KARIŞIMLARIN BĐLEŞENLERĐNE AYRILMASI KARIŞIMLARIN BĐLEŞENLERĐNE AYRILMASI ÖZÜTLEME KRĐSTALLENDĐRME DAMITMA KROMOTOGRAFĐ SÜRE Karışımlar 1 ders saati Karışımların bileşenlerine ayrılması 1 ders saati Etkinlik; soru çözümü ve deneyler 2 ders saati HEDEF Karışımların bileşenlerine ayrılması konusunu benimsetmek. DAVRANIŞLAR * Konunun ne olduğu açıklanır. * Karışımların özelliklerini açıklar. * Karışımlara çevresinden örnekler verir. * Karışımları görünüşlerine göre gruplandırır. * Homojen ve heterojen karışımlar arasındaki farkları sıralar. * Heterojen karışımlardan basit karışım, emülsiyon, süspansiyonu açıklar. * Karışımların bileşenlere ayrılmasında maddelerin ayırt edici özelliklerinden yararlanıldığı için öncelikle maddelerin ayırt edici özellikleri vurgulanır. * Karışımları ayırmak için yöntem önerir. *Karışımları bileşenlerine ayırma yöntemlerinden özütleme, kristallendirme, damıtma, kromotografi yöntemlerinde hangi ayırt edici özelliklerin kullanıldığı açıklanır ve yöntemlerin hangi basamaklarda ilerlediği anlatılır. * Bu yöntemler deneylerle pekiştirilir. HAZIR BULUNUŞLUK: Karışımların bileşenlere ayrılması konusunun anlaşılabilmesi için maddenin ayırt edici özelliklerinin bilinmesi gerekir. Fiziksel ve kimyasal değişim konularına, homojen ve heterojen karışım kavramlarına hâkim olmak gerekir. Maddenin fiziksel hallerine ve özelliklerine hâkim olunmalıdır. Ayırt Edici Özellik Katı Sıvı Gaz Özkütle + + + Genleşme + + - Esneklik + - - Çözünürlük + + + Đletkenlik + + + Kaynama Noktası - + - Erime Noktası + - - Donma Noktası - + - KARIŞIMLAR Karışımlar: Birden fazla maddenin kimyasal özellikleri değişmeyecek şekilde rasgele oranlarda bir araya getirilmesi ile oluşturulan yeni maddelere karışım adı verilir. Saf değildirler. Karışımı oluşturan maddelerin kimyasal özellikleri korunur. Fiziksel yollarla ayrıştırılabilirler. Erime ve kaynama noktaları sabit değildir. Sabit bir özkütleleri yoktur. Karışımı oluşturan maddeler arasında sabit bir oran yoktur. Karışımlar Homojen karışımlar Heterojen karışımlar Homojen Karışımlar: Her yerinde aynı özellikleri gösteren karışımlara homojen karışım denir. Çözelti olarak da adlandırılan homojen karışımlar tek bir madde gibi davranırlar. Heterojen Karışımlar:değişik yerlerinde farklı özellikler gösteren karışımlara heterojen karışımlar denir. KARIŞIMLARI N BĐLEŞENLER ĐNE AYRILMASI HOMOJEN KARIŞIMLARI N BĐLEŞENLERĐ NE AYRILMASI KRĐSTALLEN DĐRME AYRILMSAL DAMITMA HETEROJEN KARIŞIMLARI N BĐLEŞENLERĐ NE AYRILMASI KROMOTOG RAFĐ ÖZKÜTLE FARKI MIKNATISLA NMA ELEKTRĐKLE NME Karışım ve bileşik arasındaki fark Kum tuz karışımı Naftalin kum karışımı Zeytinyağı su karışımı KARIŞIMLARIN BĐLEŞENLERĐNE AYRILMASI ĐLE ĐLGĐLĐ DEĞERLENDĐRME SORULARI 1)Karışımları bileşenlerine ayırma yöntemleri nelerdir? 2)Zeytinyağı su karışımı hangi ayrılma yöntemiyle ve nasıl ayrılır? 3)Kromatografi yönteminin açıklayınız? KARIŞIMLARIN BĐLEŞENLERĐNE AYRILMASI ĐLE ĐLGĐLĐ DEĞERLENDĐRME SORULARI 4)Alkol su karışımı ……………. yöntemiyle ayrılır. 5)Hava ……………… karışımına örnektir. 6)Heterojen katı sıvı karışımlarına ………….. denir. KARIŞIMLARIN BĐLEŞENLERĐNE AYRILMASI ĐLE ĐLGĐLĐ DEĞERLENDĐRME SORULARI 7) I. Odun talaşı-demir tozu II. Alkol-su III. Zeytinyağı-su Yukarıdaki karışımlardan hangilerinin ayrılmasında özkütle farkından yararlanılmaz? A)Yalnız II B)Yalnız I C)Yalnız III D) II ve III 8)Aşağıdakilerden hangisi homojen karışımdır? A)tuzlu su B)sis C)yağlı boya D)süt 9)Aşağıdaki karışımlardan hangisi süzme yöntemiyle bileşenlerine ayrılabilir? A) kum-su B) tuz-su C) zeytinyağı-su D) ispirto-su HAZIRLAYANLAR FĐGEN HASRET HÜSEYĐN GÜLER GÜLDEN KAYA