Ünite 8 Ders Notları: İşbaşında Eğitim Kararı İşbaşında eğitimle işçilerin vasıfları arttığı için verimlilikleri de artar. İşbaşında alınan eğitim konusunda 2 temel soru vardır? 1. İşbaşında alınan eğitimin maliyetine kim katlanacak? 2. İşbaşından alınan eğitim neticesinde işçilerin artan verimliliğinin getirisini kim / ne kadar alacak? Birinci sorunun cevabını vermeden önce işbaşında alınan eğitimin maliyetinin nelerden oluştuğuna bakmamız gerekmektedir. İş başında alınan eğitimin maliyeti iki kalemde toplanabilir. 1. Doğrudan maliyetler: eğitimin verilmesi için gerekli bazı masraflar oluşmaktadır. Eğitimi veren şahıs(lar)a verilen ücret, konaklama, v.s. 2. Dolaylı maliyetler: eğitim süresince işçiler mal veya hizmeti üretimi yapamamakta veya verimlilikleri azalmaktadır. Bu maliyetten kastedilen, eğitim süresince işçiye normal ücretinin ne kadarının verileceği mevzuudur. Birinci soruda bahsedilen eğitimin maliyetinden kastedilen çoğunlukla işbaşında eğitimin dolaylı maliyetidir. Yani, birinci sorudan kasıt, işçilere verilen eğitim süresince işçilere normal ücretlerinin ne kadarının verileceği mevzuudur. Eğer eğitim süresince işçilere normal ücretlerinin tamamı verilirse bu eğitimin maliyetine işveren katlanmaktadır. Tam tersi durumda…. Hem işçi hem de işveren eğitim maliyetlerine katlanmak istememektedirler ve her iki taraf da kendi açılarından haklıdırlar. İşveren eğitimin maliyetine katlanmak istememektedir çünkü eğitim süresince mal veya hizmet üretimi yapılamamakta veya işçilerin verimlilikleri azalmaktadır. İşçiler eğitimin maliyetine katlanmak istememektedirler çünkü işçiler eğitim için sarfedilen zamanı boş zaman olarak değerlendirememektedirler. Birinci sorunun cevabını vermede kullanılan kriter şudur: eğer işçi, eğitim neticesinde elde ettiği vasıfları başka işyerlerinde de kullanabilecekse bu eğitimin maliyetine işçinin katlanması gerekir. Eğer işçi, söz konusu vasıfları başka işyerlerinde kullanamayacaksa bu eğitimin maliyetine işverenin katlanması gerekir. Daha genel bir kriter şu olabilir: işçi, eğitim neticesinde elde ettiği vasıfları başka işyerlerinde kullanabildiği derecede eğitim maliyetine katlanması gerekir. İkinci sorunun cevabı birinci sorunun cevabıyla alakalıdır. İşçinin aldığı eğitim neticesinde işçinin vasıfları arttığı için verimliliği de artmaktadır. Söz konusu verimlilik artışı işçinin ücretine ne derece yansıtılacaktır? Bu sorunun cevabını vermede kullanılan kriter şudur: işçiye verilen eğitimin maliyetine işçi katlandıysa işçinin ücreti verimliliğiyle aynı oranda arttırılması gerekir. Eğitimin maliyetine işveren katlandıysa işçinin ücretini arttırmaya gerek yoktur. Daha genel bir kriter şu olabilir: işçi, aldığı eğitimin maliyetine katlandığı derecede verimlilik artışı işçinin ücretine yansıtılmalıdır.