28 Şubat 2014 Dış Ticaret Dengesi - Ocak 2014 İktisadi Araştırmalar Bölümü Yılın ilk ayında ihracat %8,6, ithalat %2,6 arttı. kıyasla %4,5 artarken, ithalat %1,2 gerilemiştir. Ocak ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %8,6 artış kaydederek son bir yılın en hızlı yükselişini sergilemiş ve 12,5 milyar USD seviyesinde gerçekleşmiştir. Aynı dönemde ithalat ise %2,6 oranında artarak 19,3 milyar USD’ye yükselmiştir. İhracatın ithalatın üzerinde artış kaydetmesiyle, dış ticaret açığı dokuz ay aradan sonra ilk defa yıllık bazda daralmış ve 6,8 milyar USD ile beklentilerin bir miktar altında açıklanmıştır. İhracatın ithalatı karşılama oranı da Ocak ayında daralan dış ticaret açığı paralelinde geçtiğimiz yılın aynı ayına göre 3,6 puan yükselerek %64,7 düzeyine ulaşmıştır. Son yıllarda dalgalı bir seyir izleyerek dış ticaret açığı üzerinde etkili olan altın ticareti, Ocak ayında nispeten dengeli bir görünüm sergilemiştir. Yılın ilk ayında altın ihracatı 212 milyon USD, altın ithalatı da 387 milyon USD düzeyinde gerçekleşmiştir. 2013 yılında aylık ortalama altın ihracatı 279 milyon USD, ithalatı da 1,3 milyar USD seviyesindeydi. Dış Ticaret 40 (12 aylık kümülatif, yıllık % değişim) İhracat İthalat Altın Hariç İhracat Altın Hariç İthalat 30 20 Ocak ayında motorlu kara taşıtları ihracatı yıllık bazda %12,4 oranında arttı. Ocak ayında 1,2 milyar USD ile en fazla ihracatın gerçekleştirildiği fasıl olan motorlu kara taşıtlarında yıllık bazda %12,4 oranında artış kaydedilmiştir. Bu faslı, 1,1 milyar USD tutarında ihracat hacmiyle kazanlar ve makineler izlerken, üçüncü sırada da örme giyim eşyası ihracatı yer almıştır. En Çok İhracat Yapılan İlk 6 Fasıl 10 (Ocak 2014, milyar USD) İthalat Demir ve Çelikten Eşya 0 İhracat Elektrikli Makina ve Cihazlar Şub.12 Mar.12 Nis.12 May.12 Haz.12 Tem.1 2 Ağu.1 2 Ey l.12 Eki.12 Kas.12 Ara.12 Oca.1 3 Şub.13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Tem.1 3 Ağu.1 3 Ey l.13 Eki.13 Kas.13 Ara.13 Oca.1 4 -10 Dış ticaret verileri mevsim ve takvim etkilerinden arındırılarak incelendiğinde de dış ticaret açığında olumlu yönde gelişme kaydedildiği görülmektedir. Nitekim, söz konusu verilere göre Ocak ayında ihracat bir önceki aya Altın İhracatı Altın İthalatı 2,0 Kazanlar ve Makinalar Motorlu Kara Ta şıtları 0 1 2 Mineral yakıtlar ve mineral yağlar faslında ithalat bir önceki yılın aynı ayına kıyasla %6,2 oranında artarak 4,9 milyar USD seviyesinde gerçekleşmiştir. Toplam ithalatın %25’ini oluşturan söz konusu faslı 2,2 milyar USD ile kazanlar ve makinalar takip etmiştir. (milyar USD) 2,5 Örme Giyim ve Aksesuarları Ocak ayında enerji ithalatı 4,9 milyar USD... Altın Dış Ticareti 3,0 Demir ve Çelik 1,5 Ocak ayında tüketim malı ithalatı artışı 2013 yılı ortalamasının altında... 1,0 0,5 Oca.1 4 Kas.13 Ey l.13 Tem.1 3 May.13 Mar.13 Oca.1 3 Kas.12 Ey l.12 Tem.1 2 May.12 Mar.12 Oca.1 2 0,0 Son dönemde Türkiye’de TL’deki değer kaybıyla birlikte ivme kaybetmesi beklenen tüketim malı ithalatı Ocak ayında %10,1 ile 2013 yılı ortalamasının altında artış kaydetmiştir. Dış Ticaret Dengesi (milyar USD) Ocak Değişim 2013 2014 (%) İhracat 11,5 12,5 8,6 İthalat 18,8 19,3 2,6 Dış Ticaret Dengesi -7,3 -6,8 -6,8 Karşılama Oranı (%) 61,1 64,7 Kaynak: TÜİK Bütün yayınlarımıza http://ekonomi.isbank.com.tr adresinden erişebilirsiniz. 1 28 Şubat 2014 Dış Ticaret Dengesi - Ocak 2014 İktisadi Araştırmalar Bölümü Yatırım malı ithalatında ise dokuz ayın ardından ilk defa düşüş gözlenmiştir. Yatırım malı ithalatı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %1,2 oranında azalmıştır. Diğer taraftan, Türkiye’nin ihracat performansı için de önemli bir gösterge olan ara malı ithalatı %3,2 oranında artış kaydetmiştir. (%) 25 Geniş Ekonomik Sınıflandırmaya Göre İthalat (yıllık % değişim) 15 5 -5 -15 -25 Ara Malı (Hammadde) Tüketim Malları Oca.1 2 Şub.12 Mar.12 Nis.12 May.12 Haz.12 Tem.1 2 Ağu.1 2 Ey l.12 Eki.12 Kas.12 Ara.12 Oca.1 3 Şub.13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Tem.1 3 Ağu.1 3 Ey l.13 Eki.13 Kas.13 Ara.13 Oca.1 4 -35 Yatırım Malları Yüksek teknolojili ürünlerin ihracattaki payı %2,7… Ocak ayında yüksek teknoloji ürünlerin toplam ihracat içindeki payı %2,7 seviyesinde gerçekleşirken, orta teknolojili ürünlerin payı %55,1 olmuştur. Aynı dönemde yüksek teknolojili ürünlerin toplam ithalat içindeki payı ise %10,1 düzeyinde bulunmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerine yapılan ihracat %13,7 oranında arttı. ihracat yıllık bazda %13,7 artış kaydetmiş ve bölgenin Türkiye’nin toplam ihracat hacmindeki payı %44 seviyesine yükselmiştir. Türkiye’nin son on yılda önemli bir ticaret ortağı haline gelen Yakın ve Orta Doğu ülkelerine yapılan ihracat ise yıllık bazda %5,1 oranında artış göstermiş ancak söz konusu ülkelerin toplam ihracattaki payı önceki yıl bulunduğu %23,4 düzeyinden %22,6 düzeyine gerilemiştir. Yılın ilk ayında en fazla ihracat gerçekleştirilen ülke 1,3 milyar USD ile yine Almanya olurken, bu ülkeyi 1 milyar USD ile Irak izlemiştir. İngiltere de 783 milyon USD’lik hacimle en çok ihracat yapılan üçüncü ülke olmuştur. Bu dönemde, en fazla ithalat gerçekleştirilen ülke ise 2,4 milyar USD ile Rusya olurken, bu ülkeyi 2,1 milyar USD ile Çin ve 1,6 milyar USD ile Almanya izlemiştir. Beklentiler... Avrupa Birliği ülkeleri başta olmak üzere son dönemde gelişmiş ülke ekonomilerinde gözlenen toparlanma işaretlerinin 2014 yılında dış ticaret verileri üzerinde olumlu etki etmeye devam edeceği öngörülmektedir. TL’de son dönemde kaydedilen değer kaybının da ihracat artışını desteklemesi beklenmektedir. Ayrıca, enflasyonda belirgin bir iyileşme gerçekleşene kadar sürdürüleceği ifade edilen sıkılaştırıcı yöndeki para politikasının iç talebi, dolayısıyla ithalat artışını, sınırlandıracağı öngörülmektedir. Bu paralelde dış ticaret açığının 2014 yılında 2013 yılına kıyasla daralacağı tahmin edilmektedir. Avrupa Birliği ülkelerinde iktisadi faaliyetin toparlanma eğilimine girmesiyle birlikte Ocak ayında bölgeye yönelik Kaynak: TÜİK Bütün yayınlarımıza http://ekonomi.isbank.com.tr adresinden erişebilirsiniz. 2 28 Şubat 2014 Dış Ticaret Dengesi - Ocak 2014 İktisadi Araştırmalar Bölümü Türkiye İş Bankası A.Ş. - İktisadi Araştırmalar Bölümü İzlem Erdem - Bölüm Müdürü Bora Çevik - Uzman [email protected] [email protected] Alper Gürler - Birim Müdürü Eren Demir - Uzman Yrd. [email protected] Kıvılcım Eraydın - Uzman [email protected] [email protected] Mustafa Kemal Gündoğdu - Uzman Yrd. [email protected] Erhan Gül - Uzman [email protected] Gamze Can - Uzman Yrd. [email protected] YASAL UYARI Bu rapor Bankamız uzmanları tarafından güvenilir olduğuna inanılan kamuya açık kaynaklardan elde edilen bilgiler kullanılmak suretiyle, sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve hiçbir şekilde finansal enstrümanların alım veya satımı konusunda tavsiye veya finansal danışmanlık hizmeti sağlanması olarak yorumlanmamalıdır. Bu raporda yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir şekilde Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin kurumsal yaklaşımını yansıtmamakta olup, raporu kaleme alan uzmanların kişisel görüş ve değerlendirmeleridir. Türkiye İş Bankası A.Ş. bu raporda yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda herhangi bir şekilde garanti vermemektedir. Türkiye İş Bankası A.Ş. bu raporda yer alan bilgilerde herhangi bir bildirimde bulunmaksızın değişiklik yapma hakkına sahiptir. Bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan Türkiye İş Bankası A.Ş. hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. İşbu rapor üzerinde Bankamızın telif hakkı olup, Bankamızın yazılı izni alınmaksızın herhangi bir kişi tarafından, herhangi bir amaçla, kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz veya yayımlanamaz. Tüm haklarımız saklıdır. Bütün yayınlarımıza http://ekonomi.isbank.com.tr adresinden erişebilirsiniz. 3