05 sağ kanat yetkecilik kuramı File

SAĞ KANAT YETKECİLİK KURAMI
Doç. Dr. Derya Hasta
Ankara Üniversitesi
DTCF Psikoloji Bölümü
 Sağ Kanat Yetkecilik Kuramı
Altemeyer (1981, 1988, 1998)
Yetkeci kişilik kuramının bir eleştirisi olarak ortaya atılmıştır
Sosyal öğrenme kuramlarından etkilenmiştir
 Sağ Kanat Yetkecilik Kuramı
Kuram sağ kanat yetkeci kişiliği 3 temel boyutta
tanımlamaktadır:
 Yetkeci saldırganlık
Yetkeci boyun eğicilik
Geleneksellik
 Kurama göre, sağ siyasal görüşe sahip insanlar sol siyasal
eğilime sahip olanlara göre daha yetkecidir (bu boyutlarda
daha yüksek puan almaktadırlar)
 Sağ Kanat Yetkecilik Kuramı
 Sağ Kanat Yetkecilik Ölçeği:
 Yukarıda adı geçen 3 boyuttan oluşmaktadır
 Ölçek her bir boyuttan alınan puanlar temelinde ayrı ayrı
değerlendirildiği gibi, toplam puanı temelinde de kullanılmaktadır.
 Toplam puan sağ kanat yetkeci kişiliğin genel bir ölçümü olarak ele
alınmaktadır.
 Sağ Kanat Yetkecilik Kuramı
 Sağ kanat yetkeciliği kuramı siyaset psikolojisi ve sosyal psikoloji
araştırmalarında sıklıkla kullanılmaktadır.
 Sağ kanat yetkeciliğinin gruplar arası önyargı ve ayrımcılık;
otoriteye boyun eğme; bilişsel katılık; dış gruplara yönelik
saldırganlık ve ırkçılık gibi tutum ve yönelimlerle ilişkili olduğu
tutarlı bir şekilde ortaya konmuştur.
Günümüzde yetkeci kişilik kuramının yerini almıştır denilebilir
 Sağ Kanat Yetkecilik Kuramı
 Solun Yetkeciliği
İdeolog hipotezi
 İki etmenli tutum yapısı kuramı
Değer çoğulculuğu kuramı
 Sağ Kanat Yetkecilik Kuramı
Türkiye’de sağ kanat yetkeciliği kapsamında yapılan çalışmalar
Sağ kanat yetkeciliğine ilişkin eleştiri ve tartışmalar