II. İÇİNDEKİLER I. ÖNSÖZ IV II. İÇİNDEKİLER V III. ÖZET VM IV. ABSTRACT vm V. KISALTMALAR IX VI. TABLO, ŞEKİL VE RESİM LİSTESİ x 1. GİRİŞ VE AMAÇ 12 2. GENEL BİLGİLER 14 2.1 SAĞLıK HARCAMALARıNıN ARTıŞ NEDENLERI 14 2.2 OECD ÜLKELERINDE SAĞLıK HARCAMALARı 16 2.3 TÜRKIYE'DE SAĞLıK VE ILAÇ HARCAMALARı 22 2.4 EKONOMI KAVRAMı VE SAĞLıK EKONOMISI KAVRAMı 24 2.4.1. Ekonomi Nedir? 2.4.2. Sağlık Ekonomisi 2.5 Farmakoekonomi 2.5.1 Farmakoekonomi, Sağlık Politikaları ve Önceliklendirme *4 25 28 -3° 2.6 FARMAKOEKONOMIK TERIMLER 2.6.1. Maliyetler 2.6.1.1. Doğrudan Maliyetler 2.6.1.2. Dolaylı Maliyetler 2.6.1.3. Soyut Maliyetler 2.6.1.4. Diğer Bazı Maliyetler 31 33 34 34 35 2.7 FARMAKOEKONOMIDE ÇıKTı (SONUÇ) BIRIMLERI 36 2.8 FARMAKOEKONOMIK ANALIZ BASAMAKLARı 38 2.9 FARMAKOEKONOMIK ANALIZLER 38 2.9.1 Maliyet-Minimizasyon Analizi 2.9.2 Maliyet-Kazanç Analizi (Cost-Benefit Analysis) 2.9.3 Maliyet-Etkililik Analizi (Cost-Effectiveness Analysis) 2.9.3 Maliyet-fayda Analizi (Cost-Effectiveness Analysis) 41 44 46 2.10 QALY K A V R A M I 5 0 2.11 YAŞAM KALITESININ ÖLÇÜMÜ 56 2.11.1. EuroQol Ölçeği (EQ-5D) 58 3. MALİYET ETKİLİLİK ANALİZLERİNİN YORUMLANMASI VE ÜLKE ÖRNEKLERİ 61 3.1 SAĞLıK TEKNOLOJI DEĞERLENDIRMESI KAVRAMı 61 3.2 EKONOMIK DEĞERLENDIRMELER 62 3.3 DÖRDÜNCÜ ENGEL KAVRAMI 64 3.3.1 Dördüncü Engelin Ortaya Çıkışı ve ilk Uygulamalar 3.3.2. Global Gelişmeler 3.3.3 Dördüncü Engelin Etkileri 3.3.4 Güvenilirlik ve Açıklık V 65 66 67 68 3.4 EKONOMIK DEĞERLENDIRMELERDE BAKıŞ AÇıSı g 3.5 İNDİRGEME y 3.6 DUYARLıLıK ANALIZI 71 3.7 MALIYET-ETKILILIK ANALIZINDE SONUÇLARıNıN YORUMLANMASı 71 3.7.1 EşlK DEĞER KAVRAMI g Q 73 3.7.2. Eşik Değerler Kavramı Konusundaki Tartışmalar 3.7.3. Lig Tabloları ve Eşik Değer. 3.7.4 Mevcut Eşik Değerler 77 7g gg 3.8 STD VE FARMAKOEKONOMİK ANAÜZLERDE ÜLKE UYGULAMALARI 83 3.9 TÜRKIYE'DE GERI ÖDEME SISTEMI gj 4. G E R E Ç VE YÖNTEM 98 4 . 1 GEREÇ 98 4 . 2 YÖNTEM 99 4.2.1 Problemin Tanımlanması 4.2.2 Analizin Perspektifi 4.2.3 Analiz Yönteminin Belirlenmesi 4.2.4 Yaşam Kalitesinin Ölçümü 4.2.5 Maliyet Hesaplamaları 99 99 99 100 100 5. BULGULAR 105 5.1 POLIKLINIK TEDAVI MALIYETLERI ILE ILGILI BULGULAR 105 5.2 ILAÇ MALIYETLERI ILE ILGILI BULGULAR 106 5.3 AMELIYAT VE TıBBI MALZEME MALIYETLERI ILE ILGILI BULGULAR 108 5.4 YAŞAM KALİTESİ VE KAÜTEYE AYARLANMIŞ YAŞAM YILLARI İLE İLGIÜ BULGULAR 108 6. TARTIŞMA 111 7.SONUÇ VE ÖNERİLER 113 8. KAYNAKLAR 117 9. EKLER 122 10. TEMEL KAVRAMLAR SÖZLÜĞÜ 133 11. KAVRAM İNDEKSİ 135 VI