coskun aksel

Video Test Kart Üretici
Ahmet Engin, Coskun AKSEL
Bilgisayar Teknoloji Yüksek Okulu
Dogu Akdeniz Üniversitesi
Gazimagusa - Kuzey Kibris Türk Cumhuriyeti
E-posta : [email protected]
1.
Özetce
Bu çalismada, Bayrak Radyo Televizyon
Kurumu (BRT) televizyon yayin çihazlarinin bakim
ve ayarlarinin yapilabilecegi, televizyon vericilerinin
veris güçünün ayarlanmasinda kullanilabilecek bir
test kart üretici çihazi imalatidir.
2. Giris
Renkli televizyon lik olarak 1953 yilinda
NTSC sistemi olarak Amerikada ortaya çikmis ve bu
sistemin bazi dezavantajlari PAL sistemini ile
ortadan
kaldirilmisti.
Fransizlar
tarafindan
gelistirilen SECAM sistemi ise üçüncü bir
televizyon sistemi olarak ortaya atilmistir. Her üç
sisteminde benzer yönleri olup, üçüde degisik
ülkelerde kullanim bulmaktadir. Bu çalismada,
ülkemizde kullanilan PAL sistemi üzerine anlatimlar
yapilacaktir.
Sekil 1. Lüminans, kroma, senkron darbeleri
Bir görüntünün televizyon ekranina
aktarilmasi esnasinda sabit film kareleri, hizla
ardarda bir perdeye yansitilmakta ve sabit karelerin
hareketli imis gibi gözükmeleri saglanmaktadir. Sabit
bir televizyon karesi 625 satirdan olusur. Önce tek
sayi numarali satirlar, sonar da çift sayi numarali
satirlar taranarak bir resim çerçevesi televizyon
sinyaline dönüstürülür.
Sekil 2. Kompozit sinyal
Renkli televizyon sinyallerinin siyah beyaz
televizyonlarda da alinmasi gerektiginden (esislev
özelligi), signal kodlamasi çok daha basit bir yapida
yapilamamaktadir. Bu sebeble televizyon sinyalinin
(kompozit sinyal) iki kisimdan olusmasi geregi
vardir. Bunlardan birincisi siyah-beyaz televizyonlar
için gerekli olan ve koyuluk açiklik bilgisini tasiyan
lüminans kismi, ikincisi ise renkli televizyonlar için
gerekli olan ve renk bilgisini tasiyan kroma kismidir.
Böylece kompozit sinyalin tümü renkli televizyon,
lümünans kismi ise siyah-beyaz televizyonlar
tarafindan kullanilir. Kompozit video sinyali daha
sonar bir tasiyici ile module edilerek, ses bilgisinin
de eklenmesi ile verici antene gönderilir.
Sekil 3. Modüle edilmis kompozit sinyal
30
Sekil 4. PAL TV sinyalinin frekans spectrumu
Sekil 5. Test Kard Üretici Çihazinin Blok Semasi
3. Video test kart Üretici
Televizyon teknolojisinde kameradan,
vericiye ve televizyon alicisina kadar tüm cihaz ve
sistemlerde belirgin teknik kaliteyi tutturabilmek için
her kademede cihazlarin görüntü bölümleri,
devreleri teste ve ölçüme tabi tutulurlar.
1 KHz ses
Üretici
Audio girisi
Bu islemler için degisik test kartlari ve
elektronik test sinyalleri kullanilmaktadir. Burada
kuillanilan her test kartinin özel bir ayar sistemi ve
amaci vardir. Bazi test kartlari birden fazla ayarin
yapilabilmesi için kombine olup, pratik kolaylik
saglar.
Video girisi
x
Sayisal Devreler ve
Hafiza Elemanlari
Video çikis
x
RF çikis
Kompozit sinyal
üretici ve
kodlayici
Bu çalismada amaç, Bayrak Radyo
Televizyon Kurumu (BRT) televizyon yayin
çihazlarinin bakim ve ayarlarinin yapilabilecegi,
televizyon
vericilerinin
veris
güçünün
ayarlanmasinda kullanilabilecek bir test kart üretici
çihazi imalati idi.
Audio çikis
AUDIO&VIDEO
MODULATOR
Güç
Kaynagi
Senkron
Üretici
x
Anahtar
Bu amaçla yapilan çihaz, 10 adet degisik
test kard video sinyali ve 1KHz’lik test ses sinyali
üretebilecek yapidadir. Çihazin video ve ses girisi,
SCART video ve ses girisi, RF çikis bölümleri
mevcut olup genis bir kullanim kolayligi
saglamaktadir. Çihazin blok diagrami Sekil 5’de
verilmistir.
Güç kaynagi 220V AC girisi olup sistemde
kullanilan 12V ve 5V DC gerilimleri üretir. Ses ve
video modulatorü ise video, ses ve senkronisyon
darbelerini kullanarak RF çikis ve video çikislari elde
edilmesinde kullanilmistir. Test kart resimleri ise
çihaz üzerinde bulunan 2 adet EPROM içeris ine
arda arda siralanmis sekilde saklanmistir. Istenen
test karti bir anahtar vasitasi ile seçilmekte ve o
kartin RF video çikisinda belirmesi saglanmaktadir.
Sekil 6. Test kart Üretici Çihazin parça yerlesim
semasi ve baskili devresi (PCB)
31
Televizyon sistemlerinde yapim, yayin ve
yayin asamasinda görüntü ve ses kalitesinin
istenen kaliteyi olusturabilmesi için degisik test
kartlari ve test sinyalleri kullanilmalidir. Yapilan test
cart üretici bu amaçla kullanilabilecek yapida ve
teknolojidedir.
Test kart üretici televizyon alicilarinin
bakim ve onariminda da kullanilabilir olup bir
bakima teknik servislerin ihtiyaci olan video ve ses
üreticisidir.
Ileri çalismalarda bu çihaz, digital
elektronik ve mikrokontrolörler kullanilarak daha
özellikli bir düzeye getirilebilir. Sistemde kullanilan
hafizalar artirilarak daha fazla sayida test kartin
üretimi saglanabilir.
Sekil 7. Test kart Üretici Çihaz
v
Sekil 8. Test kart üreticinin ürettigi bazi kart resimleri
ve elektrik sinyalleri.
4. SONUÇ
32