tkhk`nın kanser kontrolündekġ rolü ve planları
advertisement
TKHK’NIN KANSER KONTROLÜNDEKĠ ROLÜ VE PLANLARI Prof. Dr. Ali İhsan DOKUCU Kurum Başkanı Dünyada Kanserin Önemi • 21. yüzyılın başlıca sağlık sorunu • Geçmişte: – Kaynakları bol, sanayileşmiş ülkelerde (+) • Gelecekte: – %70’den fazla bir oranla kaynakları az ya da orta gelir düzeyine sahip ülkelerde (+) • Başlıca nedenleri: – Toplumun yaşlanması ve sanayileşme ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Dünyadaki Kanser Verileri (WHO) • İnsidans: – 100-350/100.000 • Kanser yükü: – Son 30 yılda 2 kat artış (+) • Kanserden kaynaklanan ölümler: – Tüm ölümlerin %13’ü • Erken teşhis ve uygun tedavi ile 1/3’ü tedavi edilebilir. • Görece önlenebilir. ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Türkiye’de Kanserin Önemi • 2. sırada ölüm nedeni (%20,7) • Hasta, hasta yakınları ve toplum için; – Psikolojik ve sosyal sorunlar – İşgücü kaybı • Nüfus artış hızımızda azalma ve nüfusumuzda yaşlanma eğilimi (+) – 45 yaş ve üzeri nüfus artmakta ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Türkiye’de Kansere Dair Durum Değerlendirmesi 2012 Yılı 2023 Yılı Projeksiyonu 75.627.000 84.247.000 45 yaş üstü nüfus ve oranı 20.567.000 - %27 28.106.000 - %33 İnsidans binde (1.000) Yıllık yeni kanser vakası sayısı x 1000 2.8 3.5 - 4 210.000 300.000-330.000 145.000 200.000 - 230.000 Nüfus Yıllık RT alması öngörülen vaka sayısı (%70 x yıllık yeni vaka sayısı) ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Türkiye’de Kansere Dair Durum Değerlendirmesi • Erkeklerde en sık: – – – – – Akciğer Prostat Mesane Kolorektal Mide • Kadınlarda en sık: – – – – – Meme Kolorektal Tiroid Uterus Akciğer ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Kanser TeĢhislerinin ArtıĢ Sebepleri • Ortalama yaşam süresi uzamakta • Tanı ve tedavi olanakları gelişmekte • Sağlık hizmetine erişim artmakta • Toplumun bilinç düzeyi yükselmekte • Enfeksiyon hastalıkları kontrole alınmakta • Çevresel karsinojenlere maruziyet artmakta ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Kurumumuzun Kanserle Mücadele Perspektifi A Kurum Vizyonu B İnsan Kaynağı C Tıbbi Cihaz ve Donanım Kapasitesi D Tanı, Tedavi ve Bakım Hizmetleri ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü KURUM VĠZYONU Kurum Vizyonu Yerinde Sağlık Hizmeti 29 Sağlık Bölgesi Kaliteli Kapsamlı Sağlık Hizmeti ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Sağlık Hizmeti Sağlık Hizmet Üst Bölgeleri Kısa Vadedeki Hedefimiz: Kapsamlı onkoloji hizmetlerini sağlık üst bölgelerinde hizmete geçirmek ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Sağlık Hizmet Bölgeleri Nihai Hedefimiz: Kapsamlı onkoloji hizmetlerinin 29 sağlık hizmet bölgesinde verilmesini sağlamak ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü ĠNSAN KAYNAĞI Uzman Hekim 2006 Tıbbi Onkoloji 20 Radyasyon Onkolojisi 158 Onkolojik Cerrahi 4 Nükleer Tıp 105 Hematoloji 21 Çocuk Onkolojisi 12 Çocuk Hematolojisi 13 Radyodiagnostik 919 Patoloji 516 2010 2014 47 98 195 254 3 6 170 278 39 60 17 39 20 30 1.057 1.581 681 791 ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Yardımcı Sağlık Personeli Radyoterapi Teknikeri Sağlık Fizikçisi Röntgen Teknisyeni Patolojik Anatomi Teknisyeni 2006 2010 2014 85 126 245 8 25 29 6.840 8.410 10.057 4 27 153 ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü TIBBĠ CĠHAZ VE DONANIM KAPASĠTESĠ Tıbbi Cihaz Planlaması Hastane Sayısı 2012 2013 Cihaz Sayısı 2014 2012 2013 2014 2015 LINAC 30 33 42 36 47 56 63 CYBERKNIFE 4 4 5 4 4 5 5 GAMMA KAMERA 66 83 90 90 109 126 141 PET CT 20 23 29 20 23 29 37 TOMOTERAPY 6 6 6 6 6 6 6 ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Tıbbi Cihaz Planlaması 2014 ayılında 9 LINAC cihazı alınarak 6 hastanemizde radyoterapi merkezi kurulması planlanıyor. 1) 2) 3) 4) 5) 6) Adana Numune EAH Haydarpaşa Numune EAH Ümraniye EAH Bakırköy Sadi Konuk EAH Bağcılar EAH Van EAH 3 Hastanemizin Radyoterapi Merkezinde kapasite artışı yapılması planlanmaktadır. 1) Antalya EAH 2) Gaziantep Dr. Ersin Arslan DH 3) Marmara Üniversitesi Pendik EAH ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Kemoterapi Planlaması 2012 2014 2015 Koltuk sayısı 1.257 1.745 2.045 Biyogüvenlik kabini 72 101 121 Tam otomatik / Yarı otomatik (5) 10 28 53 Manuel 19 19 19 ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Tıbbi Cihaz Planlaması • 2014 Yılında Gamma Kamera Dağıtımı Planlanan Hastaneler İlk Kez Nükleer Tıp Ünitesi Kurulacak Hastaneler Kapasite artışı yapılacak Hastaneler ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü TANI, TEDAVĠ VE BAKIM HĠZMETLERĠ Tanı, Tedavi ve Bakım Hizmetleri • Tarama ve Tanı Merkezleri • 3. Basamak Tedavi Merkezleri – Onkoloji Hizmet Birimleri – Onkoloji Tanı ve Tedavi Merkezleri – Kapsamlı Onkoloji Tedavi Merkezleri • Evde Sağlık Hizmetleri ve Palyatif Bakım Merkezleri ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Kanser Erken TeĢhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) • KETEM Sayısı (2013 yılı): 134 adet – Her ilde en az 1 adet – Hastanelere ait mekân kullanan 62 adet • İlgili protokol gereğince; – Hastanelerimiz KETEM’lerin tıbbi destek hizmetlerini karşılamakta ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü ve Onkoloji Hizmet Birimleri (OHB) • Perifer bölgelerde oluşturulmuş birimlerdir. – Kemoterapi uygulama eğitimi almış onkoloji uzmanı olmayan bir tabip gözetimi – Daha üst merkezlerce planlanmış – Başta kemoterapiler olmak üzere tedavilerin uygulanması – Destek tedavilerin sunumu • Mevcut kapasite: – • 81 il merkezinde 109 Onkoloji Hizmet Birimi 2015 yıl sonu hedefi: – 36 Onkoloji Hizmet Birimi’nin kapasitesinin arttırılması • 2023 yıl sonu hedefi: – 61 İlçede Onkoloji Hizmet Birimi kurulması • İl merkezindeki durum? • Merkeze uzaklık? • Hasta yükü? ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Onkoloji Tanı ve Tedavi Merkezleri (OTTM) • Standart onkoloji hizmetlerinin halka ulaştırılmasında aktif rol oynayabilecek merkezlerdir. • 2015 yılı sonu: 31 İLDE 40 OTTM ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Kapsamlı Onkoloji Merkezleri (KOM) • Onkoloji alanındaki ileri EĞİTİM MERKEZLERİDİR: – İleri düzeyde bilgi birikimi ve yapılanma sahibi – Ulusal Kanser Politikasının oluşması ve uygulanmasında katkılar sağlayan – 2015 yılı sonu: 15 İLDE/BÖLGEDE 19 KOM ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Nükleer Tıp Üniteleri • 11 İlde kapasite arttırımı • 12 hastaneye SPECT-CT cihazı alarak verilen nükleer tıp hizmetinin kalitesini artırma • 2014 yılı sonu: 29 BÖLGEDE 90 NÜKLEER TIP ÜNİTESİ ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Radyoterapi Merkezleri ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Evde Sağlık Hizmetleri • Kapsamı: – – – – – – – – Sosyal ve psikolojik danışmanlık Muayene Evde Sağlık Hizmetlerinden Tetkik Faydalanan Hasta Sayısı Tahlil (Şubat 2013 – Şubat 2014) Tedavi Tıbbi bakım Hematoloji ve Onkoloji 5.110 Takip Hastaları (%5) Rehabilitasyon Toplam 102.200 • Palyatif bakım hizmetlerinin önemli bir parçası ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Palyatif Bakım Hizmetleri • Yaşamı tehdit eden hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan problemlerle karşılaşan hasta ve ailede • Dünya genelinde ağırlık verilen hasta grubu • Palyatif bakımın kimin ve hangi parametrelerle yönetileceği netleştirilmeli (TKHK? - THSK? – Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı?) ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Palyatif Bakım Hizmetleri • Mevcut Ağrı Merkezi: 72 adet • Mevcut Palyatif Bakım Merkezleri: – Ankara Ulus Devlet Hastanesi – Ankara Abdurrahman Yurtarslan Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi • Palyatif bakım merkezleri Kurumun öncelikli sağlık hizmeti olarak yaygınlaştırdığı bir girişim ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü Destek Evleri (Hospis) • Semptom kontrolünün mekanlar: sağlandığı ev ortamına sahip – Sağlık Bakanlığı ve Üniversite sağlık tesislerinde küratif tedaviye daha fazla yanıt vermeyen son dönem hastalar – İlerlemiş kronik hastalığı olan hastalar • Detaylı bakımdan ziyade son günlerinde – Hasta semptomlarının kontrol edilmesi – Hasta ve ailelerine kronik hastalıkla baş etme yöntemleri konusunda her türlü desteğin verilmesi • Kapsamlı palyatif bakım merkezlerine çok uzak olmayan bağımsız yerlerde olmalı ULUSAL KANSER HAFTASI SEMPOZYUMU 2 Nisan 2014 / IV. Oturum: Dünyada ve Türkiye’de Kanser Kontrolü ĠLGĠNĠZ ĠÇĠN TEġEKKÜR EDERĠM Prof. Dr. Ali İhsan DOKUCU www.tkhk.gov.tr
