kanuni sultan süleyman (1520

YÜKSELME DEVRİ
KPSS’YE HAZIRLIK
ARİF ÖZBEYLİ
www.tariheglencesi.com
Youtube Kanalı:
tariheglencesi
05.08.2017
I.Süleyman (1520-1566)
Tahta Geçme Yaşı:
25.11
Saltanat Süresi:46
Saltanat Sonundaki
Yaşı:71.10
Ölüm Yaşı:71.10
Tahta Geçme Yaşı:
25.11
Saltanat Süresi:46
Saltanat
Sonundaki
Yaşı:71.10
Ölüm Yaşı:71.10
ÖNEMLİ OLAYLARI
İÇ İSYANLAR
Canberd Gazali,Yavuz tarafından Şam vali-liğine
atanmıştı. Kanuni’nin batıda uğraş-masından
yararlanarak isyan etmiş,fakat ba-şarılı
olamamıştır(1521)
İkinci vezirlikten vezir-i azamlığa getirilmeyen Ahmet
Paşa vali olarak gönderildiği Mısır’da isyan etti.Fakat
isyanı bastırıldı.(1524)
Safevi etkisiyle vergilerin ağırlığı-nı bahane
ederek isyan eden Baba Zünnun başarılı
olamadı(1527)
Kalender Çelebi tarafından Maraş çevresinde
çıkan isyanda kısa sürede bastırıldı(1527).
2010-LYS
CEVAP: A
BATIDAKİ FAALİYETLER
Kanuni tahta geçtiğinde doğu da ciddi bir sorunla
karşılaşmadı. Bu sebeple ilk önce batıyla ilgilendi. Bu
sırada Avrupa’ da;Venedik eski gücünü kaybetmiş,
Portekiz ve İspanya onun yerini almıştır. Macaristan’ın
yanında Avusturya Arşidükalığı ortaya çıkmıştır.Kutsal
Roma-Germen imparatorluğu Osmanlı Devleti’nin en
güçlü rakibi haline gelmiştir.
KANUNİ SULTAN
SÜLEYMAN
(1520-1566)
BATI
SEFERLERİ
Belgrad’ın
fethi
(1521)
Macar Seferi
ve Mohaç
Meydan
Savaşı (1526)
Sonuçları:Os
manlı
Devleti,
Avrupa’ya
yapacağı
seferler için
bir üs elde
ettiği gibi,
Macaristan
yolu da
açıldı.
Sonuçları:1Macaristan’ın
fethiyle birlikte
Orta Avrupa da
Osmanlı
egemenliğine
girdi.2-Macaristan
Osmanlı
Devleti’ne bağlı
bir krallık haline
getirildi.3-Osmanlı
Devleti Avusturya
ile karşı karşıya
geldi.
I.Viyana
Kuşatması
(1529)
Büyük
Alman
Seferi
(1532)
İstanbul
Antlaşması
(1533)
Not: Bu
antlaşmayla
Avusturya
Osmanlı
üstünlüğünü
kabul etmiş
oldu.
12
Macar
(Avusturya)
seferi (1541)
1-Budin
Beylerbeyliği
(Güney
Macaristan) 2Erdel
beyliği(Orta
Macaristan) 3Kuzey
Macaristan
(Avusturya’nın
elinde)
Fransa’ya
Kapitülasyonlar
tanınması
(1535)
Zigetvar
Seferi
(1566)
Zaman büyük bir öğretmendir; ne
yazık ki bütün öğrencilerini
öldürür.
(Curt Goetz)
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN'IN MORA VALİSİ
BALİ BEY'E FERMANI
"Her iyiliğin kaynağı adalettir.Adil olmayan kişinin elinden
çıkan iş,kötü iştir. Peygamberimiz "Bir günün adaleti yetmiş
yıllık ibadetten üstündür" buyurmuştur.Öyle insanlar var ki
ellerinde fırsat yok iken salih, abid ve zahit
görünürler,ellerine fırsat geçince nemrut kesilirler,
..Hizmetinde kullandığın adamların dış hallerine
aldanma!Mala muhabbet göstereni devlet hizmetinde
kullanma! Zira o adamlar ki,Allah'ın bana emanet ettiği halkı
ezerler,Kıyamet günü sorumlu benim!...
Ey Gazi Bali Bey ; mansıbımın geliri masrafıma
yetmez diye gam çekme.Ne dileğin varsa
benden iste.Sana emanet ettiğim askerlerimin
ve tebamın gençlerini evlat,ihtiyarlarını baba,
yaşlılarını da kardeş bil...Bilhassa fukaraya
şefkat ve muhabbetle ihsan kapılarını aç..."
2010-YGS
CEVAP: B
"Bilgi olmayan yerde
cehalet ilim olur."
GEORGE B. SHAW
Konfor, bir misafir olarak gelir,
gitmemek için elinden geleni yapar,
sonunda bizi esir ederek kalır.
(Lee S. Bickmore)
Bir hikmet erbabı, ilmi sevmekle beraber
yaşının büyük olmasından dolayı utanan
bir ihtiyara,şu ikazı yapmıştı :
-Ey kişi, ömrünün sonunda, ömrünün
evvelinden daha faziletli bir halde olmaktan
mı utanıyorsun ?
KANUNİ DÖNEMİNDE DENİZLERDEKİ GELİŞMLER
A-Osmanlı Deniz Gücü
Osmanlı Devleti ile Kırım arasındaki
bağlantıyı engelleyen Kili ve Akkerman
kaleleri II.Bayezit döneminde Boğdan’dan
alınmıştı.
Cem Sultan’ın vefatından sonra batıda daha
rahat bir politika izleyen II. Beyazid 1499’da
donanmasını Akdeniz’e göndermiş, İnebahtı,
Modon, Koron ve Navarin kalelerini almıştı.
Ayrıca Venedik donanması yenilerek Ayamavra
ve Kefalonya adaları da geri alınmış, alınan yerler
Osmanlı Devleti’nde kalmak şartıyla antlaşma
sağlanmıştı. (1502)
8.
I. İspanya’da Hıristiyanlık baskılarından kaçan
Yahudilerin Osmanlı Devleti’ne sığınması,
II. Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın ayaklanması,
III. Halifenin Mısır’dan İstanbul’a getirilmesi
gelişmelerinden hangileri, Osmanlı Devleti’nde
dış sorun yaratmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
2006-1
CEVAP: B
NOT: II. Bayezid döneminde İspanya’da
Katolikler birleşerek Müslüman ve Yahudilere
soykırım yapmaya başladılar. Bunun
sonucunda Türk denizcileri Müslüman Arapları
Afrika’ya,Yahudileri de Selanik’e taşıdılar.
KANUNİ SULTAN
SÜLEYMAN
(1520-1566)
DENİZ
SEFERLERİ
RODOS’UN
FETHİ
(1522)
Not:Rodos’un
fethiyle Sen
Jan
Şövalyeleri
Malta
adasına
taşındılar
CEZAYİR’İN
OSMANLI
DEVLETİ’N
E
KATILMASI
(1534)
Cezayir’den
İstanbul’a
çağrılan
Barboros
Kaptan-ı
Deryalığa
getirildi.
PREVEZE
DENİZ
SAVAŞI
(1538)
Sonuçları: aAkdeniz bir
Türk gölü
haline geldi bVenedikliler
Osmanlı
Devleti ile
tazminat
ödeyerek barış
yaptılar cVenedikliler,
Dalmaçya
kıyılarında ve
Mora’da bazı
adaları
Osmanlılara
bıraktılar.
TRABLUSGARB
’IN FETHİ
(1551)
Şarlken’in Sen
Jan
Şövalyelerine
verdiği bölge
Turgut Reis
tarafından
fethedildi.
28
CERBE
DENİZ
SAVAŞI
(1560)
Cerbe adası
kıyısında
yapılan savaşta
Turgut Reis,
Andrea Dorya
komutasındaki
Haçlı
donanmasını
ağır bir
yenilgiye
uğrattı.
MALTA
KUŞATMASI
(1565)
Kuşatma
sırasında
Turgut Reis’in
şehit
olmasıyla,kuş
atma
kaldırıldı.
HİNT DENİZ
SEFERLERİ
(1538-1553)
Sonuçları:aYemen,Eritre
ve Sudan
sahilleri ile
Habeşistan’ın
bir kısmı
Osmanlı
topraklarına
katıldı. bKızıldeniz
Osmanlı
denetimine
girdi.
2016-KPSS-ÖNLİSANS
CEVAP: A
Hint Deniz Seferlerinde Osmanlı Devleti’nin
başarılı olamamasının sebepleri şunlardır:
a-Hindistan’daki Müslüman devletlerin
Osmanlılara yardım etmemeleri b-Osmanlı
gemilerinin okyanus şartlarına dayanıklı olmamaları
c-Seferlerin daha çok yardım amacıyla yapılması
,askeri ve siyasi amaç güdülmemesi d-Osmanlı
devlet adamlarının bu seferlerin ekonomik önemini
kavrayamamaları.
2012-LYS
CEVAP: A
3-Osmanlı-Fransa İlişkileri
Kanuni daha önce Fransa Kralı’nın yardım
isteği ile Macar seferine çıkmış, esaretten
kurtulmasını sağlamıştı. Fransa kralı Fransuva bu
kez Kanuni’den bazı imtiyazlar istedi. Fransızların
Kapitülasyon, Osmanlıların İmtiyazat-ı Mahsusa
(Uhud-u Atika) dedikleri antlaşma
yapılmıştır.(1535)
Kanuni’nin Kapitülasyonları tanımasının
amacı, Avrupa Hıristiyan birliğini bozmak,
Akdeniz limanlarını canlandırmak, Fransız
limanlarından da faydalanarak Osmanlı
ticaret mallarını Avrupa’ya aktarmak.
Tanınan ayrıcalıklar şunlardır: a-Fransız ticaret
gemileri Osmanlı sularında serbestçe
dolaşabilecekler, istedikleri limanlara girebilecekler.
b-Fransız tüccarlardan daha az vergi alınacak c-
Fransız tüccarları arasındaki davalara Fransız
mahkemeleri bakacak d-Türklerle Fransızlar
arasındaki davalara Türk mahkemeleri
bakacak,ancak bir tercüman bulundurulacak.
e-Osmanlı ülkesinde ölen Fransız tüccarın
malları varislerine kalabilecek. f-Aynı haklardan
Türk tüccarları da Fransa’da yararlanacak.gAntlaşma hükümdarlar sağ kaldıkları müddetçe
yürürlükte kalacak.
Not:Kapitülasyonlar,1740 yılında I.Mahmut
zamanında sürekli hale getirildi.1838 yılında
yapılan Balta Limanı Antlaşmasıyla
kapitülasyonlar özellikle İngiltere lehine
genişletilmiştir.
Ya ümitsizsiniz.
Ya da ümit sizsiniz.
Ya çaresizsiniz.
n
Ya da çare sizsiniz.
n
Behçet Necatigil
“1300’lü yıllarda Gırnata (Granada)’da Yusuf
Ebu’l Hallac tarafından yaptırılan, bir
üniversitenin giriş kapılarından birinin nefis
kitabesinde şunlar okunmaktadır;
“Dünya hayatı şu dört şey üzerinde
dayanıp durur.”
1-Hikmet sahiplerinin taşıdığı ilim; 2Yetkili kimselerin göstereceği adalet; 3İyi ve salih kimselerin duası;
4-Yiğitlerin cesareti;
KANUNİ SULTAN
SÜLEYMAN
(1520-1566)
DOĞU SEFERLERİ
I.İRAN (IRAKEYN)
II.İRAN SEFERİ
SEFERİ (1534)
(1548)
Tebriz,Van ve Bağdat’ı
ele geçirildi.
Van ve Tebriz’ geri
alındı.
HALK İÇİNDE MUTEBER BİR
NESNE YOK DEVLET
GİBİ,OLMAYA DEVLET
CİHANDA BİR NEFES SIHHAT
GİBİ.
III.İRAN (NAHCİVAN)
SEFERİ (1554)
AMASYA
ANTLAŞMASI
(1555)
İran’la yapılan ilk
resmi antlaşma
İran seferleri ile
Osmanlı Devleti
Basra Körfezine
kadar ulaştı. Bağdat
gibi önemli bir şehir
ele geçirildi.
“Bir
işin yapılmasını istiyorsanız, o
işi meşgul bir insana verin”
Churchill
n
n
Churchill