TÜRKÝYE BÜYÜK MÝLLET MECLÝSÝ YASAMA DÖNEMİ YASAMA YILI 24 4 SIRA SAYISI: 552 Gelişen Sekiz Ülke Ekonomik İşbirliği Örgütü Şartının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/860) Nuri Nuri boş –3– İÇİNDEKİLER Sayfa 1/860 Esas Numaralı Tasarının - TBMM Başkanlığına Sunuş Yazısı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 - Gerekçesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 Dışişleri Komisyonu Raporu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Tasarı Metni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Dışişleri Komisyonunun Kabul Ettiği Metin Şart Metni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 (S. Sayısı: 552) / –4– T.C. Baþbakanlýk Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüðü Sayý: 31853594-101-834-6042 7/11/2013 TÜRKÝYE BÜYÜK MÝLLET MECLÝSÝ BAÞKANLIÐINA Dışişleri Bakanlığı’nca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulu’nca 30/9/2013 tarihinde kararlaştırılan “Gelişen Sekiz Ülke Ekonomik İşbirliği Örgütü Şartının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir. Gereðini arz ederim. Recep Tayyip Erdoğan Baþbakan HAVALE EDİLDİĞİ KOMİSYONLAR (1/860) ESAS Dışişleri Komisyonu TALİ Plan ve Bütçe Komisyonu Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu GEREKÇE 1997 yılında ülkemizin girişimi neticesinde, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya’nın katılımlarıyla kurulan Gelişen Sekiz Ülke’nin (D-8) Merkezi İstanbul’da, Türkiye Cumhuriyeti’nde yerleşiktir. Gelişen Sekiz Ülke işbirliğinin kurulması fikri ülkemiz tarafından Ekim 1996’da İstanbul’da düzenlenen “Kalkınmada İşbirliği Konferansı”na dayanmaktadır. Konferansa, Bangladeş, Mısır, Endonezya, İran, Malezya, Nijerya, Pakistan’dan temsilciler katılmışlardır. Konferansı müteakip gerçekleştirilen bir dizi toplantı sonucunda, 15 Haziran 1997 tarihinde İstanbul’da anılan ülkelerden katılımla bir Devlet/Hükümet Başkanları Zirvesi yapılmış ve Zirve sonunda yayınlanan İstanbul Deklerasyonu “Gelişen Sekiz Ülke” işbirliği hayata geçmiştir. 1997 yılından sonra gerçekleştirilen bir dizi D-8 Bakanlar Konseyi ve Zirve toplantılarını müteakip, D-8’in kurumlaşma sürecinde katettiği merhale de gözönünde bulundurularak 2 Kasım 2009 tarihinde Kuala Lumpur’da düzenlenen D-8 12. Bakanlar Konseyi Toplantısı’nda, Sayın Bakanımız Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu tarafından Örgütün hukuki zeminini teşkil eden bir Şartı’nın olmamasına vurgu yapılarak anılan belgenin oluşturulabilmesi amacıyla İstanbul’da “D-8 Şartı ve Eylem Planı Hükümetlerarası Grup Toplantıları”nın düzenlenmesi önerisinde bulunulmuştur. Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) / –5– 19-22 Kasım 2012 tarihlerinde İslamabad’da gerçekleştirilen 8. D-8 Zirvesinde Gelişen Sekiz Ülke (D-8) Ekonomik İşbirliği Örgütü Şartı imzalanmıştır. İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi Gelişen Sekiz Ülke arasında her alanda işbirliğini öngören D-8, küresel ekonomik sistem bünyesinde güney-güney dayanışmasının, ekonomik ve ticari işbirliğinin önemli bir örneğini teşkil etmektedir. Örgüt, üye ülkelerin dünya ekonomisi içindeki konumlarının iyileştirilmesi, kendi aralarındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi ile uluslararası karar mekanizmalarına güçlü bir biçimde katılmalarını amaçlamakta ve bu amaçların daha etkin gerçekleştirilmesi bağlamında hukuki bir dayanağa ihtiyaç duymaktadır. D-8 Şartının kabulü ile Örgüt, önümüzdeki dönemde güçlü bir kurumsal temelin yanısıra, hayata geçirilecek işbirliği projelerine rehberlik edebilecek kapsamlı bir yol haritasına kavuşacaktır. Örgütün en önemli hukuki belgesini teşkil etmesi beklenen Şart, D-8’in hedeflerini içeren “Giriş” bölümü ile üyeler arasındaki işbirliğinin ana hatlarını kapsayan ayrı bir bölüm, yeni üyelik ve gözlemci üyelik, örgütün ana organlarının yetki ve sorumlulukları ve işleyişi, bütçe ve hukuki ihtilaflara ilişkin bölümlerden oluşmaktadır. Ülkemizin kurucu üyesi olduğu D-8’in kabul edilmesi öngörülen Şartı’nın Türkiye Büyük Millet Meclisimiz tarafından mümkün olan en kısa sürede onaylanmasının Örgütün uluslararası kuruluşlar nezdindeki güvenilirliğinin ve ülkemizin D-8’e verdiği önemin bir göstergesi olarak diğer üye ülkelere de iç hukuk onay süreçlerini hızlandırmaları açısından olumlu bir mesaj teşkil edeceği değerlendirilmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) / –6– Dışişleri Komisyonu Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi Dışişleri Komisyonu 10.2.2014 Esas No: 1/860 Karar No: 430 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 7/11/2013 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 19/11/2013 tarihinde tali olarak Plan ve Bütçe Komisyonu ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna, esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilen “Gelişen Sekiz Ülke Ekonomik İşbirliği Örgütü Şartının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 24 üncü Yasama Dönemi 29/1/2014 tarihli 71 inci toplantısında Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin de katılımlarıyla görüşülmüştür. Komisyonumuza havale edilen metinler incelendiğinde, Tasarının, Gelişen Sekiz Ülke Ekonomik İşbirliği Örgütüne üye ülkeler arasındaki işbirliğinin hedeflerini, ana hatlarını kapsayan, Örgütün ana organlarının yetki ve sorumluluklarını, işleyişini, bütçesini ve hukuki ihtilaflara ilişkin çözüm mekanizmalarını düzenleyen ve 22 Kasım 2012 tarihinde İslamabad’da imzalanan Anlaşmanın onaylanmasının uygun bulunması amacıyla hazırlandığı anlaşılmaktadır. Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde Hükümet temsilcileri tarafından; Kısaca D-8 diye bilinen Gelişen Sekiz Ülke Ekonomik İşbirliği Örgütünün kurulmasına ilişkin fikrin 1996 yılında ortaya çıktığı, oluşumun 1997 yılında İstanbul’da yapılan toplantıda devlet ve hükümet başkanları zirvesinde hayata geçirildiği, Dışişleri Bakanlığı tarafından 2009 yılında D-8’in yapısal konumunu ve işlevsel gücünü geliştirmek amacıyla, D-8’in temel yasası olacak bir şartın düzenlenmesinin önerildiği, söz konusu öneri kapsamında yapılan çalışmalar sonunda 2011’de D-8 Şartı taslağının ortaya çıktığı, D-8’in gelişmekte olan ve farklı coğrafyalarda bulunan 8 ülkeyi bir araya getirmeyi ve bu ülkelerin iktisadi kalkınmalarını ve toplumsal refahlarını artırmayı hedeflediği, D-8 sekretaryasının İstanbul’da yerleşik olduğu, bir güney-güney dayanışması niteliğinde olan D-8’in 1 milyarın üzerinde insanı ve 4 trilyon doların üzerinde bir ekonomi büyüklüğünü temsil ettiği, D-8’in öncüsü ve lokomotifi durumunda olan Ülkemizin 2014 yılının son çeyreğinde 9’uncu zirveyi yapmak suretiyle D-8’in dönem başkanlığını üstleneceği, D-8 Şartının onaylanmasının diğer üye ülkeler için de olumlu bir emsal oluşturacağı, ifade edilmiştir. Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca benimsenerek oy birliği ile maddelerin görüşülmesine geçilmiştir. Tasarının 1 inci, 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile tümü aynen ve oy birliği ile kabul edilmiştir. Komisyon üyelerinden Erzurum Milletvekili Fazilet Dağcı Çığlık, Gaziantep Milletvekili Ali Şahin ve Karabük Milletvekili Osman Kahveci Tasarı ile ilgili özel sözcü seçilmişlerdir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) / –7– Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur. Başkan Volkan Bozkır İstanbul Üye Fazilet Dağcı Çığlık Erzurum (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Sinan Oğan Iğdır Üye Harun Karaca İstanbul Üye Rıfat Sait İzmir Üye Ali Rıza Alaboyun Aksaray Üye Ali Şahin Gaziantep (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Ali Haydar Öner Isparta Üye Osman Taney Korutürk İstanbul Üye Osman Kahveci Karabük (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Mehmet Kasım Gülpınar Şanlıurfa Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri Üye Tunca Toskay Antalya Üye Mehmet Ali Ediboğlu Hatay Üye Ayşe Eser Danışoğlu İstanbul Üye İsmail Safi İstanbul Üye Hasan Karal Rize (S. Sayısı: 552) / –8– HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN GELİŞEN SEKİZ ÜLKE EKONOMİK İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ ŞARTININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI GELİŞEN SEKİZ ÜLKE EKONOMİK İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ ŞARTININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI MADDE 1- (1) 22 Kasım 2012 tarihinde İslamabad’da imzalanan “Gelişen Sekiz Ülke Ekonomik İşbirliği Örgütü Şartı”nın onaylanması uygun bulunmuştur. MADDE 2- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. MADDE 1- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. MADDE 2- Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. MADDE 3- Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. Recep Tayyip Erdoðan Baþbakan Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı B. Arınç A. Babacan B. Atalay Başbakan Yardımcısı Adalet Bakanı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı B. Bozdağ S. Ergin F. Şahin Avrupa Birliği Bakanı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı E. Bağış N. Ergün F. Çelik Çevre ve Şehircilik Bakanı Dışişleri Bakanı V. Ekonomi Bakanı E. Bayraktar T. Yıldız M. Z. Çağlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Gençlik ve Spor Bakanı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı V. T. Yıldız S. Kılıç E. Bayraktar Gümrük ve Ticaret Bakanı İçişleri Bakanı Kalkınma Bakanı H. Yazıcı M. Güler C. Yılmaz Kültür ve Turizm Bakanı Maliye Bakanı Milli Eğitim Bakanı Ö. Çelik M. Şimşek N. Avcı Milli Savunma Bakanı Orman ve Su İşleri Bakanı Sağlık Bakanı İ. Yılmaz V. Eroğlu M. Müezzinoğlu Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı B. Yıldırım Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) –9– Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 10 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 11 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 12 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 13 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 14 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 15 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 16 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 17 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 18 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 19 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552) – 20 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Nuri (S. Sayısı: 552)