Ücretsiz Örnek

advertisement
KPSS’YE NASIL ÇALIŞMALIYIZ
KPSS’YE NASIL ÇALIŞILIR ?
KPSS Matematik Dersine Nasıl Çalışılır
MATEMATİK DERSİNE ÇALIŞMA YOLLARI
Üşenme,
Erteleme,
Vazgeçme.
1-Matematik Dersi çalışmaya başlamadan önce her ünite için ön hazırlık yapmış
olarak gerekir. Derslerde öğretmenin konu anlatımı ve verdiği örnekler dikkatle
izlenmeli, anlaşılmayan ve eksik kalan noktalar hemen sorulmalıdır.
Öğretmenin soru çözmede kullandığı kısa yollar birimler, formüller ezberlenmek
yerine sebep-sonuç ilişkisi kurarak öğrenilmelidir.
2- KPSS çıkmış sorular konu konu taranmalıdır. Bireysel Çalışmalarda
Matematik dersindeki konular derste iyi öğrenilmiş olsa bile, düzenli test
çözülmezse çok çabuk unutulur. Bu derste başarılı olabilmek için ön yargısız,
sabırlı ve programlı olmak şarttır.
Konu konu ve günü gününe çalışmak zorunludur. Bu çalışmalarda çözülemeyen
soruların vakit kaybetmeden doğru çözümleri öğrenilmelidir. Mümkün
olduğunca çalışmalar çok sayıda ve farklı tarzda sorular ile zenginleştirilmelidir.
Matematik dersindeki başarısızlığın temeli, kişinin yapması gereken
çalışmaları zamanın da ve yeteri kadar yapmamasıdır.
Düzenli çalışılıp, gerekli altyapı oluşturulduğunda matematiğin eğlenceli yönü
fark edilecektir.
TÜRKÇE DERSİNİN İÇERİĞİ
Türkçe kendi dilimizdir. Bu dersten korkmayalım. Tatbikî gereken zamanı ve
emeği harcamazsak, Türkçe netlerimiz bizi utandırır.
Türkçe dersi dil ve anlam bilgisi olmak üzere iki temel konudan oluşur.
Öğrencinin dinleme, okuma ve yazma faaliyetleri ile Türk dilinin bütün
özelliklerini öğrenme, kullanma ve bu yolla bilgi edinme, kavrama, analiz ve
sentez yapabilme alışkanlığı kazanması bu dersi okumadaki en önemli
gerekçelerden birkaç tanesidir.
Türkçe dersi kişinin anlama ve yorumlama gücünü geliştirdiği için bu derste
başarılı olmak, tüm derslerdeki, özellikle sözel derslerdeki başarıyı olumlu yönde
etkilemektedir. Doğru cevabı bulmak soruyu doğru okumaya, doğru anlamaya ve
doğru yorumlamaya bağlıdır.
KPSS TÜRKÇE DERSİNE ÇALIŞMA
1- Türkçe Dersleri tek düze ve heyecansız gibi görünür. Ancak öğretmenin sık
sık yaptığı uyarılar dersin fark oluşturan bölümleridir. Derste Türkçe dersi
dinlenirken; öğretmenin uyarıları dikkate alınmalı, önemli yerler işaretlemeli,
anlatılanların benzerlik ve zıtlıkları karşılaştırılarak mukayese edebilme bilinci
geliştirilmelidir. Türkçe dersinde konular işlenirken yakından uzağa, basitten
karmaşığa ve bilinenden bilinmeyene giden bir yöntem izlenir.
Ayrıca Türkçe konuları birbirinden bağımsız değildir. Bu nedenle bütün konular
derste ilgi ile takip edilmelidir. Derste öğretmenin verdiği örnekler, öğrenilen
konuların ince ayrıntılarını kavratmaya yönelik olduğu için bu örneklere ait
özellikler üzerinde durulmalıdır. Soru sayısı en fazla olan ders olduğu için bu
derse karşı önyargılı davranılmayıp anlaşılmayan bölümler öğretmene
sorulmalıdır.
2- Bireysel Çalışmalarda Bireysel çalışmalarda derste anlatılan konular belli
dönemlerde tekrar edilmeli ve testler çözülmeli, yanlış cevaplandırılan ve boş
bırakılan sorulara ait konulara geri dönülmelidir. Okuma, anlama ve yorumlama
hızını arttırmaya yönelik çalışmalara ağırlık verilmelidir.
Kavram, yargı ve düşünce düzeyinde bireysel gelişimi sağlayacak çalışmalar yapılmalı, test kapsamları gözden geçirilmelidir.
Çözülen soru sayısından ziyade soru içeriklerine dikkat edilmeli, konunun tüm özelliklerini kavratıcı niteliklere sahip sorulara
ağırlık verilmelidir.
Dil bilgisini ihmal eden Türkçe dersinden başarısız olur.
KPSS Tarih Dersine Nasıl Çalışılır
Bu dersin Sırrı çok okumaktır. Geçmiş sosyal bilimlerin laboratuvarıdır. Okumaktan sıkılmayan, geçmişi merak eden ve
günümüzdeki gelişmelerle geçmişi özdeşleştirmekten hoşlanan öğrenciler, tarih konularını kolayca öğrenebilmektedirler.
Tarih kolay öğrenildiği gibi, kolayca da unutulabilmektedir. Çünkü yüzlerce bilgiyi (neden - sonuç - anlaşma maddesi gibi)
akılda tutmak gerekiyor.
"Okumadan âlim olunmaz, çok okumadan memur olunmaz.” Tarih dersine çalışırken konuları anlayarak okumalı, bir yandan
da küçük küçük notlar alınmalıdır.
Dersi öğretmen anlatırken iyi dinlemeli, anlaşılmayan yerler sorulmalıdır. Not tutma da ihmal edilmemelidir. Daha sonra bu notlar
gözden geçirilerek, konu tekrar edilmelidir. Bilgilerinizi kontrol etmek, sağlamlaştırmak ve konulara dair yorum gücünüzü artırmak
için, bulabildiğiniz kadar soru çözmelisiniz. Bol soru çözme, soru çözme hızınızı artıracağı gibi, bilgi eksikliklerinizin görülmesini
de sağlayacaktır. Konularla ilgili temel bilgiler çok iyi bilinmelidir.
Kronoloji bilmek işimiz kolaylaştırır. Önemli olayların nedenleri ve sonuçları, önemli olaylar arasındaki etkileşim günümüze
kadar devam eden etkileri öğrenilmelidir.
Tarih ancak her gün azda olsa çalışılarak başarılabilir.
KPSS Coğrafya Dersine Nasıl Çalışılır
Coğrafyanın araştırma ve inceleme konusu yeryüzünde görülen olayların karşılıklı sebep sonuç ilişkileridir. Örneğin iklim ve doğal
bitki örtüsü, yer şekillerinin oluşum ve etkileri, nüfus ve yerleşme, ekonomik coğrafya ve Türkiye coğrafyası, doğal ve beşeri
olayların tanınması ve bunların insanlar üzerindeki etkilerini araştırır.
COĞRAFYA DERSİNE ÇALIŞMA
1 - Bu dersi meraklı kişiler rahat öğrenir. Sorular Türkiye Coğrafyasından gelmektedir. Derste Her derste olduğu gibi bu
dersin daha iyi anlaşılması için mümkünse farklı kaynaklardan o günkü konu ile ilgili ön hazırlık yapılarak gelinmelidir. Coğrafya
dersi ayrıntı içeren ve bölümleri arasında konu bütünlüğü olan bir ders olduğu için dersin her boyutunda aktif bir dinleyici olmak
gerekir. Asıl olan atlaslarda ve duvar haritalarında bulunabilen yer adlarını çeşitli istatistiki bilgileri ezberlemek değil, coğrafi
olayların sebeplerini açıklamaya ve bu sebeplerden sonuçlar çıkarmaya yönelmektir
2 Bireysel Çalışmalarda Bireysel çalışmalarda derste anlatılan konular belli dönemlerde tekrar edilmeli ve testler çözülmeli, yanlış
cevaplandırılan ve boş bırakılan sorulara ait konulara geri dönülmelidir. Okuma, anlama ve yorumlama hızını arttırmaya yönelik
çalışmalara ağırlık verilmelidir. Kavram, yargı ve düşünce düzeyinde bireysel gelişimi sağlayacak çalışmalar yapılmalı, test
kapsamları gözden geçirilmelidir. Çözülen soru sayısından ziyade soru içeriklerine dikkat edilmeli, konunun tüm özelliklerini
kavratıcı niteliklere sahip sorulara ağırlık verilmelidir.
Coğrafya dersinde genel soyut kavramlar az, somut kavramlar daha çoktur. Ders çalışırken günlük yaşamdan ve hayatın içinden
örnekler seçmeliyiz. Bu öğrenmemizi kolaylaştıracaktır. Sadece konuyu dinleyip ya da okuyup anlaşıldığına karar vermemiz doğru
değildir. Konuyu anlamış olmamız için konu ile ilgili soruların doğru yapılıp yapılmadığına bakmak zorundayız. Coğrafyada temel
prensip doğal ve beşeri olayların dünya genelinde ve Türkiye'deki dağılışıdır. Bunun için sınavdan önce dünya ve Türkiye haritaları
iyi incelenmeli önemli doğal ve beşeri olayların yeri bilinmelidir.
Örneğin en kurak yerlerin dağılışı, çöllerin dağılışı, en çok yağış alan yerler, ormanların dağılışı, sıcak iklimlerdeki ülkeler, kutuplara
yakın ülkeler, doğu ve batı yönündeki geniş ülkeler, eğimli ve engebeli ülkeler, ovalar ve platoların bulunduğu ülkeler.
Coğrafya bir kültür dersidir. Coğrafya kültürüne sahip olmalıyız. Sınav için ekonomik coğrafya önemlidir.
KPSS Vatandaşlık Dersine Nasıl Çalışılır.
Bir vatandaşın temelde bilmesi kadar hukuk bilgisinden sorumluyuz. Ders biraz yabancı gelebilir, korkulacak bir şey yok. Okunacak
ve kavranacak çok konu var. Temel hukuk kavramları ve 1982 anayasası dersin temelidir.
Vatandaşlıktan az soru çıkıyor. Bu dersi çalışmayayım diyen sınavı kazanamaz. Standart sapması matematikten yüksektir. ( Doğru
cevapların değeri çok yüksektir.) Bol soru çözen dersi başarır.
TÜRKÇE ALTIN DERS NOTLARI-2
MOBİL-PC-TABLET İNDİR
www.22kasimyayinlari.com
Bu yayının basım, yayım ve satış hakları fotokopion.com ve site sahiplerine aittir. Bütün hakları saklıdır.
Hangi amaçla olursa olsun, yayınların tamamının veya bir bölümünün ilgililerin yazılı izni olmadan kopya
edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi , elektronik, optik, mekanik ya da diğer yollarla basılması, çoğaltılması
ve dağıtılması yasaktır.
No part of this publication may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmittedin any form or
by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic tape or otherwise, withoutpermission in writing
from the fotokopion and owners
ANLATIM
Bağlaşıklık;
BOZUKLUKLARI
unsurlarla sağlanır.
öğenin
yinelenmesi,
artgönderim, öngönderim ve bağlantı öğeleri gibi
*Oluşturucu öğenin yinelenmesi:
Metin, anlatıcının anlatmak istediklerini tam
Bir metnin bütünlük kazanmasını sağlayan en
anlamıyla veren, eksiksiz bir organik bütünlüktür.
önemli öge, o metinde bazı yinelemelere yer
Bir kelime, bir cümle, bir paragraf nasıl ki birer
verilmesidir. Yineleme, metinde ele alman temel
dil birimi olarak bir birim değeri taşıyorsa bir
sorun,
metin de başlı başına bir birim değeri taşır ve
mekân,
nesne
vb.nin
metnin
farklı
bölümlerinde anlam bakımından tekrarlanmasıdır.
kendisini oluşturan kelime, cümle ve paragrafların
*Artgönderim:
anlamların toplamından farklı, bütünsel bir anlam
Metnin herhangi bir yerinde geçen bir kişi, olay,
taşır.
durum, nesne vb.ne metnin sonraki bölümlerinde
Anlatımdaki organik bütünlüğü sağlayan en
atıfta
önemli unsur, bağlamdır. Gerek anlatıcının metin
sağlayan
dilsel
öğeye
Art gönderim, metnin içinde daha önce anlatılan
okuyucunun metinle ilişkisi sırasında karşılaştığı
bir olay, durum, özellik vb.nin her şeyiyle yeniden
dilci ışı (durumsal) bağlam olmadan bir metin
22kasim
anlatılmasına gerek kalmadan o öğeyle bağlantı
bütünlük kazanamaz.
kurulmasını sağlar.
Aynı metinleri okuyan kişilerin o metinlerden
*Öngönderim:
farklı anlamlar çıkarmaları, bu metinlerin o
farklı
duygular
bu
metinlerle
okuyucuların
bulunulmasını
artgönderim denir.
oluştururken kullandığı diliçi bağlam gerekse de
kişilerde
oluşturucu
Metinde geçecek herhangi bir kişi, olay, durum,
uyandırmaları;
farklı
nesne vb.nin metinde daha önceden anılmasına
durumsal
öngönderim denir.
bağlamlarda karşılaşmalarından kaynaklanır.
Öngönderim, artgönderimin tersidir.
Metin, birbirini izleyen, sıralı ve anlamlı bütünler
*Bağlantı öğeleri:
oluşturan cümleler dizisidir. Bir cümleler dizisinin
Bağlantı öğeleri, metinde anlatılanları zaman,
metin olması için, bu cümlelerin art arda
önem sırası, eşdeğerlilik, açıklama gibi ilgilerle
getirilmesinde rastlantısallığın olmaması gerekir.
birbiriyle ilişkilendiren bağlaçlar, edatlar ve
Yazar bunlan art arda getirirken bilinçli bir mantık
zarflardır.
sırasına göre hareket eder ve metni oluştururken
Bunlar,
çeşitli dil bilgisi kurallarına uyar.
eklemlenerek
Bir metin ve metin parçasında dil öğelerinin dil
ve
cümlelerin
birbirine
ve
birbiriyle
anlamlı
ilişkilendirilebilir yapılar oluşturmasını sağlar.
bilgisi kurallarına uyularak yan yana getirilmesine
Bir
bağlaşıklık denir.
metin
yalnızca
dil
bilgisi
kuralları
(bağlaşıklık) dikkate alınarak oluşturulamaz.
Metindeki dil bilgisel uyum anlamına gelen
Bir metinde dil öğelerinin ifade ettikleri husus ve
bağlaşıklık, metin yüzeyinde gözlemlenebilen
durumlar arasında belli anlam bağıntılarının da
somut unsurlar yardımıyla cümlelerin birbirine
bulunması
eklemlenerek metin oluşturmasını sağlayan dil
bilgisel bir özelliktir.
0888 228 22 22
kelimelerin
gerekir.
Metindeki
bu
bağıntılarına bağdaşıklık denir.
1
www.22kasimyayinlari.com
anlam
Bağdaşıklık, bir metinde yer alan kavramlar ve
Bu işi mutlaka kabul edecektir veya Sanırım bu işi
ilişkiler arasındaki mantıksal düzen ve bağlantıdır.
kabul edecektir.
Bağlaşıklık, bir metindeki dil bilgisel uyum,
Gönderdiğim paketi eminim bugüne kadar almış
bağdaşıklık ise anlamsal-mantıksal uyumdur.
olmalısınız.
Metinde
yatkınlığı,
Gönderdiğim paketi eminim bugüne kadar aldınız
kavranabilir, kabul edilebilir, somut gerçeklerle
veya Gönderdiğim paketi bugüne kadar almış
ilişkilendirilebilir
olmalısınız.
oluşu
anlatılanların
ve
metinde
akla
çelişkili
metindeki
verilmemesi,
ifadelere
bağdaşıklığın
yer
2. Olumlu ve olumsuz durumlarda kullanılacak
temel
fillerin karıştırılmasını ve bundan doğabilecek
koşullarıdır.
Bir
anlatım bozukluklarım engeller:
metinde
rahatlıkla
bağlaşıklığı
sağlayan
gözlemlenebilirken
unsurlar
bağdaşıklık
Olumlu durumlar için: sağladı, vesile oldu,
ilk
sağladı; olumsuz durumlar için ise: neden oldu,
bakışta algılanmaz. ‘Çünkü bağdaşıklık, bir yorum
sebep oldu, yol açtı vb. fiiller kullanılır.
sürecini gerektirir.
Örnek:
Bu yorumu yapabilmek için okuyucunun sahip
Bana yardım ederek kısa sürede işi bitirmeme
olduğu
sebep oldu. Bana yardım ederek işi kısa sürede
dilsel,
ansiklopedik,
edebî
bilgiler
22kasim
bütünlüğünü harekete geçirmesi gerekir. Bu
bitirmemi sağladı.
anlamda bir metin, bir okuyucu için bağdaşıkken
Laf taşıyarak aralarının bozulmasına katkıda
başka bir okuyucu için bağdaşık olmayabilir.
bulundu.
Öğretici metinlerde bağlaşıklık ve bağdaşıklıkla
Laf taşıyarak aralarının bozulmasına sebep oldu.
ilgili kurallara uyulmaması, anlatım bozukluğuna
3. Cümlenin kuruntundaki mantık hatalarını ve
neden olur.
bundan
kaynaklanan
anlatım
bozukluklarını
BAĞDAŞIKLIK
engeller.
Dil öğelerinin (ek, kelime ve kelime gruplan)
Örnek:
aralannda
Sigara içmeye devam ederseniz ölürsünüz hatta
oluşturdukları
anlam
bağıntılarına
bağdaşıklık denir.
kanser bile olursunuz.
Kelimelerin yeni bir anlam ifade etmek için yan
Sigara içmeye devam ederseniz kanser olursunuz
yana
hatta ölürsünüz.
gelerek
oluşturdukları
söz
gruplarına
bağdaştırma denir.
Bırakın düşmeden yürümeyi koşamaz bile o.
BAĞDAŞIKLIK
AŞAĞIDAKİ
OLARAK
Bırakın koşmayı düşmeden yürüyemez bile o.
CÜMLELERDE
ETKİLİ
4. Yakın sesli ve ya yakın anlamlı kelimelerin
BOZUKLUKLARINI
anlamlarının birbiriyle karıştırılmasını ve bundan
DURUMLARDA
ANLAM
doğacak anlatım bozukluklarını engeller.
ENGELLER.
1.
Birbiriyle
çelişen
ifadelerin
bir
arada
Örnek:
bulunmasını ve bundan doğabilecek anlatım
Başvurduğu işyerinden son öğretim durumunu
bozukluklarını engeller.
gösterir belge istediler.
Örnek: Sanırım bu işi mutlaka kabul edecektir.
0888 228 22 22
2
www.22kasimyayinlari.com
Başvurduğu işyerinden son öğrenim durumunu
2. Eklerin eksik veya yanlış kullanılmasına ve
gösterir belge istediler
bundan doğacak anlatım bozukluğuna engel olur.
Yunus'un saçları büyümüş.
Örnek:
Yunus'un saçları uzamış.
Bu çocuklar fakir ülkenin, savaş nedeniyle gerekli
5. Deyimlerin yanlış kullanılmasını ve bundan
eğitimi alamayan çocuklardır.
kaynaklanacak anlatım bozukluklarını engeller.
Bu çocuklar fakir ülkenin, savaş nedeniyle gerekli
Örnek:
eğitimi alamayan çocuklarıdır.
O kadar sinirliydi ki yüzünden dökülen bin
Senin en sevdiğim yanın derslerine düzenli
parçaydı.
çalıştığındır.
O kadar sinirliydi ki yüzünden düşen bin parçaydı.
Senin en sevdiğim yanın derslerine düzenli
Çocuk, arkadaşlarının dediklerine kulak astığı için
çalışmandır.
bu duruma düştü.
3.
Çocuk arkadaşlarının dediklerine kulak asmadığı
kaynaklanan anlatım bozukluklarım engeller.
için bu duruma düştü.
Örnek:
Adam hâkimin odasının önünden geçerken içeriye
Başvurduğu işyerinden son öğretim durumunu
göz gezdirdi.
gösterir belge istediler.
Dolaylı
tümleç
eksikliğini
ve
bundan
22kasim
Adam hakimin odasının önünden geçerken içeriye
Başvurduğu işyerinden son öğrenim durumunu
göz attı.
gösterir belge istediler
BAĞLAŞIKLIK
Örnek:
Bir metinde dil öğelerinin (ek, kelime ve kelime
Öğrencileri rahat edecekleri odalara yerleştirip, en
grupları) dil bilgisi kurallarına uyularak yan
iyi imkânları sağladı.
yana getirilmesine (cümle oluşturulmasına)
Öğrencileri rahat edecekleri odalara yerleştirip
bağlaşıklık (dil bilgisi bağıntısı) adı verilir.
onlara en iyi imkânları sağladı.
BAĞLAŞIKLIK
AŞAĞIDA
Burada daha çok eski arkadaşlarını arıyor, hasret
GERÇEKLEŞMESİNDE
duyuyordu. Burada daha çok eski arkadaşlarını
CÜMLEDE
UNSURLARIN
ETKİLİDİR.
arıyor, onlara hasret duyuyordu.
1. Bağlaşıklık cümlede anlam belirsizliğini ve
4. Nesne eksikliklerini ve bundan kaynaklanan
bundan
anlatım bozukluklarını engeller.
kaynaklanan
anlatım
bozukluğunu
engeller.
Örnek:
Örnek:
Televizyona
Geleceğini annemden duydum.
kapatmıyor.
"Onun geleceğini annemden duydum." ve ya
Televizyona çok bakıyor, televizyonu akşama
"Senin geleceğini annemden duydum."
kadar kapatmıyor.
Yarışmada birinci olduğuna sevindim.
5. Özne eksikliğini ve bundan kaynaklanan
"Senin yarışmada birinci olduğuna sevindim." Ya
anlatım bozukluklarını engeller:
da "Onun yarışmada birinci olduğuna sevindim."
Kapıya dayanmayın, dün boyandı.
çok
bakıyor,
akşama
Kapıya dayanmayın, kapı dün boyandı.
0888 228 22 22
3
www.22kasimyayinlari.com
kadar
Nüfus sayımı bu yıl yapıldı, bir hayli artmış
Örnek:
Nüfus sayımı bu yıl yapıldı, nüfusumuz bir hayli
Kaza yerine birçok askerî ve polis aracı geldi
artmış.
Kaza yerine birçok askeri araç ve polis aracı geldi
Bu önlemler ekonomik ve sağlık açısından olumlu
6. Fiilin veya yardımcı fiilin yanlış kullanılmasını
sonuçlar verdi
ve bundan doğan anlatım bozukluklarını engeller.
Bu önlemler ekonomik açıdan ve sağlık açısından
Örnek:
olumlu sonuçlar verdi
Ekşiyi az, acıyı ise hiç sevmezdi
10. Etken
Ekşiyi az sever, acıyı ise hiç sevmezdi.
kullanılmasını
Kitap için kendine verilen paranın eksik ve yeterli
bozukluklarını engeller:
olmadığını söyledi.
Örnek:
Kitap için kendine verilen paranın eksik olduğunu
Bütün
ve yeterli olmadığını söyledi.
koyulmalıdır.
7. Kelimelerin
cümle
içinde
yanlış
yerde
"Bütün
ve
edilgen
ve
bundan
yemekleri
koymalıdır." veya
bozukluklarını engeller.
Bütün
Örnek:
koyulmalıdır.
yemekler
bir
doğacak
arada
anlatım
hazırlayıp
bir
kenara
hazırlayıp
bir
kenara
hazırlanarak
bir
kenara
yemekleri
kullanılmasını ve bundan kaynaklanan anlatım
fiillerin
22kasim
Alınan bu karar savaşta askerin daha çok ölmesine
Bazı yolcuların giriş işlemleri yapmaya başlandı.
neden
Bazı yolcuların giriş işlemleri yapılmaya başlandı.
11. Ek fiilin kullanılmamasını ve bundan doğacak
oldu
Alman bu karar savaşta daha çok askerin ölmesine
anlatım bozukluklarını engeller.
neden
Örnek:
oldu.
Boyu kısa bedeni de pek biçimli değildi.
İzinsiz inşaata girilmez
Boyu kısaydı bedeni de pek biçimli değildi.
İnşaata izinsiz girilmez.
O yaşlı şair geleneklere bağlı, ama yeniliklere
kapalı değildi.
O yaşlı şair geleneklere bağlıydı, ama yeniliklere
8. Gereksiz kelime kullanılmasını ve bundan
kapalı değildi.
doğacak anlatım bozukluklarını engeller:
12. Farklı yüklemlerin aynı özneye bağlanmasını
Örnek:
ve
Yalnız gitmekten korkmuş, annesiyle birlikte
engeller.
gitmiş.
Örnek:
Yalnız gitmekten korkmuş, annesiyle gitmiş
Hiç kimse okula gelmedi, geziye gitti.
Yüksek sesle bağırmana gerek yok
Hiç kimse okula gelmedi, herkes geziye gitti.
bundan
doğacak
anlatım
bozukluklarım
Bağırmana gerek yok.
9. Tamlama yanlışlıklarını ve bundan doğacak
Annem hiçbirimizi azarlamaz, severdi.
anlatım bozukluklarını engeller:
Annem hiçbirimizi azarlamaz, hepimizi severdi.
0888 228 22 22
4
www.22kasimyayinlari.com
Her gün okula geç geliyor, erken gelmiyor.
verdiği kesin olarak biliniyor.
Her gün okula geç geliyor hiç erken gelmiyor.
Bu cümlede bu türden bir anlatım bozukluğu
Herkes konuşuyor, ders dinlemiyor.
vardır. Eş anlamlı olan sağlık ve sıhhat kelimeleri
Herkes konuşuyor, hiç kimse ders dinlemiyor.
bu cümlede aynı durumu karşılamak için bir arada
ANLATIM BOZUKLUĞUNUN BELLİ BAŞLI
kullanılmıştır.
NEDENLERİ ŞUNLARDIR:
bozukluğun giderilmesi için bu kelimelerden
1. Gereksiz kelime kullanılması
birinin cümleden atılması gerekir:
2. Kelimelerin ve kelime gruplarının yanlış
* Sigara içmenin sağlığımıza zarar verdiği kesin
anlamlarda kullanılması
olarak biliniyor.
3.
Birbiriyle
çelişen
ifadelerin
bir
arada
Cümlenin
anlatımındaki
* Sigara içmenin sıhhatimize zarar verdiği kesin
kullanılması
olarak biliniyor.
4. İfadelerin gerçeklere ve mantık kurallarına
Benzer durumlar aşağıdaki cümlelerde de söz
aykırı olması
konusudur:
5. Kelimenin yanlış yerde kullanılması
* Doktoruna göre, babamın bir ay dinlenip
6. Cümlede anlam belirsizliğinin bulunması
istirahat etmesi gerekiyormuş.
7. Yanlış türetilen kelimelerin kullanılması
* Bu çalışma koşullarına ancak sadece üç hafta
8. Cümledeki dil bilgisel unsurlar arasında
dayanabildi.
uyumsuzluk bulunması
* Doktor ona, iki günde bir günaşırı, bir aspirin
22kasim
a. Öğeler arasında uyumsuzluk bulunması
b.
Tamlamada
ortak
kullanılan
almasını söylemiş.
unsurla
* Hiç olmazsa bari yağmurun dinmesini bekleyin.
tamlamadaki diğer unsurlar arasında uyumsuzluk
Bazen aynı anlama gelen kelimeler bir arada
bulunması
kullanılmaz ama kullanılan kelimelerden biri
c. Kelime gruplarında yer alan kelimelerle bu
diğerinin anlamını kapsar. Böyle durumlarda da
kelime gruplarındaki ekler arasında uyumsuzluk
bir kelime gereksiz kullanılmış olur.
bulunması
* Türkçede, Arapça ve Farsça dillerinden gelmiş
ç. Ortak kullanılan fiil ve fiilimsilerle bunlara
sözcükler vardır.
bağlanan isim unsurları arasında uyumsuzluk
Yukarıdaki cümlede bu türden bir bozukluk
bulunması
vardır. Arapça, Arap dili; Farsça, Fars dili
d. Ortak kullanılan kip ekleriyle bu ekleri alan
demektir. Yani Arapça ve Farsça kelimelerinde dil
kelimeler arasında uyumsuzluk bulunması
anlamı zaten vardır. Bu cümledeki anlatım
e.
bozukluğu şu şekillerde giderilebilir:
Yüklemler
arasında
çatı
bakımından
uyumsuzluk bulunması
*
1. GEREKSİZ KELİME KULLANILMASI:
sözcükler vardır.
Bir cümleden herhangi bir kelime çıkarıldığında
* Türkçede, Arap ve Fars dillerinden gelmiş
cümlenin
sözcükler vardır.
anlamında
herhangi
bir
daralma
Türkçede,
Arapça
ve
Farsçadan
gelmiş
olmuyorsa o kelime gereksiz kullanılmış demektir.
* Bu iş yerinde aşağı yukarı üç dört yıldan beri
* Sigara içmenin sağlığımıza ve sıhhatimize zarar
çalışıyorum.
0888 228 22 22
5
www.22kasimyayinlari.com
Bu cümledeki üç dört yıldan beri sözünde aşağı
ÖRNEK SORU (ÖSS - 2005)
yukarı anlamı vardır; dolayısıyla bu cümledeki
Hiçbir şiire başlarken, bunu umuda, umutsuzluğa,
aşağı yukarısözü atılmalıdır.
sevince
Aşağıdaki cümlelerde de benzer durumlar söz
başlamıyorum. Bu cümledeki anlatım bozukluğu
konusudur:
aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?
*Sergideki resimlerimin hepsi kendi eserimdir.
A) Gereksiz yere bağ-fıil kullanılmasından
(Resimlerimin kelimesindeki “-im” eki atılmalı)
B) Özne-yüklem uyumsuzluğundan
*Her isteği yerine gelse de yüzü yine de gülmez.
C) Gereksiz yere dolaylı tümleç kullanılmasından
(Yine de sözü atılmalı.)
D) Nesnenin adıl (zamir) olarak kullanılmasından
*Arkadaşım gördüklerini, duyduklarını gizli bir
E) Yanlış bağlaç kullanılmasından
sırmış gibi yavaşça kulağıma fısıldadı. (Gizli ve
ÇÖZÜM: Bu cümlede başlarken bağ-fiili ile
yavaşça kelimeleri cümleden çıkarılmalı.)
başlamıyorum fiilinin bir arada kullanılması
*Hemen getireceğini söyleyerek aldığı makası
anlatım bozukluğuna neden olmuştur. Cümlenin
hâlâ geri iade etmemiş. (Geri kelimesi atılmalı.)
yükleminde zaten “başlamak” anlamı vardır.
*Batı ve güney bölgeleri yağmurlu geçerken, öte
“Başlarken” bağ-fiilinin cümleden atılmasıyla
yandan doğu ve kuzey bölgeleri soğuk olacak.
anlatım bozukluğu giderilebilir.
(Öte yandan sözü atılmalı.)
Cevap A
*Onunla ilk kez bir arkadaş toplantısında tanıştık.
2. KELİMELERİN
(İlk kez sözü atılmalı.)
GRUPLARININ
ya
da
acıya
yönlendireyim,
22kasim
VE
YANLIŞ
diye
KELİME
ANLAMLARDA
ÖRNEK SORU (ÖSS - 2006)
KULLANILMASI:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
Bazı kelimelerin anlamlan arasında yakın bir ilişki
bozukluğu vardır?
vardır. Öyle ki bazen bu kelimelerden hangisi
A) işe geç geleceğini hiç olmazsa bana haber
kullanılırsa
verseydin bari.
önemli bir değişiklik olmaz. Ama bu, birbirini
B) O anda, dertleşebileceği bir dosta ihtiyacı
çağrıştıran ya da aralarında anlamsal yakınlık
vardı; ama yanında kimse yoktu.
olduğu düşünülen bütün kelimelerin birbirlerinin
C) Bu karara varmadan önce, onların da görüş ve
yerine kullanılabileceği anlamına gelmez.
önerilerini dikkate alman gerekirdi.
Bu, Türkiye’ye özel bir durumdur.
D) Yazıda onun resimlerinden pek söz edilmiyor;
Bu cümledeki özel kelimesi özgü anlamında
oysa o, çok yetenekli bir sanatçı.
kullanılmak istenmiştir. Bu iki kelime arasında
E) Beğendiğimiz o evi satın aldık; ancak oraya
hem anlam hem de ses bakımından bir yakınlık
önümüzdeki yıl taşınabileceğiz.
vardır. Bu yakınlık, kelimelerin karıştırılmasına,
ÇÖZÜM:
A
kullanılmasından
seçeneğinde
gereksiz
kaynaklanan
bir
kullanılsın
cümlenin
anlamında
kelime
dolayısıyla da anlatım bozukluğunun oluşmasına
anlatım
neden olmuştur. Cümle şöyle olmalıydı:
bozukluğu vardır. Bu cümledeki hiç olmazsa ile
*Bu, Türkiye’ye özgü (has) bir durumdur.
bari kelimelerinden biri cümleden atılmalıdır.
Aşağıdaki
Cevap A
bozuklukları vardır:
0888 228 22 22
6
cümlelerde
de
bu
tür
www.22kasimyayinlari.com
anlatım
Download