MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ 3 adımda dinlenip dinlenmediğinizi öğrenin Agence France-Presse/Getty Images Cep telefonları hayatımızın artık vazgeçilmez bir parçası oldu. En son telefonunuzu evde bırakarak ne zaman dışarı çıktınız? Dinlenip dinlenmediğinizi merak ediyorsanız bunu size yüzde yüz doğruluk ile söylememiz zor. Ancak dinleniyor olabilirim şüphesi içerisine girmişseniz bazı yöntemler ile bu şüphenizin doğruluğunu kontrol edebilirsiniz. Zaten var olan [email protected] | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ şüpheleriniz aşağıdaki yöntemleri uyguladığınızda daha fazla arttıysa başvuracağınız yerler de belli. Ancak sizi dinleyenin kim olduğuna bağlı olarak sonuç almanız belirsiz. Aşağıdaki göstergelerin nedeni birçok şey olabilir. Onun için tek bir yöntemden çıkan olumsuz bir sonuca değil tüm yöntemlerin ortaya çıkardığı genel sonuca göre hareket edilmeli. 1. ADIM: Şüphe tohumları. Aşağıdaki şartlardan birine uyuyorsanız telefonunuzun dinleniyor olabileceği şüphesi de içinize düşsün. - Bir şirket, hükümet veya önemli bir kurumda çalışıyor ve önemli bilgilere sahip iseniz, dinlenme ihtimaliniz de yüksek. - Dinlenme sebebi çok basit nedenlere de dayanıyor olabilir. Sorunlu bir boşanma ya da sorunlu bir eski sevgili. Kısacası bireylerle yaşadığınız sorunlar. - Evinize girildiğini fark ettiniz ancak çalınan bir şey yok. Böylesi bir durumda yaşadığınız yere dinleme cihazı yerleştirilmiş olabilir. - Test edin. Telefonunuzdan çok güvendiğiniz birini arayın. Tanıdığınız başka biri hakkında kimsenin bilmemesi gereken bir şeyi söyleyin ve izleyin. Bu bilgi başka yerlerden kulağınıza geri gelecek mi? 2. ADIM: Telefonunuzu siz dinleyin. - Konuşma esnasında arkadan gelen seslere dikkat edin. Konuştuğunuz sırada arkadan parazit sesleri geliyorsa bu seslerin dinlemeden kaynaklanıyor [email protected] | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ olabileceği ihtimalini değerlendirin. Yine de bu tarz parazit seslere başka şüpheleriniz ile birleşiyorsa önem vermelisiniz. Çünkü bu seslerin kaynağı bazen kötü bağlantı da olabilir. Ancak burada kulağın duyamayacağı yüksek tiz sesli vızıltılar önem kazanıyor. Bunun için yapmanız gereken temin edeceğiniz bir ses bant genişliği sensorünü (soundbandwidth sensor) düşük frekansta çalıştırmak. Eğer gösterge dakikada birkaç kez oynuyorsa telefonunuz çok yüksek ihtimalle dinleniyor. - Telefonunuzu diğer elektronik cihazların yakınında kullanın. Burada telefonunuzdan gelen parazit sesinin bir önemi yoktur. Telefonunuza diğer cihazların nasıl tepki verdiğine bakın. Örneğin bir sonraki aramanızı yaparken televizyonun yanına yaklaşın. Telefonunuzdan bir cızırtı sesi gelmiyor ve televizyonda bir karıncalanma oluyorsa dinleniyor olabilirsiniz. Ek bir yazılım ya da donanım yüklenmiş olabilir. Telefonunuz kullanmadığınız zamanlarda da diğer elektronik cihazlardaki değişime dikkat edin. Telefon ile konuşurken oluşan aktif sinyalin ek bir yazılım ve donanım olmaksızın diğer cihazların veri iletimine etkisi olabilir. Ancak aktif olmayan bir sinyal, diğer cihazları etkileyemez. Eğer etkiliyorsa dikkat, sinyal aktiftir. Örneğin bilmediğiniz bir yerde gizli bir görüşmeniz var. Ortamda böcek olup olmadığını öğrenmek için çok pahalı büyük cihazlara ihtiyacınız yok. Cep telefonunuzu çıkarın ve böcek konulabilecek yerlere doğru telefonunuzu yaklaştırın. Vazoya yaklaştırdığınızda cızırtı mı geliyor. Vazoya dikkat! Dinleniyorsunuz. [email protected] | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ - Kullanmadığınız zaman telefonunuz kulağınıza yaklaştırıp dinleyin. 5 dakika boyunca uyku modunda olan bir telefondan ses gelmemeli. O an kullanmamanıza rağmen telefonunuzdan bip ve tıkırtı sesleri geliyorsa telefonunuza haberiniz olmadan ek bir yazılım veya donanım yüklenmiş olabilir. Özellikle ara ara gelip giden cızırtı seslerine dikkat edin. Ara ara gelip giden cızırtı sesleri kullanmıyor olsanız bile telefonunuzun mikrofon ve hoparlörünün açık olduğu anlamına gelebilir. Bu da telefonunuzun 6 metre çevresinde yapacağınız tüm konuşmaların duyulması demek. Bataryanın sıcaklığına dikkat edin. Kullanmamanıza rağmen telefon bataryanız olağan dışı şekilde ısınıyor ve bunun için neden göremiyorsanız, bu arka planda dinleme amaçlı çalışan bir yazılımın aşırı güç tüketiminden kaynaklanıyor olabilir. Tabi bu da şu ana kadar belirttiğimiz diğer işaretlerde olduğu gibi tek başına kesin bir bilgi vermez. Telefonunuzun kullanım süresi bir yılı aşmışsa bataryanızın sıcaklığı çok fazla bir şey ifade etmeyebilir. Ancak yeni aldığınız bir telefonda aşırı pil ısınması şüphe uyandırması gereken bir durum. - Telefonunuzu ne sıklıkla şarj ettiğinizi takip edin. Eğer pil ömrünüz beklenmedik bir şekilde sebepsiz yere aniden düşüyorsa bunun nedeni dinleme amaçlı bir yazılım olabilir. Bu tür yazılımlar batarya ömrünü oldukça kısaltır. Bu eğer telefonunuzu çok sık kullanmıyorsanız şüphe uyandıracak bir durum. Telefonunuzu günde birkaç elinize alan biri iseniz şarj [email protected] | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ süreleri arasındaki zaman aralığının azalması şüphe uyandırabilir. Telefonunuzu kapatmayı deneyin. Eğer telefonunuzun kapanma süresi her zaman olduğundan uzun sürüyorsa ya da teliniz kapanmıyorsa bu başka birinin telefonunuzu kontrol ettiği anlamına gelebilir. Hatta bazen telefonunuzu kapattığınızda ekrana dikkatlice bakın. Kapalı telefonun ekranı tam bir siyahlığa bürünür, ekranda gözün zorla görebileceği hafif bir ışık olmadığından emin olun. Tabi bu donanımsal bir sorundan da kaynaklanıyor olabilir. Bundan dolayı tüm işaretlerin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekiyor. - Gözünüzün bir ucu telefonunuzda olsun. Eğer telefonunuzun ışığı kendiliğinden artıp azalıyorsa (otomatik parlaklık kapalı iken), şarjı olmasına rağmen kendiliğinden kapanıyorsa, açılıyorsa ya da bir şey yapmamanıza rağmen uygulama yükleniyorsa bu da telefonunuzun başkasınca kullanıldığı anlamına gelir. - Anlaşılamayan mesajlar. Bilinmeyen numaralardan gelişigüzel karakterlerin dizildiği SMS aldıysanız bu çoğunlukla amatör bir dinlemeye işaret eder. Bazı yazılımlar hedef alınmış telefona komut göndermek için SMS sistemini kullanır. Bu yazılımlar telefonunuza amatörce kurulmuşsa bu tarz mesajlar almanız yüksek ihtimaldir. - Telefon faturanızı inceleyiniz. Eğer internet için ödediğiniz ücret ve veri miktarı beklemediğiniz şekilde artmış ise bu da telefonlarınızdaki verilerinizin başkalarının eline geçtiği anlamına gelebilir. Birçok [email protected] | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ casus yazılım telefonlarınızdaki log dosyalarını online sunuculara gönderir. Bunun için de internet bağlantınızı kullanır. Eski casus yazılımlar bunun için daha fazla veri kullanır bu nedenle tespit edilmeleri daha kolaydır. Ancak yeni casus yazılımların veri kullanımı çok düşüktür. Bu da onların tespitini oldukça zorlaştırır. 3. Adım: Şüphelerinizi doğrulayın. - Zaten içinizde bir şüphe vardı. Buraya kadar belirtilen adımları uyguladınız ve şüpheniz arttı. Hemen bir dinleme dedektörü satın alın. Fiziksel bir cihaz olan bu dedektörleri telefonunuza monte edin. Dış sinyalleri tespit eden bu cihazlar şüphelerinizi doğrulayabilir. - Yazılım yükleyin. Akıllı telefonlar için dinlemeleri ve cihazınıza izinsiz girişleri tespit edebilecek bazı yazılımlar mevcut. Bu yazılımlar yalnızca diğer yazılımların telefonunuza yüklediği böcekleri tespit edebileceğinden kullanım alanları sınırlı. Android işletim sistemini kullananlar Anti SMS Spy uygulamasını kullanılabilir. - Operatörünüzden yardım isteyin. Dinlendiğinize dair güçlü nedenleriniz varsa operatörlerden profesyonel cihazlar ile dinlenip dinlenmediğinizi kontrol etmelerini isteyebilirsiniz. Telefon şirketinin yapacağı standart bir hat analizi yasadışı dinlenip dinlenmediğinizi ortaya koyabilir. Ancak gelen uzmanlar hattınızın dinlenmediğini söylediler ve siz yine de şüphe duymaya devam ediyorsanız. Bunun için de güçlü nedenleriniz varsa: Yasal dinleme takibindesiniz. [email protected] | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ Sonuç olarak dinlemelere karşı koruyacak yüzde yüz bir çözüm yok. Eğer önemli bir pozisyondaysanız ve önemli bilgilere sahipseniz, bu bilgileri biri ile paylaşacaksanız en iyi yol yüz yüze görüşmektir. Böylesi bir durumda dahi telefonunuzun bataryasını çıkarmayı unutmayınız. Ancak sıradan bir vatandaş olsanız dahi, kişisel ilişkiler nedeniyle de telefonuz dinlenebilir. Bunun için bazı tedbirler alabilirsiniz. Telefonunuzu şifresiz kullanmayın, kimseye ödünç vermeyin. Unutmayınız ki en büyük düşmanlarınız en yakınlarınızdan çıkar. Saygılarımızla,Best Regards Evrim Haberleri; Gümrük mevzuatı, Dış Ticaret, Lojistik, muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü profesyonel anlamda yayınlanan Kanun,Yönetmelik,Tebliğ,Genelge,Tasarruflu yazı, mevzuat taslakları en hızlı şekilde yayınlanmakta ve bilgileri sunulmaktadır. Yayınlanan Gümrük ,Dış Ticaret, Haberler ile ilgili bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi verme amacını taşımaktadır. Yayınlanan Bilgileri konusuna hakim profesyonel bir Gümrük Müşavirine, Mevzuat Danışmanına, başvurmanız tavsiye edilir. Bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır. Evrim Yazılım ve Danışmanlık. [email protected] | www.evrim.com