DENEY-7

32
DENEY-7
(Tez Faz Trafonun Boşta ve Kısadevre Çalışması)
Deney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar
Deneyin tüm adımları için aşağıdaki cihaz ve ekipmanların bulunması gerekir.
Deneye başlamadan önce bunların masanızda bulunup bulunmadığını kontrol
ediniz. Eğer eksikler varsa deney sorumlusundan yardım isteyerek
tamamlayınız. Ayrıca deney düzeneğine enerji vermeden önce tük kaynakları
minumuma aldıktan sonra deneye başlayınız.
Tek faz Trafo(Şekil-3),
3 Faz Ayarlanabilir Ayaklı Enerji Kaynağı
(Şekil-9), Power Meter (Aşağıda Şekil-11),
Yeterli miktarda bağlantı kabloları.
Deneyin Yapılışı
Bu deney 2 aşamadan meydana gelmektedir. Bu aşamalarda trafoya ait bazı
parametrelerin belirlenmesi için çeşitli ölçümler alınacaktır.
Tek faz trafonun Şekil-3’ de görüldüğü gibi 1 tane primer girişi, 3 tane de 55V,
110V ve 220V olan çıkışı vardır.
Power Meter gerekli bağlantıları yapıldıktan sonra gerilim, akım, aktif güç, cosφ
gibi değerleri gösterir.
Şekil-11 Power Meter.
32
33
Capaticive ve Ohmic Load’lar ise Şekil-12 de görüldüğü gibi içerisinde özdeş
3’er tane kondansatör ve direnç vardır. Bu kondansatör ve dirençlerin içeriden
bir birleri ile hiçbir bağlantısı yoktur.
Şekil-12 Ohmic ve Capaticive Load.
Aşama-1 Bu aşamada tek faz trafo boşta çalıştırılacaktır. Bunun için deney
masasının üst kısmınki fazlardan bir çıkış alarak trafonun primerdeki A1 ucuna,
Nötründen çıkış alarak trafonun B1 ucuna girilir. Trafonun seconderindeki a3 ve
b3 isimli uçlarından birer çıkış alınarak AC voltmetreye bağlayınız. Ardından
deneye masasına enerji verilerek kullanılan enerji kaynağının yanındaki
analizörden Akım, Gerilim ve Aktif güç değerlerini ve voltmetre ile seconder
gerilimini okuyarak Tablo-13’e kaydediniz.
Aşama-2 Bu aşamada ise tek faz trafo kısa devre çalıştırılacaktır. Bu kez enerji
kaynağı olarak 3 faz ayarlanabilir ayaklı enerji kaynağı kullanılacaktır. Bunun
için ilk önce bu kaynağın gerilimini bağlantıları yapmadan sıfıra alınız. Aksi
33
34
halde yüksek gerilimde trafo kısa devre olduğu için aşırı akım gibi istenmeyen
durumlar meydana gelecektir. 3 faz ayarlanabilir ayaklı enerji kaynağının sağ
kısmındaki AC bölümde bulunan L1 den ve N’ den çıkış alarak Power Metrenin
üzerinden Lin ve Nin kısımlarına giriş yapınız. Ardından Power Metrenin Lout
ve Nout uçlarından çıkış alarak trafonun A1 ve B1 isimli primer uçlarına takınız.
Sekonder kısmı kısa devre yapmak için ise a3 ve b3 isimli çıkış uçlarını bir
kablo ile bir birine bağlayınız (böylece 2 uç kısa devre olmuştur). Ardından
masaya enerji vererek daha önceden minumum gerilime alınmış 3 faz
ayarlanabilir ayaklı enerji kaynağının gerilimini yavaş yavaş 60V’a çıkarınız.
Gerilim 60V’ da iken Power Metre üzerinden Akım, Gerilimi ve Aktif Güç
değerlerini ölçerek Tablo -13’e kaydediniz.
34
35
DENEY RAPORU
(Deney No 7)
Grup No: …
Öğrenci Ad ve Soyadları: …………………….....................................................
…………………………………………………………………………………….
Tablo-13
Tablo-14
Primer Akımı
Primer Akımı
Primer Gerilimi
Primer Gerilimi
Primer Aktif Gücü
Primer Aktif Gücü
Soconder Gerilimi
-
@Açık devre deneyi
-
@ Kısa devre deneyi
35
36
Sorular
1- Deneyde aldığınız ölçümlere göre primer ve seconder sargı ların direnç ve bobin
değerlerini hesaplayınız.
2- Deneyde aldığınız ölçümlere göre mıknatıslanma endüktansını ve demir kayıp
dirençlerini hesaplayınız.
36