HİSAR ve TOPHANE - Tour De La Vida

CITADEL
HİSAR ve TOPHANE
T.C.
BURSA VALİLİĞİ
Bursa’nın tarihten bugüne taşıdığı en önemli merkezler arasında
yer alan Hisar Bölgesi, Bithynia döneminden Osmanlılar’a
kadar uzanan süreçte inşa edilmiş önemli eserleri bünyesinde
toplar. Bursa Kalesi, Balibey Han, Kale Sokak’ta yoğunlaşan
tarihi Bursa evleri, tarihi camiler ve Osmanlı Devleti’nin
kurucusu Osman Gazi ile oğlu Orhan Gazi’nin türbeleri, İstiklal
Şehitleri Anıtı ve Bursa Saat Kulesi bu bölgede yer almaktadır.
Hisar’daki Kavaklı, Osmangazi ve Alaaddin Mahalleleri
Bursa’nın ilk yerleşim yerleri olmaları yönüyle pek çok değeri
bünyelerinde taşırlar. Orhan Gazi döneminde Geyikli Baba
tarafından devletin bekası için dikildiği söylenen Kavaklı Çınarı
semte adını vermiştir. Kavaklı Mescidi ve çeşmesi, Haraççıoğlu
(Cizyedarzade) Medresesesi ve Tekkesi, Lala Şahin Paşa
Medresesesi, Üftade Camii ve Türbesi, Yerkapı (Dar’ül Kura)
Mualimhanesi, Yerkapı (Kara Ali) Cami ile Yerkapı Kilisesi yine
Kavaklı Mahallesi’ndedir. 1857 yılına kadar bazı bölümleriyle
güçlendirme duvarlarının ayakta olduğu tespit edilen Bursa
Sarayı (Bey Sarayı), Nilüfer Hatun Mescidi ile Bursa Darphanesi
(bugün Kur’an Kursu olarak kullanılan bina),Gazi Timurtaş Paşa
Türbesi, Okçu Baba Türbesi, Velediyaniç Mescidi Osmangazi
Mahallesi’nde olan tarihi eserlerden bazılarıdır. Alaaddinbey
Mahallesi’nde ise Alaaddin Camii ve Çeşmesi, İmaret-i İsabey
Mescidi, İsabeyfenari/Güdükminare Mescidi vardır.
Yine bu bölgedeki Tophane Parkı panoromik Bursa manzarasının
en iyi seyredilebileceği bir noktadadır.
Hisar (Citadel) and Tophane (Armoury), which are one
of the most important places of Bursa, incorporate
many achievements, which were built in the long period
started at Bithynia time and ended at Ottoman Time.
Bursa Castle, Bursa Houses, historical mosques and
mausoleum of Osman Gazi, who was the founder of
Ottoman Esquire, mausoleum of Osman Gazi’s son Orhan
Gazi, Independence Martyrs Memorial and Bursa Clock
Tower, are located in this area.
Kavaklı and Alaaddin Districts are the first locations
of Bursa and they keep many historical values. Kavaklı
District got its name from the Kavaklı Plane, which was
planted by Geyikli Baba at Ottoman Time for the state’s
survival. Also, Kavaklı Small Mosque and Fountain,
Haraççıoğlu (Cizyedarzade) Muslim Theological School
and Islamic Monastery, Üftade Mosque, Yerkapı (Dar’ül
Kura) Teacher age, Yerkapı (Black Ali) Mosque and
Yerkapı Church are on Kavaklı District.
Alaaddin Mosque and Fountain, İmaret-i İsabey Small
Mosque, İsabeyfenari/Güdükminare (Short minaret) are
in Alaaddin District. Besides, Tophane (Armoury) Park is
in this area. Panoramic Bursa view can be watched very
well at this point.
Bursa Kalesi
Bursa Castle
Btihynialılar döneminde yapılmaya başlanan Bursa surları;
Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde çeşitli onarımlardan
geçmiş ve eklentilerle genişlemiştir. Surlarda görülen taşların
önemli kısmını Roma devrine ait sütunlar, lahit parçaları,
adak mezar steli heykel kaideleri ve şeref kitabeleri
oluşturmaktadır. Bunlar Hisar kapının doğusunda yoğunluk
kazanmaktadır. Surların sadece güney kısmındakiler çift
duvarlı ve beş köşeli burçlarla sağlamlaştırılmıştır. Bursa
surları Orhan Gazi tarafından üç köşeli burçlarla takviye
edilmiştir. Surların uzunluğu yaklaşık 2 kilometre kadardır.
Çakırhamam ile Tophane arasında biri silindir gövdeli, ikisi
üç köşeli büyük burç kalıntıları vardır. Bunların arasında
yer alan Hisar (Saltanat) Kapı ve civarındaki surlar restore
edilerek görkemli görünüşüne kavuşturulmuştur. Doğal bir
kayanın üzerine kurulan surlar son derece korunmalıdır.
Evliya Çelebi’ye göre surların 67 kulesi ile 5 kapısı
bulunmaktaydı. Bunlar Hisar Kapı (Saltanat Kapı), Yer Kapı,
Pınarbaşı Kapısı (Fetih Kapı), Zindan Kapı ve Kaplıca
Kapısı olarak sıralanır.
Bursa city walls were started building at Btihynia Time. They
were fixed and expanded with some additions at Rome,
Byzantine and Ottoman Times. Most of the stones, which can
be seen on the city walls, are consist of Roma Time’s columns,
devotional grave style statues and honour epigraphs. Those
are mostly located in the eastern of Hisar (Citadel) Door
(Reign Door). Only the doubled-stoned and pentagonal
bastions, which are at the south part of the city walls, are
strengthened. Orhan Gazi consolidated Bursa city walls with
triangular bastions. Length of the bulwark is about 2 km. There
are big bastion remnants; the one is cylinder bodied and the
other two are the triangular. Those remnants are between
Çakırhamam (Çakır Bath) and Tophane (Armoury). The city
walls, which are around Hisar (Citadel) Door, have been
restored and have got a magnificent appearance know.
Those city walls, which were built on a natural rock, are quite
protected. According to Evliya (Mahatma) Çelebi, city walls
had 67 towers and 5 doors. Those are Hisar (Citadel) Door,
Yer Door, Pınarbaşı (Springhead) Door (Conquest Door),
Bagnio Door and Thermal Spring Door.
Bursa Saat Kulesi
Osman Gazi ve Orhan
Gazi Türbeleri’nin de
içinde bulunduğu Tophane
Parkı’ndadır. Bursa Saat
Kulesi ilk kez Sultan
Abdülaziz (1861-1876)
döneminde yangın kulesi
olarak yapılmıştır. Kesme
taştan inşa edilen kulenin
ikinci ve üçüncü katında bir
balkon, her cephesinde de
sivri kemerli birer pencere,
yanında da birer niş olduğu
bilinmektedir. Üçüncü katında
Bursa’ya bakan yüzünde
yuvarlak kadranlı bir saat
olan ilk kule yıkılmıştır. Ancak
kulenin ne zaman yıkıldığı
bilinmemektedir. Aynı yere
yeniden kule yapılmış ve
Sultan 2.Abdülhamid’in
tahta çıkışının 30. yılında
Vali Reşit Mümtaz Paşa
tarafından törenle açılmıştır.
1906’da tamamlanan 25
metre yüksekliğindeki 6
katlı kule kesme taştan
yapılmıştır. 65x4.65 metre
planlı yapıya dört basamaklı
yuvarlak kemerli bir kapıdan
girilmektedir. Kuleye içinden
yapılmış 89 basamaklı
ahşap bir merdivenle
çıkılabilmektedir. Kulenin kare
gövdesini beş profili saçak,
altı parçaya bölmektedir. Her
katın cephesinde yuvarlak
kemerli, dikdörtgen birer
pencere bulunmaktadır. En
üst katın her bir yüzüne de
yuvarlak kadranlı birer saat
yerleştirilmiştir. Günümüzde
orijinalinin yerine elektronik
bir saat takılan kule, yangın
gözetleme kulesi olarak da
kullanılmaktadır.
Bursa Clock Tower
Şehitler Anıtı
Martyr’s Memorial
It is in Tophane (Armoury)
Park that Mausoleums of
Osman Gazi and Orhangazi
are also in.
Tophane Parkı’nın girişinde Osman Gazi Türbesi’nin
hemen önünde İstiklal Savaşı Şehitleri adına yapılan anıt
yer almaktadır. Anıtın hemen önünde Bursa’nın Yunan
işgali sırasında hayatını kaybeden 11 İstiklal şehidi
yatmaktadır. Bursa’nın kurtuluş etkinlikleri her yıl burada
yapılan törenle başlamaktadır.
There is a memorial, which
is at the entrance of
Tophane (Armoury) Park
and in the front of Osman
Gazi Mausoleum. It was
built for Independence
War Casualties. 11
Independence Martyrs,
who died in Greek
invasion, are buried in
the front of this monument.
Bursa’s liberation activities
start there with a ceremony
ever year.
Bursa Clock Tower was built
at Sultan Abdülaziz Time
(1861-1876) as a fire tower.
The tower was made from
cutting stones; it has got a
balcony at the second and
third floors, a sharp arched
window at every side and a
niche, next to the windows.
The first tower, which has got
Bursa view and had a clock,
at the third floor, was ruined.
But, the time of destruction
is not known. One tower was
rebuilt at the same place;
the Governor Reşit Mümtaz
Paşa opened it for 2nd
Abdülhamid’s 30th acceding
annual. The tower, which is 25
mt. high and has 6 floors, was
built in 1906.
It is a 65*4, 65 mt. planned
structure. The entrance is
possible with a 4 graded
and round coved door. There
are 89 graded wooden
stairs inside of the towers for
climbing up.
Square body of the tower
is divided with 5 profiled
eaves. There is a round
caved rectangle window at
the each side of the tower.
There was a round clock
quadrant at each side of
the top floor. Today, an
electronic clock has been
put instead of the original
one. The tower is still used as
a fire observation tower.
Alaaddin Paşa
Mosque
This Mosque is in Hisar
(Citadel) Location; it is
behind the State Hospital
and by Alaaddin Street.
This Mosque is the first
mosque, which was built in
Bursa and is still survived
today. It is important
due to this speciality.
According to early
Ottoman Time sources,
Alaaddin Bey, who was
the son of Osmangazi and
brother of Orhangazi, got
this mosque built in 1326. It
consists of a three coved
glass community cloister,
one domed main place
and one minaret at the left.
Columns of final community
place were taken from
Byzantine Structures.
Alaaddin Mosque had an
important restoration in
1862. The mosque leaded
for improvement of the
“cross T” planned mosques
at Early Ottoman Time.
Şehadet Cami
Sultan I. Murad tarafından yaptırılan cami Tophane’de
Orduevi’nin karşısındadır. Orhan Gazi Bursa’yı fethettikten
sonra Hisar’da bir saray ve mescid inşa ettirmiştir. Hisarda
yapılan mescid günümüze ulaşmamıştır ancak kitabesi
Şehadet Cami’nin doğu kapısı üzerine yerleştirilmiştir.
Şehadet Cami, Bursa’da inşa edilen Ulu Cami tipinde, çok
direkli, çok kubbeli ilk camidir. Cami arka arkaya iki eşit
bölüm ve son cemaat yerinden oluşmaktadır. Caminin üzeri
iki büyük kubbe ile örtülüdür. 1855 depreminde büyük hasar
gören cami 1890 yılında büyük bir onarımdan geçmiştir.
Cami, eski Türk evlerinin bulunduğu arnavut kaldırımlı tarihi
Kale Sokakla bütünleşmiş bir görünüm sergiler.
Şehadet Mosque
Sultan I. Murad got this mosque built; it is in Tophane
(Armoury), in the opposite of Officer’s Club. Orhan Gazi got
a court and small mosque built in Hisar (Citadel), after he
took Bursa. This small mosque couldn’t reach the present
time but the epigraph of the small mosque was put on the
eastern door of Şehadet Mosque.
Şehadet Mosque is a multi-columned and multi-domed
Mosque as Ulu Mosque that built in Bursa. The mosque
consists of back to back two equal parts and final
community place. The mosque is covered with two big
domes. It was damaged due to an earthquake in 1855 and
had an important restoration in 1890. The mosque presents
an integrated appearance with old Turkish Houses and
cobblestone pavements in Kale (Castle) Street.
Alaaddin Paşa Camii
Hisar bölgesinde Devlet Hastanesi’nin arkasında Alaaddin
Caddesi’nde bulunan cami Bursa’da yapılan ve günümüze
ulaşan ilk cami olarak gösterilmektedir. Bu yönüyle önemlidir.
Erken Osmanlı dönemini anlatan kaynaklara göre, Osman
Gazi’nin oğullarından ve Orhan Bey’in kardeşi Alaaddin Bey
tarafından1326 yılında yaptırılmıştır. Cam, üç kemerli bir
son cemaat revakı ile tek kubbeli ana mekan ve solda bir
minareden ibarettir. Son cemaat yerindeki sütunlar Bizans
yapısından alınmıştır. 1862 yılında önemli bir onarımdan
geçen Alaaddin cami, Osmanlı ilk dönem yapılarında “ters
T” planlı camilerin gelişmesinde öncülük etmiştir.
www.kiraziletisim.com
w w w . b u r s a . g o v. t r