Thymoquinon`un Deneysel Astım Modelinde Antiastmatik Etkisinin

Thymoquinon’un Deneysel Astım Modelinde Antiastmatik Etkisinin Araştırılması,
Neriman Özcan Şahin, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
Tez Danışmanı: Doç. Dr. S. Oktay Arslan
Nigella sativa (NS) tohumları ve bu tohumlardan elde edilen yağ geleneksel olarak halk arasında
yıllardır astım ve bazı inflamatuvar hastalıkların tedavisinde kullanıla gelmiştir. Thymoquinon (TQ)
bu tohumların uçucu yağından elde edilen en büyük ve en etkin kimyasal yapıdır. Bu çalışmada,
Ovalbumin (OVA) ile duyarlı hale getirilmiş ratlara OVA ile provake edilmeden 48, 24 ve 0.5 saat
önce TQ (3, 10, 30 mg/kg, i.p.)
uygulanmıştır. TQ’un 10 mg/kg dozdaki bulgularında, BAL
sıvısındaki total beyaz hücre sayısı istatistiksel olarak Grup 2 ile karşılaştırılmıştır. Grup 2 de BAL
sıvısındaki total beyaz hücre (1700 ± 129) ve Eozinofil (298 ± 21) değerleri bulunmuşken, TQ 10 mg /
kg dozda BAL daki total hücre sayısı (775 ± 179) ve Eozinofil (55 ± 22) değerlerinde kaydedeğer
bir farklılık bulunmuştur. TQ’un 30 mg/kg dozunda BAL sıvısındaki total beyaz hücre (517±104),
eozinofil (43 ± 8) değerleri bulunmuş ve akciğerlerdeki BAL sıvısında total beyaz hücre sayısını
önemli ölçüde azalttığı, ancak 3 mg/kg dozun BAL sıvısındaki total beyaz hücre (1375 ± 201),
eozinofil (166 ± 30) değerleri ile önemli bir değişiklik meydana getirmediği bulunmuştur. TQ ile
bulunan sonuçlar, bir lökotrien reseptör antagonisti olan Montelukast’ın 6.6 mg/kg doz ile bulunan
sonuçlara yaklaşık değerler bulunmuştur. Bu bulgular, astım semptomlarının oluşmasında rolü olan
lökotrienlere karşı TQ’ nun baskılayıcı bir etkisi olabileceğini düşündürmektedir. Belki TQ, araşidonik
asitten
lökotrienlerin
oluşmasına
giden
yolda
5-OH
lipooksijenaz enzimini inhibe ediyor
olabilir. Bütün bu antiastmatik etkiyi, en önemli özelliği olan antioksidan ve antihistaminik etkileriyle
de destekliyor olabilir.
Anahtar
Kelimeler:
Thymoquinon
bronkoalveolar lavaj sıvısı (BAL), rat
(TQ),
deneysel
astım
modeli,
ovalbumin (OVA),