*** EK-5 T.C. BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESi BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPOR PROJE NO 2013-62550515-02 PERİODONTAL HASTALIKLI BİREYLERDE PLAZMA, DİŞETİ PROJENİN ADI OLUĞU SIVISI VE TÜKÜRÜK 8-OHDG VE GLUTATYON SEVİYELERİ ÜZERİNE OBEZİTENİN ETKİSİ Proje Ekibi Yrd.Doç.Dr. Figen ÖNGÖZ DEDE(Proje yöneticisi) Yrd.Doç.Dr. Şeyma BOZKURT Yrd.Doç.Dr. Bahattin AVCI Yrd.Doç.Dr. M.Cenk DURMUŞLAR Yrd.Doç.Dr. Umut BALLI RAPOR TARİHİ 11.02.2014 I. ÖZET PERİODONTAL HASTALIKLI BİREYLERDE PLAZMA, DİŞETİ OLUĞU SIVISI VE TÜKÜRÜK 8-OHDG VE GLUTATYON SEVİYELERİ ÜZERİNE OBEZİTENİN ETKİSİ Figen ÖNGÖZ DEDE Bülent Ecevit Üniversitesi Zonguldak, Şubat 2014 Obezite sonucu dolaşım sisteminde artan reaktif oksijen türlerinin (ROS), periodontal dokularda oksidatif hasar meydana getirebileceği bildirilmiştir. Bu çalışmanın amacı obezite sonucu dolaşım sisteminde artan ROS’un, periodontal sağlıklı ve hastalıklı bireylerin periodontal dokularındaki oksidatif stres oluşumuna etkisini incelemektir. Çalışmaya obez ve normal kilolu teşhisi konulan, yaş aralığı 25-65 arasında değişen 72 birey dahil edildi. Obez ve normal kilolu bireyler periodontal sağlıklı (S), gingivitisli (G) ve kronik periodontitisli (KP)’li olarak ayrıldı ve toplam 6 alt grup oluşturuldu. Plak indeksi (PI), gingival indeks (GI), cep derinliği (CD) ve klinik ataşman seviyesi (KAS), sondalamada kanama (SK) indeksini içeren klinik periodontal değerlendirmeler ve radyografik incelemeler kaydedildi. Tüm bireylerden çalışma başlangıcında dişeti oluğu sıvısı (DOS), tükürük ve plazma örnekleri alındı. KP’li ve G’li gruplardan başlangıç periodontal tedavileri yapıldıktan 1 ay sonra DOS, tükürük ve plazma örnekleri ile klinik ölçümler tekrarlandı. Alınan bu örneklerde ELISA (Enzyme-linked immunosorbent assay) yöntemi ile oksidatif DNA hasar ürünü olan 8-OHdG (8-Hidroksideoksiguanozin) seviyeleri ve hücresel anti-oksidan defansında merkez bir rol oynayan total glutatyon seviyeleri incelendi. Obez ve normal kilolu KP’li bireylerin DOS örneklerinde 8-OHdG seviyeleri diğer gruplara göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek ve başlangıç periodontal tedavi sonrası DOS 8-OHdG seviyelerinde istatistiksel olarak anlamlı bir azalış olduğu belirlendi (p<0,05). Ayrıca KP gruplarında DOS total glutatyon seviyeleri diğer gruplara oranla istatistiksel olarak düşük olduğu ve tedavi ile birlikte seviyelerinin yükseldiği belirlendi (p<0,05). DOS 8-OHdG seviyeleri ile Pİ, Gİ ve SK arasında pozitif bir korelasyon olduğu bulundu (p<0,05). Obez KP’li bireylerin plazma 8-OHdG seviyeleri normal kilolu KP’li bireylere göre istatistiksel olarak daha yüksek olduğu, plazma total glutatyon seviyelerinin ise daha düşük olduğu belirlendi (p<0,05). Çalışmamız obez bireylerin dolaşımında normal kilolu bireylere göre daha yüksek 8OHdG ve daha düşük total glutatyon seviyeleri olduğunu ortaya koymuştur. Obezitenin periodontal hastalıkla birlikte periodontal dokularda artan oksidatif stresi şiddetlendirebileceği gösterilmiştir. ABSTRACT EFFECTS OF OBESITY ON 8-OHDG AND GLUTATHIONE LEVELS IN PLASMA, GINGIVAL CREVICULAR FLUID AND SALIVA IN PATIENTS WITH PERIODONTAL DİSEASE Figen ONGOZ DEDE University of Bulent Ecevit Zonguldak, February 2014 Obesity as a result of increased reactive oxygen species(ROS) in the circulatory system, have been reported that can arise oxidative damage in the periodontal tissues. The purpose of this study investigated that the effect in the formation of oxidative stress in the periodontal tissues of periodontally healthy and diseased individuals of increased ROS of obesity as a result in the circulatory system. In this study were included 72 subjects between 25-65 years of age range, diagnosed as obese and normal weight. Obese and normal weight individuals was separated as chronic periodontitis (CP), gingivitis (G) and periodontally healthy control (C) and were formed a total six sub-groups. Clinical parameters including plaque index (PI), gingival index (GI), bleeding on probing (BOP), clinical attachment levels (CAL) and radiographic evaluations were recorded. Gingival crevicular fluid (GCF), plasma and saliva samples were obtained at the beginning of the study from all individuals. It was proceed to obtain GCF, plasma and saliva samples from patients with CP and G at one month after periodontal treatment and clinical indices were also repeated. 8-OHdG (8-hydroxydeoxyguanosine) which is the product of oxidative DNA damage and total glutathione levels which plays a central role for cellular anti-oxidant defense were investigated by ELISA (Enzyme-linked immunosorbent assay) method. GCF 8-OHdG levels for obese and normal weight individuals with chronic periodontitis were found significantly higher than the other groups (p<0,05). GCF 8-OHdG levels for obese and normal weight individuals with chronic periodontitis were statistically decreased after initial periodontal therapy. It was also determined that, GCF total glutathione levels for individuals with chronic periodontitis were statistically lower than other groups. However these levels were increased after initial periodontal therapy. A significant positive correlation was found between 8-OHdG levels of GCF and PI, GI, BOP (p<0,05). Plasma 8OHdG levels for obese CP groups were significantly higher than normal weight CP groups while plasma total glutathione levels were found significantly lower (p<0,05). Our study revealed that 8-OHdG levels in the circulatory system for obese CP individuals were significantly higher than normal weight CP individuals and then total glutathione levels were significantly lower. Our study showed that obesity was able to exacerbate increased oxidative stress in the periodontal tissues together with periodontal disease.