12. cevre şurası ocak 2010.qxp
advertisement
BAÐCILAR BELEDÝYESÝ KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO:116 E R V E 12.Ç I S A R ŞÛ BAÐCILAR BELEDÝYESÝ KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO:116 Yayýn Kurulu Baþkaný Lokman ÇAÐIRICI Yayýn Kurulu Osman GÜNEÞ-Yavuz SUBAÞI Abdullah ARIDORU-Yalçýn LÝMON Kenan GÜLTÜRK-Cengiz PACCI KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO: 116 Fotoðraflar Þaban DURSUN Tasarým Esra AKBURAK Baský Seçil Ofset Ltd. Þti. Tel: 0212. 629 06 15(Pbx) Fax: 0212. 629 20 20 www.secilofset.com ÞUBAT 2010 ÖNSÖZ eðerli Çevreciler, hiç þüphesiz çevre hepimizin ortak deðeridir. Bu ortak deðerin farkýna varmak çevreci olmaktan geçiyor. D O yüzden siz çevrecilerin varlýðý, bizim çalýþmalarýmýza hýz katmamýza vesile oluyor. Baðcýlar Belediyesi olarak çevreye iliþkin düzenlediðimiz onlarca programýn amacý; herkeste çevre bilincinin oluþmasýna vesile olmak. Çevreye yapýlan her güzellik bize katlanarak geri dönüyor. Bu yüzden çevreye büyük önem veriyoruz. Ve bugüne kadar çok yol kat ettik. Ve þimdi parklarýyla, bahçeleriyle bilhassa meyve bahçeleriyle adýndan söz ettiren bir Baðcýlar'a geldik. Altyapý çalýþmalarýndan tutun, park ve bahçelerdeki iyileþtirme faaliyetlerine kadar çok geniþ bir alanda güzel neticeler aldýk. Ve bu neticelerin hepsi gönüllerinizde yer buldu. Her zaman tekrar ettiðim bir husus var. En güzel temizlik; kirletmemektir. Çevreyi öncelikle kirletmeyerek koruyacaðýz. Bununla birlikte kirlenen çevrenin temizlenmesi ise öncelikle bizim görevimiz. Biz bu hususta taviz vermeden çalýþýyoruz. Siz de takdir edersiniz ki; temizlemede ne kadar baþarýlý olursak olalým çevreyi kirletenler olduðu sürece iþimiz çok zor. O yüzden çevreyi birlikte koruyacaðýz. Bunu çevreyi kirletmeyerek, kirletenleri tatlý bir þekilde uyararak gerçekleþtireceðiz. Biliyorsunuz çevre ile ilgili çalýþmalarýmýz takdir görüyor. Bu sene de Çevre ve Orman Bakanlýðý Ýstanbul Ýl Müdürlüðü En Çevreci Belediyeler kulvarýnda bize 3.'lük ödülü verdi. Aldýðýmýz diðer ödüllerde olduðu gibi bu ödülü de ben sizlere, Baðcýlar halkýna armaðan ediyorum. Çünkü siz olmadan baþaramazdýk…. Bilinçli bir neslin yetiþmesine çok önem veriyoruz. Her bir bireyin çevreci olarak yetiþmeleri için onlarýn çalýþmalarýmýza bizzat katýlmalarýný çok önemli görüyoruz. Onlarýn da çok istekli ve hevesli olmalarý bizim yüzümüzü güldürüyor. Baðcýlar Belediyesi Çevre Kulübü üyelerimize her gün aldýklarý yeni sorumluluklar için teþekkür ediyorum. Geleneksel hale getirdiðimiz çok güzel çalýþmalarýmýz var. Gençlerimiz, öðrencilerimiz çevre konusunda araþtýrmalar yapýyorlar, çalýþmalarýný paylaþýyorlar, sorumluluk alýyorlar. Bu çalýþmada adeta sorumluluk alanlarýn yarýþtýðýna þahit olacaksýnýz. Her birini yürekten kutluyorum. Bu yýl 12. 'sini düzenlediðimiz Çevre Þûrasý'nda çok önemli tespitler ve güzel sunumlar dinledik. Bu tespit ve önerilerin sadece programlara katýlanlarla sýnýrlý kalmamasý ve bu güzelliðin bütün halkýmýza ulaþmasý için kitaplaþtýrarak kalýcý hale getirmek istedik. Baðcýlar halkýmýza çevre dostu olduklarý için teþekkür ediyor, daha güzel, daha temiz ve daha ferah bir Baðcýlar'da yaþamak dileðiyle, saygýlar sunuyorum. Lokman ÇAÐIRICI Belediye Baþkaný Sunumlar Þevket AYDEMÝR-Gizem AYAZ Akþemsettin Anadolu Lisesi Derya SEZGÝN-Kerime KAYALI Barbaros Lisesi Özge DÝYELLER-KEREM SALIK Osmangazi Lisesi Ceylan DEMÝR- Ömer Faruk SEKMEN Yunus Emre Ticaret Mes. Lisesi Ceren KAYA-Fatma AKDENÝZ Özel Güneþli Okyanus Lisesi Sunucu Burada bugün 12. sini düzenlemiþ olduðumuz Çevre Þûrasý için toplanmýþ bulunuyoruz. Biliyorsunuz Baðcýlarýmýz çevre konusunda çok hassas çok duyarlý. Ve bu çalýþmalarý da tüm Türkiye tarafýndan takdire þayan. Her zaman için de ön planda olan çalýþmalarýyla gündeme geliyor ilçemiz. Deðerli misafirlerimiz bugün az sonra konuþmalarýmýzý yapacaðýz, deðerli büyüklerimize söz vereceðiz. Onlar size hoþ geldiniz diyecek. Ardýndan burada arkadaþlarýmýz hazýrladýklarý sunumlarý bizlerle paylaþacaklar. Bizler sizlerin dikkatlice dinleyeceðinize inandýðýmýz bu sunumlarýn ardýndan bu sunumlarý müzakereye açacaðýz. Sizlerin görüþlerini, önerilerini alacaðýz. Ardýnda da arkadaþlarýmýza teþekkür edip hep birlikte yukarýya gül salonundaki yemek ikramýmýza geçeceðiz inþallah. Öncelikle biliyorsunuz ki; Bu aziz vatan uðruna kanlarýný dökmüþ þehitlerimiz var. Baþta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere onlar için öncelikle saygý duruþu, ardýndan da Ýstiklal Marþýmýz için hep birlikte sizleri ayaða davet ediyorum efendim. Buyurun. ÝSTÝKLAL MARÞI Teþekkür ediyorum. Evet, Baðcýlar Belediyesi'nin 6 tane gönüllü Meclisi var efendim. Bunlardan bir tanesi de Çevre Kulübümüz. Çevre Kulübümüzün çok baþarýlý çalýþmalarý var. Programýmýza baþlamadan önce ben hemen, aramýzda da bulunuyor. Çevre Kulübü Baþkanýmýz Sayýn Selver Altýntren'i çalýþmalarla ilgili çok kýsa bilgi vermek üzere sahneye davet ediyorum. Buyurun. Çevre Þûrasý 7 Selver Altýntren Çevre Kulübü Baþkaný Sayýn Kaymakamým, Sayýn Belediye Baþkaným, Sayýn Ýlçe Milli Eðitim Müdür Yardýmcým Þaban Türk Beyefendi, Çevre Kulübü üyeleri ve sevgili misafirlerimiz 12. Çevre Þûrasýna hoþ geldiniz. Baðcýlar Belediyesi Çevre Kulübü olarak temiz bir çevre, bilinçli bir toplum ve daha güzel bir Baðcýlar için el ele diyerek yola çýktýk. Milli Eðitim Müdürlüðümüzle okulumuzla ortak olarak yapýlan velilerimize yönelik çevre seminerleri devam etmektedir. Yýlda iki kez Çevre Þûrasý, çevre haftasý etkinlikleri bir hafta boyunca devam ediyor. Site toplu yaþam merkezleri, çevre seminerleri, ziyaretler, broþür, bülten daðýtýmlarý, çevre kampanyalarý, mahallelerde gönüllü çevre çalýþmalarý, ortak alanlara sahip çýkalým çalýþmalarý bugüne kadar gerçekleþtirdiðimiz etkinliklerimizdendir. Bütün bu çalýþmalarýmýza destek veren belediyemiz ve Belediye Baþkanýmýz Sayýn Lokman Çaðýrýcý'ya, Milli Eðitim Müdürümüz Kadir Kuþ Bey'e, Þaban Türk'e, koordinatörümüz Faik Iþýn Bey'e huzurlarýnýzda teþekkür ediyorum. Þu anda gerçekleþtirmekte olduðumuz 12. Çevre Þûrasý amacýmýz; Çevre konusunu sürekli gündemde tutmak, öðrencilerimize hem Baðcýlar hem de genel çevre sorunlarý konusunda araþtýrmaya yöneltmek, tespit edilen sorunlar konusunda taraflarýn dikkatini çekmektir. Bu etkinliklerimize gösterdikleri sýcak ilgiden dolayý herkese teþekkür ediyorum. Sunumlarýnda öðrencilerimize baþarýlar diliyorum. Hepimize daha güzel, daha yaþanabilir Baðcýlar için el ele diyorum ve herkesi çevreci olmaya davet ediyorum temiz bir çevre için. Saygýlar sunuyor, teþekkür ediyorum. Çevre Þûrasý 9 Sunucu Biz de Baðcýlar Belediyesi Çevre Kulübü Baþkaný Sayýn Selver Altýntren'e hem konuþmalarýndan, hem de baþarýlý çalýþmalarýndan dolayý teþekkür ediyoruz. Deðerli misafirlerimiz dedik ya Baðcýlar çevre açýsýndan çok þanslý diye. Ýþte o þansý gözler önüne de seriliyor ve ödüle layýk görülüyor. Takdire þayan çalýþmalar, zaman zaman böyle aldýðýmýz baþarýlý ödüllerle bizi daha da umutlandýrýyor. Ýþte en sonu en güzellerinden bir tanesi de bundan üç hafta önce Marmara Belediyeler Birliði tarafýndan yapýlan, düzenlenen yarýþmada belediyemiz iki ödül aldý. Bunlardan bir tanesi herkesin gýpta ile baktýðý bu modern yaþam, modern þehir yaþamý içerisinde betonlaþmýþ binalar içerisinde yaptýðýmýz o güzel çalýþmalar var, meyve bahçeleri var. Nostalji bahçeleri adý altýnda yaptýðýmýz bu çalýþmayý sunmuþtuk Marmara Belediyeler Birliði'ne. Onlar da dediler ki, bu çalýþma ödüle layýktýr. Daha önce aldýðýnýz ödüllere bir yenisini daha ekliyoruz çevre anlamýnda ve çevrecilik anlamýnda aldýðýmýz üçüncü ödülle, üç hafta önce tekrar umutlandýk, gururlandýk. Ýþte tüm bu çalýþmalarýn baþýnda bulunan, tüm bu ekibin baþýnda bulunan, sadece çevrecilik anlamýnda deðil Baðcýlar'a her gün yeni hizmetler katmaya çalýþan deðerli Belediye Baþkanýmýz Sayýn Lokman Çaðrýcý'yý açýlýþ konuþmasýný gerçekleþtirmek üzere kürsüye arz ediyorum. 10 Çevre Þûrasý Lokman Çaðýrýcý Belediye Baþkaný Sayýn Kaymakamým, Ýlçe Milli Eðitim Müdürü Vekilimiz, Belediye ve Ýl Genel Meclisi Üyelerimiz, okul müdürlerimiz, Çevre Kulübümüzün baþkaný ve yöneticileri, çok kýymetli öðretmenlerimiz ve sevgili öðrenciler öncelikle her birinizi böylesine anlamlý ve güzel bir günde saygý ve sevgiyle selamlýyorum. Hoþgeldiniz, safalar getirdiniz. Her biriniz buraya çýksanýz çevre ile ilgili çok þeyler ifade edeceðinize inanýyorum. Ancak en güzel ifade þu anda içinde bulunduðumuz salondaki tablo diye düþünüyorum. Sizler burada olmakla çevre hakkýndaki duyarlýlýðýnýzý en iyi þekilde ortaya koymuþ bulunuyorsunuz. Aslýnda Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sini baktýðýmýzda yüzyýllar önce daha da güzel çevrelerin olduðunu görüyoruz. Fakat maalesef felaketler baþýmýza geldikçe, sýkýntýlarla karþý karþýya kaldýkça çevreye karþý daha hassas olmak durumunda kalmýþýz. Geçmiþimize ve medeniyetimize baktýðýmýzda bugünkü çevreyi hak etmeyen bir topluluk olduðumuzu görürüz. Son yýllarda gerek hükümetimizin gerekse belediyelerin çevre konusunda gerçekleþtirdikleri olumlu çalýþmalar geleceðe umutla bakmamýzý saðlamýþtýr. Ýþte bugün Baðcýlar'da sosyal meclislerimizden bir tanesi olan Çevre Kulübümüz ve hazýrladýklar 12. Çevre Þûrasýnda bugün hep birlikteyiz. Altyapý anlamýnda gerçekleþtirdiðimiz hizmetlerin ardýndan yer üstünde görünen eserlerin yani parklarýn, bahçelerin ve çevre düzenlemelerinin artmasý ile birlikte çalýþmalarýmýz daha belirgin bir hale gelmiþ oldu. Az önce sunucu kardeþimizin de söylediði gibi çevre ile ilgili Allah'a çok þükür her yýl bir veya birkaç tane ödül alýyoruz. Bu yýl içerisinde de yaþadýðýmýz çevreyi güzelleþtirme anlamýnda birçok çalýþmamýz oldu. Meydaný çiçeklerle donattýk ve aðaçlar diktik. Nostalji Bahçeleri adý altýnda baþlattýðýmýz mahalle aralarýnda meyve bahçeleri oluþturma çalýþmalarýmýz da Baðcýlar'ýn kültürüne ve tarihine özgü bir proje. Bu projemiz geçtiðimiz günlerde Marmara Belediyeler Birliði tarafýndan ödüle layýk görüldü. Bu anlamdaki çalýþmalarý çok önemsiyoruz. Þimdi kayýsý bahçemizi tamamladýk. Üzerine bir de Malatya Evi yapýyoruz. Ýnþallah önümüzdeki yýl ilkbaharda orada da Çevre Kulübümüzle güzel bir etkinlik yapmayý planlýyoruz. O kayýsý bahçesinin fidanlarýný da Çevre Haftasýnda dikmiþtik. Bu çalýþmamýzý her mahallemize yaymak istiyoruz. Meyve bahçelerini deðiþik yönleri ile fonksiyonel hale getirmek istiyoruz. Çevre Kulübümüzün yýl boyu okullarýmýzda devam ettirmiþ olduðu seminerler bu mekanlarda yapabilecek. Ayrýca þehirlerde yoðunluðun ve stresin içinde unutulmuþ olan komþuluk kültürü ve þehirlilik bilincinin de artmasýna büyük bir önem saðlayacaðýna inanýyorum. Baðcýlar halký bahçelerin kapalý alanlarýnda hem piknik yapabilecek hem de yanlarýnda getirmiþ olduklarý yöresel yemekleri birbirlerine ikram edebilecek ve ayný sofrayý paylaþmanýn güzelliðini 12 Çevre Þûrasý de birlikte yaþayacaklar. Çevreyle ilgili çok sayýda atasözleri ve deyimler bulunmakta. "Çevreyi hor gören geleceði zor görür", "Çevreye sahip çýkalým. Hep birlikteyiz" gibi. Biz de her yýl bir slogan belirleyerek çevre çalýþmalarýmýzý gerçekleþtirdik. Bugüne dek "Çevre için hep birlikte", "Çevre için el ele" ve geçen sene de "Çevre hepimizin hepimiz çevreciyiz" sloganlarý etrafýnda çevre konusunda belirlediðimiz hedeflere yürüdük. Bu tür çalýþmalarda birbirimizden olumlu bir þekilde etkileþim saðlamamýz gerek. Sadece bir kiþinin, bir okulun veya bir grubun çevreye sahip çýkmasý ile bu iþin olmasý mümkün deðil. Dünyanýn diðer ucunda dahi bir olumsuzluk olduðunda biz buradan etkileniyorsak çevremize sahip çýkacaðýz ve koruyacaðýz. Daha güzel bir geleceðe yürümek, daha temiz nefes alabilmek, yeterli su kaynaklarý bulmak istiyorsak dünya milletleri olarak en önemli ortak paydalarýmýzdan bir tanesinin de çevre olduðuna inanýyorum. Bugünün þartlarý ile Baðcýlar'da yýlda 4-5 milyon (eski parayla 4-5 trilyon) lirayý çevreye atýlan çöpleri toplamak için harcýyoruz. Harcadýðýmýz bu para sizlerin parasý. Yazýk deðil mi harcanan bu paraya? Netice itibarý ile bu para dýþarýdan gelmiyor. O mahalleden, o sokaktan, o evden çýkýyor o çöpler. Bir gün atýlmamýþ olsa ertesi gün temizlenecek. Bu ne demek biliyor musunuz? Bu her yýl tam donanýmlý 40 derslikli bir okul demek. Ýnsan kendi parasýný, kendi emeðini ziyan etmemeli. Bu konuda birbirimizi ve özellikle çocuklarýmýzý ve çevremizdeki esnafýmýzý sizlerden uyarmanýzý istirham ediyorum. Aslýnda uyarýldýðýnda "Büyük bir tepki mi alýrým?" diye çekinmenize gerek yok. Geliþmiþ ülkeler bu tip konularý çoktan aþmýþ durumdalar. Bir araba kapýnýn önünde çalýþýr durumda ve içinde biri yoksa "Çevreyi kirletiyor, gürültü yapýyor" diye hemen polisi arýyor. Zamanýndan önce veya sonra çöp çýkarýlýyorsa yine ayný þekilde gerekli yerlere bildiriyor. Bunlarýn adý artýk ispiyon deðil. Bu bir vatandaþlýk ve insanlýk görevi olarak algýlanmalý. Bu hasletler bizim içimizde var ama bunu hep birlikte dýþarý çýkarabilirsek daha Çevre Þûrasý 13 güzel bir çevre ve dolayýsýyla daha güzel bir toplum oluþturmuþ olacaðýz. Þûramýza güzellik katan okullarýmýza ve burada tebliðlerini sunacak öðrencilerimize teþekkür ediyorum. Emek harcadýlar, güzel hazýrlandýlar. Az sonra burada gençlerimize imkan verildiðinde çok güzel iþlere imza atabileceklerini göreceðiz. Bizlerin zamanýnda bu tür imkanlar yoktu ama sizler bu fýrsatlarý mutlaka iyi deðerlendireceksiniz. Çünkü gelecekte buralarda sizler olacaksýnýz. Sonuçta, Baðcýlar artýk kendi içerisinden yetiþtirdiði ve Baðcýlar'ýn tabanýndan gelen yöneticilerle idare ediliyor. Ýþte Milli Eðitim Müdürümüz de bizim gibi otuz yýlý aþkýn bir süredir Baðcýlar'da yaþýyor. Ýlçemizde bulunan birçok okula gittiðimizde orada görev yapan okul müdürlerimizin ve öðretmenlerimizin Baðcýlar'da okuduðunu görmek bizleri mutlu ediyor. Baþta Sayýn Kaymakamýmýza teþekkür etmek istiyorum. Saðolsunlar bizi hiçbir programýmýzda yalnýz býrakmýyorlar ve Baðcýlar'da gerçekleþen güzelliklerin öncüsü oluyorlar. Yine bizim bütün programlarýmýzda yanýmýzda yer alan, bizimle birlikte Baðcýlar için çabalayan, Baðcýlar için koþuþturan Ýlçe Milli Eðitim Müdürümüze teþekkür ediyorum. Okul müdürlerimiz, öðretmenlerimiz ve siz öðrencilerimize teþekkür ediyorum. En güzel çevre örneðini de inþallah yaklaþmakta olan Kurban Bayramýnda hep birlikte göstereceðimize inanýyorum. Þimdiden Bayramýnýzý da tebrik ediyorum. Takdire þayan çalýþmalarýndan ötürü Çevre Kulübümüze ve çevre ile ilgili koordinatörümüz Faik (Iþým) Bey'e teþekkür ediyorum. Çevre Þûramýzýn hayýrlara vesile olmasý temennisiyle hepinize saygýlar ve sevgiler sunuyorum. 14 Çevre Þûrasý Sunucu Baðcýlar Belediye Baþkanýmýz Sayýn Lokman Çaðýrýcý'ya konuþmalarýndan dolayý teþekkür ediyoruz. Konuþma aralarýnda verdiði mesajlarý iyi anladýðýmýzý ve yaptýðý uyarýlara da uyacaðýmýza þimdiden söz verebiliriz buradan. Ödüllerin de ardý arkasý kesilmesin ve baþarýlý çalýþmalar da devam etsin. Tabi ki bu bir ekip çalýþmasý tek baþýna olmuyor. Sadece belediye olmuyor. Bunun deðiþik ilçe içerisinde az önce baþkanýmýzýn da vurguladýðý gibi ilçe içerisindeki örgütlü bir þekilde bütün kurumlarýn birbirine yardýmlaþarak ve birbirini tamamlayarak yaptýðý çalýþmalarla ancak bir yere gelebiliyorsunuz. Ýþte Baðcýlarýmýzda son on beþ sene içerisinde sergilemiþ olduðu bu güzel tablo, bu yükseliþ trendi birlikte güzel çalýþmanýn bir ürünü. Ýþte o ürünün, o çalýþmanýn baþarýlý ayaklarýndan, baþarýlý taraflarýndan bir tanesi de eðitim. Bugün birçok uzmana birçok akademisyene sorduðunuzda "Türkiye nasýl geliþir" dediðinizde ilk sözü "eðitim þart" oluyor. Ýþte onun o sözün Baðcýlar'daki temsilcisi Ýlçe Milli Eðitim Müdürlüðümüz ve bu Ýlçe Milli Eðitim Müdürlüðü adýna da þimdi þube müdürümüz Sayýn Þaban Türk beyefendiyi konuþmalarýný yapmak üzere kürsüye davet etmek istiyorum. Çevre Þûrasý 15 Þaban Türk Ýlçe Milli Eðitim Þube Müdürü Çok deðerli kaymakamým, Belediye Baþkaným, protokolün kýymetli mensuplarý, Çevre Þûrasýnýn on ikincisinde buluþmaktan dolayý memnuniyetimi arz ederek hepinize saygý ve sevgilerimi sunuyorum. Kirliliðin dünyamýzda kol gezdiði bir sürede, bununla yürüyerek deðil, koþarak savaþmamýz gerektiðini ifade ediyorum. Ben, çevre çalýþmalarýmýzýn çok deðerli kaymakamýmýzýn baþkanlýðýnda, özellikle çok deðerli Belediye Baþkanýmýzýn ve çok kýymetli ekibimizin þemsiyesi adý altýnda ortaklaþa yürüttüðümüz bu çalýþmalardan çok memnunum. Zira bütün çalýþmalarýný da beraber yürütüyoruz. Onlarýn bu güzel çalýþmalarýna eþlik etmek bizi ziyadesiyle sevindiriyor. Zira þu karþýmda gördüðüm tüm öðrencilerimiz, öðretmenlerimiz, idarecilerimiz bizim bu birlikte çalýþmalarýmýza seve seve koþarak geliyorlar. Biliyoruz ki, çevre çalýþmalarýmýz sadece Haziran ayýnýn ilk haftasýnda yaptýðýmýz yürüyüþlerle kalmayacak, her gün, her saat yürüyerek deðil koþar adýmlarla çevre için uðraþacaðýz. Bunu diliyorum. Þairimizin en önemlilerinden üstadýmýz biraz çevre çalýþmalarý içerisinde var olan bir kýta var. Çalýþmalarý noksan gördüðü için bir þiir yazmýþ. Onu bir okuyarak dileðini, çok çalýþmamýz gerektiði dileðini anlatmak istiyor bu þiirinde. Baþýboþ adlý þiirinde üstadýmýz. Necip Fazýl Kýsakürek diyor ki; Vatanýmda sular akar baþýboþ, Herkes birbirini kakar baþýboþ, Bozkýrlardan topal bir tren geçer Çocuk, merkep, öküz bakar baþýboþ Yanmaz da yürek de arasan güneþe Bir kibrit, bir orman yakar baþýboþ Tarih kutuplara kaçmýþ bir fener Buz denizlerde yanar baþýboþ 29 harflik sözde aydýnlar Ýsim takar, yafta yazar baþýboþ Allah'ým sen acý bu saf millete Akþam yatar, sabah kalkar baþýboþ Eðer, merhum þairimiz mezarýndan kalkýp da sizleri böyle çok hevesli baþýboþ deðil, koþarak, koþar adýmlarla bu niyetle olduðunuzu görseydi diðer þairimizin diliyle þöyle herhalde derdi. Çevre Þûrasý 17 "Ektik, ektik yeþerecek Çoðu gitti azý kaldý Bütün yollar bitiþecek Çoðu gitti azý kaldý" Hepinize saygýlar, sevgiler sunuyorum. Sunucu Ýlçe Eðitim Þube Müdürümüz Sayýn Þaban Türk beyefendi'ye de çok teþekkür ediyoruz bu güzel konuþmalarýndan ötürü. Dedik ya, ekip olarak çalýþmak çok önemli. 15-16 senedir Baðcýlar yükselen bir trend içerisinde ve kurumlarýn kalýcý olduðunu, kiþilerin geçici olduðunu ama kurumlarýn her zaman için belirli belirlenen çizgilerde devam ettiðini görüyoruz. Ýþte bunun en güzel örneklerinden bir tanesi de Baðcýlar Kaymakamlýðý. Bugüne kadar gelen bütün kaymakamlarýmýz yaptýðý baþarýlý çalýþmalarla ilçemizdeki yükselen trendin ilerlemesinde en büyük pay sahiplerinden biri oldular. Ýþte þimdi Baðcýlar Kaymakamýmýz, Sayýn Veysel Yurdakul beyefendi'yi de bu trendin devam ettiren bir kaymakamýmýz olarak huzurlarýnýza davet ediyorum. 18 Çevre Þûrasý Veysel Yurdakul Baðcýlar Ýlçe Kaymakamý Sevgili öðrenciler, Sayýn Baþkaným, Milli Eðitim Müdür Vekilimiz, kurum yöneticisi arkadaþlarým, belediye meclisi üyelerimiz, sevgili hemþerilerim Baðcýlar'da yönetiþimin diðer bir adýmý, diðer bir örneði olan Çevre Þûrasýnda sizlerle bu sabah birlikte olmaktan, burada bu konuþmayý yapmaktan çok mutlu olduðumu ifade ederek sözlerime baþlamak istiyorum. Özürlüler Meclisi, Gençler Meclisi, Hanýmlar Meclisi, Çevre Þûrasý ve gerçekten toplumu dikey ve yatay kucaklayan, bütün kesimleri bir araya getiren yönetiþimin kurum ve kurallarýnýn yaþatýldýðý bir Baðcýlar'da güzel bir örnekle birlikte yaþýyoruz. Çevre bunlardan en önemlisi belki de ve en önemlilerden bir tanesi. Deðerli Þube Müdürümüz Þaban Bey'in sözlerinin baþýnda ifade ettiði gibi biz çevreyi, önce kendimiz, sonra evimiz, sonra bulunduðumuz sokak, sonra da yaþadýðýmýz dünya ve etrafýmýzý çevreleyen her þey olarak tanýmlýyoruz veya görüyoruz. Ama bana göre bir noktaya gelen global ýsýnmayla, küresel ýsýnmayla sürdürülemez hale gelen çevrede bana göre en büyük faktör, en büyük kirlilik zihinde baþlayan kirlilik. Dünyada aslýnda esas kirlilik zihinde baþladýðý andan itibaren global ýsýnma, ozon tabakasýnýn delinmesi, kalkýnmanýn geliþmenin sürdürülemeyiþ olmasý zihinde baþlayan kirlilikle oldu. Bizler bu bakýmdan Baðcýlar'da þanslýyýz. Çok aydýn, çaðdaþ, geleceði bilen, bilinçli öðretmenlerimizin elinde çok güzel bir nesil yetiþiyor. Bunlarýn zihni her türlü kirlilikten arýndýrýlmýþ aydýnlýða, ýþýða, iyiye, güzele talip olmuþ bir gençlik. Çevre Þûrasý da onlardan bir tanesinin en müþahhas örneði. Ben biliyorum ki bu salonda bulunan her bir öðrencimiz ya da burada bulunmayan toplam 152 bin öðrencimiz, her birisi, birer çevre gönüllüsü; evlerinde, sokaklarýnda, okullarýnda, sýnýflarýnda. Hatta o kadar gönüllü ki bu arkadaþlar biz büyüklerin yaptýðý yanlýþlarý cesaretle bizlere söyleyecek, bizlere hatýrlatacak kadar. Sayýn Baþkanýmýz da bahsettiler, önemine iþaret ettiler. Gerçekten kendimizden baþlamak gerekiyor. Giydiðimiz elbiseden, yaþadýðýmýz mekandan, okuduðumuz kitaptan ve etrafýmýzda olan her þeyle dost olmaktan. Bunu yaptýðýmýz zaman inanýn çok daha yaþanabilir, çok daha güzel, çok daha müreffeh , çok daha geliþmiþ bir Baðcýlar iþten bile deðil. Ben Sayýn Belediye Baþkanýmýzý, Sayýn Milli Eðitim Müdürümüzü, okul yöneticilerimizi ve STK'larý özellikle gönüllü kuruluþlarý yürekten kutluyorum. 20 Çevre Þûrasý Bir projede devlet varsa, yerel yönetim varsa ve geliþmenin temelinde motivasyonun temelinde olan STK'lar "Sivil Toplum Kuruluþ'larý" varsa bu projelerin baþarýya ulaþmamasý mümkün deðil. Ben bugün Çevre Þûrasýnda tüm bu ayaklarýn olduðunu gördüm ve mutlu oldum. Bizler bulunduðumuz yerlerde, sýnýflarda, okullarda, ailemizde, gittiðimiz, yaþadýðýmýz sokakta, piknik yaptýðýmýz yerlerde, alanlarda, ormanlarda, bahçelerde hepimiz birer çevre gönüllüsü olarak, bilinçli insanlar olarak farkýndalýðý, öz farkýndalýðý artmýþ insanlar olarak arzý endam edeceðiz. Hata yapanlarý ikaz edeceðiz ve kendimiz elimize düþen, elimize gelen bir atýk kaðýdý atmamak için de cebimizde gerekirse onu birkaç saat gezdireceðiz. Hala Ýstanbul gibi modern bir kentte arabasýnýn camýný açýp sigara atan insanlar var. Af buyurun, burnunu sildiði peçeteyi son model bir arabanýn içerisinden yine camýný açýp atan insanlar var. Ben elimden geldiðince, þahsen plakasýný alýyorum eðer benim ilçemden ise emniyete ve ilgili çevre birimlerine bildiriyorum. Baþka ilçede ise de baþka ilçenin kaymakamýna, yetkilisine, belediyesine muhakkak bildiriyorum. Biliyorum ki, bu salonda bulunan herkes Baðcýlarýmýz'ýn, bizim ortak deðerimiz, ortak geleceðimiz olan bu kentimizin geliþmesi, temiz olmasý ve gelecek nesillere taþýnmasý için bu sorumluluk ve bilinç içerisinde. Sadece belediyenin, resmi görevlilerin, devletten maaþ alan insanlarýn maaþ karþýlýðý yaptýðý hizmetler deðil, biliyorsunuz sinerji, gönüllü kuruluþlarýn yaptýðý iþlerde. O açýdan ilk konuþmayý yapan deðerli arkadaþýmýzý da tebrik ediyorum. Kendisini kutluyorum. Kendisi gönüllü olarak bu iþlere kendisini adamýþ birisi ve gönüllülerin yaptýðý hizmetler gerçekten çok büyük önem kazanýyor. Çevreye bakýldýðý zaman, güzel çalýþmalar yapýldýðý zaman biraz önce salonda gördük Sayýn Belediye Baþkanýmla da paylaþtým. Hemen orta refrüje küçük bir çiçek kümesi yapýlmýþ. O kadar deðiþtiriyor ki bütün o Çevre Þûrasý 21 çevreyi, oradaki bütün görsel kirlilikleri bile unutup ona odaklanýyorsunuz ve çok küçük þeyler ile çok büyük sonuçlar alýnabilir arkadaþlar. Bu bakýmdan ben bu sürece dahil olan, Çevre Þûrasýna davetli olan yada olmayan burada bulunan, bulunmayan tüm öðrencilerimizi sizlerin þahsýnda yeniden tebrik ediyorum. Sayýn Belediye Baþkanýmýzý deðerli ekibiyle birlikte kutluyorum. Sayýn Milli Eðitim Müdürümüzü, þu anda burada deðil Müdür Vekilimizin þahsýnda Þaban Bey'in þahsýnda kendilerini ve Milli Eðitim camiasýný kutluyorum. Baðcýlar'daki sinerjiye, Baðcýlar'daki iþ birliðine çok güzel bir örnek ve bu örneklerin zaman içerisinde ki alýnan ödüllerle belediyemiz, Belediye Baþkanýmýz da bunu teyit ediyor, artarak devam edeceðine inanýyorum. Tekrar bu çevre þûrasýnýn daha yaþanabilir bir Baðcýlar, daha yaþanabilir çevre, daha solunabilir bir hava ve daha müreffeh, daha geliþmiþ, yaþam standartlarýnýn yüksek olduðu bir Baðcýlar'a vesile olmasýný diliyor. Hepinizi sevgi ve saygýyla selamlýyorum. Sunucu Biz de teþekkür ediyoruz ve Sayýn Kaymakamým sizi yerinize almadan önce Sayýn Belediye Baþkanýmýz, Ýlçe Þube Milli Eðitim Müdürümüz ve protokolün deðerli üyelerini arkadaþlarýmýzla birlikte bir hatýra fotoðrafý çektirmek üzere sahneye davet ediyoruz. Ardýndan tebliðlerin sunumuna geçeceðiz. Arkadaþlarýmýzýn hazýrladýðý o baþarýlý sunumlara geçeceðiz. Öncelikle protokolümüzü sahneye davet ediyoruz. Son aldýðýmýz ödüllerle birlikte, ödülün gerçek sahipleri ödülü alanlarla birleþiyor, buluþuyor. Ayný fotoðraf karesinde bugünün anlam ve önemine dair ayný kareyi paylaþýyorlar. Katýlýmcý yönetiþimin ve çevreciliðin ödülleri bizde ne mutlu bize, ne mutlu Baðcýlar'da yaþayan sizlere ve bizlere. Ýnþallah bu ödüllerin devamý gelir. 22 Çevre Þûrasý Sunucu Bütün protokolümüze tekrar teþekkür ediyoruz ve geçiyoruz tebliðlere. Burada bulunan arkadaþlarýmýz günlerdir, haftalardýr baþarýlý çalýþmalar yaptýlar. Birlikte ekip çalýþmasýnýn en güzel örneklerini sergilediler, provalar yaptýlar ve sizler için, bugün için hazýrlandýlar. Ama görüyorum ki gerçekten bugün çok dikkatli bir topluluk var. Adýna layýk, Çevre Þûrasýna layýk konuklarýmýz var, çevrecilerimiz var. Bu bizi çok sevindiriyor. Benim sizden istirhamým bu sessizliðinizi bozmamanýz. Programýn sonuna kadar, çok uzun sürmeyecek zaten. Bu arkadaþlarýmýzý dikkatle dinlemeniz ve ardýndan da her sunumun sonundan da bir müzakere yapacaðýz. Her gruptan ben arkadaþlarýma söz vereceðim. Dikkatlice dinlersek sorularýmýz ve katkýlarýmýz da o ölçüde olacaktýr. Ben sizin yüksek katýlým saðlayacaðýnýzdan da eminim. Ýlk olarak, ilk okulumuza birinci sýradaki okulumuza geçeceðiz. Akþemsettin Anadolu Lisesi'nden arkadaþlarýmýz sunumlarýný hazýrladýlar. Sevgili Þevket Aydemir buradan sunumunu yapacak. Rejide de Sümeyra Aydýn olacak. Alkýþlarýmýz Akþemsettin Anadolu Lisesi'nden arkadaþlarýmýza. Çevre Þûrasý 23 DOÐAL AFETLER VE ÇEVRE Þevket Aydemir Akþemsettin Anadolu Lisesi Öncelikle hepiniz hoþ geldiniz. Ben Þevket Aydemir, Akþemsettin Anadolu Lisesi 11-Fen öðrencisiyim. Bu sunuyu sýnýf arkadaþým Sümeyra Aydýn ile beraber hazýrladýk. Doðal afetler ve çevre konulu sunumuzu arz ediyorum. Doðada hiçbir þey duraðan deðildir. Düzenli þekilde deðiþimler olmaktadýr. Bu deðiþimler, olaðanüstü bir özellik gösterdiðinde hem insanlar, hem de çevre için birer tehlike haline gelirler. Ýþte bu tehlikeler, afetlerdir. En genel tanýmýyla afet; Ýnsanlarýn yaralan- malarýna ve ölmelerine neden olan, tarýma, çevreye ve doðraya zarar veren, tehlikeli durum ve olaylardýr. Afetleri biz iki baþlýk altýnda inceliyoruz. Beþeri afetler ve doðal afetler. Beþeri afetler, doðal olmayan, insanlara ve çevreye büyük zarar veren afetlerdir. Beþeri afetlere en büyük etken ise insanlardýr. Doðal afetler, insanoðlunun elinde olmayan, tamamen tabiat olaylarýna dayanan afetlerdir. Aniden olurlar ve baþladýktan sonra kesinlikle önüne geçmek mümkün deðildir. Sadece zararýn etkisini azaltmak mümkündür. Doðal afetler, kendi aralarýnda ikiye ayrýlmaktadýr. Jeolojik kökenli doðal afetler ve meteorolojik kökenli doðal afetler. Jeolojik kökenli doðal afetler, kaynaðýný yer kabuðundan alan afetlerdir. Meteorolojik kökenli afetlerler ise, atmosfer olaylarý sonucunda meydana gelen afetlerdir. Atmosfer olaylarýnýn insan için yararlý olduðu sýnýrý aþmalarýyla oluþurlar. Jeolojik kökenli doðal afetlere, deprem, heyelan, volkan patlamasý. Meteorolojik kökenli doðal afetlere ise, sel, çýð, don, fýrtýna, tipi, hortumlar, sis örnek verilebilir. Biz burada jeolojik kökenli doðal afetler olarak depremin ve meteorolojik kökenli doðal afetler olarak ise selin üzerinde duracaðýz. Deprem ile baþlayalým. Deprem yer kabuðu içindeki kýrýlmalar nedeniyle aniden ortaya çýkan titreþimlerin dalgalar halinde yayýlarak geçtikleri yerlerde oluþturduklarý sarsýntýlardýr. Ülkemizin % 98'i deprem kuþaðý altýndadýr. Yani Türkiye bir deprem ülkesidir. Dolayýsýyla deprem olacak mý sorusundan vazgeçmeliyiz. Çünkü deprem her an olabilir. Þimdi þiddetlere göre depremin etkilerine bakalým. Bu animasyonumuzda aþaðýda gördüðünüz, sol alt köþede gördüðünüz magnitüt ve þiddet deðerlerinin tanýmýný söylüyorum. Magnitüt deðeri; Depremin kaynaðýnda açýða çýkan enerjinin ölçüsüdür. Yani bizim bildiðimiz ölçüdür. Buradaki þiddet deðeri ise, depremin yapýlar ve insanlar üzerinde etkisini göstermektedir. Çevre Þûrasý 25 "1" þiddetindeki bir depremin etkilerine bakalým. "1" þiddetindeki bir depremde gördüðünüz gibi binalarda, arabalarda, aðaçlarda, yollarda ya da denizde herhangi bir anormallik görülmemektedir. Bu þiddetteki bir depremi sadece bazý hayvanlar hissedebilir. Yer kabuðu ise zorlanmaz. "3" þiddetindeki bir depreme bakacak olursak; Binalarda bulunanlar depremi hissedebilirler. Fakat sarsýntýyý duyan bir kiþi bazen bunun deprem olduðunu bile anlamayabilir. Duran araçlarda ise bir hareketlilik görülebilir. "5" þiddetindeki bir depremi hissetmeyen olmaz. Tabaklar ve pencereler kýrýlabilir. Dengesiz bir þekilde konumlandýrýlmýþ nesneler ise devrilirler. Yer kabuðu animasyonda da görüldüðü gibi zorlanýp, çeþitli yerlerden kýrýlabilir. "7" þiddetindeki bir depremde iyi inþa edilmiþ binalarda küçük hasarlar oluþurken, kötü inþa edilmiþ binalarda çok büyük hasarlar görülebilir. Yer kabuðu yer deðiþtirebilir. "9" þiddetindeki bir depremde çok fazla can ve mal kaybý gerçekleþir. Binalar sarsýntýnýn etkisiyle yerlerinden kayarlar. Aðaçlar ise köklerinden sökülebilirler. "10" þiddetindeki bir depreme bakalým. "10" þiddetindeki bir sarsýntýya dayanabilecek bina sayýsý çok azdýr. Demiryollarý eðilir. Elektrik, su, kanalizasyon ve gaz þebekeleri kullanýlmaz hale gelir. Deniz ve nehirlerde yükselme meydana gelir. Ülkede "Olaðan Üstü Hal" ilan edilebilir. Dünyadaki en büyük deprem Þili'de meydana gelmiþtir. Depremin magnitütü 9,5'tir. Bu sarsýntýda 5 bin kiþi yaþamýný yitirmiþtir. Ülkemizde olan 99 depreminden görüntülere bakalým. Yerlerin korkunç bir þekilde yarýldýðýný, yollarýn görünür þekilde yön 26 Çevre Þûrasý deðiþtirdiðini, yerleþik düzenin bozulduðunu, yapýtlarýn ise hasar gördüðünü görebilmekteyiz. Depremden korunma yollarýna bakacak olursak. Deprem öncesinde almamýz gereken önlemler, deprem sýrasýnda ve deprem sonrasýnda yapmamýz gerekenler bulunmaktadýr. Deprem öncesinde yapmamýz gerekenler; Afet çantasý bulundurmalýyýz. Afet çantamýz içinde ise ilaç, radyo, kiþi sayýsý kadar fener, üç günlük yiyecek ve içecek, nakit para ve birinci derece yakýnlarýmýzýn telefon numaralarý bulunmalýdýr. Ýlk yardým eðitimi almalýyýz. Yaþadýðýmýz yerin evin veya iþin doðalgaz, elektrik ve su vanalarýnýn yerlerini öðrenmeliyiz. Aðýr eþyalarý duvara baðlamalýyýz. Yaþadýðýmýz yerde deprem sýrasýnda sýðýnabileceðimiz hayat boþluklarý oluþturmalýyýz. Örneðin mutfakta yemek masasýnýn altý, örneðin odamýzda çalýþma masamýzýn altý. Deprem sýrasýnda yapmamýz gerekenler; Her þeyden evvel soðukkanlý olmalýyýz. Koþarak dýþarý kaçmaya çalýþmamalýyýz. Hele hele kapýlar bizler için birer tuzaktýr. Sarsýntý sýrasýnda kendiliðinden açýlabilir ve size çýkarsan kurtulursun izlenimi veren kapýlar nedense tam siz ulaþýp çýkacaðýnýz sýrada kapanýr hatta sýkýþýrlar ve sizin hayat boþluðuna sýðýnabileceðiniz en deðerli zamanýnýzý çalarlar. Geri dönüp sýðýnma kararý verdiðinizde ise artýk çok geç kalýnmýþ olunabilir. Duvarlardan, pencerelerden ve düþebilecek cisimlerden uzak durmalýyýz. Merdiven ve asansörü deprem sýrasýnda kesinlikle kullanmamalýyýz. Deprem sýrasýnda toplu mahallerde isek, ibadethane olabilir, sinema ya da tiyatro olabilir. Yetkililerin önerilerine kulak vermeliyiz. Aniden o ortamdan çýkmaya çalýþýrsak oluþacak izdiham depremden daha tehlikeli olacaktýr. Deprem sonrasýnda yapmamýz gerekenler; Ana depremi Çevre Þûrasý 27 müteakiben art sarsýntýlar da olabilir. Dolayýsýyla yapmamýz gerekenleri çok hýzlý bir þekilde yapmalýyýz. Doðalgaz, elektrik ve su vanalarýný kapatmalýyýz. Bina içerisinde isek yardým çantasýný da alarak hemen binayý terk etmeliyiz. Önce kendimizin sonra da çevremizdekilerin saðlýk durumlarýný kontrol etmeliyiz. Acil bir durum olmadýkça telefonlarý meþgul etmemeliyiz. Böylece hatlarý daha acil haberleþmeler için kullanýlabilmesini saðlamýþ oluruz. Yetkililerin direktiflerine mutlaka ve mutlaka uymalýyýz. Radyomuzdan ise sürekli olarak güncel durumlarý takip etmeliyiz. Eðer bina çökmüþ ve bizde enkaz altýndaysak, paniklemeden durumumuzu kontrol etmeliyiz. Hareket kabiliyetimizi engelleyecek cisimlerden kurtulmalýyýz. Mümkünse ortamý aydýnlatmaya çalýþmalýyýz. Ortamda eðer gaz kokusu varsa aydýnlatma çabasý içine girmemeliyiz. Telefonumuzun bile ýþýðýný dahi açmamalýyýz. Böylesi bir durumdayken þunu düþünmeliyiz; Madem bina çöktü, o halde çok kýsa bir süre içerisinde buraya kurtarma ekibi gelecektir. Enerjimizi kontrollü bir þekilde harcamalýyýz. Sesimizi duyuracaðýz diye, kesinlikle ve kesinlikle baðýrmamalýyýz. Ta ki kurtarma ekibinin sesini duyana kadar. Kurtarma ekibi geldiðinde, kurtarma ekibi ile iletiþime geçildiðinde öncelikle saðlýk durumumuz hakkýnda onlarý bilgilendirmeliyiz. Enkazýn altýndayken varlýðýmýzdan haberdar olabilmeleri için iki sert cismi birbirine vurmalýyýz. Örneðin elimizdeki bir kaþýk ile doðalgaz vanasýna vurabiliriz. Jeolojik kökenli doðal afetlerden depremi inceledik. Þimdi de meteorolojik kökenli doðal afetlerden seli iþleyelim. Sel, suyun doðal ya da yapay yataðýndan taþmasýdýr. Oluþma süreleri ve oluþma yerlerine göre ikiye ayrýlýrlar. Oluþma sürelerine göre ani sel ve sel, oluþma yerlerine göre ise dere ve nehir selleri, daðlýk alan selleri, kýyý selleri ve þehir selleri. Þehir selleri ani ve aþýrý yaðýþ nedeniyle alt yapý yetersizliðinden 28 Çevre Þûrasý ötürü olan sellerdir. Ülkemizde en son 9 Eylül'de sel felaketi yaþanmýþtýr. 9 Eylül sel felaketi, çýkýþ açýsýndan nehir ve dere sellerine benzese de, þehir merkezinde olduðundan þehir sellerine girmektedir. Yaþadýðýmýz 9 Eylül sel felaketi bilindiði üzere Baðcýlar'a da zarar vermiþtir. Tavukçu Deresi taþmýþtýr. Ayný zamanda Ýkitelli Basýn Ekspres Yolu da sular altýnda kalmýþtýr. Ýstoç yan yoldaki týr garajýnda ise ölü sayýsý fazladýr. Bu yaðýþ son 80 yýlýn en güçlü yaðýþý olarak kayýtlara geçmiþtir. Bir metrekarelik alana, bir saat içerisinde 205 kilogram yaðýþ düþmüþtür. Selden korunma yollarý ve alýnmasý gereken önlemler bulunmaktadýr. Sel öncesinde dere yataklarýna konut inþa etmemeli, hiçbir þekilde yapýlaþmaya gidilmemelidir. Zaten 9 Eylül sel felaketi nedenlerinin baþýnda da bu gelmektedir. Ayný zamanda deniz kýyý þeridi de mutlaka korunmalýdýr. Sel suyu kirli olduðundan afet çantamýzda mutlaka su bulunmalýdýr. Sel sýrasýnda yüksek yerlere çýkmalýyýz. Selin içinde araba kullanmamalýyýz. Aksine aracýmýzý selden etkilenmeyecek bir yere çekip, stop etmeliyiz. Eðer aracýmýz arýzalanmýþsa derhal arabayý terk etmeliyiz. Evimizi ya da iþimizi boþaltmamýz gerekiyorsa, tesisat vanalarýný mutlaka ve mutlaka kapatýp orayý terk etmeliyiz. Sel sonrasýnda binadaki yapýsal hasarý kontrol etmeliyiz. Aþýrý hasar olmuþsa yetkililere bu durumu bildirmeliyiz. Karanlýktaysak mum deðil fener kullanmalýyýz. Sel suyuna temas etmiþ bütün yiyecekleri, konserveler dahil imha etmeliyiz, atmalýyýz. Bu tedbirleri mutlaka ve mutlaka almalýyýz, sayýn dinleyiciler. Çünkü ülkemizde meydana gelen doðal afetlerin %14'ünü su baskýnlarý oluþturmaktadýr. Tedbirli olalým, kurban olmayalým. Büyük bir ilgi ve dikkatle beni dinlediðiniz için sizlere, katkýlarýndan dolayý Okul Müdürümüz Sayýn Suat Bozkurt'a ve rehberliklerinden dolayý Çevre Kulübü öðretmenlerimiz Sayýn, Yüksel Akþahin, Banu Kop ve Havva Akbaþ'a, reji de bulunarak bana yardým eden arkadaþým Sümeyra Aydýn'a teþekkürlerimi sunuyorum. Saygýlarýmý sunuyorum. Çevre Þûrasý 29 Sunucu Akþemsettin Anadolu Lisesi'nden "Doðal Afetler ve Çevre" konulu sunumundan dolayý biz de sevgili Þevket Aydemir'e teþekkür ediyoruz. Þevket'in verdiði çok güzel bilgiler vardý. Hiç dilemediðimiz bir þey doðal afetlerle karþýlaþmak ama bunlarla karþýlaþýrsak nelerle, neler yapmalýyýz konusunda bize bilgi vermeye çalýþtý. Gerçekten pür dikkat dinledik hepimiz. Peki Þevket'e bu konuda katký sunmak isteyen, öneri sunmak isteyen, soru sormak isteyen, görüþlerini belirtmek isteyen arkadaþlarýmýz var mý? Bu gruptan var mý arkadaþlarýmýz? Diyorsunuz ki yüzde yüz katýlýyoruz biz Þevket'e, dediði her þeyi yapacaðýz. Her þeyi de anladýk. Bu konuda merak ettiðimiz hiçbir þey yok. Sivil toplum kuruluþlarý da bizi bu noktada çok iyi bilgilendirmiþti diyorsunuz. Bu gruptan var mý? Kýz arkadaþlarýnýz var orta sýrada. Ayhan Bey'den rica edelim mikrofonu ulaþtýrsýn. Adýný, soyadýný ve okulunu bize söyle. Ardýndan da görüþlerini alalým. 30 Çevre Þûrasý Çaðla Karaoðlu (Akþemsettin Anadolu Lisesi) Türkiye'nin deprem bakýmýndan en güvenilir ili ve nedenini acaba açýklayabilirler mi? Gizem Ayar (Akþemsettin Anadolu Lisesi) En ona deðil de, yetkili kiþilere sormak istiyorum. Selle ilgili, birçok ilçemizde sel oldu. Ýnsanlar maðdur duruma geldi. Ýnsanlarýn evlerini yýktýlar. Ama insanlara sadece bir milyar para verip, yani yerlerinden yurtlarýndan ettiler. Hiçbir kaynak saðlamadýlar. Ben bununla ilgili bilgi edinmek istiyorum. Sunucu Sen yeterince bilgi verdin zaten ama öyle olmadýðýný ben kýsaca söyleyeyim. Arkadaþlar burada arkadaþlar sunum yapýyorlar ama kalkýp da geçen gün de Çocuk Þûramýz vardý, orada arkadaþýmýza sordular. Otuz santimden okuyalým kitabý dedi küçük arkadaþýmýz. Ne sorular çýktý. Otuz beþ santim deðil mi? Yatarak okumak mý daha iyi, oturarak okumak mý daha iyi? Burada kardeþimiz bayaðý zor anlar yaþadý. Þevket Aydemir Akþemsettin Anadolu Lisesi En güvenli ilimizi sordu arkadaþýmýz. Türkiye'de en güvenli il Konya diye kayýtlarda geçmektedir. Öyle ki, þu anda bildiðiniz gibi ülkemiz elektronik sisteme önem vermekte e-okul olsun, edevlet olsun. Bizim bunca bilgilerimiz Konya ilinde saklanmaktadýr. Bunun nedeni ise deprem olma riskinin en az olduðu bölge olmasýdýr. Çevre Þûrasý 31 Sunucu Fay hattý oradan diyorsun daha az riskli geçiyor diyorsun. Ýç Anadolu Bölgesinin o noktada daha güvenli olduðu noktasýnda bizim de bilgilerimiz var. Ama tabi ki bunun en güzel bilgisini nereden alabiliriz? Öðretmenlerimize sorabiliriz. Ýnternetten yine bilgiler alabiliriz veya yetkili kurumlarý arayarak, araþtýrarak bunda fikir sahibi olabiliriz, diyoruz. Baþka sorusu olan yoksa, az önce nerelerdeydiniz. Hemen o zaman ulaþtýralým mikrofonu hýzlý bir þekilde ama bir daha böyle olmayacak. Bir, iki, üç, dört diyeceðiz. Güzelce dinliyoruz. Güzelce notumuzu alýyoruz kafamýzda. Hemen de soruyoruz. Ad, soyad, okul alalým. Tuðba Çatak (Mahmutbey Lisesi) Ben arkadaþýn söylediklerine cevap vermek istiyorum kendi adýma yetkililerle ilgili. Her þeyde de yetkilileri suçlamak gerekmiyor. Çünkü dere yataklarýna ev yapan yetkililer deðil. Kaçak ev yapan da yetkililer deðil. her þeyde de yetkilileri suçlamak gerekmiyor. Ýnsanlar her þeyi kendileri yapýyor zaten. Sunucu Geleceðin yetkilisi cevapladý efendim. Tuðba Çatak (Mahmutbey Lisesi) O kadar insan var. Bir milyar vermeleri bile çok. Baðcýlar çok zengin bir yer deðil. O kadar para bile çok bence. O kadar insana nasýl para verilebilir. O kadar insan var, o kadar düþünceli insan olsalar, fabrikalarda tabaklar daðýldý sel felaketlerinden dolayý. Onlarý insanlarý düþünmeden gidip, o tabaklarý toplamaya baktýlar. Neden kendilerini düþünmüyorlar. Neden kaçak evler yapýyorlar veyahut da fay hatlarýna evler yapýyorlar. 32 Çevre Þûrasý Sunucu Tuðba'ya teþekkür ediyoruz. Tabi ki bunlar istenmeyen olaylar. Ne herhangi bir felaketle karþýlaþmak, ne de bunun sonrasýnda böyle tatsýz görüntüler, ama dediðim gibi en sonunda efendim kapanýþ konuþmasý esnasýnda bu soru da cevabýný bulacaktýr. Merakla beklediðiniz bu sorunun cevabý da, tebliðlerin sunumunun bitiminde sizlere verilecektir, diyoruz. Tekrar o güzel sessizliðimize dönüyoruz. Yeni bir okulumuza geçiyoruz. Onlar da çok iyi hazýrlandýlar. Onlar kalabalýk bir ekiple geldiler buraya. Hangi okul, Barbaros Lisesi. Konularý; "Yaþadýðýmýz kentte çevre sorunlarý ve çözüm yollarý" diyecekler. Sunumu gerçekleþtirmek üzere Þeymanur Kaya ve Kerime Kayalý buraya gelecekler. Sunumlarýný yapacaklar. Rejide de Emre Kebapçý ve Ýlhan Öz kendilerine yardýmcý olacaklar. Þimdi söz öncelikle Kerime'de, ardýndan da Þeyma'yý dinleyeceðiz. Sessiz bir þekilde sözümüzü, gözümüzü her þeyimizi kürsüye Barbaros Lisesi'ne çeviriyoruz efendim. Çevre Þûrasý 33 YAÞADIÐIMIZ KENTTE ÇEVRE SORUNLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI Kerime Kayalý Þeyma Nur Kaya Barbaros Lisesi Kýymetli misafirlerim, deðerli çevre gönüllüsü arkadaþlarým, bugün burada on ikincisi düzenlenen Çevre Þûrasýna hepiniz hoþ geldiniz. Önümüzdeki dakikalar itibariyle, yaþadýðýmýz kentte çevre sorunlarý ve bunlarýn çözüm yollarýyla ilgili konuþacaðýz. Ýlk olarak trafik sorunu. Teknolojinin geliþmesiyle yaþam standartlarý yükselmiþtir. Þehirli nüfusun ve bu þehirdeki nüfusa baðlý olarak otomobil sayýsýnýn hýzlý artýþý, þehirlerdeki alt yapý faaliyetinin bu hýzlý artýþa cevap verememesiyle, buradaki trafik kazalarýnýn artýþýna sebep olmaktadýr. Tabi ki bu kazalarýn gerçekleþmesinde bazý faktörler vardýr. Bunlarýn baþýnda insan olmak üzere, çeþitli araç, yol, iklim ve benzeri faktörler vardýr. Birkaç gün önce televizyonda "akýllý treni çýldýrttýlar" diye bir haber izlemiþtim. Orada milyon dolarlarca kaynak aktarýlan ve çok önemli sistemlerin kurulduðu bu düzenlerin bir insan hatasý yüzünden nasýl rehavetle sonuçlandýðý açýklanýyordu. Tabi ki bildiðimiz gibi yaya ve sürücü olarak günde en az birkaç saatimizin geçtiði bu trafik alanlarýnýn daha güvenli ve daha insan saðlýðý açýsýndan önemli güzel yerler olabilmesi için, en baþta trafik kazalarýnda en önemli etmen olan insan faktörünün, burada insanlara çeþitli olarak trafik kültürü ve trafik bilinci, trafik eðitiminin verilmesi ile çözülmesi olacaktýr. Ýkinci olarak þehirde rahat ve modern bir þekilde yaþama durumunun ortadan kalkmasý. Ýnsanlar artýk þehirleri yaþanabilir bir alan olmaktan ziyade büyük bir iþ alaný olarak görmektedir. Öyle ki, insanlar tatillerinde rahat, huzur ve refaha ulaþmak için þehir dýþýna çýkmayý neredeyse bir farz olarak görmektedir. Bu konulardan da ortaya çýktýðý gibi þehirlerde insanlar artýk huzuru ve refahý bulamamakta ve bunu baþka yerlerde aramaktadýr. Ses Kirliliði Ýnsanlara fizyolojik ve psikolojik dengesini bozan bir çevre sorunudur. Gürültü, insanlar üzerinde o kadar büyük bir etkiye sahiptir ki, insanlarda unutkanlýktan, hipertansiyon yani yüksek tansiyona, saldýrganlýktan, kalýcý iþitme kayýplarýna kadar birçok probleme yol açmaktadýr. Çevre Þûrasý 35 Görüntü Kirliliði Ýnsanlarýn doðal çevreye yapmýþ olduðu ve saðlýklý insanlarda rahatsýz edici hale gelen görüntülere, görüntü kirliliði denir. 1950'li yýllardan sonra hýzlanmaya baþlayan þehirleþmenin etkisiyle, bu þehirlerdeki çarpýk kentleþme ve görüntü kirliliði yapmýþtýr. Bu da burada yaþayan insanlar üzerinde tabi ki kötü etkilere maruz býrakmýþtýr. Buradaki insanlar görüntü kirliliðinin etkisiyle dikkat daðýnýklýlýðýndan, biteviyelik nedeniyle uyarýlmada ve çalýþmada verimsizlik gibi problemlerle karþýlaþmaktadýr. Kirletilmiþ kýyýlar ve sular, en büyük ve en önemli görüntü kirliliklerinden bazýlarýdýr. Monoton ve iç içe yapýlaþma insanlarda verimsizliðe ve görüntü kirliliðinin yarattýðý ruhi travmalara sebep olmaktadýr. Düzensiz trafik de en önemli görüntü kirliliklerinden birkaçýdýr. Levhalarýn ve tabelalarýn yaptýðý bu orantýsýz görüntü kirliliði çeþitli kurum ve kuruluþlarla gerekli bir denetlenme altýna alýnmalý ve yetkili kiþilerin bu konudaki denetimi saðlanmalýdýr. Herkesin evinde olan bu çanaklama sistemi de bu Avrupai standartlara göre olmalý ve tek çanak, tek anten uygulamasýna geçilmelidir. Baz Ýstasyonlarý Cep telefonlarýný konuþulabilir kýlan baz istasyonlarý, bilgi aktarýmý ve haberleþme açýsýndan tartýþýlmaz bir kolaylýktýr. Fakat bunun yanýnda, baz istasyonlarýnýn insan nesli üzerinde onarýlamayacak kadar büyük hasarlara yol açacaðý da büyük bir sorundur. Bu sorunun çözülmesi için baz istasyonlarýnýn çevreden uzak yerlere, insanlarýn yaþama alanlarýndan en az 6 metre ve bunun Avrupa'daki sayýlarý çok daha fazla uzak yerlere inþa edilmesine karar verilmiþtir. Baz istasyonlarýnýn öyle bir etkisi vardýr ki, küçük çocuklarda lösemiliðin artmasýnda çok büyük bir faktördür. 36 Çevre Þûrasý Sosyal ve Kültürel Geliþimin Saðlanamamasý Ýnsanlarý zorlayan sosyo-ekonomik olaylar, onlarýn kendilerini ve sosyal- kültürel geliþmelerine mani olmaktadýr. Buna çeþitli örnekler verecek olursak; Ekonomik zorluklar bunlardan bazýlarýdýr. Teþekkür ediyorum. Þeymanur Kaya Sunumumuza buradan ben devam edeceðim. Ýlk olarak gecekondulaþmaya bakacaðýz arkadaþlar. Gecekondulaþma, þehirleþmenin getirdiði bir problemdir. Gecekondulaþma, özellikle Ýstanbul'da þehir içinde baþka bir þehir görüntüsünü yaratmýþtýr maalesef. Gecekondulaþmanýn bulunduðu bölgelerde maalesef buradaki halk, altyapý hizmetlerinden mahrum kalmýþtýr. Ýþte kanalizasyon, su gibi. Düzensiz yapýlaþmaya bakacak olursak, hýzlý þehirleþmenin getirdiði bir olumsuzluktur. Sanayi tesislerinin yerleþim yerlerine yakýn yerlerde inþa edilmiþ olmasý, tarýmý ve insan saðlýðýný olumsuz etkilemektedir. Öyle ki, biliyoruz sanayi tesislerinden çýkan gazlar insan saðlýðýný, astým ve akciðer hastalýklarýna yol açýyor. Atýklarý da, tarýmda maalesef olumsuz görüntülere yol açýyor. Ayrýca þehirleþme hýzýnýn fazla olmasý, bulunan mevcut ana caddelerin, iþte mevcut sokaklarýn artýk o ihtiyacý karþýlamamasý demektir. Bu da yine gerçekten problem oluyor. Yeþil ve açýk alanlarýn yetersizliðine bakacak olursak arkadaþlar, þehirleþme oldukça insanlarýn hayatlarýndaki stres artmýþ, þehir yaþamý daha fazla ön planda olmuþtur. Dediðim gibi bu da stresi arttýrmýþtýr. Dolayýsýyla insanlar dinlenebilecekleri, vakit geçirebilecekleri, huzur bulabilecekleri yerlere gitmek isterler. Özellikle çocuklarýn oynayabileceði açýk, oksijeni güzel teneffüs edebilecekleri ormanlýk arazilerde zaman geçirmeleri önemlidir. Fakat, bizim maalesef ülkemizde birçok þehirde ve yaþadýðýmýz maalesef çevremizde bu tarz alanlar yetersiz kalmaktadýr. Elbette ki belediyemizin bahçeleri bunu inþallah çözecek ileride. Çevre Þûrasý 37 Hava kirliliðine bakacak olursak, kýþýn sobalý evlerde ýsýnýlmasý, yazýn pikniklerde yakýlan mangallardan çýkan dumanlar, araçlardan çýkan egzoz dumanlarý ve sanayi tesislerinin býraktýðý gazlar havanýn bileþenlerini maalesef olumsuz etkilemektedir. Az önce de bahsettiðim gibi bu insan saðlýðýný, sadece insan saðlýðýný deðil bütün ekolojik dengeyi olumsuz etkiler. Öyle ki, akciðer hastalýklarý, daha sonra hayvanlarýn maalesef bu tarz gazlar yüzünden o popülasyonun bitmek üzere olmasý baþka bir sorun. Burada deðinebileceðimiz su kirliliði var. Evsel, týbbi ve sanayi tesislerinin atýklarý sularý kirletmektedir. Arkadaþlar, her canlýnýn suya ihtiyacý vardýr. Organizmasýnýn anatomisi gereði suya ihtiyacý vardýr. En önemli ihtiyaçlarý diyebiliriz. Bu da susuz yaþayamaz anlamýna gelir. O halde kirli su, bunlara ne yapar? Her birine ayrý ayrý zarar verir. O halde en gerekli maddenin kirletilmesi bizim için en büyük sorun olmuþ olur. Su kirliliði sadece insan hayatýný deðil, dediðim gibi ekolojik dengeyi de olumsuz etkiler. Bir gölü düþünecek olursak, içinde balýk vardýr. Balýk o sudan mikrop kaparsa, onu yiyen kuþ mikrop kapar. Onu yiyen yýlan mikrop kapar. Bu hastalýklar buradan zonos þeklinde insana bile geçebilir. Sokak Çocuklarý Bazýlarýnýn bunu problem olarak deðerlendirmemesine karþýn biz, sokak çocuklarýnýn çevre problemi baþlýðý altýnda deðerlendirilmesini uygun gördük. Sokak çocuklarýnýn karþýlaþtýðý risklerden bahsedeceðiz biraz. Kötü beslenme dolayýsýyla, çeþitli hastalýklara yakalanma riski var. Biliyoruz ki arkadaþlar, sokakta hakikaten mikrop yuvasý adý altýnda annelerimizin bizi hep uyardýðý þekilde geliriz oradan. Ellerimizi yýkanmasý tembih edilir bize. O halde þöyle düþünelim. Orada yýkanamayan insanlar var. Saðlýklý ortam bulamadýklarý için bu hastalýklara yakalanma riski çok çok daha yüksektir. Elbette ki tedavi olamama riski de yüksek olduðundan ölüme kadar gidebilir. 38 Çevre Þûrasý Fiziksel ve Cinsel Ýstismar Maalesef sokak çocuklarýmýzýn karþýlaþtýðý bir durumdur. Bu çok içler acýsý olmasýna raðmen gerçekten karþýlaþýyoruz. Ruh bilimcileri bunu ileride kötü anne, kötü baba olacak potansiyele sahip kiþilerde incelediklerini aktarýrlar sýk sýk. Yani fiziksel ve cinsel istismara uðrayan kiþi ileride gerçekten önemli bir vatandaþ, iyi bir birey olma ihtimalini düþürmüþ oluyor. Madde Baðýmlýlýðý Madde baðýmlýlýðýnda arkadaþlar, sokakta birbirleriyle arkadaþ çevresiyle geçinen sokak çocuklarý arasýnda deðerlendirecek olursak, bana hak vereceksinizdir ki, arkadaþ çevresinde yayýlan madde baðýmlýlýðý en yaygýn duruma gelecektir. Madde baðýmlýlýðýn getirileri de var. Olumsuz tabi ki bunlar. Ekonomik sýkýntýlara yol açar, bu maddeler sonuçta parayla satýn alýnýyor. O halde bir süre sonra para suyunu çektikten sonra bu çocuklarýn, bu paraya ihtiyaç duyduklarý zaman ne yapacaklar, suça yönelecekler. Hýrsýzlýða, gaspa, daha kötü suçlara bile gidebiliyor. Bunlara yönelecekler. Suça yönelme de tabi ki, güvensizlikle doðru orantýlý çalýþýyor bence. Çünkü çocuk etrafýndaki güven ortamýna göre bir þeyler yapmaya çalýþýr. Her kötü an o çocuk için biraz daha suç iþlemeyi çare kýlacaktýr. Eðitim sisteminden kopmadan bahsedeceðiz. Kültürsüz bireyler yetiþtirmiþ olacaðýz maalesef, sokak çocuklarýnýn eðitimden kopmasýyla. Sadece bu deðil, diyelim biz birkaç bireyimizi kaybettik. Onlarýn çerçevesinden bakarsak, kiþisel olarak ileride meslek seçiminde, iþ bulmada çok problem yaþayacaklardýr. Çünkü kimse þirketinde herhangi bir mevkide eðitimsiz birinin çalýþmasýný istemez. Bu konuda hedeflerimiz var. Sokak çocuklarýnýn sayýsýný azaltmak. Sokak çocuðu denilen kiþilerin yaþam kalitesini iyileþtirmek. Bu kardeþlerimize yaþamýnýn güzel olduðunu anlatmak için elimizden geleni yapmak. Çalýþan ve madde baðýmlýsý olan çocuk sayýsýný Çevre Þûrasý 39 azaltmak ve yaþamlarýnýn geri kalanlarýnda etkin bir koruma saðlamak. Çünkü biliyorsunuz madde baðýmlýsý olan veya daha önce sokakta kalmýþ olan insanlar çok kolay bir þekilde geri dönebiliyorlar. Bunun önüne geçmek amacýyla neler yapabiliriz? • Ýgili yasal düzenlemelerin deðiþtirilmesine ve uygulanmasýna yönelik tanýtým ve destek saðlanmasý. • Yetkililer arasýnda, ilgili bütün kamu hizmetlerinde bilinç ve duyarlýlýk geliþtirilmesi. • Ortak bir yaklaþým, halkýn her tabakasýnda ortak bir yaklaþým oluþturulmalý ve ön saflarda görev alan bu alandaki yetkililerin artýrýlmasý için kamu kesimi ile sivil kesimi arasýnda içinde kapasite oluþturulmasý. • Çocuklarýn ve ailelerin desteklenmesine yönelik diðer giriþimlerle gerekli bütünlüðün kurulmasý. • Çocuklarýn uygun yardým ve destek hizmetlerine ulaþmalarýný saðlayacak sevk sistemlerin güçlendirilmesi. Sevgili Kaymakamým az önce asýl kirlenme zihinde olur demiþti. Biz de bu kirlenmeyi ancak zihinsel bir temizlik yaparak sanýrým önleyebiliriz. Çözüm yollarýna gelecek olursak da; Ulaþým sorununa yeni yollar, tüneller, köprüler, iþte viyadük gibi alternatif yollar inþa ederek çözüm bulunabilir. Hava kirliliðinde kamuoyu bilinçlendirilerek iþte toplu taþýma hizmetlerinin kullanýlmasýnýn teþvik edilmesi lazým. Su kirliliðinde yine kamuoyunun bilinçlendirilmesi lazým. Çünkü biliyoruz akarsu veya havzalarýn kirletilmesi yine insanlar tarafýndan gerçekleþtiriliyor. Bu kirletilmiþ yerlerin acilen temizlenmesi ve hakkýnda iþlemler hazýrlanýp, yapýlmalýdýr bu temizlik. Ses kirliliðine bakacak olursak da, toplum yine ses kirliliði konusunda bilinçlendirilmeli. Yine konuþmacýlardan duyduðumuz 40 Çevre Þûrasý gibi Avrupa artýk bunu Sayýn Belediye Baþkanýmýz da söyledi, bunu bir ispiyon olarak almýyor. Gereksiz korna basanlarý bile arayýp, bir yere þikayet edebiliyor. Biz de bu duyarlýlýðý gösterirsek inþallah toplumumuz daha refah bir seviyeye ulaþacak. Görüntü kirliliðine bakacak olursak, çarpýk kentleþme ve reklam panolarý düzenlenmelidir. Ruhsal ve kültürel kirlilikte, kiþisel geliþim, duygu eðitimi doðru örneklendirme yapýlmalýdýr. Bunun da en güzel yolu, elbette ki okullarda verilen eðitimlerden geçmektedir. Sevgili Milli Eðitim Müdür Yardýmcým da oradan bakýyor. Bu mesaj size artýk. Baz istasyonlarýnýn insanlarýn sosyal çevrelerinden uzak alanlara kurulmasý gerekmektedir. Biliyoruz kanser riskini azaltsýn, insanlarýn hayatlarýný saðlýk açýsýndan da zorlaþtýrmasýn diye. Arkadaþlar bizim sunumumuzu çok sabýrla dinlediðiniz için çok teþekkür ediyorum. Þimdi bir þiirle kapatmak istiyoruz. Bir yer düþünüyorum yemyeþil Bilmem neresinde yurdun Bir ev günlük, güneþlik Çiçekler içinde memnun Bahçe kapýsýna varmadan daha Baygýn kokusu ýhlamurun Gölgesinde bir sýra der gibi oturun Haydi çocuklar haydi Salýncaklarý kurun Baþka dallarsa eðilmiþ Yemiþlerimizden buyurun Rüzgar esmez konuþur Uçurtmalar uçun Çamaþýrlar kuruyun Mutlu olun yaþayýn Ana, baba, evlat, torun Çevre Þûrasý 41 Sunucu Teþekkür ediyoruz arkadaþlarýmýza. Bu arada protokolümüzden Sayýn Kaymakamýmýz, Sayýn Belediye Baþkanýmýz ve Ýlçe Milli Eðitim Þube Müdürümüzle birlikte misafirlerimizden gidenler var. Alkýþlarýmýzla onlara katýldýklarý için teþekkür ediyoruz. Güle güle diyoruz. Yeni bir toplantýya katýlmak üzere aramýzdan ayrýldýlar. Bu arada aramýza Ýl Genel Meclis Üyelerimizden ve Belediye Meclis Üyelerimizden de katýlýmlar oldu. Onlara da hoþ geldiniz diyoruz. Onlardan da aramýzdan ayrýlanlar var. Yeni okulumuza geçeceðiz ama geçmeden önce ben mikrofonu yine sizlere ulaþtýracaðým. Sizler Barbaros Lisesi'nden arkadaþlarýmýzýn yapmýþ olduðu sunumla ilgili görüþlerinizi, önerilerini, sorularýnýzý, katkýlarýnýzý yine esirgemeyeceksiniz. Ýlk gruptan var mý söz almak isteyen? Burada konuþulanlarýn kitaplaþtýrýlacaðýný söylemek istiyorum. Bir önceki þûramýzda kitabýmýz bu, çýkýþta alabilirsiniz. Her birinize birer kitap düþüyor. Burada yazýlanlarý okuyun. Geçen sene neler söylenmiþ. Bu sene söylenenleri de inþallah bir sonraki Çevre Þûramýzda okuyabileceksiniz. Mesela arkadaþýmýz þimdi söz aldý. Onun söylediði her þey seneye inþallah kitap halinde, sizlerin okuyabileceði hale getirilecek. Þenay Özer (Orhangazi Lisesi) Arkadaþ sokak çocuklarýndan bahsetti. Þu ana kadar sokak çocuklarýnýn geleceði için neler yaptýklarýný sorabilir miyim ben? Erkan Mestah (Yunus Emre Ticaret Meslek Lisesi) Fabrika atýklarý için yapýlan yöntemler var mýdýr, devletin yaptýðý veya yetkililerin yaptýðý? 42 Çevre Þûrasý Rümeysa Çaðtepe (Yunus Emre Anadolu Ticaret Meslek Lisesi) Baz istasyonlarý zararlý dedi arkadaþýmýz. Baz istasyonu hala neden okullara, binalarýn bahçelerine hala neden yapýlmaktadýr. Bunu sormak istiyorum? Muhammed Ziya Ali (Ýbni Sina Lisesi) Benim sormak istediðim çarpýk yapýlaþma ile ilgili, gecekondulaþma. Gecekondulaþma olmasýn. Çarpýk yapýlaþma olmasýn diyorsunuz. Peki bu kadar insana, bu kadar evi nasýl yapabileceðiz baþka türlü? Fatih Turap Kaynar (Abdurrahman Nermin Bilim Lisesi) Ben çarpýk kentleþmede belediyenin büyük rolü olduðunu düþünüyorum. Çünkü biz tapu almak için belediyenin belirttiði þartlara göre inþaat yapýyoruz. Neden belediyelerimiz bunlara önem vermiyor? Bu þartlarýn içinde çarpýk kentleþmenin önüne geçecek kanunlar yok mu? Kaçak inþaat yapýyor diyecekler. Peki þu anda Büyükþehir çalýþýyor. Bir sürü kaçak inþaat yok oldu. Ben bunlarý yetkili kiþilere sormak istiyorum. Aylin Durmuþ (Gazi Lisesi) Ben çocuk esirgeme yurdu ile ilgili bir þey söyleyecektim. Bu dýþarýdaki gezen sokak çocuklarýyla ilgili arkadaþlarýmýz bilgi verdi. Bu sokak çocuklarýný Çocuk Esirgeme Yurdu'na gönderiyorlar. Bazýlarý da hala dýþarýda. Hani kýþýn soðukta kalanlar da var. Tabi bu Çocuk Esirgeme Yurdu'nda kalan arkadaþlarýmýz onlara göre daha avantajlý duruma geliyorlar. Fakat 18 yaþýndan sonra bu Çocuk Esirgeme Yurdu'ndaki arkadaþlarýmýzýn bakýmlarý yapýlmýyor ve bunlar dýþarýya yollanýyor. Nasýl hayat þartlarý yaþanacaðýný bilmemelerine raðmen. Bu çevreyle ilgili problemler olduðu zaman, bu arkadaþlarýmýz o Çevre Þûrasý 43 problemlerle ilgili insanlar çalýþýyor. Bence bu arkadaþlarýmýzý baðýmlýlýða itiyorlar. Çünkü bunlarýn olmadýðý, hiç yaþamadýðý bir ortama dahil ettikleri zaman, o yeni edindikleri arkadaþ toplumunda baðýmlýlýða itiyorlar. Bence bu çevreyle ilgili problemleri çözdüðümüz zaman bu arkadaþlarýmýzýn, bu insanlara yardým ederek, daha iyi bir faaliyetlerde bulunmasýný saðlamak daha mantýklý gelmez mi, diye düþünüyorum. Gamze Çakmak (Yavuz Sultan Selim Lisesi) Ben ses kirliliði hakkýnda yorum yapmak istiyorum. Ben þahsen saðlýklý bir insan olarak, insanlarýn arabalarýn seslerinden ve arabalarda yapýlan o sesli müziklerden hoþlanmýyorum, ülkemizde bir sürü rahatsýz insan var. Böyle insanlarýn duyabileceðinden fazla ses açmalarýndan çok rahatsýz oluyorum. Saðlýklý bir insan olarak benim rahatsýz olmam, saðlýksýz olan insanlarýn daha çok rahatsýz olduðunu gösterir bu. Bunu söylemek istedim. Teþekkürler. 44 Çevre Þûrasý Sunucu Biz de teþekkür ediyoruz. Bu konuda hepimizi daha dikkatli olmaya davet etti arkadaþýmýz ve uyarýya yöneltti. Ýnþallah hep birlikte bunlara dikkat edeceðiz. Arkadaþlar önce ben bir þey rica edebilir miyim? Bir uðultu var ufaktan salonda. Konuþan arkadaþýmýzý da bu etkiliyor. Dinleyen arkadaþlarýmýzý da etkiliyor. O küçük uðultuyu da ortadan kaldýrýrsak. Bakýn ne güzel oldu. Katýlýmlar güzel, görüþler güzel, arkadaþlarýmýzýn ekleyeceði bir þey var mý? Kerime Kayalý Barbaros Lisesi Arkadaþýmýz baz istasyonlarýnýn hala neden okullara ve evlere yapýldýðýný sordu. Bu konuyla ilgili çeþitli davalar açýlmýþ. Hala yürürlükte ve açýlmaya da devam edecek. Bu Avrupa ülkelerinde yasaklanan bir þey. Öyle ki evlerin kiralanmasý ve satýlmasýnda baz istasyonunun olduðu evlerde %30 bir azalma görülüyor. Fakat bizim ülkemizin insanlarý bu konuda fazla bir bilince sahip deðiller. Tabi ki baz istasyonlarýnýn yapýlmasýný hiç kimse istemez. Çünkü insanlar üzerinde tam olarak kanýtlanmasa da onun yaydýðý radyasyon belli bir etkiye sahip. Biz de temenni ediyoruz ki, hiçbir yakýnýmýzda ve hiçbir evde, hiçbir okulda baz istasyonlarý olmasýn. Fakat bunlarýn kararýný hakimler, savcýlar veriyor. Sunucu Teknoloji bir çizgi biliyorsunuz. Keskin bir çizgi. Yararlarý da var, zararlarý da var. Ama benim bildiðim þu, yanýlýrsam düzeltin. Cebimizde taþýdýðýmýz cep telefonu bir baz istasyonunun verdiði zarardan daha fazla zarar veriyor diye vücudumuza, öyle bir bilgi kalmýþ aklýmda yanýlýyorsam da düzeltin. Tabi ki çok fazla baðýmlý olmamak lazým. Yurtdýþýna gittiðinizde göreceksiniz ki orada çok fazla cep telefonuyla gezenler yok. Ýþ telefonu gibi kullanýlýyor cep Çevre Þûrasý 45 telefonlarý da. Tabi ki bize düþmez ama, söylenenleri de kulak ardý etmeden en optimal bir þekilde bize sunulan teknolojinin nimetlerinden yararlanmak sanýyorum en akýlcý davranýþ olacaktýr. Arkadaþlarýmýza teþekkür ediyoruz. Etmeden önce Þeyma da bir þeyler söylemek istiyormuþ. Þeymanur Kaya Barbaros Lisesi Orhangazi Lisesi'nden bir arkadaþýmýz sokak çocuklarý için neler yapýlýyor dedi. Özellikle bu bilgiler çok fazla yayýlmýyor ama, özellikle belediyeler bu sokak çocuklarýný, çocuk esirgeme kurumlarýnda el becerileri, kültürel eðitim ve benzeri konularda geliþmeleri için kesinlikle çok yardýmcý oluyorlar. Bunun örneði olarak, ben mesela dört tane kolye kullanýyorum. Sokak çocuðu kardeþlerim yapmýþ. Oradan satýn almýþýz. Bunlarý biz þöyle yaptýk. Sokak çocuðu kardeþimizden satýn aldýk, onlarýn parasýný tekrar onlara sermaye olarak geri iade ettik ve onlarýn yaptýklarý þeyleri alýnca çok mutlu oldular. Hakikaten iþe yaradýklarýný hissettiklerini kendileri söylediler. Ayrýca bakýnýz; "Sokak çocuklarý için neler yapýlýyor" sorusu bizi þuraya çekiyor. Aileler acaba neler yapýyor. Sokak çocuklarý böyle sokakta doðan çocuklar deðil arkadaþlar. Hepsi ailelerinden soðumuþ, aileleri tarafýndan sokakta çalýþmaya itilmiþ bu tarz insanlar. Bu yüzden ailevi kökü çok önemli. Burada direk hükümetle veya belediyeyle baðlantýsý yok da aileyle baðlantýsý var. Yunus Emre Lisesi'nden bir arkadaþým fabrika atýklarýyla ile ilgili çalýþmalar konusunu biraz açmamý istedi. Fabrika atýklarý ile ilgili þöyle ki fabrikalarda filtre sistemi teþvik ediliyor, ki buradaki atýklar daha az zararlý þekilde çýksýn. Daha sonra bir de þu var ki, atýklar mesela Baðcýlar çok iyi çalýþýr bu atýk toplama kýsmý. Atýklarý toplayýp tekrar geri dönüþümde kullanma iþlemi gerçekten iyi çalýþýyor. Bu da demektir ki daha az zarar, daha fazla yarar. 46 Çevre Þûrasý Bir de Ýbni Sina Lisesi'nden gecekondulaþma ve çarpýk kentleþme ile alakalý bir soru geldi. Þimdi bizim gecekondulaþma ve çarpýk kentleþme ile alakalý ne yapabiliriz, sonuçta bizim yerimiz yok. Ama planlý bir þehirleþme olmadýðý için yerimiz yok. Eðer planlý bir þehirleþme yapýlsaydý tabi ki bunun kökeni ta 50 yýl öncesine dayanýyor. Biz 50 yýl öncesinden baþlamýþ olan þeyi yavaþ yavaþ düzeltmeye çalýþýyoruz. Elbette ki bunu da hoþgörüyle karþýlayacaksýnýzdýr. Gazi Lisesi'nden bir arkadaþým da son olarak sokak çocuklarý için, ergen olunca dýþarý býrakýlýyorlar, onlar için neler yapýlýyor? Þimdi sokak çocuklarý elbette ki ergen olana kadar çocuk, diðer kýsýmda yetiþkin. Þimdi bir yetiþkini bir yere kapatýp, ona eðitim vermek suretiyle onu geliþtirmeye çalýþamazsýnýz. Böyle bir þey olamaz. 18 yaþýna gelince bu bireyin, "ben senin yanýnda kalmayacaðým" deme hakký var. Devlet bunun için sadece gönüllü eðitim kurslarý açabilir. Der ki, þu saatte, þurada , þu kursu veriyorum. Ýstersen katýl. Adam katýlmayacaðým derse, onun için bir þey yapamaz. Neden? O artýk yetiþkin olmuþ, ergen olmuþ bir insandýr. Sunucu Arkadaþlarýmýzýn da söylediði gibi bu tek boyutlu bir problem deðil, toplumsal bir sorun. Trafik canavarý gibi, sanki bir canavar varmýþ da geziyormuþ gibi. Aslýnda trafik canavarý biziz, bizleriz, toplumda yaþayan bireyler. Bu gibi sorunlarda da baþlýca sorun bizde baþlýyor, bizde bitiyor. Hepimiz daha akýlcý hareket edersek, toplumu bilinçlendirirsek daha iyi yerlere gideriz. Hemen vakit kaybetmeden hýzlý bir þekilde devam ediyoruz. Temizlerken atýklarýmýz nereye gidiyor? Bunun sorusunu verecek þimdi bize. Kim verecek? Osmangazi Lisesi'nden sevgili Özge Diyeller verecek. Hem Özge'yi hem de rejide bulunan Kerem Salik'e alkýþlarýmýzý gönderiyoruz. Mikrofonu, gözümüzü, sözümüzü her þeyimizi sevgili Özge'ye yöneltip, Osmangazi Lisesi'nin sunumunu dinliyoruz. Çevre Þûrasý 47 TEMÝZLERKEN, ATIKLARIMIZ NEREYE GÝDÝYOR? Özge Diyeller Osmangazi Lisesi Deðerli arkadaþlarým ve deðerli büyüklerim hoþ geldiniz. On ikinci Çevre Þûrasý Osmangazi Lisesi olarak "Temizlerken Atýklarýmýz Nereye Gidiyor?" konusu hakkýnda bir araþtýrma yaptýk. Þimdi bu araþtýrmayý sizlerle paylaþacaðým. Bu çalýþmayý dokuzuncu sýnýf öðrencisi ben Özge Diyeller ve arkadaþým Kerem Salik ile birlikte hazýrladýk. Bu çalýþmada sizlere deterjanlarýn olumlu etkileri, deterjanlarýn olumsuz etkileri, evsel zararlý atýklar, evsel zararlý atýklar nereye gidiyor ve çözüm önerilerinden bahsedeceðim. Þimdi ilk olarak size deterjanlar hakkýnda birkaç bilgi vermek istiyorum. Deterjanlar formüllerinde ana madde olarak, sentetik yüzey, aktif madde yanýnda temizleme iþlemine yardýmcý kimyasal maddeler içeren temizlik mamulleridir. Deterjan, sabun dýþýnda kalan ve özellikle temizlikte kullanýlan çamaþýr suyu, beyazlatýcý, yumuþatýcý gibi temizlik ürünlerinin genel adýdýr. Deterjanlarýn Olumlu Etkileri Deterjanlarýn olmadýðý, toplumun temizliði sabunla yaptýðý dönemlere baktýðýmýzda deterjanlarýn temizlik kavramýný geliþtirdiðini görmekteyiz. Sabunlar sert sularda deterjanlar kadar etkin deðillerdir. Deterjanlar sert sularda bile köpürebilmekte ve daha etkin bir temizlik saðlamaktadýrlar. Son yýllardaki nüfus artýþlarý dikkate alýndýðýndaysa deterjanlarýn baþka bir avantajý ortaya çýkmaktadýr. Bu da ham madde bolluðudur. Deterjan formüllerinin geniþ imkanlarý sonucu ilerleyen kir temizleme gücü, günlük kullanýmda gerçek bir hijyenik ortam saðlamýþ, çamaþýrlar daha temiz ve parlak, bulaþýklar daha temiz ve dezenfekte edilmiþ, dokunduðumuz yerler daha saðlýklý ve temiz hale gelmiþtir. Yani bu anlattýklarýmý özetlersek, deterjan ham maddesi çok bol, sert ve soðuk sularda bile köpürebilmekte, çok daha güzel temizlemektedir. Deterjanlarýn Olumsuz Etkileri Deterjanlarýn toplumda en yaygýn olarak rastlanan negatif etkisi, alerjik bünyeli kiþilerde rastlanan deri hastalýklarýdýr. Deterjanla doðrudan temas halinde olan cilt bölgelerinde derinin yaðýnýn alýnmasý sonucu derinin zayýflamasýndan dolayý bu durum ortaya çýkmaktadýr. Tahriþ olmuþ bir cilt görmektesiniz. Çevre Þûrasý 49 Deterjan yýkama sularýna karýþýp, seyreldikten sonra doðal etkilere direnç göstererek parçalanmadan yapýlarýný çok uzun süre korurlar. Deterjan suyun gerilimini etkilediði için sudaki çözünmüþ oksijen miktarýný azaltýr. Bu ise suda yaþayan canlýlar ve doðal sularýn kendi kendini arýtmasý açýsýndan önemli bir negatif etkidir. Bu safhada demek istediklerimi belki anlamayacaksýnýz. Ama resimlerde artan yosun miktarlarýnýn olayý daha iyi açýkladýðýný göreceksiniz. Toz deterjanlarýn temel maddelerinden birisi olan sodyum poli fosfat'lar atýk sularda yoðun olarak bulunduklarý zaman, ortamda bulunmasý muhtemel azot bileþiklerinin de yardýmý ile gübre etkisi göstermektedir. Bu ise göllerde ve akýntýsý olmayan deniz sularýnda bitkisel hayatý saðlýksýz bir þekilde etkileyerek yosunlarýn çok ciddi bir þekilde artmasýna sebep olmaktadýr. Yosun artýþý ile ilgili bir resim görmektesiniz. Ötrefikasyon olarak isimlendirilen bu olay daha çok Ýsviçre, Ýtalya, Hollanda gibi göl ve durgun sularýn bulunduðu ülkelerde görülür. Türkiye ise aðýr risk grubu içerisindeki ülkelerin baþýnda gelmektedir. Küçükçekmece gölünde yapýlan araþtýrmalarda göl suyuna karýþan deterjanlarýn kanal aðýzlarýnda konsantrasyonunun litre baþýna 3 mg'dan fazla olduðu için gölde yaþayan balýk, yumurta ve larvalarýnýn yarýsýnýn 12 gün içinde öldüklerini belirledi. Türkiye'de gittikçe artan bir þekilde üretilip, tüketilen deterjanlarýn sularda yarattýðý kirlenme sularýn canlýlar aleminde ortaya çýkardýðý olumsuz deðiþimlerle kendisini in-direk de olsa hissettirecek boyutlara ulaþmýþ olduðunu göstermektedir. Son yýllarda özellikle Marmara Denizi'nde gözlenen kýrmýzý su yani diðer adýyla red-tide…. Olaylarýnda rol oynayan aþýrý plankton üremelerinde Marmara Denizi'ne akýtýlan diðer atýklar yanýnda, sentetik deterjanlarda önemli oranda sorumluluk taþýmaktadýr. 50 Çevre Þûrasý Red-tide olaylarý ile ilgili birkaç resim görmektesiniz. Deterjanlarýn ötrefikasyon yaratan bu özellikleri çerçevesinde Marmara Denizi'ndeki yapýlan çalýþmalar sýrasýnda gözlemlenen red-tide olaylarý üzerinde durmak gereklidir. Özelikle 1979'dan beri Marmara Denizi'nin yer yer bantlar halinde veya oldukça geniþ alanlarda kýrmýzý renge boyandýðý görülmektedir. Bu resimler sayesinde red-tide olaylarýný daha iyi anlýyorsunuzdur. Bunlarý Biliyor muydunuz? Sentetik temizlik ürünleri vücuduma dokunmasýn, gitsinler istiyorsanýz, çamaþýr makinenizde çamaþýrlarýnýzý 8 ton su, bulaþýk makinesinde bulaþýklarýnýzý 6 ton su, banyoda þampuan, body jel gibi maddeler kullanmýþsanýz da 2 ton su ile durulanmanýz gerekmektedir. Sabun Kullanýmý Ýle Ýlgili Piyasada görmüþ olduðunuz rengarenk kokulu sabunlarýn en az %85'i hayvansal iç yað ile üretilmiþtir. Bu yaðýn domuzdan elde edilmiþ olma ihtimali de ayrýca bir risktir. Deterjan kullanýmýnýn artmasý dolayýsýyla arýtma iþlemleri güçleþmekte, þebekeye verilen suyun tat ve kokusu kötüleþmektedir. Bu sular insan saðlýðý için tehlike yaratmaktadýr ve suyun temizleme yeteneðini de azaltmaktadýr. Evsel Zararlý Maddeler ve Evsel Zararlý Atýklar Þekilde görüldüðü gibi evsel zararlý atýklarýn büyük bir kýsmýný temizlik maddeleri oluþturmaktadýr. Ülkemizde endüstriyel faaliyetler sonucu oluþan veya ticarethane ve konutlardan gelen zararlý atýklar diðer evsel katý atýklarla karýþtýrýlarak atýlmaktadýrlar. Günümüzde geliþmiþ ülkelerde zararlý atýk yönetim Çevre Þûrasý 51 uygulamalarýndaki geliþmeler önemli çevre çalýþmalarýndan biri haline gelmiþtir. Bu resimde kirletilmiþ suyun çevreye verdiði zararý görmektesiniz. Bu resimde ise temiz bir çevrenin insanda uyandýrdýðý güzel duygularý görmekteyiz. Zararlý atýklar çevre açýsýndan diðer atýk türlerinden daha büyük bir öneme sahiptir. Çevre koruma çalýþmalarýnýn bir sonucu olarak günümüzde endüstri her zaman doðru olmamakla birlikte zararlý atýklarla eþ anlamlý olarak düþünülmektedir. Toplumlarda temizlik maddelerinin kullanýmý önemli bir gereksinme haline geldiðinden ve maddelerin miktar ve çeþitlerinde giderek artýþlar olmasýndan dolayý, bunlardan kaynaklanan bir takým zararlý kimyasallarýn da bol miktarda çevreye atýlmasý sonucu, evsel zararlý atýklar ortaya çýkmýþtýr. Evlerde bulunup, henüz kullanýlmamýþ veya muhafaza halindeki evsel zararlý maddeler kýsacasý "EZM" olarak tanýmlanabilir. Evsel zararlý atýk ise evde bulunan zararlý madde içeren ürünlerin gerek kullanýldýktan sonra kalan ve gerekse kullanýlýrken bozulup atýlmasý ile oluþan maddelerdir. Evsel zararlý maddeler halk tarafýndan maðazalardan veya marketlerden çeþitli kullaným ihtiyaçlarýný karþýlamak için masumca satýn alýnmaktadýr. Bunlarýn akla gelen en genel örnekleri, rutin olarak evlerde kullanýlan temizlik maddeleri, spreyler, otomotiv gereçleri, boyalar, çözücüler, ilaçlar ve metal temizleyicilerdir. Evde Kullanýlan Temizleyiciler Birincisi, kir sökücüler; Sodyumhidroksit, külsuyu ve kostiksoda bulundurmaktadýrlar. Ýkincisi fýrýn temizleyicileri; Bu da ayný þekilde sodyumhiroksit, külsuyu ve kostiksoda bulundurmaktadýr. 52 Çevre Þûrasý Üçüncüsü ahþap ve metal temizleyicileri ve cilalarý; Petro distilatlarý, neft yaðý, isoprobalkol, isoprobenal bulundurmaktadýrlar. Evsel zararlý atýklar doðrudan topraða veya bir yüzeysel su kaynaðýna, mevcut kanalizasyon sistemine veya çöp toplama sistemiyle depo sahasýna verildiði zaman birçok çevre problemi ortaya çýkar. Bu uygun olmayan alternatiflerden her biri zararlý kimyasallarýn çevreye yayýlmasýna vesile olur. Bunun sonucunda kirlenmiþ toprak ve su, insanlarýn ve diðer canlýlarýn yaþamlarýnda ciddi birer tehdit olarak karþýmýza çýkar. Evsel zararlý atýklarýn sürekli olarak kanalizasyona ve yaðmur suyu kanallarýna verilmesi bu toplama sistemlerinin giderek bozulmasýna sebep olmuþtur. Bu maddelerin atýk su arýtma sistemlerinde biyolojik prosese de zararlarý olmuþtur. Açýk yaðmur suyu diren kanallarýna boþaltýlan evsel zararlý atýðýn kalp saðlýðýna zararlarý da ciddi bir risktir. Resimde de görmektesiniz. Araþtýrmalar sýrasýnda evlerin %12'sinin evsel zararlý atýk attýðý anlaþýlmýþtýr. Ýstanbul geneline bakýldýðý zaman evsel zararlý atýk toplam miktarlarýnýn ve türlerine göre aylýk daðýlýmýnýn deðiþtiði görülmüþtür. Evsel zararlý atýk maddelerinin yüzde daðýlýmýnýn en fazla temmuz ayýnda arttýðý gözlenmiþtir. Ýstanbul'dan muhteþem bir tablo görmekteyiz. Yuvarlatýlmýþ bir rakam olarak 10 milyon üzerinde nüfusa sahip bir þehir olan Ýstanbul'da günde takriben 29 ton evsel zararlý atýk oluþabileceði, bunlarýn da evsel çöplerden ayrý olarak toplanmasý için tahsis edilecek özel toplama araçlarýnýn gerekliliði ve toplanan bu atýklarý bertaraf için de bir sistemin kurulmasý gerekliliði ortaya çýkmýþtýr. Ayrýca tüm bu söylediklerimizden daha önemlisi, konu ile ilgili Çevre Þûrasý 53 toplum eðitimine ihtiyaç duyulmaktadýr. Anlattýklarýmýn haricinde bu konuyu bir masalla farklý bir açýdan deðinmek istiyorum. Bir zamanlar dünyada özellikle temiz olarak isim yapmýþ bir ülke varmýþ. Bu ülkenin insanlarý beyazý her þeyden çok severler ve kendilerini, çamaþýrlarýný, evlerinin içini, dýþýný, arabalarýný, kýsaca her þeylerini özenle yýkarlarmýþ. Ciltlerini apak olana kadar keselerler ve çamaþýrlarýný hayatlarýnýn en parlak beyazýný gösterene kadar ütüleyip, yýkarlarmýþ. Bu ülke daha fazla fýrçalayýp, temizledikçe sodalý çamaþýr sularý nehirlerini daha fazla kirletirmiþ. Daha fazla beyazlatýcý imal ettikçe, daha fazla asiti denizlere dökmek zorunda kalýrlarmýþ. Büyük tahta kaplarý ve büyük fýçýlarý için daha fazla sýcak su kaynattýkça, elektrik santrallerinden daha kazla kirli kükürt çýkarmýþ. Temiz çevre ile ilgili birkaç fotoðraf gördünüz. Eðer çocuklarýmýza yaþanabilir bir çevre býrakmak istiyorsak, unutmayalým doða insanýn bir parçasý deðil, insan doðanýn bir parçasýdýr. Bu çalýþmaya katkýlarýndan dolayý Kimya Öðretmenim Mesut Güler ve Coðrafya Öðretmenim Þaban Çýnar'a teþekkürler ediyorum. Ayrýca zamanýnýzý ayýrýp beni dinlediðiniz için de saygýlarýmý sunuyor, teþekkürlerimi iletiyorum. Sunucu Biz de hem sevgili Özge'ye hem de rejideki sevgili Kerem'e teþekkür ediyoruz. Arkadaþlar bakýn, arkadaþlarýmýz burada belki sizin saatlerce, belki de günlerce uðraþacaðýnýz, vakit ayýracaðýnýz ama ayýramayacaðýnýz muhtemelen burada 54 Çevre Þûrasý anlatýlanlar onlarý derlemiþler, toplamýþlar bir on dakika gibi kýsa bir süre içerisinde bunlarý bize veriyorlar. Siz de sabýrlý bir þekilde dinliyorsunuz. Ayrýyeten ben sizlere de teþekkür ediyorum. Hemen hýzlýca sorularý alýyorum. Elif Onput (Orhangazi Lisesi) Buradan bütün arkadaþlara on ikinci Çevre Þûrasýna hoþ geldiniz demek istiyorum. Ben burada birkaç þey belirtmek için bu mikrofonu elime aldým. Geçen gün meydana doðru amcamla meydana doðru gidiyorduk ve gözüme bir þey takýldý. Baðýlar Belediyesi çok iyi bir belediye. Aðaçlandýrma yapýyor ama þöyle bir yanlýþlýklarý var. Yaparken bazý þeylere dikkat etmiyorlar. Bunu da buradan Belediye Baþkanýmýza ve yardýmcýlarýna duyurmak istiyorum. Tam kaldýrýmýn ortasýna aðaç dikiyorlar. Yani komik ama yürüyorum döndüm böyle tam aðaca toslayacaðým, durdum. Allah'ým dedim, bu ne? ……………………………………….. Bizim mahallemizin çevresinde bir sürü serseriler dolaþýyor. Biz onlarýn oradan yok edilmesini istiyoruz. Bizim orada çok fazla polis dolaþmýyor. Polisin fazla dolaþmasýný istiyoruz. Bizim orada dün mesela üç kýz, üç erkek orada dolaþýyorlardý. Polis geldi, aradý. Meðer çocuklarda bir sürü býçak var. Hiçbirini bulamadýlar. Teþekkür ediyorum. Ece Kureþ (Okyanus Koleji) Günümüzde domuz gribi için bir çeþit jeller kullanýlmaya baþlandý. Bu jeller sizce doðru mu kullanýlmasý, yanlýþ mý? Aylin Ertan (19 Mayýs Üniversitesi Çevre Mühendisliði) Ambalaj atýklarýnýn kullanýlmasý ile ilgili bu öðrencilerimiz nasýl bir program yaparlardý, nasýl bir yönetim uygularlardý? Onlarý merak ediyorum. Çevre Þûrasý 55 Sena Dizdar (Naci Coþan Anadolu Lisesi) Þimdi bizim saðlýðýmýzý korumamýz için ve þu an gündemimizde domuz gribinin büyük bir önemi ve insanlar tarafýndan çeþitli korkular saðlamaktadýr. Bunun için jeller ortaya çýkmýþtýr. Günümüzde hatta bittiðinde gidip almak için bulamýyoruz. O kadar çok tüketilmiþtir. Ayrýca sabun gibi, deterjan gibi ürünlerin de kimyasal bakýmdan saðlýðýmýza ve vücudumuza çok büyük zararlarý var. Ama bizim vücudumuzu da kirlerden ve mikroplardan arýndýrmak için her gün birçok kez elimizi sabunla yýkamamýz gerekiyor ve böylece mikroplarý öldürüyoruz. Bu hem bizi kimyasal açýdan, vücudumuza ve saðlýðýmýza zarar veriyor. Ama ayrýyeten de saðlýðýmýzý korumak için kullanýyoruz. Özge Kýlýç (Gazi Lisesi) Þimdi çamaþýr makinesi için 8 ton, bulaþýk makinesi için 6 ton ve banyo yaparken ise 2 ton su harcamamýzý söyledi arkadaþýmýz. Peki günümüzde de bildiðimiz gibi küresel ýsýnma var. Küresel ýsýnma olduðunu bildiðimiz halde neden bu derece su harcýyoruz. Cihan Daþdan (Yavuz Sultan Selim Lisesi) Sabun ve deterjandan bahsedildi fakat bu sabun ve deterjanlarýn ilk bize gelirken hangi mecralardan geçtiði ve nelerle oluþtuðundan hiç bahsedilmedi. Bu konuya da deðinilmesini istiyorum. Teþekkür ediyorum. Ýhsan (Osmangazi Lisesi) Bir arkadaþýmýz yolda yürürken iþte kaldýrýmýn ortasýna neden aðaç yapýlmýþtý diye sormuþtu. Belediyemizin bununla ilgili 56 Çevre Þûrasý çözüm üretmesini söylemiþti. Ýstanbul'da o kadar yerleþim alaný var ki açýk alan yok, yeþil alan yok. Baðcýlar'da ise gittikçe azalýyor. Toplu binalar yapýlýyor, evler yapýlýyor. Hani bunu yapmayan belediyeler bile var. En azýndan bizim belediyemiz yolun ortasýna bile olsa aðacý dikiyor. Sunucu Güzel, kendi aramýzda da bakýn demokratik bir alan oluþturduk. Güzel seviyeli bir þekilde cevap da veriyoruz. Deðerli katýlýmcý arkadaþlarým, katýlýmýmýzý sadece sorularla yapýyoruz. Ondan sonra mümkün olduðu kadar sessiz kalýyoruz ki, hemen yemeðe gidelim, deðil mi? Onun için de öncelikle sessiz olmak lazým. Önce biraz emek, sonra yemek. Lütfen sessizliði saðlayalým. Teþekkür ediyorum. Dördüncü okulumuza geçiyoruz. Yunus Emre Ticaret Meslek Lisesi'nde sözümüz. "Toplumumuzun çevre bilinci ve eðitimi" diyecek. Kim diyecek? Masada Ceylan Demir ve Ömer Faruk Sekman, rejide de Senem Keçeci kendilerine yardýmcý olacak. Sessiz bir þekilde gözümüz, sözümüz Yunus Emre Ticaret Meslek Lisesi'nde. Çevre Þûrasý 57 TOPLUMUMUZUN ÇEVRE BÝLÝNCÝ VE EÐÝTÝMÝ Ceylan Demir Ömer Faruk Sekman Yunus Emre Ticaret Meslek Lisesi Çevre deyip de geçme Çevreyi güzel eyle Vicdanýný bir dinle Çevreyi güzeldir böyle Deðerli misafirler öncelikle hepinize hoþ geldiniz diyorum. Yunus Emre Ticaret Meslek Lisesi öðrencileri olarak 11-A'dan Ceylan Demir ve arkadaþým Ömer Faruk Sekman sizlere toplumumuzun çevre bilinci ve eðitimi ile ilgili çalýþmayý sunacaðýz. Dünyamýzýn gitgide yaþanmaz hale geldiðinin farkýnda mýyýz? Peki Dünya'ya günde kaç tonluk çöp atýldýðýný biliyor muyuz? Bu çöplerin 400 yýl kadar yeryüzünde çürümeden kalabildiðini öðrenince karþý karþýya kaldýðýmýz durumun önemini biraz olsun anlayabiliriz. Peki, nedir Dünyamýzý bu hale getiren? Bilinçsizlik deðil mi? Dünyamýzýn bu durumdan kurtulmasýný, çevre konusunda bilinçlenerek saðlayabiliriz. Toplumdaki her birey ve ailenin tüketim zorunluluðu dikkate alýndýðýnda satýn alma, kullanma ve atma konusundaki karar ve davranýþlarýn çevre korumasýnda ve kirletilmesindeki rolü tartýþýlmazdýr. Geliþmekte olan ülkelerin doðal kaynaklarý ekonomik bir kaynak olarak görmeleriyle çevre bilinçsiz bir þekilde kullanýlmaya baþlamýþtýr. Bunun sonucunda toplumun en küçük birimi olan aileden, eðitimcilere, yerel yönetimden, vatandaþlara kadar herkesin ve her yaþtan insana büyük sorumluluk ve görevler düþmektedir. Bu sorumluluklara geçmeden önce çevre kirliliklerinin neler olduklarýna bir bakalým. Çevre bilimcilerine göre kirlenme vardýr. Birinci tip kirlenme, geçici kirliliktir. Hayvanlarýn besin atýklarý, ölüleri, bitki kalýntýlarý gibi maddeler kolayca ve kýsa zamanda yok olur. Ýkinci tip kirlenme ise, doðaya karýþtýðýnda kendi kendine yok olmayan ve tabiatýn dengesinin bozulmasýna yol açan kalýcý kirliliktir. Örneðin, denizlere dökülen zararlý atýklar besin zinciri ile insanlara geçmekte ve bu da saðlýðýmýzý tehdit etmektedir. Günümüzde su, hava, toprak, ses ve radyasyon kirliliði olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Çevre Þûrasý 59 Öyleyse bizler çevre kirliliðini önleme konusunda neler yapabiliriz? Kendimizde çevre bilincini nasýl oluþturabiliriz? Çevre eðitimi önce ailede baþlar. Aile tarafýndan öðretilen alýþkanlýklar, çocuðun hayatýnda büyük önem taþýmaktadýr. Bu konuda oyuncaklarýn düzenli toplanmasý, evin kirletilmemesi, çöplerin düzenli toplanmasý, atýlmamasý ile baþlanarak doða sevgisi aþýlanabilir. Ailedeki çevre eðitimi, okul ve yakýn çevre ile devam etmektedir. Çocuklarýmýzýn saðlýklý büyümeleri için sorumluluklarýmýzý bilmeliyiz. Gereksiz tüketim sonucu israf edilerek çöpe atýlan tüketim mallarý, yerine yenisini üretmek için temiz kaynaklarýmýz daha çabuk tükenmektedir. Naylon poþetler de topraðýn dokusunu bozarak, besinlerin saðlýksýz üretilmesine ve üretilen besinlerse bizlere hastalýklý olarak geri dönmekte. Göl, nehir ve denizlerdeki kirlilik ve canlý ölümlerine neden olmakta. Þehirlerimizde ýzgaralarý týkamakta ve de alt yapýya zarar vermektedir. Bunun için file ve bez torbalarý kullanmalýyýz. Plastik malzemeler ucuzluk, ambalaj kolaylýðý gibi avantajlarý ile kullanýmý çok yaygýndýr. Çöplerin büyük çoðunluðu özellikle plastik ambalajlardan oluþur ve geri kazanýlmasý çok zordur. Cam ambalajlý ürünleri tercih edersek, hem uzun süre kullanabiliriz hem de geri dönüþümlü bir madde olduðu için çevre kirliliðini engelleyebiliriz. Muhakkak ki günlük hayatta çok sýk kullanýlan pillerden þarj edilenleri tercih edersek içindeki civa, kurþun gibi aðýr metallerden kurtulmuþ oluruz. Diðer pilleri ise pil atýk kutularýna atmalýyýz. Çocuklara oyuncak alýrken dayanýklý olmasýna dikkat edin. Oyuncaklar bozulduklarýnda çöpe giderler ve çoðu plastikten yapýldýðýndan geri dönüþümü çok zordur. En çok kullanýlan tüketim maddesinden olan temizlik ürünleri için maalesef tasarruf yapmýyoruz. Deterjanlarýn içindeki fosfat suya karýþtýðý zaman suyun kullanýlmaz hale gelmesine neden olmaktadýr. Sabun tozlarý ve içinde fosfat bulunmayan deterjanlarý kullanýrsak 60 Çevre Þûrasý bilinçli bir tüketici olabiliriz. Geri dönüþüm olan ürünleri satýn alýrsak onlarý tekrar kullanabiliriz. Artan nüfusla birlikte devreye giren alt yapýlar, arazilerin yanlýþ kullanýmý plansýz kentleþme sorununu oluþturmaktadýr. Þimdi sizlere bir takým fotoðraflar göstereceðiz. Görmüþ olduðunuz fotoðraflar çöp gibi görünen atýk maddelerin nasýl sanat eserlerine dönüþtüðünü göstermektedir. Kaynaklarýn tüketilirken yanlýþ kullanýlmasý, geliþtirilmemesi ya da keþfedilmemesi saðlýklý bir çevrede yaþama hakkýný engellemektedir. Ülkelerin geliþebilmesi, kaynaklarýn korunmasý ve yenilenmesini gerektirir. Bunun için de tüketimlerimizi azaltarak, atýk maddelerimizi yeniden kullanarak ve bu maddelerin geri dönüþümlerini saðlayarak sürdürülebilirlik saðlanabilir. Ýstanbul'da çevre kirliliði konusunda, Ýstanbul Ýl Çevre Müdürlüðü, Büyükþehir Belediye Baþkanlýðý, Ýski ve ilgili sosyal topluluk kuruluþlarý tarafýndan çalýþmalar yürütülmektedir. Ayrýca vatandaþlarýn bilgilendirilmesi çalýþmalarý da sürekli yürütülmekte, çevre bilinci oluþmuþ bir toplum için eðitimler düzenlenmektedir. Gönüllü katýlýmlarla deniz temizliði, çevre temizliði etkinlikleri yapýlmaktadýr. Çeþitli hizmet içi eðitim, kurs, seminer, panel, sempozyum, açýk oturum ve benzeri toplantýlar düzenlenerek ve çevre eðitimi katýlýmlarý artarak devam etmektedir. Dikkat çekmek ve katýlým saðlamak için kampanya ve yarýþmalar düzenlenmektedir. Doða tahribatlarýna karþý duran bilinçli bireyler, çevre dostu yeni nesil mallar üreten fabrikalar, kendi saðlýðý ile birlikte çevre saðlýðýný da düþünen tüketiciler, çevre eðitimi veren eðitici ve öðreticilerle çevre bilinci geliþmektedir. Ýlçemizde de halkýn çevre eðitimi ve bilinçlendirilmesi konusunda çevre etkinlikli toplantýlar, bugün on ikincisi düzenlenen Çevre Þûralarýnýn önemli katkýlarý vardýr. Çevre Þûrasý 61 Lise ve ilköðretim okullarýnda ambalaj atýklarýnýn geri dönüþümü için ayrý toplanmasý konusunda çalýþmalar yapýlmaktadýr. Kullaným ömrü biten lastikler, bu konuda yetkili firma tarafýndan toplanýlarak hijyenik þartlarda imhasýnýn gerçekleþtirilmesi için Çevre ve Orman Bakanlýðý'nda lisanslý firmada imha edilmektedir. Ýlçemizde yapýlan çalýþmalarý yakýndan takip ederek el birliði ile yaþanabilir bir çevre yaratmak dileðiyle. Tabiat verdi bize, Hiç bitmeyecekmiþ gibi gelen bir hediye, Korumayý bilseydik keþke. Seviyoruz, özlüyoruz diyoruz da, Hangimiz dikkat ediyoruz, Kapý önünü temizlemeye. Çevreyi korumak için sevmek, sevmek için tanýmak, tanýmak için düþünmek ve araþtýrmak, sorumluluðu paylaþmak ve çözüm için katýlým gerekmektedir. Çalýþmalarýmýzda Müdürümüz Bilal Alkan, Müdür Yardýmcýmýz Ayhan Yaþaroðlu, Muhasebe Öðretmenimiz Nagihan Demir, rejideki arkadaþýmýz Senem Keçeci ve bizleri yalnýz býrakmayan saygýdeðer misafirlerimize içtenlikle teþekkür ederiz. Sunucu Arkadaþlarýmýza yapmýþ olduklarý baþarýlý sunumdan dolayý teþekkür ediyoruz. Hemen sorulara geçiyoruz. Bu arada mikrofon ulaþýrken ben bir hatýrlatmada bulunayým. Ýlçe Milli Eðitim Müdürlüðümüzden gelen imza sirkülerini öðretmen arkadaþlarýmýz programýn bitiminde, en son burada ödülleri takdim ettikten sonra imzalarýný atacaklar. Onu da hatýrlatmak istedim. Þimdi atmak 62 Çevre Þûrasý istemeleri bir þey ifade etmiyor. Ýzel Kibar Bu hava kirliliði ya da çevre kirliliði ile ilgili olan konularýn yapýlmasý artýk geç deðil mi? Yani yapýmý konusunda artýk geç olmadý mý? Sunucu Hayýr daha olan olmadý. Bak þurada bir ödül var, görüyor musun? O ödül bizim yaptýklarýmýzdan dolayý, sonradan yaptýklarýmýzdan dolayý ve daha yapacak çok iþimiz olduðundan dolayý bizi þevklendirme adýna verilen bir ödül o. Daha yapacak çok iþimiz var bence. Ýzel Kibar (Münir Nurettin Selçuk Ý.Ö.O.) O zaman bunu sadece okullara deðil de daha birçok insanlara, halka da tanýtsanýz, olmaz mý? Sunucu Çevre Kulübü Baþkanýmýz bu konuda bilgi verdi. Karþýlýklý konuþmayalým. Mikrofonu arkadaþýmýza iletirken ben o konuda söyleyeyim. Bu size dönük bir çalýþma ama bunun yaný sýra ilçemizde herkese dönük çalýþmalar olanca hýzýyla devam ediyor. O konuda lütfen bir endiþeniz olmasýn. Kübra Albayrak (Barbaros Lisesi) Ben þunu söylemek istiyorum. Þimdi çevremize baktýðýmýzda, çöp konteynýrlarý falan görebiliyoruz. Ama nasýl diyeyim. Plastik atýklar için kutu göremiyoruz. Ben bunun geliþtirilmesini istiyorum açýkçasý. Ayrýca naylon torbalarýn da bize zararlý olduðunu söylediniz. Bunlar Çevre Þûrasý 63 için filelerin de kullanýlmasý gerektiðini söylüyorum ve bunun için nasýl çalýþmalar yapýlmasý gerektiðini arkadaþýma soruyorum. Teþekkür ediyorum. Nil Berk Gülay (Yunus Emre Anadolu Ticaret Meslek Lisesi) Ben arkadaþýmýza katýlmýyorum. Arkadaþýmýz az önce zararýn neresinden dönülse kardýr lafýna katýlýyorum. Hiçbir þey için geç deðildir. Selin Eren (Gazi Lisesi) Ben bir soru sormak istiyorum. Geri dönüþüm kutularý diyorsunuz. Ama geri dönüþüm kutularý sadece okullarýmýzda yer alýyor. Normal hayatýmýzda yani yolda yürüdüðümüz zaman sadece çöp konteynýrlarý var. Geri dönüþüm kutularýna yer verilmemiþ. Sunucu Bu arada büyüklere yönelik ne çalýþmalarýmýz var diyoruz. Bakýn afiþlerde, pankartlarda göreceksiniz, "Yarý Yarýya" diye bir belediyemizin yapmýþ olduðu bir pankart var. Biz ilçemizde bulunan bütün binalarýn dýþ cephelerimizi güzelleþmesini istiyoruz ve bunun adýna da; "Yarýsý sizden, yarýsý belediyemizden". Geliyorsunuz belediyemize, baþvuruyorsunuz Beyaz Masa'ya, 444 00 92 telefon numarasý, ya telefonla ya da bizzat gelerek baþvuruyorsunuz. Bilgi alýyorsunuz. Binanýzýn dýþ cephesini belediyemizle ortak bir þekilde boyuyorsunuz. Bunu da hatýrlatmak istedim. Arkadaþýmýzý tanýyalým. Ýlknur Yavuz (Orhangazi Lisesi) Ben bir þey sormak yerine bir þey söylemek istiyorum. Geliþmiþ ülkelere baktýðýmýz zaman çevreye ne kadar önem verdiðini görüyoruz. Yani bir ülkenin geliþmesi ve kalkýnmasý için ülkenin ayný zamanda çevresine önem vermesi gerekiyor. Ben de þunu söylemek 64 Çevre Þûrasý istiyorum. Eðer ülkemizin temiz olmasýný istiyorsak, öncelikle kendimizden baþlayýp güzel bir ülke olmaya çalýþmalýyýz. Temizliðe önem vermeliyiz. Son olarak da þunu söylemek istiyorum. Özenen bir ülke deðil, özenilen bir ülke olmak için çaba gösterelim. Sunucu Teþekkür ediyoruz. Ýnþallah diyoruz ve o yolda da emin adýmlarla ilerlediðimizi söyleyip, hemen yeni arkadaþýmýza geçelim. Fatih Turap Kaynar (Abdurrahman Nermin Bilim Lisesi) Ben kýsa konuþacaðým. Bence biz toplum olarak her zarar gören eþyalarý direk çöpe atýyoruz. Bence bu yanlýþ, çünkü biz eþyalarý saklayýp geri kullanýma döndürürsek böylece kirlilik ve görüntü kirliliði oluþmaz. Daha az oluþur. Mizgin Dað (Osmangazi Lisesi) Ben atýk pil kutularý ile ilgili bir þey söyleyecektim. Bizim okulumuzda var ama, en azýndan bilinçli insanlar deðiliz ki bu kutularýn içine pillerimizi atalým. Öðretmenimiz bir örnek vermiþti. Üniversiteli öðrenci atýk pil kutusu içine elma kabuðu atýyor. Bu kadar düþüncesiz bir toplum haline gelmiþiz. En azýndan bilgi verilmeli bence. Böyle þeylerin eksikliði deðil de düþüncelerimizin eksikliði tamamlanmalý öncelikle. Sunucu Ona iyi niyetle bakalým. Elma kabuðunu atacak bir yer olmadýðý için atmýþtýr diyelim. Tabi ki öyle olmamasý lazým. Arkadaþlar hýzlý bir þekilde sizden de alalým cevaplarýnýzý. Çevre Þûrasý 65 Ömer Faruk Sekman Yunus Emre Ticaret Meslek Lisesi Arkadaþýmýz naylon poþetlerin yerine filelerin ya da kese kaðýtlarýnýn kullanýlmasý konusunda bir soru sormuþtu. Naylon poþetler topraðýn dokusunu bozar ve geri dönüþümü yani çürümesi çok zordur. Bu yüzden üretici firmalar tarafýndan naylon poþet yerine file ve kese kaðýdý üretilmesi daha iyi olur. Sadece üretici firmalar deðil bizim toplumumuz da naylon poþetleri çok kullanana bir toplum. Buna daha dikkat ederek ve daha az kullanarak, kese kaðýdýný tercih ederek bilinçli bir tüketici olabiliriz. Sunucu Devam ediyoruz arkadaþlar. Artýk son okulumuz, bütün dikkatimizi artýk son olarak topluyoruz. Dersin sonuna geldik. Toplantýnýn, þûranýn sonuna geldik ve Özel Güneþli Okyanus Lisesi son olarak. Alkýþ yok mu alkýþ? En çok alkýþý onlar almasý lazým. En sona kaldýlar. "Halkýmýzýn Ortak Alanlarý Sahiplenme Bilinci" diyecekler. Kim diyecek? Masada Fatma Akdeniz, reji de Ceren Kaya, bütün dikkatimiz arkadaþlarýmýzda. 66 Çevre Þûrasý HALKIMIZIN ORTAK ALANLARI SAHÝPLENME BÝLÝNCÝ Fatma Akdeniz Özel Güneþli Okyanus Lisesi Ben Özel Güneþli Okyanus Koleji onuncu sýnýf öðrencisiyim. Adým Fatma Akdeniz. Baðcýlar Belediyesinin organize ettiði on ikincisini yaptýðýmýz Çevre Þûrasý'na Okyanus Kolejleri adýna hoþ geldiniz diyoruz. Çevre sorunlarýmýzdan bir tanesi de belediyelerimizin yapmýþ olduðu çevre ile ilgili düzenlemelerin, halkýmýz tarafýndan korunmasý ve sahiplenmesi konusunda yaþanýlan aksaklýklardýr. Önce bu alanlarýn bazýlarýný kýsaca sýralayýp, görelim. • Parklarýmýz, • Çöp konteynýrlarýmýz, • Dinlendiðimiz banklar, • Sokaklarýmýz • Ve altyapýmýz. Peki bu alanlarla ilgili ne gibi sorunlar yaþýyoruz. Þimdi de bu sorunlara bir bakalým. Bizler için konulmuþ banklarýn üstündeki koruyucu cilanýn kazýnmasý, banklarýn daha çabuk çürümelerine neden oluyor ve hoþ olmayan bir görüntü meydana getiriyor. Konteynýrlarýn içinde çöp yakýlmasý, çevreye ve insanlara zarar verirken, konteynýrlarýn paslanmaz özelliklerini de ortadan kaldýrýyor. Aðaçlara kazýnan isimler, kalpler onlarýn ömrünü kýsaltýyor. Etrafa saçýlmýþ çöpler saðlýðýmýzý ve gözümüzü rahatsýz ediyor. Sokaklarýmýzýn geliþi güzel kazýlmasý, altyapýya zarar verirken birçok düzeni de alt üst ediyor. Sokaklarýmýzdaki çirkin görüntüler bizleri mutsuz ediyor. Kaldýrýmlarýn iþgal edilmesi yürüyüþümüzü kýsýtlýyor. Bu sorunlarý çevremizde hepimiz görüyoruz. Þimdi de kýsa bir gezinti sonucu gördüklerimizi ve duyduklarýmýzý birlikte izleyelim. FÝLM-RÖPORTAJ SUNUMU Gözlemlerimize göre, yapýlan düzenleme ve hizmetler konusunda belediyelerimiz ellerinden geleni yapýyor. Sorunlarýn 68 Çevre Þûrasý büyük kýsmýný bu hizmetleri yerinde deðerlendiremeyen bazý bilinçsiz insanlar meydana getiriyor. Peki hepimizin vergileriyle oluþturulan bu ortak alanlarý halkýmýz tarafýndan sahiplenmelerini saðlamak için neler yapabiliriz? Eðitim Eðitim ailede baþlar. Okulda yoðunlaþýr. Hayat boyu devam eder. Çevreye önem verme, temiz tutma gibi bazý alýþkanlýklar küçük yaþlardan itibaren insana kazandýrýlmasý gereken önemli bir eðitim konusu olmalýdýr. Alýþkanlýklar küçük yaþta insana kazandýrýldýktan sonra deðiþmesi zordur. Ancak bu alýþkanlýklarýn kazandýrýlmasý sadece eðitimle mümkün deðildir. Aile desteði de önemlidir. Aile örnek olmadýktan sonra o eðitimi görmek açýkçasý çok iþe yaramaz. Bu nedenle eðitim ve aile desteðiyle yetiþtirilen bir kiþi çevreye karþý daha bilinçli olur ve sorumluluklarýný yerine getirir. seminer, sunumlar ve broþürler Halkýn ilgilisini ve dikkatini çekmek, çevre sorunlarý hakkýnda bilgilendirmek amacýyla birçok seminer ve sunum yapýlmalý insanlarýn fazlaca bulunduðu yerlerde broþürler daðýtýlmalýdýr. Böylece insanlarýn ilgisini uyandýrýp çevre konusunda daha dikkatli davranmalarý saðlanýr. Bunun sonucunda ise bilinçli bir toplum içinde büyüyen yeni nesil bu sorunlarý ciddiye alýp sorumluluklarýný yerine getirerek yaþanýlmasý daha saðlýklý bir toplum oluþturur. Afiþ Ýþlek caddelere, sokaklara, okullara, devlet kurumlarýna afiþler asýlarak toplumun bu konudaki bilgisini tazelemek, insanlarý sýkmadan çevre bilincini yerleþtirmek adýna afiþler asýlmalýdýr. Tv-Ýnternet Yayýnlarý Günümüzde teknolojinin çok önemi vardýr. Gazete, internet ve televizyon hayatýmýzýn her alanýna girmiþ bulunmaktadýr. Bu nedenle eðer geniþ bir kitleye ulaþmak istiyorsak, tv ve internet yayýnlarýndan Çevre Þûrasý 69 yararlanmalýyýz. Hizmete Dahil Olma Bazý kampanyalarla toplumla beraber hizmet etme amaçlanýr. Mesela: Aðaç dikme kampanyalarý. Böyle kampanyalarla hem devlet hem de toplum beraber hareket eder. Toplu Taþýma Araçlarýnýn Kullanýmý Ülkemiz, nüfus açýsýndan oldukça fazladýr. Bu yüzden trafik oldukça büyük bir sorundur. Halk kendi araçlarý yerine toplu taþýma araçlarýný kullanýrsa, belki trafik sorunu o kadar büyük olmaz. Ödül ve Ceza Bu yöntemle belediye ya da devlet tarafýndan bir sokak veya mahalleye bir görev verilir. Bu herhangi bir þey olabilir. Belli bir sayýda aðaç dikmek, sokak temizliði gibi. Belli bir süre sonunda bu görev yerine getirilirse bazý þenlik veya kampanyalar düzenlenerek halkýn bu sorumluluðu yerine getirilmesi teþvik edilir. Bu çalýþmalarý yapmamýzda ön ayak olan Baðcýlar Belediyesine, coðrafya öðretmenim Ayþegül Yýlmaz'a, emeklerini esirgemeyen bilgisayar öðretmenim Nilay Coþar'a ve arkadaþlarým Ceren Kaya, Büþra Akkaya, Mesut Baþaran'a, dinlediðiniz için de sizlere teþekkür ederiz. Sunucu Biz de sevgili Fatma Akdeniz'e ve rejideki Ceren'e teþekkür ediyoruz bir kez daha. Okullarýmýzý bitirdik. Sorularý alalým hemen þimdi Özel Güneþli Okyanus Lisesi'ne. Anýl Arslan (Mahmutbey Lisesi) Parklarda çekirdek kola içimi çok oluyor. Ýnsanlar geliþigüzel 70 Çevre Þûrasý çöpleri atmak yerine fýrlatýyorlar yerlere. Bu kola firmalarý depozito fiyatlarýný çok düþük yapýyorlar. Kimileri hiç koymuyor. Bunun daha tatmin edici olmasý bunlarý azaltabilir. Çünkü bir pet þiþe, plastiklerin yani doðada topraða karýþmasý 150 yýlý alýyor ve çok zarar veriyor. Bunun önlenmesi gerekiyor. Zübeyde Tavan (Yunus Emre Anadolu Ticaret Meslek Lisesi) Belediye'ye söyleyeceklerim var birkaç tane. Aþýrý derecede denizlere ve yerlere çöp atýlýyor. Bunlar hepimizin saðlýðýný aþýrý derecede bozuyor. Bunlarýn önlenmesi için ceza verilmesini istiyoruz. Denizlere ve yerlere atýlýyor. Aþýrý derecede denizlerde kirlilik oluyor. Atanlara ceza verilmesini istiyoruz. Serkan Acar (Yunus Emre Ticaret Meslek Lisesi) Vatandaþlarýmýz arabalarýný kaldýrýmlara park ediyor. Belediyelerimizin bir ceza verip vermediðini öðrenmek istiyorum. Sezgi Sarý (Yavuz Sultan Selim Lisesi) Bundan bir iki yýl önce çeþitli yarýþmalar düzenlenmiþti. Ben bunlardan çevremizdeki atýk maddelerden proje yarýþmasýna katýlmýþtým. Ben çevremizde bulunan plastik þiþelerden bir can yeleði yapmýþtým. Bu da birinci seçilmiþti. Baðcýlar Belediyesi bana hediye olarak 1.000 YTL para ödülü ve bisiklet vermiþti. Ben bunun adýna çok teþekkür ediyorum. Bu yarýþmalarýnda birinci, ikinci, üçüncü sýnýflara yani küçük arkadaþlarýmýza yapýlýnca onlarýn da ilgileneceðine inanýyorum. Teþekkürler. Sunucu Biz de hem aldýðýn ödülden dolayý seni bir kez daha tebrik ediyoruz. Hem de baþarýlarýnýn devamýný diliyoruz. Çevre Þûrasý 71 …………….. Mahallelerimizde çöp konteynýrlarý bulunmaktadýr. Fakat bu konteynýrlar yeterince dezenfekte edilmemektedir. Hem çevreye hem de bizlere koku yaymaktadýr. Bizlere zarar vermektedir. Bunun için belediye bir çözüm yolu arýyor mu? Mehmet Rüþtü Baran (Ýbni Sina Lisesi) Afiþlerimizi insanlara duyurmak için asýyoruz duvarlara. Ama bazýlarý ilgileniyor onlarý tebrik ediyoruz. Ama bazýlarý ilgilenmeden yýrtýp atýyor. Sonuçta çevre kirliliði oluyor. Bunlarý asmalý mýyýz? Sunucu Hem bilinçlenmemizi önlüyorlar hem de çevreyi kirletiyorlar. Teþekkür ediyoruz. Sevgili Fatma ekleyeceðin bir þeyler var mý? hemen hýzlý bir þekilde. Fatma Akdeniz Özel Güneþli Okyanus Lisesi Afiþlerin yýrtýlmasý konusunda insanlarýn bilinçsizlikleri ön planda oluyor genelde. Ve bu bilinçsizliði gidermek için önce eðitim verilmeli. Eðer insan bilinçlendirildikten sonra zaten böyle hareketler yapmaz. Çevre kirliliðine neden olmaz. Bu kesinlikle insanlarýn bilinçsizliðinden kaynaklanýyor. Sunucu Arkadaþlar baþka yok herhalde. Baþtan beri belediyemize yönelik veya ilçemizin yöneticililerine yönelik sorularda gelmiþti. Bunlardan not aldýklarýmýz var. Bunlara cevap verilecek. Þimdi sessiz bir þekilde bakýn sizler sordunuz cevabý da sizler dinleyeceksiniz. Ben þimdi huzurlarýnýza belediyemizden, Baðcýlar Belediyesi Kültür ve Sosyal Ýþler Müdürü Sayýn Kenan Gültürk beyefendiyi davet ediyorum. Sessiz ve dikkatli bir þekilde dinliyoruz sonra yemeðe gideceðiz. 72 Çevre Þûrasý Kenan Gültürk Baðcýlar Belediyesi Kültür ve Sosyal Ýþler Müdürü Sevgili gençler öncelikle programýmýza gösterdiðiniz yoðun ilgiden dolayý hepinize teþekkür ediyorum. Marifet iltifata tabidir sözünün gereði biraz önce burada sunum yapan arkadaþlarýnýzý hepbirlikte yürekten alkýþlayalým. program esnasýnda katýlýmcýlarýmýzýn belediyemizle ilgili sorularý oldu. Müsaade ederseniz bu sorulara kýsa kýsa cevap vermek istiyorum. Ýlk soru gizem hanýmdan geldi. Sel de maðdur olan ailelere belediyemizin yardýmý noktasýnda merak edilenler var. Öncelikle sel de zarar gören ailelere geçmiþ olsun dileklerimizi sizin aracýlýðýnýzla bir kez daha ulaþtýrýyoruz. Tabi bu meseleyi konuþurken öncelikle neden sele maruz kalýyoruz bunu bilmemiz lazým. Malum olduðu üzere selden etkilenen yerler hep ayný. dere kenarlarý. yani tehlike önceden biliniyor. Çarpýk kentleþme , dere yataklarýnýn iþgali.Esas sorun burada.Vatandaþlarýmýzýn bütün uyarýlarýmýza raðmen belirtilen yerlerde ikamet ediyor olmasý belediye olarak bizi çok zor durumda býrakýyor. Sele maruz kalan vatandaþlarýmýza belediye olarak eþya, gýda ve nakdi yardýmlarda bulunuyoruz. ama bunlar çözüm deðil. bu iþin çözümü buralarda ikamet etmemekten geçiyor. Büyükþehir Belediyemiz þu an dede ýslah çalýþmalarýný sürdürüyor. Ýnþallah önümüzdeki yýllarda gerçekleþtireceðimiz þuralarda bu konularý konuþmuyor olacaðýz. Ýkinci soru sokaklar ve sokak çocuklarý ile ilgili. aslýnda bizim medeniyetimizde sokak çocuðu diye bir tabir yok. Sadece ilgilenilmemiþ amiyane tabir ile baþý boþ býrakýlmýþ çocuklar var. Onlar içinde belediye olarak çalýþmalar yapýyoruz. Sosyal hayata katýlýmlarýný saðlamaya çalýþýyoruz. Bu iþin çözümü bu. Çocuklarýmýz ve gençlerimiz için yaptýðýmýz çalýþmalardan kýsaca bahsetmekte fayda görüyorum. Ýlköðretim öðrencilerimizin yararlandýðý Bilgi Evleri, Herkese açýk mahalle konaklarýmýz, kültür merkezimiz, Yaz spor okullarýmýz ki burada 10.000 öðrenci 45 gün boyunca öðretmenler eþliðinde spor yapýyorlar. Ýzcilik kampýmýz, gençlik kampýmýz, bu alanda yaptýðýmýz çok önemli sosyal çalýþmalardýr. ayrýca meslek edindirme kurslarýmýz var. ÝÞKUR la ortak projelerimiz, AB fonlarý ile meslek kurslarýmýz devam etmekte. Üçüncü soru baz istasyonlarý ile ilgili geldi. Bu konu ile belediyemiz yasalar gereði direk ilgilenmemektedir. Buralarýn kurulmasý kaldýrýlmasý valilik ve il özel idaresi tarafýndan takip edilmektedir. Dördüncü soru güvenlikle ilgili. Ýlçe emniyet müdürümüz buradalar. Bu konuyla ilgili daha fazla bilgi verebilirler. Bizim bildiðimiz kadarýyla asayiþ olaylarýnda gözle görülür azalmlar oldu. Artýk ekip otolarýmýz sabit bir noktada durmayýp bölgeyi sürekli tarayacaklar. Son soru çöp ayrýþtýrmasý ile ilgili geldi. Bu konuda belediyemiz oldukça hassas davranmakta. Þu an evler tek tek gezilerek ayrýþtýrma 74 Çevre Þûrasý poþetleri daðýtýlarak vatandaþlarýmýz bu konuda bilgilendirilmekte. Bütün kurumlarýmýza geri dönüþüm kutularý koyduk. Düzenli bir þekilde bunlar alýnmakta. çevre kulubümüz bütün okullarýmýzda seminerler vererek öðrencilerimiz bilinçlendirilmekte. her sene 1 hafta boyunca çevreye dikkat çekmek amacýyla çevre haftasý etkinlikleri düzenliyoruz. Burada panaller, yürüyüþler, sergiler, yarýþmalar yapýp ödüller vermekteyiz. Sevgili öðrenciler bize yöneltmiþ olduðunuz sorulara cevap vermeye çalýþtýk. Ben daha fazla vaktinizi almak istemiyorum. programýmýz burada sona erdi. hepiniz üst salonda hazýrlanmýþ olan yemeðe davet ediyorum.gelecek yýl tekrar görüþmek dileðiyle. Çevre Þûrasý 75 76 Çevre Þûrasý Çevre Þûrasý 77 78 Çevre Þûrasý Çevre Þûrasý 79 80 Çevre Þûrasý
