Reklam Kurulu

T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklamların Ġdari
Denetimi ve ĠletiĢim
Sektöründeki
Uygulamalar
17.12.2010
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Sunum Ġçeriği
Reklam Kavramı
Reklam Kurulu’nun Yapısı ve Görevleri
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
Reklamlarda Sorumluluk ve Ġdari Müeyyideler
Reklamlarla Ġlgili Yasal Düzenlemeler
ĠletiĢim Sektöründeki Uygulamalar
Reklam Kurulu Faaliyetlerine ĠliĢkin Ġstatistikler
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kavramı-I
Tanımı:
Ürün, marka ya da firmayı tanıtmak,
hedef kitleyi oluĢturanları bilgilendirmek ve ikna etmek,
satıĢını veya kiralanmasını sağlamak ya da arttırmak amacıyla,
reklam veren tarafından herhangi bir mecrada yayımlanan pazarlama
iletiĢimi niteliğindeki duyurudur.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kavramı-II
Reklam, tüketiciler açısından değerlendirildiğinde;
çeĢitli mal ve hizmetleri tanıtan,
bu mal ve hizmetlerin nereden, nasıl, ne fiyatla
sağlanabileceğini ve ne Ģekilde kullanılacağını tanımlayan,
zaman açısından tüketiciye yardımcı olan,
binlerce çeĢit ürün arasından kendi yararına en uygun ve
rasyonel olanı tercih etmesine yarayan bir araçtır.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kavramı-III
Reklamın Unsurları:

mesaj (duyuru),

mecra,

mesaj kaynağı,

ücret
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu’nun Yapısı, Görevleri ve ÇalıĢma Yöntemi
Reklam
Kurulu
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun
17 nci maddesi uyarınca kurulan Reklam Kurulu; ticari
reklam ve ilanlarda uyulması gereken ilkeleri belirleme,
bu ilkeler çerçevesinde ticari reklam ve ilanları
inceleme ve inceleme sonucuna göre, mevzuata aykırı
reklamlar
hakkında
idari
müeyyide
uygulama
hususlarında görevlidir.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu’nun Yapısı, Görevleri ve ÇalıĢma Yöntemi
Reklam Kurulu’nun Yapısı:
1-BaĢkan (Ġlgili Genel Müdür)
2-Genel Sekreter (Ġlgili Genel Müdür Yrd.)
3- Üyeler
4-Sekreterya
5-Ġhtisas Komisyonları
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu’nun Yapısı, Görevleri ve ÇalıĢma Yöntemi
Reklam Kurulu’nun Yapısı:
REKLAM KURULU
Kurul üyelerinin görev süresi 3 yıldır.
Kamu Temsilcileri (11 üye)
Sivil Toplum KuruluĢu Temsilcileri (18 üye)
Ġlgili Genel Müdür (BaĢkan)
Türkiye Barolar Bir. TOBB (4 üye),
Ġlgili Genel Müdür Yrd. (Genel Sekreter)
Gazeteciler Der., Türk Tabipler Bir.,
Adalet Bakanlığı
Reklamcılar Der., Tüketici Örgütü,
TRT, YÖK , TSE
Türkiye Ziraat Od. Bir., TESK, TMMOB,
Diyanet ĠĢleri BaĢk.
ĠĢçi Sendk. Konf., Memur Sendk. Konf.
Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığı (2 üye)
TSMMMOB, 3 B.Belediyesinin temsilcisi
Sağlık Bakanlığı (2 üye)
Türk Eczacılar Bir., Türk DiĢhekimleri Bir.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu’nun Yapısı, Görevleri ve ÇalıĢma Yöntemi
Reklam Kurulu’nun Görevleri:
4077 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinde belirtilen
esaslara uygun olarak ticari reklam ve ilanlarda
uyulması gereken ilkeleri belirlemek
Ticari reklam ve ilanları belirlenen ilkeler
çerçevesinde re’sen veya yazılı baĢvuru
üzerine incelemek
Ġnceleme sonuçlarına göre Kanunun 16 ncı
maddesine aykırı hareket edenleri
cezalandırmak
Ticari
reklam
ve
ilanların denetimiyle
görevlendirilmiĢ tek
idari otorite olan
Reklam Kurulu’nun
görevleri.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu’nun Yapısı, Görevleri ve ÇalıĢma Yöntemi
Reklam Kurulu’nun ÇalıĢma Yöntemi:
Reklam Kurulu;
Re’sen ya da yazılı baĢvuru üzerine inceleme yapar.
Ayda en az bir defa veya ihtiyaç duyulduğu her zaman
BaĢkan’ın çağrısı üzerine toplanır.
BaĢkan dahil en az 14 üyenin hazır bulunması ile toplanır.
Toplantıya katılanların çoğunluğu ile karar verir.
Kurul kararları, tüketicilerin bilgilendirilmesi, aydınlatılması
amacıyla Reklam Kurulu BaĢkanlığınca açıklanır.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
Reklam Kurulu’nun sekreterya hizmetleri Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı tarafından yerine getirilir.
Sekreterya hizmetleri, Bakanlıkça görevlendirilen Kurul üyesi
Genel Müdür Yardımcısı ve Sanayi ve Ticaret Uzman ve Uzman
Yardımcıları tarafından yürütülür.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
I.
AĢama
II.
AĢama
Reklam Kurulu
toplantısı
öncesinde
yapılan iĢlemler
Reklam Kurulu
toplantısı
esnasında
yapılan iĢlemler
III.
AĢama
Reklam Kurulu
toplantısı
sonrasında
yapılan iĢlemler
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
I- Reklam Kurulu toplantısı öncesinde yapılan iĢlemler:
Tüketicilerden, kurum/kuruluĢlardan veya rakip firmalardan gelen
baĢvurular ön incelemeye alınması,
BaĢvuruda yer alan iddiaların tetkik edilerek dosya hazırlanması,
baĢvuru sahibine ön bilgi verilmesi,
Ġnceleme konusu reklam örneklerinin RTÜK’ten ve/veya reklam veren
firmadan ve/veya mecra kuruluĢundan temin edilerek tetkik edilmesi,
Reklamlarda yer alan iddialarla ilgili reklam veren firmalardan
açıklama, bilgi ve belge istenmesi, (Gerekirse ilgili Kamu KuruluĢları
yada Üniversitelerden görüĢ alınabilir.)
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
I- Reklam Kurulu toplantısı öncesinde yapılan iĢlemler:
Ġncelenen reklam dosyasının Reklam Kurulu’na sevk
hususunda Reklam Kurulu BaĢkanlığı’ndan Onay alınması,
edilmesi
Kurula sevk edilmesine karar verilen dosyalarlarla ilgili olarak, reklam
veren firmadan detaylı savunma istenmesi,
Ġhtiyaç duyulan baĢka bilgi, belge ve görüĢlerin temin edilmesi
suretiyle dosyanın tekemmül ettirilmesi,
Tüm bilgiler ıĢığında aykırılık tespit edilen reklamların Kurul’a sevk
edilmesi.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
I- Reklam Kurulu toplantısı öncesinde yapılan iĢlemler:
Kurul gündeminin oluĢturulması,
Kurula yapılan baĢvurulara ve Kurul tarafından alınan kararlara iliĢkin
aylık istatistiki bilgilerin hazırlanması,
Reklam Kurulu kararları kapsamında Bakanlıkça tesis edilen yaptırımlara
karĢı açılan davalar sonucunda Mahkemelerce verilen kararların tasnif
edilmesi ve aylık rapor hazırlanması,
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
II- Reklam Kurulu toplantısı esnasında yapılan iĢlemler:
Gündemde yer alan konular ve dosyaların içeriği hakkında Kurul
üyelerine açıklayıcı bilgi verilmesi ve dosyaların sunulması,
Toplantı karar tutanağının hazırlanması,
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
III- Reklam Kurulu toplantısı sonrasında yapılan iĢlemler:
Kurul kararlarının ilgili firmalara tebliğ edilmesi,
Ġdari yaptırım uygulanan firmanın mensup olduğu meslek kuruluĢuna
uygulanan yaptırım hakkında bilgi verilmesi,
Ġnternet sitesinde yayınlanmak üzere, Kurul kararlarına iliĢkin basın
bülteninin hazırlanması,
BaĢvuru sahibine, Kurulca verilen karara iliĢkin nihai bilgi verilmesi,
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklam Kurulu Sekreteryası ve Görevleri
III- Reklam Kurulu toplantısı sonrasında yapılan iĢlemler:
Ġdari para cezalarının tahsili için ilgili Vergi Dairesi BaĢkanlığına veya
Defterdarlığa bilgi verilmesi,
Reklam Kurulu kararlarına karĢı dava açılması durumunda Hukuk
MüĢavirliği aracılığı ile mahkemeye savunma gönderilmesi,
Kurulca verilen diğer görevlerin yapılması.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklamlarda Sorumluluk ve Uygulanan Ġdari Müeyyideler
Reklamlarda Sorumluluk
Reklam veren
Reklam ajansı
Mecra kuruluĢu
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklamlarda Sorumluluk ve Uygulanan Ġdari Müeyyideler
Reklam verenlerin Sorumluluğu
Reklamlarda yer alan doğrulanabilir olgularla ilgili tanımlamaları,
iddiaları
ya
da
örnekli
anlatımları
ispatlamak
zorundadır.
Reklamlarda tanıtımı yapılan mal veya hizmetler konusunda
reklam ajansına doğru ve gerçeklere uygun bilgi ve belge vermek
zorundadır.
Reklamların; doğru, dürüst, Reklam Kurulu’nca belirlenen
ilkelere ve ilgili mevzuata uygun olmamasından dolayı asli
sorumlulukları bulunmaktadır.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklamlarda Sorumluluk ve Uygulanan Ġdari Müeyyideler
Reklam Ajansları ve Mecra KuruluĢlarının Sorumluluğu
Reklam ajansı ve mecra kuruluĢları, reklamların doğru, dürüst
ve ilgili mevzuata uygun olmasından dolayı reklam verenlerle
birlikte sorumludurlar.
Mevzuata aykırı bir reklamdan dolayı;
-reklam verene
-mecra kuruluĢuna ve
-reklam ajansına
birlikte idari yaptırım uygulanabilir.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklamlarda Sorumluluk ve Uygulanan Ġdari Müeyyideler
Uygulanan Ġdari Müeyyideler-I
Reklam Kurulu, mevzuata aykırı reklamlardan dolayı;
3 Aya Kadar
Tedbiren
Durdurma
Durdurma
Düzeltme
Ġdari Para
Cezası
yaptırımlarından birine veya birkaçına hükmedebilir. (Ġhlalin niteliğine göre)
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklamlarda Sorumluluk ve Uygulanan Ġdari Müeyyideler
Uygulanan Ġdari Müeyyideler-II
Ġdari Para
Cezası
(2010)
Yerel mecrada yayınlanan
reklamlar hakkında 6.867-TL
Ulusal mecrada yayınlanan
reklamlar hakkında 68.678-TL
Aykırı fiilin bir yıl içinde tekrarı halinde söz konusu idari para
cezaları 2 kat olarak uygulanır.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklamlarla Ġlgili Yasal Düzenlemeler
I- Temel Ġlkeler ve Yasaklar
II- Sektörel Düzenlemeler
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
YasaklanmıĢ
reklamlar
Temel Ġlkeler
Yasalara,
•Genel Ahlaka,
•Kamu Düzenine,
•KiĢilik Haklarına,
•Reklam Kurulunca
belirlenen ilkelere
uygun,
•Dürüst ve doğru
olmaları esastır.
Aldatıcı,
•Tecrübe ve bilgi
noksanlıklarını
istismar edici,
•Can ve mal
güvenliğini tehlikeye
düĢürücü,
•ġiddet hareketlerini
ve suç iĢlemeyi
özendiren,
•Kamu sağlığını
bozucu,
•Hastaları ve
özürlüleri istismar
edici,
•Örtülü reklamlar
•
•
Ticari
Reklam ve
Ġlanlar
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Temel Ġlkeler -I
Yasalara Uygunluk: Emredici hukuk kaidelerine
aykırı olmamadır. Bu ilke ile reklamların, yürürlükte
bulunan ve ticari reklam ve ilanlara iliĢkin hükümler
içeren tüm kanun, tüzük, yönetmelik, tebliğ gibi
hukuksal düzenlemelere uygun olması gerektiği
kastedilmiĢtir.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Temel Ġlkeler -II
Dürüstlük ve Doğruluk: Bu ilke uyarınca, tüketicinin
“aydınlatılma hakkı”nın bir sonucu olarak, mal ve
hizmetleri konusunda doğru ve dürüst bir Ģekilde
bilgilendirilmeleri gerekir.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
YasaklanmıĢ Reklamlar-I
Aldatıcı Reklam: Önemli, yani tüketicilerin ekonomik
davranıĢlarını etkileyebilecek nitelikte yanlıĢ, yanıltıcı
veya eksik bilgi içererek hitap ettiği kitlede, orta
seviyedeki (makul) tüketiciyi aldatan veya aldatma
ihtimali bulunan reklamlardır.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Reklamlara ĠliĢkin Sektörel Düzenlemeler
Sektörler
Gıda
Tütün/Alkol
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
Genel Olarak ĠletiĢim Sektörü
Tüketicilerin ekonomik çıkarlarını ve satın alma kararlarını
etkileyebilecek, alt yazı ve dip not biçiminde sunulan
bilgilerin, kolayca okunabilecek harf büyüklüğü ve hızda
olması zorunludur.
Reklamlardaki ana vaadin istinası niteliğindeki tüm bilgilere
yer verilmesi ve bu bilgilerin, reklamın ana vaadinin sağladığı
avantajları tamamıyla ya da büyük ölçüde ortadan kaldıracak
nitelikte olmaması zorunludur.
Sunulan hizmetlere iliĢkin ödenecek toplam fiyatların
belirtilmesi zorunludur.
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
I- Reklamlarda yanıltıcı mesajların verilmesi:
Tüketicilerin satın alma kararlarını veya ekonomik davranıĢlarını
etkileyebilecek nitelikte yanlıĢ, yanıltıcı veya eksik bilgi verilmesidir.
Ör: Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. tarafından yayımlanan “Türkiye’nin
en çok tercih edilen, en çok konuĢturan operatörü.” baĢlıklı açık
hava reklamları
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
II- Reklamlarda herĢey dahil fiyatların belirtilmemesi:
Sunulan hizmetlere iliĢkin ödenecek toplam fiyatın (KDV, ÖĠV ve
diğer vergi ve bedeller) tüketicilere sunulmamasıdır.
Ör: Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. tarafından yayınlanan
“Faturalı Cep Limitsiz Tarife” baĢlıklı reklamlar
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
III- Reklamlarda ana vaadin istisnası niteliğindeki bilgilere yer
verilmemesi:
Tüketicilere sunulan ana vaadin istisnası niteliğindeki ifade veya
görüntülere hiç yer verilmemesidir.
Ör: Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. tarafından yayınlanan
“Numarasını Vodafone’a taĢıyanlara her yöne 1500 dakika hediye”
baĢlıklı reklamlar
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
IV- Reklamlarda alt yazılara okunamayacak Ģekilde yer verilmesi:
Alt yazı ve dip not biçiminde sunulan bilgilerin, kolayca
okunabilecek harf büyüklüğü ve hızda olmamasıdır.
Ör: Türk Telekomünikasyon A.ġ. tarafından yayınlanan “Jettfon”
baĢlıklı reklamlar
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
V- Reklamlardaki ana vaat ile istisnalar arasında uyumsuzluk:
Ana vaadin istinası niteliğindeki tüm bilgilerin, reklamın ana
vaadinin sağladığı avantajları tamamıyla ya da büyük ölçüde
ortadan kaldıracak nitelikte olmasıdır.
Ör: Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ.'ye ait “BiNumaram” baĢlıklı
reklamlar
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
VI- Reklamlarda
getirilmemesi:
vaat
edilen
hizmetlerin
gereklerinin
yerine
Reklam veren firmanın reklamlarda belirttiği hizmeti gerektiği gibi
veya vaat ettiği nitelikte sunamamasıdır.
Ör: Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. tarafından yayımlanan “Her Yöne
Sınırsız” isimli tarifeye iliĢkin reklamlar
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
VII- KarĢılaĢtırmalı reklamlara iliĢkin düzenlemelere aykırılık:
KarĢılaĢtırılan mal, hizmet veya marka isminin belirtilmesi veya
karĢılaĢtırmaya konu mal veya hizmetlerin aynı nitelikte veya
özellikte olmaması veya aynı istek ve ihtiyaca cevap vermemesidir.
Ör: Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ.’ye ait www.avea.com.tr adresli
internet sitesinde yayınlanan “Toplan Gel Tarifesi ile birbirinizle her
ay tam 300 dakika ücretsiz konuĢun” baĢlıklı reklamlar
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
VIII- Kötüleme ve ticari itibardan haksız yararlanma:
Reklamların, bir firmayı, mal veya hizmeti aĢağılaması ya da alay
konusu ederek kötülemesi veya bir firmanın adı, amblem veya
logosunun
tüketicinin
aldanmasına
yol
açacak
Ģekilde
kullanılmasıdır.
Ör: Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. tarafından yayımlanan
“Sınırları Ezip Geçin Vodafone’un Özgür Dünyasını Seçin” baĢlıklı
televizyon reklamları
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Reklam Kurulu BaĢkanlığı
ĠletiĢim Sektörü Reklamlarında Tespit Edilen Yasaya Aykırılık Unsurları
IX- Yönetmeliğin 8/a maddesine aykırılık:
“Reklamı yapılan mal veya hizmetlerin satın alınması halinde
müĢteriye ayrıca hediye mal veya hizmetlerin veya ikramiyelerin de
verileceği belirtiliyorsa, hediyeli veya ikramiyeli mal veya
hizmetlerin piyasa değeri ve bunun uygulanma süresinin
açıklanması, hediye mal veya hizmetlerin veya ikramiyelerin
verilmesine iliĢkin reklam veya ilanda süre ile ilgili açıklamanın
dışında herhangi bir koşulun ileri sürülmemesi gerekir.”
T.C.
SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI
Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü