Güneş Bitkileri

OTEKOLOJİ – BİREY
EKOLOJİSİ
Ekolojik faktörler – canlıların dağılımı
Morfoloji, anatomi, fizyoloji, biyokimya
Ekolojik faktörler bir bütündür
Baskınlık derecesi
- Işık, sıcaklık, yağış, gazlar, toprak, diğer
canlılar
- Bitkilerin ekolojik faktörleri düzenlemesi
-
- Işık, atmosferin gaz bileşimi, sıcaklık
- Ekolojik faktörler arasındaki etkileşim
1- İklim faktörleri
-
Atmosfer olaylarının ortalaması
İklimin canlılar üzerindeki etkileri
Ormanda ağaç ve ot katı
Orman yüzeyi ile toprak
A- Makroiklim: Meteorolojik iklim, coğrafi konum
B- Mezoiklim: Orman, çöl, step iklimi
C- Mikroiklim: Organizmanın bulunduğu ortamın
iklimi, dağın kuzey ve güney yamacı, ormanda güneş
ve gölge bölgeler
IŞIK
-
Güneş
Işığın şiddeti (yoğunluğu)
Fotoperiyot (ışıklanma süresi)
Canlılık için gerekli enerjinin ana kaynağı
Işık enerjisinin özellikleri
Gama
ışınları
X ışınları
UV
ışınları
İnfrared (kırmızı
ötesi) ışınlar
Radar
ışınları
Kısa
dalga
Dalga boyu (m)
Görünür ışık
Dalga boyu (nm)
Görünür ışık
-
Dalga boyu 400-760 nm
Fototropizma (mor-mavi)
Fotomorfogenez
Fotosentez (mor-mavi ve kırmızı-turuncu)
Mor ötesi (Ultraviyole)
ışınlar
-
UVA, UVB ve UVC
Dalga boyu 120-400 nm
Ozon, %2
Antosiyaninler
Kırmızı ötesi (infrared) ışınlar
- Dalga boyu 760-3000 nm
- Isı
- Yeryüzünün ısınması
- Yeryüzüne ulaşan ışık şiddetini etkileyen faktörler
A- Atmosfer tabakaları
- Azot, oksijen ve ozon
B- Su tabakaları
C- Hava ve sudaki katı parçacıklar
D- Bitki örtüsü
E- Arazi şekli
F- Coğrafya
G- Zaman
-
Işığın Bitkiler Üzerindeki Etkileri
Işığın süresi (fotoperiyot)
Işığın yoğunluğu
Işığın tipi (dalga boyu)
Rudbeckia nitida’ da
Fotoperiyot kısa ise (14 saat) rozet
Fotoperiyot uzun ise (15 saat) çiçeklenme
1- Uzun gün bitkileri
- ÇİÇEKLENME
- Gün uzunluğu kritik değerin üzerinde olmalı
-
Triticum aestivum (buğday)
Secale cereale (çavdar)
Raphanus sativus (turp)
Beta vulgaris (şeker pancarı)
2- Kısa gün bitkileri
- ÇİÇEKLENME
- Gün uzunluğu kritik değerin altında olmalı
-
Nicotiana tabacum (tütün)
Solanum tuberosum (patates)
Crysantemum (kasımpatı)
Glycin max (soya)
3- Nötr gün bitkileri
- ÇİÇEKLENME
- Gün uzunluğu önemli değil
-
Triticum aestivum (buğday)
Secale cereale (çavdar)
Raphanus sativus (turp)
Beta vulgaris (şeker pancarı)
- Fotoperiyot – bitki yayılışını etkiler
- Belli enlemler arasında
- Ekotipler, sarı çam (Pinus sylvestris)
Işığın Bitki Gelişimi Üzerindeki Etkisi
- Dağ ve ova bitkileri
- İnternod uzunluğu
- Işık isteği
1- Heliyofit bitkiler (Güneş Bitkileri)
- Büyüme ve gelişme için tam güneş ışığı
- Işık istekleri % 100
2- Skiyofit bitkiler (Gölge Bitkileri)
- Büyüme ve gelişme için düşük ışık yoğunluğu
- Işık istekleri;
- Lale (% 20-40)
- Lamium maculatum (% 12-67)
- Geranium sylvaticum (% 4-74)
3- Fakültatif Skiyofit Bitkiler
-
En iyi büyüme ışıkta ama gölgede de büyür
Maksimum ışık yoğunluğu % 100
Minimum ışık yoğunluğu türe bağlı
Yarı gölge bitkileri
Işık kompensasyon noktası:
- Güneş bitkilerinde 4200 lüks
- Gölge bitkilerinde 27 lüks
- Güneş bitkileri gölgede, gölge bitkileri güneşte
büyüyemez mi???
- Işık şiddeti – orman vejetasyonu
- Orman zeminindeki ışık şiddeti – mevsim
- İlkel bitkilerde ışık ihtiyacı az – klorofil fazla
- Işık – tohum çimlenmesi
- Işık – tomurcuk açılması
GÜNEŞ BİTKİLERİNDE IŞIKTAN KORUNMA
-
Kalın kütikula tabakası
Kloroplastlar büyük ve az sayıda
Palizat parankiması iyi gelişmiş
Karotenoid miktarı fazla
Bitkilerde Ritmik Hareketler
- 24 saatte metabolik ve morfolojik değişimler
- Sirkadyan ritmler (günlük ritmler)
- Baklagil yapraklarındaki uyku hareketleri
Işığın Fotosentez Üzerindeki Etkisi
- 6CO2+12H2O→C6H12O6+6H2O+6O2
- Işığın şiddeti, tipi, süresi