Sayın Muhammet Ecel TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Sayın Muhammet Ecel
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
ANKARA
İstanbul, 23 Mayıs 2017
Ref: MA/os:17/712
Sayın Muhammet Ecel,
TÜSİAD olarak ülkemizde sürdürülebilir kalkınma ve iklim değişikliğiyle
mücadeleye yönelik politika araçlarının oluşturulmasına büyük önem veriyor, bu
itibarla Sürdürülebilir Kalkınma Yuvarlak Masası ve ona bağlı olarak çalışan Çevre
ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu faaliyetleri kapsamında konuyla ilgili gelişmeleri
yakından takip ediyoruz.
Bu çerçevede, Bakanlığınızca yürütülmekte olan Karbon Piyasalarına Hazırlık
Ortaklığı (PMR) Türkiye Projesi kapsamındaki çalışmalara da mümkün olan azami
katılımı ve katkıyı sağlamaya gayret gösteriyoruz.
Bu anlayışla, PMR Türkiye projesinin geneline yönelik değerlendirme ve
önerilerimiz aşağıda sunulmaktadır:
-
-
-
-
Piyasa temelli mekanizmaların tasarım unsurları belirlenirken sektörlerin
yapısı göz önüne alınmalı, maliyet etkin azaltımlar için teşvik mekanizmaları
oluşturulmalıdır.
İklim değişikliği ile mücadele kapsamında atılacak adımlar ve salımların
azaltılması konularında gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye’de karbon
kaçağı ve rekabet edebilirlik konularına yönelik gerekli önlemler alınmalı,
rekabet riski olan sektörlerin korunması için daha ayrıntılı analizler
yapılmalıdır.
PMR projelerinin yürütüldüğü Türkiye ve benzeri ülkelerdeki gelişmeler,
uygulamaya alınacak ekonomik araçlar ve planlamalar ile ilgili olarak belirli
periyodlarda ayrıntılı değerlendirmelerin aktarılması faydalı olacaktır.
Proje sonuçlarının, ilgili plan ve politikaların oluşturulması sürecinde karar
vericiler tarafından girdi olarak kullanılmasının öngörülmesi durumunda
paydaşlar ile ayrıntılı istişare edilmesi ve proje sonuçlarının bütüncül
ekonomik etki analiz çalışmaları ile birlikte değerlendirilmesi önem
taşımaktadır.
“Diğer
Piyasa
Temelli
Mekanizmaların
Türkiye’ye
Uygunluğunun
Değerlendirilmesi Bileşeni” analiz raporuna ilişkin değerlendirme ve önerilerimiz ise
8 Mayıs 2017 tarihinde Bakanlığınıza iletilmiştir.
Bu hususlara ilave olarak, PMR Türkiye projesinin son aşaması “Türkiye'de Karbon
Fiyatlandırmasının Mali, Ekonomik ve Sektörel Etkilerinin Modellenmesi”
kapsamında 12 senaryonun çalışılması esnasında kullanılmak üzere veri talep etme
süreci de proje ekibi tarafından yürütülmektedir. Bu aşamada gerçekçi öngörüler
oluşturulmasını teminen kullanılacak veriler bağlamında bazı değerlendirmelerimizi
de paylaşmak isteriz:
-
-
-
-
-
İş dünyasını temsil eden bir sivil toplum kuruluşu olarak TÜSİAD
üyelerinden faaliyetleri, kapasiteleri, yatırım projeksiyonları, üretim
prosesleri gibi sınai ve ticari gizlilik sınırlarına girebilen verileri
toplamamaktadır.
Öte yandan, iş dünyasının aktörlerinin gönüllülük esasıyla üye olduğu bu tür
örgütler sektörel bir veri üretme açısından da sağlıklı bir örneklem çıkarmaya
olanak vermemektedir.
Sektörel değerlendirmeler için ilgili sektör dernekleri ile ayrıntılı çalışmaların
gerçekleştirilmesinin bir yöntem olabileceği düşünülmekle birlikte, veri
temininin şirketler üzerinden doğrudan yürütüldüğü süreçlerin en sağlıklı
sonuçların elde edilmesine imkân sağlayacağına inanılmaktadır.
Şirketlerin veri toplama sürecine doğrudan katılması, yürütülen
çalışmalardaki “veri sağlayıcı” rolünün genişletilmesi ve aktif bir paydaş
haline gelmesi hem projeksiyonlara hem politikaların etkili uygulanmasına
önemli katkı sağlayacaktır.
Veri paylaşımı sonrasındaki sürecin (verilerin ne şekilde kullanıldığı, ne tür
varsayımlar yapıldığı, hangi sonuçların elde edildiği, sonuçların ne şekilde
raporlanması gerektiği) şeffaflaştırılması da etkili katılım açısından kritik
fayda sağlayacaktır.
Çevre politikalarının farklı bileşenlerine yönelik veri toplama konusu Çevre
Kanunu’nda tanımlanmıştır. Öte yandan, çevre politikalarının oluşturulması
aşamasında girdi oluşturabilen bazı veriler de halihazırda ilgili diğer Bakanlıklarca
kendi iş tanımları çerçevesinde toplanmaktadır. Bunlara ilave olarak, danışman
şirketlerin yer aldığı projelerde, kamu kurumları ve özel sektör arasında farklı
çerçevelerde veri temini süreçleri de işletilmektedir. Örneğin, İzleme, Raporlama ve
Doğrulama (MRV) Projesi dahilinde belirlenmiş pilot işletmeler ile doğrulayıcı
kuruluş arasında gizlilik sözleşmeleri imzalanmıştır.
Veri toplanması konusunda proje veya çalışma bazında her seferinde ayrı bilgi
toplanması verilerin sürekliliği, karşılaştırılabilirliği ve bütüncüllüğü açısından
sürdürülebilir olmamaktadır. Bu itibarla, ilgili kamu kurumlarının çevre izni/atık
envanteri vb. sistemlerde halihazırda yürüttüğü gibi kamunun gizliliğini sağladığı
online bir sistem üzerinden şirketlerin verilerini derlemesi bu konuda sürdürülebilir
ve sağlıklı bir sistemin oluşturulması açısından kritik önemde görülmektedir.
Bu amaçla, çevre politikalarının oluşturulmasında girdi olacak verileri toplama ve
işleme ile yetkili olacak kurumların tanımlanması bütüncül ve sürdürülebilir bir veri
transferi mekanizmasının kurulmasına önemli katkı sağlayacaktır. Bu yöntem,
kurumlar arasındaki koordinasyonun iyileştirilmesine, Bakanlık web sitesi
aracılığıyla giriş yapılacak ortak veri tabanının oluşturulmasına, aynı bilgilerin
işletmelerden farklı zamanlarda/farklı formatlarda istenmesinin de önüne
geçilmesine hizmet edecektir. Bu doğrultuda, bu konuda çalışacak firmalarla
(danışmanlar, yazılım firmaları vb.) yapılacak olan gizlilik sözleşmesi de önem
taşımaktadır.
Bu vesileyle kamu – özel sektör iş birliğine verdiğimiz önemi bir kez daha vurgular,
çalışmalarınıza önümüzdeki dönemde de katkı sağlamaya devam edeceğimizi
belirtmek isteriz.
Metin Akman
TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi