CPK İZOENZİMLERİ,aPTT,APOLİPOPROTEİN B

advertisement
CPK İZOENZİMLERİ
Kreatin Fosfokinaz İzoenzimleri; CPK isoenzymes
test; CK izoenzim;
Kreatin fosfokinaz kalp, beyin, ve kaslarda bulunan bir
enzimdir. Kanda yüksek seviyelerde bulunması kaynaklandığı
dokuda hasar olduğunu gösterir.
Aşağıdaki ilaçlar CPK değerini etkiler:
Alkol kullanımı,
Amfotericin B,
Bazı anestezik maddeler,
Kokain kullanımı,
Statinler,
Steroid kullanımı sırasında CK artar.
CPK izoenzimleri ne için istenir?
Total Kreatin kinaz seviyesi yüksek ise bu yüksekliğin nerden
kaynaklandığınıo bulmak için CPK-izoenzim testi istenir.
Kreatin kinaz yüksekliği 3 farklıo kökenden kaynaklanır:
CPK-1: ( CPK-BB de denir): özellikle beyin ve
akciğer dokusundan kaynaklanır yüksekliği bu organ
hasarını gösterir.
Beyin tümörleri,
Tıkanma, kanama veya travma sonucu beyin hasarı,
Elektroşok tedavisi,
Epilepsi krizi,
Pulmoner enfarktüs sırasında CPK-! Testi yüksek
bulunur.
CPK-2: (CPK-MB): Kalp dokusundan kaynaklanır. Kalp
hastalıklarında yükselir.
Kalp krizinde özellikle enfarktüsün 3-6. Saatleri
arasında CPK-2 yükselmeye başlar, krizin 12- 24.
Saatleri boyunca yükselir ve 12-48. Saatlerine
doğru normale iner.
Elektrik çarpması,
kalp defibrilasyonu ( kalp için yapılan
elektroşok),
herhangi bir sebeple ortaya çıkan kalp zedelenmesi
( trafik kazası, ezilme vb.),
kalp enfeksiyonları ( viral myokardit ),
açık kalp ameliyatlarında CPK-2 artar.
CPK-2 seviyesi göğüs ağrısı sırasında (koroner kalp
hastalıklarınabağlı angina pektoris, yada Pulmoner embolis)
ve konjestif kalp yetmezliğinde yükselmez.
CPK-3: (CPK-MM) İskelet kasında bulunur ve iskelet
kası hastalıklarında, ezilmelerde yükselir.
Kas ezilmesi ( crush sendromu),
İlaç ve hareketsizliğe bağlı kas hasarı,
Myozit ( kas iltihabı),
Kas içi enjeksiyonlar,
Epilepsi krizi,
Cerrahi girişimler,
Aşırı egzersiz sırasında artar.
Aşağıdaki durumlarda kreatin fosfokinaz testi
sonucu yüksek çıkar
Kardiyak kateterizasyon, koroner anjiyo,
Kas içi enjeksiyonlar,
Cerrahi girişimler,
Aşırı egzersiz,
Aşırı ve uzun süren hareketsizlik CPK test
sonuçlarını etkiler.
Referanslar:
Anderson JL. ST segment elevation acute myocardial infarction
and complications of myocardial infarction. In: Goldman L,
Schafer AI, eds. Cecil Medicine. 24th ed. Philadelphia, Pa:
Saunders Elsevier; 2011:chap 73.
Chinnery PF. Muscle diseases. In: Goldman L, Schafer AI,
eds. Cecil Medicine. 24th ed. Philadelphia, Pa: Saunders
Elsevier; 2011:chap 429.
aPTT
Aktive Parsiyel Tromboplastin Zamanı; PTT;
Pıhtılaşma için geçen zamanı gösteren laboratuar testidir.
Kanama ve pıhtılaşma problemlerinde ölçülür.
Kan testidir. Kan sulandırıcı maddeler, antihistaminik (
alerji ) ilaçları; vitamin C; aspirin, klorpromazin aPTT
süresini uzatırlar.
aPTT testi neden yapılır?
Kanama, pıhtılaşma problemlerinin tespitinde, heparin, kumarin
alan hastaların tedavi dozlarının belirlenmesinde kullanılan
bir testtir. Genellikle protrombin zamanı testi ile birlikte
bakılır.
aPTT için normal değerler:
Erişkinde: 25-35 sn dir. Heparin gibi kan sulandırıcılar
alındığında bu sürenin 2- 2,5 kat artması istenir.
aPTT yi uzatan sebepler:
• DİC ( dissemine intravaskuler koagulasyon),
• Faktör XII ve faktörXI eksikliği,
•
•
•
•
•
•
•
Hemofili A,
Hemofili B,
Hipofibrinojenemi,
Lupus antikoagulan,
Malabsorbsyon,
K vitamini eksikliği,
Von Willebrand hastalığı.
Referanslar:
1. Schmaier AH. Laboratory evaluation of hemostatic and
thrombotic disorders. In: Hoffman R, Benz EJ Jr, Shattil SJ,
et al, eds. Hoffman Hematology: Basic Principles and
Practice. 5th ed. Philadelphia, Pa: Churchill Livingstone
Elsevier; 2008:chap 122
APOLİPOPROTEİN B
Apolipoprotein B100: Apo B: Apo B100;
Apolipoprotein B100 Low Density Lipoprotein (LDL)
lerin
yapısında yer alan ve kolesterolün taşınmasında rol oynayan
bir proteindir. Aç karnına alınan kanda Apo B miktarına
bakılır.
Apolipoprotein B testi ne için bakılır:
Hiperlipidemi sebebini araştırmak amacıyla bakılır.
Apolipoprotein B testi için normal değer:
Erişkinde normal değeri 40 – 125 mg/dL dir.
Apo B yüksekliği ne anlama gelir?
Apolipoprotein B yüksekliği hiperlipidemi anlamına gelir ve
kötü kolesterolün yüksek olduğunu kalp damar hastalıkları
riskinin yüksek olduğunu gösterir.
Referanslar:
1.
Mahley RW, Weisgraber KH, Bersot TP. Disorders of
lipid metabolism. In: Kronenberg HM, Melmed S, Polonsky KS,
Larsen PR, eds. Williams Textbook of Endocrinology. 11th ed.
Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2008:chap 36.
2.
Semenkovich CF. Disorders of lipid metabolism. In:
Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed.
Philadelphia, Pa: Saunders
Download