“ TÜRKon/HED/14-16 21 Nisan 2014 Telefon: +90 (212) 251 73 00 Faks: +90 (212) 251 58 77 TÜRKONFED HAFTALIK EKONOMİ DEĞERLENDİRME NOTU TÜRKİYE EKONOMİSİ İşsizlik gerilemeyi sürdürüyor. TÜİK’in açıkladığı 2014 yılı Ocak ayı istihdam verilerine göre, işsizlik oranı %10,1’e yükseldi. Ancak mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam piyasası verilerinde iyileşme eğilimisürüyor. Aralık ayında %9,4 olan mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı, Ocak ayında %9,1’e geriledi. Tarım dışı ve genç işsizlik oranları da bir önceki aya göre geriledi. Bununla birlikte işgücüne katılım oranı da bir önceki aya göre arttı. Şekil 1: İşsizlik ve işgücüne katılım oranı (Ocak 2005 – Ocak 2014) www.facebook.com/turkonfed www.twitter.com/TURKONFED www.turkonfed.org İnşaat sektöründeki istihdamda ise Ocak ayında bir sıçrama görüldü. Öte yandan, sanayi sektöründe çalışanların sayısı bir önceki aya göre sınırlı bir artış gösterdi. Bütçe açığı geçen yıla kıyasla azaldı. 2013 yılı Mart ayında 5,4 milyar TL açık veren Merkezi Yönetim Bütçesi, bu yıl 5,1 milyar TL açık verdi. Bütçe gelirleri Mart ayında 31,9 milyar TL olurken, bütçe harcamaları ise 37 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Vergi gelirleri geçtiğimiz yılın aynı ayına göre 1,5 milyar TL artarak 22,8 milyar TL oldu. Mart ayında açıklanan verilerle birlikte Ocak – Mart dönemi kümülatif bütçe açığı ise 1,5 milyar TL oldu. Şekil 2: Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi (Ocak 2008 – Mart 2014) Sektörlerde yeni yaratılan istihdam incelendiğinde, toplam istihdamı hizmetler sektörünün sürüklemeye devam ettiği görülüyor. 1 Bu çalışma yalnızca bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Çalışmada yer alan analiz ve değerlendirmelerin kullanılması tamamen tercihe bağlı olup, hiçbir koşulda yatırım tavsiyesi biçiminde yorumlanmamalıdır. Çalışmada kullanılan veriler kamuya açık ve güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmiştir. Yine de, bu çalışmadaki bilgilerin ve yorumların kullanılmasının ve/veya sunulan verilerdeki hata ve eksikliklerin doğurabileceği her türlü olumsuz sonuçtan dolayı Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ve her ne akitle bağlı olursa olsun her türlü çalışanı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. “ TÜRKon/HED/14-16 21 Nisan 2014 Telefon: +90 (212) 251 73 00 Faks: +90 (212) 251 58 77 TÜRKONFED HAFTALIK EKONOMİ DEĞERLENDİRME NOTU Enflasyon beklentisi artıyor, cari açık beklentisi geriliyor. Merkez Bankası Nisan Ayı Beklenti Anketi’ne göre, Aralık ayından bu yana yıllık enflasyon artış beklentisi sürüyor. Aralık ayında %7,35 olan yıllık enflasyon beklentisi Nisan ayında %8,12 düzeyine çıktı. Dolarda ise bir önceki aya göre 0,1 puan gerileme görülüyor, Mart ayında 2,2367 olan Dolar kuru beklentisi Nisan ayında 2,1393 seviyesine geriledi. Büyüme beklentisi ise 0,1 puan artarak %2,7’ye yükseldi. Bununla birlikte cari açık beklentisi de 50,7 milyar Dolar seviyesine geriledi. Özel sektörün yurtdışına borcu 198 milyar Dolara yükseldi. Merkez Bankası’nın yayınladığı özel sektörün yurtdışından sağladığı kredi borcu gelişmelerine göre, özel sektörün yurtdışına olan uzun vadeli borçları Şubat ayında bir önceki aya göre 1,1 milyar Dolar, kısa vadeli borçları ise 1,8 milyar Dolar artış gösterdi. Uzun vadeli borçların dağılımı incelendiğinde, bir önceki yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmalarının 515 milyon Dolar, finansal olmayan kuruluşların borçlarının ise 255 milyon Dolar arttığı görülüyor. Kısa vadeli borçlanmada ise bir önceki yıl sonuna göre bankaların kredi borcu 812 milyon Dolar azalırken, finansal olmayan kuruluşların kredi borcu 1,1 milyar Dolar arttı. www.facebook.com/turkonfed www.twitter.com/TURKONFED www.turkonfed.org Şekil 3: Özel sektörün yurtdışına uzun ve kısa vadeli borcunun dağılımı Uzun vadeli borçluluk 2013-12 Borçluya Göre Dağılım 156.363.689.286 70.769.469.745 I- Finansal i- Bankalar (*) 55.262.741.285 ii- Bankacılık Dışı Finansal Kuruluşlar 15.506.728.460 85.594.219.541 II- Finansal Olmayan Kısa vadeli borçluluk 2013-12 Borçluya Göre Dağılım 41.159.467.023 I- Finansal 37.365.311.013 i- Bankalar (*) 34.860.133.006 ii- Bankacılık Dışı Finansal Kuruluşlar 2.505.178.007 II- Finansal Olmayan 3.794.156.009 (*) Repo işlemlerinden doğan borçlar dahil değildir. Kaynak: TCMB 2014-1 155.884.746.186 70.607.084.488 55.270.832.001 15.336.252.488 85.277.661.698 2014-1 39.850.941.392 35.511.332.074 33.606.605.081 1.904.726.993 4.339.609.318 2014-2 156.754.720.252 71.036.959.797 55.643.945.393 15.393.014.404 85.717.760.455 2014-2 41.605.906.568 36.619.138.577 34.497.688.192 2.121.450.385 4.986.767.991 DÜNYA EKONOMİSİ ABD’de işsizlik 2007’den bu yana en düşük seviyeye yaklaştı. ABD İstihdam Departmanı’ndan yapılan açıklamaya göre Nisan ayında işsizlik başvuru sayısı 304 bin kişi ile beklentilerin altında gerçekleşti. Böylelikle istihdam piyasasında toparlanmaya dair bir işaret daha gerçekleşmiş oldu. AB’de enflasyon ve sanayi geriliyor. Eurostat’ın yayınladığı verilere göre Şubat ayında %0,7 düzeyinde olan enflasyon Mart ayında %0,5 oranına gerileyerek deflasyon endişelerini bir kez daha gündeme getirdi. 2 Bu çalışma yalnızca bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Çalışmada yer alan analiz ve değerlendirmelerin kullanılması tamamen tercihe bağlı olup, hiçbir koşulda yatırım tavsiyesi biçiminde yorumlanmamalıdır. Çalışmada kullanılan veriler kamuya açık ve güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmiştir. Yine de, bu çalışmadaki bilgilerin ve yorumların kullanılmasının ve/veya sunulan verilerdeki hata ve eksikliklerin doğurabileceği her türlü olumsuz sonuçtan dolayı Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ve her ne akitle bağlı olursa olsun her türlü çalışanı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. “ TÜRKon/HED/14-16 21 Nisan 2014 Telefon: +90 (212) 251 73 00 Faks: +90 (212) 251 58 77 TÜRKONFED HAFTALIK EKONOMİ DEĞERLENDİRME NOTU www.facebook.com/turkonfed www.twitter.com/TURKONFED www.turkonfed.org Bununla birlikte Şubat ayında Euro Bölgesi’nde sanayi üretimi artışı %0,2 seviyesinde oldu. Ocak ayı değişim oranı ise “stabil” olarak revize edildi. http://www.bbc.com/news/business-27031630 Çin’de büyüme hız kaybetti. Dünya Ticaret Örgütü WTO, geçtiğimiz yıl %2,1 oranında artan küresel ticaretin bu yıl %4,7 oranında artacağını öngördü. WTO’nun basın açıklamasında “küresel ticaretin büyümesinin güncellenen kurallar ve yeni ticari anlaşmalar ile artabileceği” ifadelerine yer verildi. 2013 yılı dördüncü çeyrekte %7,7 oranında büyüyen Çin ekonomisi, 2014 yılı ilk çeyreğinde %7,4 oranında büyüme kaydetti. Büyümenin hız kaybında,dış ticarette yaşanan daralma ve sanayi üretimi ile perakende satışların bir önceki aylara kıyasla aynı hızda seyretmesi etkili oldu. WTO küresel ticaret tahminlerini yükseltti. http://www.wto.org/english/news_e/pres14_e/pr72 1_e.htm Japonya’da dış açık rekor kırdı. Brezilya’da işsizlik geriledi. Japonya’da Mart ayında son 12 aylık dış ticaret açığı bir yıl öncesine kıyasla yaklaşık üçte iki oranında artarak 134 milyar Dolar seviyesine yükseldi. 2011 yılındaki Fukushima felaketinden bu yana artan enerji ithalatının da dış ticaret açığının yükselmesine etkisi yüksek. Mart ayında Brezilya’da işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,1 puan azalarak %5 seviyesinde gerçekleşti. Analistler tarafından bu durum Brezilya ekonomisi açısından olumlu bir gelişme olarak kaydedildi. Ukrayna krizi Rus ekonomisini etkileyebilir. Rusya Ekonomi Bakanı AntonSiluanov yaptığı açıklamada, Ukrayna ve Rusya arasındaki krizin 2008 krizinden daha büyük sorunlara yol açabileceğini belirtti. 2014 yılının ilk üç ayında 63 milyar Dolarlık sermaye çıkışı olduğunu belirten Siluanov, 2014 yılında büyümenin %0’a yakın gerçekleşebileceğini ifade etti. 3 Bu çalışma yalnızca bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Çalışmada yer alan analiz ve değerlendirmelerin kullanılması tamamen tercihe bağlı olup, hiçbir koşulda yatırım tavsiyesi biçiminde yorumlanmamalıdır. Çalışmada kullanılan veriler kamuya açık ve güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmiştir. Yine de, bu çalışmadaki bilgilerin ve yorumların kullanılmasının ve/veya sunulan verilerdeki hata ve eksikliklerin doğurabileceği her türlü olumsuz sonuçtan dolayı Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ve her ne akitle bağlı olursa olsun her türlü çalışanı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.