TÜRKİYE İLE TİCARET Genel Durum Birleşik Arap Emirlikleri, Ekonomi Bakanlığı tarafından 2014-2015 döneminde Öncelikli Ülkelerinden birisi olarak belirlenmiştir. Türkiye-BAE Dış Ticaret Değerleri (1 000 Dolar) Yıl İhracat İthalat Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi 2000 315 39 276 355 2001 380 65 315 445 2002 457 100 356 558 2003 702 113 589 816 2004 1 143 183 960 1 327 2005 1 675 205 1 469 1 880 2006 1 985 352 1 633 2 337 2007 3 240 470 2 770 3 711 2008 7 975 691 7 284 8 666 2009 2 896 667 2 229 3 563 2010 3 332 698 2 634 4 030 2011 3 706 1 649 2 057 5 355 2012 8 174 3 596 4 578 11 770 2013 4 967 5 384 -417 10 351 2013 2 313 2 863 -550 5 176 2014 2 264 1 132 1 132 3 396 2013 yılında Türkiye’nin BAE’ye ihraç ettiği ürünlerin başında, toplam ihracat içindeki % 29 pay ile kıymetli metaller ve kaplamalarından mücevherci eşyası gelmektedir. Ham ve yarı işlenmiş altın (% 20,7), demir/ çelik çubuklar (% 12 ) ve petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar (% 11,8) pay ile BAE’nin Türkiye’den ithal ettiği diğer başlıca ürünlerdir. Türkiye'nin BAE'ye İhracatında Başlıca Ürünler (Milyon Dolar) GTİP Ürünler 2011 2012 2013 7113 Kıymetli metaller ve kaplamalarından mücevherci eşyası 697 729 1 005 015 1 447 466 7108 Altın (ham, yarı işlenmiş, pudra halinde) 279 618 4 600 083 1 031 071 7214 Demir/çelik çubuklar (sıcak haddeli, dövülmüş, burulmuş, çekilmiş) 774 079 606 832 599 201 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar 793 795 749 200 589 003 5702 Dokunmuş halılar, yer kaplamaları (kilim, sumak, karaman vb) 35 006 54 419 57 353 7216 Demir/alaşımsız çelikten profil 41 861 52 738 52 226 6802 Yontulmaya, inşaata elverişli işlenmiş taşlar (kayagan hariç) 29 023 41 329 44 052 2309 Hayvan gıdası olarak kullanılan müstahzarlar 68 504 31 239 6204 Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 18 719 27 038 29 463 8544 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole edilmiş elektrik iletkenleri; fiber optik k 18 898 18 837 28 260 9403 Diğer mobilyalar vb. Aksam, parçaları 11 748 13 885 27 340 2402 Tütün/tütün yerine geçen maddelerden purolar, sigarillolar ve sigaralar 12 714 26 900 23 816 7106 Gümüş (ham/yarı işlenmiş, pudra halinde) 51 369 22 842 23 354 8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları 11 865 13 300 22 398 1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları 17 988 18 925 19 910 8431 Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları 3 082 6 671 19 354 6109 Tişört, fanila, diğer iç giyim eşyası (örme) 11 512 17 273 17 546 7308 Demir/çelikten inşaat ve aksamı 16 761 18 329 17 109 1101 Buğday unu/mahlut unu 7 588 6 648 16 657 7207 Demir/alaşımsız çelikten yarı mamuller 91 252 57 049 15 981 1902 Makarnalar 7 469 12 854 14 894 8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertisörler, endüktörler 37 180 14 463 12 961 6203 Erkek/erkek çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 10 413 11 808 12 739 8507 Elektrik akümülatörleri, separatörleri 6 685 11 891 12 229 3307 Traş müstahzarları, vücut deodorantları, tuvalet müstahzarları 9 395 9 359 12 126 6206 Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs. 6 542 9 564 11 849 8418 Buzdolapları, dondurucular, soğutucular, ısı pompaları 12 995 10 175 11 404 9401 Oturmaya mahsus mobilyalar, aksam-parçaları 5 608 5 965 11 319 0805 Turunçgil, taze ya da kurutulmuş 1 944 4 594 10 470 6104 Kadın/kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. (örme) 6 339 9 734 9 957 1704 Kakao içermeyen şeker mamulleri (beyaz çikolata dahil) 7 387 8 580 9 847 6115 Çorap; külotlu, kısa; uzun konçlu, soketler (örme) 5 604 9 140 9 460 8802 Diğer hava taşıtları, uzay araçları 4 000 28 950 8 704 3923 Eşya taşıma ambalajı için plastik mamulleri, tıpa, kapak, kapsül 5 236 6 122 8 691 0406 Peynir ve Lor 6 767 7 735 8 523 8703 Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları 2 695 4 287 8 235 3302 Sanayide hammadde olarak kullanılan koku veren maddelerin karışımları 3 864 6 398 8 118 8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, mücehhez tablolar 6 167 10 250 8 112 4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 7013 Masa, mutfak, tuvalet, ev tezyinatı vb için cam eşya 14 215 14 004 8 077 5 951 8 069 8 076 Türkiye’nin 2013 yılında, BAE'den gerçekleştirdiği ithalatın, % 86,7’sini ham ve yarı işlenmiş altın, % 6,2’sini kıymetli metallerden mücevherci eşyası oluşturmaktadır. İşlenmemiş alüminyum, ham ve yarı işlenmiş gümüş, petrol yağları, kimyasal maddeler ise ithal edilen diğer başlıca ürünlerdir. Türkiye'nin BAE'den İthalatında Başlıca Ürünler (Milyon Dolar) GTİP Ürün Adı 7108 Altın (ham, yarı işlenmiş, pudra halinde) 7113 Kıymetli metaller ve kaplamalarından mücevherci eşyası 7601 İşlenmemiş alüminyum 2710 2011 2012 2013 1 162 681 3 107 420 4 669 255 70 491 126 495 334 919 101 466 96 616 111 576 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar 1 703 6 715 33 783 3902 Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) 7 850 30 687 30 803 3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 3 640 14 734 28 753 7106 Gümüş (ham/yarı işlenmiş, pudra halinde) 77 842 87 728 23 089 3907 Poliasetaller, diğer polieterler, epoksit-alkid reçineler vb (ilk şekilde) 36 772 11 023 16 537 7204 Demir/çelik döküntü ve hurdaları, bunların külçeleri 1 039 43 13 609 2901 Asiklik hidrokarbonlar 0 26 716 13 373 3920 Plastikten diğer levha, yaprak, pelikül ve lamlar 12 115 13 640 10 779 5404 Sentetik monofilamentler (67 desiteks/daha fazla) 4 007 6 807 8 818 8419 Isı değişikliği yöntemi ile maddeleri işlemek için cihazlar 148 248 6 359 7602 Alüminyum döküntü ve hurdaları 2 067 2 352 6 232 7115 Kıymetli metallerden/kaplamalarından diğer eşya 2 7 5 564 7102 Elmaslar 5 294 4 499 4 747 7606 Alüminyum sac, levha ve şeritler, kalınlık>0, 2mm 112 2 926 4 623 2909 Eterler, eter-alkoller, eter fenoller, fenoller, peroksitler vb. Türevleri 32 080 1 654 3 670 9701 Tamamen elle yapılmış tablo/resim ve kolajlar, vb. Dekoratif pano 185 22 2 832 8805 Hava taşıtlarını fırlatma, iniş vb. Cihaz ve tertibatı 0 0 2 788 8309 Adi metalden tıpa, kapak, kapsül, mühür kurşunları vb. 464 1 566 2 636 3206 Diğer boyayıcı maddeler 2 740 1 126 2 634 4102 Koyun ve kuzuların ham derileri 11 325 7 249 2 597 7605 Alüminyum teller 1 685 2 266 2 543 3817 Karışım halinde alkalibenzenler, alkalinaftalenler 0 0 2 475 8424 Sıvı, tozları püskürtmeye, dağıtmaya mahsus mekanik cihazlar 288 106 2 368 3926 Plastikten diğer eşya 186 1 723 2 259 7013 Masa, mutfak, tuvalet, ev tezyinatı vb için cam eşya 900 716 2 002 7010 Cam damacana, şişe, kavanoz, çanak, ilaç tüpleri, kaplar 4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 6911 Porselen ve çiniden sofra, mutfak ve tuvalet eşyası 701 61 1 954 0 1 260 1 948 1 652 1 444 1 568 PAZAR İLE İLGİLİ BİLGİLER Fikri, Sınai Mülkiyet Hakları BAE’de telif hakları (copyrights), ticari marka (trademark) ve patent ile ilgili düzenlemeler mevcuttur. Firmaların ticari marka ve patent haklarını, taklit ve sahteciliğe karşı korunması için Federal Ekonomi Bakanlığı’na tescil ettirmeleri gerekmektedir. Dağıtım Kanalları BAE’ye ihraç edilen bir malın pazardaki başarısı, acente veya distribütörün pazarlama ağının yaygınlığı ve etkinliği ile doğru orantılıdır. Bu yüzden acente seçimi oldukça önemlidir. BAE’de iş yapmak isteyen firmaların, pazarın koşullarını ve tüketicinin alışkanlıklarını bilen, yaygın bir dağıtım ağına ve sağlam ilişkilere sahip aracılar ile kuracakları ilişkiler pazardaki başarılarına büyük katkı sağlayabilecektir. Ülkedeki ticaret büyük ölçüde ticaret merkezleri, marketler ve mağazalarda gerçekleşmekte ve açık pazarlar ya da semt pazarları gibi ticaret alanları bulunmamaktadır. Dubai’de genel olarak ürünler son kullanıcılara büyük ve gösterişli alışveriş merkezleri (Mollar), daha küçük çarşılar ve sokak dükkanları aracılığıyla ulaşmaktadır. Büyük alışveriş merkezlerinde (City Center gibi) oldukça kaliteli ürünler yüksek fiyatlarla alıcılarla buluşmaktadır. Diğer taraftan büyük alışveriş merkezlerinde yer alan hipermarketlerde ise gıda ürünlerinde beyaz eşyaya, kırtasiye ürünlerinden tekstil ürünlerine pek çok kalem ürün satılmaktadır. Küçük çarşılarda ve sokak dükkanlarında ise daha ziyade Araplar dışında nüfusa hitap eden nispeten kalitesiz ve düşük fiyatlı ürünlere rastlanmaktadır. Tüketici Tercihleri Ülkenin ticaret merkezi durumunda olan Dubai, rekabetin çok yoğun olduğu bir pazardır. Dubai ülke sınırlarını aşan bir boyutta, Körfez Bölgesi'nden Orta Asya ve Uzak Doğu'ya kadar bir hitap alanı bulmaktadır. Ülkede ticari faaliyetler çok iyi organize olmuştur. Kayıt dışılık yaygın değildir. Ticaret resmi kurallar çerçevesinde yürütülmektedir. Ticari yaşam gittikçe büyük ve modern ticaret merkezlerine doğru kaymaktadır. Ticari hayatta büyük ölçüde dürüstlük hakimdir ve hileli ticarete izin verilmemektedir. Perakende alışverişlerde pazarlık usulü uygulanabilmektedir. BAE, bölgedeki diğer ülkelerin de önemli ölçüde mal ve hizmet tedarik ettiği bir ticaret merkezi konumundadır. Başta Amerikalı ve Avrupalı firmalar olmak üzere çok sayıda yabancı firma, özellikle Dubai'de temsilcilik açmak suretiyle BAE pazarının yanı sıra Suudi Arabistan, diğer Körfez ülkeleri ve yakın Afrika ülkelerine ait piyasaları buradan takip etmektedir. Ticari amaçların yanı sıra, ülkede katı dini kurallar uygulanmadığından dolayı diğer Arap ülkelerinde yaşayanlar da sıklıkla hafta sonu tatili ve eğlence amacıyla Dubai'yi ziyaret etmektedir. Satış Teknikleri ve Satışı Etkileyen Faktörler İhracatçılarımızın BAE pazarına girişte göz önünde bulundurmalarında fayda görülen hususlar şunlardır; Piyasada rekabet çok yoğundur ve piyasada tutunabilmek için mutlaka çok ciddi rekabet üstünlüğüne sahip olunması gerekmektedir. Ülkede yaşayan varlıklı kesim için ürün kalitesi çok önemlidir. Kalite, satış sonrası hizmet ve standartlara uygunluk gibi faktörlerin önemi göz ardı edilmemelidir. Fiyat belirlenirken rakip ürünlerin fiyatları dikkate alınmalıdır. Pazarda dürüstlük ve güven çok önemlidir. Piyasada güven kaybetmiş bir marka veya firmanın bu piyasada bir daha tutunabilmesi çok zordur. Kişisel ilişki kurmaya (özellikle de üst düzey aile üyelerle) önem verilmelidir. Bu açıdan olabildiğince sık olarak yüz yüze görüşme zemini hazırlanmalıdır. Bundan dolayı müşterinin Türkiye'ye davet edilmesi, en az BAE ziyareti kadar önemlidir. Nüfus yapısı ve tüketici özellikleri nedeniyle pazara ülke içi talepten ziyade ülke üzerinden sağlanacak dış talepleri yakalamak için girilmesi daha uygun görülmektedir. Ulaştırma ve Taşımacılık Maliyetleri İstanbul-Dubai/Abu Dabi arası inşaat malzemeleri taşıması için 20 tona kadar nakliye komple TIR fiyatı 4 000 $ 5 000 $ arasında değişim göstermektedir.