına büyük kaynaklar
ilgili kamu kuruluşları TEAŞ'in üçe bölünme Örneğinde
aktarmaktadırlar. Devlet fonlarıyla bu enerji kaynaklarının
olduğu gibi hızla bölünmekte ve küçültûlmektedir.
kullanılmasını teşvik ve suspanse etmektedirler.
Sektörde ETKB, TEAŞ, TEDAŞ,BOTAŞ, DSİ, TKİ, MTA,
Ülkemizde ise her alanda olduğu gibi enerji sektöründe
de tam bir dağınıklık ve plansızlık yaşanmaktadır.
EİEİ, DPT, HAZİNE, EPDK vb. kuruluşlardan oluşan çok
başlı bir yapı vardır. Çok başlılığın yanı sıra ciddi bir
Son yirmi yıldır uygulanan Özelleştirmeci, IMF yanlısı
yönetim ve eşgüdüm eksikliği vardır. Kötü yönetilen
politikalarla enerjinin herşeyden önce bir kamu hizmeti
sektörde yolsuzluk söylentileri dillerden düşmemekte ve
olduğu ve kamunun bu hizmeti herkese gereksinimi
operasyonlar birbirini izlemektedir.
ölçüsünde sağlaması gerektiği fikri reddedilmiştir.
Diğer kamusal alanlarda olduğu gibi enerji sektörü de
yerli ve yabancı sermaye için yeni bir ticari alan olarak
örgütlenmiştir.
Çukurova
ve
Kepez
Örneklerinde
gördüğümüz gibi dağıtımda işletme hakkı devri ve verilen
imtiyazlarla enerji dağıtımı bir soygun aracına dönüşmüş
yargı kararları bile uygulanmamıştır.
Şubat 2001 krizi sonrası IMF ve Dünya Bankasının
yönlendiriciliğinde
çıkarılan
Doğalgaz
Piyasası
ve
Elektrik Piyasası yasaları ile enerji sektörü nerede ise
tamamen kamu denetimi dışına çıkartılmış, uluslararası
sermaye için dikensiz bir gül bahçesi yaratılmıştır.
Ülkemizin
enerji
kaynakları
itibariyle
ithalat
bağımlılığı giderek artmış ve kontrol edilemez boyutlara
Üretimde yap İşlet devret ve yap işlet modelleri ve
ulaşmıştır. Ülkemizde birincil enerji kaynakları tüketiminin
yüksek fiyatlı yüzde yüz alım garantili sözleşmelerle enerji
ancak %35 'i yerli kaynaklardan karşılanabilir hale
maliyetleri sadece 1999-2000 yılları arasında 3.3 sentten
gelmiştir.
5.5 sente .yükseltilmiş ve TEAŞ 1,5 milyar dolar zarara
sokulmuştur.
Doğalgaz temini konusunda da abartılı projeler ve
projeksiyonlar yapılmaktadır. Elektrik enerjisi üretiminde
%35 oranında doğalgaz kullanılmakta ve bu oranın
arttırılması hedeflenmektedir.
Oysa ülkemizde hidroelektrik potansiyelimizin %30'u,
potansiyelimizin
%0.1'i
hale
hazırda
değerlendirilmektedir.
enerji
yaşanan
amerikan
temininde
askeri
sürekliliğin
ve
güvenirliliğin sağlanmasının bir ülke için ne kadar
stratejik Önem taşıdığım gözler Önüne sermektedir.
Ülkemiz
dışa
bağımlı
enerji
politikalarından
Bu amaçla öncelikle bu bağımlılığı
azaltacak ulusal bir enerji programı oluşturulmalıdır.
Enerji üretiminde ulusal kaynaklara ve yenilenebilir
enerji
kaynaklarına
ağırlık
verilmelidir.
Yeni
ve
yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi için yasal
Yüzde yüz alım garantili doğalgaz enerji santrallerinin
ürettiği enerjiyi satabilmesi
bölgemizde
vazgeçmelidir.
kömürün %20'si, Jeotermalpotansiyelimizin %2.97'si ve
rüzgar
Bugün
müdahaleleri
için
düzenlemeler bir an önce hayata geçirilmelidir.
mevcut termik ve
Güneş enerjisi de bu kapsamda değerlendirilmelidir.
hidroelektrik santrallerimiz kapasitelerinin yarı değerinde
Ülkemizin güneydoğu anadolu, akdeniz ve iç anadolu
çalıştırılmaktadırlar. DPT yetkililerince bile yüzde yüz alım
bölgelerinde güneş enerjisi potansiyeli oldukça yüksektir.
garantili Yİ D ve Yİ projelerine 30 milyar dolar fazladan
Türkiye 'nin brüt güneş enerjisi potansiyeli 87,5 milyar TEP
Ödeme yapılacağı ve bunun sakıncaları belirtilmektedir.
olarak belirtilmektedir. Bunun 26.5 milyar TEP'i ısı
Tüm ülkeler enerjilerini ucuza üretmenin yolunu
ararken ülkemiz pahalı üretim modelleri geliştirmektedir.
Pahalı enerji sanayi maliyetlerini de arttıracaktır. Zaten
12
üretimine 8.75 milyon TEP'i ise elektrik enerji üretimine
elverişli miktarlar olarak belirtilmektedir.
Diğer yandan enerji üretimi ve tüketiminde verimliliği
Mühendis ve Makma - Cilt: 44 Says: 522
oda'dan
haberler
yükseltici uygulamalara ağırlık verilmelidir. Verimliliğin
"Güneş Enerjili Paket Tip Kurutucu Tasarımı" konusunda
arttırılması ileri teknoloji kullanımı ve teknoloji üretme
Mersin Üniversitesi Müh. Fak. Mak. Müh. Böl.Yrd. Doç.
yeteneğinin kazanılması ile birebir ilintilidir.
Dr. Hatice ATMACA, "2- 240 W Gücünde Akü Depolu
Petrol ve doğalgaz bağımlılığını azaltacak her türlü Önlem
Bağımsız Bir Fotovoltaik Enerji Sistem Tasarımı ve
alınmalı bu kaynaklar ağırlık olarak ikamesi mümkün olmayan
Uygulaması"
alanlarda kullanılmalıdır.
Müh.Mim.Fakültesinden Mak. Müh. Böl Yrd. Doç. Dr. Ali
konusunda
Mustafa
Kemal
O.
Öncelikli olarak kömür, hidroelektrik gibi ulusal
Naci ÇELÎK ve Yük. Lis. Ögr. Orhan GÖRMEZ bildirilerini
kaynaklarımızın kullanılmasına önem verilmeli, yeni ve
sundular. "Güneş Enerjisi Kaynaklı Ejektörlü Soğutma
yenilenebilir enerji alanlarında ulusal teknolojilerimizi
Sisteminin Performansının Araştırılması" konusunda
oluşturmaya yönelik AR-GE çalışmaları örgütlenmeli ve
Selçuk O. Müh. Mim. Fak. Mak. Müh. Bölümünden Yrd.
desteklenmelidir.
Doç. Dr. Kürşat ERSOY ve Yrd. Doç. Dr. Rafet YAPICI
ve zorunlu
bildirlerini sundular. Yine "Amorf Si p-i-n Güneş Pillerinde
uygulamalar ivedilikle yürürlüğe sokulmalıdır. Enerjinin
Enerji tasarrufunu sağlayıcı politika
Optiksel Artış ve Kuantum Verim Analizi" konusunda
toplumsal
Mersin Üniversitesi Eğitim Fak. Fizik Bölümünden Prof.
bir
hizmet,
ülke
kalkınmasının
toplumun
gönencinin yükseltilmesinin temel girdisi olduğu bilinci
ile sektördeki tüm özelleştirilmeler geri alınmalı verilen
imtiyazlar kaldırılmalıdır.
Dr. Ruhi KAPLAN bildirilerini sundular.
2. oturumu da OYK Üyesi Tahsin AKBABA yürüttü. Bu
oturumda, "Güneş Enerjisiyle Soğutma" konusunda Çukurova
Yıllardır uygulana gelen IMF yanlısı özelleştirmeci
Üniversitesi Müh.Mim. Fakültesi Mak. Müh. Bölümünden
politikalarla var olan alt yapılarını da kaybeden İçleri
Prof. Dr. Tuncay YILMAZ ve Doç. Dr. Orhan BÜYÜKALACA
boşaltılan kamu kurumları ulusal çıkarlar doğrultusunda
sunumlarını yaptılar. Bildiriler kısmında "Güneşli Sıcak Su
yeniden yapılandırılmalı bugünün ve geleceğin bilimsel
Üretim Sistemleri ve Otomatik Kontrol Uygulamaları"
ve teknolojik gelişmelerini yakalayabilecek bir yapıya
konusunda Erciyes Üniv. Müh. Mim. Fak. Mak. Müh.
kavuşturulmalıdır.
Bu
düşünceler
gerçekleşmesine katkı
Bölümünden Doç. Dr. Necdet ALTUNTOP ve Arş. Gör. Yusuf
ışığında
Yönetim
Çarpımı Hesabı İçin Bir Bilgisayar Programı" konusunda
Balıkesir Üniversitesi Müh. Fak. Mak. Müh. Bölümünden
ve Danışmanlar Kurulu üyelerine, Şube çalışanlarımıza,
Doç. Dr. Mustafa GÜNEŞ, "Güneş Enerjisi Destekli Buhar-Jet
bildiri
sunan
Mersin Şube
TEKİN, "Düzlemsel Toplayıcıların Yutma Geçirme Katsayısı
Kuruluna, örgütümüzün değerli yöneticilerine, Yürütme
sempozyumda
veren
sempozyumumuzun
ve panelde yeralan
Soğutma Sisteminin İklimlendirmede Uygulanabilirliliğinin
konuşmacılara.sempozyuma destek veren kişi, kurum ve
Araştırılması" konusunda Süleyman Demirel Üniv. Tek. Eğ.
kuruluşlara, siz konuklara ve basına teşekkür ediyor.
Fak. Mak Eğ. Bölümünden Yrd. Doç. Dr. Reşat SELBAŞ, Yrd.
Sempozyumun başarılı geçmesini diliyorum.
Doç. Dr. İbrahim ÜÇGÜL, Arş. Gör. Arzu ŞENCAN ve Arş.
Sempozyumun her oturumu da büyük ilgiyle izlenmiştir.
Gör. Önder KIZILKAN, "Sera Istma İçin Güneş Enerjisinin
Sempozyumda sunulan bildiriler ve düzenlenen panel sonucu
Depolanması" konusunda Çukurova Üniv. Ziraat. Fak. Tarım.
ortaya çıkan
Mak. Bölümünden Prof. Dr. Ah BAŞÇETİNÇELİK ve Yrd. Doç.
görüşler, sonuç bildirgesiyle kamuoyuna
ulaştırılmıştır.
Dr. Hüseyin ÖZTÜRK bildirilerini sundular. Üçüncü oturum
Sempozyumun birinci gününde oturumu Oda Başkanı
başkanlığını MMO Mersin Şube Başkanı Adil KEŞTEN yaptı.
Emin KORAMAZ yürütmüştür. Konferans bölümünün
Büdirileriyle/'Güneş Enerjisi Depolama Etkinliğinin Enerji ve
konusu "Odaklayıcı Toplayıcılardı. Sunumu ise Muğla
Ekserj i Analizleriyle Belirlenmesi" konusunda Çukurova Üniv.
Üniversitesi Müh.Fak.Mak.Müh.Bölümünden Prof. Dr.
Ziraat. Fak. Tarım..Mak. Bölümünden Prof. Dr. Ali
Muhammet ELTEZ gerçekleştirdi. Bildiriler kısmında
BAŞÇETİNÇELİK ve Yrd. Doç. Dr. Hüseyin ÖZTÜRK
Mühendis ve Makina ^ Cilt: 44 Sayı: 522
13
oda'dan
haberler
katıldılar. "Güneş Enerjisi ile Damıtık Su Elde Edilmesi"
Ekserji Analizleri" konusunda Ege Üniversitesi Müh. Fak.
konusunda Dicle Üniv. F.E.F Fizik Böl. - Tıp F. Biyofizik
Mak. Müh. Bölümünden Doç. Dr. Arif HEPBAŞLI katıldı.
Bölümünden Prof. Dr. Mahmut AYDINOL ve Doç. Dr.
Bildirileriyle "Güneş Enerjili Sıcak Su Hazırlama
Abdurrahman KAYA katıldılar. "Yalıtımlı ve Yansıücılı Çift
Sistemlerinde Isı Transfer Yağının Kullanılabilirliği"
Kapaklı Bir Sistemin Model Bir Güneş Havuzunun Performansı
konusunda S. Demirel Üniv. Tek.Eğ.Fak. Mak. Eğ.
Üzerine Etkisi" konusunda Çukurova Üniv. Fen. Edeb. Fak.
Bölümünden Öğr. Gör. Ahmet ÖZSOY, "Bir Konutun
Fizik Bölümünden Yrd. Doç. Dr. Mehmet KARAKILÇIK ve
Güneş Enerjisi Kaynaklı Absorbsiyonlu Sistem ile
Öğr.Gör. Ziya G. ALTUN ve K. KTYMAÇ M.BÖLÜKBAŞI,
Soğutulmasının İncelenmesi" konusunda Uludağ Üniv.
"Güneşli Hava Kollektörlerindeki Gelişmeler ve Tasarım
Müh. Mim. Fak. Mak. Müh. Bölümünden Prof. Dr.
Parametrelerinin Araştırılması" konusunda Ege Üniversitesi
Abdulvahap YİĞİT, Arş. Gör. İbrahim ATMACA ve Arş.
Müh. Fak. Mak. Müh. Bölümünden Prof. Dr. Ali GÜNGÖR,
Gör. Ömer KAYNAKLI katıldılar. Son oturumu ise Mersin
Prof. Dr. Necdet ÖZBALTA ve Arş. Gör. Gökhan GÜRLEK
Üniv. Müh. Mim. F. Mak. Müh. Böl. Başkanı Prof. Dr.
kaftldılar. "Güneş Enerjisi Kullanımı ve Fiziksel Entropi :Durum
Yusuf ZEREN yönetti. Bildirileriyle "Güneş Enerjisi
ve Düşünceler" konusunda Cumhuriyet Üniv. Fen Edeb. Fak.
Kaynaklı Absorbsiyonlu Sisteminin Ekserji Analizi"
Fizik Bölümünden Yrd. Doç. Dr. Nihat YILDIZ katıldılar.
Sempozyumun ikinci gününde ilk oturumu OYK Yedek
Üyesi Mustafa YAZICI
yönetti. Bildirileriyle,"Güneş
Bacalarıyla Enerj i Üretimi" konusunda S.Demirel Üniv. Müh.
Mim. Fak. Mak. Müh. Bölümünden Yrd. Dr. Kamil
DELİKANLI ve Öğr. Gör. Hilmi Cenk BAYRAKÇI kamdılar.
"Biyokütleden Biyogaz Elde Edilmesinde Güneş Enerjisi
Kullanımı" konusunda Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi
Enstitüsünden Doç. Dr. GünnurKOÇAR, Arş. Gör. Ahmet
Avni ATAYOL, Mak. Müh. Bülent İLLEEZ ve Mak. Müh.
Ahmet ERYAŞAR katıldılar. "Lityum Bromid-Su ile Çalışan
Güneş Enerjili İlklimlendirme Sistemi ve Bir Uygulama"
başlığında Süleyman Demirel Üniv. Tek. Eğ. Fak. Mak Eğ.
Bolünden Prof. Dr. Ali Kemal YAKUT, Arş. Gör. Arzu
ŞENCAN ve Arş. Gör. Önder KIZILKAN katıldılar. "Güneş
Enerjisinden Yaralanmada Pasif
Sistem Tasarımı"
konusunda İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesinden Doç. Dr. Gül
Koçlar ORAL, Osmangazi Üniversitesi
F.E.F Fizik
Bölümünden "Znı-xCdxS Filmlerinin Fotovoltaik Güneş
Pillerinde Kullanılabilirliklerinin Araştırılması" konusunda
Yrd. Doç. Dr. Ferhunde ATAY, Yrd. Doç. Dr. Salih KÖSE,
Arş. Gör. İdris AKYÜZ ve Arş. Gör. Vildan BİLGİN katıldılar.
konusunda Uludağ Üniv. Müh. Mim. Fak. Mak. Müh.
Bölümünden Prof. Dr. Muhsin KILIÇ, Arş. Gör. İbrahim
ATMACA ve Arş. Gör. Ömer KAYNAKLI katıldılar.
"Ölçülebilen Meterolojik Verilerle Güneş Radyasyonunun
Yapay Sinir Ağlan Metoduyla Tayini" konusunda S.D.Ü. Tek.
Eğ. Fak. Mak. Eğ.Böl.-F.Ed.Fak.Fizik Bölümünden Arş. Gör.
Arzu ŞENCAN ve Arş. Gör. Nalan Çiçek BEZİR katıldılar.
"Güneşten Elektrik; Teknolojik Öğrenme ve Tarihsel Deneyim
Işığında Sektör Oluşumu Önünde Engeller" konusunda
Türkiye Şişecam Fabrikalan A.Ş.'den Dr. Baha KUBAN,
"Morötesi Güneş Işınım Radyometrelerinin Detektör Tabanlı
Kalibrasyonu" konusunda TÜBİTAK UME'den Murat
DURAK ve Farhad S AMADOV kamdılar.
Oturum Başkanlığını MMO Sekreteri Ali Ekber ÇAKAR
yaptığı Panelin başlığı "Güneş Enerjisi Uygulamalan ve
Geleceği" idi. Panelde konuşmacı olarak, Ege Üniversitesi
Güneş Enerjisi Enstitüsünden Prof. Dr. Sıddık İÇLİ, Muğla
Üniversitesi Müh. Fak. Mak. Müh. Bölümünden Prof. Dr.
Muhammet ELTEZ, Makina Mühendisleri Odasından Prof.
Dr. Ali GÜNGÖR, Elektrik İşleri Etüd İdaresinden Sebahattin
ÖZ ve Mersin Ticaret ve Sanayi Odasından Elk. Müh. Rıza
DURDUkaüldılar.
Sempozyuma bildirileri ile destek veren, hazırlık
Oturumu MMO İzmir Şube Başkam Doğan ALBAYRAK
aşamasmda katkılanm esirgemeyen düzenleme ve danışma
yönetti.
kurulu üyelerine, sempozyumu iki gün boyunca izleyerek
Konferans bölümüne "Güneş Enerjisi Sistemlerinde Enerji-
14
değerlendiren tüm katılımcılara teşekkür ederiz.
Mühendis ve Makina - Cilt: 44 Sayı: 522