ağ donanımı
advertisement
Nedir ? / Tarihçesi / Amaçları / Türleri / Temel Cihazları / Kablosuz Teknolojisi AĞ DONANIMI Niğde Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü Yakup KURT Tayfun MUTLU Ufuk TAŞDURMAZLI Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) İçindekiler Bilgisayar Ağı Nedir? ................................................................................................................................ 2 Bilgisayar Ağı Tarihçesi ............................................................................................................................ 2 Bilgisayar Ağı Amaçları ............................................................................................................................ 3 İletişim kolaylığı: .................................................................................................................................. 3 Donanım paylaşımı: ............................................................................................................................. 3 Dosya, veri veya bilgi paylaşımı: .......................................................................................................... 3 Yazılım paylaşımı: ................................................................................................................................ 3 Bilgisayar Ağı Türleri ................................................................................................................................ 4 Büyüklüklerine göre............................................................................................................................. 4 Topolojilerine göre .............................................................................................................................. 4 Bilgisayar Ağı Temel Cihazları .................................................................................................................. 5 Ethernet Kablosu ................................................................................................................................. 5 Ethernet Kartı ...................................................................................................................................... 6 Göbek (Hub) ........................................................................................................................................ 6 Anahtarlama Cihazı (Switch) ............................................................................................................... 7 Tekrarlayıcı (Repeater) ........................................................................................................................ 7 Köprü (Bridge) ..................................................................................................................................... 8 Yönlendirici (Router) ........................................................................................................................... 8 Güvenlik Duvarı (Firewall) ................................................................................................................... 9 Access Point (Erişim noktası) ............................................................................................................... 9 Modem .............................................................................................................................................. 10 Kablosuz Teknolojisi .............................................................................................................................. 11 Kızılötesi............................................................................................................................................. 12 Bluetooth ........................................................................................................................................... 13 Radyo Frekansı .................................................................................................................................. 14 Kablosuz Modem ............................................................................................................................... 14 Antenler ............................................................................................................................................. 15 Erişim Noktası .................................................................................................................................... 16 Wi-Fi .................................................................................................................................................. 17 Hotspot .............................................................................................................................................. 17 Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 1 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bilgisayar Ağı Nedir? Bilgisayar ağı, küçük bir alan içerisindeki veya uzak mesafelerdeki bilgisayarların ve/veya iletişim cihazını iletişim hatları aracılığıyla birbirine bağlandığı, dolayısıyla bilgi ve sistem kaynaklarının farklı kullanıcılar tarafından paylaşıldığı, bir yerden başka bir yere veri aktarımının mümkün olduğu iletişim sistemi. En az iki bilgisayarı birbirine bağlayarak bir ağ oluşturulur. 1980'li yıllarla birlikte, Ethernet ve LAN teknolojisinin gelişmesiyle, kişisel bilgisayarlar ve ofisler bilgisayar ağlarına kavuşmuştur. En bilinen ve en büyük bilgisayar ağı, İnternettir. İlk bilgisayar ağı, İleri Araştırma Projeleri Ajansı'nın Amerikan Savunma Bakanlığı için geliştirdiği İleri Araştırma Projeleri Ajansı Bilgisayar Ağı yani ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network)'tir. Bilgisayar Ağı Tarihçesi 1960'lı yılların sonlarında Hawaii Üniversitesi ALOHA adını verdiği bir geniş ağ kurdu. Üniversitenin amacı kampüsün değişik noktalarına yayılmış olan bilgisayarları birbirine bağlamaktı. Bu network modelinin günümüze kadar gelen en önemli özelliği CSMA/CD olarak adlandırılan tekniktir. CSMA/CD nin açılmış hali carrier detect, multiple access with collusion detect (taşıyıcı sinyalin algılanması, çoklu erişimce çarpışmanın tespiti). Taşıyıcı sinyalin algılanması -carrier sence- ağ kartının kablodan bilgi transfer etmeden önce belirli bir süre hattı dinlediği anlamına da gelir. Çoklu erişim, aynı kabloya birden fazla bilgisayarın bağlanabileceğini belirtir. Çarpışmanın tespiti ise hattaki verilerin çarpışmasını engellemek için alınmış bir güvenlik önlemidir. Bu eski ağ tasarımı bugünkü ethernetin temelidir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 2 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) 1972 yılında XEROX firması deneysel amaçlı ilk ethernet kartını üretti ve 1975 yılında ilk ethernet ürününü piyasaya sürdü. Bu ürünün orijinal versiyonu 2.95 Mbps hızında 1 km kablo ile 100 den fazla bilgisayarı birbirine bağlamak üzere tasarlanmıştı. XEROX ethernet kartı çok başarılı oldu. Intel, Xerox ve Digital 10 Mbps ethernet konusunda yeni bir standart getirdiler. Oluşturulan bu standart bugün kabul gören IEEE 802.3 standartı ile büyük benzerlikler göstermektedir. Ethernet yerel iletişim ağı altında sistemleri birbirine bağlayan bir tür kablolama ve sinyalleşme biçimidir. Bilgisayar haberleşmesinin temelinde OSI modeli geçerlidir. OSI modellemesinde ilk iki katmanda (1. katman -fiziksel- ve 2.inci katman -data link-) belirlenen Ethernet, ilk kez 1980'lerde Xerox firmasının DEC ve Intel firmalarıyla ortaklaşa yaptığı çalışmalar sonucunda, Ethernet Versiyon I. için `Blue Book Standard' (Standart Mavi Kitap) adı altında, bu versiyonun kullandığı standartları açıklayan bir kitap ortaya çıkarılmıştır. Bilgisayar Ağı Amaçları Bilgisayar ağları çeşitli amaçlar için kullanılır: İletişim kolaylığı Ağ kullanan insanlar mail, chat odaları, videolarla v.b.daha kolay ve etkili iletişim kurabilirler. Donanım paylaşımı Ağ dünyasında, ağ üzerindeki herhangi bir bilgisayar ağda paylaşılan donanım kaynaklarına ulaşabilir ve bunları kullanabilir. Örneğin ağdaki bir bilgisayar ağın paylaşıma açık yazıcısından kendi bilgisayarı üzerinden çıktı alabilir. Dosya, veri veya bilgi paylaşımı Ağdaki yetkili kullanıcı ağ üzerindeki diğer bilgisayarlardaki veri ve bilgilere ulaşabilir. Ağdaki bu bilgi ve verilere kolayca ulaşabilme seçeneği bir çok ağın önemli bir özelliğidir. Yazılım paylaşımı Ağa bağlı kullanıcı ağdaki uygulama programlarını uzaktaki bilgisayarlara kurabilir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 3 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bilgisayar Ağı Türleri Bilgisayar ağları büyüklüklerine, topolojilerine ve kullanılan protokollere göre çeşitli türlere ayrılırlar. Büyüklüklerine göre Topolojilerine göre Yıldız (Star) Topolojisi Ağaç (Hiyerarşik) Topolojisi Halka (Ring) Topolojisi Ortak Yol (BUS) Topolojisi Örgü (Mesh) Topolojisi Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 4 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bilgisayar Ağı Temel Cihazları Ethernet Kablosu Network (ağ) kablosu bilgisayarınız ile networkteki başka bir bilgisayar ile bağlantıyı ya da internet üzerinden iletişimi sağlar. Kablolarda bazen sorunlar çıkabiliyor. Bu sorunlar kablo içindeki tellerde kopmalardan ya da kablo uçlarındaki jack lardan kaynaklanır. Network kablosu sorunlarını belirlemeniz çok kolay olmayabilir. Kablo sorunları için özel network tester cihazları bulunuyor. Bu tester cihazları ile network kablonuzun içindeki tellerin tek tek hangisinde sorun olduğunu anlayabiliyorsunuz. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 5 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Ethernet Kartı Bilgisayarın bir ağa bağlanmasını sağlayan donanımdır. Genel olarak verilerin elektriksel sinyallere veya elektriksel sinyallerin verilere dönüştürülmesini sağlarlar. Bilgisayarın özelliklerine göre anakartla bütünleştirilmiş halde olabilir ya da anakart üzerindeki herhangi bir çevresel yuvaya takılı olabilir. Ağ arabirim kartı, ağda kullanılacak protokol çeşidi, sistem veriyolu ve fiziksel bağlantı çeşidine uygun olacak şekilde seçilmelidir. Ağ ara birim kartları kablo aracılığı ile ya da kablosuz olarak modem ile bağlantı kurarlar. OSI modelinde 1. ve 2. katmanda çalışırlar. Ağ arabirim kartları genel olarak 2 grupta incelenebilirler. Ethernet arabirim kartları kullanılan kablonun özelliğine göre aldıkları elektriksel sinyalleri ya da ışık dalgalarını sayısal verilere çevirir. Kablosuz (Wireless) arabirim kartları ise aldıkları elektromanyetik dalgaları sayısal verilere çevirir. Göbek (Hub) En basit ağ cihazlarından biridir. Kendine ait bir güç kaynağından beslenerek çalışır. Ağ sistemlerinde sinyallerin yeniden oluşturmasını ve yeniden zamanlanmasını sağlar. Kendisine bağlı olan bilgisayarlara paylaşılan bir yol sunar. (Kendisine gelen datayı bütün portlara gönderirler.) Bundan dolayı aynı anda haberleşmek isteyen ağa bağlı cihazların, hattın boşalmasını beklemeleri gerekir. 8 ile 24 arasında değişen port sayısına sahip cihazlardır. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 6 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bu cihazlar ağ yapılarında genellikle merkezi bir nokta oluşturmak ya da ağın güvenliğini arttırmak gibi amaçlarla kullanılırlar ve sadece bit düzeyinde işlem yapmalarından dolayı OSI modelinde 1. katman cihazlarıdır. Göbek cihazları için iki farklı sınıflandırma yapılabilir. Bu cihazlar genel olarak aktif ya da pasif olmak üzere 2 grupta incelenebilir. Aktif göbekler, gelen sinyali güçlendirerek çoklu kullanıcı ortamı için bölerken, pasif göbekler ise gelen sinyali güçlendirmeden sadece çoklu kullanıcı ortamı için bölerler. Bundan dolayı pasif göbekler kablo uzunluğunu arttırmak amaçlı kullanılmazlar. Anahtarlama Cihazı (Switch) Anahtarlama cihazları da göbek gibi kendisine bağlı bilgisayarlara yol sunar. Ancak göbek cihazlarından farklı olarak anahtarlamalı olarak yol sunarlar. Ağ yapısına dahil iki bilgisayar birbiri ile haberleşirken anahtarlama özelliğinden dolayı diğer bilgisayarlar da aralarında iletişim kurabilirler. Bundan dolayı göbek cihazlarına göre daha yüksek performans gösterirler. 8 ile 48 arasında değişen port sayısına sahip ve şaseli modelleri vardır. Şaseli anahtarlarda gerektiğinde port eklenebilir. OSI modelinde 2. katman cihazlarıdır. Paketleri MAC adreslerine göre yönlendirirler ve MAC adreslerine bağlı çarpışma alanları ayırırlar. Ağları birbirinden yalıtılmış kanallara bölerler ve özel bir durum olmadığı sürece gönderilen paket diğer kanallara karışmadığından trafiği bozmaz. Tekrarlayıcı (Repeater) Tekrarlayıcılar, bir ethernet segmentinden aldığı elektriksel veriyi yenileyerek ve ikili koda dönüştürerek diğer segmente ileten ağ cihazlarıdır. Bu yönüyle tekrarlayıcı(repeater), hem sinyal gücünün arttırılmasını, hem de elektriksel olarak bozulmuş sinyallerin iyileştirilmesini sağlar. Tekrarlayıcılar, telefon, telgraf, mikrodalga, optik haberleşme gibi pek çok sistemde kullanılmaktadır. Tekrarlayıcılar da göbekler gibi sadece bit seviyesinde işlem yaptıklarından OSI modelinde 1. katman cihazlarıdır. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 7 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Köprü (Bridge) Köprüler aynı protokolü kullanan iki veya daha fazla bağımsız ağı birbirine bağlamak için kullanılan ağ cihazlarıdır. İki bağımsız ağ arasına konularak her iki tarafa da aktarılmak istenen verileri inceler. Eğer veri adresi ağdaki bir adres ile örtüşüyorsa verinin o ağa geçmesine izin verir; aksi durumlarda ise verinin ağa geçmesine izin vermez. Yönlendirici (Router) Programlanabilir ve gerekli ayarlar yapıldığında uzak bir ağa erişmek için mevcut birden fazla yol arasında kullanılabilecek en iyi yol (Best Determination Path) seçimini yapabilen ağ cihazlarıdır. Yönlendiriciler, bütün ağları ya da ağ bölümlerini birbirine bağlayabilir. OSI modelinde 3. katman cihazı olan yönlendiriciler gerekli arayüz modülleri kullanılarak OSI modelinde 2. katmanda çalışan birbirinden farklı iki ağ cihazını birbirine bağlayabilir. Sadece ağ adresi bilinen verilerin aktarılmasına izin vererek ağ trafiğini azaltırlar. Genel olarak dinamik yönlendiriciler ve statik yönlendiriciler olarak ikiye ayrılırlar. Dinamik yönlendiricilerde, rotalar otomatik olarak biçimlendirilir ve veri için en iyi rota yönlendirici tarafından seçilebilir. Statik yönlendiricilerde ise rotalar elle biçimlendirilir ve hep aynı rota kullanılır. Statik yönlendiriciler, dinamik yönlendiricilere göre daha güvenlidir. Dinamik yönlendiricilerde güvenliği arttırmak için elle biçimlendirme tercih edilebilir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 8 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Güvenlik Duvarı (Firewall) Özel ağlar ile İnternet arasında her iki yönde de istenmeyen trafiği önlemek amacı ile kullanılan ağ cihazlarıdır. Verimli olarak kullanılabilmeleri için İnternet ile özel ağ arasındaki tüm trafik cihaz üzerinden geçmeli ve gerekli erişim listeleri uygun bir stratejide hazırlanmış olmalıdır. Access Point (Erişim noktası) Erişim noktası cihazları kablolu bir ağa kablosuz erişim yapılmasını sağlayan cihazlardır. Göbek, anahtarlayıcı ya da kablolu yönlendiricilere takılarak kablosuz iletişimin sağlanması için gerekli sinyallerin oluşturulmasını sağlarlar. Bununla birlikte erişim noktaları, kablosuz ağ sinyallerinin güçlendirilerek kablosuz ağın etkin olduğu mesafenin artırılması amacıyla da kullanılabilir. Kablosuz iletişim özelliği olan yönlendiricilerin kullanıldığı sistemlerde, access point(erişim noktası) kullanımına gerek yoktur. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 9 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Modem Bilgisayarın telefon hatları ile bağlantısını sağlayarak bilgisayarın ağa bağlanmasını sağlayan cihazlardır. Bilgisayardan aldıkları digital verileri analog sinyallere dönüştürerek telefon hatlarına aktarılmasını sağlarlar. Harici olarak bilgisayara takılarak kullanılırlar. Modemler genel olarak 4 grupta incelenebilirler. Analog modemler, ethernet kartından gelen dijital verileri telefon hatlarında iletilen analog işaretlere ya da telefon hatlarından gelen analog verileri sayısal verilere çevirirler. Günümüzde masaüstü ve dizüstü bilgisayarların İnternet erişimlerinin sağlanması için sıklıkla kullanılırlar. Dijital modemler ise verinin sayısal yapısı bozulmadan ulaşması istenen noktaya ulaştırırlar. ADSL modemler ise yapı itibari ile dijital ve analog modemlerden biraz daha farklıdır. ADSL sisteminde, bilinen bakır kablolama alt yapısı kullanılır. Telefon hattının her ucuna bir ADSL modem eklenerek veri alma (download), veri gönderme (upload) ve POTS (Plain Old Telephone Service – Düz Eski Telefon Hizmeti) olarak adlandırılan geleneksel telefon servis kanalı olmak üzere 3 farklı kanal oluşturulur. Normal telefon görüşmelerinizi yaparken 0 kHZ ile 4 kHz arasında değişen frekans aralığı kullanılırken, ADSL data iletimi için 4 kHz ile 1100 kHz aralığını kullanıldığından için İnternete bağlıyken aynı anda telefon görüşmesi yapmaya olanak sağlar.ADSL modemler sayısal verileri analog verilere çevirmeden doğrudan olduğu gibi iletir. Sistem asimetrik olarak çalıştığından veri alma ve veri gönderme için kullanılan bant genişlikleri birbirinden farklıdır. CSU/DSU modemler ise yerel alan ağlarında kullanılan veri çerçeveleri (data frame) geniş alan ağı çerçevelerine veya geniş alan ağı çerçevelerinini yerel alan ağı çerçevelerine dönüştürmek için kullanılır. Ayrıca geniş alan ağlarında verinin iletiminin sağlanması için veri iletiminin yapılacağı hattın iki ucunda saat darbesi (clock rate) değerlerinin aynı olması gerekir. Geniş alan ağı sistemlerinde saat darbesi değeri bu cihazlar tarafından belirlenir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 10 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Kablosuz Teknolojisi Kablosuz iletişim, kablolu iletişimin yanı sıra bir noktadan başka bir noktaya kablo hattı kullanmadan veri, ses veya görüntü taşınmasına denir. Buna göre kablosuz iletişimi kablolu iletişimden ayıran önemli nokta, iletim ortamı olarak havanın kullanılmasıdır. Modern kablosuz iletişim, Heinrich Rudolph Hertz’in radyo dalgası olarak bilinen elektromanyetik dalgaları keşfetmesiyle 1800’lü yılların sonunda başlar. Guglielmo Marconi 1901 yılında radyo dalgalarını kullanarak Atlantik Okyanusu’nun karşısına kablosuz telgraf ile mesaj göndermiştir. 1920’de radyo, telgraf ve radyo telefonlar kullanılmaya başlanmıştır. 1940’lı yıllarda yapılan gelişmiş radar sistemiyle kısa dalga boyları kullanılarak radyo mesajlarının taşınması gerçekleşmiştir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 11 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Dalga boyu küçük olan bu dalgalar günümüzde mikrodalga olarak bilinir. Mikrodalgalar, daha çok bilgiyi daha büyük hızla ve daha güvenilir taşımayı mümkün kılar. Daha sonra geliştirilen “Spread spectrum(dağınık spektrum)” teknolojisi ile veriler daha güvenli olarak taşınmaya başlanmıştır. 1950’li yıllarda radyo tabanlı “paging system” ile radyo teknolojisi kullanarak kıtalar arasında ses ve telgraf alışverişi gerçekleştirilir. 1983 yılında hücresel telefonların çıkması ile kablosuz ağ teknolojileri kullanıp gruplar hâlinde bilgisayarların birbirlerine bağlanması için yeni sistemler geliştirilir. Bununla birlikte “IEEE” standartları ortaya çıkar. Her yeni teknolojinin gelişmesiyle kişilerin yaşama şekillerini değiştiren ilerlemeler meydana gelmiş. Bu bağlamda günümüzde kablosuz erişim teknolojisi ile çalışan taşınabilir bilgisayar, masaüstü bilgisayar, el bilgisayarı, kişisel sayısal yardımcı (PDA- Personel Digital Assistant), cep telefonu, kalemli bilgisayar ve çağrı cihazları gibi aygıtlar kullanılır hâle gelmiştir. Kızılötesi Kızılötesi (IR: Infrared), nispeten daha düşük seviyeli bir enerji olup duvar veya diğer nesnelerden geçemez. Radyo frekanslarıyla değil ışık darbeleriyle çalışır. Bu nedenle veri iletiminin olması için iki cihazın birbirini görmesi gerekir. Kişisel Sayısal Yardımcı (PDA), kişisel bilgisayar, uzaktan kumanda aygıtları gibi aygıtlar arasında bağlantı kurmak amacıyla kullanılabilir. Kızılötesi Doğrudan Erişim (IrDA) bağlantı noktası olarak bilinen özel bir iletişim bağlantı noktası, aygıtlar arasında bilgi alışverişi yapılmasını sağlamak için kızılötesi bağlantısı kullanır. Kızılötesi ile cihazlar arasında yalnızca birebir bağlantı gerçekleştirilebilir ve 900 MHz hızında veri iletimi gerçekleştirilebilir. Düşük güç tüketimi, radyo dalgalarından etkilenmemesi, kapalı ortamlarda izinsiz dinlemeye ve bozucu etkilere karşı tam bir güvenlik sağlaması ve herhangi bir lisans gerektirmemesi kızılötesi teknolojinin avantajlarıdır. Dezavantajları ise iletişim mesafesinin kısa olması (1015 m), sinyallerin katı cisimleri geçememesi ve hava şartlarından etkilenmesidir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 12 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bluetooth Bluetooth, kısa mesafedeki aygıtları birbirine bağlayan bir kablosuz teknolojidir ve adını Viking savaşçısı Harald’dan almıştır. Bu kişi, Norveç ile Danimarka’yı birleştirmesi ile tanınmaktadır. Kral Harald’ın farklı politikaları bir araya getirmesi gibi bluetooth’da cep telefonları, bilgisayarları, PDA’ları, yazıcıları kablosuz olarak bir araya getirir. Cep telefonları ve cep telefonu aksesuarları arasında kablosuz iletişim sağlayabilecek düşük güç tüketimli, düşük maliyetli bir radyo arabirimi üzerinde 1994 yılında yapılan araştırmalar sonucunda Bluetooth teknolojisinin kapıları açılmıştır. 1998 yılının başlarında bilgisayar ve telekomünikasyon endüstrisinin Bluetooth teknolojisiyle ilgilenen öncü firmaları Bluetooth Özel Çalışma Grubu (SIG: Special Interest Group) altında birleştiler. SIG’nin temel amacı Bluetooth teknolojisinde yaşanan gelişmeleri yakından izlemek ve bu teknoloji için açık, global bir ağın oluşmasını sağlamaktır. Kuruluşun diğer çalışmaları arasında frekans bandı uyumu ve teknolojinin kitlelere tanıtılması yer almaktadır. SIG organizasyonu kendi içinde her biri teknolojinin belli bir kısmına (yazılım, hava arayüzü gibi) odaklanmış, çeşitli çalışma gruplarına ayrılmıştır. Bluetooth, kısa radyo dalgaları kullanılarak kablosuz iletişim yapmaya olanak sağlayan bir teknolojidir. Mobil telefon ve dizüstü bilgisayara yerleştirilecek bluetooth mikroçipi bugünkü ara kablonun yerini almıştır. Yazıcılar, cep bilgisayarları, masaüstü bilgisayarları, fax makineleri, klavyeler ve herhangi başka bir elektronik aygıt bluetooth sisteminin bir parçası olabilir. Bluetooth, aygıtların birbirine fiziksel olarak bağlanma zorunluluklarını yok etmesinin yanında mevcut veri ağlarına tüm standartlara uyabilecek bir köprü, ikincil bir arayüz ve küçük özel (ad hoc) gruplar için sabit altyapılı (infrastructure) ağlardan bağımsız bir mekanizma sağlar. Araçlar birbirlerinin görüş alanında olmasalar bile ses ve bilginin ucuz, çabuk ve güvenli iletimini sağlar. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 13 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Radyo Frekansı Radyo frekansı (RF) dalgaları duvarlardan ve diğer nesnelerden geçerek kızılötesinden daha geniş bir aralık kullanır. RF bantlarının belirli alanları kablosuz yerel alan ağ (WLAN), kablosuz telefon ve bilgisayar çevresel aygıtları gibi lisanssız aygıtların kullanımına ayrılmıştır. Bu alanlar, 900 MHz, 2.4 GHz ve 5 GHz frekans aralıklarındadır. 2.4 GHz ve 5 GHz bantları kullanan teknolojiler, çeşitli IEEE( Elektrik Elektronik Mühendisleri Enstitüsü) 802.11 standartlarına uygun modern kablosuz LAN teknolojileridir. Bunlar daha yüksek güç düzeyinde iletim sağlayıp daha geniş aralık sunarak bluetooth teknolojisinden ayrılır. Kablosuz Modem Kablosuz modem internetten gelen verileri alır, radyo frekanslarına dönüştürür ve üzerindeki anten ile bulunduğu ortama yayar. Kablosuz istemcide bulunan kablosuz ağ arayüz kartı (PIC, PCMCIA) sayesinde yayılan sinyal yakalanır ve bilgisayar dili olan binary sisteme(1 ve 0’lara) dönüştürülür. Bu işlemi tersi veriler, istemciden radyo sinyali olarak yayılır ve modem tarafından algılanıp çözülür. Böylece cihazlar birbirlerini algılayacak programlama dilleri ile iletişim kurmuş olur. Kablosuz modemler aynı zamanda kablosuz yönlendirici ve erişim noktası işlevlerini gerçekleştirir. Bu cihazlar günümüzde 802.11b, 802.11g ve 802.11n standartlarının birini veya tümünü desteklemektedir. Kablosuz ağ kurulumunda kablosuz modemin desteklediği standartlar önemlidir. Çünkü bu standartlar hız ve mesafe olarak değişiklik göstereceği için ağın kullanım şekline göre modem standardı seçilir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 14 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) 802.11a saniyede 54 Mbit/s, 802.11b 11 Mbit/s, 802.11g saniyede 54 Mbit/s, 802.11n ise yaklaşık 300 Mbit/s hızlarında iletişimi desteklemektedir. Mesafe aralığı olarak da 802.11a 50 m, 802.11b 100 m, 802.11g 100m ve 802.11n yaklaşık 250 m’lik alanları kapsamaktadır. Kablosuz modemler genelde 3’ü 1 arada cihazlardır. Aynı anda erişim noktası, tekrarlayıcı ve köprü olarak kullanılabilir veya gerekli modem ayarları yapılarak bu/ özelliklerden sadece biri kullanılabilir. Antenler Antenler, erişim noktalarında veya kablosuz modemlerde kullanılır. Kablosuz cihazın çıkış sinyali gücünü artırır. Kablosuz istemci gibi diğer cihazların sinyalini alır. Bir antenin sinyal gücündeki artışa kazanç denir. Yüksek kazançlar genellikle yüksek iletim mesafelerine çevrilir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 15 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Anten, elektromanyetik dalgaları yaymak veya yakalamak için kullanılan elektronik devre elemanıdır. Antenler vericilere bağlı olarak kullanıldıklarında enerjilerini, frekansı ayarlanabilir bir güç osilatöründen alır. Küçük bir kısmı ısıya çevrilip harcanan enerjinin geri kalan bölümü, anten tarafından boşluğa yayılır. Alıcılara bağlı kullanılan antenler ise boşluktaki elektromanyetik enerjiyi yakalayıp bunu bir transmisyon hattı vasıtasıyla alıcı devreye iletmektir. Alıcı ve verici antenleri, fiziki özellikleri nazara alındığında farksızdır hatta bir anten aynı anda hem alıcı hem de verici vazifesi görebilir. Erişim Noktası Erişim noktası (AP: Access Point), kablosuz LAN sisteminin kurulması için merkezî konumda olan ve kapsama alanı içerisindeki tüm trafiği yöneten bir kablosuz cihazdır. Büyük alışveriş merkezi, hava alanı, tren istasyonu, otobüs terminali, otel veya restoran gibi açık alanlarda kablosuz ağ kullanarak internete genellikle bir erişim noktası aracılığı ile bağlanılır. Bu durumda erişim noktasının (AP’nin) oluşturduğu kablosuz internet bağlantısının fiziksel alanı “Erişim Alanı-Kapsama Alanı” olarak adlandırılmaktadır. Kablosuz cihazlarda bulunan ağ kartları otomatik frekans tarama özelliğine sahip olduklarından kendilerine ulaşan kablosuz LAN sinyalini algılayabilir. Ağ kartı tarafından doğru frekans kanalı (802.11a, 802.11b, 802.11g ve 802.11n) bulunduktan sonra erişim noktası ile kablosuz cihazlar arasında bağlantı kurulumu başlatılır. Kablolu modem (router) varsa bilgisayarı ağa bağlamak için erişim noktasına ihtiyaç yoktur ancak kablosuz ağ alanının kapsama alanını artırmak için yönlendiriciye bir erişim noktası bağlanabilir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 16 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Wi-Fi Wi-Fi ağ ortamlarına verilen isimdir. Ev veya küçük işyerlerinde kablosuz bağlantı özelliğine sahip bilgisayarlar arasında kablosuz modem üzerinden (altyapılı ağ) veya kablosuz modem kullanılmadan (geçici ağ) bir kişisel alan ağı oluşturulabilir. Bunun sonucunda aynı ağda bulunan bütün bilgisayarlar, cep telefonları ve diğer kablosuz aygıtlar dosya veya yazıcı paylaşımı gibi özellikleri kullanarak iletişim kurabilir, aynı hattan internete çıkabilir. Hotspot Şehir genelinde kurulan verici antenlerle Wi-Fi bölgeler (Hotspot) yaratılır. Wi-Fi bölgelerinde bulunan antenler kapsama alanlarında bulunan bilgisayarlarla bağlantı kurarak veri alışverişi yapar. Kafelere, alışveriş merkezlerine, tren istasyonlarına, restoranlara, süpermarketlere, kampüslere, hastanelere ve bunun gibi birçok alana Wi-Fi teknolojisi uygulanabilir. Bu ortamlarda dizüstü bilgisayar, PDA’lar veya wi-fi desteği olan cep telefonları ile internete bağlantı sağlanabilir. Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 17 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) KAYNAKÇA http://bidb.itu.edu.tr/seyirdefteri/blog/2013/09/07/temel-a%C4%9F-cihazlar%C4%B1 http://www.angelfire.com/az2/tamerozbay/network/networkcihazlari.htm http://www.reitix.com/Makaleler/Network-(Ag)-Cihazlari-Nelerdir/ID=1459 http://agcihazlari.blogspot.com.tr/2009/03/agnetwork-nedir-ag-cihazlar-nelerdir.html https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgisayar_a%C4%9F%C4%B1 https://tr.wikipedia.org/wiki/Kategori:A%C4%9F_donan%C4%B1mlar%C4%B1 http://www.bilgisayarnedir.net Yakup KURT www.yakupkurt.net Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 18 Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr Niğde Üniversitesi | Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) ÜRÜN Ethernet Kartı HUB Anahtar(Switch) Yönlendirici Firewall Modem Yakup KURT www.yakupkurt.net EN UCUZ EN PAHALI 10,11 TL TP-LINK TF-3200 10/100Mbps hızında Half-Duplex ve Full-Duplex TF-3200 10/100Mbps PCI Ağ Adaptörü IEEE 802.3, IEEE 802.3u ve IEEE 802.3x ile tamamen uyumludur. Son derece entegre ve uygun 32bit PCI Ethernet Adaptördür. 191.77 TL LogiLink PC0069 133Mbps'e kadar veri aktarım hızı sunar. USB3.0 Rev 1.0 standardı ile uyumludur. Standart ve düşük profilli kasalar ile uyumludur. 11,86 TL Dark Connect Master U24 4 Adet USB Çıkış Airties AIR-0105 5 Port 10/100Mbps FİYAT = 22,90 TL Dark WRT151 150Mbit 802.11n WiFi 1 Port Ethernet Kablosuz Router FİYAT = 41,84 TL Fortinet FortiGate-60D 1518 Byte Firewall Kapasitesi: 1,5 Gbps 512 Byte Firewall Kapasitesi: 1,5 Gbps 64 Byte Firewall Kapasitesi: 1,5 Gbps FİYAT = 3.787 TL TP-LINK TD-W8961N 300Mbps Kablosuz N Hızı 4 portlu 10/100 Mbps ADSL2 FİYAT = 79,90 TL Tayfun MUTLU www.tayfunmutlu.com 19 322,53 TL LogiLink UA0175 LogiCloud Kablosuz Multi-LUN (Logical Unit Number) desteği Chipset : Ralink RT5350 : SDRAM : SPI Flash ROM 8 MB : Çevre denetimi için MCU Wifi D-Link DGS-1210-28P 24-Port 10/100/1000Mbps PoE + 4-Port Combo SFP Switch FİYAT = 3.423,98 TL Asus RT-AC87U Dual-Band AC2400 4Port Repeater Access Point FİYAT = 936,86 TL Fortinet FortiGate -240D 1518 Byte Firewall Kapasitesi: 4 Gbps 512 Byte Firewall Kapasitesi: 4 Gbps 64 Byte Firewall Kapasitesi: 4 Gbps FİYAT = 26.508 TL TP-LINK Touch P5 AC 1900 Mbps Touch Screen Wi-Fi Modem FİYAT = 693,87 TL Ufuk TAŞDURMAZLI www.ufuktasdurmazli.com.tr
