09.04.2014 No: Ad-Soyad: Soru Puanlama mza: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Toplam 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 105 Alnan Puan 1104023082006 GENEL TOPOLOJ-II ARASINAV CEVAP ANAHTARI (.Ö.) Not: Süre 1. R 90 Dakika. stedi§iniz üzerinde alt limit topolo ji tanml olsun. R x ∼ y ⇐⇒ x = y denklik ba§nts ile elde edilen R/∼ {[4]} ⊂ R/∼ alt kümesi açk mdr? b) {[8]} ⊂ R/∼ alt kümesi açk mdr? q : R → R/∼ soruyu cevaplaynz. üzerinde ya da x, y ∈ [0, 6) bölüm uzay için a) Cevap : 7 bölüm dönü³ümünü ele alalm. Bu durumda A ⊂ R/∼ açk ⇐⇒ q −1 (A) ⊂ X açk oldu§unu biliyoruz. a) q −1 ({[4]}) = [0, 6) {[4]} ⊂ R/∼ b) 2. Z⊂R R üzerindeki alt limit topolo jisine göre açk oldu§undan açktr. q −1 ({[8]}) = {8} {[8]} ⊂ R/∼ kümesi kümesi R üzerindeki alt limit açk de§ildir. alt uzay ve N do§al saylar kümesi olmak üzere f (x) = |x| + 1 topolojisine göre açk olmad§ndan ³eklinde tanml f : Z → N dönü³ümünü sürekli klan üzerindeki identikasyon topolojisini N bulunuz. Cevap : üzerindeki identikasyon topolo jisi ise N τ = {G ⊆ N : f −1 (G) ⊆ Z ³eklinde tanmlanr. için f −1 (G) } açk Z üzerindeki R den indirgenen alt uzay topolojisi diskret oldu§undan ∀G ⊆ N ters görüntüleri Z de açktr. Bu nedenle N üzerindeki identikasyon topolojisi diskrettir. 3. τ = {∅, R} ∪ {(a, ∞) : a ∈ R} topolojisine göre R nin regüler uzay olup olmad§n belirleyiniz. T3 -uzay Bu uzayn Cevap : R olup olmad§ hakknda ne söylenebilir? Açklaynz. üzerindeki kapallar snf K = {∅, R} ∪ {(−∞, a] : a ∈ R} ³eklindedir. Bu uzayn regüler olmad§n gösterelim. Buna göre noktas için, K kapalsn içeren tek açk küme ayramayz. Bu da R τ = {U ⊆ R : 0 ∈ U Cevap :R üzerinde, T3 -uzay U2 aç§ 0 ya da x 6= y olacak ³ekilde bir R, x 6= y olmak üzere • x 6= 0 ve y 6= 0 • x=0 ise, x x, y noktasn birbirinden çifti için bu iki noktay birbirinden ayracak x=0 verilen topolojiye göre τ = {∅} ∪ {A ⊆ Z : 0 ∈ A} Cevap : x 2∈ / U } topolojisine göre R nin T2 -uzay olup olmad§n belirleyiniz. ve y =2 noktasn da içermesi gerekece§inden, kesi³ecektir. Bu nedenle 5. ile 2∈ /K da olamaz. ayrk açklarn mevcut olmad§n gösterelim. içeren her K kapals ve nin, verilen topolo jiye göre regüler olmad§n gösterir. Uzay regüler olmad§ndan 4. olaca§ndan R K = (−∞, 1] ise, x topolosine göre x, y ∈ Z O halde verilen topolojiye göre Z nin noktasn içeren her V0 noktasn aç§ ile U2 de§ildir. T0 -uzay olup olmad§n belirleyiniz. nokta çiftini alalm. noktasn içeren ve noktasn içeren ve Z T2 -uzay 0 2 alalm. Bu durumda y∈ / Ux uzay y∈ / Ux olacak ³ekilde bir olacak ³ekilde T0 -uzaydr. Ux = 0 Ux = {x, 0} aç§ vardr. aç§ vardr. 6. X = Z+ üzerinde b∈X için Up (b) = {b + np ∈ X : p , n ∈ Z} asal say alt kümelerinin olu³turdu§u S = {Up (b) : b ∈ X, p } asal say koleksiyonunu alt baz kabul eden topolojiye göre herhangi bir ve b nokta ikilisi için a nin ayrk açklarnn mevcut oldu§unu ispatlaynz. Cevap : a a, b ∈ X(a 6= b) ve b a ve b nokta ikilileri için p > a + b olacak ³ekilde bir p asal saysn seçelim. Bu durumda noktalarn içeren açk kümeleri srasyla Up (a) ve Up (b) seçelim. Up (a) ∩ Up (b) = ∅ oldu§unu iddia ediyoruz. E§er bu iddia do§ru olmasayd öyle n ve n0 tamsaylar mevcut olacakt ki a + np = b + n0 p. Bu da a ≡ b mod p olmasn gerektirirdi ki p > a+b olarak seçildi§inden bu durum mümkün de§ildir. 7. Sonlu tümleyenler topolojisine göre Cevap : R R nin normal uzay olup olmad§n belirleyiniz. nin kapallar snf K = {R} ∪ {K ⊂ R : K sonlu ³eklindedir. Buna göre arakesitleri bo³ olacak ³ekilde iki kapalsn içeren UK1 ve K2 kapalsn içeren VK2 } K1 ve K2 kapal kümeleri için K1 açklarnn arakesiti bo³ küme de§ildir. UK1 ∩ VK2 = ∅ olsayd UK1 ⊂ VKc 2 olacakt ki bu da sonsuz bir kümenin sonlu bir küme ile kapsanamayaca§ ile çeli³ir. Bu nedenle sonlu tümleyenler topolojisine göre 8. X topolojik uzay ispatlaynz. T2 -uzay olsun. E§er A⊂X R normal uzay de§ildir. sonlu ise A kümesinin kapal küme oldu§unu Cevap : X uzaynn noktal kümeler X T2 -uzay olmas T1 -uzay da olmasn gerektirece§inden ∀x ∈ X de kapaldr. A = {a1 , ..., an } ⊂ X için {x} tek sonlu alt kümesi A = ∪ni=1 {ai } ³eklinde yazlabildi§inden 9. X A kümesi kapaldr. birinci saylabilir uzay olsun. p∈ /X olmak üzere X ∗ = X ∪ {p} kümesi üzerinde tanmlanan τ ∗ = {X ∗ } ∪ {U ⊂ X ∗ : U ⊆ X topolojisine göre Cevap : x∗ ∈ X ∗ • x∗ ∈ X ise, X∗ } açk uzaynn da birinci saylabilir uzay oldu§unu gösteriniz. noktas için X uzay birinci saylabilir uzay oldu§undan saylabilir ε(x∗ ) kom³uluk taban vardr. • x∗ = p 10. X ise ε(x∗ ) = {X} kom³uluk taban sonlu oldu§undan saylabilirdir. kümesi üzerinde srasyla a³ikar ve ayrk topoloji tanml iken birinci saylabilir uzay olup olmad§n belirleyiniz. Cevap : X üzerinde τ = {∅, X} a³ikar topoloji tanml iken ∀x ∈ X için ε(x) = {X} saylabilir oldu§undan uzay birinci saylabilir uzaydr. X üzerinde τ = P(X) alnd§nda ∀x ∈ X için ε(x) = {{x}} sonlu oldu§undan uzay yine birinci saylabilir uzay olacaktr. Ba³arlar Dilerim. Prof. Dr. smet KARACA