TÜRKİYE’NİN BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU www.isbank.com.tr TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Genel Müdürlük İş Kuleleri 34330 Levent/İstanbul Telefon: (0212) 316 00 00 Faks: (0212) 316 04 04 Çağrı Merkezi: (0850) 724 0 724 E-posta: [email protected] Bu rapor geri dönüştürülmüş kâğıda basılmıştır. Cumhuriyet’in ilk kurumlarından biri olan İş Bankası’nın kuruluş misyonu Türkiye’nin kalkınmasına, inşasına ve gelişmesine her alanda katkı sağlamak olmuştur. 90 yıldır Türkiye için çalışan İş Bankası, sürdürülebilirliğin gerçek bir örneği ve sektörün öncü ve lider bir kuruluşu olarak kararlı adımlarla yeni ufuklara doğru ilerlemektedir. İÇİNDEKİLER 02 04 06 08 09 10 12 14 16 18 22 42 46 50 51 52 54 56 58 58 58 59 62 63 63 64 65 66 67 68 76 79 80 82 83 151 227 229 231 232 KURUMSAL PROFIL RAKAMLARLA İŞ BANKASI İŞ BANKASI’NIN VIZYONU, AMAÇLARI, DEĞERLERI VE STRATEJISI 1924’TEN BUGÜNE İŞ BANKASI İLKLER VE ÖNCÜLÜKLER YÖNETIM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI GENEL MÜDÜR’ÜN MESAJI DÜNYA EKONOMISI TÜRKIYE EKONOMISI BANKACILIK SEKTÖRÜ 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALIYETLERI İŞTIRAKLER KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK FAALIYETLERI İŞ BANKASI VE SÜRDÜRÜLEBILIRLIK YILLIK FAALIYET RAPORU UYGUNLUK GÖRÜŞÜ YÖNETIM KURULU İCRA KURULU ORGANIZASYON ŞEMASI ORGANIZASYON YAPISINDAKI DEĞIŞIKLIKLER İÇ SISTEMLER KAPSAMINDAKI YÖNETICILER YÖNETIM KURULU TOPLANTILARINA İLIŞKIN BILGILER İŞ BANKASI’NDA FAALIYET GÖSTEREN KOMITELER İŞ BANKASI’NDA İNSAN KAYNAKLARI UYGULAMALARI BANKA’NIN DÂHIL OLDUĞU RISK GRUBU İLE YAPTIĞI İŞLEMLERE İLIŞKIN BILGILER BANKALARIN DESTEK HIZMETI ALMALARINA İLIŞKIN YÖNETMELIK UYARINCA DESTEK HIZMETI ALINAN FAALIYETLER KÂR DAĞITIM POLITIKASI ÖZET YÖNETIM KURULU RAPORU OLAĞAN GENEL KURUL GÜNDEMI KÂR DAĞITIM TEKLIFI KURUMSAL YÖNETIM İLKELERINE UYUM RAPORU DENETIM KOMITESI’NIN İÇ KONTROL, İÇ DENETIM VE RISK YÖNETIM SISTEMLERININ İŞLEYIŞINE İLIŞKIN DEĞERLENDIRMELERI VE HESAP DÖNEMI İÇERISINDEKI FAALIYETLERI HAKKINDAKI BILGILER MALI DURUM, KÂRLILIK VE BORÇ ÖDEME GÜCÜNE ILIŞKIN AÇIKLAMALAR RISK TÜRLERI İTIBARIYLA UYGULANAN RISK YÖNETIMI POLITIKALARINA İLIŞKIN BILGILER İŞ BANKASI’NIN KREDI NOTLARI VE İLGILI AÇIKLAMALAR 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMINE AIT KONSOLIDE OLMAYAN FINANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETIM RAPORU 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMINE AIT KONSOLIDE FINANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETIM RAPORU BEŞ YILLIK DÖNEME İLIŞKIN ÖZET FINANSAL BILGILER VE GÖSTERGE RASYOLAR DOĞRUDAN VE DOLAYLI İŞTIRAKLER İŞTIRAK PAY ORANLARINDAKI DEĞIŞIKLIKLER HISSEDARLARA BILGI KURUMSAL PROFİL Geniş şube ağı ve her geçen gün etkinliği artan şube dışı dağıtım kanalları ile her dönemde ve her koşulda müşterisinin yanında olmaya devam eden İş Bankası, yaygın hizmet ağıyla yaklaşık 14 milyon müşterisine hizmet sunmaktadır. Türkiye’nin En Büyük Özel Bankası “İlk”lerin Bankası Sürdürülebilir ve Güçlü Mali Yapı İş Bankası, 237,8 milyar TL aktif büyüklüğü ile Türkiye’nin en büyük özel bankasıdır. Değişimi takip eden değil, yeniliklerde öncü banka Sürdürülebilir büyüme ve kârlılığa odaklı güçlü finansal yapı Krediler ve özkaynaklarda sektör lideri olan İş Bankası, aktif büyüklüğü, mevduat ve şube sayısında ise özel bankalar arasındaki liderliğini sürdürmüştür. Kuruluşundan bu yana İş Bankası’nın rekabet gücünün temelinde, küresel trendlere uygun, yenilikçi ürün, hizmet ve uygulamalar geliştirme vizyonu yer almaktadır. Sahip olduğu 29,3 milyar TL’lik özkaynak büyüklüğü İş Bankası’nın iş hacmindeki gelişimi desteklemiş ve yatırımlarını sürdürmesini sağlamıştır. Banka’nın sermaye yeterlilik oranı 2014 yıl sonu itibarıyla yasal sınırın oldukça üzerinde, %16 seviyesinde gerçekleşmiştir. Yaygın hizmet ağıyla yaklaşık 14 milyon müşterisinin ihtiyaçlarına en hızlı ve etkin şekilde cevap veren İş Bankası, yurt içindeki 1.333 şubesi ile özel bankalar arasındaki en büyük şube ağına; toplam 6.290 yurt içi Bankamatik ile de sektördeki en geniş ATM ağına sahiptir. 2 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU “Kumbara” ile Türkiye’de tasarrufun öncüsü, ilk ticari çekle ticari itibarın simgesi olan İş Bankası’nın Türkiye’ye getirdiği çok sayıda yenilik arasında ilk ATM, ilk İnternet Şubesi ve ilk mobil bankacılık uygulaması da yer almaktadır. Banka, takipteki krediler için BDDK’nın öngörmüş olduğu yasal sınırlar düzeyinde karşılık ayırma politikası benimsemiştir. 2014 yıl sonu itibarıyla takipteki krediler için ayrılan karşılık oranı sektör ortalamasının üzerinde %76,9 olarak gerçekleşmiştir. 155,3 İş Bankası, 237,8 milyar TL aktif büyüklüğü ile Türkiye’nin en büyük özel bankasıdır. İş Bankası’nın toplam kredi hacmi, 2014 yıl sonunda 155,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Saygınlık ve Güvenle Özdeş Güçlü Marka Yaygın Hissedar Tabanı Toplumsal Gelişime Katkı İş Bankası’nı farklılaştıran temel unsurlardan biri, güven ve itibarla özdeşleşmiş markasıdır. Yaygın hissedar tabanı İş Bankası’nın en önemli varlıklarından biridir. İş Bankası, topluma değer katan uzun soluklu çalışmalarını sürdürülebilirlik anlayışının temel bir bileşeni olarak kabul etmektedir. İş Bankası, kuruluşundan bu yana Türk insanının ve girişimcisinin sadece yurt içinde değil, yurt dışında da yanında yer almaktadır. Yaklaşık 190 bin hissedarı ve kurumsal yatırımcı niteliğindeki ortaklarıyla İş Bankası, geniş bir sermayedar tabanına sahiptir. Banka, ülkenin ve toplumun ihtiyaçlarını sürekli izlemekte; kurumsal sosyal sorumluluk çalışmalarını bu doğrultuda geliştirmektedir. Dış ticaret ve uluslararası finansman işlemlerinde de etkin bir hizmet sağlayıcı olan İş Bankası, Türk firmalarına uluslararası hizmet ağıyla etkin ve yerinde hizmet sunmaktadır. Ayrıca, karşılıklı güven ve işbirliğine dayanan gelişmiş muhabir ağı ile yatırımcılarla süregelen ilişkileri, sürdürülebilir dış kaynak temininde de İş Bankası’nı Türkiye’nin öncü bankası yapmaktadır. Banka sermayesinin %40,15 oranındaki bölümü, 50 bine yakın çalışan ve emeklinin üye olduğu Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’na aittir. SUNUŞ 237,8 İş Bankası, sadece ürün ve hizmetleriyle değil; sürdürülebilir bir dünya ve toplum için çevre, eğitim, kültür, sanat ve spor dahil pek çok alandaki proje ve çalışmalarıyla topluma değer katmaktadır. İş Bankası 2014 yılında The Banker dergisinin “Dünyanın En Büyük 1.000 Bankası” listesinde 118. sırada yer alarak pek çok Avrupa bankasını geride bırakmıştır. İş Bankası söz konusu listede en üst sırada yer alan Türk bankası olmuştur. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 3 RAKAMLARLA İŞ BANKASI 90 yıldır paydaşlarına olduğu kadar ülkenin ekonomisine de değer katma anlayışı ile çalışan İş Bankası, 2014 yılını 3,4 milyar TL net kâr elde ederek tamamladı. %31,76 Halka Açık Bölüm %40,15 Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı 31 Aralık 2014 İtibarıyla Ortaklık Yapısı %28,09 Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi) 4 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU %16,0 2014 yılında İş Bankası’nın net dönem kârı 3.382 milyon TL olmuştur. İş Bankası’nın sermaye yeterlilik oranı 2014 yıl sonunda %16,0 seviyesinde gerçekleşmiştir. SUNUŞ 3.382 Başlıca Finansal Büyüklükler (Milyon TL) 31.12.2014 31.12.2013 Değişim (%) Aktif Toplamı 237.772 210.500 13,0 Krediler 155.315 134.843 15,2 Mevduat 133.551 120.975 10,4 29.311 23.579 24,3 3.382 3.163 6,9 31.12.2014 31.12.2013 Faiz Getirili Aktifler (*) / Aktif Toplamı 92,3 92,1 Krediler / Aktif Toplamı 65,3 64,1 116,3 111,5 1,5 1,6 Özel Karşılık Oranı 76,9 80,4 Vadesiz Mevduat / Toplam Mevduat 22,0 21,2 Özkaynaklar / Pasif Toplamı 12,3 11,2 Sermaye Yeterlilik Rasyosu 16,0 14,4 Özkaynaklar Net Dönem Kârı İş Bankası, her türlü piyasa koşulunda korunan ve geliştirilerek aktarılan itibarı sayesinde rekabette farklılaşmaya devam etmektedir. Başlıca Finansal Rasyolar (%) Kredi / Mevduat Takipteki Krediler / Toplam Krediler (*) Faiz getirili aktifler TP ve YP zorunlu karşılıkları da içermektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 5 İŞ BANKASI’NIN VİZYONU, AMAÇLARI, DEĞERLERİ VE STRATEJİSİ Vizyonumuz Lider, öncü ve güvenilir banka konumunu bölgesel finansal güç olarak sürdürerek, müşterilerin, hissedarların ve çalışanların en çok tercih ettikleri banka olmak Amaçlarımız Müşterilerimiz açısından; »» Hizmet sunumunda, hedefimizi oluşturan tüm sektör ve müşteri gruplarında en çok tercih edilen banka olmak »» Müşterilerimize, nitelikli çalışanlarımız, yaygın şube ağımız ve şube dışı hizmet kanallarımız ile eksiksiz, güvenilir ve kaliteli hizmet sunmak »» Yüksek iş ahlakı prensiplerimize taviz vermeksizin uymak Hissedarlarımız açısından; »» Hisse değerimizi istikrarlı bir biçimde artırmak »» Etkin bir risk yönetimi anlayışı ile hareket etmek Çalışanlarımız açısından; »» Tercih edilen işveren olmak ve çalışanlarımıza kişisel ve mesleki gelişimlerini teşvik edici programlar ve eğitim imkanları sunmak »» Müşteri odaklı yaklaşımımızı tüm çalışanlarımıza yaymak »» Sadakati, sorumluluk almayı ve yaratıcı olmayı desteklemek ve teşvik etmek »» Yetkinlik ve performansa dayalı, adil ve güvenilir bir işe alma, değerlendirme, atama ve yükselme sistemi uygulamak Özetle, Müşteri ihtiyaçlarını hızlı, etkin, kaliteli çözümlerle karşılayan ve çalışanlarını işlerinde en yüksek performansı gösterebilmeleri için teşvik eden bir banka olarak, hissedarlarımıza yarattığımız değeri istikrarlı bir biçimde artırmak. 6 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Değerlerimiz Bankamızın kurumsal kimliğini temsil eden, vizyon ve amaçlarımıza ulaşmamızda yol gösteren ve SUNUŞ çalışanlarımızın iş ve yaşam biçimi haline getirdikleri değerlerimiz; “Dayanışma içinde çalışarak ürettiği Ortak akıldan güç alan, Hizmet anlayışıyla her koşulda Güven duyulan Liderlik” olarak tanımlanmıştır. Stratejimiz Vizyon ve amaçlarımıza ulaşmak üzere “müşteriye en yakın banka olma temeline dayalı sürdürülebilir kârlı büyüme”dir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 7 1924’TEN BUGÜNE İŞ BANKASI İş Bankası, kuruluşundan bu yana Türkiye’nin ekonomik gelişiminde öncü bir rol üstlenmiştir. İş Bankası, kuruluş misyonu gereği en küçük tasarrufu kalkınmaya aktarmayı hedeflemiş, Türk toplumunda tasarruf bilincinin gelişmesi ve yerleşmesinde büyük rol oynamıştır. Kuruluşunun hemen ardından Türkiye çapında şubeleşmeye başlayan İş Bankası, 1932 yılında Almanya’nın Hamburg ve Mısır’ın İskenderiye şehirlerinde ilk uluslararası şubelerini açmış ve yurt dışında şube açan ilk Türk bankası olmuştur. 1950’li yıllarda Banka, iştirak portföyünü geliştirmiştir. Banka’nın iştirakleri ülke sanayisinin itici gücü olurken, başta imalat sektörleri olmak üzere birçok iş koluna yatırım yapılmış ve finansman sağlanmıştır. İş Bankası, 1960’lı ve 1970’li yıllarda şubeleşmeye ağırlık vermiş, 1980’li yıllarda yurt dışındaki şube sayısını artırmıştır. 1980’li yıllar İş Bankası için çok kanallı bankacılığın önem kazandığı yıllar olmuş; Banka, müşterilerine daha geniş bir yelpazede ürün sunmaya başlamıştır. 1982 yılında ilk ATM’leri Türkiye ile tanıştıran İş Bankası, “Bankamatik” ismini bir marka haline getirmiştir. 1991 yılında “Mavi Hat”ın ve 1997 yılında ilk İnternet Şubesinin kullanıma açılmasıyla, İş Bankası alternatif dağıtım kanallarında da sektöre yön veren öncü banka kimliğini pekiştirmiştir. 8 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Takip eden yıllarda İş Bankası, sunduğu hizmetlerin kalitesini artırarak ve müşteri beklentilerine göre ürün geliştirerek ilerlemesini sürdürmüştür. Aynı dönemde bu gelişmelerin bir gereği olarak Banka Ar-Ge faaliyetlerine ağırlık vermiş ve teknolojiden azami oranda yararlanmıştır. Güçlü ve istikrarlı büyümesini sürdüren Banka, 2000 yılında Genel Merkezini Ankara’dan İstanbul’a taşımıştır. 2006 yılında başlattığı MOD projesi ile İş Bankası, stratejik hedefleri doğrultusunda müşteri odaklı yeni bir yapılanmaya yönelmiş ve yapısal bir devrim niteliğindeki çok sayıdaki projeyi başarıyla tamamlamıştır. Teknolojideki hızlı gelişmelere paralel olarak İş Bankası, müşterilerinin tüm işlemlerini kolay, hızlı ve güvenilir bir şekilde en uygun alternatif dağıtım kanalından 7 gün 24 saat gerçekleştirmelerine imkân tanıyacak yenilikçi ve çok kanallı bankacılık ağını geliştirmeye devam etmiştir. İş Bankası, global piyasalardaki varlığını güçlendirme hedefiyle hareket etmektedir. Bu doğrultuda başta Türkiye’nin yakın coğrafyasında yer alan ülkeler olmak üzere Türkiye ile önemli ekonomik ve ticari ilişkileri bulunan pazarları yakından izlemektedir. Banka 2014 yılında da uluslararası hizmet ağını geliştirmeye yönelik araştırmalarını sürdürmüştür. İLKLER VE ÖNCÜLÜKLER İş Bankası, müşteri gereksinimlerine odaklı hizmet anlayışı ve sürekli güncellediği güçlü teknolojik altyapısı sayesinde daima ilklere imza atmaktadır. SUNUŞ İş Bankası; »» Tasarruf alışkanlığını yaratmak ve yaygınlaştırmak amacıyla Türk toplumuna kumbarayı sunmuştur. »» Günlük harcamalarda çek uygulamasını başlatmıştır. »» “Bankamatik” ile Türkiye’de elektronik bankacılığın temellerini atmıştır. »» Avrupa ve Kıbrıs’ta şube açan ilk Türk bankası olmuştur. »» Finans sektöründe ilk yatırım hesabı hizmetini sunmuştur. »» İlk yatırım fonunu kurmuştur. »» Türkiye’de bir banka bünyesinde ilk menkul kıymet alım satımını başlatmıştır. »» İlk interaktif telefon bankacılığı hizmetini başlatmıştır. »» İlk internet şubesini müşteri kullanımına açmıştır. »» WAP telefon bankacılığı işlemlerini başlatmıştır. »» İlk uygulama tabanlı (native) mobil bankacılık hizmetini (İşCep) müşterilerinin kullanımına açmıştır. »» Türkiye’de TRLIBOR piyasasına endeksli getiri sağlayan ilk vadeli mevduat ürünü olan “Değişken Hesabı” müşterilerinin kullanımına sunmuştur. »» Türkiye’nin ilk sosyal sorumluluk odaklı yatırım fonu olan “Çevreye Yatırım Fonu”nu kurmuştur. »» Konut sektöründe çevre dostu teknolojilerin gelişmesine ve yayılmasına yardımcı olunması amacıyla “Çevre Dostu Konut Kredisi” ürününü müşterilerinin kullanımına sunmuştur. »» Mobil imza ile şubeye gitmeden kredi kullanma ve kartsız para çekme işlemlerini başlatmıştır. »» Multi touch özelliğini kullanan ilk getiri karşılaştırma uygulaması “Getiri Sihirbazı”nı müşterilerin hizmetine sunmuştur. »» Anlık Borsa İstanbul verilerini sunan ilk finansal uygulama olan “İş’te Yatırım iPhone” uygulamasını müşterilerin kullanımına açmıştır. »» İnternet Şubesi ve Mobil Bankacılık kanallarında işlem güvenliğini pekiştiren, aynı zamanda Bankamatiklerden kartsız para çekme imkânı sağlayan “Cep Anahtar” uygulamasını müşterilerin kullanımına sunmuştur. »» Dünyada bir ilk olan “Biyokimlikli POS” (parmak damar haritası ile kimlik doğrulama özellikli) cihazlarını kullanıma açmıştır. »» POS terminallerini çift yönlü bir iletişim aracına dönüştüren “İnteraktif Mesajlaşma Sistemi”ni hayata geçirmiştir. »» Hesap özeti borcunun, bir üst limite yuvarlanarak aradaki farkın yatırım fonunda değerlendirilmesini sağlayan “Üstü Kalsın” uygulamasını Türkiye’de bir ilk olarak hizmete sunmuştur. »» Kurlardaki aşırı yükselişlerden koruyan “Kur Korumalı (Opsiyonlu) Döviz Kredisi”, faiz oranlarındaki değişimlerden etkilenmek istemeyenler için “Sabit Faizli Rotatif (BCH) Kredi” ve Çin ile ticari ilişkisi olanlar için Çin Yuanı cinsi döviz kredisini müşterilerine sunmuştur. »» Tek tuşla para çekme olanağı tanıyan “Temassız Kartla Para Çekme” uygulamasını başlatmıştır. »» Türkiye’de ilk defa tümüyle farklı ve özel bir yapı ile sadece yabancı sermayeli şirketlere hizmet vermek üzere tasarlanmış ihtisas şubesini açmıştır. »» Müşterilerin cep telefonları ile hem internet üzerinden hiçbir kart bilgisi girmeden hem de mağazalardan yanlarında kredi kartı bulundurmalarına gerek kalmadan QR kod teknolojisi ile alışveriş yapmalarına olanak sağlayan İşCep Parakod uygulamasını sunmuştur. »» 2B Kredisi’ni özel bankalar arasında ilk defa uygulamaya koymuştur. »» Çeke güvenilir ödeme aracı niteliğinin yeniden kazandırılması amacıyla sektörde bir ilk olan Karşılıklı Çek ürününü piyasaya sunmuştur. »» QR kod teknolojisine ilave olarak “Şipşak” adlı yeni ürünü ile gazete, dergi, afiş ve katalog gibi basılı mecralardan da QR kod okutularak anında alışveriş yapılabilmesini sağlamıştır. »» Kredi kartlarına Müzekart özelliğini ekleyerek, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı tüm müze ve ören yerlerini her yıl 1 ay boyunca ücretsiz ziyaret etme imkânı sunmuştur. »» İş Cep’e tek kullanımlık şifre tuşlamaya gerek olmaksızın güvenli giriş yapılmasını sağlayan Intel Doğrulama Teknolojisini müşterilerinin hizmetine sunmuştur. »» İşCep’e girişte müşteri şifresi tuşlama ihtiyacını ortadan kaldıran parmak izi tanıma (Touch ID) teknolojisini Türkiye’de ilk kullanan banka olmuştur. »» Dünyada bir ilk olan ve Microsoft’un yeni nesil eğlence platformu Xbox One oyun konsoluna özel olarak geliştirilen bankacılık uygulamasını müşterilerinin hizmetine sunmuştur. »» Yastık altı tabir edilen fiziki altınların ekonomiye kazandırılmasını teminen, sektörde bir ilk olan “Kuyumcularda Altın Buluşmaları” hizmeti vermeye başlamıştır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 9 YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI Değerli paydaşlarımız, Küresel ekonomik aktivitenin beklentilerin altında bir görünüm sergilediği ve ülkeler arası büyüme performanslarının farklılaştığı bir yılı geride bıraktık. Gelişmiş ülkeler içinde özellikle ABD ekonomisi küresel krizin etkilerini büyük ölçüde geride bırakarak yüksek büyüme oranları yakalamıştır. Ekonomideki toparlanma ile birlikte istihdam ve konut piyasalarında da iyileşme kaydedilmesi neticesinde ABD Merkez Bankası (Fed), aylık varlık alım programını kademeli bir şekilde azaltarak Ekim 2014’te sonlandırmıştır. Fed’in faiz oranını artırması için uygun zeminin oluşmaya başlaması ile birlikte uluslararası piyasalarda değer kazanan ABD doları, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye girişlerinin dalgalı bir seyir izlemesine neden olmuştur. Öte yandan, gerek ABD dolarının değer kazanması gerekse küresel ekonomik aktivitenin zayıf seyri emtia fiyatlarının önemli ölçüde gerilemesi ile sonuçlanmıştır. Özellikle petrol fiyatlarında yılın son çeyreğinde belirginleşen düşüş eğilimi küresel ekonomide dengeleri değiştirecek boyuta ulaşmıştır. Türkiye’nin de yer aldığı net enerji ithalatçısı ülkelerin bu durumdan olumlu yönde etkilenmesi beklenmektedir. 10 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası, bir asra yaklaşan tarihi boyunca ülkemizin finans sektörünün yanı sıra sanayi, ticaret ve tarımın gelişmesine de büyük katkı sağlamış, iktisadi kalkınmanın bir anlamda dinamosu olmuştur. Gelişmekte olan ülkelerde büyüme küresel kriz sonrası toparlanma evresine göre düşük düzeyde kalmıştır. 2014 yılında öne çıkan diğer bir gelişme ise Ukrayna, Suriye, Libya ve Irak gibi yakın coğrafyamızda yer alan ülkeler kaynaklı jeopolitik risklerdeki artışlardır. 2015 yılı için küresel ekonomiye ilişkin aşağı yönlü risklerin ön plana çıktığı bir konjonktür öngörülmektedir. Küresel finansal piyasalara yön verecek en önemli hususlardan biri Fed’in ne zaman ve ne hızda faiz artırımlarına başlayacağı hususu olarak gözükmektedir. Diğer taraftan, Euro Alanı ve Japonya’da merkez bankalarının genişleyici yönde para politikalarına devam etmesi, küresel likidite koşullarında Fed kaynaklı görülebilecek sıkılaşmayı bir nebze de olsa azaltabilecek bir unsur olarak değerlendirilmektedir. 2015, Türkiye ekonomisi açısından zorlu bir sınav yılı olacaktır. Türkiye’de 2014 yılında uygulanan makro ihtiyati tedbirlerin etkisiyle iç talep artışı ivme kaybederken, özellikle Avrupa Birliği ülkelerine yönelik ihracatın artmasına bağlı olarak net ihracat, büyümeye en yüksek katkıyı sağlamıştır. Bu durum, Türkiye ekonomisi için en büyük kırılganlık unsuru olan cari açığın da belirgin bir şekilde daralmasına olanak vermiştir. 2014 yılında Türkiye’ye yönelik portföy yatırımları devam ederken, bankalar ve banka dışı sektörler yurt dışından borçlanmalarını sorunsuzca sürdürmüştür. 2015 yılı Türkiye ekonomisi için iyi yönetilmesi gereken bir yıl olacaktır. En büyük ihraç pazarlarımız olan Avrupa Birliği ve Irak’a ilişkin öngörüler göz önünde bulundurulduğunda, net ihracatın 2015 yılında büyümeye 2014’e nazaran daha düşük oranda katkı sağlayacağı tahmin edilmektedir. Dolayısıyla, 2015 yılında Türkiye ekonomisinde büyümenin iç talep ağırlıklı olacağı öngörülmektedir. Bununla birlikte, Türkiye’nin ihraç pazarlarında devam eden sorunlara rağmen petrol fiyatlarındaki düşük seviyelerin kalıcı olması halinde cari açık üzerinde yukarı yönlü baskı olmayacağı düşünülmektedir. Türkiye ekonomisi; üretim, katma değer, istihdam, verimlilik konularında rekabet gücünü artırma çabasında yönetilmeli; siyasi istikrara özen gösterilmeli; ulusal ve uluslararası politikalarda sürdürülebilirlik esas alınmalıdır. Türk bankacılık sektörü sağlıklı görünümünü korumaktadır. 2014 yılında Türk bankacılık sektörü kontrollü büyümesini sürdürmüştür. İç talepteki ivme kaybı, 2014 yılında bankacılık sektörünün büyüme hızının da yavaşlamasına yol açmıştır. Özellikle, bireysel kredilere yönelik alınan tedbirler kredi hacmi artışının baskı altında kalmasına neden olurken kredi büyümesi daha çok kurumsal ve ticari kredilerdeki artıştan kaynaklanmıştır. Sektör, finansman ihtiyacını ana fonlama kaynağı olan mevduata ek olarak yurt içi ve yurt dışında gerçekleştirdiği menkul kıymet ihraçları ile karşılamaya devam etmiştir. Toplam 104 şirketten oluşan İş Bankası Grubu, 50 bine yakın çalışanıyla halen 25 şirkette doğrudan ortaklığı bulunan, son derece yaygın faaliyetleriyle toplumun bütün katmanlarına hitap eden büyük bir gruptur. Bugün 25’i yurt dışı ve 1.333’ü yurt içi olmak üzere toplam 1.358 şubeye ulaşan İş Bankası, şartların sıkılaştığı dönemlerde bile paydaşlarını desteklemeye devam eden bir strateji izlemiştir. İş Bankası’nın öncü ve lider konumunu destekleyen en önemli unsur, müşterilerimiz nezdinde “en güvenilir banka” konumunu sürdürmemizdir. Bu güvenin devamını sağlayan ise Bankamızın istikrarlı hissedar ve yönetim yapısı, tavizsiz sürdürülen politikaları ve daima Türkiye Cumhuriyeti ekonomisini esas alan duruşudur. Eğitim, çevre ve kültür-sanat İş Bankası’nın toplumsal gelişimde öncelik verdiği alanlardır. İş Bankası’nda ülkemize ve paydaşlarımıza karşı en temel yükümlülüğümüzü kısa vadede olduğu gibi uzun vadede de kalıcı değer üretmek olarak tanımlıyoruz. Bu amaçla yürüttüğümüz faaliyetlerimizin odağında; eğitim, spor ve kültür-sanatın yanı sıra çevresel ve sosyal etkilerimizin yönetilmesine yönelik çalışmalar yer almaktadır. İş Bankası bu doğrultuda, 2014’te de sponsorluklarının yanı sıra birçok sivil toplum örgütüyle birlikte projeler gerçekleştirmeye devam etmiştir. 90 yıl önce Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Halkın doğrudan doğruya itibar ve güveninden doğup meydana gelen, tam manasıyla modern ve milli bir banka” şeklinde tarif ederek kurduğu İş Bankası, kuruluş amaçlarından sapmadan, yenilikçiliği merkeze koyarak görevine devam edecektir. Türkiye’nin ilk ulusal bankası aynı hizmet anlayışıyla, aynı taahhüt ve kararlılıkla bu ülke için çalışmaya devam edecektir. Yönetim anlayışımızın esasını oluşturan ilkelerimiz; dürüstlük, güvenilirlik, yenilikçilik, müşteri odaklılık, şeffaflık ve hizmet kalitesidir. Tüm faaliyetlerimizi topluma, bireye ve çevreye saygılı politikalar çerçevesinde sürdürmekteyiz. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana ekonomik gelişiminde önemli katkısı olan Bankamız önümüzdeki dönemde de “Türkiye’nin Bankası” olarak güçlü mali bünyesi, bankacılık ürün ve hizmetlerinde sektöre örnek olan yenilikçi vizyonu ve bölgesel finansal güç olma vizyonu çerçevesinde faaliyet göstermeyi hedeflemektedir. Saygılarımla, Bu vesileyle, başta çalışma arkadaşlarım olmak üzere İş Bankası’nın başarı yolculuğunda katkısı bulunan tüm paydaşlarımıza tekrar en içten teşekkürlerimi sunuyor; 2015’in Bankamız ve ülkemiz için başarılı bir yıl olmasını diliyorum. H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 11 FAALİYETLER İş Bankası 90 yıldır değerlerini koruyarak ülkemize hizmet etmektedir. 2014 yılı, İş Bankası’nın kuruluşunun 90’ıncı yılı olması nedeniyle özel bir anlam taşımaktadır. Türkiye’nin ilk ulusal bankası olarak 26 Ağustos 1924’te faaliyete geçen İş Bankası, bir asra yaklaşan tarihi boyunca ülkemizin finans sektörünün yanı sıra sanayi, ticaret ve tarımın gelişmesine de büyük katkı sağlamış, iktisadi kalkınmanın önemli aktörlerinden biri olmuştur. GENEL MÜDÜR’ÜN MESAJI İş Bankası’nın değerli hissedarları, müşterileri, çalışanları ve iş ortakları, Ülkemizin iktisadi bağımsızlığının simgesi ve gelişiminin lokomotifi olarak kurulan İş Bankası, 2014 yılında 90’ıncı kuruluş yıl dönümünü iftiharla kutlamıştır. İş Bankası, 237,8 milyar TL’ye ulaşan aktif büyüklüğüyle Türkiye’nin en büyük özel bankası konumundadır. Bankamız, kuruluşunun 90’ıncı yılında nakdi ve ticari kredilerde sektördeki liderliğini koruyarak, ülkemizin ekonomik hayatına ve büyüme hamlesine en güçlü desteği vermeyi sürdürmüştür. İş Bankası’nın 2014 yıl sonu itibarıyla Türkiye ekonomisine nakdi ve gayri nakdi kredi şeklinde sağladığı toplam finansman desteği 198 milyar TL’ye ulaşmıştır. Esnaftan çiftçiye, çalışandan KOBİ’ye Türkiye’nin her köşesindeki müşterisini en yeni bankacılık ürün ve hizmetleriyle buluşturan İş Bankası, mevduatını 2014 yıl sonu itibarıyla %10,4’lük artışla 133,6 milyar TL’ye çıkartarak özel bankalar arasındaki liderliğini korumuştur. Bankamız, 29,3 milyar TL’ye ulaşan özkaynak büyüklüğü ile de sektörde bu alandaki liderliğini pekiştirmiştir. Müşterilerimizin 90 yıldır yanındayız. İş Bankası, 25’i yurt dışında olmak üzere toplam 1.358 şube ile özel bankalar arasında en geniş şube ağına sahip bankadır. Bankamız, şubelerinin yanı sıra yaygın şube dışı kanallarıyla üstün bir hizmet anlayışı içerisinde her zaman müşteriye en yakın banka olmayı hedeflemiştir. Bugün 24 binin üzerinde çalışanı olan İş 12 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Milli bankacılığın önderi İş Bankası, 90 yıldır ekonomiye ve ülkemizin kalkınmasına en büyük desteği vermektedir. Bankası zor dönemlerde bile istihdam ve bankacılık hizmetlerini ülkemizin her yanına taşıma politikasından taviz vermemiştir. Bu anlayışın bir sonucu olarak, İş Bankası’nın kriz dönemlerine ilişkin karnesi kamuoyunun takdirini kazanmış örneklerle doludur. 90 yıldır ilklerin ve yeniliklerin bankasıyız. İş Bankası, her zaman toplumun ve müşterilerinin ne istediğini yakından takip eden ve iş yapış şeklini bu çerçevede tasarlayan bir kurum olmuştur. Toplumla, müşterilerimizle yakın temasımız ve teknolojiyi her zaman çok yakından takip etmemiz, 90 yılda çok çeşitli yenilikçi ürün ve hizmetler sunmamızı sağlayan temel unsurlardır. Kredilerde lider banka Belirli bir dönem ve zamanla sınırlı olmayan uzun soluklu bir bakış açısıyla KOBİ’lere, tüccar ve sanayiciye, her ölçekteki iş erbabına ekonomik konjonktürden bağımsız olarak sağladığımız kesintisiz destek bu yıl da artarak devam etti. Toplam 155,3 milyar TL ile ekonomiye en yüksek nakdi kredi desteğini veren İş Bankası, bu kaynağın 44,4 milyar TL’sini Türkiye ekonomisi için büyük önem taşıyan KOBİ’lerimize tahsis etmiştir. Ticari kredilerde %13,5’lik pazar payı ile sektördeki lider konumumuz, reel ekonomiye verdiğimiz desteğin açık bir göstergesidir. Bunun yanı sıra 60’ın üzerindeki ilde en yüksek ticari kredi kullandıran özel banka olmamız; sanayi, istihdam, üretim ve ihracat açısından çok özel bir misyon yüklenmiş olduğumuza işaret etmektedir. Bu sonuçlara, müşterilerimizi dinleyerek, ihtiyaçlarını ve isteklerini yerinde tespit ederek, kendilerine özgü çözümleri her zaman büyük bir heves ve aynı tutarlılıkla karşılayarak ulaştık. Müşterilerimizin yalnızca finansal ortağı değil, aynı zamanda tecrübe ve bilgi birikimini paylaşan çözüm ortağı olarak hareket ediyoruz. İŞ’TE KOBİ internet sitesi, İş’le Buluşmalar ve İş’te Seminer gibi etkinlikler aracılığıyla KOBİ’lerimizin taleplerini ve ihtiyaçlarını yakından izliyor, onları bilgilendiriyoruz. Geniş ürün yelpazesiyle müşteri ihtiyaçlarını etkin bir biçimde karşıladığımız tüketici kredileri bakiyesi de 2014 yıl sonu itibarıyla %17,5’lik artışla 33,3 milyar TL’ye ulaşmıştır. Üstün aktif kalitemiz bizi ayrıştıran en önemli unsurlardan biridir. Bankamız, aktif kalitesinden ödün vermeden temel kredilendirme prensipleri ve karar destek sistemlerinin gücü sayesinde takipteki krediler oranını, sektör ortalaması olan %2,7’nin oldukça altında bir seviye olan %1,5 seviyesinde tutarak bu alanda 2014 yılında da son derece üstün bir başarı göstermiştir. Aktif kalitesindeki başarımız sürdürülebilir büyüme stratejimizi destekleyen en önemli faktörlerden biri olmuştur. En önemli fon kaynağımız: Yaygın mevduat tabanımız İş Bankası, 133,5 milyar TL’yi aşan mevduat hacmiyle özel bankalar arasındaki lider pozisyonunu uzun dönemdir korumaktadır. Fon kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve vade yapısının uzatılması politikamız çerçevesinde, yıl içerisinde mevduat dışı kaynaklardan faydalanılmaya da devam edilmiştir. Sendikasyon, dış ticaretin finansmanına yönelik borçlanma işlemleri, seküritizasyon ve ikili anlaşmalar yoluyla sağlanan kaynaklarımızın bakiyesi, bir önceki yıla kıyasla %29,8 civarında artarak 20,7 milyar TL seviyesine yükseldi. 90 yıldır Türkiye’nin ulaşılması en kolay bankasıyız. Bankamız, 2014 yılında da müşterilerinin beklenti ve ihtiyaçlarını karşılayan bankacılık ürün ve hizmetlerini yaygın ve çok kanallı dağıtım ağı aracılığıyla yüksek kalite standartlarında sunmaya devam etmiştir. finansal iştirakleriyle uluslararası alandaki faaliyetlerine devam etmektedir. 2014 yılında K.K.T.C.’deki 16’ncı şubemiz faaliyete geçirilirken bölgesel bir banka olma hedefimiz çerçevesinde Bağdat/ Irak, Tiflis/Gürcistan, Prizren/Kosova ve Edmonton-Londra/İngiltere Şubeleri açılmıştır. Uluslararası genişleme stratejimiz doğrultusunda bölgedeki imkanları değerlendirmeye devam edeceğiz. 90 yıldır sosyal sorumluluk bilinciyle ülkemize bankacılık dışında da katkı sağlıyoruz. Kuruluşumuzdan bu yana yüklendiğimiz farklı misyonlarımızdan bir diğeri de sosyal sorumluluklarımızdır. Bu alan bizim finansal hizmetler kadar mesai harcadığımız faaliyetler arasında olmuştur. Ekonomik kalkınmanın yanı sıra toplumsal hayatın gelişiminde de öncülük rolünü üstlenen Bankamız, bu alandaki desteğini başta eğitim ve çevre konuları olmak üzere uzun soluklu projeler ve köklü sosyal sorumluluk anlayışıyla sürdürmektedir. Yurt çapına yayılmış 1.333 şubemizin yanı sıra 6.290 adet Bankamatik ile en geniş ATM ağına sahip olan İş Bankası’nın Bankamatik müşteri sayısı 8 milyonun üzerine çıkmıştır. İnternet Bankacılığı ve mobil bankacılık kullanan müşterilerimizin sayısı ise sırasıyla 2,3 milyon ve 1,5 milyona ulaşmıştır. Şube dışı kanallardan gerçekleştirilen işlemlerin karşılaştırılabilir toplam işlemler içerisindeki payı %80,7 gibi önemli bir orana ulaşmıştır. İnsan kaynağımız kurumsal sürdürülebilirliğimizin önemli bir unsurudur. Kurumsal sürdürülebilirliğimizin ayrılmaz bir parçası olarak gördüğümüz insan kaynağımız, her zaman olduğu gibi 2014 yılında da en önemli rekabet avantajımız olmayı sürdürmüştür. Bir yandan Bankamıza yeni ve nitelikli insan kaynağı kazandırmaya devam ederken öte yandan da çalışanlarımızın insan kaynakları süreçlerine etkin katılımını sağlayacak teknolojik çözümler hayata geçirilmiştir. “Türkiye’nin Bankası” olarak sınır ötesinde de Türk Bankacılığının temsilcisiyiz. İş Bankası, 14 farklı ülkede yurt dışı temsilcilikleri, yurt dışı şubeleri ve 2015’e dair… 2015 yılında, Fed’in faiz artırımı beklentisi, Euro Alanı’nda ekonomik aktivitenin seyri ile uluslararası sermaye akımları ve başta petrol olmak üzere emtia fiyatlarındaki gelişmeler küresel ekonomiyi etkileyen başlıca faktörler olacaktır. Ülkemizdeki büyüme kompozisyonun tüketim ve yatırım harcamalarındaki iyileşmeye bağlı olarak şekilleneceği öngörülmektedir. Bankacılık sektörünün 2015 yılında da istikrarlı büyümesini koruyacağı tahmin edilmektedir. 2014 yılı belirlediğimiz hedeflere büyük oranda ulaştığımız bir yıl olmuştur. 2015 yılında da “Türkiye’nin Bankası” olma konumumuzun sürdürülmesi birinci önceliğimizdir. Önümüzdeki süreçte İş Bankası olarak, sürdürülebilirliği ve uzun vadeli aktif kalitesi ile kârlılığı ön planda tutan stratejilerimize devam ederek ülkemizin, toplumumuzun ve çalışanlarımızın uzun vadeli refahına yatırım yapmayı sürdüreceğiz. Bir asra yakın süredir kendine ait değerleri koruyarak büyüyen Bankamızın, gelecek yıllarda da bu başarıyı göstereceği konusunda en ufak bir tereddüdümüz bulunmamaktadır. 90’ıncı kuruluş yıl dönümümüzü geride bırakmamız vesilesi ile başta Cumhuriyetimizin ve Bankamızın kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ü, yakın çalışma arkadaşlarını, bugün aramızda olmayan Bankamıza emeği geçmiş tüm büyüklerimizi rahmet ve şükranla anıyor; İş Bankası’nın başarı yolculuğunda desteğini esirgemeyen ve hep yanımızda yürüyen tüm paydaşlarımıza teşekkürlerimi sunuyorum. Saygılarımla, Adnan Bali Genel Müdür İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 13 FAALİYETLER Uzun vadeli ve çeşitlendirilmiş fon kaynaklarımız artıyor. 2014 yılında Bankamız yurt içi ve yurt dışı piyasalarda menkul kıymet ihraçlarına devam etmiştir. Dönem sonu itibarıyla ihraç edilen menkul kıymetlerin toplamı 17,2 milyar TL’ye ulaşmış; toplam pasiflerimiz içerisindeki payı ise %7,2’ye yükselmiştir. İş Bankası, 2014 yıl sonu itibarıyla, yurt içinde ihraç edilen TL cinsi tahvil/bono ihraçları bazında %21,1 oranında pazar payı ile en yakın rakibinin yaklaşık 6,3 puan önünde yer almaktadır. DÜNYA EKONOMİSİ ABD Merkez Bankası (Fed) iki yılı aşkın bir süredir devam ettiği varlık alımlarını Ekim 2014’te sonlandırma kararı almıştır. -%0,2 Euro Alanı’nda 2014’te yıllık enflasyon -%0,2 seviyesinde gerçekleşerek deflasyona işaret etmiştir. Gelişmekte olan ülkelerin geçtiğimiz yıldaki büyüme performansları, küresel kriz öncesi ve sonrası döneme kıyasla düşük düzeyde kalmıştır. 2014 yılında küresel ekonomideki toparlanma öngörülenin altında kalmıştır. Küresel ekonomik aktivite 2014 yılında genele yayılan bir toparlanmadan ziyade ülkeler arasında farklılık arz eden bir görünüm sergilemiştir. Bu dönemde, ABD ekonomisi kaydettiği yüksek büyüme oranları ile diğer gelişmiş ülkelerden ayrışmıştır. Euro Alanı’nda ekonomik aktivite zayıf bir görünüm sergilerken, yılın üçüncü çeyreğinde resesyona giren Japonya ekonomisinde deflasyonla mücadele etmek amacıyla 2013 yılından itibaren uygulanan politikalar henüz hedeflenen etkiyi yaratamamıştır. 2014 yılında gelişmekte olan ülkelerin büyüme performansları da gerek küresel kriz öncesi gerekse küresel kriz sonrası döneme kıyasla düşük düzeyde kalmıştır. Özellikle, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin’de büyümenin ivme kaybetmeye devam etmesi küresel ekonomiye ilişkin endişeleri artıran bir unsur olmuştur. ABD’de varlık alım programı sonlandırılmıştır. ABD ekonomisi, 2014 yılının ilk çeyreğinde olumsuz hava koşulları nedeniyle zayıf bir performans sergilese de izleyen dönemde güçlü bir toparlanma kaydetmiştir. ABD Merkez Bankası (Fed), ekonomide kaydedilen iyileşme çerçevesinde iki yılı aşkın bir süredir devam ettiği aylık 85 milyar ABD doları tutarındaki varlık alımlarını 14 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU tedrici bir biçimde azaltarak Ekim 2014’te sonlandırma kararı almıştır. ABD’de küresel kriz sonrası dönemde devreye alınan olağanüstü para politikası uygulamalarının sona erdirilmeye başlanması, Fed’in faiz artırımı yapması için uygun koşulların oluşmaya başladığına işaret etmektedir. Bu durum ABD dolarının diğer başlıca para birimlerine karşı güçlenmesini de beraberinde getirmektedir. Euro Alanı’nda ekonomik aktivitenin zayıf seyri yeni önlemler alınmasını gerekli kılmıştır. 2014 yılında Euro Alanı’nda ekonomik aktivitenin oldukça zayıf bir görünüm sergilemesi nedeniyle Avrupa Merkez Bankası (ECB) ekonomiyi desteklemek amacıyla politika faiz oranını sıfıra yakın düzeye çekmiştir. ECB aynı zamanda bankaların, kendi nezdinde tuttukları mevduata negatif faiz uygulanmasına karar vermiştir. Bunlara ek olarak ECB hedefli uzun vadeli refinansman operasyonları ve varlık alım programı ile piyasaya yüksek miktarda likidite sunmaya başlamıştır. Ancak, atılan adımların istenilen sonuçları yaratamamasının ve petrol fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle Euro Alanı’nda 2014’te yıllık enflasyon -%0,2 seviyesinde gerçekleşerek deflasyona işaret etmiştir. Petrol fiyatlarında hızlı düşüş Euro Alanı’nda ekonomik aktivitenin zayıf seyri, Çin ekonomisindeki yavaşlama eğilimi ve Japonya ekonomisindeki durgunluk küresel petrol talebinin azalabileceğine işaret etmiştir. Bunun yanı sıra ABD’de geliştirilen yeni teknolojilerle petrol üretimindeki artışın devam etmesi, petrol fiyatlarının Haziran ayından itibaren hızlı bir şekilde gerilemesine neden olmuştur. Petrol fiyatları yılın ikinci yarısında yaklaşık %50 oranında gerilemiştir. Geleceğe dair beklentiler 2015 yılında küresel ekonominin en önemli gündem maddesini Fed’in para politikasındaki normalleşme sürecinin oluşturacağı düşünülmektedir. Fed’in ekonomideki toparlanma paralelinde faiz artırımlarına başlamasının özellikle gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarında dalgalanmalara neden olabileceği tahmin edilmektedir. Bu durum, küresel krizin ardından dünya ekonomisinin lokomotifi olan, aralarında Türkiye’nin de yer aldığı, gelişmekte olan ülkelerdeki ılımlı büyüme performansının 2015 yılında da devam edeceğine işaret etmektedir. Öte yandan, Euro Alanı ekonomilerindeki toparlanmanın oldukça yavaş gerçekleşeceği varsayımı altında ECB’nin uyguladığı genişleyici yöndeki para politikalarının uzun bir süre devam edeceği anlaşılmaktadır. Deflasyonla mücadele eden Japonya’da da benzer şekilde ekonomik aktiviteyi destekleyici yöndeki para politikalarının önümüzdeki dönemde de sürdürüleceği düşünülmektedir. Söz konusu politikaların, Fed’in faiz artırımlarının küresel likidite koşulları üzerinde yaratacağı olumsuz etkiyi bir miktar telafi etmesi beklenmektedir. Ayrıca, ABD ekonomisindeki iyileşmenin dış ticaret kanalı ile gelişmekte olan ülkelere olumlu yönde yansıyabileceği düşünülmektedir. Petrol fiyatlarının önümüzdeki dönemde de mevcut düşük seviyesini korumasının Türkiye gibi net enerji ithalatçısı ülkelerde büyümeyi destekleyeceği öngörülmektedir. Bununla birlikte, petrol ihraç eden ülkeler bu durumdan olumsuz yönde etkilenecektir. 2015 yılında küresel ekonominin en önemli gündem maddesini Fed’in para politikasındaki normalleşme sürecinin oluşturacağı düşünülmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU FAALİYETLER Gelişmekte olan ülkelerde büyüme 2014 yılında ivme kaybetmiştir. 2014 yılında, Orta Doğu’daki çatışmaların yanı sıra Rusya ile Ukrayna arasındaki gerginliklerin ön planda olduğu jeopolitik sorunlar gelişmekte olan ülkelere ilişkin risk algısının bozulmasına neden olmuştur. Bu çerçevede, gelişmiş ülkelerin önemli bir kısmında gözlenen zayıf iktisadi faaliyetin de olumsuz etkilediği gelişmekte olan ülkelerde ekonomik büyüme öngörülenin altında gerçekleşmiştir. ABD’de 2015 yılında faiz artırımı yapılacağına ilişkin beklentilerin güçlenmesiyle birlikte 2014 yılının son çeyreğinde gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarında meydana gelen dalgalanmalar da bu ülkelerin yerel para birimlerinin ABD doları karşısında değer kaybetmesine neden olmuştur. 15 TÜRKİYE EKONOMİSİ 2014 yılında özel tüketim harcamalarının büyümeye katkısı azalırken Türkiye net ihracat ağırlıklı bir büyüme kompozisyonuna kavuşmuştur. 2014 yılında makroekonomik gelişmeler Net ihracatın güçlü seyri paralelinde 2014 yıl sonu itibarıyla dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı dönemine göre %15,4 oranında daralarak 84,5 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Avrupa Birliği ülkelerinin Türkiye’nin ihracatı içindeki payı 2014 yılında yükselirken, Orta Doğu’da yaşanan çatışmalar bu bölgenin ihracattaki payının azalmasına neden olmuştur. Net ihracat ağırlıklı büyüme kompozisyonu 2014 yılında BDDK tarafından bireysel kredilerdeki artışı sınırlayıcı yönde alınan önlemler ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)’nın uyguladığı sıkı para politikası neticesinde iç talep önemli ölçüde yavaşlamıştır. Bu çerçevede, özel tüketim harcamalarının büyümeye katkısı azalırken Türkiye net ihracat ağırlıklı bir büyüme kompozisyonuna kavuşmuştur. Yılın ilk dokuz ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %2,8 düzeyinde gerçekleşen büyümenin 1,5 puanı tüketim harcamalarından kaynaklanırken, yatırım harcamaları büyümeye 0,4 puan düşürücü yönde etki yapmıştır. Bu dönemde, büyümeye en yüksek katkıyı 2,6 puan ile net ihracat sağlamıştır. 2014 yılında zayıf iç talep koşullarına ve dış ticaret dengesindeki gelişmelere bağlı olarak cari açık da önemli ölçüde daralmıştır. 2014 yılında cari açık 2013 yıl sonuna göre 18,8 milyar ABD doları azalarak 45,8 milyar ABD doları seviyesine gerilemiştir. Mali disiplin korunuyor. İç talep koşullarındaki yavaşlama nedeniyle 2014 yılında vergi gelirlerinin artış hızı bir miktar ivme kaybetse de merkezi yönetim bütçesi olumlu performansını sürdürmüştür. 2014 yılında merkezi yönetim bütçe açığı 22,7 milyar TL ile yıl sonu hedefinin altında kalmıştır. Enflasyon yıl sonu hedefinin üzerinde 2014 yılında iç talebin zayıf seyrine karşın TL’deki değer kaybının gecikmeli etkileri ve yüksek gıda fiyatları nedeniyle enflasyon yıl sonu hedefinin belirgin şekilde üzerinde seyretmiştir. Yılın ikinci yarısında petrol fiyatlarındaki düşüşün enflasyon üzerindeki etkilerinin belirginleşmesiyle yıllık enflasyon ivme kaybetmiş ve yıl sonunda %8,17 düzeyinde gerçekleşmiştir. GSYH’deki Sektörel Büyüme Oranları(*) (%) 12 8 4 0 TARIM SANAYİ HİZMET 2013 -4 (*) Ocak-Eylül dönemi itibarıyladır. 16 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İNŞAAT GSYH SANAYİ TARIM HİZMET 2014* İNŞAAT GSYH Mayıs-Temmuz döneminde politika faiz oranını toplam 175 baz puan düşürerek %8,25 seviyesine indirmiştir. TCMB yılın geri kalan kısmında politika faiz oranında değişikliğe gitmemiştir. Bununla birlikte, Ekim ayında yaptığı duyuru ile dengeli büyümeyi sağlamak ve yurt içi tasarrufları güçlendirmek amacıyla finansal kuruluşların zorunlu karşılıklarının Türk Lirası olarak tutulan kısmına yeniden faiz ödenmesine karar verildiğini açıklamıştır. FAALİYETLER TCMB, para politikasında temkinli duruşunu sürdürüyor. 2014 yılı başında gerek küresel piyasalarda yaşanan dalgalanmalar gerekse yurt içinde artan belirsizlikler, TL’nin belirgin bir şekilde değer kaybetmesine neden olmuştur. TCMB, fiyat istikrarına yönelik endişeleri bertaraf etmek amacıyla politika bileşiminde belirgin bir değişikliğe gitmiş ve bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yeniden temel fonlama aracı olarak belirlemiştir. Ayrıca, TCMB Ocak 2014’te söz konusu faiz oranını %4,5’ten %10’a yükselterek güçlü bir parasal sıkılaştırma kararı almıştır. Yılın ilk beş ayında para politikasında ihtiyatlı duruşunu koruyan TCMB, Türkiye’ye yönelik risk algısının iyileşmesi paralelinde Enflasyon ve Döviz Sepeti (*)(Aylar İtibarıyla Yıllık Değişimler) (%) ÜFE (*) TÜFE 12/14 11/14 10/14 09/14 08/14 07/14 06/14 05/14 04/13 -5 03/14 0 02/14 0 01/14 2 12/13 5 11/13 4 10/13 10 09/13 6 08/13 15 07/13 8 06/13 20 05/13 10 04/13 25 03/13 12 02/13 30 01/13 14 Döviz Sepeti (Sağ Eksen) Döviz Sepeti (0,5*€+0,5*$) TCMB kurlarının aylık ortalamaları kullanılarak hesaplanmıştır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 17 BANKACILIK SEKTÖRÜ %15,5 Bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü, bir önceki yıla kıyasla %15,5 oranında artışla 1.890(*) milyar TL seviyesine yükselmiştir. %16,4 2013 yıl sonu itibarıyla sektörde %15,3(*) seviyesinde olan sermaye yeterlilik oranı, Aralık 2014 itibarıyla %16,4(*) seviyesine yükselmiştir. Bankacılık sektörü, uluslararası piyasalardaki dalgalanmalara rağmen 2014 yılında yurt dışından kaynak temininde sorun yaşamamıştır. 2014 yılında bankacılık sektöründeki gelişmeler Kredi hacmi artışında yavaşlama Bankacılık sektörü 2014 yılında da istikrarlı büyümesini sürdürerek aktif büyüklüğünü, açılan şube sayısını ve istihdam edilen kişi sayısını artırmaya devam etmiştir. Bankacılık sektörünün toplam aktifleri 2014 yıl sonu itibarıyla 2013 yıl sonuna göre %15,5 oranında büyüyerek 1.890(*) milyar TL seviyesine yükselmiştir. 2014 yılında iç talep koşullarındaki ılımlı seyir kredi hacmi artışının baskı altında kalmasında belirleyici unsur olmuştur. BDDK’nın almış olduğu tedbirler özellikle bireysel kredilerdeki artışın yavaşlamasına yol açmıştır. Ayrıca, TCMB’nin Ocak 2014’te aldığı faiz artırım kararı yılın ilk çeyreğinde sektörde fonlama maliyetlerinin artmasına neden olmuştur. Ancak, izleyen dönemde gerçekleştirilen faiz indirimleri sektör genelinde fonlama maliyetlerinin yeniden aşağı yönlü bir seyir izlemesini sağlamıştır. 2014 Yılında Mevduat ve Krediler (Yıl Sonuna Göre Değişim) (%) 25 20 15 10 5 0 -5 Ocak Şubat Mart Nisan Kaynak: BDDK Aylık Bülten(*) Mayıs Haziran Temmuz Ağustos TL Mevduat (*) Faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarında katılım bankaları hariç tutulmuştur. 18 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Eylül Ekim YP Mevduat Kasım Aralık Krediler Sektörün sağlamlık göstergeleri güçlü seviyelerini koruyor. Bankacılık sektörünün sermaye yeterliliği 2014 yılında güçlenme eğilimi sergilemiştir. Bu çerçevede, 2013 yıl sonunda %15,3(*) seviyesinde bulunan sermaye yeterlilik oranı Aralık 2014 itibarıyla %16,4(*) seviyesine yükselmiştir. Büyümedeki yavaşlamaya rağmen 2013 yıl sonunda %2,7(*) seviyesinde olan tahsili gecikmiş alacaklar oranı yaklaşık 5 baz puanlık sınırlı bir artış göstererek yatay bir seyir izlemiştir. Geleceğe dair beklentiler Tüketim ve yatırım harcamaları öncülüğünde büyüme 2015 yılında Türkiye ekonomisinin büyüme görünümünün 2014 yılından farklılaşarak yeniden yurt içi tüketim ve yatırım harcamalarının ön planda olduğu bir yapıya bürünmesi beklenmektedir. Net ihracatın ise büyümeye katkısının yavaşlamakla birlikte pozitif seviyede kalmaya devam edeceği tahmin edilmektedir. 2015 yılında yakın coğrafyamızdaki jeopolitik sorunların iktisadi faaliyet üzerindeki yansımalarının sınırlı düzeyde kalacağı düşünülmektedir. Diğer taraftan, Fed’in atacağı adımlar çerçevesinde uluslararası sermaye akımlarının seyrinde meydana gelebilecek dalgalanmaların gelişmekte olan ülkeler açısından büyük önem teşkil ettiği düşünülmektedir. Ana ihraç pazarlarındaki gelişmeler Başta AB ülkeleri olmak üzere Türkiye’nin ana ihraç pazarlarındaki gelişmeler, önümüzdeki dönemde de ekonomik aktivitenin seyri üzerinde belirleyici olacaktır. AB ekonomilerindeki zayıf seyrin yanı sıra Rusya ile Irak pazarlarında sorunların sürmesinin ihracat performansı üzerinde baskı yaratabileceği tahmin edilmektedir. Hızla gerileyen petrol fiyatlarının mevcut düşük seviyelerini korumasının ise dış dengeyi olumlu yönde etkileyeceği öngörülmektedir. Para politikasında temkinli duruş 2015 yılında fiyat istikrarı açısından en önemli unsurun Fed’in para politikasına ilişkin gelişmelerin döviz kurlarında yaratabileceği oynaklık olduğu değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, TCMB’nin temkinli para politikası duruşunun ve petrol fiyatlarındaki düşük seyrin enflasyon görünümünü iyileştireceği düşünülmektedir. Bankacılık sektörü büyümesini sürdürecektir. 2012 yılından bu yana izlenen makroekonomik politikalara paralel olarak görece daha ihtiyatlı ve makul seviyelerde büyüyen bankacılık sektörünün 2015 yılında da bu büyüme stratejisini koruyacağı tahmin edilmektedir. Bu çerçevede, 2015 yılında kredi artışının ılımlı seyrini sürdüreceği beklenmektedir. BDDK ile TCMB tarafından alınan önlemler paralelinde kredi hacmi artışının tüketici kredileri ve bireysel kredi kartlarından ziyade ticari krediler kaynaklı olacağı öngörülmektedir. Türkiye’nin iki uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu tarafından yatırım yapılabilir düzeyde kredi notuna sahip olması sektörün yurt dışından kaynak sağlamada bir sorun yaşamayacağına işaret etmektedir. Bankaların önümüzdeki yılda da alternatif fon kaynaklarını kullanmaya devam etmesi beklenmektedir. Bu çerçevede, bankacılık sektörünün geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi Türkiye ekonomisinin büyümesini desteklemeye devam edeceği düşünülmektedir. Faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarında katılım bankaları hariç tutulmuştur. (*) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 19 FAALİYETLER Bankacılık sektörü fonlama kaynaklarını çeşitlendirmeyi sürdürmüştür. 2014 yılında bankacılık sektörünün ana fonlama kaynağı mevduat olmaya devam etmiştir. Buna ek olarak sektör finansman ihtiyacını yurt dışından sağladığı kaynaklar ve repo işlemlerinden sağladığı fonlar ile karşılamayı sürdürmüştür. Bankalar menkul kıymet ihraçları vasıtasıyla bilançolarını desteklemeye 2014 yılında da devam etmiştir. Nitekim, 2013 sonunda 60,6 milyar TL olan sektörün menkul kıymet ihraçlarının bakiyesi %47,4 oranında artış kaydederek Aralık 2014 itibarıyla 89,3 milyar TL düzeyine yükselmiştir. Sektör, uluslararası piyasalardaki dalgalanmalara rağmen yurt dışından fon temininde sorun yaşamamıştır. İş Bankası, uluslararası hizmet ağıyla müşterilerine etkin ve yerinde hizmet sunmaktadır. • Küresel piyasalardaki varlığını güçlendirmek amacıyla faaliyetlerini sürdüren İş Bankası, Türkiye’nin yakın coğrafyasındaki ülkeler başta olmak üzere Türkiye ile ekonomik ve ticari ilişkileri bulunan piyasaları yakından takip etmektedir. Bu doğrultuda Banka, 2014 yılında da uluslararası faaliyetlerine ve şube ağını genişletme çalışmalarına devam etmiştir. • İş Bankası 2014 yıl sonu itibarıyla yurt dışında 14 ülkede; 17’si İşbank Almanya ve 15’i İşbank Rusya’nın olmak üzere toplam 57 şube ve 2 temsilcilik ile faaliyet göstermektedir. • Arasta-Lefkoşa Şubesi, K.K.T.C.’deki 16. şube olarak 2014 yılında faaliyete geçmiştir. İş Bankası, K.K.T.C.’de en geniş şube ağına sahip bankadır. • 2014 yılında Bağdat/Irak, Tiflis/Gürcistan, Prizren/Kosova ve Edmonton-Londra/İngiltere Şubelerinin açılmasıyla Banka’nın bu ülkelerdeki ikinci şubeleri faaliyete geçirilmiştir. • İş Bankası, yaklaşık 14 milyon müşterisinin ihtiyaçlarına, yaygın hizmet ağıyla, en hızlı ve etkin şekilde cevap vermektedir. Banka, yurt içindeki 1.333 şubesi ile özel bankalar arasındaki en büyük şube ağına; toplam 6.290 yurt içi Bankamatik ile de sektördeki en geniş ATM ağına sahiptir. • İş Bankası’nın alternatif dağıtım kanallarındaki işlem çeşitliliği, ülkedeki finansal erişimin artırılmasına katkı sağlamaktadır. İş Bankası Bankamatiklerini kullanan müşteri sayısı 2014 yılında 8 milyonu aşmıştır. İnternet kanalını kullanan müşteri sayısı 2,3 milyon kişiye, mobil bankacılık kullanıcı sayısı ise 1,5 milyon kişiye ulaşmıştır. • 2014 yıl sonu itibarıyla İş Bankası’nın personel sayısı 24.308’e ulaşmıştır. 20 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İNGİLTERE HOLLANDA ALMANYA FRANSA İSVİÇRE KOSOVA BULGARİSTAN GÜRCİSTAN TÜRKİYE K.K.T.C. MISIR IRAK 622 49 YENİ BANKAMATİK YENİ ŞUBE 969 YENİ İŞ BANKALI FAALİYETLER RUSYA ÇİN BAHREYN İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 21 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ 2014 yılında İş Bankası’nın toplam aktifleri %13,0 oranında artarak 237,8 milyar TL’ye ulaşmıştır. İş Bankası, kredi büyüklüğü ve özkaynakları bakımından sektörde, aktif büyüklüğü, mevduatları ve şube sayısı bakımından ise özel bankalar arasında liderliğini sürdürmektedir. 2014 yılında yurt içi ve yurt dışı hizmet ağını genişletmeye devam eden İş Bankası, 49 yeni şube ile yurt içi şube sayısını 1.333’e, Bağdat/Irak, Tiflis/Gürcistan, Prizren/ Kosova, Edmonton-Londra/İngiltere ve Arasta-Lefkoşa/K.K.T.C.’de açtığı şubeler ile yurt dışı şube sayısını 25’e çıkarmıştır. 2014 yılında sağladığı büyüme ile İş Bankası’nın toplam varlıkları 237,8 milyar TL’ye, kredileri 155,3 milyar TL’ye ulaşırken, toplam mevduatı 133,6 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. İş Bankası 2014 yılında aktif toplamını bir önceki yıla göre %13,0 oranında büyüterek 237,8 milyar TL’ye ulaştırmıştır. İş Bankası iş hacmini büyütürken aktif kalitesi ve kârlılığa odaklanmayı sürdürmüştür. Türkiye ekonomisi ve Türk Bankacılık sektörünün önemli kuruluşlarından biri olan İş Bankası, kendisini müşterilerine en yakın banka olarak konumlandırmaktadır. Kredilerin aktif toplamı içindeki payı yükseliş trendini 2014 yılında da sürdürmüş ve yıl sonunda %65,3 seviyesine ulaşmıştır. 2014 2013 Nakit Değerler ve Bankalar 10,9 11,7 Menkul Değerler 17,2 17,5 Krediler 65,3 64,1 İştirak ve Bağlı Ortaklıklar 4,0 3,7 Diğer 2,6 3,0 100 100 2014 2013 56,2 57,5 Toplam Pasif Kompozisyonu (%) Mevduat 24,7 23,7 6,8 7,6 Özkaynaklar 12,3 11,2 Toplam 100 100 (*) Diğer Yükümlülükler (*) Türk parası ve yabancı para cinsinden borçlanma aracı ihraçları ile sermaye benzeri krediler dahildir. 22 Takipteki kredilerin toplam krediler içindeki payı 2014 yılında da düşmeye devam etmiştir. 2014 yıl sonu itibarıyla takipteki krediler oranı %1,5 ile sektör ortalamasının altındaki seviyesini korumuştur. İş Bankası’nın kredileri 2014 yılında %15,2 oranında büyüyerek 155,3 milyar TL’ye ulaşmıştır. Aktif Kompozisyonu (%) Alınan Krediler ve Para Piyasalarına Borçlar İş Bankası 2014 yılında, toplam kredi büyüklüğü açısından sektördeki liderliğini sürdürmüştür. Kredi türleri açısından portföyündeki çeşitliliği korumaya özen gösteren İş Bankası’nın kredilerinin %27,3’ü bireysel kredilerden, %72,7’si ise kurumsal ve ticari krediler ile KOBİ kredilerinden oluşmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Toplam Krediler (Milyon TL) 155.315 134.843 2013 %15,2 2014 İş Bankası, toplam kredi hacmini %15,2 oranında artırmıştır. Toplam Mevduat (Milyon TL) 133.551 120.975 2013 %10,4 2014 İş Bankası, toplam mevduat büyüklüğünü 133.551 milyon TL’ye yükseltmiştir. İş Bankası, kredi büyüklüğü ve özkaynakları bakımından sektörde; aktif büyüklüğü, mevduatları ve şube sayısı bakımından ise özel bankalar arasında liderliğini sürdürmektedir. İş Bankası, mevduat büyüklüğü bakımından özel bankalar arasındaki liderliğini koruduğu 2014 yılında mevduat toplamını bir önceki yıla kıyasla %10,4 oranında artırarak 133,6 milyar TL’ye ulaştırmıştır. 50,0 milyar TL’ye ulaşan Türk Lirası tasarruf mevduatıyla da özel bankalar arasında en yüksek pazar payına sahip olan İş Bankası, 2014 yılında da tasarrufların ekonomiye döndürülmesi sürecinde etkin rol oynamıştır. Takipteki Krediler Oranı (%) 1,6 2013 1,5 2014 %1,5 İş Bankası, takipteki krediler oranını 0,1 puan azaltarak %1,5’e düşürmüştür. İş Bankası’nın sermaye yeterlilik oranı 2014 yıl sonu itibarıyla %16,0 olarak yasal sınırın çok üzerinde bir seviyede gerçekleşmiştir. İş Bankası’nın 2014 yılında net faiz geliri bir önceki yıla göre %12,0 artmıştır. İş Bankası 2014 yılında bir önceki yıla göre %24,3 oranında artan ve büyüklüğü 29,3 milyar TL’ye ulaşan özkaynaklarıyla Türk Bankacılık sektöründeki lider konumunu sürdürmüştür. Net Faiz Geliri (Milyon TL) 6.655 2013 7.454 %12,0 2014 İş Bankası, 2014’te net faiz gelirini %12,0 oranında artırmıştır. Sermaye Yeterlilik Oranı (%) 16,0 14,4 %16,0 2013 2014 İş Bankası’nın sermaye yeterlilik oranı 1,6 puan artarak %16,0’a ulaşmıştır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 23 FAALİYETLER İş Bankası 2014 yıl sonu itibarıyla TP, YP, vadesiz ve toplam mevduat büyüklüklerinde özel bankalar arasında lider konumunu sürdürmüştür. İş Bankası 2014 yılında uzun vadeli kaynak yaratmak ve kaynak yapısını çeşitlendirmek amacıyla mevduat dışı fonları da etkin şekilde kullanmaya devam etmiştir. 2014 yılında devam eden yurt içi ve yurt dışı menkul kıymet ihraçları sonucunda, ihraç edilen menkul kıymetler %69,9 oranında büyüyerek yıl sonunda pasif toplamının %7,2’sini oluşturmuştur. 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ Kurumsal Bankacılık İş Bankası’nın kurumsal bankacılık alanındaki başarısında; gücünü, bilgi birikimini ve köklü tecrübesini müşterileriyle ana çözüm ortağı olarak paylaşması ve her koşulda müşterilerinin yanında yer alması önemli rol oynamaktadır. Müşterileriyle çok yönlü ve uzun dönemli ilişkiler geliştirmeye, var olan ilişkilerini daha da derinleştirmeye önem veren İş Bankası, müşterilerin ulusal ve uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün artırılmasına ve büyüme fırsatlarının değerlendirilmesine etkin bir şekilde katkı sağlamaktadır. İş Bankası bilgi teknolojileri alanındaki en son yenilikleri kullanmak suretiyle müşteri ve iş kollarına özel olarak geliştirilen işlevsel ürün yelpazesi ve finansman çözümleriyle reel sektöre olan desteğini her koşulda kesintisiz bir şekilde sürdürmüştür. Banka, müşterilerinin öncelikli tercihi olmayı 2014 yılında da başarmış ve sektördeki öncü konumunu güçlendirmiştir. İş Bankası kurumsal bankacılık alanında, portföy esasına dayalı ve müşteri odaklı hizmet anlayışı doğrultusunda donatılmış ve 4 adedi İstanbul’da olan toplam 10 adet kurumsal şubesi ve yine İstanbul’da faaliyet gösteren ve sadece yabancı sermayeli şirketlere özel olarak tasarlanan Yabancı Sermayeli Şirketler Şubesi ile hizmet sunmaktadır. 24 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası, müşterilerinin ulusal ve uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün artırılmasına ve büyüme fırsatlarının değerlendirilmesine etkin bir şekilde katkı sağlamaktadır. Müşterilerle yaratılan sinerji İş Bankası, kaynaklarını müşterilerin faaliyetlerine ve ihtiyaçlarına yönlendirerek, müşterileriyle birlikte ülke ekonomisi için değer yaratmaya 2014 yılında da devam etmiştir. İş Bankası sektörel bazda farklılık gösteren müşteri ihtiyaçlarının çeşitlilik ve kalite açısından doğru bir şekilde analiz edilerek bu ihtiyaçlara özel çözümler geliştirilmesi yönündeki çalışmalarını sürdürmüştür. Müşteri memnuniyetinin pekiştirilmesi için ürün ve hizmetlerin hız ve kalite düzeyi ile müşteri ihtiyaçlarına özel yenilikçi ürünlerin ve teknolojik altyapının geliştirilmesine devam edilmiştir. Bu dönemde özellikle kredi portföyünün daha etkin yönetimine yönelik çalışmalara devam edilmiştir. Bu doğrultuda, piyasa gelişmelerinin ışığında proaktif, süratli ve yerinde yönetsel müdahaleler uygulanmıştır. Bu yaklaşım, İş Bankası’nın kurumsal bankacılık müşterileri ile olan işbirliğinin daha da gelişmesini ve müşterileri nezdindeki etkinliğinin daha üst seviyelere taşınmasını sağlamıştır. Yatırım projelerine aktarılan kaynaklarla ülke ekonomisine büyük destek İş Bankası, proje yatırımlarında sektördeki öncü rolünün sorumluluğuyla hareket etmektedir. Banka, deneyimlerine ve rasyonel analizlere dayalı finansman çözümleriyle birlikte reel sektöre aktardığı kaynaklarla ülke ekonomisinin gelişimine katkı sağlayan birçok projeye adını yazdırmaktadır. İş Bankası, ülke ekonomisinin lokomotifi niteliğindeki enerji, altyapı, ulaştırma, imalat ve inşaat alanlarındaki yatırımlar başta olmak üzere özelleştirmeleri de kapsayan satın alma projelerinin finansmanlarına önemli düzeyde kaynak aktarmaktadır. Banka 2014 yılında bu alandaki etkinliğini artırmış ve güçlü konumunu devam ettirmiştir. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren müşterilerinin finansman ihtiyaçlarına nitelikli çözümler getiren İş Bankası, 2014 yılında aralarında 3. Boğaz Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu Projesi, Gebzeİzmir Otoyolu Projesi, TPAO’nun Şahdeniz doğalgaz sahasındaki hisse satın alımı, Ülker Grubu/Yıldız Holding’in United Biscuits hisselerinin satın alımının da yer aldığı pek çok satın alma, özelleştirme ihalesi ve projeye uzun vadeli finansman sağlayan bankalar konsorsiyumu içerisinde yer almıştır. İş Bankası kaynak aktardığı projelerle ödül toplamaya devam ediyor. 2014 yılında, İş Bankası’nın da aralarında yer aldığı bankalar konsorsiyumu tarafından finansman sağlanan 3. Boğaz Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu Projesi, EMEA Finance tarafından verilen “Avrupa, Ortadoğu ve Afrika’nın En İyi Kamu-Özel İşbirliği (“KÖİ-PPP) Projesi”, Gebze-İzmir Otoyolu Projesi “Orta ve Doğu Avrupa’nın En İyi Ulaştırma Projesi”, ZETES 3 Termik Santrali Projesi ise “Avrupa, Orta Doğu ve Afrika’nın En İyi Proje Finansmanı” ödüllerini kazanmıştır. İş Bankası proje finansmanı alanında teknik, mali ve finansal analizlerle desteklenen deneyimiyle nitelikli finansman çözümleri sunmaya devam etmektedir. Yatırımların finansmanında uluslararası kuruluşlarla işbirliği İş Bankası, Avrupa Yatırım Bankası’ndan (EIB) daha önce sağladığı kaynaklara ilave olarak, 2013 yılı Aralık ayı içerisinde çalışan sayısı 3.000’e kadar olan firmalara kullandırılmak üzere 150 milyon Euro tutarında kredi anlaşması imzalamış ve kaynak çekilişini 2014 yılında gerçekleştirmiştir. Söz konusu kaynağın %40’ı EIB’nin kısıtlı ve hariç sektörler listesinde yer almayan tekstil, gıda, turizm, otomotiv, kimya, hizmet vb. çevresel ve sosyal riski bulunmayan sektörlere yönelik kullandırılmaktadır. Kaynağın %60’ı ise eğitim, sağlık, enerji verimliliği, yenilebilir enerji, geri dönüşüm vb. çevresel ve sosyal açıdan olumlu katkı sağlayacak projelerin finansmanı için kullandırılacaktır. İş Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ve EIB’den Türkiye Orta Ölçekli Sürdürülebilir Enerji Finansmanı Programı (MidSEFF) kapsamında sağladığı toplam 175 milyon Euro tutarındaki kaynak ile firmaların yenilenebilir ve enerji verimliliği projelerinin finansmanına yönelik finansman olanakları sunmaya devam etmektedir. İş Bankası, MidSEFF Programı kapsamında temin ettiği kaynağı, yenilenebilir enerji, atıktan enerji üretimi ve endüstriyel enerji verimliliği konularında orta ölçekli yatırımların finansmanı için kullandırmaktadır. Banka bu yolla Türkiye’nin enerji arzına katkıda bulunan ve belirli çevresel ve sosyal standartları karşılayan sürdürülebilir enerji projelerine destek sağlamaktadır. Japan Bank for International Cooperation (JBIC) tarafından yenilenebilir enerji projeleri ile ilgili olarak Japonya’dan tedarik edilecek mal ve hizmetlerin finansmanına yönelik sağlanan toplam 300 milyon ABD doları kaynağın uzun vadelerde uygun maliyet avantajlarıyla firmalara kullandırım çalışmaları 2014 yılında devam etmiştir. OPIC’ten (Overseas Private Invesment Corporation), kadın girişimciler ve kalkınmada öncelikli yörelerde faaliyet gösterenler dahil olmak üzere, küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansman ihtiyacına yönelik 220 milyon ABD doları tutarında kaynak sağlanmıştır. EBRD ile İş Bankası arasında imzalanan kredi anlaşmaları çerçevesinde; »» Kadın Girişimci Kredisi (WiB) kapsamında, kadın girişimcilerin ortak veya yönetici olduğu firmaların gerçekleştirmeyi planladıkları yatırımların ya da işletme sermayesi ihtiyaçlarının finansmanına yönelik olarak 25 milyon Euro tutarındaki kaynağın tamamı KOBİ tanımını haiz firmalara kullandırılmış, aynı program çerçevesinde 12.5 milyon ABD doları tutarında yeni bir kaynak temin edilmiştir. »» TurAFF (Türkiye Tarım İşletmeciliği KOBİ Finansman Programı) kapsamında KOBİ tanımını haiz firmalara ve tarım sektöründe faaliyet gösteren firmaların yatırım ve işletme sermayesi ihtiyaçlarının finansmanına yönelik olarak sağlanan 10 milyon Euro tutarındaki kaynağın tamamı 2014 yılında müşterilere kullandırılmıştır. Söz konusu program çerçevesinde 25 milyon ABD doları tutarında yeni bir kaynak temin edilmiştir. »» TurSEFF (Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansmanı Programı) kapsamında enerji verimliliği ya da yenilenebilir enerji projelerine yatırım yapmak isteyen endüstriyel firmalar, ticari girişimciler ve özel konut sahiplerinin ihtiyaçlarının finansmanına yönelik olarak sağlanan 40 milyon ABD doları ve 15 milyon Euro tutarındaki kaynakların müşterilerimize kullandırımı tamamlanmıştır. Aynı program kapsamında, 90 milyon ABD doları tutarında yeni bir kaynak temin edilmiş ve bu kaynağın kullandırım çalışmaları sürdürülmüştür. Avrupa Birliği Küçük İşletmeler Kredi Programı İkinci Aşaması (Small Enterprises Loan Programme - SELP II) kapsamında ise Alman Kalkınma Bankası (KfW Entwicklungsbank) tarafından bugüne kadar sağlanan toplam 78,4 milyon Euro kaynağın KOBİ’lere kullandırılmasına 2014 yılı boyunca devam edilmiştir. 2014 yılında İş Bankası ile RBS arasında ihracat yapan firmaların ihracat öncesi finansmanına yönelik olarak imzalanan anlaşma çerçevesinde sağlanan 25 milyon ABD doları tutarındaki kaynağın tamamı müşterilerin finansman ihtiyaçları için kullandırılmıştır. Ayrıca, Dünya Bankası’ndan önceki yıllarda temin edilen 34 milyon ABD doları ve 13 milyon Euro tutarındaki kaynağın kullandırım çalışmaları da 2014 yılı boyunca sürdürülmüştür. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 25 FAALİYETLER Proje finansmanı 2015 yılında da önemini koruyacaktır. İş Bankası proje finansmanının 2015 yılında da önemini koruyacağını öngörmektedir. Banka, proje finansmanı alanında teknik, mali ve finansal analizlerle desteklenen deneyimiyle nitelikli finansman çözümleri sunmaya devam etmektedir. Banka, reel sektöre aktardığı kaynaklarla, ülke ekonomisinin gelişiminde kilit role sahip sektörlerdeki projelerin finansmanındaki lider ve güçlü konumunu sürdürecektir. 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ İş Bankası, kurumsal bankacılık müşterilerini özel risk yönetimi çözümleri ile destekliyor. Piyasa parametreleri nedeniyle hassaslaşan risk algılarının bir sonucu olarak öne çıkan türev ürünler ve risk yönetimi hizmetleri 2014 yılında da müşterilerden yoğun talep görmeye devam etmiştir. İş Bankası, belirsizliklerin bir sonucu olarak müşterilerinin maruz kaldıkları faiz, kur ve emtia fiyatı değişim risklerine yönelik çeşitli türev enstrümanlar ile diğer bankacılık ürünleriyle entegre ürünler geliştirmekte ve sunmaktadır. İş Bankası, 2015 yılında da ihtiyaç ve beklentilere uygun olarak yapılandırdığı türev ürünleri ve özel risk yönetimi çözümleriyle müşterilerini desteklemeyi sürdürecektir. Nakit yönetimi çözümleri ile müşteri memnuniyetine katkı İş Bankası, müşterilerine sektör ihtiyaçlarına özel olarak geliştirilmiş, yenilikçi teknolojiyle desteklenen nakit yönetimi çözümleri sunmaktadır. Müşterilerinin hızını ve verimini doğrudan artıran bu ürünler, müşteri memnuniyetine ve sadakatine güçlü katkıda bulunmaktadır. Tahsilat ve ödeme sistemlerini içeren nakit yönetimi ürünleri için 2014 yılında mevcut altyapının yenilenmesine odaklanılmıştır. Bu kapsamda operasyonel maliyetlerin düşürülmesi ve toplam verimliliğin artırılmasını, aynı zamanda müşterilerin maliyet tasarrufu sağlamasını hedefleyen İş Bankası, dış ticaret işlemlerinde yenilikçi ve mevzuata hakim yapısı ile piyasadaki öncü konumunu sürdürmektedir. çalışmalar yürütülmüştür. Ayrıca bu dönemde şirketlerin yurt dışı ödemeleri için alternatif ürünler geliştirilmiştir. İş Bankası dış ticaret yapan firmalara desteğini sürdürüyor. İş Bankası dış ticaret işlemlerinde, yaygın muhabir ağı ile global ortamda müşterilerinin işlemlerine aracılık etmektedir. Banka, tecrübeli ve uzman kadrosu ile müşterilerinin ihtiyaçlarını tespit etmekte; ödeme yöntemleri, yurt içi ve yurt dışı finansman imkanları ile müşterilerine hizmet vererek işlem bazında çözümler geliştirmektedir. Dış ticarete ilişkin uluslararası uygulamalar titizlikle takip edilerek İş Bankası sistemine entegrasyon sürecinin hızla yönetilmesi ve müşterilerin tüm yeniliklerden haberdar edilmesi sağlanmaktadır. Ticari işlemlerin daha hızlı, daha pratik ve daha güvenli olmasını sağlayan, “Banka Ödeme Yükümlülüğü – BPO” olarak duyurulan ve ICC tarafından kuralları belirlenen yeni ödeme şekli 2014 yılı başında İş Bankası’nda uygulanmaya başlanmıştır. Banka, bu yeni ödeme şekline uyum sağlayan ilk Türk bankası olarak yenilikçi banka olma özelliğini bir kez daha göstermiştir. İş Bankası, dış ticaret işlemlerinde hacim anlamındaki büyüklüğünün yanı sıra yenilikçi ve mevzuata hakim yapısı ile piyasadaki öncü konumunu sürdürmektedir. Bu alandan elde edilen gelirlerdeki ve piyasa payındaki büyüme trendi 2014’te hız kazanmıştır. Ticari Bankacılık Ticari bankacılık müşterilerine kesintisiz destek İş Bankası 2014 yılında ticari bankacılık iş kolundaki istikrarlı desteğine devam etmiş, Türk sanayicisinin, ticaret erbabının, KOBİ’lerin ve esnafının yanında yer almayı sürdürmüştür. Banka, ticari bankacılık iş kolunda müşterilerine; »» sayısı 51’e ulaşan ticari şubeleri, »» ülke geneline yaygın karma şubeleri, »» 26 adet satış bölgesi (K.K.T.C. dahil), »» deneyimli saha örgütü, müşteri ilişkileri yöneticileri ve müşteri temsilcileri ile hizmet sunmaktadır. Ticari bankacılık kredi portföyünde yüksek oranlı artışlar kaydedilmiştir. İş Bankası ticari bankacılık iş kolunda yıllardır gösterdiği başarılı performansı 2014 yılında da devam ettirmiştir. Taksitli ticari krediler alanındaki yıllara yaygın liderliğini %17,8(*)(**)’lik pazar payıyla sürdürmüştür. Banka’nın taksitli ticari krediler portföy büyüklüğü 2014 yıl sonu itibarıyla 28,3(**) milyar TL’lik bir hacme ulaşmıştır. İş Bankası, 2014 yılında KOBİ’lerin işletme sermayesi ve yatırım finansmanı ihtiyaçlarını karşılarken ticari taşıt ve işyeri alımlarını da kredilendirmeye devam etmiştir. Banka taksitli ticari krediler içerisinde yer alan ticari taşıt kredilerinde %27,3(*)’lük ve işyeri kredilerinde %22,9(*)’luk pazar payıyla sektörde, ihtiyaç kredilerinde ise %16,7(*)(**)’lik piyasa payıyla özel bankalar arasında lider konumunu sürdürmüştür. Piyasa payları, faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarında katılım bankaları hariç tutulmuştur. Kredili mevduat hesapları dâhildir. (*) (**) 26 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası geçmiş yıllarda olduğu gibi 2014 yılında da ticari bankacılık faaliyetlerini bölgesel ihtiyaçları gözeterek geliştirmiştir. »» İş Bankası’nın Türk Eczacıları Birliği (TEB) ile olan işbirliği sürdürülmüştür. Eczacıların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sağlık yardımı ödemelerine aracılık edilmesi ve TEB Yardımlaşma Sandığı kredilerinin İş Bankası’nca kullandırılması protokolleri 2014 yılında da devam etmiştir. »» Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Bileşeni Programı’na ilişkin olarak Banka ile Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) arasında imzalanan protokol çerçevesinde TKDK tarafından yapılan başvuru çağrıları doğrultusunda çalışmalara devam edilmektedir. »» Ülkenin finansmana erişim konusunda zorluk çeken bölgelerinde faaliyet gösteren tarım işletmelerinin öncelikli olarak desteklenmesi amacını güden TurAFF Programı kapsamında EBRD’den sağlanan 10 milyon Euro tutarında kaynak 2014 yılında kullandırılmıştır. »» İş Bankası’nın tarım sektöründeki etkinliğinin artırılması amacıyla tarım yoğun piyasalarda yer alan 14 şubede tarım müşterilerine özel hizmet verilmesi amacıyla “tarım bankacılığı servisleri” kurulmuştur. »» İş Bankası, tarım sektöründe faaliyet gösteren müşterilerinin kredi taleplerinin değerlendirilmesinde faydalanmak üzere, Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. tarafından hizmete sunulan Tarım Kredileri Değerlendirme Sistemi’ni (TARDES) 2014 yılında kullanmaya başlamıştır. »» Otel, pansiyon, seyahat acentesi, yat işletmecileri, turistik kafe ve restoranlar, dericiler, kuyumcular gibi turizm faaliyetleri ile iştigal eden firmaların yatırım giderlerinin finansmanı amacıyla “TL Taksit Ödemeli Turizm Yatırım Kredisi” hayata geçirilmiştir. »» 2014 yılında da Toprak Mahsulleri Ofisi A.Ş. (TMO) ile işbirliği sürdürülmüş, TMO’ya ürün (mısır ve çeltik) teslim eden mudilere makbuz senedine dayalı kredi kullandırılmıştır. »» Arıcılık faaliyetinde bulunan müşterilerin işletme sermayesi ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla “Arıcılık İşletme Kredisi” ürünü geliştirilmiştir. »» Kredi Garanti Fonu A.Ş. (KGF) tarafından Avrupa Birliğinin “Katılım Öncesi Yardım Aracı” çerçevesinde Avrupa Yatırım Fonu’ndan sağlanan kontrgaranti kapsamında Türkiye’nin gayrisafi milli hasılasından düşük pay alan, 43 ilde faaliyet gösteren Mikro KOBİ’lere, KGF tarafından tahsis edilen portföy limitleri içerisinden kredi verilmesi amacıyla İş Bankası ile KGF arasında Mikro KOBİ’lere Mikro Krediler Portföy Garantisi Uygulaması kapsamında imzalanan 3 adet protokol ile tahsis edilen 15 milyon TL tutarındaki portföyün Mikro KOBİ’lere kullandırımı sağlanmıştır. Müşteri ihtiyaçlarına özel farklılaştırılmış çözümler ve ürünler İş Bankası, firmaların yöresel ve dönemsel ihtiyaç ve isteklerini gerek sahada gerek Genel Müdürlükte gerçekleştirdiği incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda tespit etmekte, ürün ve hizmetlerini bu doğrultuda özelleştirmektedir. 2014 yılında müşterilerin finansal ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılama yönündeki çalışmalar kapsamında; »» Faizi vade başında tahsil edilen, anaparasının ise azami vade sonuna kadar ödenebilmesine olanak sağlayan “Vade Başı Faiz Ödemeli Sanayi İhracat Döviz Kredileri” ürünü geliştirilmiştir. »» Altın sektöründeki rekabet gücünün artırılabilmesi ve yeni müşteriler kazanılmasını teminen, sektörün öncü firmalardan Altınbaş Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret A.Ş.(Altınbaş) ve Asos Kuyumculuk Pazarlama A.Ş. (Asos) firmaları ile İş Bankası arasında bir yıl süreyle geçerli olacak bir protokol imzalanmıştır. Söz konusu uygulama ile Altınbaş ve Asos firmaları tarafından belirlenen bayilerin ilgili firmalardan gerçekleştirecekleri altın alımlarının İş Bankası tarafından finansmanının sağlanması amaçlanmaktadır. »» Turizm kredileri kapsamında kullandırılan YP yatırım kredilerinin aylık eşit taksitli ve esnek geri ödeme planlı olarak tahsis edilebilmesi amacıyla “YP Taksit Ödemeli Turizm Yatırım Kredisi” kullanıma sunulmuştur. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 27 FAALİYETLER Mesleki birlikler, sektörel kuruluşlar ve kamu kurumlarıyla işbirliklerine önem verilmiştir. İş Bankası geçmiş yıllarda olduğu gibi 2014 yılında da ticari bankacılık faaliyetlerini bölgesel ihtiyaçları gözeterek geliştirmiştir. Bu doğrultuda ticaret ve sanayi odalarının yanı sıra, mesleki örgütlerle işbirlikleri sürdürülmüştür. Bu kapsamdaki çalışmalardan bazıları aşağıda sunulmuştur: 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ »» İhracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde bulunan Banka’nın Türkiye’de yerleşik ticari müşterilerinin kullanımına yönelik olarak, ihracatın finansmanını teminen 24 aydan uzun vadeli eşit taksitli veya esnek ödeme planlı kullandırılabilecek “Orta ve Uzun Vadeli Taksit Ödemeli İhracat Döviz Kredisi” ürünü hayata geçirilmiştir. »» Yaygın bayi ve tedarikçi ağıyla çalışan kurumsal firmaların kullanımına sunulan uygulama kapsamında İnternet Şubesi aracılığıyla tedarikçi firmaların ticari alacaklarını iskonto edebildikleri web tabanlı “Tedarikçi Finansmanı Uygulaması” geliştirilmiştir. Firmalara yönelik çözüm ortaklığı ve danışmanlık faaliyetleri İş Bankası, dünya ekonomisindeki gelişmelere paralel olarak firmaların içinde bulundukları değişim ve dönüşümü yakından takip etmekte; bilgilendirme ve danışmanlık faaliyetlerini kesintisiz olarak sürdürmektedir. Bu bağlamda, 2014 yılında Genel Müdürlük ve saha ekipleri ile müşteri ziyaretlerine yoğun bir biçimde devam edilmiş, yaklaşık 166 bin ticari bankacılık müşterisinin ihtiyaçlarının yerinde tespit edilerek kısa sürede sonuçlandırılması sağlanmıştır. Müşteri ziyaretlerinin yanı sıra, bilgi paylaşımı faaliyetleri kapsamındaki “İş’le Buluşmalar” toplantıları, 2014 yılında Elazığ, Eskişehir ve İstanbul illerinde düzenlenmiştir. 2012 yılında hayata geçirilen İş’te Seminer toplantıları ile muhtelif konularda eğitici ve ufuk açıcı seminerler düzenlenmektedir. Yeni Türk Ticaret Kanunu, Basel II, Kamu Ar-Ge Hibe ve Teşvikleri gibi konuların işlendiği bu toplantılar kapsamında 2014 28 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası, dünya ekonomisindeki gelişmelere paralel olarak firmaların içinde bulundukları değişim ve dönüşümü yakından takip etmektedir. İŞ’TE KOBİ’nin 2014 yılında uluslararası yarışmalardan kazandığı ödüller: Ödül Alan Site Organizasyon İsmi Kategori Ödül Seviyesi SUNUMATİK Creativity International Awards Apps-Utility/ Productivity Gold Award Interactive Media Awards B2B Outstanding Achievement SUNUMATİK WebAward 2014 Professional Services Outstanding Website SUNUMATİK 2014 Davey Awards Websites - Homepage Silver Award İŞ’TE KOBİ yılı Mayıs ayı içerisinde İstanbul, Konya ve Kayseri’de “Çin’de Başarmak” konulu bir toplantı serisi düzenlenmiştir. Söz konusu toplantılarla Çin ile ticaret yapan ve yapmak isteyen KOBİ’lere bu pazarda nasıl başarılı olabileceklerine ilişkin tecrübe ve bilgi birikimi aktarılmıştır. İŞ’TE KOBİ internet sitesine 2014 yılında 4 yeni uluslararası ödül Başta KOBİ’ler olmak üzere, çeşitli ölçekteki firmaların yakından takip ettiği İŞ’TE KOBİ internet sitesinin (istekobi.com.tr) üye sayısı 2014 sonunda 68 bine yaklaşmıştır. İŞ’TE KOBİ, KOBİ’lerin kolaylıkla İngilizce ve Türkçe firma tanıtım sunumu yapmasını sağlayan yenilikçi SUNUMATİK (sunumatik. com.tr) uygulaması ile aldığı ödüller de dahil olmak üzere, 2014 yılında uluslararası yarışmalardan kazandığı 4 yeni ödül ile, toplam ödül sayısını 34’e yükseltmiştir. Etkin risk yönetimi anlayışı Tarım sektöründe faaliyet gösteren müşterilere ilişkin kredi başvurularının etkin risk yönetimi unsurları barındıran standardize edilmiş tahsis süreçlerine tabi olması ve bu sayede sağlıklı ve kârlı bir tarım kredi portföyü yaratılması amacıyla tarım kredisi risk değerlendirme süreçlerinde geliştirmeler yapılmıştır. Tarımla iştigal eden müşterilerin gelir ve giderlerinin sağlıklı olarak hesaplanması için TARDES’ten temin edilen bazı veriler tahsis sürecine entegre edilmiştir. Bu sayede, ürün fiyatlarında veya maliyetlerinde yaşanan değişikliklerin müşteri risk seviyesine doğru ve hızlı bir şekilde yansıtılması sağlanmıştır. Bununla birlikte; tarım firmalarının mali ve ödeme performanslarına ilişkin verilerin yanı sıra, tarımsal faaliyetlerine özel dinamiklerin sistematik olarak ticari kredi müşteri değerlendirme sürecine dahil edilmesi amacıyla tarım skorkart uygulaması geliştirilmiştir. Böylelikle, sektöre has değişkenlerin İş Bankası tarım kredi riski değerlendirilme sürecinde proaktif olarak dikkate alınması sağlanmıştır. İş Bankası teminat yönetimine ilişkin çalışmalarını 2014 yılında da sürdürmüş; teminat güncelleme oranlarının yükseltilmesi ve veri kalitesinin iyileştirilmesine yönelik izleme ve raporlama çalışmaları ile sistemsel geliştirme faaliyetlerine devam etmiştir. İş Bankası 2014 yılında Gartner tarafından “Entegre Pazarlama Performansı” kategorisinde ödüllendirilerek “CRM Mükemmellik Ödülü” alan ilk Türk Bankası olmuştur. Bireysel Bankacılık Sürdürülebilir kârlı büyüme stratejisi çerçevesinde müşteri odaklı çalışmalar yürüten İş Bankası, faaliyetlerinde müşteri haklarını ön planda tutmakta, ürün ve hizmetlerini sunarken kalite odaklı bir yaklaşım benimsemektedir. İş Bankası’na bireysel bankacılıkta rekabet avantajı sağlayan başlıca özellikler; »» ülke genelinde sahip olduğu geniş şube ve Bankamatik ağı, »» yetiştirdiği yüksek nitelikli insan gücü, »» yenilikçi çözümlerle her geçen gün zenginleşen geniş ürün gamı, »» müşteri analitiği ve kampanya yönetimi yetkinlikleri, »» güçlü teknolojik altyapısı ve »» hizmet sunumunda sağladığı kanal çeşitliliğidir. Müşteri yönetimi çalışmaları İş Bankası müşterileri ile karşılıklı olarak fayda yaratma anlayışına dayalı ilişkiler kurmakta ve bu ilişkileri uzun erimli olarak sürdürmektedir. Bireysel bankacılık müşterileri; içinde bulundukları yaşam evreleri, Banka ile süregelen ilişki evreleri, kanal kullanımları ile ihtiyaç ve beklentileri dikkate alınarak 24 adet alt segmentte izlenmektedir. İş Bankası, belirlenen alt segmentlere özel değer önerileri oluşturmakta ve müşterilerine sunmaktadır. Etkin müşteri analitiği ve kampanya yönetim çalışmaları İş Bankası 2014 yılında geniş müşteri tabanını daha iyi tanıyabilmek ve müşteri ile kurulan ilişkinin en uygun kaynak tahsisi ile yönetilmesine katkı sağlamak amacıyla; »» müşteri segmentasyonu, »» kredi kartı segmentasyonu, »» yaşam boyu değer, »» müşteri erimesi, »» satın alma olasılığı gibi analitik modelleri aktif olarak kullanmaya devam etmiştir. Çok kanallı entegre kampanya yönetimi altyapısı çerçevesinde şube, İnternet Şubesi, Telefon Şubesi, Bankamatik, e-posta ve SMS kanalları bütünleşmiş bir biçimde kullanılmakta ve çok sayıda kampanya eş zamanlı olarak yürütülmektedir. İş Bankası çok kanallı, çok aşamalı ve kişiselleştirilmiş müşteri etkileşimleri gerçekleştirebilme ve müşteri anlık işlemlerine dayalı gerçek zamanlı kampanya yapabilme yetkinliğine sahiptir. Analitik modelleri ve müşteri temas kurallarını baz alarak doğru müşteriye, doğru teklifi, doğru zamanda sunmak üzere 2013 yılında hayata geçirilen pazarlama optimizasyonu uygulaması 2014 yılında daha da geliştirilerek kullanılmaya devam edilmiştir. İş Bankası, bu uygulama kapsamında dünyanın en prestijli değerlendirme kuruluşlarından Gartner tarafından “Entegre Pazarlama Performansı” kategorisinde “2014 CRM Excellence Bronze” ile ödüllendirilmiştir. Banka böylece bu kategoride “CRM Mükemmellik Ödülü” alan ilk Türk Bankası olmuştur. İş Bankası yine optimizasyon uygulaması ile tüm dünyada saygınlığı kabul edilmiş Global Business Excellence tarafından da “Outstanding Innovation” ödülüne layık görülmüştür. İş Bankası şubelerindeki gişe servislerinin satış potansiyelinin değerlendirilmesi amacıyla geliştirilen Gişe Fırsatları Uygulaması kapsamında müşteri bazında görüntülenen satış teklifleri doğrultusunda gişe servisine gelen müşterilerin bilgi güncellemeleri ve satışı kolay ürünlerin satışı yapılmaktadır. (*) Piyasa payları, faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarında katılım bankaları hariç tutulmuştur. (**) Kredili mevduat hesapları dâhildir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 29 FAALİYETLER 2014 yılında İş Bankası, bireysel krediler ile mevduat ve yatırım ürünlerinde güçlü büyümesini sürdürmüştür. 2014 Aralık ayı itibarıyla sektörde kredi kartları ve tüketici kredilerinin oluşturduğu bireysel krediler geçen yıla oranla %7,1 oranında büyüyerek 342,6(*)(**) milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde İş Bankası, sektörün üzerinde bir büyüme ile bireysel krediler bakiyesini %10,2 oranında artırarak 42,4(**) milyar TL’ye ulaştırmıştır. Banka, bu anlayışla hayata geçirmiş olduğu ilişki evreleri bankacılığı programı kapsamında yeni kazandığı bireysel müşterilerle ilişkilerin sağlıklı bir biçimde yürütülmesini sağlamak üzere “hoş geldin” ve “aktivasyon” çalışmaları gerçekleştirmektedir. “Tutundurma” ve “sadakat” faaliyetleri kapsamında ise, müşterilere İş Bankası ürün ve hizmetleriyle ilgili sürekli bilgi aktarılmakta, ödüllü kampanyalar ve farklı etkinlikler düzenlenmektedir. Müşterilerin Banka ile ilişki düzeyini sistematik olarak ölçümleyen müşteri erimesi modelinin ortaya koyduğu sonuçlar doğrultusunda ise “elde tutma” ve “geri kazanım” iletişim çalışmaları yürütülmektedir. 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ İş Bankası Türkiye Müşteri Memnuniyeti Endeksi sonuçlarına göre özel bankalar arasında “Bireysel Bankacılık” ile “Kredi Kartı” alanlarında birinci olmuştur. İş Bankası: Son 5 yıldır bireysel bankacılıkta en memnun olunan banka İş Bankası 2014 yılında açıklanan Türkiye Kalite Derneği’nin yürüttüğü Türkiye Müşteri Memnuniyeti Endeksi sonuçlarına göre özel bankalar arasında “Bireysel Bankacılık” ile “Kredi Kartı” alanlarında birinci olmuştur. Böylece Banka, “Bireysel Bankacılık” alanında üst üste beşinci kez, toplamda ise altıncı kez birinciliği elde etmiştir. Banka “Kredi Kartı” alanında ise “Maximum Kart” ile toplamda 4 kez birincilik elde etmiştir. Çocuklarının geleceğine bugünden yatırım yapmak isteyenler için tasarlanmış, tasarrufun simgesi ve aynı zamanda çocuklara yönelik marka olan Kumbara Fonu çatısı altında çocuklara yönelik etkinlikler yapılmaktadır. Ayrıca Effie Türkiye Reklam Etkinliği Yarışması 2014 sonuçlarına göre Kartlı Ödeme Sistemleri kategorisinde bu yıl en büyük ödül, Gümüş Effie ile İş Bankası’nın “Maximum Kart aynı zamanda Müzekart” hizmetine verilmiştir. Gençlere İş’te Üniversiteli Bankacılık Hizmet Paketi, gençlik döneminin tüm finansal ihtiyaçlarına cevap vermeyi öngörmektedir. İş’te Üniversiteli Kredi Kartı ise yaşam boyu sürecek ve gelişecek kredi kartı ilişkisinin ilk adımını oluşturmaktadır. İş Bankası, gençlerle öğrencilik yıllarında kurduğu ilişkiyi korumakta, mezuniyeti takiben müşteri kart limitlerini güncellemeyi sürdürmektedir. Araştırma şirketi Ipsos tarafından gerçekleştirilen anketin sonuçlarına göre bankacılık kategorisinde 2014 yılında en sevilen banka İş Bankası olmuştur. Yaşam evreleri bankacılığı İş Bankası, yaşam evresi bankacılığı yaklaşımı çerçevesinde çocuklara, gençlere ve emeklilere yönelik çalışmalar yürütmektedir. Çocuklara İş Bankası ile çocuklar arasındaki ilk iletişim İş Bankası Kültür Yayınları aracılığı ile kurulmaktadır. Türkiye’deki en prestijli ve lider yatırım fonlarından olan Kumbara Fonu ve Çocuk Hesabı Banka’nın çocuklar ile kurduğu hizmet ilişkisinin omurgasını oluşturmaktadır. Kumbara Fonu, 2014 yıl sonu itibarıyla A Tipi fon endüstrisinde tutar bazında %22,8’lik payla Türkiye’deki en büyük A tipi fon olma özelliğini korumuştur. Banka tarafından 12-18 yaş arası çocuklara yönelik sunulan İlk İmza Hesabı ile çocukların kendi hesaplarını yönetme yetkinliğini geliştirmeleri ve tasarruf alışkanlığı kazanmaları hedeflenmektedir. İş Bankası’nın üniversiteli gençler için sunduğu bankacılık hizmetlerini bir araya getirdiği markası İş’te Üniversiteli kapsamında gençlerin ilgi gösterdiği çeşitli kampanyalar ve etkinliklerin duyurusu amacıyla üniversite gençliğine yönelik tanıtım ve iletişim faaliyetleri yürütülmüştür. Emeklilere İş Bankası Emekli Paketi ile aktif çalışma hayatları boyunca geniş bireysel ürün yelpazesiyle hizmet sunulan müşterilere emeklilik döneminde de katma değeri yüksek hizmet sunmayı amaçlamaktadır. İş Bankası’nın toplam mevduatı 133,6 milyar TL’ye ulaşmıştır. Banka’nın başlıca fon kaynağını oluşturan mevduat 2014 yıl sonu itibarıyla 133,6 milyar TL’ye ulaşmıştır. Banka’nın pazar payı toplam mevduatta %13,5(*), TL tasarruf mevduatında %15,2(*) ve toplam vadesiz mevduatta ise %16,1(*) seviyesinde gerçekleşmiştir. 2014 yılında da İş Bankası’nın piyasadaki rekabet gücünün ve piyasa payının korunmasının yanı sıra mevduat hacminin sürdürülebilir biçimde büyütülmesini teminen mevduat tabanının genişletilerek müşteri sayısının artırılmasına yönelik çalışmalara devam edilmiştir. Bu kapsamda, 2014 yılında, toplam mevduat hacminde, Banka’nın geniş hizmet ağı ve üstün hizmet kalitesi sayesinde taban mevduat artışı ile desteklenen istikrarlı bir büyüme sağlanmıştır. İş Bankası tüketici kredilerinde %17,5 oranında büyüme sağlamıştır. 2014 Aralık ayı itibarıyla sektörde tüketici kredileri %13,3’lük artışla 269,9(*)(**) milyar TL hacme erişirken, İş Bankası’nın tüketici kredileri aynı dönemde %17,5 oranında artışla 33,3(**) milyar TL’ye ulaşmıştır. İş Bankası’nın tüketici kredilerine ilişkin piyasa payı gelişimini olumlu yönde etkileyen ve müşteriler nezdinde bir prestij unsuru olarak algılanan proaktif hazır kredi limit belirleme çalışmaları başta maaş anlaşmalı müşteriler ile kamu ve özel sektör çalışanları ve emekliler olmak üzere muhtelif müşteri kitlelerine yönelik olarak sürdürülmektedir. İhtiyaç kredileri alanında hızlı bir gelişim kaydedilmiştir. Sektörde ihtiyaç kredileri, 2014 yıl sonu itibarıyla bir önceki yıla göre %15,3 oranında artışla 148,8(*)(**) milyar TL düzeyine ulaşmıştır. İş Bankası’nın ihtiyaç kredisi bakiyesi ise aynı tarih itibarıyla sektörün oldukça üzerinde %22,8’lik bir oranda artarak 18,8(**) milyar TL olmuştur. 2014 yılı boyunca, müşterilerin İş Bankası ile süregelen ilişki evreleri, çalışma durumları, davranış kalıpları ve ihtiyaçları gözetilerek, bir bölümü proaktif hazır limit çalışmaları ile desteklenmek suretiyle farklı kurgu ve fiyatlama modeline dayalı (*) Piyasa payları, faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarında katılım bankaları hariç tutulmuştur. (**) Kredili mevduat hesapları dâhildir. 30 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası 2014 yılında konut kredilerinde sektör ortalamasının üzerinde bir gelişim sağlamıştır. ihtiyaç kredisi kampanyaları düzenlenmiş ve her bir kampanyaya özgü olarak müşteri bazında kişiselleştirilmiş iletişim faaliyetleri yürütülmüştür. Perakende satış gerçekleştirilen mağazalarda müşteriye nakit kredi tahsisine imkan sağlayacak olan ve POS kredisi olarak bilinen sisteme ilişkin teknik altyapı çalışmaları ve uygulama testleri tamamlanmıştır. Aralık ayında Nakitnet olarak adlandırılan söz konusu sistem hayata geçirilmiş ve pilot uygulama başlatılmıştır. Kredili Mevduat Hesabı (Ek Hesap) 2014 yıl sonu itibarıyla İş Bankası’nın kredili mevduat hesabı bakiyesi önceki yıla göre %35,4 artış göstererek 444 milyon TL düzeyine ulaşmıştır. Ek hesap ürününün satışına yönelik çalışmalar geliştirilerek sürdürülmüştür. 10 bini aşkın müşteriye taşıt kredisi İş Bankası’nın bireysel taşıt kredisi bakiyesi 2014 yıl sonunda 952 milyon TL seviyesinde gerçekleşmiştir. İş Bankası 2014 yılı içerisinde 10 bini aşkın müşteriye bireysel taşıt kredisi kullandırmıştır. 2014 yılında Banka’nın bireysel taşıt kredilerinde pazar payı %15,2(*) olarak gerçekleşmiştir. Bireysel taşıt kredisi piyasa payının korunması amacıyla sektörde yer alan taşıt markaları ile yakın işbirliği sürdürülmüş, Türkiye’de faaliyet gösteren belli başlı taşıt firmaları ile kampanyalar düzenlenmeye devam edilmiştir. İş Bankası Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında konut ve işyeri sahiplerinin ihtiyaç duyacağı finansmana yönelik olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile ilk kez protokol imzalayan banka olmuştur. Kentsel Dönüşüm Projesi’nde vatandaşların ihtiyaç duyacağı finansman desteği konusunda sektörde ilk olarak İş Bankası tarafından hizmete sunulan kredili ürünlerin duyurulması kapsamında kentsel dönüşümün yoğun olduğu illerde reklam ve saha tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. İş Bankası, kentsel dönüşüm kredisi ürününde liderliğini %46’lık payla sürdürmektedir. Bu kapsamda, yaklaşık 92 milyon TL tutarında kredi ile 2014 yılında en çok kredi kullandıran banka İş Bankası olmuştur. Banka, 2014 yıl sonu itibarıyla 280 adet tamamlanmamış konut projesini değerlendirmiş; söz konusu projelerin 156 adedine dahil olmuştur. İş Bankası böylece devam etmekte olan anlaşmalı tamamlanmamış konut projesi sayısını 399 adede yükseltmiştir. Ayrıca yurt dışı yerleşik müşterilere konut kredisi tahsis edilmesine yönelik ürün geliştirme çalışmaları tamamlanmıştır. Süreç İyileştirme/Geliştirme 2014 yılı içerisinde bireysel kredi tahsis süreçlerinde yapılan geliştirmeler sonucunda şubeler üzerindeki iş yükü ve operasyonel risk azaltılmış; müşteri memnuniyetinde gelişim sağlanmıştır. Ayrıca, bireysel kredi fiyatlama süreçlerinin iyileştirilmesine yönelik olarak yürütülen proje sonuçlanmıştır. Bu proje sonucunda müşteriler Banka’daki varlıkları ve geçmiş ödeme performanslarına göre skorlamaya tabi tutulurken, kredi türü özelinde İş Bankası pazar payı ve kâr hedefleri doğrultusunda bireysel kredi fiyatlama talepleri otomatik olarak yanıtlanabilecek hale getirilmiştir. Kartlı ödeme sistemleri pazar payında artış İş Bankası; »» 6.529.331 adet kredi kartı »» 61,3 milyar TL tutarında kredi kartı cirosu ve »» %13,3 oranındaki ciro bazlı piyasa payıyla Türkiye kartlı ödeme sistemleri piyasasının önde gelen bir katılımcısıdır. Banka, 2014 yılı içerisinde kredi kartı sayısı, hacmi ve üye işyeri hacmi olmak üzere üç temel göstergede piyasa payı artışı sağlamıştır. Yaklaşık 310 bin Maximum üye işyeri İş Bankası kredi kartı müşterilerine yaklaşık 310 bin aktif Maximum üye işyeriyle hizmet sunmaktadır. 2014 yılı boyunca, dönemsel, sektörel ve üye iş yerleri özelinde düzenlenen kampanyalar ile Maximum Kart kullanıcılarına ilave taksit, taksit erteleme, ekstra MaxiPuan ve hediye ürün avantajları sağlanmıştır. Pek çok sektörde, farklı segmentlere hitap eden yoğun kampanya planlaması ile kart kullanıcılarına avantajlı alışveriş olanağı sunulmuş, mevcut marka paylaşım ortaklığı işbirliğinin olumlu etkisiyle Maximum üye işyerlerinde İş Bankası kartlarının artan oranda tercih edilmesi sağlanmıştır. (*) Piyasa payları, faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarında katılım bankaları hariç tutulmuştur. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 31 FAALİYETLER Ayrıca, harcama davranışlarından nakde ihtiyacı bulunduğu anlaşılan müşterileri anında ihtiyaç kredi başvurusuna yöneltmek ve şubelerde sıra numarası alan müşterileri de şubelerden ihtiyaç kredisi başvurusuna yönlendirmek amacıyla anlık veriye dayalı dinamik iletişim faaliyetleri yürütülmüştür. İhtiyaca göre tasarlanan ürün ve kampanyalarla konut kredilerinde %15,4 oranında büyüme 2014 yıl sonu itibarıyla sektörde konut kredisi bakiyesi %13,5’lik artışla 114,9(*) milyar TL olurken, İş Bankası aynı dönemde konut kredilerinde %15,4 oranında artış kaydederek 13,6 milyar TL’lik bakiyeye ulaşmıştır. 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ Zenginleşen hizmet yelpazesi İş Bankası; »» Maximum Kart, »» mil programı altyapısına sahip Maximiles, »» mil programı altyapısı içeren ve Mercedes-Benz marka binek araç sahibi müşterilere sunulan MercedesCard, »» doğaya duyarlı müşteriler için Maximum TEMA Kart ve »» ön ödemeli kart ürünü MaxiPara Kart ile kartlı ödeme sistemleri alanında farklı beklentileri olan müşterilerine özel çözümler sunmaktadır. İş Bankası 2014 yılında da ürün çeşitliliğini artırmaya odaklanmıştır. »» Tüm kredi kartları arasında sadece İş Bankası kartlarında bulunan T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı tüm müze ve ören yerlerinde 1 ay süre ile geçerli ücretsiz Müzekart özelliği, »» Kredi kartı aidatı ödemek istemeyen müşterilere yönelik hazırlanan “Maximum Aidatsız Kredi Kartı” ve “İş’te Üniversiteli Aidatsız Kredi Kartı”nın 2014 yılı içerisinde müşterilerin tercihine sunulması, »» Bankamatiklerden Visa, MasterCard ve American Express logolu kartların yanı sıra Çin menşeli UnionPay logolu kartlarla para çekme ve bakiye sorma işlemlerine aracılık edilmesi, »» Belirli bir dönem için ve belirli bir işlem hacmine kadar sabit bir ücret dışında herhangi başka bir komisyon ya da ücret tahsilatı yapılmayan 5 adedi standart, 5 adedi Maximum olmak üzere 10 farklı tarife hizmeti sunan Sabit Tarifeli POS uygulaması, »» T.C. Dışişleri Bakanlığının vize ücretlerinin elektronik ortamda tahsil edilmesi çalışmaları kapsamında Bakanlığa özel geliştirilen kiosklar, 32 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası artan ürün çeşitliliğiyle farklı beklenti ve ihtiyaçları olan müşterilerine etkin ve hayatı kolaylaştıran çözümler sunmaktadır. »» İş Bankası ile T.C. Maliye Bakanlığı arasında imzalanan protokoller çerçevesinde, Gayri Menkul Sermaye İradı Vergisi (GMSİV) ödemelerinde, İnternet Şubesi ve Çağrı Merkezi üzerinden de Banka kredi kartlarının kullanılması ile farklı beklenti ve ihtiyaçları olan müşterilerine etkin ve hayatı kolaylaştıran çözümler sunulmaktadır. Uluslararası kart ihraç ve kart kabul hizmet ağı genişliyor. İş Bankası bölgesel ve küresel Banka olma yolundaki hedefleri doğrultusunda çalışmalarına 2014 yılında da devam etmiştir. Bu kapsamda yapılan çalışmalar çerçevesinde; »» Gürcistan’da VISA ve MasterCard logolu kartların kabul edilmesi için gerekli sertifikasyonların ve teknik geliştirmelerin tamamlanmasıyla POS tahsisine, »» Kosova’da VISA logolu Bankamatik kartı verilebilmesi için VISA nezdinde gerekli sertifikasyonların alınmasıyla birlikte Bankamatik kartı tahsis edilmesine başlanmıştır. Kredi kartı müşterilerine yönelik geliştirilen projeler İş Bankası kredi kartı müşterilerine sunduğu ayrıcalık ve kolaylıklara 2014 yılında da devam etmiştir. Yeni bölgesel projeler ve ortak kart projeleri de hayata geçirilmiştir. Bu çerçevede; »» çevreye duyarlı müşterilerin kullanımına sunulmak üzere ‘Maximum TEMA Şirket Kredi Kartı’ ve »» Türk Tabipleri Birliği (TTB) logolu “TTB Platinum Kart” ürünleri geliştirilmiştir. Ayrıca, İstanbul Kartal Belediyesi ile yürütülen ortak çalışma ile Belediyenin vatandaşlarına yönelik yaptığı sosyal yardım çalışmalarının ön ödemeli kart aracılığıyla sunulması için ortak logolu MaxiPara Kartal Kart uygulaması başlatılmıştır. Sinema, eğlence, kültür ve sanat Maximum’da İş Bankası sinema, eğlence, kültür ve sanat alanındaki işbirlikleri ile Maximum Kart müşterilerine ayrıcalıklı hizmet sunumuna devam etmiştir. Maximum Kart sponsorluğu altında 27 ilde 66 lokasyonda bulunan Cinemaximum salonlarının yanı sıra kendi alanlarında önemli konumda bulunan çeşitli üye işyerlerinde sunulan indirim ayrıcalıkları ile Maximum markasına duyulan sadakat ve yakınlık güçlendirilmiştir. Cinemaximum projesi kapsamında Maximum Kart sahibi müşteriler için yürütülen hediye bilet ve ürün promosyonlu kampanyaların yanı sıra özel gösterim, ön gösterim, gala gibi etkinliklere 2014 yılında da devam edilmiştir. Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu sene de !F İstanbul Uluslararası Bağımsız Filmler Festivali ve !F Müzik Festivali ile yapılan işbirliği kapsamında Maximum Kart müşterilerine birçok ayrıcalıklı imkân sunulmuştur. İş Bankası, müşterilerini geleneksel mevduat ve yatırım ürün gamının yanı sıra sektörde fark yaratan ürünler aracılığıyla küçük tutarlarla düzenli tasarrufa yönlendirmektedir. İş Bankası yenilikçi ürünlerle tasarruf bilincini yaymaya devam ediyor. Kurulduğu 1924’ten itibaren Türkiye’de tasarrufun öncüsü olan İş Bankası, tasarruf bilincinin toplumda yerleşmesi ve bireysel tasarrufların gelişmesine, müşteri ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulan farklı ürün ve hizmetleriyle katkıda bulunmaktadır. İş Bankası müşterilerini geleneksel mevduat ve yatırım ürün gamının yanı sıra bireysel emeklilik, düzenli fon alımı, altın hesabı, Kumbara Fonu, Düzenli Birikim Talimatı, Üstü Kalsın gibi sektörde fark yaratan ürünler aracılığıyla küçük tutarlarla düzenli tasarrufa yönlendirmektedir. Yastık altında saklanan altınların Banka’da kayıt altına alınarak çalınma, kaybolma riski olmadan yatırıma konu edilebilmesi ve aynı zamanda ekonomiye kazandırılması amacıyla 2012 yılı Haziran ayından beri sürdürülmekte olan Altın Buluşmaları, 2014 Ocak ayı itibarıyla belirli şubelerde hafta içi her gün düzenlenecek şekilde genişletilmiştir. Üstü Kalsın Üstü Kalsın, tasarruf ve yatırım bilincini geliştirmeyi hedefleyen yenilikçi bir üründür. İş Bankası nezdinde kredi kartı ve yatırım hesabı bulunan herkes bu üründen yararlanabilmektedir. Hesap özeti toplam borcunun, tercih edilen bir üst limite yuvarlanarak aradaki farkın yatırım fonunda değerlendirilmesini sağlayan Üstü Kalsın ile müşterilerin harcama alışkanlıklarını değiştirmeden tasarrufa yönlendirilmeleri hedeflenmiştir. 2014 yıl sonu itibarıyla 171.002 adet Üstü Kalsın talimatı alınmış, bu çerçevede 42,2 milyon TL’ye yakın yatırım fonu hacmi yaratılmıştır. Maaş ödemelerinde tercih edilen banka İş Bankası 2014 yıl sonu itibarıyla 539.485’i SGK emeklisi olmak üzere yaklaşık 1,7 milyon kişinin maaş ödemesine aracılık etmektedir. İş Bankası tarafından maaş anlaşmalı bireylere sunulan özel ürün ve hizmetler müşteri sadakatine önemli katkıda bulunmaktadır. OGS ve HGS’de sağlanan rahatlık İş Bankası, köprü ve otoyol geçiş sistemleri işlem hacminde %47’lik pay ile piyasa liderliğini sürdürmektedir. Köprü ve otoyol geçişlerini kolaylaştıran Otomatik Geçiş Sistemi (OGS) cihazları ve Hızlı Geçiş Sistemi (HGS) etiketleri İş Bankası güvencesinde özel hizmetlerle araç sahiplerine sunulmaktadır. İş Bankası, bir önceki yıl sonunda 481.107 müşteriye sağlanan OGS cihazı sayısını 751.973’e; HGS etiketi adedini ise 805.417’ye çıkarmıştır. 2014 yılında İş Bankası OGS cihazları ile 181 milyon TL, HGS etiketleri ile de 127 milyon TL’lik otoyol ve köprü geçişi yapılmıştır. Western Union İş Bankası’nda 2014 yılında İş Bankası’nın tüm şubelerinde Western Union ile para gönderme ve alma işlemlerine aracılık edilmeye başlanmıştır. İş Bankası bireysel nakit yönetiminde güçlü konumunu sürdürmektedir. İş Bankası 2014 yıl sonu itibarıyla müşterilerine toplam 428 kurumun faturalarını İnternet Şubesi, Bankamatik, mobil bankacılık kanalları, şube gişeleri ya da otomatik ödeme yöntemleriyle ödeme olanağı sunmaktadır. Banka, 2015 yılında fatura ödemelerine aracılık edilen kurumların artırılmasına yönelik çalışmalarına devam edecektir. İş Bankası, Sınırsız Otomatik Servis-SOS/ Maksimum Hesap uygulamaları ile müşterilerine hesaplarında bulunan ve günlük işlemler için gerekli tutarların dışındaki serbest bakiyelerin yatırım fonu alımına otomatik olarak yönlendirilmesine imkân sunmaktadır. 2014 yıl sonu itibarıyla, SOS talimat adedi 1.342.795, vadesiz TL hesaptaki atıl tutarın otomatik likit fon alımı suretiyle yatırıma dönüştürülmesini sağlayan Maksimum Hesap talimat adedi ise 809.382’ye ulaşmıştır. Anadolu Sigorta ve Anadolu Hayat Emeklilik ile sinerjik işbirliği Anadolu Sigorta ve Anadolu Hayat Emeklilik ile devam eden güçlü işbirliği kapsamında İş Bankası; »» elementer sigorta, »» hayat sigortası ve »» bireysel emeklilik ürünlerini geniş bir yelpazede ve etkin bir hizmet anlayışıyla müşterilerine sunmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 33 FAALİYETLER Maximum Kart’ın kiteboard sporuna verdiği desteğin vurgulanması amacıyla İş Bankası kiteboard milli sporcuları Merve Ceylan ve Salih Alexander Çakır’a Maximum Kart markası ile sponsor olmuş ve sporcuların Maximum Kiteteam markası altında yarışmalarını sağlamıştır. Ayrıca, yıl içerisinde gerçekleştirilen Kiteboard Dünya Şampiyonası’na Maximum Kart markasıyla co-sponsor, Kiteboard Turkish Open Şampiyonası’na ise isim sponsoru ve ana sponsor olmuştur. 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ Bireysel emeklilik hesabı: Müşteri sadakatine güçlü katkı Bireysel Emeklilik Sistemi, tasarrufların uzun vadeli yatırıma yönlendirilmesi ile bireylere emeklilik döneminde ek gelir imkanı sağlayan ve devlet tarafından teşvik edilen bir sistemdir. Anadolu Hayat Emeklilik’in acenteleri olan İş Bankası şubelerinden açılan bireysel emeklilik hesabı sayısı 2014 yıl sonu itibarıyla 737.856’ya ulaşmıştır. Anadolu Hayat Emeklilik 2014 yılında katılımcı sayısı, katkı payı tutarı ve fon büyüklüğünü en çok artıran şirket olmuştur. Elementer sigorta ürünleri çalışmaları İş Bankası ve Anadolu Sigorta işbirliği kapsamında, sigorta müşteri portföyünün çeşitlendirilmesi amacıyla, kullandırılan kredilere uygun sigorta ürünlerinin sağlanmasına ve satış kanallarının güçlendirilmesine yönelik uygulamalar 2014 yılında da sürdürülmüştür. İş Bankası’nın 2014 yılı içerisinde hayat dışı sigorta branşında gerçekleşen prim üretiminde, geçen yıla göre önemli oranda artış sağlanmış ve pazar payı kazanılmıştır. Banka, 2014 yıl sonu itibarıyla hayat ve elementer sigorta ürünleri ile bireysel emeklilik işlemlerinden elde ettiği toplam komisyon gelirlerini yıllık bazda %24 oranında artırmıştır. İş Bankası Özel Bankacılık, 2014 yılında Euromoney Özel Bankacılık ve Varlık Yönetimi araştırmasında 2 kategoride Türkiye’nin en iyi bankası seçilmiştir. Özel Bankacılık İş Bankası Özel Bankacılık 2014 yılında yatırım ürün yelpazesini genişletmeye ve müşteri risk algısına uygun alternatif getiri seçenekleri sağlamaya yönelik faaliyetlerini sürdürmüştür. İş Bankası Özel Bankacılık, 2014 yıl sonu itibarıyla 13’ü özel bankacılık ihtisas şubesi olmak üzere toplam 34 şubedeki müşterilerinin 19 milyar TL tutarında varlık büyüklüğünü, alanında uzmanlaşmış kadrosuyla sunduğu uzun soluklu müşteri ilişkisini hedefleyen yüksek standartlı hizmetler ve müşteri risk/getiri beklentileriyle uyumlu yatırım ürünleri aracılığıyla yönetmektedir. Privia markalı bankacılık ürünleri Privia markalı bankacılık ürünleriyle, özel bankacılık müşterilerinin beklentilerine uygun ayrıcalıklı hizmet sunumunun sağlanmasına devam edilmiştir. Özel Bankacılık Şube Ağı 2014 yılında açılan Karşıyaka Özel Bankacılık/ İzmir ve Etiler Özel Bankacılık/İstanbul şubeleriyle, özel bankacılık hizmeti verilen ihtisas şube sayısı 13’e yükselmiştir. İş Bankası Özel Bankacılık etkinlikleri Özel bankacılık müşterileri, finans dışı alanlardaki beklentilerinin de karşılanması amacıyla oluşturulan veri tabanında yer alan beğeni ve ilgileri uyarınca, 2014 yılı boyunca çeşitli sanat, müzik, spor ve sinema etkinliklerinde ağırlanmıştır. İş Portföy Yönetimi A.Ş. ile işbirliği Müşterilere sunulan yatırım ürün yelpazesinin genişletilmesi ve özel bankacılık ihtisas şubelerinin üst düzey finansal hizmet verilen merkezler olarak faaliyet göstermesi amacına uygun olarak, İş Portföy Yönetimi A.Ş. ile acentelik sözleşmesi imzalanmıştır. Bu şubelerde İş Portföy Yönetimi A.Ş. uzman kadrosu işbirliği ile portföy yönetimi hizmetleri sunumuna başlanmıştır. Böylece, farklı piyasa koşullarında müşterilerin yatırım tercihlerine uygun yatırım fırsatlarının doğru zamanda tespit edilmesi ve uzman kadrolarca sunulması için gerekli hizmet modeli oluşturulmuştur. Euromoney Özel Bankacılık ve Varlık Yönetimi araştırmasında en iyi banka İş Bankası Özel Bankacılık, 2014 yılında dünyanın saygın finans ve bankacılık dergisi 34 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Euromoney’nin küresel özel bankacılık ve varlık yönetimi hizmetlerini değerlendirdiği araştırmasında “Yatırım Bankacılığı Yetkinlikleri” ve “Ticari Bankacılık Yetkinlikleri” kategorilerinde Türkiye’nin en iyi bankası seçilmiştir. Bir önceki yıla oranla, 2014 yılında Privia Kredi Kartı kullanımı %33 düzeyinde artış göstermiştir. 2015 yılında… İş Bankası Özel Bankacılık, 2015 yılında ihtisaslaşmış şube ağını genişletmeye devam edecektir. Banka, hizmet sunumunu değişen piyasa koşullarında ortaya çıkan müşteri ihtiyaçlarına uygun ürün çeşitlendirmesi ile geliştirmeyi sürdürecektir. 2015 yılında İş Portföy Yönetimi A.Ş. ile başlatılan işbirliği kapsamındaki portföy yönetimi faaliyetleri yoğunlaştırılacaktır. Ayrıca, aile varlıklarının yönetiminin sonraki nesillere de aktarılmasını sağlayacak şekilde tasarlanan “özel serbest yatırım fonu” kurulması da finansal bir çözüm olarak İş Portföy Yönetimi A.Ş. uzmanlığıyla müşterilere sunulacaktır. İş Bankası yurt içi bono ve tahvil ihraçları alanındaki lider konumunu korumuştur. Sermaye Piyasaları Borsa İstanbul’dan İş Bankası’na ödül Borsa İstanbul, 2014 yılında İş Bankası’nı 2013 yılı Borçlanma Araçları Piyasası’nda 123 üye içerisinden en fazla işlem hacmi gerçekleştiren kurum olarak ödüle layık görmüştür. Altın işlemlerinde yenilikçi bankacılık İş Bankası’nın altın depo hesabı ve yatırım hesabı müşteri bakiyesi toplamı 2014 yılı sonunda 34,5 ton olarak gerçekleşmiştir. Altın depo hesabında sektör liderliğini yıl boyunca sürdüren Banka’nın, 2014 yıl sonu itibarıyla piyasa payı %16,98 seviyesinde bulunmaktadır. Özel sektör borçlanma aracı ihraçlarında İş Bankası liderliği Hazine Müsteşarlığı borçlanma gereğinin düşük seyretmesi, yatırımcıların özel sektör tarafından ihraç edilen borçlanma araçları gibi alternatiflere daha fazla yönelmelerini sağlamaktadır. Bankacılık sektöründe de kaynak çeşitlendirmesi arayışı ile artan özel sektör borçlanma aracı ihraçları 2014 yılında da artarak devam etmiştir. “Şubelerde Altın Buluşmaları” ve “Kuyumcularda Altın Buluşmaları” hizmeti kapsamında ekonomiye kazandırılan ve “yastık altı” olarak tabir edilen fiziki altın bakiyesinde bir önceki yıla kıyasla 2014 yılında %96 oranında artış kaydedilmiştir. İş Bankası teknolojik altyapısının yaratıcı, pratik ve güvenli bir şekilde kullanılması ile kurgulanan “Kuyumcularda Altın Buluşmaları” hizmeti Türkiye’de bu alanda bir ilk olma özelliğini de taşımaktadır. İş Bankası, 2014 yılında da; »» uzun vadeli kaynak sağlanması, »» mevcut kaynak yapısının çeşitlendirilmesi, »» aktif-pasif bilanço kalemleri arasındaki vade uyumunun iyileştirilmesi ve »» kısa vade nedeniyle oluşan faiz riskinin önüne geçilmesi amacıyla farklı tür ve vadelerde borçlanma aracı ihraçları gerçekleştirmiştir. İş Yatırım ile sağlanan sinerji 2014 yılında İş Bankası, iştiraki İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile birlikte, Borsa İstanbul Pay Piyasası işlem hacminin %7,7’sini gerçekleştirmiştir. Bu işbirliği ile Türkiye’nin en yüksek hisse senedi işlem hacmi gerçekleştirilerek bu piyasada faaliyet gösteren 97 aracı kurum arasında uzun yıllardır süren liderlik korunmuştur. Yatırım fonu piyasasında liderlik İş Bankası’nın yatırım fonları pazar payı 2014 yıl sonu itibarıyla %23’tür. Sektördeki en yakın takipçisi ile arasındaki fark 7,84 puandır. Yatırım fonlarındaki sektör liderliğini 2014 yılında da sürdüren İş Bankası, A ve B tipi fonlarda da sırasıyla %36,97 ve %22,97 ile en yüksek pazar payına sahip fon kurucusudur. FAALİYETLER Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası’nda açık ara lider banka İş Bankası 2014 yılını Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası’nda 2,98 trilyon TL tutarında işlem hacmi ile lider konumda kapatmıştır. Banka %19,65 oranındaki pazar payıyla Türk sermaye piyasalarında uzun yıllardır koruduğu öncü ve lider konumunu pekiştirmiştir. İş Bankası 2014 yıl sonu itibarıyla gerçekleştirdiği toplam 95 adet, 34,2 milyar TL nominal değerde yurt içi bono ve tahvil ihracı ile toplam ihraçlar bazında sektörden %21,1 pazar payı almış ve lider konumunu korumuştur. Dolaşımda bulunan ihraçlar bazında ise İş Bankası %19,8 pazar payı ile sektörde açık ara liderliğini sürdürmüştür. Çocuklara yönelik geliştirilen ilk yatırım fonu olan İş Bankası Kumbara Fonu’nun katılımcı sayısı A tipi yatırım fonları sınıfında en yakın takipçisinin 12 katıdır. Kumbara Fonu’nun toplam portföy büyüklüğüyse tüm A tipi yatırım fonlarının %22,77’sini oluşturmaktadır. İş Bankası 2015 yılında da, »» müşteri tercihleri ve piyasa koşulları çerçevesinde tasarlanan yeni ürün ve hizmetleri, »» rekabetçi fiyatlama politikası ve »» kesintisiz ve kaliteli hizmet sunumunu sağlayan çok çeşitli hizmet kanalları ile para ve sermaye piyasası ürünleri ve altın işlemlerindeki piyasa paylarını geliştirmeye devam edecektir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 35 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ Hazine Yönetimi Gelişmiş ülke para politikalarında ayrışma ve küresel ekonomide yavaşlama endişeleri 2014 yılı, gelişmiş ülke merkez bankalarının genişlemeci para politikalarının seyri ve Fed’in faiz politikasının dikkatle takip edildiği bir yıl olmuştur. Gelişmekte olan ülkeler için kritik önem taşıyan bu unsurlar, likiditenin gelişmiş ülkeler lehine yeni bir dengeye yöneldiği endişeleri ile dönemsel olarak dalgalanmalar yaratmış ve piyasaları özellikle ilk yarıyılda olumsuz yönde etkilemiştir. Gelişmiş ülke para politikalarında meydana gelen ayrışmanın doğurduğu belirsizlikler ve arzu edilen seviyelere ulaşamayan küresel büyüme 2014 yılında ön plana çıkarken, petrol fiyatlarındaki düşüş, Orta Doğu ve Rusya kaynaklı jeopolitik riskler ve olası etkileri de piyasalarda dalgalanma yaratan diğer faktörler olmuştur. Sermaye hareketleri, piyasalarda dalgalanma ve TCMB’nin sıkı para politikası 2014 yılına politika faizini yükseltme kararı ile başlayan TCMB, yıl boyunca küresel piyasalardaki belirsizlik ve jeopolitik risk algısında yaşanan artışı da göz önüne alarak uyguladığı sıkı para politikasını korumaya özen göstermiştir. TCMB yılın ilk çeyreğinde faizlerde yaptığı değişiklikler ile portföy hareketlerindeki oynaklığın azaltılması ve TL’deki değer kaybının önlenmesini amaçlamıştır. İkinci çeyrekten itibaren ise gelişmiş ülke para politikalarındaki ayrışma sinyallerinin etkisiyle gelişmekte olan ülke piyasalarında yaşanan olumlu seyir paralelinde politika faizinde kademeli olarak indirime gitmiştir. İş Bankası sürdürülebilir kârlı büyüme stratejisi yoluyla bilanço yapısını daha da güçlendirmeyi hedeflemektedir. 2014 yılında döviz kurlarındaki oynaklık, bankacılık sektörü ve reel sektörün döviz ile borçlanma eğilimi üzerinde önemle durulmasını gerektirmiştir. Rezerv Opsiyon Mekanizması (ROM) aktif olarak kullanılmaya devam edilmiş ve TCMB’nin döviz rezervlerinin desteklenmesi amaçlanmıştır. Piyasa gelişmelerine göre ayarlanan döviz satım ihaleleri yoluyla da döviz likiditesinin kontrolü sürdürülmüştür. Finansal istikrarın devamlılığını teminen faiz politikası, zorunlu karşılıklar ve likidite yönetiminin bütünleşik olarak ele alındığı yaklaşım 2014 senesinde de korunmuştur. Böylece, kontrolsüz kredi büyümesi ve aşırı borçlanma eğiliminin önüne geçilerek, sermaye hareketlerindeki dalgalanmaların ve döviz kurlarındaki oynaklığın etkileri bertaraf edilmeye çalışılmıştır. Bankacılık sektörünün bilanço kompozisyonu Sektörün toplam aktif büyüklüğü 2014 yılında %15,5 oranında artarak 1.890(*) milyar TL seviyesine ulaşmıştır. 2014 yılı içinde artan küresel belirsizlikler ve dalgalanmaların etkisi ile birlikte, 2014 yılında 2013 yılının 10,3 puan altında bir aktif büyümesi söz konusu olmuştur. Fonlama maliyetlerinde yılın ilk yarısında yaşanan yükseliş, Türkiye ekonomisinin büyüme hızının küresel ekonominin seyri paralelinde yavaşlaması ve tüketime ilişkin alınan önlemler sonucu bankacılık sektöründe kredi artışı ivme kaybederek, 2013 yılı oranlarının gerisinde kalmıştır. 2013 yıl sonu itibarıyla kredi artış oranı %31,9 seviyesinde iken bu oran 2014 yılında 12,5 puan düşüşle %19,4 seviyesinde gerçekleşmiştir. Toplam kredilerin aktifler içindeki oranı ise 2013 yıl sonuna göre 2 puan artış kaydederek %62,3(*) düzeyine ulaşmıştır. Sektörün krediler ağırlıklı büyüme trendi 2014 yılında da devam ederken, menkul kıymetler portföyü 2014 yılında 2013 yılına göre %4,8 oranında büyümüş, buna karşın toplam aktifler içerisindeki payı 2013 sonuna göre 1,6 puan azalarak %15,6(*) seviyesinde oluşmuştur. Toplam mevduat büyüklüğü 2014 yılında TL bazında %11,6 oranında artış göstererek 987(*) milyar TL seviyesine ulaşmıştır. Aynı dönemde TL mevduat %11,7 oranında artarken, yabancı para mevduatın TL karşılığı %11,6 oranında büyümüştür. Yabancı para mevduatın ABD doları karşılığı ise %2,5 artış göstererek 2014 yıl sonunda 157,6(*) milyar ABD doları seviyesinde oluşurken, toplam mevduatın pasifler içerisindeki payı %54,1(*) seviyesinden %52,2(*)’ye gerilemiştir. Mevduatın ana fonlama kalemi olma özelliğini korumaya devam ettiği 2014 yılında, başta menkul kıymet ihraçları olmak üzere mevduat dışı kaynaklardan faydalanılmaya devam edilmiştir. Yurt içi ve yurt dışı piyasalarda yapılan menkul kıymet ihraçları aracılığıyla fon kaynaklarının çeşitlendirilmesi, kaynak maliyetlerinin azaltılması ve vade uyumsuzluğunun azami ölçüde giderilmesi amaçlanmıştır. İş Bankası’nda bilanço kompozisyonu etkin ve dinamik şekilde yönetilmeye devam edilmiştir. İş Bankası’nda bilanço yönetimi mevcut ürün ve hizmetler için gerekli kaynağın her an hazır olması, kredi ve yatırım portföyleri ile birlikte döviz ve likidite pozisyonlarının verimli şekilde yönetilmesi unsurlarını kapsamakta ve değişen piyasa koşulları çerçevesinde oluşturulan dinamik stratejiler ile sürdürülmektedir. (*) Faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarında katılım bankaları hariç tutulmuştur. 36 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası’nın toplam dış ticaret pazar payı %11,3 düzeyine ulaşmıştır. Güçlü risk yönetimi ve kaliteli bilanço yapısı İş Bankası’nın temel hedefi aktif kalitesine, maliyet kontrolüne ve etkin sermaye kullanımına odaklanmak suretiyle risk-getiri dengesini optimum seviyede oluşturmak ve sürdürülebilir kârlı büyüme stratejisi yoluyla bilanço yapısını daha da güçlendirmektir. Aktif-Pasif Yönetimi Riski Politikası ilkelerine uygun olarak yürütülen likidite, yatırım portföyü ve döviz pozisyonu idaresine ilişkin Hazine faaliyetleri kapsamında likidite, faiz ve kur riski unsurları, sürdürülebilir kârlılık ilkesinden ödün vermeksizin Banka risk iştahına paralel şekilde yönetilmiştir. Gelişmiş risk yönetimi modelleri tüm bankacılık faaliyetleri için kullanılmıştır. Piyasa gelişmeleri çerçevesinde, yapısal faiz oranı ile kur riskinin kabul edilebilir düzeylerde tutulması hedefiyle uyumlu olarak türev ürünler de dahil olmak üzere para ve sermaye piyasalarının sunduğu tüm imkanlardan faydalanılmıştır. Uluslararası Bankacılık İş Bankası, muhabir bankalarla ilişkilerini geliştirmeye ve çeşitlendirmeye 2014 yılında da devam etmiştir. İş Bankası, 126 farklı ülkede yerleşik yaklaşık 1.500 banka ile kurduğu muhabirlik ağı kapsamında; »» müşterilerine dış ticaret ürün ve hizmetlerini sunmuş, »» Türkiye ile 230’un üzerinde farklı ülke arasında yapılan dış ticaret işlemlerine aracılık etmiştir. 2014 yılında İş Bankası’nın Türkiye’nin toplam ihracatından aldığı pay %13,4, ithalatından aldığı pay %9,9 düzeyine yükselirken, toplam dış ticaret pazar payı ise %11,3 düzeyine ulaşmıştır. İş Bankası, müşterilerinin artan yatırım malı ithalatı ve enerji projeleri kapsamındaki finansman ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak, ihracat kredisi kuruluşlarının sigortası altında orta ve uzun vadeli finansman sağlanması amacıyla yeni anlaşmalar imzalamıştır. Bu doğrultuda, 2014 yılında Alman bankası DZ Bank AG ve Tayvan bankası The Export-Import Bank of The Republic of China ile çerçeve anlaşmaları imzalanmıştır. Ayrıca, Japan Bank for International Cooperation (JBIC) ile İş Bankası arasında imzalanmış olan yenilenebilir enerji projeleri finansmanı ile ithalatın finansmanına yönelik iki ayrı kredi sözleşmesinin vadelerinin bir yıl; The Export Import Bank of Korea (KEXIM) ile imzalanmış olan ve Kore bağlantılı şirketlere kaynak sağlanmasına yönelik kredi sözleşmesinin vadesinin ise iki yıl uzatımına ilişkin çalışmalar tamamlanmıştır. İhracat kredi kuruluşlarından ve bu kuruluşların sigortası ile muhabir bankalardan sağlanan krediler, 2014 yıl sonu itibarıyla bir önceki yıla göre kullanım tutarı bazında %11’in üzerinde artış göstermiştir. İş Bankası, ihracatçı müşterilerinin finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere İngiltere muhabirlerinden The Royal Bank of Scotland’dan sevk öncesi ve sonrası ihracatın finansmanında kullandırılmak üzere, Katar muhabirlerinden Doha Bank’tan ise dış ticaretin finansmanı amacıyla, her biri 25 milyon ABD doları tutarında birer yıl vadeli kredi sağlamıştır. İş Bankası SIBOS toplantıları ile uluslararası bilinirliğini artırmaktadır. İş Bankası, Dünya Bankalararası Finansal İletişim Topluluğu (SWIFT) tarafından Boston’da düzenlenen SIBOS (SWIFT International Banking Operations Seminar) fuar ve toplantılarına katılmıştır. SIBOS’a Viyana, Hong Kong, Amsterdam, Toronto, Osaka ve Dubai’den sonra yedinci kez stant açarak katılan İş Bankası yoğun ilgi görmüştür. Fuar süresince gerçekleşen toplantı ve etkinliklerde Banka’nın kurumsal tanıtımının yanı sıra ürün ve hizmetlerine yönelik bilgi paylaşımında bulunulmuş ve karşılıklı işbirliği imkânlarının artırılması değerlendirilmiştir. İş Bankası uluslararası hizmet kalitesi alanında yeni ödüller almıştır. İş Bankası, müşterilerinin yurt dışı havalelerindeki yüksek hizmet kalitesini sürekli geliştirmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 37 FAALİYETLER 2014 yılında İş Bankası’nın bilanço gelişimi sektöre paralel bir seyir izlerken, aktif kalemler içerisinde menkul kıymetler portföyünün payı %17,5’ten %17,2’ye gerilemiş, kredilerin payı ise %64,1’den %65,3’e yükselmiştir. Pasif kalemler içerisinde mevduat %56,2 pay ile önemini korurken, TL ve YP cinsinden ihraç edilen menkul kıymetler %69,9 büyümüştür. 2014 yılı içerisinde, 3 ay - 1 yıl vade aralığında 10,6 milyar TL nominal değerde yurt içi bono/tahvil, 10 yıla kadar uzayan vadelerde 3,3 milyar ABD doları tutarında yurt dışı tahvil ihracı gerçekleştirilmiştir. 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ Banka, bu alanda gerçekleştirdiği teknoloji yatırımları paralelinde ulaştığı hatasız işlem oranları ile muhabirleri tarafından 2014 yılında da ödüllendirilmeye devam etmiştir. Citibank NA, Commerzbank AG, HSBC Bank Plc, JP Morgan Chase Bank NA ve Wells Fargo Bank NA İş Bankası’na STP kalite ödülü sunmuşlardır. İki yeni sendikasyon kredisiyle dış kaynak temininde başarılı bir yıl tamamlanmıştır. İş Bankası, 2014 yılı Mayıs ve Eylül aylarında imzaladığı anlaşmalar ile yaklaşık 2,5 milyar ABD doları tutarında sendikasyon kredisi sağlamıştır. Sağlanan bu kaynaklar ile reel sektör şirketlerinin dış ticaret işlemlerinin finansmanına destek verilmiş ve ülke ekonomisinin gelişimine yapılan katkı sürdürülmüştür. İş Bankası ile muhabir bankalar arasında işbirliğine yönelik mutabakat belgeleri imzalanmıştır. İş Bankası, 2014 yılı içinde muhabir bankalarla iş geliştirmeye yönelik çalışmalar kapsamında, Güney Kore bankalarından Woori Bank ve Gürcistan bankalarından Bank of Georgia ile dış ticaretin finansmanı başta olmak üzere işbirliği alanlarını geliştirmek ve müşteriler için karşılıklı olarak geniş kapsamlı bankacılık hizmetleri verilebilmesine imkân sağlamak üzere mutabakat belgeleri imzalamıştır. Orta Vadeli Tahvil (Global Medium Term Note (GMTN)) Programı etkin bir biçimde kullanılmıştır. İş Bankası tarafından uluslararası piyasalarda farklı para birimlerinde ve çeşitli vadelerde borçlanma araçları ihracını mümkün kılarak, borçlanma kaynaklarında esneklik ve çeşitlilik sağlamak amacıyla 2013 yılında 1,75 milyar ABD doları limit ile bir GMTN Programı kurulmuştur. Program, 2014 38 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Yurt dışı kaynaklara erişim imkanları en etkin biçimde kullanılarak, uzun vadeli ve çeşitlendirilmiş fon kaynaklarına ulaşılmaya 2014 yılında da devam edilmiştir. yılı içerisinde limiti 5 milyar ABD dolarına artırılarak güncellenmiştir. Söz konusu program yoluyla 2014 yılı içerisinde tekil yatırımcılara yönelik olarak yapılan 1,8 milyar ABD doları tutarında 81 adet Eurotahvil ihracının (private placement) yanı sıra 1,5 milyar ABD doları nominal tutarında 2 adet piyasa işlemi niteliğinde Eurotahvil ihracı gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede, yıl içerisinde GMTN Programı altından çeşitli vade ve döviz cinslerinde yapılan ihraçların toplam hacmi 3,3 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. İş Bankası Eurotahvil ihraçlarına uluslararası piyasalardan yüksek talep gelmiştir. 2014 yılında İş Bankası tarafından GMTN programı altında gerçekleştirilen piyasa işlemi niteliğindeki ilk Eurotahvil ihracı 750 milyon ABD doları nominal tutarda ve 7 yıl vadeli olmuştur. İhraç, %5,00 kupon faiz oranı ve %5,226 getiri ile 25 Haziran 2014 tarihinde tamamlanmıştır. İhraca, yaklaşık 300 yatırımcıdan 4 katın üzerinde talep gelmiştir. İş Bankası, 2014 yılının piyasa işlemi niteliğindeki ikinci ihracını 30 Ekim 2014 tarihinde gerçekleştirmiştir. 750 milyon ABD doları nominal tutarlı ve 5,5 yıl vadeli ihracın kupon faizi %5,00, getirisi ise %5,14 olmuştur. İhraca, yaklaşık 300 yatırımcıdan 5 katın üzerinde talep gelmiştir. İş Bankası ile Avrupa Yatırım Bankası (EIB) arasında imzalanan kredi sözleşmeleri kapsamında yeni kaynaklar temin edilmiştir. İş Bankası ile EIB arasında 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamına giren ve EIB tarafından belirlenen kriterlere uyan konutlara verilecek kredilerin finansmanında kullandırılmak üzere 9 Mayıs 2014 tarihinde bir çerçeve anlaşması imzalanmıştır. Söz konusu anlaşma, konutlarda deprem güvenliği ve enerji verimliliğinin artırılması amacıyla kullandırılacak olan toplam 200 milyon Euro karşılığı azami 10 yıl vadeli kredi çekilişine olanak vermektedir. Söz konusu kaynak, EIB tarafından kentsel dönüşüm projeleri kapsamında kullandırılacak kredilerin finansmanı alanında Türk bankalarınca sağlanan ilk kredi olma özelliğini taşımaktadır. Kredi aynı zamanda, EIB ile bugüne kadar farklı amaçlarla kredi kullanmak üzere işbirliği yapan İş Bankası’nın EIB’den tüketici finansmanı amacıyla sağladığı ilk kredi mahiyetindedir. İş Bankası ile EIB tarafından imzalanmış olan diğer bir çerçeve sözleşme kapsamında; çalışan sayısı 250’ye kadar olan KOBİ’ler ile, çalışan sayısı 250 ile 3.000 arasında olan işletmelerin, işletme sermayelerinin ya da toplam maliyeti 50 milyon Euro tutarına kadar yatırımlarının finansmanında kullandırılmak üzere 22 Aralık 2014 tarihinde 123,6 milyon ABD doları ve 50 milyon Euro tutarında kredi kullanılmıştır. Kredinin nihai vadesi 8 yıl olarak belirlenmiştir. Havale akımlarına dayalı seküritizasyon işlemi ile bağlantılı 500 milyon ABD doları tutarında kaynak sağlanmıştır. Banka’nın 2004 yılında kurduğu havale akımlarına dayalı seküritizasyon programı kapsamında gerçekleştirilen bir işlem ile bağlantılı hazine finansmanı yoluyla 27 Ağustos 2014 tarihinde 500 milyon ABD doları tutarında nihai vadesi 10 yıl olan kaynak sağlanmıştır. İş Bankası müşterilerinin finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere uluslararası finansal kuruluşlardan yeni kaynaklar temin etmiştir. Sağlanan kaynaklar, kadın girişimciler ve kalkınmada öncelikli yörelerde faaliyet gösterenler dahil olmak üzere, OPIC tarafından belirlenen kriterlere uyan KOBİ’lerin finansmanında kullanılacaktır. Bu kaynak ile İş Bankası ve OPIC arasındaki ilk işbirliği sağlanmıştır. İş Bankası ile Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) arasında ekonominin çeşitli alanlarının finansmanına yönelik kredi sözleşmeleri imzalanmıştır. 19 Aralık 2014 tarihinde İş Bankası ile EBRD arasında, kadın girişimciler, enerji verimliliği projeleri ve tarım kredilerinin finansmanı amacıyla kullanılmak üzere 5 yıl nihai vadeli toplam 127,5 milyon ABD doları tutarında kredi anlaşmaları imzalanmıştır. Söz konusu kaynağın; »» 90 milyon ABD doları tutarındaki kısmı Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansmanı Programı (TurSEFF) kapsamında enerjinin etkin ve verimli kullanımı ile yenilenebilir enerji alanlarındaki faaliyetlerinin, »» 25 milyon ABD doları tutarındaki kısmı Türkiye Tarım İşletmeciliği KOBİ Finansman Programı (TurAFF) kapsamında Türkiye’nin kalkınmada öncelikli bölgelerine yönlendirilecek tarım kredilerinin, »» 12,5 milyon ABD doları tutarındaki kısmı ise Kadın Girişimci Kredisi (WiB) kapsamında kadın girişimcilerin sahip olduğu veya yönettiği KOBİ’lerin finansmanında kullanılmak üzere temin edilmiştir. Sınır Ötesi Bankacılık Faaliyetleri İş Bankası, sınır ötesi bankacılık faaliyetleri ve yurt dışında büyüme stratejisi çerçevesinde, başta Türkiye’nin yakın coğrafyasında yer alan ülkeler olmak üzere, Türkiye ile önemli ekonomik ve ticari ilişkileri bulunan pazarlarda varlığını tesis etmeye odaklanmıştır. Özellikle Türk firmalarının aktif olarak faaliyet gösterdiği bölgelerde, engin ve köklü bankacılık tecrübesi sayesinde müşterilerine kaliteli hizmet sunmak Banka’nın hedefleri arasında yer almaktadır. Bu kapsamda 2014 yılı için Azerbaycan, Balkanlar, Kafkasya, Orta Asya ve Orta Doğu pazarlarında incelemeler yapılmıştır. İş Bankası’nın K.K.T.C.’deki 16. şubesi olan Arasta-Lefkoşa Şubesi 2014 yılında faaliyete geçmiş, K.K.T.C.’deki en geniş şube ağına sahip banka unvanı korunmuştur. Ayrıca, 2014 yılı içinde Bağdat/Irak, Tiflis/Gürcistan, Prizren/ Kosova ve Edmonton-Londra/İngiltere Şubelerinin açılması ile bu ülkelerdeki Banka’nın ikinci şubeleri faaliyete geçirilmiştir. 2014 yıl sonu itibarıyla İş Bankası yurt dışında 14 farklı ülkede, 17’si Frankfurt/Almanya merkezli İşbank Almanya ve 15’i Moskova/ Rusya merkezli İşbank Rusya bünyesinde olmak üzere toplam 57 şube ve iki temsilcilik ile faaliyet göstermektedir. 2014 yıl sonu itibarıyla Banka’nın yurt dışı örgütünün aktif toplamı 8,9 milyar ABD doları, özkaynak toplamı 331 milyon ABD doları, net kârı 82,5 milyon ABD doları ve çalışan sayısı 882’dir. Alternatif Dağıtım Kanalları İş Bankası’nın Alternatif Dağıtım Kanallarındaki öncülüğünü rakamsal başarıları teyit etmektedir. İş Bankası, 2014 yılında %11 artışla 6.300 adede ulaşan toplam yurt içi ve yurt dışı Bankamatik sayısıyla Türkiye’nin en geniş ATM ağına sahip bankası olarak bu alandaki liderliğini sürdürmüştür. Bankamatik sayısı açısından en yakın özel banka ile İş Bankası arasında yaklaşık 2.000 adet fark bulunmaktadır. 2014 yılında İş Bankası Bankamatiklerini kullanan müşteri sayısı 8 milyon kişiyi aşarken internet bankacılığını kullanan müşterilerinin sayısı 2,3 milyon kişiye, mobil bankacılık kullanıcı sayısı ise bir önceki yıla göre %100 artış göstererek 1,5 milyon kişiye ulaşmıştır. Banka’nın ulaştığı bu rakamlar ve alternatif dağıtım kanallarındaki işlem zenginliği, ülkedeki finansal erişimin artırılmasına katkı sağlamaktadır. İş Bankası’ndan yine dünyada ilk niteliğinde uygulamalar 2014 yılında mobil teknolojiler alanında bireylerin yaşam alışkanlıklarını ve davranışlarını etkileyen önemli değişiklikler gerçekleşmeye devam etmiştir. İş Bankası, bu alanda öncü ve lider konumunu pekiştirmek üzere 2014 yılında da çalışmalarını sürdürmüştür. İş Bankası yıl içerisinde İşCep Intel Doğrulama, İşCep’e “Touch ID” ile giriş, “Akıllı Gözlük” ile Bankamatiklerden para çekme ve “Xbox One” oyun konsoluna özgün bankacılık uygulamalarını hayata geçirmiştir. Bu uygulamaların her biri “dünyada ilk”tir. İşCep’e “Intel Doğrulama ile Giriş” uygulaması, “Stevie International Business Awards 2014”te “Yılın En iyi Yeni Ürün/Servisi” kategorisinde ödüle layık görülmüştür. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 39 FAALİYETLER OPIC ile Wells Fargo’dan 250 milyon ABD doları tutarında kaynak sağlanmıştır. İş Bankası, havale akımlarına dayalı seküritizasyon programı kapsamında 2014 yılındaki ikinci işlemini 10 Aralık 2014’te tamamlamıştır. İki dilimden oluşan toplam 250 milyon ABD doları tutarındaki kaynağın; »» 14 yıl nihai vadeli 220 milyon ABD doları tutarındaki bölümü Denizaşırı Özel Yatırım Kurumu’ndan (Overseas Private Investment Corporation-OPIC), »» 5 yıl nihai vadeli 30 milyon ABD doları tutarındaki bölümü ise Wells Fargo’dan, sağlanmıştır. 2014 YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ İş Bankası Alternatif Dağıtım Kanallarında hizmet ağını sürekli geliştirmekte ve ürün gamını yenileyerek büyütmektedir. Müşterileriyle etkileşimlerine ileri teknoloji desteğiyle akıl ve öngörü katarak sıra dışı müşteri deneyimi yaratabilmek Banka’nın 2014 yılı iş hedefleri arasında yer almıştır. Bu kapsamda, öncelikle, müşterilerinin Banka’nın kanallarına erişiminde yaşadıkları sorunların anlık olarak tespit edilerek giderilmesine yönelik alınacak aksiyon senaryoları oluşturulmuştur. Bu senaryolardan ikisi, büyük veri teknolojileri kullanılarak hayata geçirilmiştir. Kullanıcı dostu isbank.com.tr Banka’nın ana sayfası ve diğer siteleri yenilenmiş, sayfaların mobil platformlarda rahat ve kolay görüntülenmesi sağlanmıştır. İş Bankası, müşterilerini segmentine ve lokasyonuna göre tanıma ve teklif sunma fonksiyonlarını hayata geçirmiştir. Banka’nın yenilenen ana sayfası, 2014 yılında “Stevie International Business Awards”, “Web Award”, “W3 Award”, “Davey Awards” ve “Interactive Media Awards” ödüllerine layık görülmüştür. İnternet Şubesi yenilikleri İnternet Şubesine ilişkin müşteri deneyimini iyileştirmek üzere, giriş sürecinden parola kaldırılmıştır. Ayrıca dijital kanalların birbirine yakınsaması prensibinden hareketle tasarım değişikliği yapılmıştır. Bireysel ve Ticari İnternet Şubeleri ile İşCep işlem çeşitliliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülmüştür. 2014 yılında; »» Finansal verilere hızlı ve kolay ulaşılmasının sağlanması, »» verilerin tüm cihazlarla uyumlu görüntülenmesi, »» kampanyalara internet siteleri üzerinden de katılım sağlanması ve »» Türkiye’de yerleşik yabancı müşteriler için anında müşteri başvurularının alınması gibi birçok yenilik müşterilerinin hizmetine sunulmuştur. Yurt dışı internet sitelerinde de geliştirme çalışmaları yapılmaktadır. Bu kapsamda, Bahreyn internet sitesi diğer yurt dışı internet siteleriyle paralel görünümde yenilenmiştir. Öte yandan isbank.co.uk’de ABD doları, Euro ve Sterlin cinsinden kur bilgileri yayınlanmaya başlanmış, ayrıca Banka’nın Gürcistan’daki internet sitesi üzerinden kredi hesaplama ve başvuru imkanı sunulmuştur. 40 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Yenilikçi Uygulamalar ve Ürün Geliştirme Müşteri odaklı bankacılık anlayışıyla sürekli yenilikçilik Ürün yelpazesini zenginleştirerek piyasada öncü olma vizyonuyla ilerleyen İş Bankası 2014 yılında da yeni ürün ve hizmetlerini müşterilerine sunmaya devam etmiştir: »» İşCep intel doğrulama teknolojisini dünyada ilk kez kullanan banka olarak müşterilerinin hizmetine sunmuştur. »» İş Bankası’nın tarım sektöründeki etkinliğinin artırılması amacıyla tarım yoğun piyasalarda yer alan 14 şubede tarım müşterilerine özel hizmet verilmesi amacıyla “tarım bankacılığı servisleri” kurulmuştur. »» İş Bankası ile Western Union arasında yapılan anlaşma neticesinde, dünya üzerinde 200’den fazla ülkede kullanılan hızlı para transferi yöntemi Western Union işlemlerine Ağustos ayından itibaren Banka tarafından da aracılık edilmeye başlanmıştır. »» Borsa İşlem Platformu işlemleri İnternet Şubesinde ücretsiz gerçekleştirilmeye başlanmıştır. İş Bankası ödüllere doymuyor. İş Bankası her yıl olduğu gibi 2014 yılında da birçok ödüle layık görülmüştür. Bu ödüller arasında; »» PegaWorld “Operasyonel Mükemmellik” ödülü, »» HSBC ve Commerzbank Kalite ödülü, »» Stevie Awards “Web Sitesi/Finansal Hizmetler” kategorisi ödülü, »» Stevie Awards İşCep “İntel Doğrulama Teknolojisi” ödülü (Dünyada ilk), »» JP Morgan Kalite ödülü, »» İş’te KOBİ “İnternet Sitesi Uygulama, Üretkenlik/Verimlilik” kategorisi ödülü, İş Bankası; lider, öncü ve güvenilir banka konumunu sürdürerek proaktif bir yaklaşımla müşteri talep ve beklentilerine yenilikçi ve trend belirleyen ürünlerle cevap vermektedir. Uluslararası alanda Banka uygulamaları yaygınlaştırılmakta ve yenilenmektedir. İş Bankası, 2014 yılında iştirakleri hariç 25 adet şube ve 10 adet Bankamatik ile yurt dışında hizmet sunmaya devam etmiştir. Banka’nın yerel ödeme sistemleri ile entegrasyon sağlayan şubelerinde bireysel ve ticari krediler başvuru, tahsis ve kullandırım süreçlerine yönelik iyileştirme çalışmalarında ilerleme kaydedilmiştir. İş Bankası’nda süreçler sürekli iyileştirilmektedir. İş Bankası’nın kredi kartı altyapısının tümüyle yenilenmesi için çalışmalar devam etmektedir. Yeni altyapı ile kredi kartı ürününe ilişkin yeniliklerin daha hızlı piyasaya sunulması, ürün çeşitliliğinin artırılması ve şubelerdeki işlemlerin iyileştirilmesi hedeflenmektedir. Tahsis sürecinin etkinleştirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmüştür. Bireysel kredi kartları ve nakit kredi tahsisi süreçleri yeni tahsis platformu üzerine alınmıştır. Şube işlemlerinin hızlandırılması ve çalışanların kullanıcı deneyimlerini artırmaya yönelik iyileştirmelere 2014 yılında da devam edilmiştir. Operasyonel Mükemmellik Programı ile Ortak Servis Merkezi’nde süreç verimliliği artmaktadır. İş Bankası, operasyonel işlemlerin merkezileşmesi konusunda öncü, yenilikçi, verimli ve düşük maliyetli bir yapıyla hizmetlerini sürdürme vizyonuna sahiptir. ISO 9001 kalite belgesine sahip olan İş Bankası Ortak Servis Merkezi, müşteri memnuniyetini artırmak ve şubelerin operasyonel iş yükünü azaltmak amacıyla kaliteli üretim anlayışı ile 2005 yılından bu yana hizmet sunmaktadır. Ortak Servis Merkezi’nin başlıca faaliyetleri kapsamında; »» talimatlı EFT, havale, SGK ve anlaşmalı kurum personelinin maaş ödemeleri, »» döviz transferleri ve SWIFT işlemleri, »» çek ve senet işlemleri, »» dış ticaret operasyonları ve kambiyo işlemleri, »» ticari kredi işlemleri, »» kredi kartı operasyonları, »» gecikmiş alacak izleme ve takip operasyonları, »» kredi kartı ve POS’lara ilişkin tüm arka ofis operasyonları, »» vergi, muhasebe ve ödeme operasyonları ve »» yasal otoritelerin sorgulama ve işlem talepleri yer almaktadır. Ortak Servis Merkezi’nin işlem sayısı ve kapsamı artarken, bir yandan da süreçlerin sürekli iyileştirilmesine yönelik çalışmalar aralıksız sürdürülmektedir. İş Bankası iş süreçlerinin etkinliğinin ve verimliliğin artırılması amacıyla 2013 yılında başlatılan ve bu yıl da devam eden Operasyonel Mükemmellik Programı’nda önemli mesafe kat etmiştir. Süreçlerin tek tek ele alınarak iyileştirildiği bu program kapsamında 2014 yıl sonu itibarıyla teminat mektubu, bireysel kredi fiyatlama ve benzeri bir çok konuda yaklaşık 250 işlem tipi iyileştirilerek yeni süreç aracı üzerine alınmış ve operasyonel süreçlerde kurum ölçeğindeki genel göstergelere de yansıyan ölçüde etkinlik ve verimlilik artışı sağlanmıştır. Operasyonel süreçlere ilişkin teknolojik altyapı daha sürdürülebilir ve hızlı geliştirmeye açık bir yapıya kavuşturulmuştur. Teknolojik altyapı iyileştirme faaliyetleri sürdürülmektedir. İş Bankası teknolojik altyapısına yatırım yapmayı 2014 yılında da sürdürmüştür. Bu kapsamda; »» yazılım mimarisinin sadeleştirilmesi, »» iş sürekliliğinin uluslararası standartlarda yönetilmesi amacıyla Veri Merkezi altyapısının geliştirilmesi ile ilgili tasarım çalışmaları yapılmıştır. 20152016 yıllarında bu konuda yeniliklerin sırayla hayata geçirilmesi amaçlanmaktadır. Ar-Ge çalışmalarından satırbaşları İş Bankası’nın kurumsal yeteneklerinin ve Banka uygulamalarının rekabet avantajı sağlayacak etkinlik ve kaliteye kavuşturulması amacıyla 2014 yılında stratejik öneme sahip proje faaliyetleri sürdürülmüştür. Bu kapsamda; »» temel bankacılık uygulamalarının dönüşümü, »» operasyonel mükemmelliğe dair süreçlerin geliştirilmesi, »» sorunlu kredilere dair yeni nesil tahsilat kredi izleme ve takip programının yaygınlaştırılması ve »» bireysel ürünlerin tahsis süreçlerinin tek platforma taşınması konusunda çalışmalar yürütülmüştür. 2015 yılında, Banka’nın sürdürülebilirlik stratejisinin bir parçası olarak hayata geçirilecek kapsamlı ve uzun soluklu bir BT programı ile; »» yeni bir veri merkezi oluşturulması, »» bilgi teknolojileri alanında kullanılan teknik mimari platformlarının basitleştirilmesi, »» bankacılık veri yönetiminde etkinliğin artırılması ve »» veri kalitesi süreçleri ile temel bankacılık uygulamalarının yenilenmesi hedeflenmektedir. Önümüzdeki dönemde, tüm müşterilere İş Bankası’nın onları en iyi tanıyan ve anlayan banka olduğu algısını güçlendirecek yeni altyapılar kurulması için gerekli adımlar atılacaktır. Bu çerçevede, tüm Banka kanallarını işlem bankacılığından ilişki bankacılığı noktalarına dönüştürebilecek uygulama ve programların hayata geçirilmesi hedeflenmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 41 FAALİYETLER »» CRM Gartner tarafından “Entegre Pazarlama Performansı” kategorisinde CRM Mükemmellik ödülü (ilk Türk Bankası) ve »» Maximum-Müze Kart özelliği ile Mastercard ödüllerinde “En İyi Müşteri Değeri” kategorisinde “En Yaratıcı Kredi Kartı” ödülü yer almaktadır. İŞTİRAKLER İş Bankası Grubu, yurt içi ve yurt dışındaki birçok alanda önde gelen finansal iştirakleriyle entegre bir hizmet grubudur. İş Bankası kurulduğu 1924 yılından günümüze toplam 293 şirkete iştirak etmiştir. Banka, zaman içinde 268 şirketteki ortaklığını devretmiştir. 2014 yıl sonu itibarıyla İş Bankası’nın 25 şirkette doğrudan ortaklığı bulunmaktadır. İş Bankası’nın doğrudan ve dolaylı olarak kontrol ettiği şirket sayısı ise 104’tür. İş Bankası iştirakler portföyünün %75’i Borsa İstanbul Ulusal Pazar’da işlem görmektedir. İş Bankası’nın iştirakler portföyünün %75’lik kısmını oluşturan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş., İş Finansal Kiralama A.Ş., İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. halka açık şirketler olup hisseleri Borsa İstanbul Ulusal Pazar’da işlem görmektedir. 2014 yıl sonu itibarıyla iştirakler portföyünün İş Bankası’nın aktif toplamına oranı %4’tür. Verimlilik ve kârlılık odaklı iştirak stratejisi İş Bankası’nın özkaynak yatırımları kapsamında iştirakler portföyünün verimliliği büyük önem taşımaktadır. İş Bankası, yatırım stratejisi doğrultusunda, finansal hizmetler sektörüne odaklanarak, finans sektöründe büyüme ve yüksek kâr potansiyeli taşıyan yatırım olanaklarını takip etmektedir. 42 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Finansal iştirakleri İş Bankası’nın ürün ve hizmet yelpazesini zenginleştirmektedir. Finans İş Bankası’nın bankacılık, sigortacılık, bireysel emeklilik, sermaye piyasası işlemlerine aracılık, portföy yönetimi, girişim sermayesi, faktoring, reasürans, finansal kiralama, varlık yönetimi, menkul kıymet yatırım ortaklığı, yatırım bankacılığı ve gayrimenkul yatırım ortaklığı gibi sektörlerde faaliyet gösteren finansal hizmet iştirakleri bulunmaktadır. Finansal hizmet iştirakleri İş Bankası’nın farklı hizmet alanlarında bireysel ve kurumsal müşterilerine sunduğu ürün ve hizmet yelpazesini zenginleştirmekte, aynı zamanda çapraz ve tamamlayıcı ürün sunum ve satış olanakları da yaratmaktadır. TSKB Türkiye’nin özel sermayeli ilk yatırım ve kalkınma bankası Türk bankacılık sektörünün öncüleri arasında yer alan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. (TSKB), kurulduğu 1950 yılından bugüne kadar Türkiye’nin ekonomik kalkınmasında sürekli ve vazgeçilmez bir rol üstlenmiştir. Banka kaydettiği ekonomik, çevresel ve sosyal performans ile paydaşlarına ve ülke ekonomisine sürdürülebilir değer katmaya devam etmektedir. TSKB’nin yatırım kredileri, proje finansmanı, finansal kiralama ve başta kurumsal finansman olmak üzere yatırım bankacılığı alanında, geniş bir hizmet yelpazesi bulunmaktadır. Yatırım projelerine sağladığı uzun vadeli kaynak ve müşteriye özel geliştirdiği danışmanlık hizmetleriyle Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir kalkınmasına sürekli ve artan oranda katkıda bulunan TSKB, kullandırdığı kredilerin çevresel etki boyutunu gözetmekte, uluslarüstü kuruluşlardan sağladığı yenilenebilir enerji, enerji ve kaynak verimliliği, sürdürülebilir turizm, çevre ve KOBİ kredileri ile farklı sektörlerdeki yatırımlara finansman desteği sunmaktadır. TSKB, Financial Times ve Uluslararası Finans Kurumu (International Finance Corporation - IFC) tarafından verilen Sürdürülebilir Bankacılık Ödülleri kapsamında Gelişmekte Olan Ülkeler kategorisinde 2013 yılında Avrupa’da sürdürülebilirlik alanında en başarılı üç bankadan biri olmuştur. “CDP (Carbon Disclosure Project) Türkiye 2013 İklim Değişikliği Liderleri” ödülü kapsamında, “Saydamlık” ve “Performans” derecelendirmelerinde en yüksek puanı alan şirketler arasına girerek her iki kategoride de ödüle değer bulunan TSKB, sahip olduğu çevre yönetim sistemi ile uluslararası denetim firması BSI tarafından da ödüllendirilmiştir. TSKB, 2013 yıl sonunda finans sektöründeki ilk Küresel Raporlama Girişimi (GRI A+) onaylı sürdürülebilirlik raporunu yayımlamıştır. Kurumsal yönetim ilkelerini kurulduğu ilk günden bu yana kesintisiz uygulayan TSKB’nin kurumsal yönetim derecelendirme notu, 2014 yılı Ekim ayında 10 üzerinden 9,44 seviyesine yükseltilmiştir. Öte yandan, TSKB Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) tarafından, bir kez daha “En Yüksek Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notuna Anadolu Hayat Emeklilik, bireysel emeklilik ve hayat sigortası sektöründe faaliyet gösteren halka açık ilk şirkettir. Sahip Kuruluş” kategorisinde birincilik ile ödüllendirilmiştir. Aynı zamanda, İngiltere merkezli finans dergisi World Finance, TSKB’yi “2013 – Türkiye’de En İyi Kurumsal Yönetim (Best Corporate Governance in Turkey)” ödülüne layık görmüştür. müşterilerine ticaret finansmanı, kurumsal bankacılık ve bireysel bankacılık ürün ve hizmetlerinin yanı sıra Türkiye’de gayrimenkul finansmanı hizmeti de sunmaktadır. www.isbank.de 2014 yıl sonu itibarıyla, konsolide bazda 2,4 milyar TL özkaynak büyüklüğüne ve 16 milyar TL aktif toplamına sahip olan TSKB’nin, Fitch Ratings tarafından yapılan Ekim 2014 tarihli değerlendirmede, uzun vadeli yerel para cinsinden kredi notu “BBB”, görünümü ‘Durağan’ ve uzun vadeli ulusal kredi notu ise “AAA(tur)” olarak teyit edilmiştir. www.tskb.com.tr İşbank Rusya Türkiye’nin lider bireysel emeklilik şirketi Türkiye’nin ilk hayat sigortası şirketi olan Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. (Anadolu Hayat Emeklilik), bireysel emeklilik ve hayat sigortası sektöründe faaliyet gösteren halka açık ilk şirkettir. Rusya’da 15 noktada hizmet Rusya’da faaliyet gösteren İşbank Rusya, İş Bankası’nın uluslararası bankacılık faaliyetlerinin geliştirilip büyütülmesi amacıyla Nisan 2011’de gerçekleştirilen hisse devri ile Banka’nın iştirak portföyüne katılmıştır. 2014 yıl sonu itibarıyla sektördeki en yüksek katkı payı ve fon büyüklüğüne ulaşan Anadolu Hayat Emeklilik, aynı tarih itibarıyla konsolide bazda 10,2 milyar TL aktif ve 616,3 milyon TL özkaynak büyüklüğüne sahiptir. www.anadoluhayat.com.tr 2014 yıl sonu itibarıyla 342 çalışanı bulunan İşbank Rusya, Moskova, Balakovo, Saratov, Saint-Petersburg, Samara, Novosibirsk ve Tataristan’da toplam 15 şube ile hizmet sunmaktadır. Anadolu Sigorta Avrupa’nın önde gelen Türk sermayeli finansal kuruluşu İş Bankası tarafından Avrupa’da ticari bankacılık alanında faaliyet göstermesi amacıyla 1992’de Almanya’da kurulan İşbank Almanya, günümüzde Avrupa’nın önde gelen Türk sermayeli finansal kuruluşları arasında yer almaktadır. Genel Müdürlüğü Frankfurt’ta bulunan İşbank Almanya, Almanya’da 13, Hollanda, Fransa, İsviçre ve Bulgaristan’da ise birer şube olmak üzere toplam 17 şubesi ile faaliyetlerini sürdürmektedir. 2014 yıl sonu itibarıyla konsolide olmayan bazda 1.018 milyon Euro aktif toplamı ile 132 milyon Euro özkaynağa sahip olan İşbank Almanya, Türkiye ve Avrupa’daki 2014 Eylül sonu itibarıyla Banka, Rus muhasebe standartlarına göre konsolide olmayan bazda 267 milyon ABD doları tutarında aktif büyüklüğüne ve 58 milyon ABD doları düzeyinde özkaynağa sahiptir. www.isbank.com.ru Türk sigorta sektörünün öncü kuruluşu Hayat dışı sigorta branşlarında faaliyet gösteren ve ülkenin lider sigorta şirketlerinden olan Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (Anadolu Sigorta), 2014 yıl sonu itibarıyla 3 milyar TL prim üretimi gerçekleştirmiştir. Şirket, 2014 yıl sonu itibarıyla konsolide bazda 3,5 milyar TL aktif toplamına ve 751,7 milyon TL özkaynağa sahiptir. İş Bankası, Anadolu Sigorta’yı Milli Reasürans üzerinden dolaylı olarak kontrol etmektedir. www.anadolusigorta.com.tr İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 43 FAALİYETLER İşbank Almanya Anadolu Hayat İŞTİRAKLER Milli Reasürans 1929’dan bugüne kesintisiz reasürans hizmeti Türkiye reasürans sektörünün köklü şirketi Milli Reasürans T.A.Ş. (Milli Reasürans) 1929 yılında kurulmuştur. Milli Reasürans’ın mali yeterlilik kredi notu sigortacılık sektöründe dünyanın en saygın derecelendirme kuruluşu olarak kabul edilen A.M. Best tarafından Haziran 2014’te “B+” olarak; ulusal ölçekli kredi notu ise Standard & Poor’s tarafından Temmuz 2014’te “tr AA+” olarak teyit edilmiştir. Şirketin ulusal pazarda edindiği bilgi birikimini ve reasürans deneyimini küresel piyasalara taşıma stratejisi kapsamında Singapur’da açtığı bir şubesi bulunmaktadır. 2014 yıl sonu itibarıyla yurt dışından elde edilen prim tutarının toplam prim içindeki payı %25 seviyesine ulaşmıştır. Şirket, 2014 yıl sonu itibarıyla konsolide olmayan bazda 2 milyar TL düzeyinde aktif toplamına ve 753 milyon TL tutarında özkaynağa ulaşmıştır. www.millire.com İş Leasing Finansal kiralama hizmetleri sektöründe öncü Kurulduğu 1988 yılından bugüne kadar finansal kiralama sektörünün öncü kurumları arasında yer alan İş Finansal Kiralama A.Ş. (İş Leasing) faaliyetlerini, KOBİ’lere kaynak sağlamaya öncelik vermek, yaygın ve kaliteli bir portföy oluşturmak ve müşteri taleplerini etkin, hızlı ve kaliteli çözümlerle karşılamak misyonuyla yürütmektedir. 44 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Yatırım, 2014 yılında EMEA Finance tarafından düzenlenen Avrupa Bankacılık Ödülleri’nde “Türkiye’nin En İyi Yatırım Bankası” ve “En İyi Aracı Kurumu” ödüllerine layık görülmüştür. İş Leasing’in 2014 yıl sonu itibarıyla konsolide aktif büyüklüğü 4,6 milyar TL, özkaynakları 667 milyon TL ve finansal kiralama portföy büyüklüğü 2,8 milyar TL seviyesindedir. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Temmuz 2014’te yaptığı değerlendirmede, İş Leasing’in uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notu ile uzun vadeli yerel para cinsinden kredi notunu “BBB-”, uzun vadeli ulusal kredi notunu ise “AA+(tur)” olarak teyit etmiştir. Şirketin kurumsal yönetim derecelendirme notu ise Aralık 2014’te 10 üzerinden 9,07 olarak belirlenmiştir. www.isleasing.com.tr İş GYO Türkiye’nin en büyük gayrimenkul yatırım ortaklıklarından biri İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (İş GYO), bir taraftan mevcut gayrimenkul portföyünün kalitesinin artırılmasına yönelik çalışmalarını sürdürürken aynı zamanda portföyünü büyütmeye ve çeşitlendirmeye yönelik yeni projeler de geliştirmektedir. Kurumsal yönetim uygulamalarının derecelendirilmesi konusunda Şirket, Saha Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından 2014 yılı Aralık ayında hazırlanan yeni Kurumsal Yönetim Derecelendirme Raporu doğrultusunda %90,92 (10 üzerinden 9,09) ortalama not ile derecelendirilmiştir. Şirketin 2014 yıl sonu itibarıyla konsolide aktif büyüklüğü 1,9 milyar TL, özkaynakları ise 1,2 milyar TL seviyesindedir. www.isgyo.com.tr İş Yatırım Sermaye piyasalarının lider ve öncü yatırım şirketi Yurt içi ve uluslararası piyasalarda sermaye piyasası araçlarının alım satımına aracılık, yatırım danışmanlığı, özel portföy yönetimi ve kurumsal finansman hizmetleri sunan İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. (İş Yatırım), payları Borsa İstanbul Ulusal Pazar’da işlem gören tek yatırım şirketidir. Faaliyet gösterdiği hemen her piyasada lider konumda olan İş Yatırım, Borsa İstanbul Pay Piyasasında 12 yıldır ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında ise 10 yıldır lider konumunu sürdürmektedir. Ayrıca Şirket, kurulduğu günden bu yana pay ve özel sektör borçlanma araçlarının halka arz ve ihracına aracılık işlemlerinde en büyük pazar payına sahip olup, kaldıraçlı alım satım işlemleri (foreks) gibi yeni sayılabilecek bir piyasada da lider konumdadır. Yatırımcıları için nitelikli bilgiye dayalı stratejiler oluşturan, teknolojiyi etkin olarak kullanan ürün ve hizmet geliştirilmesinde inovatif olan İş Yatırım, sermaye piyasası faaliyetlerinde gösterdiği üstün başarı nedeniyle 2014 yılında EMEA Finance tarafından düzenlenen Avrupa Bankacılık Ödülleri’nde “Türkiye’nin En İyi Yatırım Bankası” ve “En İyi Aracı Kurumu” ödüllerine layık görülmüştür. Ayrıca İş Yatırım, Euromoney tarafından düzenlenen “Euromoney Mükemmellik Ödülleri”nde de “Türkiye’nin En İyi Birleşme ve Devralma Danışmanı” ve Capital Dergisi anketinde “En Beğenilen Aracı Kurum” seçilirken, ETİKA Türkiye Etik Ödülü’nü almaya hak kazanmıştır. Şişecam Topluluğu, sektöründe dünyanın ve Avrupa’nın önde gelen şirketleri arasında yer almaktadır. 2014 yılı Eylül ayında, JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. tarafından Şirketin 8,81 olan SPK Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu 8,91 olarak revize edilmiştir. İhraç ettiği borçlanma araçları da borsada işlem gören İş Yatırım, aynı zamanda yatırım kuruluşu varantı ihraç eden ilk ve tek yerli aracı kurum unvanına sahiptir. www.isyatirim.com.tr Cam Şişecam Türk cam sanayiinin kurucusu ve değişmez lideri 1935 yılında kurulan Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (Şişecam), düz cam, cam ev eşyası, cam ambalaj ile soda külü ve krom kimyasalları başta olmak üzere kimyasallar grupları altında faaliyet gösteren 63 şirketin oluşturduğu Şişecam Topluluğunun holding şirketidir. Topluluğun ana şirketi Şişecam’ın yanı sıra, Trakya Cam, Anadolu Cam, Soda Sanayii ve Denizli Cam şirketlerinin hisse senetleri de Borsa İstanbul’da işlem görmektedir. Şişecam Topluluğu, Türkiye başta olmak üzere Mısır, Rusya, Gürcistan, Bulgaristan, Bosna-Hersek, İtalya, Ukrayna, Romanya, Almanya, Macaristan, Slovakya ve Hindistan’da bulunan tesis ve fabrikalarında üretim yapmaktadır. 2014 yıl sonu itibarıyla Sektöründe dünyanın ve Avrupa’nın önde gelen şirketleri arasında yer alan Şişecam Topluluğu, 2014 yıl sonu itibarıyla, kapasite büyüklüğüne göre yapılan sıralamada, cam üretimi alanlarında dünyada üçüncülük ile altıncılık, Avrupa’da ise ikincilik ile dördüncülük arasında değişen konumlarda yer almaktadır. Soda üretim kapasitesi açısından Avrupa’da dördüncü sırada olan Topluluk, bazik krom sülfat ve sodyum bikromat üretiminde ise dünya lideri durumundadır. 2014 yıl sonu itibarıyla Şişecam’ın konsolide aktif büyüklüğü 12,3 milyar TL, özkaynakları ise 7,2 milyar TL düzeyindedir. Telekomünikasyon Avea Türkiye’deki tek GSM 1800 mobil iletişim operatörü Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. (Avea), 2014 yıl sonu itibarıyla yaklaşık 16,3 milyon abonesi ile mobil iletişim pazarında abone sayısında %23 pazar payına sahiptir. Uluslararası muhasebe standartlarına uygun olarak hazırlanan mali tablolar uyarınca, 2014 yıl sonu itibarıyla Avea’nın konsolide bazda aktif büyüklüğü 6,9 milyar TL, özkaynakları ise 3,6 milyar TL düzeyindedir. Müşterilerine yenilikçi, fark yaratan ve katma değeri yüksek teknolojik ürün ve hizmetler sunan Avea, bu amaçla şebeke, bilgi teknolojileri ve araştırma geliştirme faaliyetlerine yönelik yatırımlarını kesintisiz bir biçimde sürdürmektedir. www.avea.com.tr Diğer Nemtaş Standard&Poor’s, Mayıs 2014’te Şişecam’ın uzun vadeli kredi notunu “BB+”, görünümünü ise “durağan” olarak; Moody’s ise yine Mayıs ayında Şirketin uzun vadeli kredi notunu “Ba1”, görünümünü ise “durağan” olarak teyit etmiştir. Öte yandan, Şişecam ilk kez kurumsal yönetim notu için değerlendirilmiş ve bu değerlendirme sonucunda Aralık 2014 döneminde 9,28 notunu almıştır. 2013 yılı “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayii Kuruluşu” listesinde, Şişecam Topluluğuna dahil 7 şirket yer almaktadır. www.sisecam.com.tr Deniz Taşımacılığı Armatörlük, gemi işletmeciliği, gemi kiralama ve acentelik faaliyetlerinde bulunan Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. (Nemtaş), mülkiyetinde bulunan toplam 252.959 DWT’luk beş gemiden oluşan filosu ile denizcilik faaliyetlerine devam etmektedir. 2014 yıl sonu itibarıyla konsolide olmayan aktif büyüklüğü 490 milyon TL, özkaynakları ise 428 milyon TL’dir. www.nemtas.com.tr İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 45 FAALİYETLER 2014 yılının Haziran ayında uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings tarafından uzun vadeli ulusal kredi notu ”AA+” olarak belirlenen İş Yatırım’ın 2014 yıl sonu itibarıyla konsolide aktif büyüklüğü 5,4 milyar TL, özkaynakları ise 958 milyon TL’dir. toplam cam üretiminin ton bazında %39’unu yurt dışında gerçekleştiren ve toplam satış gelirlerinin %52’sini uluslararası satışlardan elde eden Şişecam Topluluğu, 2014 yıl sonu itibarıyla 150 ülkeye, 837 milyon ABD doları tutarında ihracat gerçekleştirmiştir. Şişecam Topluluğu, yeni kapasite oluşturmayı hedefleyen yatırımlarıyla üretim gücünü sürekli artırmaktadır. KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK FAALİYETLERİ İş Bankası, kuruluş misyonu doğrultusunda ülkenin ve halkın güncel ihtiyaçlarına uygun olarak uzun soluklu, yaygın ve sürdürülebilir bir yapıda oluşturulan sosyal sorumluluk faaliyetlerini eğitim, çevre ve kültür-sanat alanlarında yürütmektedir. EĞİTİM Satranç Türkiye Satranç Federasyonu ana sponsorluğu İş Bankası, satrancın ülkede yaygın, kitlesel ve kolay erişilebilir bir spora dönüşmesi hedefiyle 2005 yılı Aralık ayında Türkiye Satranç Federasyonu (TSF) ile işbirliğine girmiş ve bu sporun Türkiye genelinde destekçisi olmuştur. Sponsorluğa başlanırken satrancın özellikle çocuklar arasında yaygınlaşması, kolayca erişilebilir bir spor haline dönüşmesi, satranç eğitimi konusunda yaşanan eksikliklerin giderilmesi, ülke genelinde popüler ve talep edilir bir spor haline dönüştürülmesi ile bu alanda yetenekli daha fazla çocuğa ulaşılarak uluslararası alanda elde edilen başarıların artırılması amaçlanmıştır. İş Bankası, uzun soluklu sosyal sorumluluk projelerini destekleyerek toplumun sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasına katkı sağlamaktadır. Sponsorluğun ardından; »» lisanslı sporcu sayısı 30.000’den 455.370’e, »» satranç antrenörü sayısı 2.000’den 69.556’ya, »» satranç turnuvaları sayısı 400’den 3.900’e, »» satranç kulüplerinin sayısı 600’den 2.004’e yükselmiştir. Uluslararası turnuvalarda kazanılan madalya sayısı ise 260 olmuştur. Kuzey Kıbrıs Satranç Federasyonu ana sponsorluğu TSF ana sponsorluğu paralelinde, aynı amaçlarla 2013 yılında Kuzey Kıbrıs Satranç Federasyonu (KKSF) ile iki yıllık ana sponsorluk sözleşmesi imzalanmıştır. İlkokul ve ortaokullarda İş Bankası satranç sınıflarının açılması İlkokul ve ortaokullarda satrancı kolay erişilebilir bir spor haline getirmek, çocukları satranç oynamaya teşvik etmek, öğretmenlerin ve velilerin dikkatini bu alana çekmek, olanakları sınırlı okullarda malzeme yetersizliğini ortadan kaldırmak amaçlarıyla okullarda satranç sınıfları açılmaktadır. 2014 yılı içinde 1.600 satranç sınıfı açılmış ve okullarda açılan toplam satranç sınıfı sayısı 11.841’e ulaşmıştır. Öte yandan, KKSF ana sponsorluğu kapsamında, K.K.T.C.’deki ilk sınıf açılışı 2014 yılı içerisinde Girne’de “23 Nisan İlkokulu”nda gerçekleştirilmiştir. 46 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası şubelerinden Satranç Lisans Kartı verilmesi Satranca verilen destek kapsamında sporcular ve aileleri ile geleceğe taşınacak bir ilişki kurmak üzere TSF tarafından sporculara tahsis edilen lisanslar 2007 yılından bu yana Bankamatik kartı olarak verilmektedir. Lisans kartları; »» 18 yaş üstü sporcular için Electron Bankamatik Kartı, »» 12-18 yaş arası sporcular için Maestro İlk İmza Bankamatik kartı, »» 12 yaş altı sporcular için manyetik özelliği olmayan plastik kart olarak verilmektedir. Playchess.com İş Bankası 2008 yılında, 250.000 kayıtlı kullanıcısı bulunan ve dünyanın en büyük internet satranç platformu olan Playchess.com ile işbirliği başlatmıştır. Bu işbirliğiyle platformun içeriği Türkçeleştirilmiş ve tsf.org.tr adresinden siteye erişim sağlanmıştır. Türkiye’den Playchess.com’a bağlanan 7.000’den fazla lisanslı satranç oyuncusu ücretsiz olarak sitede online satranç oynayabilmektedir. İş Bankası, “81 İlden 81 Öğrenci” projesi ile Türkiye’nin eğitim alanındaki en geniş kapsamlı ve uzun soluklu projelerinden birini hayata geçirmiştir. Bu yıla kadar sadece İstanbul’da düzenlenen Minikler Satranç Şenliği, 2014 yılı itibarıyla Ankara ve İzmir’de de gerçekleştirilmiştir. Bu yıl dokuzuncusu düzenlenen şenliğe toplam 777 minik satrançsever katılmıştır. Türkiye Küçükler Satranç Şampiyonası Türkiye Küçükler Satranç Şampiyonası 2014 yılında Antalya/Kemer’de gerçekleştirilmiştir. Şampiyonaya 63 ilden ve K.K.T.C.’den 7–12 yaş aralığında 1.459 sporcu katılmıştır. Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası Şampiyona 2014 yılında Konya’da gerçekleştirilmiştir. Etkinliğe 34 ilden ve K.K.T.C.’den 13–18 yaş aralığında 299 sporcu katılmış, 74 sporcu Milli Takım havuzuna alınmıştır. Türkiye İş Bankası Satranç Ligi “Türkiye İş Bankası Satranç Ligi” kapsamında maçlar düzenlenmeye devam edilmiştir. 2013-2014 sezonunda “İstanbul Teknik Üniversitesi Socar – K.N.I.” Türkiye İş Bankası Satranç Ligi’nin şampiyonu olmuştur. Türkiye İş Bankası Satranç Ligi, alanında ülkenin en güçlü ligi olup Avrupa’nın en kuvvetli ligleri arasında yer almaktadır. Akıl Oyunu Belgeseli Satranç sporunun toplumun farklı kesimlerinde yaygınlaştırılması amacıyla İş Bankası’nın 2014’te desteklediği bir diğer proje ise “Akıl Oyunu” belgeseli olmuştur. Satranç sporunun öneminin ve eğitim süreçlerinde üstlenilen fonksiyonların yanı sıra Banka’nın ana sponsorluk faaliyetlerinin konu edildiği belgesel İZ TV’de yayımlanmıştır. 81 İlden 81 Öğrenci Darüşşafaka “eğitimde fırsat eşitliği” misyonuyla annesini ve/veya babasını kaybetmiş, maddi olanakları yetersiz olan çocuklara, beşinci sınıftan lise son sınıfa kadar tam burslu ve yatılı olarak, çağdaş koşullarda kaliteli bir eğitim imkânı sunmaktadır. İş Bankası, Darüşşafaka işbirliğinde 20082009 eğitim-öğretim yılında başlattığı “81 İlden 81 Öğrenci” projesi ile ülkede eğitim alanındaki en geniş kapsamlı ve uzun soluklu projelerden birini hayata geçirmiştir. Proje ile her yıl Darüşşafaka Eğitim Kurumları sınavını kazanan 81 il birincisinin beşinci sınıftan başlayarak lise son sınıfı bitirinceye kadar bütün eğitim giderleri İş Bankası tarafından karşılanmaktadır. Öğrencilerin üniversite yaşamlarında da desteklenmesi öngörülmektedir. Projenin ilk senesinde Darüşşafaka’da eğitim görmeye başlayan öğrencilerin üniversiteden mezun olacağı, projenin 14. yılında İş Bankası tarafından desteklenen öğrenci sayısının 1.000’i aşması öngörülmektedir. Bu eğitim yılında, her sene alınan 81 öğrenciye ek olarak Soma maden faciasında babasını kaybeden ve Darüşşafaka’da öğrenim görebilecek öğrencilerden 5’i proje kapsamına dahil edilmiştir. İş Bankası, çocuklara sadece maddi destek vermekle yetinmemekte, çeşitli etkinlikler ile öğrencilerin sosyal gelişimlerine de katkı sağlamaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 47 FAALİYETLER İş Bankası 8 Yaş Altı Minikler Satranç Şenliği Çocuklara, aileleri ile birlikte katılabileceği keyifli ve eğlenceli bir satranç ortamı sunmak amacıyla 2006 yılından bu yana eğitim öğretim yılının sona ermesinin ardından “İş Bankası 8 Yaş Altı Minikler Satranç Şenliği” düzenlenmektedir. KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK FAALİYETLERİ İş Sanat, Türkiye’nin en önemli sanat platformlarından biridir. Karneni Göster, Kitabını Al Kampanyası İş Bankası 2007-2008 öğretim yılı sonunda “Karneni Göster, Kitabını Al” adıyla Türkiye’de bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük kitap kampanyalarından birini başlatmıştır. engelli öğrencilere eğitim veren okulların kütüphanelerine ulaştırılmıştır. Ayrıca Yatılı Bölge Ortaokullarında öğrenim gören öğrenciler ile Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı Sevgi Evleri’nde kalan çocuklara da kitap hediye edilmiştir. Proje kapsamında dikimleri izleyen 5 yıl boyunca sürecek bakım çalışmalarına 2014 yılında da devam edilmiştir. Kampanya oluşturulurken; »» çocukların bilişsel ve kültürel yeteneklerinin gelişimine destek verilmesi, »» okuyan ve sorgulayan bir nesil oluşmasına destek olunması, »» İş Bankası ile çocuklar arasında erken yaşta sıcak bir iletişim kurulmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Okullara ve kütüphanelere kitap yardımı Eğitime katkı alanındaki sosyal sorumluluk çalışmalarının bir parçası olarak, İş Bankası Kültür Yayınları tarafından yayımlanan kitaplar Türkiye’nin her köşesindeki okullara ve halk kütüphanelerine gönderilmeye devam edilmiştir. 2014 yılında 1.050 okul ve kütüphaneye 10 binin üzerinde kitap gönderilmiştir. KÜLTÜR-SANAT 2013-2014 eğitim-öğretim yılı sonunda 7. kez gerçekleştirilen kampanya ile toplam 8 milyon kitap ilkokul ve ortaokul öğrencileriyle buluşturulmuştur. Altın Gençler Ödülü 1971 yılından bu yana her yıl, üniversite sınavında başarılı olan Banka’nın yaşına eş sayıda öğrenci “Altın Gençler” uygulaması çerçevesinde ödüllendirilmektedir. Ödül alan öğrencilerin sayısı 3 bine yaklaşmıştır. Kampanya ile Türkiye’nin ve K.K.T.C.’nin yanı sıra Almanya, Bulgaristan, Fransa, Gürcistan, Hollanda, Irak, İngiltere, İsviçre, Kosova ve Rusya’daki şubelerde de karnesini getiren öğrencilere kitap armağan edilmiştir. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi, bu yıl da belirli sayıda kitap görme engelli çocuklar için Braille alfabesiyle basılarak görme ÇEVRE 81 İlde 81 Orman “81 İlde 81 Orman” projesi TEMA Vakfı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı işbirliğinde 2008 yılında hayata geçirilmiştir. Çevrenin korunması ve başta çocuklar olmak üzere halkımızın çevre konusunda bilinçlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilen proje kapsamında tüm illerde 1.500 hektar alana 2.205.000 adet ve K.K.T.C.’de 22 hektar alana 35.220 adet fidan dikilmiştir. 48 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 2014 yıl sonu itibarıyla fidanların tutma oranı %77’dir. Kültür Yayınları Milli Eğitim Eski Bakanı Hasan Âli Yücel tarafından 1956’da kurulan Kültür Yayınları, zengin içerik ve yüksek baskı kalitesinde eserler ile yayıncılık faaliyetlerini sürdürmektedir. Yayımladığı eserlerle büyük ilgi gören Kültür Yayınları, öncelikle araştırmacılar için ve tüm okuyucular için vazgeçilmez yayınevleri arasında yer almaktadır. 2014 yılında 2,5 milyona yaklaşan kitap okuyucularıyla buluşmuştur. İş Sanat Konser Salonu İş Bankası’nın sergi ve sahne sanatları faaliyetleri 2000 yılından bu yana İş Sanat çatısı altında yürütülmektedir. İş Sanat dünyanın ve ülkenin önde gelen sanatçılarının performanslarının sergilendiği, çocuk oyunlarının sahnelendiği, şiir dinletilerinin ve sergilerin düzenlendiği Türkiye’nin en önemli sanat platformlarından biridir. Zeugma Antik Kenti’nde bulunan “Muzalar (Esin Perileri) Evi”nde İş Bankası’nın desteklediği kazı çalışmaları yıl boyunca sürdürülmüştür. Kibele Sanat Galerisi 2013 - 2014 sezonunda Eşref Üren, Cihat Aral, Mehmet Mahir ve Meriç Hızal retrospektif sergilerine ev sahipliği yapmış, toplam 21.187 ziyaretçi ağırlamıştır. 2013-2014 sezonunda İzmir Sanat Galerisi’nde 7 sergide resim, baskı ve seramik sanatından çok sayıda eser sergilenmiş; sergiler ziyaretçiler tarafından büyük ilgi görmüştür. Geçtiğimiz sezon 14. yılını kutlayan İş Sanat’ta 32 konser, 7 çocuk etkinliği ve 5 şiir dinletisi gerçekleştirilmiştir. 14. sezonda etkinlikler 28.437 kişi tarafından izlenmiştir. Türkiye İş Bankası Müzesi Kasım 2007 tarihinde kapılarını ziyaretçilerine açan Türkiye İş Bankası Müzesi, Banka’nın köklü kurumsal tarihini ve Türkiye’nin ekonomik gelişimini belgeler, bankacılık gereçleri, iletişim araçları, fotoğraflar, reklam-promosyon malzemeleri ve filmlerle anlatmaktadır. İş Sanat Galerileri İş Bankası 1976 yılından itibaren sanat galerileri açarak koleksiyonundan örnekleri sergilemektedir. Bugün İş Sanat Kibele ve İzmir Sanat Galerileri’nde hem usta sanatçıların hem de gelecek vadeden sanatçıların resim, heykel ve seramik alanlarındaki çalışmaları sergilenmektedir. İş Bankası Sanat Eserleri Koleksiyonu, Galeriler’de sergi açan sanatçıların eserleriyle her geçen gün genişlemektedir. Müze koleksiyonu, ağırlıklı olarak Banka’nın kuruluşundan bugüne dek kullanılan Cumhuriyet Dönemi bankacılığının dönüşüm evrelerini yansıtan ve gündelik yaşamın vazgeçilmez parçası olan üç boyutlu nesnelerden oluşmaktadır. Koleksiyondaki parçalar, İş Bankası şubelerinden toplanmış ve yarınlara sağlıklı biçimde aktarılabilmeleri için uluslararası müzecilik normlarındaki koruma koşullarıyla koleksiyona katılmıştır. Müzede çocuklara yönelik Bütçe Tutum Tasarruf, Para, Müze Hatıram, Yazarlarla Okuma atölyeleri düzenlenmektedir. Ayrıca yetişkinlere özel Finansal Okuryazarlık eğitimleri de verilmektedir. 2014 yılında atölyelere 12 bini aşkın kişi katılmıştır. Zeugma Antik Kenti “Muzalar Evi” kazı sponsorluğu Türkiye’nin önemli tarihi ve kültürel mekanları arasında yer alan Gaziantep’in Nizip ilçesinde Birecik Baraj Gölü kıyısında bulunan Zeugma Antik Kenti’nde 1987 yılında başlatılan kazılar devam etmekte olup, kazılarda elde edilen eserler Zeugma açık hava müzesinde sergilenmeye başlanmıştır. Zeugma Antik Kenti’nde her biri ayrı birer proje olan kazı alanlarından bir tanesi 2007 yılında tespit edilen “Muzalar (Esin Perileri) Evi”dir. Antik kentte yapılacak kazı çalışmalarının ülkenin kültür mirasının korunmasına kıymetli katkılar sağlayacağı değerlendirilmiş ve “Muzalar Evi” kazı sponsorluğu 2012 yılından itibaren 5 yıl boyunca İş Bankası tarafından üstlenilmiştir. Zeugma Antik Kenti’nde bulunan “Muzalar (Esin Perileri) Evi”nde İş Bankası’nın desteklediği kazı çalışmaları sürdürülmüş, kazılar kapsamında üç yeni mozaik tespit edilmiştir. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı Uluslararası İstanbul Müzik Festivali İş Bankası, mütevelli heyeti üyesi olduğu İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın ülkenin kültür sanat gündemini belirleyen uluslararası film, tiyatro, caz müzik festivalleri ve Uluslararası İstanbul Bienali projelerine destek vermektedir. Müze 2014 yılı içinde 80 bine yakın kişi tarafından ziyaret edilmiş, ziyaretçi sayısı açılışından bu yana 400 bini aşmıştır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 49 FAALİYETLER Ülkenin sanat yaşamını ileriye taşıma gayretiyle çalışan İş Sanat tarafından düzenlenen etkinlikler İstanbul’un en prestijli etkinlikleri arasında yer almaktadır. Bugüne kadar 1.100’ü aşkın etkinlikle 500 bini aşkın sanatseveri ağırlayan İş Sanat Türkiye’de ve dünyada tüm kaynağını bir bankadan alan ve bir kuruma ait tek platformdur. İŞ BANKASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Günümüz dünyasının kilit kavramı olan sürdürülebilirlik, güncel ekonomik aktivitelerin gelecek nesillerin yaşam döngüsünü tehdit etmeyecek şekilde yürütülmesini ifade etmektedir. Kuruluşundan bu yana faaliyetlerini toplumsal sorumluluk gözeterek yürüten İş Bankası, sürdürülebilirlik odaklı güncel gelişmeleri yakından takip ederek, iş süreçlerinde iyileştirmeler gerçekleştirmektedir. Sürdürülebilir ekonomik performans İş Bankası, faaliyetlerini müşterilerinin hayatına değer katacak ürün ve hizmetler geliştirmenin yanı sıra finansal kârlılık ve operasyonel verimlilik hedefleri doğrultusunda şekillendirmektedir. Kendisini örnek bir kurumsal vatandaş olarak konumlandıran Banka, finansal ve operasyonel başarılarını sürdürülebilir kılarak toplumsal değer yaratmaya devam edeceğine inanmaktadır. Reel ekonomiye güçlü destek Deneyimi ve uzmanlığından güç alan İş Bankası, farklı ekonomik aktörlerin gelecek ve yatırım planlarını desteklemek üzere ihtiyaç duydukları kaynakları aktarmakta ve ekonomik büyümeye kuruluşundan bu yana 90 yıldır katkıda bulunmaktadır. Çevresel etkileri gözeten iş süreçleri İş Bankası, günümüzde çevresel sorunlardan kaynaklanan risklerin artış göstermesine bağlı olarak çevresel sürdürülebilirlik çalışmalarını büyük bir hassasiyetle yürütmeye önem vermektedir. 50 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İş Bankası, faaliyetlerini gelecek nesillere daha yaşanılabilir bir dünya bırakma hedefi çerçevesinde sürdürmektedir. Banka faaliyetlerini gelecek nesillere daha yaşanılabilir bir dünya bırakma hedefi çerçevesinde sürdürmektedir. Bu kapsamda, etkin doğal kaynak tüketim uygulamaları ve kredilendirme süreçlerine yönelik çevresel etki değerlendirmeleri ve benzeri çalışmalar yürütülmektedir. Toplumsal gelişim odaklı sosyal sorumluluk projeleri İş Bankası; eğitim, çevre, kültür ve sanat gibi alanlarda fark yaratan sosyal sorumluluk projelerine imza atarak Türkiye’nin toplumsal gelişimine nitelikli katkı sağlamaya devam etmektedir. Liyakat ve karşılıklı saygıya dayanan çalışma ortamı Türkiye ekonomisi için istihdam yaratmayı asli sorumlulukları arasında gören İş Bankası, iştirakleriyle birlikte Türkiye’nin en fazla istihdam sağlayan kurumlarından biri konumundadır. 2014 yıl sonu itibarıyla 24.308 çalışana sahip olan Banka, çalışanlarına iş sağlığı ve güvenliği açısından uluslararası standartlarda bir iş ortamı sunmaktadır. İş Bankası yasal mevzuatın yanı sıra evrensel standartlar çerçevesinde çalışan haklarının korunmasına büyük önem vermektedir. Banka önümüzdeki dönemde de yetkin profesyonellerin en fazla tercih ettiği işverenler arasında yer almayı hedeflemektedir. İş sürekliliğine dayalı tedarik zinciri yönetimi tedarik politikası Faaliyetleri kapsamında çok farklı operasyonları etkin bir biçimde yöneten İş Bankası, çok sayıda tedarikçi ile işbirliği içerisindedir. Tedarikçilerini yarattığı değer zincirinin paydaşları olarak gören Banka, tedarik politikasını karşılıklı saygı ve şeffaflık ilkesi çerçevesinde şekillendirmektedir. İş Bankası, iş sürekliliği ve verimliliği adına tedarikçilerinin kalite odaklı çalışmalar yürütmesini teşvik etmektedir. GRI ve Küresel İlkeler çerçevesinde entegre sürdürülebilirlik raporlaması İş Bankası, sürdürülebilirliğin farklı eksenlerindeki performansı hakkındaki bilgileri, yıllık olarak hazırladığı Küresel Raporlama Girişimi (GRI) standardındaki sürdürülebilirlik raporları ile paydaşlarına sunmaktadır. Banka, gelen geribildirimler doğrultusunda iş süreçlerinde iyileştirmeler gerçekleştirmektedir. İş Bankası Sürdürülebilirlik Raporu, GRI standartlarının yanı sıra BM Küresel İlkeler Göstergeleri çerçevesinde hazırlanmaktadır. BM Küresel İlkeler Sözleşmesi doğrultusunda sürekli gelişim İş Bankası, BM Küresel İlkeler Sözleşmesi’ne taraf olduğu 7 Mart 2012 tarihinden bu yana 10 küresel ilkenin iş süreçlerine entegrasyonu konusunda önemli ilerlemeler sağlamıştır. Banka, önümüzdeki dönemde de aynı hedefler doğrultusunda ilerlemesini sürdürmeyi hedeflemektedir. YILLIK FAALİYET RAPORU UYGUNLUK GÖRÜŞÜ Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi Genel Kurulu’na: Denetim, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca yürürlüğe konulan yıllık faaliyet raporu hazırlanmasına ve yayımlanmasına ilişkin usul ve esaslar ile Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 397’inci maddesine ilişkin düzenlemelere uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu düzenlemeler, yıllık faaliyet raporunda önemli bir hatanın olup olmadığı konusunda makul güvence sağlamak üzere planlanmasını ve yürütülmesini gerektirmektedir. Gerçekleştirilen denetimin, görüşümüzün oluşturulmasına makul ve yeterli bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüşümüze göre, ilişikteki yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgiler, bütün önemli taraflarıyla, Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi’nin 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 40’ıncı maddesi gereğince yürürlükte bulunan düzenlemelerde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Banka’nın finansal durumuna ilişkin bilgileri doğru bir biçimde yansıtmakta ve özet yönetim kurulu raporu ile tarafımızca verilen bağımsız denetçi görüşünü içermekte olup, bağımsız denetimden geçmiş finansal tablolarda verilen bilgiler ile uyumludur. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler TTK’nın 402’nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca; BDS 570 “İşletmenin Sürekliliği” çerçevesinde, Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin öngörülebilir gelecekte faaliyetlerini sürdüremeyeceğine ilişkin raporlanması gereken önemli bir hususa rastlanılmamıştır. Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. A member of KPMG International Cooperative Murat Alsan, SMMM Sorumlu Ortak Başdenetçi 6 Mart 2015 İstanbul, Türkiye İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 51 FAALİYETLER Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi’nin (“Banka”) 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla hazırlanan yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin ilgili hesap dönemi sonu itibarıyla düzenlenen bağımsız denetim raporu ile uyumluluğunu ve doğruluğunu denetlemiş bulunuyoruz. Rapor konusu yıllık faaliyet raporu Banka yönetiminin sorumluluğundadır. Bağımsız denetimi yapan kuruluş olarak üzerimize düşen sorumluluk, yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin Banka’nın 30 Ocak 2015 tarihli bağımsız denetim raporuna konu olan finansal tablolarıyla uyumuna ilişkin olarak denetlenen yıllık faaliyet raporu üzerinde görüş bildirmektir. YÖNETİM KURULU 1 2 3 4 5 6 1- H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı 1953, Havran. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari İlimler Fakültesi, İşletme Bölümü mezunu. 1976 yılında İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığında Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başlayan Sayın Özince, İş Bankası’nın çeşitli birimlerinde yöneticilik yapmış, 1994 yılında Genel Müdür Yardımcılığına yükseltilmiştir. Bu görevi sırasında sorumluluk alanları Banka’nın Hazine, Finansal Yönetim, Sermaye Piyasaları, Krediler ve İstihbarat-Mali Analiz Bölümlerini kapsayan Sayın Özince, 28 Ekim 1998 tarihinde İş Bankası’nın 15. Genel Müdürü olarak atanmıştır. 31 Mart 2011 ve 28 Mart 2014 tarihlerinde Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Sayın Özince 1 Nisan 2011 tarihinden itibaren Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürmekte ve 29 Aralık 2011 tarihinden itibaren de Ücretlendirme Komitesi Başkanı olarak görev yapmaktadır. Sayın Özince, Mayıs 2002’den itibaren Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı olarak sürdürdüğü görevinden Nisan 2011’de ayrılmıştır. Sayın Özince Banka dışında Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı ile T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı, The Institute of International Finance (IIF) ile Institut International d’Etudes Bancaires (IIEB) Üyesi, TEMA Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi ve Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyet Üyesi olarak görev yapmaktadır. 2- Füsun Tümsavaş Yönetim Kurulu Başkan Vekili 1957, Ankara. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, İktisat ve Maliye Bölümü mezunu. İş hayatına 1979 yılında T.C. Merkez Bankası Ankara Şubesi’nde başlayan Sayın Tümsavaş, İş Bankası’ndaki kariyerine 1981 yılında I. Krediler Müdürlüğünde Memur olarak başlamıştır. Takiben aynı Müdürlükte Servis Yetkilisi Yardımcısı, Kredi Uzman Yardımcısı, 1994 yılında Müdür Yardımcısı ve 1999 yılında Birim Müdürü görevlerinde bulunmuş olup, 2004 yılında Ticari Krediler Müdürlüğüne Müdür olarak atanmıştır. 28 Mart 2008, 31 Mart 2011 ve 28 Mart 2014 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu 52 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Üyeliğine seçilen Sayın Tümsavaş, 2 Nisan 2008 tarihinden itibaren Kredi Komitesi Üyesi, 30 Mayıs 2011 tarihinden itibaren Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Risk Komitesi Başkanı, Denetim Komitesi Başkanı ve K.K.T.C. İç Sistemler Komitesi Başkanı, 27 Şubat 2013 tarihinden itibaren de Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. Sayın Tümsavaş Banka dışında Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’nda Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görev yapmaktadır. 3- Adnan Bali Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür 1962, İslahiye. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü mezunu. 1986 yılında İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığında Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başlayan Sayın Adnan Bali, Fon Yönetimi Müdürlüğünde 1994 yılında Müdür Yardımcısı, 1997 yılında Grup Müdürü, 1998 yılında ise Fon Yönetimi Müdürü olarak atanmıştır. 2002 yılında Şişli Şubesi, 2004 yılında Galata Şubesi Müdürü olan Sayın Adnan Bali, 30 Mayıs 2006 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına yükseltilmiştir. 1 Nisan 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin 16. Genel Müdürü olarak atanan Sayın Bali, Kredi Komitesi Başkanı ve Risk Komitesi Üyesi olarak görev yapmaktadır. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., İşbank Almanya ve İşbank Rusya’da Yönetim Kurulu Başkanı olan Sayın Bali, Türkiye İş Bankası A.Ş. Batum/Gürcistan Şubesi, Türkiye Bankalar Birliği ve Vehbi Koç Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, The Institute of International Finance Üyesi, Darüşşafaka Cemiyeti Yüksek İstişare Kurulu Üyesi, TÜSİAD Üyesi, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) Üyesi, Finans Yöneticileri Derneği (Finans Kulüp) Üyesi, Global İlişkiler Forumu Üyesi ve TEMA Mütevelli Heyet Üyesi olarak görev yapmaktadır. 4- Hasan Koçhan Yönetim Kurulu Üyesi 1957, Trabzon. Ankara İktisadi Ticari İlimler Akademisi Bankacılık Sigortacılık Yüksekokulu, Bankacılık Bölümü mezunu. 1984 yılında Maçka/Trabzon Şubesi’nde Memur olarak göreve başlayan Sayın Koçhan, Bayburt, Yomra/Trabzon, Bulancak/Giresun ve Trabzon şubelerinde Servis Yetkilisi Yardımcısı, takiben Trabzon Şubesi’nde II. Müdür ve Müdür Yardımcısı, Park/Trabzon, Ordu, Gaziantep ve İzmit/ Kocaeli Şubelerinde Müdür olarak görev yapmıştır. 3 Kasım 2008, 31 Mart 2011 ve 28 Mart 2014 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Sayın Koçhan, 30 Mayıs 2011 tarihinden itibaren Kredi Komitesi Üyesi olarak görevini sürdürmektedir. 5- Mustafa Kıcalıoğlu Yönetim Kurulu Üyesi 1946, Silifke. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu. Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü’nde “Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlık Programı”nı bitirmiştir. Silifke Hâkim adayı olarak mesleğe başlayan Sayın Kıcalıoğlu sırasıyla Aralık ve Giresun Cumhuriyet Savcı Yardımcılığı, Baskil, Çankırı, Kocaeli ve Ankara Hâkimliği görevlerinde bulunmuştur. 2001’de Yargıtay Üyeliğine seçilen Sayın Kıcalıoğlu, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Başkanı iken 2011 yılında yaş haddinden emekliye ayrılmıştır. Sayın Kıcalıoğlu, 31 Mart 2011 ve 28 Mart 2014 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiştir. 6- Aysel Tacer Yönetim Kurulu Üyesi 1959, Siverek/Şanlıurfa. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü mezunu. Kariyerine 1980 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Taksim Şubesi’nde Memur olarak başlamıştır. 1983-1989 yıllarında İstihbarat ve Mali Analiz Bölümü’nde Servis Yetkilisi Yardımcısı ve Mali Analist olarak çalışan Sayın Tacer 1989 yılında Şişli Şubesi’nde Kredi Uzman Yardımcısı, 1993’te aynı şubede Müdür Yardımcısı olmuştur. 1996-2011 yılları arasında Akatlar, Çarşı Bakırköy, Bakırköy, Güneşli ve Güneşli Kurumsal şubelerinde Şube Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 31 Mart 2011 ve 28 Mart 2014 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Sayın Tacer, 1 Nisan 2011 tarihinden itibaren Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyeliği ve 30 Mayıs 2011 tarihinden itibaren de Kredi Komitesi Yedek Üyeliği görevlerini sürdürmektedir. 7 8 10 11 Sayın Yalçın, 31 Mart 2011 ve 28 Mart 2014 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine, 29 Mart 2013 ve 28 Mart 2014 tarihlerinde Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiştir. 8- Murat Vulkan Yönetim Kurulu Üyesi 1957, Ankara. Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunu. 1982 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Kızılay/ Ankara Şubesi’nde Memur olarak göreve başlamıştır. 1987 yılında Ankara Şubesi’nde Servis Yetkilisi Yardımcısı, 1993 yılında II. Müdür, 1995 yılında Müdür Yardımcısı olan Sayın Vulkan, 1999 yılında Ereğli/ Karadeniz Şubesi Müdürlüğüne yükseltilmiştir. 2001-2011 yılları arasında Kayseri Şubesi Müdürlüğü, KOBİ Kredileri Tahsis Bölümü İstanbul Maltepe Bölge Müdürlüğü, Yenişehir/Ankara Şubesi Müdürlüğü, Başkent Kurumsal Şubesi Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 9- Prof. Dr. Turkay Berksoy Yönetim Kurulu Üyesi 1951, Elazığ. İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi mezunu olan Sayın Prof. Dr. Berksoy yüksek lisansını Boğaziçi Üniversitesi’nde; doktorasını Marmara Üniversitesi’nde tamamlamıştır. University of East Anglia School of Development Studies’de misafir öğretim üyeliğinin yanı sıra, Türkiye’de çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği ve idari görevler yürütmüş olan Sayın Prof. Dr. Berksoy halen Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü’nde Bölüm Başkanlığı ve Öğretim Üyeliği görevlerini sürdürmektedir. Sayın Prof. Dr. Berksoy, Yeminli Mali Müşavir unvanına sahip olup Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezinde Yönetim Kurulu Başkanlığı ve üniversite dışında ise Şekerbank Genel Müdür Müşavirliği, Eximbank Müşavirliği, Emlak Bankası Genel Müdür Müşavirliği, Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu’nda Denetçilik; Vergi Reform Komisyonu, TOBB Özel İhtisas Komisyonu, Güneş Hayat Sigorta A.Ş., Petkim A.Ş., Ataköy Otelcilik A.Ş., Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu üyeliği ve T.C. Maliye Bakanlığı Vergi Konseyi üyeliği, Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi, Trakya Cam Sanayii A.Ş. ve Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’de Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği, Paşabahçe Cam Sanayi ve Ticaret A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyeliği yapmıştır. Sayın Prof. Dr. Berksoy 28 Mart 2014 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine, 31 Mart 2014 tarihinde ise Denetim Komitesi, K.K.T.C. İç Sistemler Komitesi, Kurumsal Yönetim Komitesi ile Ücretlendirme Komitesi Üyeliklerine ve Kredi Komitesi Yedek Üyeliğine seçilmiştir. 10- Kemal Meral Yönetim Kurulu Üyesi 1970, Ankara. South New Hampshire University İşletme Bölümü mezunu. Sayın Meral, 1994-1995 yılları arasında Koçbank İthalat-İhracat Departmanında, 1996-1997 yılları arasında Başbakanlık Basın Halkla İlişkiler Müşavirliğinde, 1997-2000 yılları arasında Tacirler Menkul Değerler A.Ş.’de, 2000-2002 yılları arasında EVG Yatırım A.Ş.’de ve 2002-2014 yılları arasında Başbakanlık Basın Halkla İlişkiler Müşavirliğinde görev almıştır. Sayın Meral 28 Mart 2014 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiştir. 11- Ulaş Moğultay Yönetim Kurulu Üyesi 1979, İstanbul. 2002 yılında Boston University Ekonomi Bölümü’nden mezun olan Sayın Moğultay, University of Chicago’da Uluslararası İlişkiler ve Politika Master dersleri almış, Syracuse University’de Ekonomi Yüksek Lisansı ve Loyola University Chicago’da İşletme Yüksek Lisansı yapmıştır. Sayın Moğultay, 2005-2007 yılları arasında Dünya Bankası’nda Ekonomi Danışmanlığı yapmış, 20082010 yılları arasında Loyola Üniversitesinde İşletme Yüksek Lisansını tamamladıktan sonra, 2010-2013 yılları arasında Ülker Grubunda Ekonomist olarak görev almıştır. 28 Mart 2014 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Sayın Moğultay, 24 Temmuz 2014 tarihinden itibaren de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyeliği görevini sürdürmektedir. Sayın Vulkan, 30 Mayıs 2011 ve 28 Mart 2014 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiştir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 53 KURUMSAL YÖNETİM 7- Hüseyin Yalçın Yönetim Kurulu Üyesi 1947, Kızılca. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari İlimler Fakültesi Ekonomi Bölümü mezunu. Meslek hayatına 1966 yılında ilkokul öğretmenliği ile başlamıştır. Dışbank A.Ş. ve Türkiye Emlak Kredi Bankası’ndaki Memurluk görevinden sonra Sayın Yalçın, 1977-1990 yılları arasında T.C. Ziraat Bankası’nda Müfettişlik, Müdür Yardımcılığı, Şube Müdürlüğü ve İzmir Bölge Dış Muameleler Müdürlüğü, 1990-2000 yılları arasında Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş.’de Genel Müdür Yardımcılığı ve Genel Müdür Danışmanlığı, 2000-2002 yılları arasında bankaların TMSF’ye devrini müteakip Yurtbank Genel Müdür Baş Yardımcılığı, Sümerbank Genel Müdür Yardımcılığı, Kent Portföy Genel Müdür Yardımcılığı ve Toprakbank Genel Müdürlük Danışmanlığı görevlerinde bulunmuştur. 9 İCRA KURULU 1 2 3 4 5 6 1- Adnan Bali 2- Mahmut Magemizoğlu 5- Levent Korba Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı 1962, İslahiye. Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1959, Antakya. Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1960, Muğla. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü mezunu. Eğitim Fakültesi İngiliz Dili Eğitimi Bölümü mezunu. 1986 yılında İş Bankası Teftiş Kurulu Sayın Magemizoğlu, The University of Stirling mezunu. İş Bankası’na 1986 yılında İş Bankası Başkanlığında Müfettiş Yardımcısı olarak göreve (İngiltere)’de yatırım analizi konusunda yüksek İzmir Şubesi’nde Aday Memur olarak katılan Sayın başlayan Sayın Bali, Fon Yönetimi Müdürlüğünde lisans programını tamamlamıştır. İş Bankası’na 1982 Korba, İş Bankası’nın çeşitli birim ve şubelerinde 1994 yılında Müdür Yardımcısı, 1997 yılında Grup yılında Teftiş Kurulu Başkanlığında Stajyer Müfettiş görev almış olup, 13.04.2011 tarihinde Genel Müdürü, 1998 yılında ise Fon Yönetimi Müdürü Yardımcısı olarak katılan Sayın Magemizoğlu, çeşitli Müdür Yardımcılığına atanmıştır. olarak atanmıştır. 2002 yılında Şişli Şubesi, 2004 birimlerde görev almış olup, 18.05.2005 tarihinde yılında Galata Şubesi Müdürü olan Sayın Bali, 30 Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. Mayıs 2006 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına yükseltilmiştir. 1 Nisan 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin 16. Genel Müdürü olarak atanan Sayın Adnan Bali, Kredi Komitesi Başkanı ve Risk Komitesi Üyesi olarak görev yapmaktadır. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., İşbank Almanya ve İşbank Rusya’da Yönetim Kurulu Başkanı olan Sayın Bali, Türkiye İş Bankası A.Ş. Batum/Gürcistan Şubesi, Türkiye Bankalar Birliği ve Vehbi Koç Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, The Institute of International Finance Üyesi, Darüşşafaka Cemiyeti Yüksek İstişare Kurulu Üyesi, TÜSİAD Üyesi, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) Üyesi, Finans Yöneticileri Derneği (Finans Kulüp) Üyesi, Global İlişkiler Forumu Üyesi ve TEMA Mütevelli Heyet Üyesi olarak görev yapmaktadır. 3- Suat İnce Genel Müdür Yardımcısı 1964, Ankara. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü mezunu. İş Bankası’na 1987 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığında Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Sayın İnce, çeşitli birim ve şubelerde görev almış, 02.04.2008 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 4- Hakan Aran Genel Müdür Yardımcısı 1968, Antakya. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü mezunu. Aran, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü’nde yüksek lisans programını tamamlamıştır. İş Bankası’na 1990 yılında Bilgi İşlem Müdürlüğüne yazılım uzmanı olarak katılan Sayın Aran, Bilgi İşlem ve Yazılım Geliştirme Müdürlüğünde çeşitli görevler üstlenmiş olup 17.07.2008 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 54 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 6- Ertuğrul Bozgedik Genel Müdür Yardımcısı 1964, Kayseri. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü mezunu. İş Bankası’na 1986 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığında Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Sayın Bozgedik, İş Bankası’nın çeşitli birimlerinde görev almış olup, 13.04.2011 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 7 8 9 10 11 12 9- Senar Akkuş 11- İlhami Koç Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı 1965, İzmir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1969, Diyarbakır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1963, Hekimhan. Ankara Üniversitesi Siyasal İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Bilgiler Fakültesi mezunu. İş Bankası’na 1986 Bölümü mezunu. İş Bankası’na 1987 yılında Teftiş mezunu. İş Bankası’na 1991 yılında Fon Yönetimi yılında Teftiş Kurulu Başkanlığında Stajyer Kurulu Başkanlığında Stajyer Müfettiş Yardımcısı Müdürlüğünde Stajyer Uzman Yardımcısı Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Sayın Koç, İş olarak katılan Sayın Sezen, İş Bankası’nın çeşitli olarak katılan Sayın Akkuş, İş Bankası’nın çeşitli Bankası’nın Menkul Kıymetler Müdürlüğünde birimlerinde görev almış olup, 13.04.2011 birimlerinde görev almış olup, 13.04.2011 görev almış olup, İş Girişim Sermayesi Yatırım tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. Ortaklığı A.Ş ve İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’de 8- Rıza İhsan Kutlusoy 10- Yılmaz Ertürk tarihinde Bankamız Genel Müdür Yardımcılığına Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı atanmıştır. 1965, İzmir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1964, İstanbul. İstanbul Üniversitesi İktisat İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Fakültesi İktisat Bölümü mezunu. Ertürk, İstanbul 12- Ergün Yorulmaz mezunu. İş Bankası’na 1988 yılında Teftiş Kurulu Üniversitesi’nin Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Genel Müdür Yardımcısı Başkanlığında Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak Bilim Dalı yüksek lisans programını tamamlamıştır. 1959, Amasya. Atatürk Üniversitesi İşletme katılan Sayın Kutlusoy, İş Bankası’nın şube ve İş Bankası’na 1987’de, İktisadi Araştırmalar Fakültesi Pazarlama Bölümü mezunu. İş çeşitli birimlerinde görev almış olup, 13.04.2011 ve Planlama Müdürlüğünde Stajyer İktisat Bankası’na 1983 yılında İş Bankası Arapcamii tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. Uzman Yardımcısı olarak katılan Sayın Ertürk, Şubesi’nde Aday Memur olarak katılan Sayın İş Bankası’nın çeşitli birimlerinde ve Kozyatağı Yorulmaz, İş Bankası’nın çeşitli birim ve Kurumsal Şubesinde görev almış olup, 30.01.2013 şubelerinde görev almış olup, 27.12.2013 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. Genel Müdürlük görevi yapmış; 30.01.2013 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 55 KURUMSAL YÖNETİM 7- Yalçın Sezen ORGANİZASYON ŞEMASI* YÖNETİM KURULU GENEL MÜDÜR Adnan Bali TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI GENEL MÜDÜRLÜK MÜŞAVİRİ İ. Hakkı Akşener GENEL MD. YRD. Mahmut Magemizoğlu GENEL MD. YRD. Suat İnce GENEL MD. YRD. Hakan Aran GENEL MD. YRD. Levent Korba GENEL MD. YRD. Ertuğrul Bozgedik İÇ KONTROL BÖLÜMÜ GENEL MÜDÜRLÜK MÜŞAVİRLİĞİ FİNANSAL YÖNETİM BÖLÜMÜ KOBİ VE İŞLETME BANKACILIĞI SATIŞ BÖLÜMÜ ALTERNATİF DAĞITIM KANALLARI BÖLÜMÜ BANKACILIK TEMEL OPERASYONLARI BÖLÜMÜ BİREYSEL KREDİLER TAHSİS BÖLÜMÜ KURUMSAL UYUM BÖLÜMÜ YATIRIMCI İLİŞKİLERİ BÖLÜMÜ KURUMSAL BANKACILIK PAZARLAMA VE SATIŞ BÖLÜMÜ BİLGİ TEKNOLOJİLERİ BÖLÜMÜ BİREYSEL KREDİ VE KART OPERASYONLARI BÖLÜMÜ KOBİ KREDİLERİ TAHSİS BÖLÜMÜ RİSK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YÖNETİM RAPORLAMASI VE İÇ MUHASEBE BÖLÜMÜ SERBEST BÖLGE ŞUBELERİ DESTEK HİZMETLERİ VE SATIN ALMA BÖLÜMÜ KREDİLER PORTFÖY YÖNETİMİ BÖLÜMÜ TİCARİ BANKACILIK PAZARLAMA BÖLÜMÜ DIŞ İŞLEMLER VE TİCARİ KREDİ OPERASYONLARI BÖLÜMÜ KURUMSAL KREDİLER TAHSİS BÖLÜMÜ TİCARİ BANKACILIK SATIŞ BÖLÜMÜ İÇ OPERASYONLAR BÖLÜMÜ TİCARİ KREDİLER TAHSİS BÖLÜMÜ TİCARİ BANKACILIK ÜRÜN BÖLÜMÜ İNŞAAT VE GAYRİMENKUL YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YÖNETİM KURULU RAPORTÖRLÜĞÜ ŞUBE AĞI GELİŞTİRME BÖLÜMÜ (*) 56 31 Aralık 2014 itibarıyla İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU DENETİM KOMİTESİ Füsun Tümsavaş Prof. Dr. Turkay Berksoy GENEL MD. YRD. Rıza İhsan Kutlusoy GENEL MD. YRD. Senar Akkuş GENEL MD. YRD. Yılmaz Ertürk GENEL MD. YRD. İlhami Koç GENEL MD. YRD. Ergün Yorulmaz BİREYSEL BANKACILIK PAZARLAMA BÖLÜMÜ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ BÖLÜMÜ HAZİNE BÖLÜMÜ İKTİSADİ ARAŞTIRMALAR BÖLÜMÜ DIŞ ŞUBELER VE DIŞ TEMSİLCİLİKLER FİNANSAL ANALİZ BÖLÜMÜ BİREYSEL BANKACILIK SATIŞ BÖLÜMÜ KURUMSAL MİMARİ BÖLÜMÜ KURUMSAL İLETİŞİM BÖLÜMÜ ULUSLARARASI FİNANSAL KURULUŞLAR BÖLÜMÜ İŞTİRAKLER BÖLÜMÜ HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ BİREYSEL BANKACILIK ÜRÜN BÖLÜMÜ STRATEJİ VE KURUMSAL PERFORMANS YÖNETİMİ BÖLÜMÜ SERMAYE PİYASALARI BÖLÜMÜ PERAKENDE KREDİLER İZLEME VE TAKİP BÖLÜMÜ BİREYSEL KREDİLER BÖLÜMÜ YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ KURUMSAL YÖNETİM GENEL MD. YRD. Yalçın Sezen TİCARİ VE KURUMSAL KREDİLER İZLEME VE TAKİP BÖLÜMÜ KARTLI ÖDEME SİSTEMLERİ BÖLÜMÜ ÖZEL BANKACILIK PAZARLAMA VE SATIŞ BÖLÜMÜ İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 57 ORGANİZASYON YAPISINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER Bulunmamaktadır. İÇ SİSTEMLER KAPSAMINDAKİ YÖNETİCİLER Teftiş Kurulu Başkanlığı, Risk Yönetimi, Kurumsal Uyum ve İç Kontrol Bölümlerinden oluşan İç Sistemlerin yöneticilerinin ad ve soyadları, görev süreleri, sorumlu oldukları alanlar, öğrenim durumları ve mesleki deneyimlerine aşağıda yer verilmiştir. Teftiş Kurulu Başkanı: M. Turgay Atalay Görev Süresi Mesleki Deneyim Önceden Çalıştığı Birimler Öğrenim Durumu 3 yıl 9 ay 34 yıl Teftiş Kurulu Başkanlığı, Londra Şubesi, Galata Şubesi, Bayrampaşa Şubesi, Lefkoşa Şubesi, Beyoğlu Şubesi, Bireysel Bankacılık Pazarlama ve Mevduat Müdürlüğü, Bireysel Krediler Müdürlüğü, Dış İşler Müdürlüğü, Proje ve Değişim Yönetimi Başkanlığı Yurt içi Lisans Derecesi Risk Yönetimi Bölümü Müdürü: Gamze Yalçın Görev Süresi Mesleki Deneyim Önceden Çalıştığı Birimler Öğrenim Durumu 3 yıl 9 ay 21 yıl Organizasyon Müdürlüğü, Muhasebe Müdürlüğü, Risk Yönetimi Bölümü Yurt içi Lisans Derecesi, Yurt dışı Yüksek Lisans Derecesi Kurumsal Uyum Bölümü Müdürü: Muzaffer Okay Görev Süresi Mesleki Deneyim Önceden Çalıştığı Birimler Öğrenim Durumu 10 ay 23 yıl Teftiş Kurulu Başkanlığı, Sorunlu Krediler Müdürlüğü, Ticari ve Kurumsal Krediler İzleme ve Takip Bölümü Yurt içi Lisans Derecesi İç Kontrol Bölümü Müdürü: Hamit Umut Togay Görev Süresi Mesleki Deneyim Önceden Çalıştığı Birimler Öğrenim Durumu 10 ay 17 yıl Teftiş Kurulu Başkanlığı, Bireysel Bankacılık Ürün Müdürlüğü, Galata Şubesi Yurt içi Lisans Derecesi YÖNETİM KURULU TOPLANTILARINA İLİŞKİN BİLGİLER Bankamızda Yönetim Kurulu toplantıları genel olarak ayda bir yapılmakla birlikte ihtiyaç görüldüğü takdirde ara toplantılar da düzenlenmektedir. Toplantı gündemleri bölümlerden gelen önergeler doğrultusunda hazırlanmakta, ayrıca Yönetim Kurulunun İcradan talep ettiği çeşitli raporlar ve gündem dışı bölümünde de üyelerden gelen çeşitli konular toplantı sırasında görüşülmektedir. Gündem ve ilgili dosyalar üyelere toplantıdan belli bir süre önce dağıtılmaktadır. 2014 yıl sonu itibarıyla 14 Yönetim Kurulu toplantısı yapılmış ve toplantıların tümüne katılım tam sayı ile gerçekleşmiştir. Toplam 45 saat sürmüş olan söz konusu toplantılar için 469 sayfa tutanak düzenlenmiştir. Toplantı yapılarak ya da toplantı yapılmadan her üyenin dosyayı inceleyip imzalaması suretiyle yapılan çalışmalarla, aynı dönem itibarıyla kredi tahsisi için 313, kredi ile ilgili diğer konular için 49 adet olmak üzere 362 adet dosya ile ilgili inceleme yapılarak 202 adet kredi kararı, kredi dışı konularla ilgili olarak da toplam 321 dosya incelenerek 321 adet karar alınmıştır. Sonuç olarak 2014 yıl sonu itibarıyla Yönetim Kurulu karar sayısı, toplantılarda alınan kararlar da dâhil olmak üzere toplam 669 adet olarak gerçekleşmiştir. 58 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İŞ BANKASI’NDA FAALİYET GÖSTEREN KOMİTELER Komitelere İlişkin Değerlendirmeler 2014 yılı içerisinde İş Bankası’nda faaliyet gösteren komiteler faaliyetleri çerçevesinde gerektiğinde karar ve raporlarını Yönetim Kuruluna sunmuş; Yönetim Kurulu değerlendirmesi sonucunda gerekli kararlar alınmıştır. Denetim Komitesi İki üyeden oluşan Denetim Komitesine, Yönetim Kurulunun 31.03.2014 tarih, 39809 sayılı kararı ile Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sayın Füsun Tümsavaş başkanlık etmektedir. Komitenin diğer üyesi, Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Prof. Dr. Turkay Berksoy’dur. Denetim Komitesi, çalışma esasları uyarınca altı aylık dönemleri aşmamak kaydıyla yılda en az iki defa toplanmak ve icra ettiği faaliyetlerin sonuçları ile alınması gereken önlemlere, yapılmasına ihtiyaç duyulan uygulamalara ve Banka’nın faaliyetlerinin güven içinde sürdürülmesi bakımından önemli gördüğü diğer hususlara ilişkin görüşlerini Yönetim Kuruluna bildirmekle yükümlüdür. »» Banka’nın iç sistemlerinin etkinliğinin ve yeterliliğinin, bu sistemler ile muhasebe ve raporlama sistemlerinin ilgili mevzuat ile Banka politikaları çerçevesinde işleyişinin ve üretilen bilgilerin bütünlüğünün gözetilmesinden, »» Bağımsız denetim kuruluşları ile derecelendirme, değerleme ve destek hizmeti kuruluşlarının seçilmesinde gerekli ön değerlendirmelerin yapılmasından ve Yönetim Kurulu tarafından seçilen bu kuruluşların faaliyetlerinin düzenli olarak izlenmesinden, »» İlgili mevzuat kapsamında, konsolidasyona tabi ortaklıkların iç denetim işlevlerinin konsolide olarak eş güdüm içerisinde sürdürülmesinin sağlanmasından, »» İç sistemler ile iç sistemler kapsamındaki bölümlerin işleyişi, faaliyetleri ve bunlara ilişkin politika ve düzenlemeler konusunda Yönetim Kuruluna raporlama yapılmasından, görüş ve önerilerde bulunulmasından, »» İç sistemler kapsamındaki bölümlerden ve bağımsız denetim kuruluşlarından faaliyetleri ile ilgili alınan bilgi ve raporların değerlendirilmesinden, »» Banka’nın finansal raporlarının ilgili mevzuat, düzenleme ve standartlara uygun olarak hazırlanmasından, »» Gerektiğinde Banka’nın tüm birimlerinden, anlaşmalı destek hizmeti ve bağımsız denetim kuruluşlarından bilgi, belge veya rapor talep edilmesinden; konularında ihtisas sahibi kişilerden Yönetim Kurulu onayına bağlı olarak danışmanlık hizmeti sağlanmasından, »» Yürüttüğü faaliyetlerin sonuçları ile Banka’nın faaliyetlerinin ilgili mevzuat ve Banka politikaları çerçevesinde süreklilik ve güven içinde yürütülmesi bakımından alınması gereken önlemlere ve önemli gördüğü diğer hususlara ilişkin tespit, görüş ve önerilerinin Yönetim Kuruluna bildirilmesinden veya raporlanmasından sorumlu olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Denetim Komitesi 2014 yıl sonu itibarıyla 33 defa toplanarak 44 adet karar almıştır. K.K.T.C. İç Sistemler Komitesi K.K.T.C. Bankalar Yasası ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde ilk defa 15.06.2009 tarih, 35546 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile kurulan K.K.T.C. İç Sistemler Komitesi iki üyeden oluşmaktadır. En son 31.03.2014 tarih, 39810 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile Komite Başkanlığına Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sayın Füsun Tümsavaş, Komite Üyeliğine Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Prof. Dr. Turkay Berksoy seçilmiştir. Komite, altı aylık dönemleri aşmamak kaydıyla yılda en az iki defa toplanır ve icra ettiği faaliyetlerin sonuçları ile Banka’nın K.K.T.C. Müdürlüğüne bağlı olan şubelerce alınması gereken önlemlere, yapılmasına ihtiyaç duyulan uygulamalara ve bu şubelerin faaliyetlerinin güven içinde sürdürülmesi bakımından önemli gördüğü diğer hususlara ilişkin görüşlerini Yönetim Kuruluna bildirir. K.K.T.C. İç Sistemler Komitesi; Banka’nın K.K.T.C. Müdürlüğüne bağlı olan şubelerinin faaliyetlerine yönelik olarak tesis ettiği iç sistemlerin etkinliğini ve yeterliliğini, bu sistemler ile muhasebe ve raporlama sistemlerinin yasa ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde işleyişini ve üretilen bilgilerin bütünlüğünü gözetmek, bağımsız denetim kuruluşları ve diğer bankacılık faaliyetleri ile doğrudan ilgili olarak hizmet alınan kuruluşların Yönetim Kurulu tarafından seçilmesinde gerekli ön değerlendirmeleri yapmak, Yönetim Kurulu tarafından seçilen ve sözleşme imzalanan bu kuruluşların faaliyetlerini düzenli olarak izlemek ve eşgüdümünü sağlamakla görevli ve sorumludur. K.K.T.C. İç Sistemler Komitesi 2014 yıl sonu itibarıyla 7 defa toplanarak 10 adet karar almıştır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 59 KURUMSAL YÖNETİM »» Yürürlükteki ilgili mevzuat hükümleriyle belirlenen diğer sorumlulukları ile Yönetim Kurulu tarafından bu çerçevede verilen görevlerin yerine getirilmesinden, İŞ BANKASI’NDA FAALİYET GÖSTEREN KOMİTELER Kredi Komitesi Bankamızda Kredi Komitesi, yetki limiti içerisindeki kredi tahsis kararlarını vermekte, yetkisine giren işlemlerde kredi tahsis koşullarının değiştirilmesi taleplerini karara bağlamakta ve Yönetim Kurulunun kredilerle ilgili verdiği görevleri yapmaktadır. Kredi Komitesi, Komite Başkanı olan Genel Müdür veya Genel Müdür Vekili ve iki Yönetim Kurulu Üyesi olmak üzere üç kişiden oluşmaktadır. Ayrıca gerektiğinde görev yapmak üzere de iki yedek üye seçilmektedir. Kredi Komitesi, onayına kredi teklif dosyası sunuldukça her bir üyenin dosyayı inceleyip imzalaması suretiyle kredinin tahsisine oy birliği ile karar verir. Komitenin oy birliği ile verdiği kararlar doğrudan, oy çokluğu ile verdiği kararlar Yönetim Kurulunun onayından sonra uygulanır. 2014 yıl sonu itibarıyla Kredi Komitesi yetkisindeki 96 adet dosya incelenmek suretiyle 69 karar alınmıştır. Yönetim Kurulunun 31 Mart 2014 tarih, 39808 sayılı kararıyla oluşturulan Kredi Komitesi’nde daimi üye ve Komite Başkanı Genel Müdür Sayın Adnan Bali’nin yanı sıra Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sayın Füsun Tümsavaş ve Üye Sayın Hasan Koçhan yer almaktadır. Kredi Komitesi yedek üyeleri ise Yönetim Kurulu Üyeleri Sayın Aysel Tacer ve Sayın Prof. Dr. Turkay Berksoy’dur. Kredi Komitesi Üyeleri Adnan Bali Füsun Tümsavaş Hasan Koçhan Görevi Komite Başkanı Üye Üye Asli Görevi Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Başkan Vekili Yönetim Kurulu Üyesi Yedek Üyeler: Aysel Tacer – Prof. Dr. Turkay Berksoy Kredi Revizyon Komitesi Yönetim Kuruluna bağlı komitelerden biri olan Kredi Revizyon Komitesi, Yönetim Kurulunun 31.07.2012 tarih ve 38485 sayılı kararı ile yürürlüğe konulan Kredi Riski Politikasının, Limitlerin Revizyonu maddesi uyarınca, yıl sonlarında ticari nitelikli kredi portföyünün gözden geçirilerek kredi müşterileri ile ilişkilerin değerlendirilmesi ve söz konusu kişi ve kuruluşlar açısından izleyen yılda dikkate alınacak limitlerin belirlenmesi esası çerçevesinde görev yapmak üzere her yıl yeniden oluşturulmaktadır. 2014 yılı için Yönetim Kurulunun 19.12.2013 tarih, 39566 sayılı kararıyla Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sayın Füsun Tümsavaş ile Yönetim Kurulu Üyeleri Sayın Hasan Koçhan, Sayın Aysel Tacer ve Sayın Murat Vulkan’dan oluşmak üzere belirlenen Kredi Revizyon Komitesi, Yönetim Kurulu ve Kredi Komitesi yetkisindeki belirli firma ve gruplar ile ilgili incelemelerini 10 Mart 2014 tarihinde tamamlamıştır. 2015 yılı için ise Yönetim Kurulunun 17.12.2014 tarih ve 40240 sayılı kararıyla Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sayın Füsun Tümsavaş ile Yönetim Kurulu Üyeleri Sayın Hasan Koçhan, Sayın Aysel Tacer ve Sayın Murat Vulkan’dan oluşmak üzere belirlenen Kredi Revizyon Komitesi halen çalışmalarını sürdürmektedir. Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Yönetim Kurulu kararı ile kabul edilmiş bulunan Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uygulama Yönetmeliği uyarınca oluşturulan Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi’nde, Yönetim Kurulu Üyeleri Sayın Aysel Tacer ve Sayın Ulaş Moğultay, Genel Müdür Yardımcıları Sayın Yalçın Sezen ve Sayın Senar Akkuş ile Kurumsal İletişim Bölüm Müdürü Sayın Suat E. Sözen bulunmaktadır. Komite eğitim, çevre ve kültür-sanat ile diğer faaliyetler şeklinde belirlenen katkı alanları dikkate alınmak suretiyle ve Yönetmelik esaslarına uygun şekilde çalışmalarını sürdürmektedir. Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi, 2014 yılında tüm üyelerin katılımıyla 7 defa toplanarak 22 adet karar almıştır. 60 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Kurumsal Yönetim Komitesi Bankamızın kurumsal yönetim ilkelerine uyumunu izlemek, bu konuda iyileştirme çalışmalarında bulunmak ve Yönetim Kuruluna önerilerde bulunmak ve ilgili mevzuat ile Kurumsal Yönetim Komitesi ve Aday Gösterme Komitesi için öngörülmüş olan görevleri yerine getirmek üzere 27.02.2013 tarih ve 38923 sayılı Yönetim Kurulu kararıyla kurulan Kurumsal Yönetim Komitesi bir başkan ve iki üyeden oluşmakta olup 31.03.2014 tarih, 39812 sayılı karar ile Komite Başkanlığına Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sayın Füsun Tümsavaş, Komite Üyeliklerine Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Prof. Dr. Turkay Berksoy ve Yatırımcı İlişkileri Bölüm Müdürü Sayın Süleyman H. Özcan seçilmiştir. 2014 yıl sonu itibarıyla Kurumsal Yönetim Komitesi 5 defa toplanmış ve 3 adet karar almıştır. Risk Komitesi, Banka’nın mali ve mali olmayan iştiraklerini kapsayacak şekilde konsolide olarak da toplanarak grup risk politikalarının oluşturulmasına katkı sağlamaktadır. Risk Komitesinin, konsolide bazda yapılan çalışmalarına; »» Genel Müdür Yardımcısı: İlhami Koç »» İştirakler Bölümü Müdürü: Burhanettin Kantar tarafından da iştirak edilmektedir. Risk Komitesinin 2014 yılında gerçekleştirdiği toplantılarda, Banka ve Konsolide Risk Politikaları kapsamındaki iştiraklerinin risk yönetimi çalışmaları değerlendirilmiş, Komiteye sunulan risk yönetimi raporları incelenmiş ve risk yönetimi sistem ve süreçleri ile ilgili kararlar alınmıştır. Ücretlendirme Komitesi Banka’nın ücretlendirme uygulamalarının Yönetim Kurulu adına izlenmesi ve denetlenmesi ile ilgili görev ve faaliyetleri yürütmek üzere 29.12.2011 tarih ve 38038 sayılı Yönetim Kurulu kararıyla kurulan Ücretlendirme Komitesi iki üyeden oluşmakta olup 31.03.2014 tarih, 39813 sayılı karar ile Komite Başkanlığına Yönetim Kurulu Başkanı Sayın H. Ersin Özince, Komite Üyeliğine Yönetim Kurulu üyesi Sayın Prof. Dr. Turkay Berksoy seçilmiştir. Ücretlendirme Komitesi, altı aylık dönemleri aşmamak kaydıyla yılda en az iki defa toplanır ve icra ettiği faaliyetlerin sonuçlarını ve önemli gördüğü diğer hususlara ilişkin görüşlerini Yönetim Kuruluna bildirir. Ücretlendirme Komitesi; Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum kapsamında, Yönetim Kurulu adına ücret yönetimine ilişkin uygulamaların izlenmesi ve denetlenmesinden; ücretlerin, Banka’nın etik değerleri, iç dengeleri ve stratejik hedefleri ile uyumlu olmasından; ücretlendirme politikası ve uygulamalarının risk yönetimi çerçevesinde değerlendirilmesinden; ücretlendirme politikasının gözden geçirilip ihtiyaçlar doğrultusunda belirlenen önerilerin Yönetim Kuruluna sunulmasından ve yürürlükteki ilgili mevzuat hükümleriyle belirlenen diğer sorumlulukları ile Yönetim Kurulu tarafından bu çerçevede verilen görevlerin yerine getirilmesinden sorumludur. Ücretlendirme Komitesi 2014 yıl sonu itibarıyla 4 defa toplanmış ve 5 adet karar almıştır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 61 KURUMSAL YÖNETİM Risk Komitesi Risk Komitesi, Banka’nın konsolide ve konsolide olmayan bazda izleyeceği risk yönetimi strateji ve politikalarının hazırlanması, Yönetim Kurulunun onayına sunulması ve uygulamaların izlenmesi faaliyetlerini yürütmektedir. Komite Banka’nın maruz bulunduğu risklerin değerlendirilmesi, alınacak önlem ve izlenecek yöntemler konusunda öneride bulunulması için Banka’nın icrai sistemleriyle ortak iletişim platformudur. Komitenin temel faaliyet alanı aşağıda belirtilen hususlardan oluşmaktadır: »» İzlenecek risk yönetimi stratejilerinin ve politikalarının hazırlanması, Yönetim Kurulunun onayına sunulması. »» Banka’da içsel sermaye yeterliliği değerlendirme sürecinin çıktılarının Banka’nın planlama ve karar alma süreçlerinde etkin biçimde kullanılmasının gözetilmesi. »» Risk Yönetimi Bölümünce gündeme getirilen hususların görüşülerek karara bağlanması. »» Maruz kalınan/kalınabilecek temel riskler konusundaki limitlerin belirlenmesi için Yönetim Kuruluna öneride bulunulması, limit ihlallerinin izlenmesi ve bunların giderilmesi konusunda Yönetim Kuruluna öneride bulunulması. »» Risk politikalarının değiştirilmesi konusunda Yönetim Kuruluna öneride bulunulması. »» Risk Yönetimi teşkilatınca yerine getirilecek olan riskin belirlenmesi, tanımlanması, ölçülmesi, değerlendirilmesi ve yönetilmesi sürecine yönelik izlemenin ve haberleşmenin yerine getirilmesi. »» Risk ölçüm, yöntem ve sonuçlarının doğruluğunun ve güvenilirliğinin sağlanmasına ilişkin izlemenin yerine getirilmesi. Komite üyeleri aşağıda belirtilmiştir: »» Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Risk Komitesi Başkanı: Füsun Tümsavaş »» Genel Müdür ve Kredi Komitesi Başkanı: Adnan Bali »» Genel Müdür Yardımcısı: Ertuğrul Bozgedik »» Genel Müdür Yardımcısı ve Aktif Pasif Yönetimi Komitesi Başkanı: Senar Akkuş »» Genel Müdür Yardımcısı: Mahmut Magemizoğlu »» Risk Yönetimi Bölümü Müdürü: Gamze Yalçın İŞ BANKASI’NDA İNSAN KAYNAKLARI UYGULAMALARI İş Bankası’nın stratejisi “müşteriye en yakın banka olma temeline dayalı sürdürülebilir kârlı büyüme”dir. 2014 yılında hayata geçirilen insan kaynakları uygulamalarıyla, İş Bankası’nın söz konusu kurumsal stratejik önceliği ile uyumlu insan kaynakları çözümlerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. “Türkiye’nin Bankacılık Okulu” olarak da tanımlanan İş Bankası, en önemli kaynağının çalışanları olduğunun bilinciyle sektörünün en nitelikli insan kaynağını yetiştirip, sürekli gelişimlerine destek veren ve insan kaynağına verdiği değer ile yüksek seviyede çalışan bağlılığına sahip bir kurumdur. İş Bankası çalışanları yeteneklerini geliştirebilecekleri ve fark yaratabilecekleri bir çalışma ortamına sahiptir. 2014 yılında İş Bankası, artan işlem hacmi ve yeni açılan şubeleriyle büyümesini sürdürmüş, bu ilerlemede kurumuna yürekten bağlı, özverili ve yüksek katma değer yaratan İş Bankası çalışanları en önemli paya sahip olmuştur. İş Bankası’nın yurt dışında büyüme stratejisinin temelinde uluslararası alanda öncelikle bölgesel daha sonra küresel bir banka olmak hedefi yer almaktadır. Söz konusu vizyona nitelikli insan kaynağı ile destek olma doğrultusunda; 2014 yıl sonu itibarıyla farklı unvan gruplarında yurt içinde 969, yurt dışında ise 41 yeni çalışan istihdam edilmiştir. Yurt içinde 24.009, yurt dışında ise 299 çalışan sayısı ile toplam personel sayısı 24.308’e ulaşmıştır. 2014 yılında gerçekleştirilen işe alım süreçlerinde aday memnuniyetini artırma hedefi ön planda tutulmuş; bölgesel alımlar ile süreçler etkinleştirilmiştir. Aday memnuniyetinin artırılması amacı ile adayların ikametlerine en uygun yerlerde görev almasına çaba gösterilmiştir. Alım süreçlerinin kısalması ve işe yeni başlayan çalışanların uyum süreçlerini hızlandıran “İş’e Merhaba” programının da desteği ile İş Bankası’nın “Tercih Edilen İşveren” konumunun korunması sağlanmıştır. İnsan kaynakları süreçlerinde operasyonel maliyetleri ve riskleri azaltacak, çalışanların insan kaynakları süreçlerine etkin katılımını sağlayacak, iş gücünün verimli kullanımını ve insan kaynakları verisinin doğru ve güvenli tutulmasını destekleyecek, yenilikçi ve öncü uygulama geliştirme çalışmaları 2014 yılında da sürdürülmüştür. Ayrıca hâlihazırda şubelerde manuel olarak yürütülen sağlık uygulamaları gibi süreçlerin sisteme taşınması gibi tasarımlar ile özellikle kâğıtsız bankacılık uygulamalarına katkı sağlanmıştır. İnsan kaynakları süreçlerinde; çalışanların Banka’ya ve iş süreçlerine dair görüşleri mevcut iletişim kanallarından alınarak değerlendirilmiş; iş süreçlerinde verimliliğin ve çalışan memnuniyetinin artırılması için yeni uygulamalar hayata geçirilmiştir. İş Bankası’nda eğitim faaliyetleri, kurumsal hedeflerle uyumlu ve diğer İnsan Kaynakları uygulamalarını tamamlayıcı nitelikte tasarlanarak hayata geçirilmektedir. Banka çalışanları, kariyerlerinin her aşamasında, öğrenme tercihlerine göre eğitim alabilecekleri karma eğitim uygulamaları ile desteklenmektedir. Banka; kurum içinde sürekli öğrenme kültürünün geliştirilmesine yönelik çalışmaları ve eğitim konusunda fark yaratan yenilikçi uygulamaları ile The Association for Talent Development (ATD) tarafından kurumlara verilen ve eğitim konusunda dünyanın saygın ödüllerinden biri olan BEST 2014 ödülüne layık görülmüştür. İş Bankası’nın insan kaynağı politikasında fırsat eşitliğinin gözetilmesi ve korunması kritik öneme sahiptir. İş Bankası iş gücünde çeşitliliği entelektüel sermayesinin temel bir bileşeni olarak kabul eder. Bu kapsamda, yöneticilerin ve yöneticiliğe hazırlanan çalışanların yeni unvan ve görevlerinde ihtiyaç duyacakları bilgi ve becerilerin kazandırılması hususu önem arz ettiğinden, teknik ve kişisel gelişim programları düzenlenmektedir. İş Bankası’nda çalışanların sosyal hakları, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde Toplu İş Sözleşmesi ile belirlenmektedir. Şubelerde ve Genel Müdürlük Birimlerinde görev yapan yöneticilere ve yönetici adayı çalışanlara yılda bir kez yönetici primi ödemesi yapılmaktadır. Yönetici primi ödemelerinin çalışanların performansı yanı sıra İş Bankası’nın uzun vadeli stratejisi ve üstlenilen riskle uyumlu olması gözetilmektedir. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’ndan doğan yükümlülükler, İnsan Kaynakları Fonksiyonu bünyesinde yerine getirilmektedir. Yapılan çalışmalar ile yasal uyumun sağlanmasının yanında çalışanlar arasında iş sağlığı ve güvenliği kültürü oluşturulması hedeflenmektedir. 2015 yılı için hedefler 2015 yılında da standart insan kaynakları uygulamaları sürdürülecek olup ayrıca İş Bankası’nın kurumsal stratejik öncelikleri ile İnsan Kaynakları Fonksiyonunun önceliklerinin uyumunun sağlanabilmesi için gerekli insan kaynakları çözümlerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. İş Bankası’nın başarısı, sahip olduğu kurumsal kültürün bir sonucudur. 2015 yılında da İş Bankası sahip olduğu değerler içinde yer alan entelektüel sermayenin payının daha da geliştirilmesi için gerekli insan kaynağı yatırımını yapacaktır. Alım süreçlerinde hem aday memnuniyetinin sağlanması hem de verimliliğin sürekli geliştirilmesine yardımcı olacak bir sistemin kurulması yönündeki geliştirme ve iyileştirme çalışmaları sürdürülecektir. Bununla birlikte; yeni mezun adaylar tarafından bankacılık/finans sektöründe en çok tercih edilen kurum olmaya devam edilmesi hedeflenmektedir. Yüksek potansiyel ve performansa sahip insan kaynağı istihdamına, Banka ve çalışanlar arasında geri bildirim ve iletişim kültürünün desteklenmesine yönelik çalışmalara devam edilecektir. İş Bankası Performans Yönetimi uygulamaları; yurt içinde ve dışında tüm Banka çalışanlarının gelişimini destekleyecek, Banka’nın iş hedefleri ile entegre, kurumsal değerler ile uyumlu, kolektif sermaye anlayışını ve iletişim kültürünü güçlendirecek bir yaklaşım çerçevesinde gözden geçirilmektedir. Performans modeli ile İş Bankası çalışanlarının bireysel katkılarının daha görünür kılınması, geri bildirim kültürünün günlük iş hayatının bir parçası haline gelmesi sağlanarak iletişim, çalışan verimliliği ve motivasyonunun artırılmasına katkı sağlanması hedeflenmektedir. 2015 yılında eğitim alanında yenilikçi uygulamalara çok kullanıcılı online oyunlar gibi yeni araçlar eklenecektir. Ayrıca yönetici gelişim programları kapsamında belirli üniversitelerle işbirliği tesis edilerek üst düzey yöneticilerimize yönelik “Pazarlama Akademisi” hayata geçirilecektir. 62 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU BANKA’NIN DAHİL OLDUĞU RİSK GRUBU İLE YAPTIĞI İŞLEMLERE İLİŞKİN BİLGİLER İş Bankası Risk Grubuna dahil firmalara yönelik her türlü finansal hizmet, üçüncü taraflara sağlanan aynı prosedür ve politika çerçevesinde sağlanmaktadır. Krediler Portföy Yönetimi Bölümü, Banka Risk Grubu bünyesindeki firmalara tahsis edilen kredi ve ödünç verme işlemlerini analiz ederek, bu işlemlerin yasal limitler içerisinde kalıp kalmadığını izlemektedir. 2014 yılında, grup firmalarına kullandırılan krediler, yasal risk limitleri içerisinde kalmıştır. Grup firmaları ile çoğunlukla kredi ve mevduat işlemleri gerçekleştirilmiştir. BANKALARIN DESTEK HİZMETİ ALMALARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK UYARINCA DESTEK HİZMETİ ALINAN FAALİYETLER İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 63 KURUMSAL YÖNETİM »» Kurye Net Motorlu Kuryecilik ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş.’den kredi kartı ürünlerimizin müşterilerimizin adreslerine teslimine ilişkin alınan hizmet »» Kurye Net Motorlu Kuryecilik ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş.’den KKGS kartlarının müşterilere kurye aracılığıyla teslimine ilişkin alınan hizmet »» Kurye Net Motorlu Kuryecilik ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş.’den OGS kartlarının müşterilere kurye aracılığıyla teslimine ilişkin alınan hizmet »» Aktif İleti ve Kurye Hizmetleri A.Ş.’den alınan kredi kartı ürünlerinin müşterilerinin adreslerine teslimi hizmeti »» Aktif İleti ve Kurye Hizmetleri A.Ş.’den “Anında Müşteri” başvurusu yapan kişilerin adreslerine imzalatılmak üzere Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi gönderilmesi, Akıllı Kalem cihazı ile imzalatılan sözleşmenin elektronik ortamda Banka sistemine gönderilmesi ve fiziksel olarak şubelere iletilmesine ilişkin alınan hizmetler »» Provus Bilişim Hizmetleri A.Ş.’den kredi kartı ve üye iş yeri hesap özetlerinin ve mektup, ihbarname benzeri diğer belgelerin basımı ve/veya zarflanmasına ilişkin alınan hizmetler »» Hobim Bilgi İşlem Hizmetleri A.Ş.’den kredi kartı ve üye iş yeri hesap özetlerinin ve mektup, ihbarname benzeri diğer belgelerin basımı ve/veya zarflanmasına ilişkin alınan hizmetler »» Atos Bilişim Danışmanlık ve Müşteri Hizmetleri San. ve Ticaret A.Ş.’den alınan satış amaçlı dış arama destek hizmeti »» Atos Bilişim Danışmanlık ve Müşteri Hizmetleri San. ve Ticaret A.Ş.’den gecikmeli bireysel kredi ve kredi kartı müşterilerimizin telefonla aranarak borç hatırlatılması yapılmasına yönelik alınan destek hizmeti »» Loomis Güvenlik Hizmetleri A.Ş. firmasından alınan, Grup Merkezleri ile Bankacılık Temel Operasyonları Bölümü arasında çek, senet, diğer kıymetli evrak ve belgelerin taşınması hizmeti »» Loomis Güvenlik Hizmetleri A.Ş. firmasından alınan, Grup merkezleri ile İstanbul Nakit Yönetim Merkezi arasında efektiflerin taşınması hizmeti »» Softtech Yazılım Teknolojileri Araştırma Geliştirme ve Pazarlama Tic. A.Ş.’den bilgi sistemleri yönetimi, bilgi sistemleri altyapı desteği, yazılım geliştirme, proje geliştirme, iş analizi, sistem analizi, proje ve ürün danışmanlığı, teknik destek konularında alınan hizmetler »» Asseco See Teknoloji A.Ş’den alınan, elektronik ticaret ile ilgili güvenli e-ödeme altyapısı hizmeti »» Accenture Danışmanlık Ltd.Şti.’den kredi yönetim uygulamasına ilişkin alınan hizmet »» IBM Global Services İş ve Teknoloji Hizmetleri ve Ticaret Ltd.Şti.’den sistem yedeklemesine yönelik İzmir’deki Olağanüstü Durum Merkezi için alınan destek »» E-Kart Elektronik Kart Sistemleri San. Tic. A.Ş.’den kredi kartlarının kişiselleştirilmesine ilişkin alınan hizmet »» İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağıtım Ticaret ve İletişim Hizmetleri A.Ş.’den bilgi işlem uygulama sunucuları ve sunucu işletim sistemlerinin operasyon ve yönetimi, iletişim ağları işletim, yönetim ve bakımı için gereken kaynakların sağlanmasına ilişkin alınan hizmet »» Erişim Müşteri Hizmetleri A.Ş.’den Telefon şubesini kullanan banka müşterilerinin taleplerinin karşılanmasına ilişkin alınan hizmet »» Logista Kurye ve Lojistik Hizmetleri Ltd.Şti.’den kart ürünlerinin müşterilere adreslerinde teslimine ilişkin alınan hizmet »» Aras Kurye Servisi A.Ş.’den kart ürünlerinin müşterilere adreslerinde teslimine ilişkin alınan hizmet »» Canon Eurasia Görüntüleme ve Ofis Sistemleri A.Ş.’den elektronik ortamda firmaya iletilen “Müşteri Bilgi Formları” ve “Kredi Kartı Başvuru Formları” nın dijital görüntüleri üzerinde yer alan müşteri bilgilerinin veri girişi işlemlerinin yapılarak, bilgilerin elektronik ortamda Banka sistemine aktarılmasına ilişkin alınan hizmet »» AFM Uluslararası Film Prodüksiyon Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den ön ödemeli kartlara POS cihazlarından bakiye yüklenmesine ilişkin alınan hizmet »» MARS Sinema Turizm ve Sportif Tesisler İşl. A.Ş.’den ön ödemeli kartlara POS cihazlarından bakiye yüklenmesine ilişkin alınan hizmet »» BOOM Pazarlama, Reklam, Danışmanlık Hizmetleri A.Ş.’den kredi kartlarının pazarlanmasına ilişkin alınan hizmet »» ATP Ticari Bilgisayar Ağı ve Elektrik Güç Kaynakları Üretim ve Pazarlama Ticaret A.Ş.’den yazılım ve doküman kullanım hakkının devrine ilişkin alınan hizmet »» Innova Bilişim Çözümleri A.Ş.’den sanal POS kullanımına ilişkin alınan hizmet »» Win Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş.’den gecikmeli bireysel kredi ve kredi kartı müşterilerinin telefonla aranarak borç hatırlatılması yapılmasına yönelik alınan destek hizmeti »» 105 adet otomobil bayisinden bireysel kredilerin pazarlanmasına ilişkin alınan destek KÂR DAĞITIM POLİTİKASI Banka’nın kâr dağıtımına ilişkin esaslar Ana Sözleşmenin 58. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; “Banka’nın bir yıllık işlemlerinden elde edilecek gelirlerinden her çeşit genel giderler ile bu giderler arasında Banka personeline ödenecek prim, ikramiye ve benzeri tutarlar ve her türlü amortisman bedelleri ve gerekli karşılıklarının indirilmesinden sonra kalacak safi kâr aşağıda yazılı şekil ve oranlarda sıra ile kısmen yedek akçeye ayrılır ve kısmen de dağıtılır. a) 1- %5’i kanuni yedek akçeye, 2- %5’i ilerde doğması muhtemel zararlar karşılığına, 3- %10’u birinci tertip olağanüstü yedek akçeye ayrılır. Muhtemel bir zararı ve/veya riski karşılamak üzere ayrılmış olup da tesis ediliş sebebinin ortadan kalkması dolayısıyla serbest kalan karşılık ve fon bulunduğu takdirde, safi kâra eklenen bu hesaplardan (a) bendinde yapılan ayırımdan kalanları (a/3) bölümündeki birinci tertip olağanüstü yedek akçeye eklenir. b) Safi kârdan yukarıda (a) bendinde yazılı yedek akçelerin ayrılmasından sonra arta kalacak miktardan A, B ve C grubu payların temsil ettiği ödenmiş sermayenin %6’sını karşılayacak miktar “birinci temettü payı” olarak pay sahiplerine dağıtılır. Herhangi bir yılın kârı işbu %6 oranı üzerinden hesaplanacak birinci temettü payı tutarını karşılamaz ise noksanı olağanüstü yedek akçeden ayrılır ve dağıtılır. Fakat bu suretle yedek akçelerden ayrılan tutar gelecek yılların safi kârından ayrılması gereken borç niteliğindedir. c) Safi kârdan yukarıda (a) bendinde yazılı yedek akçeler ile (b) bendinde yazılı birinci temettü payının ayrılmasından sonraki bakiyenin, %10’u kurucu paylarına (ödenmiş sermayenin 250 Bin –iki yüz elli bin- Türk Liralık bölümü ile sınırlı olarak), % 2,5’i Yönetim Kurulu Üyeleri ile Genel Müdür’e eşit olarak, %20’si Banka personeline dağıtılır ve %10’u ikinci tertip olağanüstü yedek akçeye ayrılır. d) (a), (b), (c) bentlerinde yazılı ayırım ve dağıtımların yapılmasından sonra (e) bendi göz önünde bulundurulmak suretiyle kalacak kısım aşağıda belirtildiği şekilde “ikinci temettü payı” olarak pay sahiplerine dağıtılır. 1- (b) ve (d) bentlerine göre birinci ve ikinci temettü payı olarak A grubu payların sahiplerine dağıtılacak temettünün net tutarı ödedikleri sermayenin %60’ından, B grubu payların sahiplerine dağıtılacak temettünün net tutarı ödedikleri sermayenin %30’undan, C grubu payların sahiplerine dağıtılacak temettünün net tutarı ödedikleri sermayenin %25’inden fazla olamaz. 2- (a), (b), (c) bentlerinde yazılı ayırım ve dağıtımların yapılmasından sonra kalacak kısım yukarıda 1 numaralı fıkrada belirtilen şekilde ikinci temettü payı dağıtımına yetmediği takdirde ikinci temettü payının dağıtımında A grubu payların temsil ettiği ödenmiş sermaye iki katı, B grubu payların temsil ettiği ödenmiş sermaye aynen, C grubu payların temsil ettiği ödenmiş sermayenin 5/6 (altıda beşi) nazarı itibara alınmak suretiyle her üç gruba ödenecek temettü toplamları ayrı ayrı hesaplanır. e) Türk Ticaret Kanununun 466. maddesinin 3. bendi uyarınca kanuni yedek akçeye eklenmesi gereken miktar ayrılır. f) Safi kârın yukarıda yazılı hükümlere göre dağıtım ve tahsisinden sonra kalacak bakiyenin olağanüstü yedek akçelere nakline veya gelecek yıla devrine veya bu bakiyenin %80’ine kadar olan kısmının pay adedine bölünmek suretiyle pay sahiplerine net olarak dağıtılmasına ve kalanının olağanüstü yedek akçelere nakline veya gelecek yıla devrine Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Genel Kurul karar verir. Her üç gruba ait paylara ödenecek temettünün hesaplanmasında; beheri 500 TL (5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun öncesindeki döneme ilişkin olup; değişim oranı uygulanmamış tutardır) nominal değerde 20 adet payın 1 Kuruş nominal değerde pay ile değiştirilmesi nedeniyle A grubu pay sayısının 40 katı, B grubu pay sayısının 1,5 katı, C grubu pay sayısı ise aynen dikkate alınır.” Kâr ilgili mevzuat çerçevesinde Genel Kurul’un belirlediği tarihte ve Genel Kurul’ca belirlenen şekilde ödenir. 64 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU ÖZET YÖNETİM KURULU RAPORU Değerli Hissedarlarımız, Bankamızın 91’inci Olağan Genel Kurul Toplantısı’na hoş geldiniz. 2014 yılı hesap dönemine ilişkin faaliyet sonuçlarını içeren Yönetim Kurulu Raporu ile Bilanço ve Kâr/Zarar Hesaplarını inceleme ve onaylarınıza sunarken sizleri saygı ile selamlıyoruz. 2014 yılında küresel ekonomik aktivite ülkeler arasında farklılık arz eden bir görünüm ortaya koymuştur. Euro Alanı’nda ekonomik aktivitenin zayıf bir görünüm sergilediği 2014 yılında, diğer bir gelişmiş ekonomi olan Japonya’nın deflasyonla mücadele etmek amacıyla uyguladığı politikalar ise hedeflenen ölçüde etkili olamamıştır. Diğer taraftan, ABD ekonomisinin artan büyüme performansı ile diğer gelişmiş ülkelerden ayrıştığı gözlenmiştir. Gelişmekte olan ülkelerde ise büyüme hızlarının yavaşladığı dikkat çekmiştir. Türkiye’de 2014 yılında iç talepte belirgin bir yavaşlama yaşanmıştır. Bu gelişmede bireysel kredilerdeki artışı sınırlayıcı yönde alınan önlemler ile TCMB’nin uyguladığı sıkı para politikası etkili olmuştur. Böylece, Türkiye’nin büyüme kompozisyonu net ihracat ağırlıklı bir görünüme sahip olmuştur. 2014 yılının ilk 9 ayındaki %2,8’lik ekonomik büyümeye en yüksek katkıyı 2,6 puan ile net ihracat sağlamıştır. 2014 yıl sonu itibarıyla dış ticaret açığı, bir önceki yıla göre %15,4 oranında daralarak 84,5 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Yıl içinde ayrıca, Türkiye’nin Avrupa Birliği ülkelerine yönelik ihracatının toplam ihracat içindeki payı yükseliş kaydederken, Orta Doğu’da yaşanan siyasi belirsizlikler bu bölgenin ihracattaki payının azalmasına neden olmuştur. Zayıf iç talep koşulları ve dış ticaret dengesindeki gelişmelerin sonucu olarak 2014 yılında cari açıkta da önemli bir daralma meydana gelmiştir. 2014 sonu itibarıyla yıllık cari açık, 45,8 milyar ABD doları seviyesine inmiştir. İç talepte yaşanan gerileme sonucunda 2014 yılında vergi gelirlerinin artış hızı bir miktar ivme kaybetmekle birlikte, merkezi yönetim bütçesi olumlu performansını sürdürmüştür. TL’deki değer kaybının gecikmeli etkileri ve gıda fiyatlarının yüksekliği nedeniyle yüksek seyreden enflasyon yılın ikinci yarısında petrol fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle ivme kaybetmiş ve TÜFE’ye göre yıllık enflasyon %8,17 olmuştur. 2014 yılı başında yurt içinde artan belirsizlikler ve küresel piyasalarda yaşanan dalgalanmalar sonucunda TL belirgin bir şekilde değer kaybetmiştir. Fiyat istikrarına yönelik endişeleri bertaraf etmek amacıyla önce sıkılaştırıcı yönde adımlar atan TCMB Türkiye’ye yönelik risk algısının iyileşmesi paralelinde politika faiz oranını Mayıs-Temmuz döneminde toplamda 175 baz puan indirerek %8,25 düzeyine çekmiştir. Bankacılık sektörü 2014 yılında da aktif büyüklüğü, açılan şube sayısı ve istihdam edilen kişi sayısı bakımından büyümesini sürdürmüştür. Bankacılık sektörünün toplam aktifleri 2014 yıl sonu itibarıyla 2013 yıl sonuna göre %15,5 oranında artış göstermiş ve 1.890 milyar TL seviyesine ulaşmıştır. 2014 yılında iç talepte yaşanan gerileme kredi hacmi artışındaki ivmenin yavaşlamasına yol açmıştır. Alınan makro ihtiyati tedbirler bireysel kredilerdeki artışın baskılanmasına neden olurken, TCMB’nin yılın başında aldığı faiz artırım kararı ilk çeyrekte sektörde fonlama maliyetlerinin artmasına yol açmıştır. Bununla birlikte, izleyen dönemde gerçekleştirilen faiz indirimlerinin etkisiyle sektör genelinde fonlama maliyetleri 2013’ün üzerinde kalmakla birlikte ilk çeyreğe kıyasla gerileyen bir seyir izlemiştir. Mevduat, 2014 yılında da bankacılık sektörünün ana fonlama kaynağı olmaya devam ederken, sektör ilave finansman ihtiyacını yurt dışından sağladığı kaynaklar, repo işlemlerinden sağlanan fonlar ve alternatif araçlar ile karşılamayı sürdürmüştür. KURUMSAL YÖNETİM İş Bankası açısından değerlendirildiğinde, 2014 yılı iş hacmi ve kârlılık verileri bakımından güçlü performans sergilediğimiz bir yıl olmuştur. 31.12.2014 itibarıyla önceki yıl sonuna göre, • Kredilerimiz %15,2 oranında artarak 155.315 milyon TL’ye, • Mevduatımız %10,4 oranında artarak 133.551 milyon TL’ye, • Aktiflerimiz %13,0 oranında artarak 237.772 milyon TL’ye, • Özkaynaklarımız %24,3 oranında artarak 29.311 milyon TL’ye ulaşmış, net kârımız ise 3.382 milyon TL düzeyinde gerçekleşmiştir. 2014 yılında fonlama tarafında kaynakların çeşitlendirilmesi ve vade yapısının uzatılmasına yönelik politikalar izlenmeye devam edilmiştir. Plasman tarafında ise kredilerin toplam aktifler içindeki payı yükseliş trendini sürdürmüş ve yıl sonu itibarıyla %65,3 oranına ulaşmıştır. Takipteki krediler oranı, kredilerdeki sağlıklı ve seçici büyüme, tahsilat performansındaki başarı ve alacak satışlarının da etkisiyle %1,5 ile %2,7 olan sektör ortalamasının çok altında gerçekleşmiştir. Sermaye yeterlik oranının %16,0 gibi yasal sınırın çok üzerinde bir seviyede oluştuğu 2014 yıl sonu itibarıyla Bankamızın aktif kârlılığı ve özkaynak kârlılığı sırasıyla %1,5 ve %13,1 olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında ABD Merkez Bankası’nın atacağı adımlar çerçevesinde, uluslararası sermaye akımlarının seyrinde meydana gelecek dalgalanmaların gelişmekte olan ülkelerin performanslarını etkileyeceği düşünülmektedir. Başta AB ülkeleri olmak üzere Türkiye’nin ana ihraç pazarlarındaki gelişmeler, önümüzdeki dönemde de ekonomik aktivitenin seyri üzerinde belirleyici olacaktır. İçinde bulunduğumuz yılda Türkiye ekonomisindeki büyüme görünümünün 2014 yılından farklılaşarak yeniden yurt içi tüketim ve yatırım harcamalarının ön planda olduğu bir yapıya bürünmesi beklenmektedir. Bankacılık sektörünün ise 2015 yılında uygulanmakta olan makroekonomik politikalara bağlı olarak makul seviyelerdeki büyümesini sürdüreceği öngörülmektedir. Sayın Pay Sahiplerimiz, 2014 yılı çalışmalarımızı gösteren Faaliyet Raporu ile Bilanço ve Kâr/Zarar hesaplarımızı inceleme ve onaylarınıza sunmuş bulunuyoruz. Bankamıza güvenini esirgemeyen halkımıza, destekleri dolayısıyla Devletimizin yetkili organlarına şükranlarımızı sunar, özverili katkılarından ötürü mensuplarımıza teşekkür eder, Genel Kurulumuzu onurlandıran siz değerli ortaklarımıza saygılarımızı sunarız. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. YÖNETİM KURULU İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 65 OLAĞAN GENEL KURUL GÜNDEMİ 1- Açılış ve Toplantı Başkanlığının teşkili 2- Yönetim Kurulu ve Bağımsız Denetim Kuruluşu raporlarının okunması, müzakeresi ve onaylanması 3- 2014 yılı bilançosu ile kâr ve zarar hesabının incelenerek onaylanması 4- Yönetim Kurulu’nun 2014 yılı işlem ve hesaplarından dolayı ibra edilmesi 5- Kâr dağıtımı, kâr dağıtım şekli ve dağıtım gününün tespiti 6- Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesinin seçiminin onaylanması 7- Yönetim Kurulu Üyelerine verilecek tahsisatın tespiti 8- Denetçinin seçimi 9- Yönetim Kurulu Üyelerine Türk Ticaret Kanunu’nun 395 ve 396. maddeleri gereğince izin verilmesi 10- SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri 1.3.6 no.lu ilke kapsamına giren konular hakkında bilgi verilmesi 11- Yapılan bağışlar hakkında bilgi verilmesi 12- Bankamız Esas Sözleşmesinin 5, 30, 37, 38 ve 49. maddelerinin değiştirilmesi 66 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU KÂR DAĞITIM TEKLİFİ 2014 yılı faaliyetlerimiz sonucunda 3.382.441.593,72 TL net kâr elde edilmiştir. Net kârın 3.390.584,00 TL tutarındaki bölümü, Yönetim Kurulumuz tarafından, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinde yer alan istisna hükümlerinden yararlanılmak üzere pasifte özel bir fon hesabında tutulması ve gerektiğinde sermaye artırımında kullanılması kararı alınmış olan gayrimenkul satış kazançlarından oluşmaktadır. Öte yandan, Bankamız Ana Sözleşmesi’nin 58. Maddesi’ne göre hesap dönemine ilişkin net kârın bir kısmının personele kâr payı olarak dağıtıldığı dikkate alınarak, “19” numaralı, “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” isimli Türkiye Muhasebe Standardı çerçevesinde, Bankamız kâr dağıtım politikası, geçmiş uygulamalar ve ilgili mevzuat göz önünde tutularak, belirli varsayımlar tahtında personele dağıtılacak kâr payı için 2014 yılı içinde karşılık ayrılmıştır. Buna göre; -3.390.584,00 TL tutarındaki gayrimenkul satış kazancının dağıtım dışı tutularak ilgili yedeklere aktarılması, personele dağıtılacak kâr payı için ayrılmış bulunan 129.000.000,00 TL karşılığın dağıtıma esas tutara ilave edilmesi, -bu şekilde oluşacak 3.508.051.009,72 TL üzerinden birinci tertip olağanüstü yedek akçelere ayrılması gereken %10’luk tutarın, Bankacılık Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde artırılarak birinci tertip olağanüstü yedek akçelere toplam 1.238.948.135,86 TL’nin ayrılmasını da içerecek şekilde, 3.508.051.009,72 TL’lik dağıtıma esas tutarın ilgili mevzuat hükümleri ve Türkiye İş Bankası Ana Sözleşmesi’nin 58. Maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde dağıtılması önerilmektedir. TL NET BİLANÇO KÂRI DAĞITIM DIŞI TUTULAN DAĞITIMA İLAVE EDİLEN DAĞITIMA ESAS TUTAR II. İKİNCİ DAĞITIM (Ana Sözleşme Md.58/c-d-e) - Kurucu Hisselerine - ‰ 2,5 Yön. Kur. Üy. ile Genel Müdüre Eşit Olarak (*) - %20 Banka Personeline - %10 Kanuni Yedek Akçelere - %10 İkinci Tertip Olağanüstü Yedek Akçelere - İkinci Temettü A Grubu Hisselere B Grubu Hisselere C Grubu Hisselere 175.402.550,49 2.359.160.234,80 60,00 1.740,00 269.998.200,00 2.804.562.785,29 703.488.224,43 3.908,27 1.758.720,56 140.697.644,89 61.649.036,54 70.348.822,44 228,82 3.317,83 429.026.545,08 703.488.224,43 3 Ocak 2014 tarihinde yürürlüğe giren Sermaye Piyasası Kurulu “Kurumsal Yönetim Tebliği” ekinde yer alan Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uyulması zorunlu olan 4.6.3 numaralı ilkesindeki “Bağımsız yönetim kurulu üyelerinin ücretlendirilmesinde kâr payı, pay opsiyonları veya şirketin performansına dayalı ödeme planları kullanılamaz. Şu kadar ki, bağımsız yönetim kurulu üyelerinin ücretlerinin bağımsızlıklarını koruyacak düzeyde olması gerekir.” hükmü uyarınca Ana Sözleşmenin 58. maddesi çerçevesinde Yönetim Kurulu Üyeleri için hesaplanan kâr payının 3/11 oranındaki kısmının yedek akçelere aktarılmak suretiyle Banka bünyesinde bırakılması önerilmektedir. (*) Söz konusu önerinin Genel Kurul tarafından kabul edilmesi durumunda, Banka hissedarlarına kâr payı dağıtımına 01.04.2015 tarihinden itibaren başlanacak olup, 1 TL nominal değerli her bir pay grubuna ve kurucu hisselerin her birine aşağıdaki tabloda gösterildiği şekilde brüt kâr payı dağıtımı gerçekleştirilecektir. Hisse Türü 1 TL nominal değerli A grubu hisselere 1 TL nominal değerli B grubu hisselere 1 TL nominal değerli C grubu hisselere Kurucu Hisselerinin Her Birine Brüt TL 0,2888200 0,1744079 0,1553399 1,5900203 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 67 KURUMSAL YÖNETİM I. BİRİNCİ DAĞITIM (Ana Sözleşme Md. 58/a-b) - %5 Kanuni Yd. Akçeler - Birinci Tertip Olağanüstü Yedek Akçelere - Birinci Temettü A Grubu Hisselere B Grubu Hisselere C Grubu Hisselere 3.382.441.593,72 - 3.390.584,00 129.000.000,00 3.508.051.009,72 KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU BÖLÜM I - KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI a) İş Bankası, Bankacılık mevzuatı ve Sermaye Piyasası mevzuatında bankalar için öngörülen Kurumsal Yönetim İlkelerine ilişkin hükümlere tabidir. Banka, çalışmalarını Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan Kurumsal Yönetim Tebliği’nin (Tebliğ) uygulanması zorunlu ilkeleri ile uyumlu bir şekilde yürütmektedir. b) Tebliğ’de yer alan ilkelerin içinde uyulması zorunlu olmayan hükümlere ilişkin Banka uygulamaları aşağıda ilgili bölümlerde belirtilmiştir. Banka’nın yönetim uygulamalarında Tebliğ’de yer alan ilkeler çerçevesinde yapılması öngörülen bir değişiklik bulunmamaktadır. Yıl içinde Banka’nın tabi olduğu kurumsal yönetim ilkeleri yapısının geliştirilmesine ilişkin çalışmalar sürdürülmüş; Tebliğ’in 11. maddesinde belirtilen hususlara uyum sağlanmıştır. BÖLÜM II - PAY SAHİPLERİ 2.1 Yatırımcı İlişkileri Bölümü Genel Müdür Yardımcısı Mahmut Magemizoğlu’na bağlı olarak faaliyet gösteren Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde görev yapan yetkili personelin isimleri ve iletişim bilgileri aşağıda yer almaktadır. Adı Soyadı Süleyman H. Özcan Alper Turgal Can Akıncılar Unvanı Bölüm Müdürü Birim Müdürü Müdür Yardımcısı Telefon Numarası 0212 - 316 16 02 0212 - 316 16 10 0212 - 316 16 08 E-posta adresi [email protected] [email protected] [email protected] Yatırımcı İlişkileri Bölüm Müdürü Süleyman H. Özcan Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Lisansı ile Kurumsal Yönetim Derecelendirme Uzmanlığı Lisansı’na sahiptir. Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nün 2014 yılında yürüttüğü faaliyetlere yer verdiği rapor 25.12.2014 tarihinde Yönetim Kuruluna sunulmuştur. 2014 yılında Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nün yürüttüğü temel faaliyetlere aşağıda yer verilmiştir: • Mevcut ve potansiyel yatırımcılar, kredi derecelendirme kuruluşları ve uluslararası borçlanmalarda ilgili tarafların Banka’ya ilişkin ticari sır veya müşteri sırrı niteliğinde olmayan bilgi taleplerinin ilgili mevzuat çerçevesinde karşılanması, • Yurt içinde veya yurt dışında düzenlenen yatırımcı toplantıları ve konferanslara İş Bankası’nı temsilen iştirak edilmesi ve gerektiğinde ilgili taraflara sunum yapılması, • Özel durum açıklamaları ve açıklama konusu diğer bilgilerin Borsa İstanbul dâhil ilgili kuruluşlar ve mecralar aracılığıyla kamuya duyurulması ve gerekli bildirimlerin yapılması, • Banka’nın kurumsal internet sitesindeki Yatırımcı İlişkileri sayfası içeriğinin güncel tutulması, • Kurumsal yönetim uygulamalarının geliştirilmesi konusunda çalışmalar yapılması, • Genel kurul toplantısı ve yıllık faaliyet raporu hazırlanmasına ilişkin faaliyetlerin koordinasyonu, • Banka hissedarlarına ilişkin işlemlerin yürütülmesi. 2014 yılı içinde Yatırımcı İlişkileri Bölümü’ne telefon ve e-posta yoluyla 500’ün üzerinde bilgi talebi içeren başvuru yapılmış ve bu başvuruların tamamına cevap verilmiştir. Aynı yıl içinde hisse senedi yatırımcılarına yönelik 11 adet yurt dışı, 2 adet yurt içi konferans ile sabit getirili menkul kıymet yatırımcılarına yönelik 3 adet yurt dışı konferansa katılım gerçekleştirilmiş ve bu faaliyetlerde 241 yatırım kuruluşunun temsilcileri ile görüşülmüştür. Yatırımcı İlişkileri Bölümünce Banka merkezinde analist ve yatırımcılarla yapılan toplantı ve telekonferans sayısı 185 olarak gerçekleşmiştir. Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 11. maddesi 5-ç fıkrasında sayılan görevler kapsamında, - Kurumsal yönetim ve kamuyu aydınlatmaya ilişkin faaliyetler Yatırımcı İlişkileri Bölümü, - Yurtdışında ihraç edilen menkul kıymetlere yönelik sermaye piyasası faaliyetleri Uluslararası Finansal Kuruluşlar Bölümü, - Yukarıda sayılanlar dışında kalan sermaye piyasası işlemleri Sermaye Piyasaları Bölümü tarafından yürütülmekte olup, Bankamızda sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesini gözetme ve izleme fonksiyonu ise Kurumsal Uyum Bölümü’nce gerçekleştirilmektedir. 68 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 2.2 Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Pay sahipleri tarafından mektup, telefon, e-posta ve diğer yollarla Banka’ya çeşitli konularda aktarılan temettü dağıtımı, sermaye artırımı, genel kurul toplantısı, faaliyet raporları, mali tablolar ve benzeri konulardaki bilgi talepleri değerlendirilerek en hızlı ve etkin şekilde yanıtlanmaktadır. Banka’ya ilişkin bilgi talepleri, Yatırımcı İlişkileri Bölümü tarafından cevaplandırılmaktadır. Sermaye artırımı, kâr payı dağıtımı, Genel Kurul toplantısı ve kamuyu aydınlatma ve bilgilendirme konusunda ilgili mevzuat doğrultusunda yapılan açıklamalar İş Bankası Yatırımcı İlişkileri internet sitesi aracılığı ile hissedarlara duyurulmaktadır. İş Bankası, başta Bankacılık Kanunu olmak üzere ilgili mevzuat çerçevesinde düzenli olarak denetime tabi tutulmaktadır. Diğer taraftan, Bankacılık Kanunu’nun 24. maddesi gereğince kurulan İş Bankası Denetim Komitesi, hâlihazırda Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sayın Füsun Tümsavaş ve Yönetim Kurulu üyesi Sayın Prof. Dr. Turkay Berksoy’dan oluşmaktadır. İlgili mevzuat uyarınca Genel Kurulca bazı özel konuların tetkiki ve teftişi için gerektiğinde özel denetçi seçilmesi mümkün olup, İş Bankası Ana Sözleşmesi’nde özel denetçi atanması konusunda ayrı bir düzenleme yer almamaktadır. Dönem içinde özel denetçi tayin talebi olmamıştır. 2.3. Genel Kurul Toplantıları İş Bankası Genel Kurul toplantılarına ilişkin düzenlemeler Banka’nın internet sitesinde de yer verilen ve kamuya açık olan “İş Bankası Ana Sözleşmesi”nde ve “Genel Kurul Çalışma Esas ve Usülleri Hakkında İç Yönerge”de yer almaktadır. İş Bankası Genel Kurulu’na ilişkin toplantı gündemi ve diğer hususlar ilgili mevzuat gereğince, Genel Kurul toplantısından önce özel durum açıklaması ve İş Bankası internet sitesi aracılığıyla açıklanmakta olup, bu konuda Genel Kurul’a yönelik olarak hazırlanan faaliyet raporu da Genel Kurul öncesinde Banka ortaklarının bilgi ve incelemesine sunulmaktadır. İş Bankası Genel Kurul toplantılarına pay sahiplerinin yanı sıra ilgili mevzuat çerçevesinde Genel Kurul’a katılma yetkisi bulunan resmi kuruluş temsilcileri katılabilmektedir. İş Bankası Genel Kurulları’nda bütün pay sahipleri gündeme ilişkin konularda görüş beyan etme ve soru sorma hakkına sahiptir. Gündem maddeleri ile ilgili olarak verilen öneriler yasal prosedüre uygun şekilde sonuçlandırılmaktadır. 2014 yılında yapılan Genel Kurul toplantısında pay sahipleri tarafından herhangi bir soru iletilmemiştir. 2014 yılı Genel Kurul toplantısında pay sahipleri tarafından gündem önerisi verilmemiştir. 2014 yılında gerçekleştirilen Genel Kurulda Yönetim Kuruluna aday gösterilen yeni üyelerin özgeçmişleri hakkında bilgi verilmiştir. İş Bankası’nda bağış ve yardımlar ilgili mevzuat çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. 2014 yılı Genel Kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesiyle dönem içinde yapılan bağış ve yardımlara ilişkin bilgi verilmiştir. Genel Kurul tutanakları, Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilmekte , ayrıca, İş Bankası’nın ilgili biriminden temin edilebilmektedir. Söz konusu tutanaklara aynı zamanda internet sitesinde de yer verilmektedir. 2014 yılında düzenlenen Olağan Genel Kurulda alınan kararların gereği yapılmıştır. 28.03.2014 tarihli Genel Kurul kararı ile Banka Yönetim Kurulu üyelerine Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümleri tahtında şirketle işlem yapma ve rekabet yasağı kapsamındaki faaliyetlere dair verilen izin çerçevesinde, İş Bankası Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Adnan Bali, Banka’nın iştiraklerinden Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini de yürütmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 69 KURUMSAL YÖNETİM İş Bankası’nda, 28 Mart 2014 tarihinde Olağan Genel Kurul toplantısı fiziki ve elektronik ortamda gerçekleştirilmiştir. Fiziki toplantı Genel Müdürlük Oditoryum Binası’nda yapılmıştır. Genel Kurul toplantısına ilişkin duyurular yasal sürelere uygun olarak özel durum açıklaması, Ticaret Sicili Gazetesi, Elektronik Genel Kurul Sistemi, basın ve İş Bankası internet sitesinde gündem maddelerini ve vekâletname örneğini de içerir şekilde yayınlanmıştır. 28 Mart 2014 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul toplantısı %83 toplantı nisabı ile gerçekleşmiştir. Toplantılara davet Sermaye Piyasası Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve İş Bankası Ana Sözleşmesi hükümleri çerçevesinde yapılmaktadır. Genel Kurul öncesi yasal sürelere uygun olarak Banka’nın şubelerinde bulundurulan faaliyet raporlarında bilanço, bilanço dipnotları, bağımsız denetim raporu, Yönetim Kurulunun kâr dağıtım önerisi gibi ayrıntılı bilgiler pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Talep eden pay sahiplerine ilgili faaliyet raporları Genel Kurul toplantılarından önce temin edilmektedir. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU 2.4. Oy Hakları ve Azlık Hakları Banka’nın sermaye yapısı ve hisselere ilişkin nitelikler ile taşıdıkları haklar İş Bankası Ana Sözleşmesi’nde ve faaliyet raporunda yer almakta ve pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Yönetim Kurulunda azlık payları ile seçilmiş üye bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu seçiminde azlığın oy haklarının kullanımı konusunda bir engel bulunmamaktadır. İş Bankası Ana Sözleşmesi’nde azlık haklarına ilişkin özel bir hüküm bulunmamaktadır. İş Bankası grubuna dâhil şirketlerin Banka sermayesinde payları bulunmamaktadır. 2.5. Kâr Payı Hakkı İş Bankası hisse senetlerine ilişkin kâr dağıtımı esaslarına Banka Ana Sözleşmesi’nde ayrıntılı olarak yer verilmiş olup, kâr dağıtım politikası bu şekilde pay sahipleri ile paylaşılmaktadır. İş Bankası’nın kâr dağıtımı mevzuatta öngörülen yasal süreler içinde gerçekleştirilmektedir. Kâr dağıtım politikasına ayrıca, faaliyet raporunda ve İş Bankası kurumsal internet sitesinde yer verilmektedir. Diğer taraftan İş Bankası Yönetim Kurulunun kâr dağıtımına ilişkin önerisi, her yıl Olağan Genel Kurul toplantılarından önce pay sahiplerinin bilgisine sunulan faaliyet raporu içeriğinde de yer almaktadır. Kâr dağıtımı, Genel Kurul’da görüşülen gündem konuları arasında olup, pay sahiplerinin onayına sunulmakta ve Genel Kurul tarafından onaylanarak uygulanmaktadır. 2013 yılı faaliyet kârının dağıtımı 2014 yılında düzenlenen Olağan Genel Kurul’da alınan karar doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. 2.6. Payların Devri Pay devirleri, İş Bankası Ana Sözleşmesi ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilebilmektedir. BÖLÜM III - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 3.1. Türkiye İş Bankası Kurumsal İnternet Sitesi (www.isbank.com.tr) ve İçeriği Bilgilendirme ve kamunun aydınlatılmasında İş Bankası’nın İnternet Sitesi aktif ve yoğun olarak kullanılmaktadır. İnternet sitesi Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin ve düzenleyici otoritelerin öngördüğü bilgi ve verileri içermektedir. Uluslararası yatırımcıların ihtiyaç duyduğu düşünülen bilgilere Banka’nın İnternet Sitesi Yatırımcı İlişkileri bölümünde İngilizce olarak da yer verilmektedir. İnternet sitesinin sürekli olarak güncel tutulmasına özen gösterilmektedir. İş Bankası’nın internet sitesinde “Ortaklık Yapısı” başlığı altında Banka ana ortaklarına ve sahip oldukları pay oranlarına yer verilmektedir. 3.2. Faaliyet Raporu İş Bankası faaliyet raporu Türkçe ve İngilizce olarak, ilgili mevzuatın öngördüğü bilgi ve verileri içerecek şekilde oluşturulmaktadır. BÖLÜM IV - MENFAAT SAHİPLERİ 4.1. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi İş Bankası menfaat sahipleri, gerekli görülen konularda basın bültenleri, basın toplantıları, röportajlar, faaliyet raporları, internet sitesinde yer alan haberler, açıklamalar ve çeşitli toplantılar aracılığıyla düzenli olarak bilgilendirilmektedir. Pay sahipleri, çalışanlar ve müşterilerin bilgi taleplerinin karşılanması konusunda gerekli kurumsal örgütlenme yapılmıştır. Çalışanların insan kaynakları uygulamalarından ve politikalarından haberdar edilmesine ilişkin faaliyetler İnsan Kaynakları Yönetimi Bölümü tarafından yerine getirilmekte ve bu kapsamda İş Bankası kurumsal portalı etkin olarak kullanılmaktadır. Şikâyete konu olan işlemler genellikle ilgili menfaat sahipleri tarafından doğrudan muhataplarına, Genel Müdürlüğe, Teftiş Kurulu Başkanlığı’na ve Yönetim Kurulu’na aktarılabilmektedir. 4.2. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı İş Bankası çalışan ve emeklileri, Banka hissedarı olan Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı aracılığı ile yönetime katılmaktadır. Diğer pay sahipleri ise Ana Sözleşme düzenlemeleri çerçevesinde Genel Kurul’da Banka’nın yönetime ilişkin karar verme sürecine oy kullanmak suretiyle katılmaktadır. Ayrıca, çalışanların Banka faaliyetlerine ilişkin önerilerini iletebilecekleri bir öneri sistemi bulunmaktadır. İş Bankası’nda çalışanların her türlü talep ve şikâyetlerini doğrudan üst yönetime iletebildikleri bir çevrimiçi iletişim ortamı mevcuttur. 70 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 4.3. İnsan Kaynakları Politikası İş Bankası’nın insan kaynakları politikalarının ana esasları fırsat eşitliği, adalet, saydamlık ve performans ilkelerine dayandırılmıştır. İlgili politikalar temel davranış kuralları ve etik değerlere de bağlı kalınarak, gelişim imkânlarını artıracak şekilde uygulanmaktadır. İş gücü ihtiyacının karşılanması, İş Bankası’nın insan kaynaklarına özgü vizyon ve misyonuna uygun şekilde, işin gerektirdiği yetkinlik ve vasıflara sahip kişilerin, uygun değerlendirme araç ve yöntemleri kullanılarak işe alınması ve istihdam edilmesi suretiyle gerçekleştirilmektedir. Bu bağlamda, temel işe alım kriterleri de yazılı olarak belirlenmiş olup, süreçlerde bu kriterlere uygun hareket edilmektedir. İş Bankası’nın yönetici kadrolarında prensip olarak kurum içinden yetişen çalışanlar istihdam edilmektedir. İhtiyaçlar doğrultusunda özel uzmanlık gerektiren alanlarda profesyonel danışmanlık da dâhil olmak üzere gerektiğinde dış kaynak da kullanılmaktadır. Çalışanların performansları, görevlerine uygun bir biçimde belirlenen performans değerlendirme kriterleri çerçevesinde periyodik olarak çalışan ile birlikte karşılıklı görüşme yapılarak değerlendirilmekte ve çalışanların gerek performanslarının artırılmasını gerekse bir üst göreve hazırlanmalarını teminen, güçlü ve/veya geliştirilmesi gereken yönleri tespit edilerek gelişim ve eğitim planları oluşturularak bu planların uygulanmasına ve eğitim ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik faaliyetler gerçekleştirilmektedir. Sürekli gelişimi esas alan bir kariyer yönetimi felsefesi doğrultusunda, çalışanların sahip oldukları özellikler dikkate alınarak, Banka’nın ihtiyaçlarının karşılanması ve verimlilik açısından en uygun oldukları pozisyonlarda değerlendirilmeleri sağlanmaktadır. İş Bankası’nda çalışmaya aday olacak kişiler insan kaynakları uygulamalarından ve işe alımlardan Bankanın ik.isbank.com.tr adresli İnsan Kaynakları sitesi aracılığı ile haberdar edilmektedir. İş Bankası’nda işe yeni başlayan çalışanların çalışma ortamına uyum süreçlerinin hızlandırılmasına ve işteki verimliliklerinin artırılmasına destek olacak bir oryantasyon programı uygulanmaktadır. Kurum içi bilgi paylaşımını artırmak ve çalışanlar ile iletişimi daha etkin hale getirmek amacıyla oluşturulan İş Bankası Kurumsal Portalı sayesinde tüm çalışanlara Banka mevzuatı, bölümlerin çalışmaları, görev tanımı ve dağılımları, performans yönetimi uygulamaları, güncel duyurular ve yardımcı kaynaklara hızlı bir şekilde ulaşma imkânı tanınmaktadır. İş Bankası çalışanlarının örgütlendiği Banka- Finans ve Sigorta İşçileri Sendikası (BASİSEN) tarafından atanan işyeri sendika temsilcileri mevcuttur. Çalışanlar ve İş Bankası arasındaki ilişkilerin yürütülmesi sürecinde ilgili sendika temsilcileri yapıcı ve etkin bir rol oynamaktadırlar. İş Bankası’nda ırk, dil, din ve cinsiyet ayrımı yapılmaması ve insan haklarına saygı gösterilmesi esastır. 4.4. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk İş Bankası; sahip olduğu iştirakler ile birlikte ulusal ekonomiye sağladığı katkı, kamu yararına dönük vizyonu, yarattığı ciddi istihdam seviyesi ve yönetim unsurları arasında yer alan sosyal sorumluluk bilinci ile Türkiye’nin en büyük ekonomik aktörlerinden biridir. İş Bankası, Türkiye Bankalar Birliği’nin ilan ettiği Bankacılık etik ilkelerini benimsemiş olup, bu ilkeler Banka’nın kurumsal internet sitesi vasıtasıyla kamuya duyurulmaktadır. Kurulduğu günden beri, modern toplumun temel gereksinimleri olan ve ülkenin geleceğini doğrudan ilgilendiren alanlara ciddiyetle eğilen İş Bankası 2007 yılında oluşturulan Sosyal Sorumluluk Uygulama Yönetmeliği çerçevesinde eğitim, çevre, kültür ve sanat alanlarındaki uzun soluklu, toplumu ileriye götürecek, geniş kapsamlı, sürdürülebilir ve yaygınlaştırılabilir nitelikteki sosyal sorumluluk projelerine destek vermektedir. Bu alanlardaki faaliyetlerle ilgili detaylı bilgilere İş Bankası’nın internet sitesi ile sürdürülebilirlik ve faaliyet raporlarında yer verilmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 71 KURUMSAL YÖNETİM İş Bankası ile BASİSEN arasında 2 yılda bir Toplu İş Sözleşmesi imzalanmaktadır. 01.01.2014 - 31.03.2016 dönemini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi, 26.06.2014 tarihinde imzalanmıştır. İş Bankası çalışanlarına yönelik tazminatların esasları Toplu İş Sözleşmesi ile belirlenmekte olup, Toplu İş Sözleşmesi İş Bankası Kurumsal Portalı’nda çalışanlarla paylaşılmaktadır. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU 5.1. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu İş Bankası Yönetim Kurulu Üyeleri’ne aşağıda yer verilmektedir. Adı ve Soyadı H. Ersin Özince Füsun Tümsavaş* Adnan Bali Hasan Koçhan Mustafa Kıcalıoğlu Aysel Tacer Hüseyin Yalçın Murat Vulkan Prof. Dr. Turkay Berksoy* Kemal Meral Ulaş Moğultay Görevi Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi * Denetim Komitesi üyesi olması nedeniyle ilgili mevzuat kapsamında bağımsız Yönetim Kurulu üyesi olarak kabul edilmektedir. Yönetim Kurulu, Genel Müdür dışında, icracı olmayan üyelerden oluşmaktadır. İş Bankası Yönetim Kurulu Üyeleri’nin seçimi, Ana Sözleşme’nin 25. maddesi uyarınca ve Bankacılık Kanunu hükümleri çerçevesinde yapılır. Bankacılık Kanunu uyarınca, Banka Genel Müdürü, bulunmadığı hallerde ise vekili Yönetim Kurulunun tabii üyesidir. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin özgeçmişleri, görev süreleri ve görev aldıkları komitelere ilişkin bilgilere yıllık faaliyet raporlarında yer verilmektedir. Aday Gösterme Komitesi’nin görevini yürüten Kurumsal Yönetim Komitesi’ne Sayın Hüseyin Yalçın Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi adayı olarak gösterilmiş, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin 24.01.2014 tarihli “Bağımsız Üye Adayı Değerlendirme Raporu” aynı tarihte Yönetim Kurulu’na sunulmuştur. Sayın Yalçın’ın bağımsızlık beyanına aşağıda yer verilmiştir: “Türkiye İş Bankası A.Ş. (İş Bankası) Yönetim Kurulu’na “Bağımsız Üye” adaylığım dolayısıyla ilgili mevzuat, Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri ve İş Bankası Esas Sözleşmesi hükümleri gereği; • İş Bankası, İş Bankası’nın yönetim kontrolü ya da önemli derecede etki sahibi olduğu ortaklıklar ile İş Bankası’nın yönetim kontrolünü elinde bulunduran veya İş Bankası’nda önemli derecede etki sahibi olan ortaklar ve bu ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu tüzel kişiler ile kendim, eşim ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarım arasında; son beş yıl içinde önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda istihdam ilişkisinin bulunmadığını, sermaye veya oy haklarının veya imtiyazlı payların %5’inden fazlasına birlikte veya tek başına sahip olunmadığını ya da önemli nitelikte ticari ilişkinin kurulmadığını, • Son beş yıl içerisinde, başta İş Bankası’nın denetimi (vergi denetimi, kanuni denetim, iç denetim de dahil), derecelendirilmesi ve danışmanlığı olmak üzere, yapılan anlaşmalar çerçevesinde İş Bankası’nın önemli ölçüde hizmet veya ürün satın aldığı veya sattığı şirketlerde, hizmet veya ürün satın alındığı veya satıldığı dönemlerde, %5 ve üzeri paya sahip ortak, önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda çalışan veya yönetim kurulu üyesi olmadığımı, • Bağımsız yönetim kurulu üyesi olma sebebiyle üstleneceğim görevleri gereği gibi yerine getirecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olduğumu, • Kamu kurum ve kuruluşlarında tam zamanlı çalışmıyor olduğumu, • 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na göre Türkiye’de yerleşmiş sayıldığımı, • İş Bankası’nın faaliyetlerine olumlu katkılarda bulunabilecek, İş Bankası ile pay sahipleri arasındaki çıkar çatışmalarında tarafsızlığımı koruyabilecek, menfaat sahiplerinin haklarını dikkate alarak özgürce karar verebilecek güçlü etik standartlara, mesleki itibara ve tecrübeye sahip olduğumu, 72 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU • İş Bankası’nın faaliyetlerinin işleyişini takip edebilecek ve üstlendiğim görevlerin gereklerini tam olarak yerine getirebilecek ölçüde İş Bankası’nın işlerine zaman ayırabilecek olduğumu, • İş Bankası’nda son on yıl içerisinde altı yıldan fazla Yönetim Kurulu Üyeliği yapmamış olduğumu, • İş Bankası’nın veya İş Bankası’nın yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu şirketlerin üçten fazlasında ve toplamda borsada işlem gören şirketlerin beşten fazlasında bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev almıyor olduğumu, • Yönetim kurulu üyesi olarak seçilen tüzel kişi adına tescil ve ilan edilmemiş olduğumu, • Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamındaki bağımsız üyelikle ilgili kriterlerin tamamını halen taşıdığımı ve bağımsız üye olarak görevlendirildiğim takdirde söz konusu görev süresince de bu kriterleri gözeteceğimi, bağımsızlığımı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte derhal İş Bankası Yönetim Kuruluna ve eş anlı olarak bu durumu ve gerekçesini Sermaye Piyasası Kuruluna yazılı olarak ileteceğimi ve dolayısıyla bağımsızlığımı Komitenize, İş Bankası ortaklarına ve ilgili bütün taraflara beyan ederim.” Dönem içerisinde Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin bağımsızlığını ortadan kaldıran bir durum oluşmamıştır. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin İş Bankası dışında başka yerlerde görev almalarına ilişkin bir sınırlama bulunmamakla birlikte, İş Bankası Ana Sözleşmesi’nin “Yasak İşlemler” başlıklı 32. maddesinde Yönetim Kurulu Üyeleri’nin yapması yasak olan işlemler belirlenmiştir. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin İş Bankası dışındaki şirketlerde aldıkları görevlere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Yönetim Kurulu Üyeleri Grup İçi Şirketlerdeki Görevleri* Diğer Görevleri H. Ersin Özince - T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı • Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı • TEMA Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi • Institut International d’Etudes Bancaires Üyesi • The Institute of International Finance Üyesi • Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyet Üyesi - • Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik Yardımlaşma Sandığı Vakfı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Adnan Bali • İşbank Rusya (CJSC İşbank) Yönetim Kurulu Başkanı • İşbank Almanya (İşbank AG) Yönetim Kurulu Başkanı • Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı • Türkiye İş Bankası A.Ş. Batum/ Gürcistan Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi • Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi • Vehbi Koç Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi • Darüşşafaka Cemiyeti Üyesi ve Yüksek İstişare Kurulu Üyesi, • TÜSİAD Üyesi • İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) Üyesi • Finans Yöneticileri Derneği (Finans Kulüp) Üyesi • The Institute of International Finance Üyesi • TEMA Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi • Global İlişkiler Forumu Üyesi Hasan Koçhan - - Mustafa Kıcalıoğlu - - Aysel Tacer - KURUMSAL YÖNETİM Füsun Tümsavaş Hüseyin Yalçın Murat Vulkan - - Prof. Dr. Turkay Berksoy Marmara Üniversitesi İİBF Maliye Bölüm Başkanı ve Öğretim Üyesi Kemal Meral - Ulaş Moğultay - * İş Bankası grubunun ana şirketi olan Türkiye İş Bankası’nın şube, iştirak ve bağlı ortaklıkları dikkate alınmıştır. İş Bankası’nın Yönetim Kurulu üyeleri ilgili mevzuat çerçevesinde Genel Kurul’da seçilmekte olup 2014 yılı itibarıyla 11 kişiden oluşan Yönetim Kurulu’nda 2 kadın üye bulunmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 73 KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU 5.2. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu, Ana Sözleşme gereğince ayda en az 1 defa toplanmakla birlikte ihtiyaç oldukça ara toplantılar da düzenlenmektedir. Toplantılar üyelerin fiziken katılımı ile gerçekleştirilmektedir. Toplantı gündemleri Banka’nın çeşitli birimlerinden gelen önergelere göre hazırlanmakta, ayrıca Yönetim Kurulunun İcra’dan talep ettiği çeşitli raporlar ve gündem dışı bölümünde Üyelerden gelen çeşitli konular da toplantı sırasında görüşülmektedir. Toplantı tarihi, gündemi ve ilgili dosyalar Yönetim Kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde toplantıdan belirli bir süre önce üyelere iletilmektedir. Yönetim Kurulu toplantılarında yapılan görüşmeler toplantı tutanağına kaydedilmektedir. Yönetim Kurulu toplantı tutanakları Ana Sözleşme’nin 28. maddesi gereğince Yönetim Kurulu Karar Defteri’ne kaydedilmekte iken, ilgili mevzuatta yapılan değişiklik çerçevesinde 11.06.2008 tarihinden itibaren Yönetim Kurulu kararları ve Yönetim Kurulu toplantı tutanakları için ayrı defterler tutulmaya başlanmıştır. Yönetim Kurulu toplantılarında farklı görüş açıklanan konulara ilişkin karşı oy gerekçeleri karar zaptına geçirilmektedir. Her Yönetim Kurulu Üyesi’nin bir oy hakkı mevcut olup, üyelerin ağırlıklı oy hakkı ve/veya olumsuz veto hakkı bulunmamaktadır. 2014 yılı süresince 14 Yönetim Kurulu toplantısı yapılmıştır. Toplantıya katılım genelde tam sayı ile olmakta olup kararlar Ana Sözleşme’de belirtilen karar nisabına uygun olarak alınmaktadır. 2014 yılındaki toplantıların tamamına katılım tam sayı ile gerçekleşmiştir. Yönetim Kurulu gerek toplantılarda gerekse dosya incelemek suretiyle toplam 669 adet karar almıştır. Yönetim Kurulu üyelerinin görevleri ile ilgili düzenlenen sigorta poliçesi bulunmamaktadır. 5.3. Yönetim Kurulu Bünyesinde Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı İş Bankası’nda, 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun ve ilgili mevzuatın öngördüğü düzenlemeler çerçevesinde gerekli idari ve organizasyonel yapılanma mevcuttur. İlgili mevzuat çerçevesinde bir Yönetim Kurulu üyesi birden fazla komitede görev alabilmektedir. Komiteler gerektiğinde çalışmaları hakkında bilgileri ve toplantı sonuçlarını Yönetim Kurulu’na sunmaktadır. 27.02.2013 tarih ve 38923 sayılı Yönetim Kurulu kararıyla Kurumsal Yönetim Komitesi kurulmuş olup, Komiteye Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sayın Füsun Tümsavaş başkanlık etmektedir. Komitenin diğer üyeleri, Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Prof. Dr. Turkay Berksoy ve Yatırımcı İlişkileri Bölüm Müdürü Sayın Süleyman H. Özcan’dır. 2014 yıl sonu itibarıyla Kurumsal Yönetim Komitesi 5 defa toplanmış ve 3 adet karar almıştır. Bankacılık mevzuatı ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde oluşturulmuş olan diğer komitelere ilişkin detaylı bilgilere faaliyet raporunun “İş Bankası’nda Faaliyet Gösteren Komiteler” bölümünde yer verilmiştir. 5.4. Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması Bankacılık Kanunu’nun 29. maddesi gereğince, bankalar, maruz kaldıkları risklerin izlenmesi, kontrolünün sağlanması, faaliyetlerinin kapsamı ve yapısıyla uyumlu ve değişen koşullara uygun, tüm şube ve konsolidasyona tâbi ortaklıklarını kapsayan yeterli ve etkin bir iç kontrol, risk yönetimi ve iç denetim sistemi kurmak ve işletmekle yükümlüdürler. Bankamız çalışanlarınca yüksek sorumluluk bilinciyle yürütülen iç kontrol faaliyetleri, Yönetim Kuruluna bağlı olarak çalışan İç Kontrol Bölümü ve personeli tarafından, sürekli olarak kontrol edilmekte ve izlenmektedir. Risk yönetimi faaliyetleri ise yine Yönetim Kuruluna bağlı olarak çalışan Risk Yönetimi Bölümü ve personeli tarafından yürütülür. Bankalar bütün birim, şube ve konsolidasyona tâbi ortaklıklarını kapsayan bir iç denetim sistemi kurmak zorundadır. Bu çerçevede, faaliyetlerin mevzuata, ana sözleşmeye, iç düzenlemelere ve bankacılık ilkelerine uygunluğu, banka müfettişleri tarafından denetlenir. İş Bankası’nda iç kontrol, risk yönetimi ve iç denetim sistemleri en gelişmiş uluslararası uygulamalar paralelinde, ülke mevzuatının öngördüğü ilkelere ve örgütlenme çerçevesine uygun olarak yapılandırılmıştır. İç sistemleri oluşturan birimler, Teftiş Kurulu Başkanlığı ile İç Kontrol, Risk Yönetimi ve Kurumsal Uyum Bölümleri’dir. İç sistemleri oluşturan birimler Yönetim Kuruluna bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmekte olup söz konusu birimlerce yürütülen çalışmaların etkinliği Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu tarafından gözetilmektedir. 74 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Kurumsal Uyum Bölümü mevzuat ve uyum ile suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesi konularında, Denetim Komitesi aracılığıyla Yönetim Kuruluna bağlı olarak görev yapmaktadır. Kurumsal uyum faaliyetlerinin temel amacı ve kapsamı, Banka’nın faaliyetlerinin; hedef, politika, yasal mevzuat ve bankacılık sektörünün uluslararası kurumsal yönetim standartları ile suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesi ilkelerine uygun ve uyumlu olarak yürütülüp yönetilmesinin sağlanmasıdır. Bu amaç doğrultusunda araştırma, inceleme, izleme, değerlendirme, bilgilendirme, yönlendirme ve raporlama faaliyetleri yürütülür. Bunun yanı sıra İş Bankası’nda yürütülen uyum ve uyum riski ile ilgili görev ve faaliyetlerin eşgüdümünü sağlamakla da görevli olan Kurumsal Uyum Bölümü, bu kapsamda ilgili diğer bölümler ve çalışanlar ile daima karşılıklı iletişim ve işbirliği içerisinde faaliyet gösterir. 5.5. Şirketin Stratejik Hedefleri İş Bankası’nın vizyon ve amaçları Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak internet sitesi aracılığı ile kamuya açıklanmıştır. Bu kapsamda İş Bankası’nın vizyonu; “Lider, öncü ve güvenilir banka konumunu bölgesel finansal güç olarak sürdürerek, müşterilerin, hissedarların ve çalışanların, en çok tercih ettikleri banka olmak”, Banka’nın genel olarak amaçları ise; “Müşteri ihtiyaçlarını hızlı, etkin, kaliteli çözümlerle karşılamak, hissedarlarına yarattığı değeri istikrarlı bir biçimde artırmak ve çalışanlarını işlerinde en yüksek performansı gösterebilmeleri için teşvik eden bir banka olmak” ve stratejisi ise vizyon ve amaçlarına ulaşmak üzere “Müşteriye en yakın banka olma temeline dayalı sürdürülebilir kârlı büyüme” şeklinde belirlenmiştir. İş Bankası’nın stratejik hedeflere ulaşılması konusundaki performansı Yönetim Kurulu tarafından düzenli olarak takip edilmektedir. Genel stratejik hedefler doğrultusunda belirlenmiş yıllık hedefleri içeren İş Programı, Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe girmekte, üçer aylık dönemler itibarıyla hedeflere kıyasla Banka performansı Yönetim Kuruluna detaylı olarak raporlanmaktadır. 5.6. Mali Haklar İş Bankası ücretlendirme politikalarına ilişkin uygulamalarını ilgili Bankacılık ve Sermaye Piyasası mevzuatı çerçevesinde yürütmektedir. İş Bankası’nın Ücretlendirme Politikası’na Banka’nın kurumsal internet sitesinde Yatırımcı İlişkileri sayfasından ulaşılabilmektedir. Söz konusu politika tüm yönetici ve çalışanları kapsamaktadır. Yönetim Kurulu Üyelerinin aylık istihkakları yıllık bazda İş Bankası Genel Kurulu’nda belirlenerek Borsa İstanbul’da ilan edilir. 2014 yılında kilit yöneticilere sağlanan faydaların toplam tutarı 15.857 bin TL’dir. Ayrıca aynı dönemde kilit yöneticilere verilen ödenekler, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri ile ayni ve nakdi imkânlar, sigortalar ve benzeri teminatların toplam tutarı ise 2.739 bin TL’dir. KURUMSAL YÖNETİM Diğer taraftan Yönetim Kurulu Üyelerine ve Banka mensuplarına İş Bankası tarafından kullandırılacak krediler, Bankacılık Kanunu’nun 50. maddesinde belirli bir çerçeve içerisinde kısıtlanmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Banka mensuplarına bu çerçeve dışında kredi kullandırılmamaktadır. Yönetim Kurulu Üyelerine sağlanan mali haklara ilişkin olarak İş Bankası Ana Sözleşmesi’nin 58. maddesinde “Safi kârdan yedek akçeler ve birinci temettü payının ayrılmasından sonraki bakiyenin %0,25’i Yönetim Kurulu üyeleri ile genel müdüre eşit olarak dağıtılır.” hükmü yer almaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 75 DENETİM KOMİTESİ’NİN İÇ KONTROL, İÇ DENETİM VE RİSK YÖNETİM SİSTEMLERİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELERİ VE HESAP DÖNEMİ İÇERİSİNDEKİ FAALİYETLERİ HAKKINDAKİ BİLGİLER İç Denetim İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığı, Yönetim Kuruluna bağlı olarak faaliyet göstermektedir. Teftiş Kurulu Başkanlığı, İç Kontrol, Risk Yönetimi ve Kurumsal Uyum Bölümleri dâhil olmak üzere Banka’nın bütün Genel Müdürlük bölümleri ile yurt içi ve yurt dışı şubelerinin, kontrolü altındaki kuruluşların yürüttüğü faaliyetlerin kanun ve ilgili diğer mevzuat ile Banka içi strateji, politika, ilke ve hedefler doğrultusunda, bankacılık ve iç denetim düzenlemeleri uyarınca etik ilkeleri benimseyerek ve uluslararası iç denetim standartlarını da göz önünde bulundurarak, teftişi ve denetimi görevini ifa etmektedir. İş Bankası’nın süreçlerinin ve bilgi sistemlerinin denetimini gerçekleştiren Teftiş Kurulu Başkanlığı gerektiği takdirde ön araştırma, inceleme ve soruşturma faaliyetlerini de yürütmektedir. Uluslararası kalite standartları doğrultusunda faaliyet gösterdiği belgelenen İş Bankası Teftiş Kurulu, köklü denetim tecrübesini ve ileri teknolojiyi modern ve risk odaklı bir yaklaşım ile birleştirerek görevini yerine getirmektedir. Kadrosunda 197 müfettiş ve müfettiş yardımcısı bulunan İş Bankası Teftiş Kurulu, saha denetimlerinin yanı sıra, bilişim teknolojilerinden yararlanarak uzaktan denetimler de gerçekleştirmektedir. Teftiş çalışmaları sonucunda düzenlenen teftiş raporları önem ve önceliğine uygun bir şekilde sınıflandırılarak İş Bankası Yönetim Kurulu’na, Denetim Komitesine, Üst Yönetimine ve ilgili bölümlere iletilmekte ve tespit edilen hususlara yönelik alınan önlemler Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından izlenmektedir. İş Bankası Yönetim Kurulu, Denetim Komitesi aracılığıyla sunulan dönemsel faaliyet raporları sayesinde Teftiş Kurulunun çalışmalarını yakından takip etmektedir. 2014 yılında 510 yurt içi şubenin, 2 yurt dışı şubenin, 5 Genel Müdürlük bölümünün ve 4 iştirakin denetimi gerçekleştirilmiştir. Genel Müdürlük bölümlerinde görevlendirilen müfettişler yürütülen çeşitli çalışma ve projelerde aktif rol üstlenmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yayımlanan “Bağımsız Denetim Kuruluşlarınca Gerçekleştirilecek Banka Bilgi Sistemleri ve Bankacılık Süreçlerinin Denetimi Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde bankacılık süreçleri ile bilgi sistemleri Teftiş Kurulu Başkanlığınca her yıl denetlenmektedir. Finansal raporlama sürecinin denetimi sırasında konsolide olmayan finansal tabloların yanı sıra konsolide finansal tabloların hazırlanması süreci de incelenmektedir. 2014 yılına ilişkin bankacılık süreçleri ve bilgi sistemleri denetim çalışmaları neticesinde 31.12.2014 itibarıyla; - süreçler üzerinde, Banka’nın faaliyetlerinin etkin, güvenilir ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesini engelleyecek nitelikte önemli bir kontrol eksikliğinin, - konsolide ve konsolide olmayan finansal raporlarda yer alan bilgilerin bütünlüğünü, zamanında elde edilebilirliğini, tutarlılığını ve güvenilirliğini önemli düzeyde etkileyecek bir bulgunun mevcut olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Risk odaklı teftiş programları sayesinde 2014 yılında İş Bankası kredi portföyü önemli ölçüde teftiş edilmiştir. İş Bankası Teftiş Kurulunda yürütülen uzaktan denetim çalışmaları, kredi ve insan kaynakları başta olmak üzere, yoğun riskli alanların süreklilik arz edecek şekilde denetlenmesine olanak tanımıştır. 76 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İç Kontrol İş Bankası iç kontrol sistemi, Bankanın varlıklarının korunmasını, faaliyetlerin etkin ve verimli bir şekilde Kanuna ve ilgili diğer mevzuata, banka içi politika ve kurallara ve bankacılık teamüllerine uygun olarak yürütülmesini, muhasebe ve finansal raporlama sisteminin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve bilgilerin zamanında elde edilebilirliğini sağlayacak şekilde yapılandırılmış ve işletilmektedir. İş Bankasının tüm faaliyetlerinin iç kontrol sistemiyle bütünlüğü sürekli muhafaza edilmektedir. Bankacılık faaliyetlerinin tasarlanması ve işletilmesi sırasında İş Bankası’nın tüm çalışanlarınca yüksek sorumluluk bilinciyle yürütülen iç kontrol faaliyetlerinin ana çerçevesini, faaliyetin icrasına yönelik kontroller, bilgi ve iletişim sistemleri ile finansal raporlama sisteminin kontrolü ve uyum kontrolleri oluşturmaktadır. Yönetim Kuruluna bağlı olarak faaliyet gösteren İç Kontrol Bölümü, Bankanın kontrol yapısının devamlı surette mevzuat ve standartlara uygun, sağlıklı, etkin ve güçlü olması konusunda azami katkıyı sağlamayı amaçlamaktadır. İş Bankası’nın faaliyetlerine ilişkin kontrollerin etkinliğini incelemek, izlemek, değerlendirmek ve sonuçları ilgililere raporlamakla görevli olan İç Kontrol Bölümü, Genel Müdürlük, yurt içi ve yurt dışı şube süreçlerini ve konsolidasyona tabi ortaklıkları kapsayacak şekilde yerinde ve/veya merkezden yaygın kontrol ve izleme faaliyetleri yürütmektedir. İç kontrole tabi tutulan faaliyetlerle ilgili tespitler etkinlik ve verimliliği artıracak görüş ve öneriler İç Kontrol Bölümünce, ilgili süreç sahipleriyle paylaşılmakta, çözümlerin hayata geçirilmesine katkı sağlanmaktadır. Tüm bu çalışmalar, faaliyetleri yürütenlerin yanı sıra iç kontrol görevlileri ve iç kontrol yöneticileri tarafından da sürekli olarak takip edilmekte ve faaliyetlere ilişkin yapılan değerlendirmeler Üst Yönetime raporlanmaktadır. İç kontrol faaliyetlerinin sonuçları, Yönetim Kurulu ile Denetim Komitesi tarafından da düzenli olarak takip edilmekte ve değerlendirilmektedir. İş Bankası’nın güçlü kontrol ortamında tüm çalışanlar yüksek kontrol bilinci ve sorumluluğu ile görev yapmaktadır. İç kontrol sisteminin amaca uygun, verimli ve etkin bir şekilde işleyişi Yönetim Kurulu tarafından yakından takip ve teşvik edilmektedir. Kurumsal hedeflerin potansiyel riskleri ve olası etkileri belirlenmiş, riskleri önlemek veya kabul edilebilir seviyelere indirebilmek için gerekli kontroller tesis edilmiştir. İç kontrol faaliyetlerinin, kurumsal hedefleri destekleyecek şekilde yerine getirilebilmesi için ihtiyaç duyulan nitelikli bilgilere erişilebilmekte, tüm çalışanların iç kontrol görev ve sorumlulukları hakkında bilgi sahibi olabilmesine imkân sağlayan sağlıklı bir iletişim ortamı bulunmaktadır. İç kontrol bileşenlerinin varlığı ve sağlıklı bir şekilde işletildiği tüm ilgili taraflarca sürekli ve düzenli olarak izlenmekte, iç kontrol sisteminin sürekli gelişimi için tüm paydaşlarca çaba harcanmaktadır. İş Bankası iç kontrol sisteminin, amaç ve hedefler paralelinde, güvenilir, mevzuata uyumlu ve etkin bir biçimde işlev görmekte olduğu sonucuna varılmaktadır. Uyum İş Bankası’nda uyum; Bankanın her kademedeki yönetici ve çalışanlarının asli görev ve sorumluluklarının başında gelmektedir. Bankanın Genel Müdürlük bölümlerinde ve şubelerinde yürütülen uyum ile ilgili görev ve faaliyetlerin takibi, Yönetim Kuruluna bağlı olarak faaliyet gösteren Kurumsal Uyum Bölümü bünyesinde yürütülen kurumsal uyum faaliyetleri ile sağlanmaktadır. Kurumsal Uyum, Bankacılık Faaliyetleri Uyum, Finansal Suçlar ve Sermaye Piyasası Araçları Şüpheli İşlem Araştırma Birimi olmak üzere dört alt birimden oluşan Kurumsal Uyum Bölümü bünyesinde, uyum ile ilgili konularda gerekli araştırma, inceleme, izleme, değerlendirme, bilgilendirme, yönlendirme, koordinasyon ve raporlama faaliyetleri yürütülmektedir. Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve bu Kanuna dayalı yürürlükteki mevzuat hükümleri ile uyum görevlisine yüklenen görev ve sorumluluklar, aynı zamanda Bankanın yasal “Uyum Görevlisi” olarak görevlendirilen Kurumsal Uyum Bölümü Müdürü tarafından yerine getirilmektedir. İş Bankası’nda suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesine yönelik faaliyetler, ilgili mevzuat ve düzenlemeler ile bu paralelde oluşturulan Banka Politikası ve Uyum Programı çerçevesinde, amaca uygun ve etkin bir biçimde yürütülmektedir. Sermaye Piyasası Araçları Şüpheli İşlem Araştırma Birimi, 21.01.2014 tarih, 28889 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bilgi Suistimali veya Piyasa Dolandırıcılığı Suçları Hakkında Bildirim Yükümlülüğü Tebliği (V-102.1) gereklerini yerine getirmek üzere kurulmuştur. İş Bankası Uyum ve Uyum Riski Yönetimi Politikası ile Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı ile Mücadele Politikası; İş Bankası internet sitesi www.isbank.com.tr adresinde “Yatırımcı İlişkileri/Kurumsal Yönetim” alanında Türkçe ve İngilizce olarak yer almaktadır. Uyum ile ilgili faaliyetlerin sonuçları Bankanın üst yönetim kademelerince de düzenli olarak takip edilmekte ve değerlendirilmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 77 KURUMSAL YÖNETİM Kurumsal Uyum Bölümü, Bankada uyum riskinin amaca uygun ve etkin bir biçimde yönetilerek kontrol altında tutulmasının ve bu çerçevede Bankanın faaliyetlerinin yapı ve işleyiş itibarıyla devamlı surette ilgili mevzuat, düzenleme ve standartlara uygun ve uyumlu olarak yürütülüp yönetilmesinin sağlanması konusunda azami katkıyı sağlamak amacıyla faaliyet göstermektedir. DENETİM KOMİTESİ’NİN İÇ KONTROL, İÇ DENETİM VE RİSK YÖNETİM SİSTEMLERİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELERİ VE HESAP DÖNEMİ İÇERİSİNDEKİ FAALİYETLERİ HAKKINDAKİ BİLGİLER Risk Yönetimi Bankacılık faaliyetlerinin yanı sıra, faaliyetlerin bütününü oluşturan grubun bir bütün olarak maruz kaldığı mali ve mali olmayan risklerin, bankacılığa özgü risk yönetimi ilkeleri ile birlikte grup risk yönetimi bakış açısıyla analizi, izlenmesi ve raporlanması gerekmektedir. Bu husus sadece bir yasal raporlama gereksinimi olmaktan öte günümüzde kurumsal yönetim için bir endüstri standardı haline gelmiş durumdadır. Risk yönetimi düzenlemeleri çerçevesinde örgütlenen ve kurum genelinde ortak bir risk kültürü oluşturulmasına hizmet eden risk yönetimi süreci; “iyi kurumsal yönetimi” ön plana alan, riski üstlenen icracı birimler ile dahili denetim ve gözetim birimlerinin birbirinden bağımsızlığının tesis edildiği, riskin uluslararası düzenlemelerle uyumlu bir şekilde tanımlandığı ve bu çerçevede ölçüm, analiz, izleme, raporlama, denetleme faaliyetlerinin yerine getirildiği bir yapıdadır. Risk yönetimi süreci ve bu süreçte yer alan fonksiyonlar Yönetim Kurulunun öncelikli sorumlulukları arasındadır. Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyet gösteren Risk Komitesi aracılığıyla Banka Kredi Komitesi ve Aktif-Pasif Yönetimi Komitesi ile birlikte risk yönetimi fonksiyonunun işlevsel bir parçası olan Risk Yönetimi Bölümü; uluslararası en iyi uygulamalara paralel olarak Basel düzenlemeleri çerçevesinde içsel ve yasal sermaye yeterliliğine yönelik çalışmaları yürütmenin yanı sıra risk ölçüm metodolojilerinin geliştirilmesi ve sermaye yeterliliği yönetimi sürecinin optimizasyonuna yönelik faaliyetleri sürdürmektedir. Prof. Dr. Turkay Berksoy Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi Üyesi 78 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Füsun Tümsavaş Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Denetim Komitesi Başkanı MALİ DURUM, KÂRLILIK VE BORÇ ÖDEME GÜCÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 2014 yılında İş Bankası’nın aktif toplamı %13,0 oranında büyüyerek 237,8 milyar TL’ye ulaşmıştır. Aktif büyümesine hacim olarak en büyük katkıyı, %15,2 artışla 155,3 milyar TL seviyesine ulaşan krediler sağlamıştır. Türk Parası kredilerdeki artış %15,3 olarak gerçekleşirken, yabancı para krediler %15,1 oranında büyümüştür. Döviz kuru etkisinden arındırıldığında ise yabancı para kredilerdeki artış %5,0 düzeyinde oluşmuştur. 2014 yıl sonu itibarıyla toplam aktiflerin %65,3’ü kredilerden oluşurken, menkul kıymet portföyünün aktifler içerisindeki payı %17,2 olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılında takipteki krediler oranı, kredilerdeki sağlıklı büyüme ve güçlü tahsilat performansının etkisiyle %1,5 düzeyine gerilemiştir. Söz konusu oran sektör ortalamasının oldukça altında bir düzeyde kalmaya devam etmiştir. 2014 yılında toplam mevduat %10,4 oranında artış göstererek 133,6 milyar TL’ye ulaşmıştır. Bu dönemde, Türk Parası mevduattaki artış %9,9 olarak gerçekleşirken, yabancı para mevduat %11,1 oranında büyümüştür. Yabancı para mevduattaki artış kur etkisinden arındırıldığında ise %1,4 düzeyinde kalmaktadır. 2014 yılında, Türk Parası tasarruf mevduatı %10,3 artışla 50,0 milyar TL düzeyine ulaşmıştır. İş Bankası’nın yaygın ve istikrarlı mevduat tabanının en önemli göstergelerinden biri olan Türk Parası tasarruf mevduatının toplam mevduat içerisindeki payı 2014 yıl sonu itibarıyla %37,5 düzeyindedir. İş Bankası, 2014 yılı boyunca etkin maliyet yönetimi, fon kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve vade yapısının uzatılmasına yönelik politikaları çerçevesinde, yıl içerisinde, alınan krediler, repo işlemleri ve ihraç edilen menkul kıymetlerden oluşan mevduat dışı kaynaklardan faydalanmaya devam etmiştir. 2014 yılında mevduat, toplam pasifler içerisindeki %56,2’lik payı ile ana fonlama kaynağı olmaya devam ederken, mevduat dışı fonlama kalemlerinin pasif toplamı içerisindeki payı %24,7 olarak gerçekleşmiştir. İş Bankası’nın özkaynakları 2014 yıl sonu itibarıyla 29,3 milyar TL seviyesine ulaşmış ve Banka, özkaynak büyüklüğü bakımından sektördeki lider konumunu sürdürmüştür. Yıl sonu itibarıyla Banka’nın sermaye yeterlilik oranı yasal limitin oldukça üzerinde, %16,0 düzeyinde gerçekleşmiştir. KURUMSAL YÖNETİM 2014 yılında, net faiz marjının 2013 yılına göre bir miktar gerilemesine karşın, kredi portföyündeki büyümeye paralel olarak faiz getirili aktiflerin hacminde meydana gelen artışın etkisiyle İş Bankası’nın net faiz geliri %12,0 oranında artmıştır. Net ücret ve komisyon gelirleri ise 2014 yılında %4,4 oranında artış göstermiştir. 2014 yılında İş Bankası, 3,4 milyar TL tutarında net kâr elde etmiş, aynı dönemde özkaynak kârlılığı %13,1 aktif kârlılığı ise %1,5 düzeyinde oluşmuştur. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 79 RİSK TÜRLERİ İTİBARIYLA UYGULANAN RİSK YÖNETİMİ POLİTİKALARINA İLİŞKİN BİLGİLER Banka risk politikaları ve bunlara ilişkin uygulama usulleri, Risk Yönetimi Bölümü önerilerinin de dikkate alınması suretiyle Yönetim Kurulu tarafından oluşturularak yürürlüğe konulan ve üst düzey yönetim tarafından uygulanan yazılı standartları ihtiva etmektedir. Uluslararası uygulamalara paralel olarak yürürlüğe girmiş bulunan bu politikalar, risk yönetimi fonksiyonunun organizasyonunu ve kapsamını, risklerin ölçülme usullerini, risk yönetimi grubunun görev ve sorumluluklarını, risk limitlerinin saptanma usullerini, limit ihlallerinin giderilmesinde izlenecek yolları, çeşitli olay ve durumlarda verilmesi zorunlu onay ve teyitleri içeren genel nitelikli standartlardır. Risk türleri itibarıyla, Banka’nın maruz kaldığı en önemli finansal riskin temel faaliyet konusuyla bağlantılı olarak kredi riski olduğu değerlendirilmektedir. Kredi riskinin dışında bankacılık sektöründeki aktif ile pasif arasındaki vade uyumsuzluğuna paralel olarak faiz riski ve likidite riski de ön plana çıkan diğer finansal risklerdir. Finansal risklerin yanında Banka’nın maruz kalabileceği en önemli finansal olmayan riskin ise faaliyet ortamı riski olduğu öngörülmektedir. Ülkemiz yakın coğrafyasındaki siyasi istikrarsızlık ortamından kaynaklanan jeopolitik riskler, yerel piyasada yaşanması öngörülen yoğun rekabet ortamı ve bankacılığa ilişkin yeni düzenlemelerin faaliyet ortamı riskini ön plana çıkaran temel hususlar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bankacılık süreçleri itibarıyla maruz kalınabilecek yaygın risklerin ise bilgi teknolojileri ile ilişkili olduğu değerlendirilmektedir. Söz konusu değerlendirmelere mali tablo dipnotlarında yer verilmiştir. Banka’nın risk iştahı, iş planı ve piyasa gelişmeleriyle uyumun sağlanmasını teminen, Yönetim Kurulu tarafından tesis edilen limitler aracılığıyla kontrol altında tutulmaktadır. Bu kapsamda, piyasa riski, likidite riski, yapısal faiz oranı riski ve kredi riski kapsamında tesis edilen limitlerde oluşan aşımlar, ilgili dönemdeki piyasa ve sektör koşulları da dikkate alınarak Risk Yönetimi Bölümü tarafından değerlendirilmekte ve konuya ilişkin oluşturulan tespit ve görüşler Denetim Komitesine raporlanmaktadır. Sermaye Yeterliliği Politikası Sermaye Yeterliliği Politikası; Banka’nın, solo ve konsolide bazda, bilanço içi ve bilanço dışı varlık ve yükümlülüklerinden kaynaklanan finansal riskler ile faaliyetler nedeniyle maruz kalınan finansal olmayan risklerden kaynaklanabilecek zararlara karşı gereksinim duyulan sermaye düzeyinin belirlenmesi ve söz konusu düzeyin, yasal mevzuat ile içsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci (İSEDES) sonucunda belirlenmiş olan asgari seviyeler dikkate alınarak sürekliliğinin temini ve izlenmesine ilişkin esasları düzenlemektedir. Risk politikaları, bu Politikanın ayrılmaz bir parçasını oluşturmaktadır. Kredi Riski Politikası Kredi riski, işlemin karşı tarafının, Banka ile yaptığı sözleşmenin gereklerine uymayarak, yükümlülüğünü kısmen ya da tamamen zamanında yerine getirememesinden dolayı karşılaşılabilecek durum olarak tanımlanmaktadır. Kredi riskinin yönetimi, kontrolü ve izlenmesine ilişkin metodoloji ve sorumluluklar ile kredi riski limitlerine ilişkin hususlar Kredi Riski Politikasında belirlenmiştir. Banka, sadece kredi ürünleriyle sınırlı kalmaksızın, tüm ürün ve faaliyetlerinin içerdiği kredi risklerinin tanımlanmasını, ölçülmesini ve yönetilmesini sağlar. Yönetim Kurulu, Banka’nın kredi riski politikalarını ve kredi riski stratejisini asgari olarak yıllık bazda gözden geçirir. Yönetim Kurulunca onaylanan kredi riski politikalarının uygulanmasından Üst Yönetim sorumludur. Kredilerin ve kredi riskinin bağımsız bir şekilde incelenmesi sonucunda ulaşılan tüm bulgular, Yönetim Kurulu ve Üst Yönetime düzenli olarak raporlanır. Kredi riskinin izlenmesi, kredilerin, işlem ve firma bazındaki değerlendirmelere ilaveten, bir bütün olarak vade, sektör, teminat, coğrafya, döviz cinsi, kredi türü, risk dereceleri gibi parametreler itibarıyla izlenmesini ve yönetilmesini içerenbir yaklaşımı ifade eder. Banka kredi riskinin yönetiminde, yasal düzenlemelerle zorunlu tutulan limitlerin yanı sıra Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ve risk grupları, sektörler gibi unsurlar itibarıyla Banka’nın üstleneceği azami kredi riskini sınırlayan risk limitlerinden yararlanır. Bu limitler, risk temerküzü oluşturmayacak şekilde saptanır. Risk limitlerinin yasal limitlere kadar aşımı, istisna işlemi olarak kabul edilir. İstisna işlemine ilişkin yetki Yönetim Kuruluna aittir. Risk limitlerinin aşımına ilişkin kontrollerin sonuçları ile bu limitlerle ilgili değerlendirmeler, İç Denetim ve Risk Yönetimi Grubu’nca Üst Yönetim ve Yönetim Kuruluna sunulur. Banka, kredi riskinin yönetimi, kredilendirme kararlarının oluşturulması, kredilendirme sürecinin denetlenmesi ile kredi karşılıklarının ayrılması amaçlarına hizmet etmek üzere geliştirilen kredi karar destek sistemleri kullanır. Kredi karar destek sistemlerinin Banka’nın faaliyetlerinin yapısı, büyüklüğü ve karmaşıklığı ile uyumlu olup olmadığı hususu, İç Sistemler tarafından sürekli olarak incelenir, geliştirilir ve gerektiğinde sistemde ayarlamalara gidilir. Kredi karar destek sistemleri Risk Komitesi değerlendirmesi ve Yönetim Kurulu onayını taşır. 80 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Aktif Pasif Yönetimi Riski Politikası Aktif pasif yönetimi riski; Banka’nın varlık, yükümlülük ve bilanço dışı işlemlerinden kaynaklanan tüm finansal risklerinin, etkin bir şekilde yönetilmemesi nedeniyle Banka’nın zarara uğrama riski olarak tanımlanmaktadır. Alım satım portföyünün piyasa riski, bankacılık portföyünün yapısal faiz oranı riski ile likidite riski; aktif pasif yönetimi riski kapsamında ele alınmaktadır. Aktif pasif yapısının oluşturulmasına ve yönetilmesine ilişkin tüm ilke ve esaslar ile tahsis edilecek sermayeye ilişkin “Risk İştahı” Yönetim Kurulunca belirlenir. Aktif pasif yönetimi riskinin, yasal mevzuatın öngördüğü sınırlarda ve tesis edilen risk limitlerine uygun olması birincil önceliktir. Risk limitleri; Banka’nın likiditesi, hedeflediği getiri düzeyi ile risk faktörlerindeki fiyat değişimlerine ilişkin genel beklentileri ve risk iştahı gözetilerek Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi, Banka sermayesinin optimum biçimde kullanıldığını takip etmek; bu amaçla, risklerin limitler karşısındaki durumunu kontrol etmek ve gerekli aksiyonların alınmasını sağlamakla yükümlüdür. Yönetim Kurulu tarafından belirlenen risk iştahı ve risk limitlerine uygun olarak politika metninde yer verilen çalışma esasları çerçevesinde aktif pasif riskinin yönetilmesinden Aktif-Pasif Komitesi sorumludur. Aktif pasif yönetimi riskinin ölçülmesi, ölçüm sonuçlarının raporlanması ve risk limitlerine uygunluğun izlenmesi Risk Yönetimi Bölümünün sorumluluğundadır. Değişik senaryolar doğrultusunda, alınan riskin izleyeceği seyir incelenir. Ölçüm sonuçları bütünlük ve güvenilirlikleri açısından test edilir. Risk Yönetimi Bölümü tarafından, aktif pasif yönetimi riskine ilişkin bilgiler, Risk Komitesine ve Denetim Komitesi aracılığıyla Yönetim Kuruluna raporlanır. Risk limitlerine uyum, Risk Yönetimi Bölümü, Aktif-Pasif Yönetimi Komitesi ve ilgili icracı birimler tarafından yakından ve sürekli olarak izlenir. Limitlerde aşım oluşması halinde, aşım ve nedenleri Risk Yönetimi Bölümü tarafından Denetim Komitesi aracılığıyla Yönetim Kuruluna ivedilikle raporlanır. Aşımın giderilmesi konusundaki hareket tarzı Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Aktif pasif yönetimine ilişkin süreçler ve politika hükümlerine uyum, iç denetim sistemince denetlenir. Söz konusu denetimin yürütülmesine, denetim sonuçlarının raporlanmasına ve denetimler sonucu saptanan hata ve noksanların giderilmesine yönelik eylem planlarının yerine getirilmesine ilişkin esaslar Yönetim Kurulunca belirlenir. Operasyonel Risk Politikası Operasyonel risk, “yetersiz ya da işlemeyen iç süreçler, insanlar, sistemler ya da dış etkenler nedeniyle ortaya çıkabilecek kayıp riski” olarak tanımlanır ve konuyla ilgili çalışmalar Risk Yönetimi Bölümü tarafından yürütülür. Bu çalışmalar; operasyonel risklerin belirlenmesi, tanımlanması, ölçülmesi, analiz edilmesi, izlenmesi ve ilgili birimlere raporlanması, operasyonel risk yönetimine ilişkin ülkemizdeki ve dünyadaki gelişmelerin izlenmesi ve uygulanan teknik ve yöntemlerin geliştirilmesi, gerekli yasal raporlama, bildirim ve takip işlemlerinin yürütülmesinden oluşur. Operasyonel riskin yönetimine ilişkin esas ve usuller Operasyonel Risk Politikasında belirlenir. Faaliyetler sırasında karşılaşılabilecek operasyonel risklerin sınıflandırılması “Banka Risk Kataloğu” düzenlenerek izlenir. Banka Risk Kataloğu, karşılaşılabilecek tüm risklerin tanımlanması ve sınıflandırılmasında kullanılan temel belge niteliğindedir. Banka Risk Kataloğu, gelişen risk yönetimi uygulamaları ve değişen düzenlemeler doğrultusunda güncellenir. Bankacılık ve bilgi sistemleri süreçleri itibarıyla maruz kalınabilecek tüm operasyonel riskler, yeni geliştirilen ürün, hizmet ve faaliyetlerin risklilik seviyesi, Bankamızda meydana gelen operasyonel risk nitelikli kayıp olayları ile risk göstergeleri Risk Yönetimi Bölümü tarafından düzenli aralıklarla izlenmekte ve periyodik olarak Risk Komitesine ve Yönetim Kuruluna raporlanmaktadır. Banka’nın tüm çalışanları, operasyonel risk politikası başta olmak üzere Banka’nın mevzuatında yer alan esas ve uygulamaların, operasyonel risklerin varlığına duyarlı ve bu risklere ait kontrol mekanizmalarını dikkate alarak zarar olasılığını azaltacak çalışma ortamının tesis edilmesinin amaçladığını göz önünde bulunduran bir sorumluluk anlayışı içinde görevlerini yerine getirir. Konsolide Risk Politikaları Banka’nın iştiraklerine ilişkin risk yönetimi ilkeleri, Bankamız Konsolide Risk Politikaları uyarınca gözetilmektedir. İştirakler, Konsolide Risk Politikaları doğrultusunda ve faaliyetlerine özgü yapılanmayı dikkate alarak kendi risk yönetimi politikalarını uygulamaktadır. İştiraklerin yönetim kurulları tarafından onaylanan risk politikaları, risk yönetimi sistemi ve sürecinin çerçevesini oluşturmaktadır. Bilgi Sistemleri Yönetimi Politikası Bilgi Sistemleri Yönetimi Politikasının amacı; Banka’nın, faaliyetlerinin ifasında kullandığı bilgi sistemlerinin yönetiminde esas alınacak ilkeler ile bilgi teknolojilerinin kullanımından kaynaklanan risklerin tanımlanması, ölçülmesi, izlenmesi, kontrol edilmesi, raporlanması ve yönetilmesine ilişkin esasları belirlemektir. Bu politika ile, bilgi sistemleri yönetiminin kurumsal yönetim uygulamalarının bir parçası olarak ele alınarak Banka faaliyetlerinin sürdürülmesinde önemli bir unsur olan bilgi teknolojilerinin etkin biçimde yönetilmesi amaçlanmaktadır. Banka’nın bilgi sistemleri ile bu sistemleri içeren tüm unsurların yönetiminde bu politika hükümleri uygulanır. Bilgi teknolojilerinden kaynaklanan riskler temel olarak, Banka’nın operasyonel risk yönetimi kapsamında değerlendirilir. Bu risklerin, bankacılık faaliyetlerinden kaynaklanan diğer risklerin de bir çarpanı olabileceğinden hareketle Banka’nın bütünsel risk yönetimi çerçevesinde ölçülmesi, yakından takibi ve gözetimi esastır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 81 KURUMSAL YÖNETİM Operasyonel risklerin belirlenmesinde “Kendi Kendini Değerlendirme Metodolojisi” uygulanır. Bu yöntem, yürütülen faaliyetlere ilişkin risklerin işi yapan personelin katılımıyla ortaya konulmasını içerir. Operasyonel riskin ölçülmesi ve değerlendirilmesinde niteliksel ve niceliksel yöntemler bir arada kullanılır. Ölçümlerde, etki-olasılık analizi, kayıp olay veri analizi ve risk göstergelerinden yararlanılır. İŞ BANKASI’NIN KREDİ NOTLARI VE İLGİLİ AÇIKLAMALAR Not Görünüm(*) Açıklama MOODY’S Banka Finansal Güçlülük Notu D+ Durağan Bankanın finansal gücünün müstakil olarak makul düzeyde olduğunu gösterir. Uzun Vadeli Yabancı Para Mevduat Notu Baa3 Negatif Bu kategoride Türkiye için belirlenen ülke tavanına bağlı olarak verilebilecek en yüksek nottur. Uzun Vadeli Türk Parası Mevduat Notu Baa3 Negatif Bankanın kredi değerliliğinin yeterli düzeyde olduğunu gösterir. Kısa Vadeli Yabancı Para Mevduat Notu P-3 - Bu kategoride Türkiye için belirlenen ülke tavanına bağlı olarak verilebilecek en yüksek nottur. Kısa Vadeli Türk Parası Mevduat Notu P-3 - Bankanın kredi değerliliğinin makul düzeyde olduğuna işaret eder. Uzun Vadeli Yabancı Para Kredi Notu BBB- Durağan Yatırım yapılabilir seviyededir. Bankanın kredi değerliliğinin “iyi” olduğunu gösterir. Uzun Vadeli Türk Parası Kredi Notu BBB- Durağan Yatırım yapılabilir seviyededir. Bankanın kredi değerliliğinin “iyi” olduğunu gösterir. Kısa Vadeli Yabancı Para Kredi Notu F3 - Yatırım yapılabilir seviyededir. Borç ödeme gücünün yeterli düzeyde olduğunu gösterir. Kısa Vadeli Türk Parası Kredi Notu F3 - Yatırım yapılabilir seviyededir. Borç ödeme gücünün yeterli düzeyde olduğunu gösterir. Uzun Vadeli Ulusal Kredi Notu AA+ (tur) Durağan Finansal Kapasite Notu bbb- - Bankanın kredi değerliliğinin “iyi” olduğunu gösterir. Temel finansal göstergeler yeterli düzeydedir. 3 - Dış destek ihtimali makul seviyededir. Uzun Vadeli Kredi Notu BB+ Negatif Kısa Vadeli Kredi Notu B - Finansal yükümlülüklerini yerine getirme gücüne sahip olduğunu gösterir. Uzun Vadeli Ulusal Notu trAA+ - Finansal yükümlülüklerini yerine getirme gücünün yüksek seviyede olduğunu gösterir. Kısa Vadeli Ulusal Notu trA-1 - Bu kategoride verilebilecek en yüksek not olup, bankanın kısa vadeli borçlarını ödeyebilme kapasitesinin ülkedeki diğer kurumlara göre yüksek olduğunu gösterir. FITCH RATINGS Destek Notu En yüksek kredi kalitesini (ulusal olarak) gösterir. STANDARD & POOR'S Türkiye’ye verilen YP ülke notu ile aynıdır. Banka’nın kredi notlarının/görünümlerinin en son güncellendiği tarihlere aşağıda yer verilmiştir: Moody's: 03.06.2014, Fitch Ratings: 24.06.2014, Standard & Poor's: 11.02.2014 (*) Görünüm: “Durağan” mevcut notun kısa vadede değişmeyeceğini, “pozitif” mevcut notun yukarı çekilme ihtimalinin yüksek olduğunu, “negatif” ise mevcut notun aşağı çekilme ihtimalinin yüksek olduğunu göstermektedir. 82 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2014 Hesap Dönemine Ait Konsolide Olmayan Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Bağımsız Denetim Raporu Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi Yönetim Kurulu’na; Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin (“Banka”) 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide olmayan bilançosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide olmayan gelir tablosu, nakit akış tablosu, özkaynak değişim tablosu ve önemli muhasebe politikaları ile diğer açıklayıcı notların bir özetini denetlemiş bulunuyoruz. Banka Yönetim Kurulu, rapor konusu finansal tabloların 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerinin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Türkiye Muhasebe Standartları ile Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (“BDDK”) tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ ve genelgeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan açıklamalara uygun olarak ve hata ya da suistimal dolayısıyla önemlilik arz eden ölçüde yanlış bilgi içermeyecek şekilde hazırlanmasını ve sunulmasını sağlayacak bir iç kontrol sistemi oluşturulması, uygun muhasebe politikalarının seçilmesi ve uygulanmasından sorumludur. Bağımsız denetimi yapan kuruluş olarak üzerimize düşen sorumluluk, denetlenen finansal tablolar üzerinde görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Bankalarda Bağımsız Denetim Gerçekleştirecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na uyumlu olarak gerçekleştirilmiştir. Finansal tabloların önemlilik arz edecek ölçüde bir hata içermediğine ilişkin makul güvence sağlayacak şekilde bağımsız denetim planlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Bağımsız denetimde; finansal tablolarda yer alan tutarlar ve finansal tablo açıklama ve dipnotları hakkında denetim kanıtı toplamaya yönelik denetim teknikleri uygulanmış; bu teknikler istihdam ettiğimiz bağımsız denetçilerin inisiyatifine bırakılmış, ancak, duruma uygun denetim teknikleri, finansal tabloların hazırlanması ve sunumu sürecindeki iç kontrollerin etkinliği dikkate alınarak ve uygulanan muhasebe politikalarının uygunluğu değerlendirilerek belirlenmiştir. Aşağıda belirtilen bağımsız denetim görüşünün oluşturulması için yeterli ve uygun denetim kanıtı sağlanmıştır. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla hazırlanan ilişikteki konsolide olmayan finansal tablolar, Banka yönetimi tarafından ekonomide ve piyasalarda meydana gelebilecek olumsuz gelişmelerin olası etkileri nedeniyle ayrılan ve tamamı geçmiş dönemlerde gider yazılan toplam 1.000.000 Bin TL tutarında serbest karşılığı içermektedir. Görüşümüze göre, yukarıda dördüncü paragrafta açıklanan hususun finansal tablolar üzerindeki etkileri haricinde, ilişikteki konsolide olmayan finansal tablolar, bütün önemli taraflarıyla, Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla mali durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait faaliyet sonuçları ile nakit akımlarını 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 37’nci maddesi gereğince yürürlükte bulunan düzenlemelerde belirlenen muhasebe ilke ve standartlarına ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ ve genelgeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan açıklamalara uygun olarak doğru bir biçimde yansıtmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor 1) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (“TTK”) 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Banka'nın 1 Ocak-31 Aralık 2014 hesap döneminde defter tutma düzeninin, TTK ile Banka esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. 2) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir. Akis Bağımsız Denetim ve Serbest İstanbul, 30 Ocak 2015 Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi Murat Alsan Sorumlu Ortak, Başdenetçi 84 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Yönetim Merkezi Adresi: İş Kuleleri 34330 Levent/İstanbul Telefon: 0212 316 00 00 Faks: 0212 316 09 00 İnternet sayfası adresi: www.isbank.com.tr Elektronik Posta Adresi: [email protected] Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından düzenlenen Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğe göre hazırlanan yıl sonu konsolide olmayan finansal rapor aşağıda yer alan bölümlerden oluşmaktadır. BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL TABLOLAR MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR MALİ BÜNYEYE ve RİSK YÖNETİMİNE İLİŞKİN BİLGİLER KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA ve DİPNOTLAR DİĞER AÇIKLAMALAR BAĞIMSIZ DENETİM RAPORUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bu raporda yer alan konsolide olmayan finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) mevzuatı, Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları, bunlara ilişkin ek ve yorumlar ile Banka kayıtlarına uygun olarak, aksi belirtilmediği müddetçe bin Türk Lirası cinsinden hazırlanmış olup, bağımsız denetime tabi tutulmuş ve ilişikte sunulmuştur. Prof. Dr. Turkay Berksoy Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi Üyesi Füsun Tümsavaş Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Denetim Komitesi Başkanı H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı Ali Tolga Ünal Finansal Yönetim Bölüm Müdürü Mahmut Magemizoğlu Finansal Raporlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Adnan Bali Genel Müdür FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Bu finansal rapor ile ilgili olarak soruların iletilebileceği yetkili personele ilişkin bilgiler: Ad-Soyad/Unvan: Süleyman H. Özcan/Yatırımcı İlişkileri Bölüm Müdürü +90 212 3161602 Tel No: Fax No: + 90 212 3160840 [email protected] E-posta: [email protected] Web: www.isbank.com.tr İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 85 Sayfa No BİRİNCİ BÖLÜM Banka Hakkında Genel Bilgiler I. Banka'nın kuruluş tarihi, başlangıç statüsü, anılan statüde meydana gelen değişiklikleri ihtiva eden tarihçesi 87 II. Banka’nın sermaye yapısı, yönetim ve denetimini doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortakları, varsa bu hususlarda yıl içindeki değişiklikler ile dahil olduğu gruba ilişkin açıklama 87 III. Banka’nın, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim komitesi üyeleri ile genel müdür ve yardımcılarının varsa Banka’da sahip oldukları paylara ve sorumluluk alanlarına ilişkin açıklama 87 IV. Banka’da nitelikli pay sahibi olan kişi ve kuruluşlara ilişkin açıklama 87 V. Banka’nın hizmet türü ve faaliyet alanlarına ilişkin özet bilgi 87 VI. Banka ile bağlı ortaklıkları arasında özkaynakların derhal transfer edilmesinin veya borçların geri ödenmesinin önünde mevcut veya muhtemel, fiili veya hukuki engeller 87 VII. Kamuya açıklama yükümlülüğüne uyuma ve söz konusu açıklamaların doğruluğu, sıklığı ve uygunluğunun değerlendirilmesine yönelik yazılı politikalar 87 İKİNCİ BÖLÜM Konsolide Olmayan Finansal Tablolar I. Bilanço (finansal durum tablosu) - Aktif Kalemler II. Bilanço (finansal durum tablosu) - Pasif Kalemler III. Nazım hesaplar tablosu IV. Gelir tablosu V. Özkaynaklarda muhasebeleştirilen gelir ve gider kalemlerine ilişkin tablo VI. Özkaynak değişim tablosu VII. Nakit akış tablosu VIII. Kar dağıtım tablosu 88 89 90 92 93 94 96 97 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Muhasebe Politikalarına İlişkin Açıklamalar I. Sunum esaslarına ilişkin açıklamalar II. Finansal araçların kullanım stratejisi ve yabancı para cinsinden işlemlere ilişkin açıklamalar III. İştirak ve bağlı ortaklıklara ilişkin açıklamalar IV. Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile türev ürünlere ilişkin açıklamalar V. Faiz gelir ve giderlerine ilişkin açıklamalar VI. Ücret ve komisyon gelir ve giderlerine ilişkin açıklamalar VII. Finansal varlıklara ilişkin açıklamalar VIII. Finansal varlıklarda değer düşüklüğüne ilişkin açıklamalar Finansal araçların netleştirilmesine ilişkin açıklamalar IX. X. Satış ve geri alış anlaşmaları ve menkul değerlerin ödünç verilmesi işlemlerine ilişkin açıklamalar XI. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlıklar ile bu varlıklara ilişkin borçlar hakkında açıklamalar XII. Şerefiye ve diğer maddi olmayan duran varlıklara ilişkin açıklamalar XIII. Maddi duran varlıklara ilişkin açıklamalar Kiralama işlemlerine ilişkin açıklamalar XIV. XV. Karşılıklar ve koşullu yükümlülüklere ilişkin açıklamalar XVI. Koşullu varlıklara ilişkin açıklamalar XVII. Çalışanların haklarına ilişkin yükümlülüklere ilişkin açıklamalar XVIII. Vergi uygulamalarına ilişkin açıklamalar XIX. Borçlanmalara ilişkin ilave açıklamalar XX. Hisse senetleri ve ihracına ilişkin açıklamalar XXI. Aval ve kabullere ilişkin açıklamalar XXII. Devlet teşviklerine ilişkin açıklamalar XXIII. Raporlamanın bölümlemeye göre yapılmasına ilişkin açıklamalar XXIV. Diğer hususlara ilişkin açıklamalar 98 98 98 98 98 99 99 100 100 100 100 100 100 101 101 101 101 102 103 103 103 103 103 103 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Mali Bünyeye ve Risk Yönetimine İlişkin Bilgiler I. Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin açıklamalar Kredi riskine ilişkin açıklamalar II. III. Piyasa riskine ilişkin açıklamalar IV. Operasyonel riske ilişkin açıklamalar V. Kur riskine ilişkin açıklamalar VI. Faiz oranı riskine ilişkin açıklamalar Bankacılık hesaplarından kaynaklanan hisse senedi pozisyon riskine ilişkin açıklamalar VII. VIII. Likidite riskine ilişkin açıklamalar IX. Menkul kıymetleştirme pozisyonlarına ilişkin açıklamalar X. Kredi riski azaltım tekniklerine ilişkin açıklamalar XI. Risk yönetim hedef ve politikalarına ilişkin açıklamalar Diğer fiyat risklerine ilişkin açıklamalar XII. XIII. Finansal varlık ve borçların gerçeğe uygun değeri ile gösterilmesine ilişkin açıklamalar Başkaları nam ve hesabına yapılan işlemler, inanca dayalı işlemlere ilişkin açıklamalar XIV. XV. Faaliyet bölümlemesine ilişkin açıklamalar 103 108 115 116 116 117 120 121 123 123 123 124 124 125 125 BEŞİNCİ BÖLÜM Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar I. Aktif kalemlere ilişkin açıklama ve dipnotlar II. Pasif kalemlere ilişkin açıklama ve dipnotlar III. Nazım hesaplara ilişkin açıklama ve dipnotlar IV. Gelir tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar V. Özkaynak değişim tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar VI. Nakit akış tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar VII. Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ilişkin açıklama ve dipnotlar VIII. Banka’nın yurt içi, yurt dışı, kıyı bankacılığı bölgelerindeki şube veya iştirakler ile yurt dışı temsilciliklerine ilişkin açıklamalar IX. Bilanço sonrası hususlara ilişkin açıklama ve dipnotlar 128 138 143 144 147 148 148 149 149 ALTINCI BÖLÜM Diğer Açıklamalar I. Banka’nın derecelendirme kuruluşlarından aldığı kredi notları ve bunlara ilişkin açıklamalar II. Özel denetime ve kamu denetimine ilişkin açıklamalar 150 150 YEDİNCİ BÖLÜM Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Açıklamalar I. Bağımsız denetim raporuna ilişkin açıklamalar II. Bağımsız denetçi tarafından hazırlanan açıklama ve dipnotlar 150 150 86 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor BİRİNCİ BÖLÜM: BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER I. Banka’nın Kuruluş Tarihi, Başlangıç Statüsü, Anılan Statüde Meydana Gelen Değişiklikleri İhtiva Eden Tarihçesi TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. (Banka), 26.08.1924 tarihinde, her türlü bankacılık işlemini gerçekleştirmek, ayrıca gerektiğinde sınai ve mali sektör alanında her nevi teşebbüsler kurmak veya bu gibi teşebbüslere iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Banka’nın statüsünde kurulduğundan bu yana herhangi bir değişiklik olmamıştır. II. Banka’nın Sermaye Yapısı, Yönetim ve Denetimini Doğrudan veya Dolaylı Olarak Tek Başına veya Birlikte Elinde Bulunduran Ortakları, Varsa Bu Hususlarda Yıl İçindeki Değişiklikler ile Dahil Olduğu Gruba İlişkin Açıklama 31.12.2014 tarihi itibarıyla Banka hisse senetlerinin % 40,15’ine Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı (Vakıf), % 28,09’una Cumhuriyet Halk Partisi-CHP (Atatürk Hisseleri) sahiptir. Banka hisselerinin % 31,76’lık bölümü halka açıktır (31.12.2013: Vakıf % 40,16, CHP % 28,09, halka açık % 31,75). III. Banka’nın, Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, Denetim Komitesi Üyeleri ile Genel Müdür ve Yardımcılarının Varsa Banka’da Sahip Oldukları Paylara ve Sorumluluk Alanlarına İlişkin Açıklama Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri: Ad Soyad H. Ersin Özince Füsun Tümsavaş Adnan Bali Hasan Koçhan Mustafa Kıcalıoğlu Aysel Tacer Hüseyin Yalçın Murat Vulkan Prof. Dr. Turkay Berksoy Kemal Meral Ulaş Moğultay Görevi ve Sorumluluk Alanı Yönetim Kurulu ve Ücretlendirme Komitesi Başkanı Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Denetim Komitesi, KKTC İç Sistemler Komitesi, Risk Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Kredi Komitesi Üyesi Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi, Kredi Komitesi Başkanı, Risk Komitesi Doğal Üyesi, İcra Kurulu Başkanı, İnsan Kaynakları Komitesi Başkanı Üye, Kredi Komitesi Üyesi Üye Üye, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyesi, Kredi Komitesi Yedek Üyesi Üye Üye Üye, Denetim Komitesi, KKTC İç Sistemler Komitesi, Ücretlendirme Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi, Kredi Komitesi Yedek Üyesi Üye Üye, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyesi Genel Müdür ve Yardımcıları: Ad Soyad Adnan Bali Mahmut Magemizoğlu Suat İnce Hakan Aran Levent Korba Ertuğrul Bozgedik Yalçın Sezen Rıza İhsan Kutlusoy Senar Akkuş İlhami Koç Yılmaz Ertürk Ergün Yorulmaz (*) Görevi ve Sorumluluk Alanı Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi, Kredi Komitesi Başkanı, Risk Komitesi Doğal Üyesi, İcra Kurulu Başkanı, İnsan Kaynakları Komitesi Başkanı Finansal Yönetim, Yatırımcı İlişkileri, Yönetim Raporlaması ve İç Muhasebe, Risk Komitesi Üyesi Kurumsal ve Ticari Bankacılık Pazarlama, Satış ve Ürün, KOBİ ve İşletme Bankacılığı Satış, Serbest Bölge Şubeleri Alternatif Dağıtım Kanalları, Bilgi Teknolojileri Bankacılık Temel Operasyonları, Bireysel Kredi ve Kart Operasyonları, Destek Hizmetleri ve Satın Alma, Dış İşlemler ve Ticari Kredi Operasyonları, İç Operasyonlar, İnşaat ve Gayrimenkul Yönetimi, Şube Ağı Geliştirme Kurumsal Krediler, KOBİ Kredileri, Ticari Krediler ve Bireysel Krediler Tahsisi, Krediler Portföy Yönetimi, Risk Komitesi Üyesi Bireysel Krediler, Kartlı Ödeme Sistemleri, Bireysel Bankacılık Pazarlama, Satış ve Ürün, Özel Bankacılık Pazarlama ve Satış, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyesi İnsan Kaynakları, Kurumsal Mimari, Strateji ve Kurumsal Performans ile Yetenek Yönetimi, Tüketici İlişkileri Koordinasyon Görevlisi Hazine, Kurumsal İletişim, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi ve Risk Komitesi Üyesi İştirakler, Sınır Ötesi Bankacılık, Yurt Dışı İştirak, Şube ve Temsilcilikler, Sermaye Piyasaları ve Risk Komitesi Üyesi (*) İktisadi Araştırmalar, Uluslararası Finansal Kuruluşlar Hukuk Müşavirliği, Finansal Analiz, Ticari ve Kurumsal Krediler ile Perakende Krediler İzleme ve Takip Sayın İlhami Koç, Risk Komitesi’nin konsolide bazdaki toplantılarına iştirak etmektedir. Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi Üyeleri, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarının Banka’da sahip olduğu paylar çok önemsiz seviyededir. IV. Banka’da Nitelikli Pay Sahibi Olan Kişi ve Kuruluşlara İlişkin Açıklama Pay Tutarları 1.806.553 1.264.142 Pay Oranları % 40,15 % 28,09 Ödenmiş Paylar 1.806.553 1.264.142 Ödenmemiş Paylar V. Banka’nın Hizmet Türü ve Faaliyet Alanlarına İlişkin Özet Bilgi Banka’nın faaliyet alanı, ilgili mevzuat ile Banka’nın Ana Sözleşmesinde yer verilen esaslar çerçevesinde; bireysel, ticari, kurumsal ve özel bankacılık, döviz ve para piyasaları işlemlerini, menkul kıymet işlemlerini, uluslararası bankacılık hizmetlerini ve diğer bankacılık işlemlerini gerçekleştirmeyi, ayrıca gerektiğinde sınai ve mali sektör alanında her çeşit teşebbüsü kurmayı ve bu gibi teşebbüslere iştirak etmeyi içermektedir. VI. Banka ile Bağlı Ortaklıkları Arasında Özkaynakların Derhal Transfer Edilmesinin veya Borçların Geri Ödenmesinin Önünde Mevcut veya Muhtemel, Fiili veya Hukuki Engeller Bulunmamaktadır. VII. Kamuya Açıklama Yükümlülüğüne Uyuma ve Söz Konusu Açıklamaların Doğruluğu, Sıklığı ve Uygunluğunun Değerlendirilmesine Yönelik Yazılı Politikalar Banka’nın kamuya açıklama yükümlülüğüne uyuma ve söz konusu açıklamaların doğruluğu, sıklığı ve uygunluğunun değerlendirilmesine yönelik yazılı politikaları da içeren bir Bilgilendirme Politikası bulunmaktadır. Yönetim Kurulu’nca kabul edilen Bilgilendirme Politikası’na Banka’nın internet sitesinden ulaşılabilmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 87 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Ad Soyad/Ticaret Unvanı T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı Cumhuriyet Halk Partisi (Atatürk Hisseleri) TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Olmayan Bilançosu (Finansal Durum Tablosu) BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM (31/12/2014) AKTİF KALEMLER ÖNCEKİ DÖNEM ( 31/12/2013) Dipnot TP YP Toplam TP YP Toplam V-I-a 4.730.670 19.876.036 24.606.706 5.223.115 17.804.420 23.027.535 V-I-b-c 437.771 800.484 1.238.255 917.552 1.286.006 2.203.558 437.771 800.484 1.238.255 917.552 1.286.006 2.203.558 253.812 10.254 264.066 883.996 5.901 889.897 0 0 0 2 0 2 183.079 790.230 973.309 32.468 1.280.105 1.312.573 880 0 880 1.086 0 1.086 0 0 0 0 0 0 Devlet Borçlanma Senetleri 0 0 0 0 0 0 2.2.2 Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler 0 0 0 0 0 0 2.2.3 Krediler 0 0 0 0 0 0 2.2.4 Diğer Menkul Değerler 0 0 0 0 0 0 III. BANKALAR 131.918 1.261.303 1.393.221 115.202 1.412.408 1.527.610 IV. PARA PİYASALARINDAN ALACAKLAR 0 0 0 0 0 0 4.1 Bankalararası Para Piyasasından Alacaklar 0 0 0 0 0 0 4.2 İMKB Takasbank Piyasasından Alacaklar 0 0 0 0 0 0 4.3 Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar 0 0 0 0 0 0 V. SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLAR (Net) 32.068.270 7.221.691 39.289.961 21.947.541 6.400.289 28.347.830 5.1 Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler 5.2 Devlet Borçlanma Senetleri 5.3 Diğer Menkul Değerler VI. KREDİLER VE ALACAKLAR 6.1 Krediler ve Alacaklar 6.1.1 Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubuna Kullandırılan Krediler 6.1.2 Devlet Borçlanma Senetleri 6.1.3 Diğer 6.2 6.3 VII. FAKTORİNG ALACAKLARI VIII. VADEYE KADAR ELDE TUTULACAK YATIRIMLAR (Net) 8.1 Devlet Borçlanma Senetleri 8.2 Diğer Menkul Değerler IX. İŞTİRAKLER (Net) 9.1 Özkaynak Yöntemine Göre Muhasebeleştirilenler 9.2 Konsolide Edilmeyenler 9.2.1 9.2.2 X. BAĞLI ORTAKLIKLAR (Net) 10.1 Konsolide Edilmeyen Mali Ortaklıklar 10.2 Konsolide Edilmeyen Mali Olmayan Ortaklıklar XI. BİRLİKTE KONTROL EDİLEN ORTAKLIKLAR (İŞ ORTAKLIKLARI) (Net) 11.1 I. NAKİT DEĞERLER VE MERKEZ BANKASI II. GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI KAR/ZARARA YANSITILAN FV (Net) 2.1 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklar 2.1.1 Devlet Borçlanma Senetleri 2.1.2 Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler 2.1.3 Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar 2.1.4 Diğer Menkul Değerler 2.2 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV 2.2.1 V-I-ç V-I-d-e 33.663 252 33.915 27.833 252 28.085 32.029.799 6.268.448 38.298.247 21.908.184 5.147.066 27.055.250 4.808 952.991 957.799 11.524 1.252.971 1.264.495 100.962.900 54.911.378 155.874.278 87.553.358 47.727.663 135.281.021 100.404.120 54.911.378 155.315.498 87.115.711 47.727.663 134.843.374 719.854 728.773 1.448.627 737.844 783.201 1.521.045 0 0 0 0 0 0 99.684.266 54.182.605 153.866.871 86.377.867 46.944.462 133.322.329 Takipteki Krediler 2.419.720 851 2.420.571 2.236.248 1.544 2.237.792 Özel Karşılıklar (-) 1.860.940 851 1.861.791 1.798.601 1.544 1.800.145 0 0 0 0 0 0 1.250.097 51.007 1.301.104 7.611.751 15.697 7.627.448 1.226.442 0 1.226.442 7.603.817 0 7.603.817 23.655 51.007 74.662 7.934 15.697 23.631 783.195 0 783.195 743.915 0 743.915 V-I-f V-I-g V-I-ğ 0 0 0 0 0 0 783.195 0 783.195 743.915 0 743.915 Mali İştirakler 124.575 0 124.575 85.295 0 85.295 Mali Olmayan İştirakler 658.620 0 658.620 658.620 0 658.620 8.425.466 416.311 8.841.777 6.600.545 416.311 7.016.856 3.705.844 416.311 4.122.155 3.278.397 416.311 3.694.708 4.719.622 0 4.719.622 3.322.148 0 3.322.148 0 0 0 0 0 0 Özkaynak Yöntemine Göre Muhasebeleştirilenler 0 0 0 0 0 0 11.2 Konsolide Edilmeyenler 0 0 0 0 0 0 11.2.1 Mali Ortaklıklar 0 0 0 0 0 0 11.2.2 Mali Olmayan Ortaklıklar 0 0 0 0 0 0 XII. KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN ALACAKLAR 0 0 0 0 0 0 V-I-h V-I-ı V-I-i 12.1 Finansal Kiralama Alacakları 0 0 0 0 0 0 12.2 Faaliyet Kiralaması Alacakları 0 0 0 0 0 0 12.3 Diğer 0 0 0 0 0 0 12.4 Kazanılmamış Gelirler (-) 0 0 0 0 0 0 XIII. RİSKTEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLAR 0 0 0 0 0 0 13.1 Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 13.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 13.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 XIV. MADDİ DURAN VARLIKLAR (Net) V-I-k 1.890.082 11.708 1.901.790 1.825.513 6.093 1.831.606 XV. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (Net) V-I-l 273.221 886 274.107 195.168 791 195.959 15.1 Şerefiye 0 0 0 0 0 0 15.2 Diğer 273.221 886 274.107 195.168 791 195.959 XVI. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER (Net) V-I-m 0 0 0 0 0 0 XVII. VERGİ VARLIĞI V-I-n 526.236 478 526.714 538.521 71 538.592 17.1 Cari Vergi Varlığı 17.2 Ertelenmiş Vergi Varlığı XVIII. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIKLAR (Net) 18.1 Satış Amaçlı 18.2 Durdurulan Faaliyetlere İlişkin XIX. DİĞER AKTİFLER AKTİF TOPLAMI 88 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU V-I-j V-I-o V-I-ö 0 0 0 0 0 0 526.236 478 526.714 538.521 71 538.592 60.361 0 60.361 62.639 0 62.639 60.361 0 60.361 62.639 0 62.639 0 0 0 0 0 0 1.214.494 466.012 1.680.506 1.122.096 973.372 2.095.468 152.754.681 85.017.294 237.771.975 134.456.916 76.043.121 210.500.037 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Olmayan Bilançosu (Finansal Durum Tablosu) BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM (31/12/2014) PASİF KALEMLER ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2013) Dipnot TP YP Toplam TP YP Toplam V-II-a 72.985.567 60.565.624 133.551.191 66.439.955 54.534.810 120.974.765 I. MEVDUAT 1.1 Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubunun Mevduatı 1.2 Diğer II. ALIM SATIM AMAÇLI TÜREV FİNANSAL BORÇLAR V-II-b 214.966 415.185 630.151 685.499 296.023 981.522 III. ALINAN KREDİLER V-II-c 2.867.541 17.801.622 20.669.163 1.651.042 14.270.852 15.921.894 IV. PARA PİYASALARINA BORÇLAR 14.779.435 2.916.681 17.696.116 17.002.149 3.914.129 20.916.278 4.1 Bankalararası Para Piyasalarına Borçlar 0 0 0 0 0 0 4.2 İMKB Takasbank Piyasasına Borçlar 0 0 0 0 0 0 4.3 Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar 14.779.435 2.916.681 17.696.116 17.002.149 3.914.129 20.916.278 V. İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER (Net) 5.514.432 11.639.325 17.153.757 5.152.912 4.942.514 10.095.426 5.1 Bonolar 4.305.319 2.339.748 6.645.067 3.896.072 158.658 4.054.730 5.2 Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler 0 0 0 0 0 0 5.3 Tahviller 1.209.113 9.299.577 10.508.690 1.256.840 4.783.856 6.040.696 VI. FONLAR 0 0 0 0 0 0 6.1 Müstakriz Fonları 0 0 0 0 0 0 6.2 Diğer 0 0 0 0 0 0 VII. MUHTELİF BORÇLAR 5.028.465 479.626 5.508.091 4.054.172 283.085 4.337.257 VIII. DİĞER YABANCI KAYNAKLAR 1.317.253 1.566.416 2.883.669 1.354.946 3.193.203 4.548.149 IX. FAKTORİNG BORÇLARI 0 0 0 0 0 0 X. KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR 0 0 0 0 0 0 10.1 Finansal Kiralama Borçları 0 0 0 0 0 0 10.2 Faaliyet Kiralaması Borçları 0 0 0 0 0 0 10.3 Diğer 0 0 0 0 0 0 10.4 Ertelenmiş Finansal Kiralama Giderleri (-) 0 0 0 0 0 0 XI. RİSKTEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL BORÇLAR 0 0 0 0 0 0 11.1 Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 11.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 11.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 XII. KARŞILIKLAR 6.423.188 27.211 6.450.399 5.819.573 22.883 5.842.456 12.1 Genel Karşılıklar 2.322.447 6.449 2.328.896 1.968.929 3.659 1.972.588 12.2 Yeniden Yapılanma Karşılığı 0 0 0 0 0 0 12.3 Çalışan Hakları Karşılığı 470.711 0 470.711 364.947 0 364.947 12.4 Sigorta Teknik Karşılıkları (Net) 12.5 Diğer Karşılıklar XIII. VERGİ BORCU 13.1 Cari Vergi Borcu 13.2 Ertelenmiş Vergi Borcu XIV. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIK BORÇLARI (Net) 14.1 Satış Amaçlı 14.2 Durdurulan Faaliyetlere İlişkin XV. SERMAYE BENZERİ KREDİLER XVI. ÖZKAYNAKLAR 16.1 Ödenmiş Sermaye 16.2 Sermaye Yedekleri 16.2.1 Hisse Senedi İhraç Primleri 16.2.2 Hisse Senedi İptal Kârları 16.2.3 Menkul Değerler Değerleme Farkları 16.2.4 16.2.5 V-II-ç V-II-e V-II-f V-II-g V-II-ğ 1.500.534 3.133.082 4.633.616 1.973.195 1.888.715 3.861.910 71.485.033 57.432.542 128.917.575 64.466.760 52.646.095 117.112.855 0 0 0 0 0 20.762 3.650.792 3.485.697 19.224 3.504.921 649.192 395 649.587 318.736 294 319.030 649.192 395 649.587 318.736 294 319.030 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 V-II-i 0 3.268.784 3.268.784 0 2.984.143 2.984.143 V-II-j 28.982.357 328.710 29.311.067 23.621.893 -42.776 23.579.117 4.500.000 0 4.500.000 4.500.000 0 4.500.000 6.261.413 328.710 6.590.123 3.707.735 -42.776 3.664.959 3.694 0 3.694 3.694 0 3.694 0 0 0 0 0 0 4.623.766 328.710 4.952.476 2.028.474 -42.776 1.985.698 Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları 0 0 0 0 0 0 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları 0 0 0 0 0 0 16.2.6 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Farkları 0 0 0 0 0 0 16.2.7 İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. 26.692 0 26.692 26.692 0 26.692 0 0 0 0 0 0 (İş Ort.) Bedelsiz Hisse Senetleri 16.2.8 Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) 16.2.9 Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıkların Birikmiş Değerleme Farkları 16.2.10 Diğer Sermaye Yedekleri V-II-h V-II-ı 0 0 0 0 0 0 1.607.261 0 1.607.261 1.648.875 0 1.648.875 16.3 Kâr Yedekleri 14.838.502 0 14.838.502 12.250.793 0 12.250.793 16.3.1 Yasal Yedekler 2.246.666 0 2.246.666 2.044.830 0 2.044.830 16.3.2 Statü Yedekleri 0 0 0 0 0 0 16.3.3 Olağanüstü Yedekler 12.584.659 0 12.584.659 10.177.540 0 10.177.540 16.3.4 Diğer Kâr Yedekleri 16.4 Kâr veya Zarar 16.4.1 Geçmiş Yıllar Kâr/ Zararı 16.4.2 Dönem Net Kâr/ Zararı PASİF TOPLAMI 7.177 0 7.177 28.423 0 28.423 3.382.442 0 3.382.442 3.163.365 0 3.163.365 0 0 0 0 0 0 3.382.442 0 3.382.442 3.163.365 0 3.163.365 138.762.396 99.009.579 237.771.975 126.100.877 84.399.160 210.500.037 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 89 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI 0 3.630.030 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Olmayan Nazım Hesaplar Tablosu BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM (31/12/2014) A. BİLANÇO DIŞI YÜKÜMLÜLÜKLER (I+II+III) ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2013) Dipnot TP YP Toplam TP YP Toplam V-III 78.878.269 93.121.610 171.999.879 73.673.427 94.970.887 168.644.314 I. GARANTİ ve KEFALETLER 17.664.161 25.151.012 42.815.173 15.457.202 22.554.912 38.012.114 1.1. Teminat Mektupları 17.646.415 15.968.529 33.614.944 15.445.061 14.065.796 29.510.857 1.1.1. Devlet İhale Kanunu Kapsamına Girenler 741.815 2.975.340 3.717.155 767.823 3.865.351 4.633.174 1.1.2. Dış Ticaret İşlemleri Dolayısıyla Verilenler 3.205.517 5.001.864 8.207.381 2.010.806 5.064.059 7.074.865 1.1.3. Diğer Teminat Mektupları 13.699.083 7.991.325 21.690.408 12.666.432 5.136.386 17.802.818 1.2. Banka Kredileri 9.813 1.219.918 1.229.731 4.262 1.490.684 1.494.946 1.2.1. İthalat Kabul Kredileri 0 413.697 413.697 0 191.778 191.778 1.2.2. Diğer Banka Kabulleri 9.813 806.221 816.034 4.262 1.298.906 1.303.168 1.3. Akreditifler 0 7.206.401 7.206.401 0 6.421.249 6.421.249 1.3.1. Belgeli Akreditifler 0 5.035.503 5.035.503 0 4.221.966 4.221.966 1.3.2. Diğer Akreditifler 0 2.170.898 2.170.898 0 2.199.283 2.199.283 1.4. Garanti Verilen Prefinansmanlar 0 0 0 0 0 0 1.5. Cirolar 0 0 0 0 0 0 1.5.1. T.C. Merkez Bankasına Cirolar 0 0 0 0 0 0 1.5.2. Diğer Cirolar 0 0 0 0 0 0 1.6. Menkul Kıy. İh. Satın Alma Garantilerimizden 0 0 0 0 0 0 1.7. Faktoring Garantilerinden 0 0 0 0 0 0 1.8. Diğer Garantilerimizden 7.933 756.164 764.097 7.879 577.183 585.062 1.9. Diğer Kefaletlerimizden 0 0 0 0 0 0 II. TAAHHÜTLER 38.011.936 8.711.030 46.722.966 33.746.881 13.558.184 47.305.065 2.1. Cayılamaz Taahhütler 37.901.969 2.795.325 40.697.294 33.621.597 8.171.671 41.793.268 2.1.1. Vadeli Aktif Değerler Alım Satım Taahhütleri 54.810 936.721 991.531 140.066 3.339.085 3.479.151 2.1.2. Vadeli Mevduat Alım Satım Taahhütleri 0 0 0 0 0 0 2.1.3. İştir. ve Bağ. Ort. Ser. İşt. Taahhütleri 0 121.296 121.296 0 0 0 2.1.4. Kul. Gar. Kredi Tahsis Taahhütleri 9.429.052 572.525 10.001.577 7.819.183 1.336.209 9.155.392 2.1.5. Men. Kıy. İhr. Aracılık Taahhütleri 0 0 0 0 0 0 2.1.6. Zorunlu Karşılık Ödeme Taahhüdü 0 0 0 0 0 0 2.1.7. Çekler İçin Ödeme Taahhütleri 5.875.007 0 5.875.007 6.024.383 0 6.024.383 2.1.8. İhracat Taahhütlerinden Kaynaklanan Vergi ve Fon Yükümlülükleri 2.1.9. Kredi Kartı Harcama Limit Taahhütleri 2.1.10. Kredi Kartları ve Bankacılık Hizmetlerine İlişkin Promosyon Uyg. Taah. 2.1.11. Açığa Menkul Kıymet Satış Taahhütlerinden Alacaklar 2.1.12. Açığa Menkul Kıymet Satış Taahhütlerinden Borçlar 2.1.13. Diğer Cayılamaz Taahhütler 2.2. 2.2.1. 2.2.2. Diğer Cayılabilir Taahhütler III. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR 3.1 3.1.1 17.932 0 17.932 16.821 0 16.821 20.489.527 0 20.489.527 17.679.967 0 17.679.967 93.072 0 93.072 90.239 0 90.239 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.942.569 1.164.783 3.107.352 1.850.938 3.496.377 5.347.315 Cayılabilir Taahhütler 109.967 5.915.705 6.025.672 125.284 5.386.513 5.511.797 Cayılabilir Kredi Tahsis Taahhütleri 109.967 5.915.705 6.025.672 125.284 5.386.513 5.511.797 0 0 0 0 0 0 23.202.172 59.259.568 82.461.740 24.469.344 58.857.791 83.327.135 Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Araçlar 0 0 0 0 0 0 Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler 0 0 0 0 0 0 3.1.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler 0 0 0 0 0 0 3.1.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler 0 0 0 0 0 0 90 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Olmayan Nazım Hesaplar Tablosu BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM (31/12/2014) Dipnot ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2013) TP YP Toplam TP YP Toplam 23.202.172 59.259.568 82.461.740 24.469.344 58.857.791 83.327.135 Vadeli Döviz Alım-Satım İşlemleri 2.679.048 4.602.767 7.281.815 3.631.263 5.518.931 9.150.194 Vadeli Döviz Alım İşlemleri 1.791.045 1.850.095 3.641.140 2.456.254 2.105.382 4.561.636 3.2 Alım Satım Amaçlı İşlemler 3.2.1 3.2.1.1 3.2.1.2 Vadeli Döviz Satım İşlemleri 888.003 2.752.672 3.640.675 1.175.009 3.413.549 4.588.558 3.2.2 Para ve Faiz Swap İşlemleri 18.152.560 45.293.534 63.446.094 17.732.945 44.310.130 62.043.075 3.2.2.1 Swap Para Alım İşlemleri 3.2.2.2 Swap Para Satım İşlemleri 3.2.2.3 3.2.2.4 3.950.534 17.558.277 21.508.811 5.244.998 15.052.183 20.297.181 10.462.522 9.327.369 19.789.891 8.702.379 11.270.075 19.972.454 Swap Faiz Alım İşlemleri 1.869.752 9.203.944 11.073.696 1.892.784 8.993.936 10.886.720 Swap Faiz Satım İşlemleri 1.869.752 9.203.944 11.073.696 1.892.784 8.993.936 10.886.720 3.2.3 Para, Faiz ve Menkul Değer Opsiyonları 2.370.564 7.284.775 9.655.339 3.104.778 8.590.476 11.695.254 3.2.3.1 Para Alım Opsiyonları 1.326.040 2.737.361 4.063.401 1.520.789 3.034.751 4.555.540 3.2.3.2 Para Satım Opsiyonları 1.044.524 3.000.852 4.045.376 1.463.989 3.100.255 4.564.244 3.2.3.3 Faiz Alım Opsiyonları 0 759.159 759.159 60.000 1.227.735 1.287.735 3.2.3.4 Faiz Satım Opsiyonları 0 759.159 759.159 60.000 1.227.735 1.287.735 3.2.3.5 Menkul Değerler Alım Opsiyonları 0 0 0 0 0 0 3.2.3.6 Menkul Değerler Satım Opsiyonları 0 28.244 28.244 0 0 0 3.2.4 Futures Para İşlemleri 0 0 0 358 0 358 3.2.4.1 Futures Para Alım İşlemleri 0 0 0 0 0 0 3.2.4.2 Futures Para Satım İşlemleri 0 0 0 358 0 358 3.2.5 Futures Faiz Alım-Satım İşlemleri 0 0 0 0 0 0 3.2.5.1 Futures Faiz Alım İşlemleri 0 0 0 0 0 0 3.2.5.2 Futures Faiz Satım İşlemleri 0 0 0 0 0 0 3.2.6 Diğer 0 2.078.492 2.078.492 0 438.254 438.254 209.974.764 97.775.346 307.750.110 193.510.213 77.377.230 270.887.443 43.429.013 10.271.862 53.700.875 49.695.774 9.890.096 59.585.870 0 0 0 0 0 0 134.226 32.856.566 B. EMANET VE REHİNLİ KIYMETLER (IV+V+VI) EMANET KIYMETLER 4.1. Müşteri Fon ve Portföy Mevcutları 4.2. Emanete Alınan Menkul Değerler 27.039.493 136.293 27.175.786 32.722.340 4.3. Tahsile Alınan Çekler 12.669.880 3.275.942 15.945.822 13.321.784 3.547.479 16.869.263 4.4. Tahsile Alınan Ticari Senetler 2.448.155 5.683.214 8.131.369 2.423.688 4.572.093 6.995.781 4.5. Tahsile Alınan Diğer Kıymetler 9.682 4.143 13.825 12.832 37.853 50.685 4.6. İhracına Aracı Olunan Kıymetler 2.541 0 2.541 2.541 0 2.541 4.7. Diğer Emanet Kıymetler 1.259.262 1.172.270 2.431.532 1.212.589 1.598.445 2.811.034 4.8. Emanet Kıymet Alanlar V. REHİNLİ KIYMETLER 5.1. Menkul Kıymetler 7.771.424 0 7.771.424 3.798.677 0 3.798.677 5.2. Teminat Senetleri 3.836.007 8.210.577 12.046.584 3.929.544 6.850.390 10.779.934 5.3. Emtia 31.509.545 9.157.163 40.666.708 37.367.678 9.148.271 46.515.949 5.4. Varant 0 0 0 0 0 0 5.5. Gayrimenkul 117.590.243 56.601.333 174.191.576 94.867.501 50.094.299 144.961.800 5.6. Diğer Rehinli Kıymetler 5.838.532 13.534.411 19.372.943 3.851.039 1.394.174 5.245.213 5.7. Rehinli Kıymet Alanlar 0 0 0 0 0 0 VI. KABUL EDİLEN AVALLER VE KEFALETLER 0 0 0 0 0 0 BİLANÇO DIŞI HESAPLAR TOPLAMI (A+B) 288.853.033 190.896.956 479.749.989 267.183.640 172.348.117 439.531.757 0 0 0 0 0 0 166.545.751 87.503.484 254.049.235 143.814.439 67.487.134 211.301.573 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 91 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI IV. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Olmayan Gelir Tablosu BİN TÜRK LİRASI GELİR VE GİDER KALEMLERİ I. FAİZ GELİRLERİ 1.1 Kredilerden Alınan Faizler 1.2 Zorunlu Karşılıklardan Alınan Faizler 1.3 Bankalardan Alınan Faizler 1.4 Para Piyasası İşlemlerinden Alınan Faizler 1.5 Menkul Değerlerden Alınan Faizler 1.5.1 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan 1.5.2 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/ Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV 1.5.3 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan 1.5.4 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlardan 1.6 Finansal Kiralama Gelirleri 1.7 Diğer Faiz Gelirleri II. FAİZ GİDERLERİ 2.1 Mevduata Verilen Faizler 2.2 Kullanılan Kredilere Verilen Faizler 2.3 Dipnot CARİ DÖNEM (01/01-31/12/2014) ÖNCEKİ DÖNEM (01/01-31/12/2013) V-IV-a 16.085.908 13.460.682 12.699.784 10.379.513 V-IV-b 0 0 20.902 8.190 89 167 3.346.141 3.031.035 62.602 21.460 0 0 2.609.806 1.783.152 673.733 1.226.423 0 0 18.992 41.777 8.631.691 6.805.252 5.681.369 4.854.411 482.494 338.799 Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler 1.387.475 946.292 1.019.320 584.757 2.4 İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler 2.5 Diğer Faiz Giderleri III. 61.033 80.993 NET FAİZ GELİRİ/GİDERİ (I-II) 7.454.217 6.655.430 IV. NET ÜCRET VE KOMİSYON GELİRLERİ/GİDERLERİ 2.003.778 1.919.086 4.1 Alınan Ücret ve Komisyonlar 2.334.651 2.150.697 4.1.1 Gayri Nakdi Kredilerden 4.1.2 Diğer 4.2 Verilen Ücret ve Komisyonlar 4.2.1 Gayri Nakdi Kredilere 4.2.2 Diğer 290.456 227.450 2.044.195 1.923.247 330.873 231.611 610 973 330.263 230.638 V. TEMETTÜ GELİRLERİ V-IV-c 594.982 450.312 VI. TİCARİ KÂR/ZARAR (Net) V-IV-ç 184.866 223.266 6.1 Sermaye Piyasası İşlemleri Kârı/Zararı 442.569 155.651 6.2 Türev Finansal İşlemlerden Kâr/Zarar -887.931 -249.394 6.3 Kambiyo İşlemleri Kârı/Zararı VII. DİĞER FAALİYET GELİRLERİ V-IV-d 630.228 317.009 1.011.812 1.038.142 11.249.655 10.286.236 VIII. FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ TOPLAMI (III+IV+V+VI+VII) IX. KREDİ VE DİĞER ALACAKLAR DEĞER DÜŞÜŞ KARŞILIĞI (-) V-IV-e 1.323.174 1.467.018 X. DİĞER FAALİYET GİDERLERİ (-) V-IV-f 5.695.413 4.962.519 4.231.068 3.856.699 XI. NET FAALİYET KÂRI/ZARARI (VIII-IX-X) XII. BİRLEŞME İŞLEMİ SONRASINDA GELİR OLARAK KAYDEDİLEN FAZLALIK TUTARI 0 0 XIII. ÖZKAYNAK YÖNTEMİ UYGULANAN ORTAKLIKLARDAN KÂR/ZARAR 0 0 XIV. NET PARASAL POZİSYON KÂRI/ZARARI XV. SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ K/Z (XI+...+XIV) V-IV-g V-IV-ğ 0 0 4.231.068 3.856.699 XVI. SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ KARŞILIĞI (±) 848.626 693.334 16.1 Cari Vergi Karşılığı 1.116.157 363.860 16.2 Ertelenmiş Vergi Karşılığı -267.531 329.474 XVII. SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM NET K/Z (XV±XVI) 3.382.442 3.163.365 0 V-IV-h XVIII. DURDURULAN FAALİYETLERDEN GELİRLER 0 18.1 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlık Gelirleri 0 0 18.2 İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ort.) Satış Karları 0 0 18.3 Diğer Durdurulan Faaliyet Gelirleri 0 0 XIX. DURDURULAN FAALİYETLERDEN GİDERLER (-) 0 0 19.1 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlık Giderleri 0 0 19.2 İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ort.) Satış Zararları 0 0 19.3 Diğer Durdurulan Faaliyet Giderleri 0 0 XX. DURDURULAN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ K/Z (XVIII-XIX) 0 0 0 XXI. DURDURULAN FAALİYETLER VERGİ KARŞILIĞI (±) 0 21.1 Cari Vergi Karşılığı 0 0 21.2 Ertelenmiş Vergi Karşılığı 0 0 XXII. DURDURULAN FAALİYETLER DÖNEM NET K/Z (XX±XXI) XXIII. NET DÖNEM KARI/ZARARI (XVII+XXII) Hisse Başına Kâr/Zarar (*) (*) Tam TL tutarı ile gösterilmiştir. 92 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU V-IV-ı 0 0 3.382.442 3.163.365 0,03006550 0,028118238 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Olmayan Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Tablo BİN TÜRK LİRASI ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN GELİR GİDER KALEMLERİ CARİ DÖNEM (01/01-31/12/2014) ÖNCEKİ DÖNEM (01/01-31/12/2013) 1.820.853 -1.892.943 I. MENKUL DEĞERLER DEĞERLEME FARKLARINA SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLARDAN EKLENEN II. MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI 0 0 III. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI 0 0 IV. YABANCI PARA İŞLEMLER İÇİN KUR ÇEVRİM FARKLARI -21.246 41.777 V. NAKİT AKIŞ RİSKİNDEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN KÂR/ZARAR (Gerçeğe Uygun Değer Değişikliklerinin Etkin Kısmı) 0 0 VI. YURTDIŞINDAKİ NET YATIRIM RİSKİNDEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN KÂR/ZARAR (Gerçeğe Uygun Değer Değişikliklerinin Etkin Kısmı) 0 0 VII. MUHASEBE POLİTİKASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER İLE HATALARIN DÜZELTİLMESİNİN ETKİSİ 0 0 VIII. TMS UYARINCA ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN DİĞER GELİR GİDER UNSURLARI 1.383.716 -66.575 IX. DEĞERLEME FARKLARINA AİT ERTELENMİŞ VERGİ -279.405 273.566 X. DOĞRUDAN ÖZKAYNAK ALTINDA MUHASEBELEŞTİRİLEN NET GELİR/GİDER (I+II+…+IX) 2.903.918 -1.644.175 3.382.442 3.163.365 174.672 -53.993 0 XI. DÖNEM KÂRI/ZARARI 1.1 Menkul Değerlerin Gerçeğe Uygun Değerindeki Net Değişme (Kar-Zarara Transfer) 1.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklardan Yeniden Sınıflandırılan ve Gelir Tablosunda Gösterilen Kısım 0 1.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı Yeniden Sınıflandırılan ve Gelir Tablosunda Gösterilen Kısım 0 0 1.4 Diğer 3.207.770 3.217.358 XII. DÖNEME İLİŞKİN MUHASEBELEŞTİRİLEN TOPLAM KÂR/ZARAR (X±XI) 6.286.360 1.519.190 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 93 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Olmayan Özkaynak Değişim Tablosu ÖZKAYNAK KALEMLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER ÖNCEKİ DÖNEM ( 31/12/2013) I. Dönem Başı Bakiyesi II. TMS 8 Uyarınca Yapılan Düzeltmeler 2.1 Hataların Düzeltilmesinin Etkisi 2.2 Muhasebe Politikasında Yapılan Değişikliklerin Etkisi III. Yeni Bakiye (I+II) IV. V. VI. 6.1 6.2 VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. 14.1 14.2 XV. XVI. XVII. XVIII. XIX. XX. 20.1 20.2 20.3 Dipnot Ödenmiş Ödenmiş Sermaye Sermaye Enf.Düzeltme Farkı Hisse Senedi İhraç Primleri CARİ DÖNEM ( 31/12/2014 ) I. Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Statü Yedekleri Olağanüstü Yedek Akçe 4.500.000 1.615.938 3.694 1.816.495 7.754.686 4.500.000 1.615.938 3.694 1.816.495 7.754.686 228.335 2.422.854 228.335 2.285.354 137.500 4.500.000 1.615.938 3.694 2.044.830 10.177.540 4.500.000 1.615.938 3.694 2.044.830 10.177.540 201.836 2.407.119 201.836 2.312.119 95.000 2.246.666 12.584.659 Dönem İçindeki Değişimler II. Birleşmeden Kaynaklanan Artış/Azalış III. Menkul Değerler Değerleme Farkları IV. Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) 4.1 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı 4.2 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı V. Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları VI. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları VII. İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz HS VIII. Kur Farkları IX. Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Değişiklik X. Varlıkların Yeniden Sınıflandırılmasından Kaynaklanan Değişiklik XI. İştirak Özkaynağındaki Değişikliklerin Banka Özkaynağına Etkisi XII. Sermaye Artırımı 12.1 Nakden 12.2 İç Kaynaklardan XIII. Hisse Senedi İhraç Primi XIV. Hisse Senedi İptal Kârları XV. Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı XVI. Diğer XVII. Dönem Net Kârı veya Zararı XVIII. Kâr Dağıtımı 18.1 Dağıtılan Temettü 18.2 Yedeklere Aktarılan Tutarlar 18.3 Diğer (*) Dönem Sonu Bakiyesi (I+II+III+…+XVI+XVII+XVIII) Yasal Yedek Akçeler V -V Dönem İçindeki Değişimler Birleşmeden Kaynaklanan Artış/Azalış Menkul Değerler Değerleme Farkları Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz HS Kur Farkları Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Değişiklik Varlıkların Yeniden Sınıflandırılmasından Kaynaklanan Değişiklik İştirak Özkaynağındaki Değişikliklerin Banka Özkaynağına Etkisi Sermaye Artırımı Nakden İç Kaynaklardan Hisse Senedi İhracı Hisse Senedi İptal Kârları Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı Diğer Dönem Net Kârı veya Zararı Kâr Dağıtımı Dağıtılan Temettü Yedeklere Aktarılan Tutarlar Diğer (*) Dönem Sonu Bakiyesi (III+IV+V+……+XVIII+XIX+XX) Hisse Senedi İptal Kârları 4.500.000 1.615.938 3.694 Banka Ana Sözleşmesi’ne göre hesap dönemine ilişkin net karın bir kısmının personele kar payı olarak dağıtıldığı dikkate alınarak "TMS 19-Çalışanlara Sağlanan Faydalar" uyarınca personele dağıtılacak kar payı için ilgili dönemlerde ayrılan karşılıklar, dağıtılabilir kar rakamına ilave edilmiştir. (*) 94 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU BİN TÜRK LİRASI Diğer Dönem Net Yedekler Kârı/(Zararı) Geçmiş Dönem Kârı/(Zararı) Menkul Değer. Maddi ve Maddi Olmayan Değerleme Farkı Duran Varlık YDF Ortaklıklardan Bedelsiz Hisse Senetleri Riskten Korunma Fonları Satış A./Durdurulan F. İlişkin Dur.V. Bir.Değ.F. Toplam Özkaynak -13.354 3.310.307 3.704.587 26.692 22.719.045 -13.354 3.310.307 3.704.587 26.692 22.719.045 -1.718.889 -1.718.889 41.777 32.937 61.360 41.777 3.163.365 -3.310.307 -796.618 -2.513.689 3.163.365 61.360 32.937 3.163.365 -659.118 -796.618 3.163.365 137.500 1.985.698 26.692 23.579.117 1.985.698 26.692 23.579.117 2.966.778 2.966.778 -21.246 -21.246 -41.614 3.382.442 -554.410 -649.410 3.382.442 -3.163.365 -649.410 -2.513.955 95.000 -1.500 3.382.442 4.952.476 26.692 29.311.067 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 95 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI -41.614 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Olmayan Nakit Akış Tablosu A. BANKACILIK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI 1.1 Bankacılık Faaliyet Konusu Aktif ve Pasiflerdeki Değişim Öncesi Faaliyet Kârı 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.1.6 1.1.7 1.1.8 1.1.9 Dipnot V-VI BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM ÖNCEKİ DÖNEM (01/01-31/12/2014) (01/01-31/12/2013) 4.761.367 5.242.758 Alınan Faizler Ödenen Faizler Alınan Temettüler Alınan Ücret ve Komisyonlar Elde Edilen Diğer Kazançlar Zarar Olarak Muhasebeleştirilen Donuk Alacaklardan Tahsilatlar Personele ve Hizmet Tedarik Edenlere Yapılan Nakit Ödemeler Ödenen Vergiler Diğer 15.369.039 -8.494.403 150.765 2.334.651 686.250 931.207 -3.958.706 -958.984 -1.298.452 13.769.237 -6.778.433 163.755 2.150.697 534.289 950.275 -3.638.746 -777.636 -1.130.680 1.2 Bankacılık Faaliyetleri Konusu Aktif ve Pasiflerdeki Değişim -8.427.088 -5.712.966 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.2.5 1.2.6 1.2.7 1.2.8 1.2.9 1.2.10 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklarda Net (Artış) Azalış Gerçeğe Uygun Değer Farkı K/Z'a Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV'larda Net (Artış) Azalış Bankalar Hesabındaki Net (Artış) Azalış Kredilerdeki Net (Artış) Azalış Diğer Aktiflerde Net (Artış) Azalış Bankaların Mevduatlarında Net Artış (Azalış) Diğer Mevduatlarda Net Artış (Azalış) Alınan Kredilerdeki Net Artış (Azalış) Vadesi Gelmiş Borçlarda Net Artış (Azalış) Diğer Borçlarda Net Artış (Azalış) 606.239 0 -1.743.870 -18.815.060 408.992 2.326.507 8.867.498 4.046.812 0 -4.124.206 -148.595 0 -3.575.370 -20.912.984 -109.096 499.201 8.296.289 3.000.768 0 7.236.821 I. Bankacılık Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit Akımı -3.665.721 -470.208 B. YATIRIM FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI II. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit Akımı -2.604.260 6.300 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 İktisap Edilen İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Elden Çıkarılan İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Satın Alınan Menkuller ve Gayrimenkuller Elden Çıkarılan Menkul ve Gayrimenkuller Elde Edilen Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Elden Çıkarılan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Satın Alınan Yatırım Amaçlı Menkul Değerler Satılan Yatırım Amaçlı Menkul Değerler Diğer 0 9.951 -319.009 223.680 -19.131.904 10.339.346 -76.112 6.545.492 -195.704 -54.456 214.325 -206.604 211.624 -11.774.295 8.900.633 -24.953 2.926.786 -186.760 C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI III. Finansman Faaliyetlerinden Sağlanan Net Nakit 5.808.420 3.464.202 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Krediler ve İhraç Edilen Menkul Değerlerden Sağlanan Nakit Krediler ve İhraç Edilen Menkul Değerlerden Kaynaklanan Nakit Çıkışı İhraç Edilen Sermaye Araçları Temettü Ödemeleri Finansal Kiralamaya İlişkin Ödemeler Diğer 17.663.712 -11.205.882 0 -649.410 0 0 14.318.219 -10.057.399 0 -796.618 0 0 IV. Döviz Kurundaki Değişimin Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar Üzerindeki Etkisi 175.349 595.762 V. Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklardaki Net Artış -286.212 3.596.056 VI. Dönem Başındaki Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar 9.607.999 6.011.943 VII. Dönem Sonundaki Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar 9.321.787 9.607.999 96 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Kâr Dağıtım Tablosu BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2014) (31/12/2013) DÖNEM KÂRININ DAĞITIMI (1) 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 DÖNEM KÂRI (2) ÖDENECEK VERGİ VE YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER (-) Kurumlar Vergisi (Gelir Vergisi) Gelir Vergisi Kesintisi Diğer Vergi ve Yasal Yükümlülükler (3) 4.231.068 848.626 1.110.149 6.008 -267.531 3.951.699 693.334 357.885 5.975 329.474 A. NET DÖNEM KÂRI (1.1-1.2) 3.382.442 3.258.365 1.3 1.4 1.5 GEÇMİŞ DÖNEMLER ZARARI (-) BİRİNCİ TERTİP YASAL YEDEK AKÇE (-) BANKADA BIRAKILMASI VE TASARRUFU ZORUNLU YASAL FONLAR (-) 0 0 0 0 159.363 2.360.208 B. DAĞITILABİLİR NET DÖNEM KÂRI [(A-(1.3+1.4+1.5)] 3.382.442 738.794 1.6 1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4 1.6.5 1.7 1.8 1.9 1.9.1 1.9.2 1.9.3 1.9.4 1.9.5 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 ORTAKLARA BİRİNCİ TEMETTÜ (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine PERSONELE TEMETTÜ (-) YÖNETİM KURULUNA TEMETTÜ (-) ORTAKLARA İKİNCİ TEMETTÜ (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine İKİNCİ TERTİP YASAL YEDEK AKÇE (-) STATÜ YEDEKLERİ (-) OLAĞANÜSTÜ YEDEKLER DİĞER YEDEKLER ÖZEL FONLAR 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 270.000 269.998 2 0 0 0 93.823 853 284.734 284.729 2 3 0 0 42.473 0 46.911 0 0 II. YEDEKLERDEN DAĞITIM 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5 2.4 2.5 DAĞITILAN YEDEKLER İKİNCİ TERTİP YASAL YEDEKLER (-) ORTAKLARA PAY (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine PERSONELE PAY (-) YÖNETİM KURULUNA PAY (-) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 III. HİSSE BAŞINA KÂR 3.1 3.2 3.3 3.4 HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE (4) HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE ( % ) İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE (4) İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE ( % ) 0,0301 75 0 0 0,0281 70 0 0 IV. HİSSE BAŞINA TEMETTÜ 4.1 4.2 4.3 4.4 HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE (4) HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE ( % ) İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE (4) İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE ( % ) 0 0 0 0 0,0049 12 0,0014 14 Kar dağıtımı Banka Genel Kurulu tarafından kararlaştırılmaktadır. Finansal tabloların düzenlendiği tarih itibariyle Genel Kurul toplantısı henüz yapılmamıştır. "TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar" uyarınca personele dağıtılacak kar payı için 2013 yılında ayrılan ve aynı yılın kar dağıtımı matrahına eklenen 95.000 TL, tabloda önceki dönem "dönem karı" rakamına ilave edilmiştir. Cari döneme ilişkin tutar ertelenmiş vergi geliri, önceki döneme ilişkin tutar ise ertelenmiş vergi gideridir. (4) Tam TL tutarı ile gösterilmiştir. (1) (2) (3) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 97 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI I. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. Sunum Esaslarına İlişkin Açıklamalar Bu raporda yer alan konsolide olmayan finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (Türkiye Finansal Raporlama StandartlarıTFRS, TFRS Yorumları, Türkiye Muhasebe Standartları-TMS, TMS Yorumları), Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe ve BDDK tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ, açıklama ve genelgelere uygun olarak hazırlanmıştır. İzlenen muhasebe politikaları ile finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan değerleme esasları aşağıda detaylı olarak sunulmuştur. II. Finansal Araçların Kullanım Stratejisi ve Yabancı Para Cinsinden İşlemlere İlişkin Açıklamalar 1. Banka’nın Finansal Araçlara İlişkin Stratejileri Banka’nın temel faaliyet alanları özel, bireysel, ticari ve kurumsal bankacılık, para piyasaları ve menkul kıymet piyasası işlemleri ile uluslararası bankacılık hizmetlerine yönelik faaliyetleri kapsamaktadır. Bankacılık sisteminin genel pasif yapısına paralel olarak Banka bilançosunun pasifi ağırlıklı olarak kısa vadeli mevduat ile orta ve uzun vadeli diğer kaynaklardan oluşmaktadır. Bu durumun yaratabileceği likidite riski ise mevduatın sürekliliğinin yanı sıra yaygın muhabir ağı, piyasa yapıcılığı (Banka piyasa yapıcısı bankalar arasındadır) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) likidite imkanlarının kullanımı sayesinde rahatlıkla kontrol altında tutulabilmekte, Banka ve sistem likiditesi bu bakımdan sürekli olarak izlenmektedir. Diğer taraftan, döviz cinsi bazında oluşan likidite ihtiyaçları para piyasaları ve para swapları vasıtasıyla giderilmektedir. Toplanan kaynaklar büyük oranda sabit faizli olup, sektör gelişmeleri yakından izlenerek alternatif yatırım araçlarının getirilerine göre hem sabit hem de değişken faizli plasmanlar yapılmaktadır. Plasman çalışmalarında emniyet ilkesi ön planda tutulmakta, plasmanlar vade yapısı da dikkate alınarak yüksek getirili ve düşük riskli varlıklara yöneltilmektedir. Bunun gereği olarak uzun vadeli plasmanlarda genel olarak yüksek getiriyi amaçlayan fiyatlama politikası uygulanmakta ve faiz dışı gelir yaratma imkanlarının azami ölçüde kullanılmasına dikkat edilmektedir. Banka, kredilere ilişkin stratejisini, uluslararası ve ulusal ekonomik verileri ve beklentileri, piyasa koşullarını, mevcut ve potansiyel kredi müşterilerinin beklentilerini ve eğilimlerini, faiz-likidite-kur-kredi vb. riskleri göz önüne alarak belirlemektedir. Ayrıca, Banka bilanço yönetiminde de bu strateji paralelinde ve yasal limitler dahilinde hareket etmektedir. Bilanço büyüklüklerine ilişkin temel hedefler bütçeleme çalışmaları sonrasında oluşturulan uzun vadeli planlarla ortaya konulmakta, para ve sermaye piyasalarındaki kısa vadeli kur, faiz ve fiyat hareketleri karşısında söz konusu planlar ve piyasa koşullarının seyrine göre pozisyon alınmaktadır. Piyasalardaki kur, faiz ve fiyat hareketleri anlık olarak takip edilmekte, pozisyon alınırken yasal sınırların yanında Banka’nın kendine özgü işlem ve kontrol limitleri de etkin şekilde izlenmekte, limit aşımlarına sebebiyet verilmemektedir. Banka’nın aktif-pasif yönetimi, özkaynak imkanları dahilinde likidite riski, faiz oranı riski, kur riski ve kredi riskini belli sınırlar içinde tutmak ve karlılığı maksimize etmek amacıyla AktifPasif Komitesi tarafından Yönetim Kurulu’nca belirlenen risk limitleri dahilinde yürütülmektedir. 2. Yabancı Para İşlemlerle İlgili Açıklamalar Bilançoda yer alan yabancı para parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Gerçeğe uygun değerden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki döviz kurları kullanılarak çevrilir. Parasal kalemlerin çevrimden veya tahsil ve tediyelerinden kaynaklanan kur farkları gelir tablosunda yer almaktadır. Yurt dışında kurulu ortaklıklardaki net yatırımlar “TMS 21-Kur Değişiminin Etkileri” uyarınca parasal olmayan kalem olarak değerlendirilip tarihi maliyet cinsinden ölçülerek işlem tarihindeki döviz kurları ile Türk Parasına dönüştürülmekte ve yine “TMS 29-Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” gereğince, işlem tarihi ile enflasyon muhasebesinin en son uygulandığı 31.12.2004 tarihleri arasında geçerli enflasyon endeksleri kullanılarak endekslenmiş değeri hesaplanıp varsa kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılarak muhasebeleştirilmektedir. Banka’nın yurt dışında kurulu şubelerinin finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi ile düzenlenmekte, Banka’nın geçerli para birimi olan ve finansal tablolar için sunum birimi olarak kullanılan TL cinsinden ifade edilmektedir. Yurt dışında kurulu şubelerin varlık ve yükümlülüklerinin TL’ye çevrilmesinde Banka’nın dönem sonu kapanış kurları, gelir ve giderlerin çevrilmesinde ise işlem tarihindeki kurlar dikkate alınmaktadır. TL’ye dönüştürme işlemlerinden doğan tüm kur farkları özkaynaklar altında “Diğer Kar Yedekleri” hesabında izlenmektedir. III. İştirak ve Bağlı Ortaklıklara İlişkin Açıklamalar İştirakler ve bağlı ortaklıklar “TMS 39-Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” çerçevesinde muhasebeleştirilmektedir. Hisse senetleri aktif bir piyasada (borsada) işlem gören bağlı ortaklıklar, söz konusu piyasadaki (borsadaki) kayıtlı fiyatları dikkate alınarak gerçeğe uygun değerleri ile finansal tablolara yansıtılmaktadır. Hisse senetleri aktif bir piyasada (borsada) işlem görmeyen bağlı ortaklıklar ile iştirakler ise elde etme maliyetleri üzerinden izlenmekte, bu varlıklar varsa değer azalış karşılıkları düşüldükten sonra maliyet bedelleri ile finansal tablolarda gösterilmektedir. IV. Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri ile Türev Ürünlere İlişkin Açıklamalar Banka’nın türev işlemlerini ağırlıklı olarak para ve faiz swapları, vadeli döviz alım-satım işlemleri ile para ve faiz opsiyonları oluşturmaktadır. Banka’nın ana sözleşmeden ayrıştırılmak suretiyle oluşturulan türev ürünleri bulunmamaktadır. Türev işlemler, sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile kayıt altına alınmakta, ayrıca bu işlemlerden doğan alacak ve borçlar nazım hesaplarda izlenmektedir. Türev işlemler kayda alınmalarından sonraki raporlama dönemlerinde gerçeğe uygun değerleri ile değerlenmekte ve değerleme farkının pozitif ya da negatif olmasına göre söz konusu farklar “Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar” veya “Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar” hesaplarında gösterilmektedir. Bazı türev işlemler ekonomik olarak riskten korunma sağlamakla birlikte, finansal riskten korunma muhasebesine (hedge) uygun kalem olarak tanımlanması için gereken tüm koşullar yerine getirilmediği için, “TMS 39-Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” kapsamında alım satım amaçlı olarak muhasebeleştirilmektedir. Türev işlemlerin değerlemesi sonucunda ortaya çıkan değerleme farkları kar zarar tablosu ile ilişkilendirilmektedir. Öte yandan, Nazım Hesaplar Tablosu’nda, Banka’ya varlık oluşturan opsiyon işlemleri “alım”, yükümlülük oluşturanlar ise “satım” satırlarında gösterilmektedir. V. Faiz Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Faiz gelirleri ve giderleri “TMS 39-Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” çerçevesinde etkin faiz (finansal varlığın ya da yükümlülüğün gelecekteki nakit akımlarını bugünkü net defter değerine eşitleyen oran) yöntemi ile tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. Donuk alacak haline gelmiş kredilerin ve diğer alacakların faiz tahakkuk ve reeskontları iptal edilmekte ve söz konusu tutarlar tahsil edilene kadar faiz gelirleri dışında tutulmaktadır. 98 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor VI. Ücret ve Komisyon Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Ücret ve komisyon gelir/giderleri işlemin niteliği doğrultusunda tahakkuk esasına ya da etkin faiz yöntemine göre muhasebeleştirilmektedir. Sözleşmeler yoluyla ya da üçüncü bir gerçek veya tüzel kişi için varlık alımı veya varlık satımı gibi işlemler dolayısıyla verilen hizmetler karşılığında sağlanan gelirler, tahsil edildikleri dönemde gelir hesaplarına aktarılmaktadır. VII. Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar Finansal varlıklar nakit mevcudunu, sözleşmeden doğan ve karşı taraftan nakit veya başka bir finansal varlık edinme veya karşılıklı olarak finansal araçları değiştirme hakkını ya da karşı tarafın sermaye aracı işlemlerini ifade eder. Finansal varlıklar, ilgili varlıkların Banka yönetimi tarafından elde tutulma amaçları dikkate alınarak, “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar”, “Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar”, “Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar” ve “Krediler ve Alacaklar” olarak dört grupta sınıflandırılmaktadır. 1. Nakit Değerler ve Bankalar Nakit değerler kasa, efektif deposu, yoldaki paralar, satın alınan çekler ve kıymetli madenlerden oluşmaktadır. Yabancı para nakit değerler ve yabancı para bankalar hesabı, bilanço tarihinde geçerli olan kurlara göre TL’ye çevrilmiş tutarları üzerinden bilançoya yansıtılmaktadır. Gerek nakit değerlerin gerekse bankalar hesabının bilançoda kayıtlı değerleri, bu varlıkların tahmini gerçeğe uygun değerleridir. 2. Menkul Değerler a. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar a.1. Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklar Alım satım amaçlı finansal varlıklar, piyasada kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kar sağlama amacıyla elde edilen veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak kısa dönemde kar sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan menkul değerlerdir. Alım satım amaçlı finansal varlıklar, bilançoya gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılmakta ve kayda alınmalarını müteakiben gerçeğe uygun değerleri üzerinden değerlemeye tabi tutulmaktadır. Gerçeğe uygun değere esas teşkil eden fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda, gerçeğe uygun değerin güvenilir bir şekilde belirlenmediği kabul edilmekte ve iç verim oranı kullanılarak “İskonto Edilmiş Değer” gerçeğe uygun değer olarak dikkate alınmaktadır. Alım satım amaçlı finansal varlıkların değerlemesi sonucunda oluşan kazanç ya da kayıplar kar/zarar hesaplarına yansıtılmaktadır. Tekdüzen Hesap Planı (THP) açıklamaları doğrultusunda, finansal varlığın elde etme maliyeti ile iskonto edilmiş değeri arasındaki olumlu fark “Faiz Gelirleri”ne, varlığın gerçeğe uygun değerinin iskonto edilmiş değerin üzerinde olması halinde ise aradaki olumlu fark “Sermaye Piyasası İşlemleri Karları” hesabına, gerçeğe uygun değerin iskonto edilmiş değerin altında olması halinde ise iskonto edilmiş değer ile gerçeğe uygun değer arasındaki olumsuz fark “Sermaye Piyasası İşlemleri Zararları” hesabına kaydedilmektedir. Finansal varlığın vadesinden önce elden çıkarılması durumunda ise, oluşan kazanç veya kayıplar aynı esaslar çerçevesinde muhasebeleştirilmektedir. a.2. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan Finansal Varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, alım satım amaçlı olarak edinilmeyen, ancak ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılacak şekilde sınıflandırılan finansal varlıkları ifade etmektedir. Söz konusu varlıkların gerçeğe uygun değer farklarının muhasebeleştirilmesi alım satım amaçlı finansal varlıklar ile aynı şekilde gerçekleştirilmektedir. b. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklara ve Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlara İlişkin Açıklamalar b.1. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar Satılmaya hazır finansal varlıklar, banka kaynaklı krediler ve alacaklar ile vadeye kadar elde tutulacaklar ve gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılanlar dışında kalan türev olmayan finansal varlıkları ifade etmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların işlem maliyetleri dahil olmak üzere ilk muhasebeleştirilmesi ve müteakip değerlemesi gerçeğe uygun değer esasına göre yapılmakta olup, iç verim oranı kullanılarak iskonto edilen değer ile maliyet arasındaki fark kar/zarara yansıtılmaktadır. Gerçeğe uygun değere esas teşkil eden fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda gerçeğe uygun değerin güvenilir bir şekilde belirlenmediği kabul edilmekte ve iç verim yöntemi ile hesaplanan iskonto edilmiş değer gerçeğe uygun değer olarak dikkate alınmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerden kaynaklanan gerçekleşmemiş kar ve zararlar, ilgili finansal varlığa karşılık gelen değerin tahsili, varlığın satılması, elden çıkarılması veya zafiyete uğraması durumlarından birinin gerçekleşmesine kadar dönemin gelir tablosuna yansıtılmamakta ve özkaynaklar içindeki “Menkul Değerler Değerleme Farkları” hesabında izlenmektedir. İlgili varlığın değerinin tahsil edilmesi veya elden çıkarılması durumunda gerçeğe uygun değer uygulaması sonucunda özkaynak hesaplarında oluşan gerçeğe uygun değer farkları gelir tablosuna yansıtılmaktadır. b.2. Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlara İlişkin Açıklamalar Banka tarafından vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar arasında sınıflandırılan ancak, sınıflandırma esaslarına uyulmadığından iki yıl boyunca bu sınıflandırmaya tabi tutulmayacak finansal varlık bulunmamaktadır. 3. Krediler ve Alacaklar Krediler ve alacaklar borçluya para, mal veya hizmet sağlama yoluyla yaratılan, sabit veya belirlenebilir nitelikte ödemelere sahip olan ve aktif bir piyasada işlem görmeyen finansal varlıklardır. Krediler ve alacakların ilk kayıtları elde etme maliyeti üzerinden yapılmakta ve müteakiben iç verim yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri ile değerlenmektedir. Nakdi krediler içerisinde izlenen bireysel ve ticari krediler içeriklerine göre, Tekdüzen Hesap Planı (THP) ve İzahnamesinde belirtilen hesaplarda orijinal vadeleri ile muhasebeleştirilmektedir. Dövize endeksli krediler, açılış tarihindeki kurdan Türk Lirası’na çevrilerek Türk Parası (TP) hesaplarda izlenmekte, müteakip dönemlerde ise ilgili dönem kurlarının başlangıç kurlarının üzerinde veya altında olması durumuna göre kredinin anapara tutarında meydana gelen artış ya da azalışlar gelir-gider hesaplarına kaydedilmektedir. Geri ödemeler, geri ödeme tarihindeki kur üzerinden hesaplanmakta, oluşan kur farkları “Kambiyo İşlemleri Karı/Zararı” hesaplarına yansıtılmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 99 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan, ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılanlar ile satılmaya hazır olarak tanımlanan ve banka kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan türev olmayan finansal varlıkları ifade etmektedir. İlk kayıtları işlem maliyetleri de dahil olmak üzere gerçeğe uygun değerleri üzerinden yapılan vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, varsa değer azalışı için ayrılan karşılığın düşülmesinden sonra, iç verim yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti ile değerlemeye tabi tutulmaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların kazanılmış olan faiz gelirleri, gelir tablosunda “Faiz Geliri” olarak muhasebeleştirilmektedir. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor VIII. Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğüne İlişkin Açıklamalar Banka her bilanço döneminde, bir finansal varlık veya finansal varlık grubunun değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin ortada tarafsız göstergelerin bulunup bulunmadığı hususunu değerlendirir. Anılan türden bir göstergenin mevcut olması durumunda Banka, ilgili değer düşüklüğü tutarını tespit eder. Bir finansal varlık veya finansal varlık grubu, yalnızca ilgili varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın (“zarar/kayıp olayı”) meydana geldiğine ve söz konusu zarar olayının (veya olaylarının) ilgili finansal varlığın veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akışları üzerindeki etkisi sonucunda değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğüne uğrar ve değer düşüklüğü zararı oluşur. İleride meydana gelecek olaylar sonucunda oluşması muhtemel kayıplar, olasılığın yüksekliğine bakılmaksızın muhasebeleştirilmez. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin değer düşüklüğü zararı meydana gelmesi durumunda, ilgili zararın tutarı, gelecekteki tahmini nakit akışlarının finansal varlığın orijinal faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki fark olarak ölçülmekte, söz konusu fark tutarının zarar olarak muhasebeleştirilmesi yoluyla da varlığın defter değeri azaltılmaktadır. Müteakip dönemlerde, değer düşüklüğü tutarının azalması durumunda, daha önce muhasebeleştirilmiş bulunan değer düşüklüğü zararı iptal edilmektedir. Gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilen ve değer artış veya azalışları özkaynaklarda izlenen satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğüne uğraması durumunda, birikmiş kar veya zarar kayıtları özkaynak kalemlerinden çıkarılarak dönem net kar/zararında gösterilmektedir. Zarar kaydı yapılan dönemi izleyen hesap dönemlerinde, varlığın gerçeğe uygun değerinde bir artış gerçekleşmesi durumunda, varlığa ilişkin olarak kaydedilen zarar kaydı iptal edilmektedir. Krediler, 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te yer alan esaslar çerçevesinde sınıflandırılmakta ve izlenmektedir. İlgili mevzuat düzenlemeleri kapsamında, sorunlu hale geldiği kabul edilen kredi ve diğer alacaklar için anılan yönetmelikte belirtilen asgari karşılık oranları dikkate alınmak suretiyle de karşılık hesaplanmaktadır. Ayrılan özel karşılıklar gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Aynı yıl içinde serbest kalan karşılıklar, “Karşılık Giderleri” hesabına alacak kaydedilmek suretiyle, geçmiş yıllarda ayrılan karşılıkların serbest kalan bölümü ise “Diğer Faaliyet Gelirleri” hesabına aktarılarak muhasebeleştirilmektedir. Özel karşılıkların dışında, Banka yukarıda belirtilen yönetmelik hükümleri çerçevesinde kredi ve diğer alacakları için genel kredi karşılığı ayırmaktadır. IX. Finansal Araçların Netleştirilmesine İlişkin Açıklamalar Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması ya da varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde bilançoda net değerleri ile gösterilir. X. Satış ve Geri Alış Anlaşmaları ve Menkul Değerlerin Ödünç Verilmesi İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Repoya konu olan menkul kıymetler Banka portföyünde tutuluş amaçlarına göre “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar”, “Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar” veya “Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar” portföylerinde sınıflandırılmakta ve ait oldukları portföyün esaslarına göre değerlemeye tabi tutulmaktadırlar. Repo sözleşmeleri karşılığında elde edilen fonlar pasifte “Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar” hesaplarında izlenmekte, repo anlaşmaları ile belirlenen satım ve geri alım fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim yöntemine göre gider reeskontu hesaplanmaktadır. Ters repo işlemleri “Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Ters repo anlaşmaları ile belirlenen alım ve geri satım fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim yöntemine göre gelir reeskontu hesaplanmaktadır. XI. Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar ile Bu Varlıklara İlişkin Borçlar Hakkında Açıklamalar Satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılma kriterlerini sağlayan varlıklar, defter değerleri ile satış için katlanılacak maliyetler düşülmüş gerçeğe uygun değerlerinden düşük olanı ile ölçülür ve bu varlıklar bilançoda ayrı olarak sunulur. Bir varlığın satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılabilmesi için ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) bu tür varlıkların (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışında sıkça rastlanan ve alışılmış koşullar çerçevesinde derhal satılabilecek durumda olması ve satış olasılığının yüksek olması gerekir. Satış olasılığının yüksek olması için uygun bir yönetim kademesi tarafından, varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışına ilişkin bir plan yapılmış ve alıcıların tespiti ile planın tamamlanmasına yönelik aktif bir program başlatılmış olmalıdır. Ayrıca, varlık (veya elden çıkarılacak varlık grubu) gerçeğe uygun değeriyle uyumlu bir fiyat ile aktif olarak pazarlanıyor olmalıdır. Çeşitli olay veya koşullar satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışına yönelik satış planının devam etmekte olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda bahse konu varlıklar, satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmaya devam edilir. Durdurulan bir faaliyet, Banka’nın elden çıkarılan veya satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan bir bölümüdür. Durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar gelir tablosunda ayrı olarak sunulur. XII. Şerefiye ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar Bilanço tarihi itibarıyla Banka’nın konsolide olmayan finansal tablolarında şerefiye bulunmamaktadır. Banka’nın maddi olmayan duran varlıkları yazılım programlarından meydana gelmektedir. Satın alınan kalemler satın alım maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılmış olarak finansal tablolarda gösterilir. Değer düşüklüğüne dair bir belirtinin mevcudiyeti halinde, ilgili maddi olmayan duran varlığın geri kazanılabilir tutarı “TMS 36-Varlıklarda Değer Düşüklüğü” çerçevesinde tahmin edilir ve geri kazanılabilir tutarın defter değerinin altında olması durumunda değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Söz konusu varlıklar doğrusal amortisman yöntemine göre beklenen faydalı ömürleri dikkate alınarak amortismana tabi tutulmaktadır. Amortisman yöntemi ve dönemi her yılın sonunda periyodik olarak gözden geçirilmektedir. XIII. Maddi Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar 01.01.2005 tarihinden önce satın alınan maddi duran varlıklar 31.12.2004 tarihi itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden, izleyen dönemlerde satın alınanlar ise satın alım maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılarak finansal tablolara yansıtılır. Değer düşüklüğüne dair bir belirtinin mevcudiyeti halinde, ilgili maddi duran varlığın geri kazanılabilir tutarı “TMS 36-Varlıklarda Değer Düşüklüğü” çerçevesinde tahmin edilir ve geri kazanılabilir tutarın defter değerinin altında olması durumunda değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Kiralama veya idari amaçlı ya da halihazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışındaki maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen faydalı ömrü ile kiralama süresinden kısa olanı üzerinden belirlenen süre boyunca amortismana tabi tutulur. Faaliyet kiralaması geliştirme maliyetleri faydalanma süresi dikkate alınarak eşit tutarlarla itfa edilir. Ancak her durumda faydalanma süresi kiralama süresini geçemez. Kira süresinin belli olmaması veya 5 yıldan uzun olması durumunda itfa süresi 5 yıl olarak kabul edilir. 100 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Maddi duran varlıkların elden çıkartılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark gelir tablosuna dahil edilir. Maddi duran varlıklara yapılan normal bakım ve onarım harcamaları gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlıklar üzerinde rehin, ipotek ve benzeri herhangi bir takyidat bulunmamaktadır. Maddi duran varlıkların amortismanında kullanılan oranlar ve tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir: Binalar Kasalar Diğer Menkuller Finansal Kiralama Yoluyla Alınan Menkuller Tahmini Ekonomik Ömür (Yıl) 4-50 2-50 2-25 4-5 Amortisman Oranı % 2-% 25 % 2-% 50 % 4-% 50 % 20-% 25 XIV. Kiralama İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Finansal kiralama yoluyla edinilen aktifler, gerçeğe uygun değerleri ile kira ödemelerinin iskonto edilmiş değerlerinin düşük olanı üzerinden aktifleştirilmekte, kira bedelleri toplamı pasifte yükümlülük olarak kaydedilirken içerdikleri faiz tutarları ertelenmiş faiz gideri olarak muhasebeleştirilmektedir. Finansal kiralama ödemeleri, finansman gideri ve finansal kiralama yükümlülüğündeki azalışı sağlayan anapara ödemesi olarak ayrılır ve böylelikle borcun geri kalan anapara bakiyesi üzerinden sabit bir oranda faiz hesaplanmasını sağlar. Finansal giderler, Banka’nın genel borçlanma politikası kapsamında gelir tablosuna kaydedilir. Kiralama konusu varlıklar “Maddi Duran Varlıklar” hesabının altında izlenmekte ve doğrusal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktadır. Banka “kiralayan” sıfatıyla finansal kiralama işlemleri gerçekleştirmemektedir. Faaliyet kiralamasına ilişkin işlemler ilgili sözleşme hükümleri doğrultusunda ve tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. XV. Karşılıklar ve Koşullu Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar Raporlama dönemi sonu itibarıyla, mevcut bir yükümlülüğün var olması ihtimalinin böyle bir yükümlülüğün var olmaması ihtimalinden fazla olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılmaktadır. Raporlama dönemi sonu itibarıyla, mevcut bir yükümlülüğün var olmama ihtimalinin böyle bir yükümlülüğün var olması ihtimalinden fazla olması durumunda ise ekonomik fayda içeren kaynakların çıkış ihtimali düşük olmadıkça, koşullu borçlara ilişkin açıklamalara dipnotlarda yer verilmektedir. Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynak çıkışının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın en güvenilir şekilde tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Karşılığın, mevcut yükümlülüğün karşılanması için gerekli tahmini nakit akımlarının kullanılarak ölçülmesi durumunda söz konusu karşılığın defter değeri, ilgili nakit akımlarının bugünkü değerine eşittir. Yükümlülüğün yerine getirilmesi için kaynak çıkışı ihtimalinin bulunmadığı ve yükümlülük tutarının yeterince güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda yükümlülük “Koşullu Yükümlülük” olarak kabul edilmekte ve bu konuda dipnotlarda bilgi verilmektedir. XVI. Koşullu Varlıklara İlişkin Açıklamalar Koşullu varlıklar, genellikle ekonomik yararların Banka’ya giriş olasılığını doğuran, planlanmamış veya diğer beklenmeyen olaylardan oluşmaktadır. Koşullu varlıkların finansal tablolarda gösterilmeleri, hiçbir zaman elde edilemeyecek bir gelirin muhasebeleştirilmesi sonucunu doğurabileceğinden, sözü edilen varlıklara finansal tablolarda yer verilmemekte, öte yandan bu varlıkların ekonomik faydalarının Banka’ya girişleri olası ise, finansal tablo dipnotlarında bu konuda açıklama yapılmaktadır. Bununla birlikte, koşullu varlıklarla ilgili gelişmeler sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutularak, ekonomik faydanın Banka’ya girmesinin neredeyse kesin hale gelmesi durumunda ilgili varlık ve buna ilişkin gelir, değişikliğin oluştuğu dönemin finansal tablolarına yansıtılmaktadır. XVII. Çalışanların Haklarına İlişkin Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar 1. Kıdem Tazminatı ve İzin Hakları 2. Emeklilik Hakları Banka çalışanlarının üyesi bulunduğu Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Emekli Sandığı Vakfı, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesine göre kurulmuştur. Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında kurulmuş olan banka sandıklarının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun geçici 23. maddesi ile kanunun yayımını izleyen 3 yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilmesi öngörülmüş, bu kapsamda 30.11.2006 tarih ve 2006/11345 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’yla da devre ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Buna karşılık, devre ilişkin ilgili kanun maddesi, Cumhurbaşkanı tarafından 02.11.2005 tarihinde yapılan başvuruya istinaden Anayasa Mahkemesi’nin 31.03.2007 tarih ve 26479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 22.03.2007 tarih ve E.2005/39, K.2007/33 sayılı kararı ile iptal edilmiş ve yürürlüğü kararın yayım tarihinden itibaren durdurulmuştur. Bankacılık Kanunu’nun geçici 23. maddesinin iptaline ilişkin gerekçeli kararın Anayasa Mahkemesi tarafından 15.12.2007 tarih ve 26731 sayılı Resmi Gazete’de açıklanmasını takiben Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) yeni yasal düzenlemelerin tesisi yönünde çalışmaya başlamış ve TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmesinin ardından, 08.05.2008 tarih ve 26870 sayılı Resmi Gazete’de 5754 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yeni kanun ile banka sandıklarının iştirakçileri ve aylık veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ilgili maddenin yayım tarihinden itibaren üç yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilmesi ve bu Kanun kapsamına alınması, üç yıllık devir süresinin Bakanlar Kurulu kararı ile en fazla iki yıl uzatılabileceği hüküm altına alınmış, 09.04.2011 tarih ve 27900 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 14.03.2011 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile de bahse konu devir süresi iki yıl uzatılmıştı. Bununla birlikte, 08.03.2012 tarih ve 28227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6283 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile devir süresinin uzatımına ilişkin iki yıllık süre dört yıla çıkarılmıştır. Bahse konu devir süresi, 03.05.2013 tarih, 28636 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 08.04.2013 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile bir yıl uzatılmış iken, bu defa, 30.04.2014 tarih, 28987 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 24.02.2014 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile bir yıl daha uzatılmıştır. Diğer yandan, 19.06.2008 tarihinde kanunun devir hükümlerini içeren geçici 20. maddesinin birinci fıkrasının da arasında yer aldığı bazı maddelerinin iptali ve yürürlüğün durdurulması istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne Cumhuriyet Halk Partisi tarafından yapılan başvuru, adı geçen mahkemenin 30.03.2011 tarihli toplantısında alınan karar doğrultusunda reddedilmiştir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 101 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Banka, ilgili mevzuat ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca, emekli olan, vefat eden, askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılan, ilgili mevzuatta belirtilen şekilde iş ilişkisine son verilen personeli ile evlenmelerini müteakip bir yıl içinde kendi arzusu ile işten ayrılan bayan çalışanlarına kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Banka, “TMS 19-Çalışanlara Sağlanan Faydalar” hükümleri çerçevesinde kıdem tazminatına ilişkin gelecekteki muhtemel yükümlülüğün bugünkü değerinin tahmin edilmesi suretiyle karşılık kaydı gerçekleştirmektedir. Oluşan aktüeryal kayıp ve kazançlar, TMS 19 standardı uyarınca özkaynaklar altında muhasebeleştirilmektedir. Kıdem tazminatı yükümlülüğü yanında Banka, kullanılmamış izinler için de karşılık ayırmaktadır. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Söz konusu Kanun’da; • Sosyal Güvenlik Kurumu, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Devlet Plânlama Teşkilatı Müsteşarlığı, BDDK, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu, her sandık için ayrı ayrı olmak üzere hesabı yapılan sandığı temsilen bir ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşu temsilen bir üyenin katılımıyla oluşturulacak komisyon tarafından, devir tarihi itibarıyla devredilen kişilerle ilgili olarak sandıkların anılan Kanun kapsamındaki sigorta kolları bazında gelir ve giderleri dikkate alınarak yükümlülüklerinin peşin değerinin hesaplanacağı ve peşin değerin aktüeryal hesabında kullanılacak teknik faiz oranının % 9,8 olarak esas alınacağı, • Sandık iştirakçileri ile aylık ve/veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na devrinden sonra bu kişilerin tabi oldukları vakıf senedinde bulunmasına rağmen karşılanmayan diğer sosyal hakları ve ödemelerinin, sandıklar ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca karşılanmaya devam edileceği hususlarına yer verilmiştir. Banka, yeni kanuna uygun olarak 31.12.2014 tarihi itibarıyla anılan sandık için aktüeryal değerleme yaptırmıştır. Anılan döneme ilişkin finansal tablolarda, 12.01.2015 tarihli aktüer raporunda belirtilen fiili ve teknik açık tutarı kadar karşılığa yer verilmiştir. Bahse konu aktüer raporunda kullanılan aktüeryal varsayımlara Beşinci Bölüm II-ğ.5.2 no.lu dipnotta yer verilmiştir. Banka çalışanlarının Medeni Kanun hükümleri uyarınca kurduğu ve emeklilik sonrası hak sağlayan Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’nın ise bugüne kadar herhangi bir açığı oluşmamış ve Banka tarafından bu amaçla bir ödemede bulunulmamıştır. Bu vakfın sahip olduğu aktifler, vakfın toplam yükümlülüklerini karşılayacak düzeyde olup Banka’ya ilave bir yükümlülük getirmeyeceği düşünülmektedir. XVIII. Vergi Uygulamalarına İlişkin Açıklamalar 1. Kurumlar Vergisi 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca, kurumlar vergisinin hesaplanmasında % 20 oranı dikkate alınmaktadır. İlgili kanun gereği üçer aylık dönemler itibarıyla Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilen esaslara göre ve kurumlar vergisi oranında geçici vergi hesaplanmakta ve ödenmektedir. Söz konusu geçici vergi ödemeleri cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmektedir. Cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere, 2014 yılına ilişkin geçici vergi, 2015 yılı Şubat ayında ödenecektir. Vergi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur. Cari döneme ilişkin vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer dönemlerde vergilendirilebilen veya indirilebilen gelir veya gider kalemleri ile vergilendirilemeyen veya indirilemeyen kalemleri hariç tuttuğundan, gelir tablosunda belirtilen kardan farklılık gösterir. Ödenecek cari vergi tutarları peşin ödenen vergi tutarlarıyla netleştirilerek finansal tablolarda gösterilmektedir. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde, asgari 2 tam yıl süreyle aktifte tutulan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışından doğan kazançların % 75’i, Kanun’da öngörüldüğü şekilde sermayeye eklenmeleri veya 5 yıl süreyle pasifte özel bir fon hesabında tutulmaları şartıyla, vergiden müstesna tutulmaktadır. 2. Ertelenmiş Vergi Ertelenen vergi varlığı veya yükümlülüğü, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarlar arasında ortaya çıkan geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenen vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bankaca ileride doğması muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar vergi matrahına dahil edilmekte, ertelenmiş vergi hesaplamasına ise konu edilmemektedir. Şerefiye veya işletme birleşmeleri dışında varlık veya yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından dolayı oluşan ve hem ticari hem de mali kar veya zararı etkilemeyen geçici zamanlama farkları için ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı hesaplanmamaktadır. Ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri, her bir bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenen vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olan vergi oranları üzerinden hesaplanır ve gelir tablosuna gider veya gelir olarak kaydedilir. Bununla birlikte, ertelenen vergi, aynı veya farklı bir dönemde doğrudan özkaynak ile ilişkilendirilen varlıklarla ilgili ise doğrudan özkaynak hesaplarında muhasebeleştirilir. Ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü finansal tablolarda netleştirilmek suretiyle gösterilmektedir. 3. Yurt Dışı Şubelerin Faaliyette Bulundukları Ülkelerdeki Vergi Uygulamaları Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) KKTC vergi mevzuatı gereğince kurum kazançları ayrı ayrı olmak üzere % 10 oranında kurumlar vergisi ve % 15 oranında gelir vergisine tabidir. Kurumların vergi matrahları, KKTC mevzuatı çerçevesinde indirimi mümkün olmayan giderlerin ticari kazanca ilavesi, istisna ve indirimlerin ise düşülmesi suretiyle tespit edilmektedir. Gelir vergisi Haziran ayında, kurumlar vergisi ise Mayıs ve Ekim aylarında olmak üzere iki taksit halinde ödenmektedir. Öte yandan, kurumların KKTC’deki faiz vb. gelirleri üzerinden stopaj ödemesi gerçekleştirilmektedir. Söz konusu stopaj ödemeleri ödenecek kurumlar vergisinden mahsup edilmekte, stopaj tutarının ödenecek kurumlar vergisinden büyük olması halinde ise aradaki fark ödenecek gelir vergisinden düşülmektedir. İngiltere İngiltere’de kurum kazançları % 21 oranında kurumlar vergisine tabidir. Söz konusu oran, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ile istisna ve indirimlerin uygulanması neticesinde bulunacak vergi matrahına uygulanmaktadır. Diğer yandan, ilgili yıla ait vergi matrahı, ilgili ülke mevzuatı uyarınca hesaplanan belirli bir rakam üzerinde kalır ise kurumlar vergisi ilgili yılın Temmuz, Ekim ve takip eden yılın Ocak ve Nisan aylarında geçici vergi olarak 4 taksit halinde ödenmekte, söz konusu geçici vergiler, ilgili yılı izleyen ikinci yılın Ocak ayı sonuna kadar kesinleşen kurumlar vergisine mahsup edilmektedir. Diğer taraftan, vergi matrahı bahsedilen hesaplama sonucunda belirlenen rakamın altında kalır ise kurumlar vergisi karın elde edildiği yılı izleyen yılın Eylül ayı sonuna kadar ödenmektedir. Bahreyn Bahreyn’de faaliyet gösteren bankalar bu ülke mevzuatına göre vergiye tabi değildir. Irak Cumhuriyeti (Irak) Irak'ta kurum kazançları % 15 oranında gelir vergisine tabidir. Gelir vergisi yıl sonunda tahakkuk ettirilerek en geç izleyen yılın Haziran ayı sonuna kadar ilgili vergi dairesine ödenmektedir. Kurumlar Vergisi oranı % 15 olup takip eden yılın Haziran ayı sonuna kadar bilançonun vergi dairesine sunulması ve tahakkuk ettirilecek verginin ödenmesi gerekmektedir. Diğer yandan Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi vergi idareleri belirtilen oran dışında maktu vergi tahakkuk ettirebilmektedir. Gürcistan Gürcistan mevzuatına göre kurum kazançları % 15 oranında gelir vergisine tabidir. Söz konusu oran, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ile istisna ve indirimlerin uygulanması neticesinde bulunacak vergi matrahına uygulanmaktadır. Gelir vergisi izleyen yılın Nisan ayı başına kadar ödenmek zorundadır. Bununla birlikte, Gürcistan mevzuatı gereğince her yılın Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık aylarında bir önceki yıla ait hesaplanan vergi miktarı 4 taksit halinde, içinde bulunulan yıl elde edilecek muhtemel gelir için ödenecek vergi tutarına mahsuben vergi dairesine ödenmektedir. Bu şekilde ödenen vergilerin kesinleşen kurumlar vergisinden düşük olması halinde aradaki fark izleyen yılın Nisan ayı başına kadar ödenmekte, fazla olması halinde ise ilgili fark vergi dairesince kuruma iade edilmektedir. 102 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Kosova Kosova mevzuatına göre kurum kazançları % 10 oranında gelir vergisine tabidir. Söz konusu oran, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ile istisna ve indirimlerin yapılması neticesinde bulunacak vergi matrahına uygulanmaktadır. Vergi, içinde bulunulan yılın Nisan, Temmuz, Ekim ve izleyen yılın Ocak ayının 15'ine kadar 4 taksit halinde peşin olarak ödenmektedir. Peşin ödenen vergilerin kesinleşen kurumlar vergisinden düşük olması halinde aradaki fark izleyen yılın Nisan ayı başına kadar ödenmekte, fazla olması halinde ise ilgili fark vergi dairesince kuruma iade edilmektedir. 4. Transfer Fiyatlandırması Transfer fiyatlandırması konusu Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı” başlıklı 13. maddesi ile düzenleme altına alınmış, konu hakkında uygulamaya yönelik ayrıntılı açıklamalara ise “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ”de yer verilmiştir. Söz konusu düzenlemeler uyarınca, ilişkili kişilerle/kuruluşlarla emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bedel üzerinden mal veya hizmet alımı ya da satımı yapılması durumunda, kazanç transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılmakta ve bu nitelikteki kazanç dağıtımları kurumlar vergisi açısından indirime tabi tutulmamaktadır. XIX. Borçlanmalara İlişkin İlave Açıklamalar Banka, gerektiğinde sendikasyon, seküritizasyon, teminatlı borçlanma ve tahvil/bono ihracı gibi borçlanma araçlarına başvurmak suretiyle yurt içi ve yurt dışında yerleşik kişi ve kuruluşlardan kaynak temini yoluna gitmektedir. Söz konusu işlemler ilk olarak elde etme maliyeti üzerinden kayda alınmakta, takip eden dönemlerde ise iç verim yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri üzerinden değerlenmektedir. XX. Hisse Senetleri ve İhracına İlişkin Açıklamalar Hisse senedi ihracı ile ilgili işlem maliyetleri gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Hisse senetleriyle ilgili kar payları Banka’nın Genel Kurulu tarafından tespit edilmektedir. Hisse başına kazanç hesabında hisse senedi sayısının ağırlıklı ortalaması dikkate alınmaktadır. Hisse senedi sayısının, iç kaynaklardan yapılan sermaye artırımları sonucunda gerçekleşen bedelsiz ihraçlar yoluyla artması durumunda, hisse başına kazanç hesaplamaları, karşılaştırma dönemleri itibarıyla daha önce hesaplanan ağırlıklı ortalama hisse senedi sayısı düzeltilerek yapılmaktadır. Düzeltme, hesaplamada kullanılan hisse senedi sayısının, bedelsiz ihraç işleminin karşılaştırma dönemi başında gerçekleştirilmiş gibi dikkate alınmasını ifade etmektedir. Hisse senedi sayısındaki bu gibi değişikliklerin bilanço tarihinden sonra, ancak finansal tabloların yayımlanmak üzere onaylanmasından önce ortaya çıkması durumunda da hisse başına kazanç hesaplamaları yeni hisse senedi sayısına dayandırılmaktadır. Banka’nın gelir tablosunda yer alan hisse başına kazanç hesaplaması aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Cari Dönem Hisse sahiplerine dağıtılabilir kar Hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedi (Bin Adet) Hisse başına kazanç (Tam TL) Önceki Dönem 3.382.442 3.163.365 112.502.250 112.502.250 0,030065550 0,028118238 XXI. Aval ve Kabullere İlişkin Açıklamalar Aval ve kabuller müşterilerin ödemeleri ile eş zamanlı olarak gerçekleştirilmekte, olası borç ve taahhütler olarak bilanço dışı yükümlülükler arasında gösterilmektedir. XXII. Devlet Teşviklerine İlişkin Açıklamalar Banka’nın cari ve önceki dönemde almış olduğu devlet teşviği bulunmamaktadır. XXIII. Raporlamanın Bölümlemeye Göre Yapılmasına İlişkin Açıklamalar Faaliyet bölümü, bir işletmenin; • hasılat elde edebildiği ve harcama yapabildiği (aynı işletmenin diğer kısımları ile yapılan işlemlere ilişkin hasılat ve giderler de dahil olmak üzere) işletme faaliyetlerinde bulunan, • faaliyet sonuçlarının, bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla işletmenin faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve • hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu bir kısmıdır. Banka’nın faaliyet bölümlemesiyle ilgili bilgilere ve bölümlere ilişkin rapora Dördüncü Bölüm XV no.lu dipnotta yer verilmiştir. 31 Aralık 2014 tarihli finansal tablolarla uyum için 31 Aralık 2013 tarihli finansal durum tablosu özkaynak kalemleri üzerinde sınıflandırma işlemleri yapılmıştır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: MALİ BÜNYEYE VE RİSK YÖNETİMİNE İLİŞKİN BİLGİLER I. Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar Banka’nın çekirdek sermaye yeterlilik oranı % 13,70; ana sermaye yeterlilik oranı % 13,60 ve sermaye yeterliliği standart oranı % 16,02’dir. Söz konusu oranlar, 28.06.2012 tarih ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik, Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ ve Menkul Kıymetleştirmeye İlişkin Risk Ağırlıklı Tutarların Hesaplanması Hakkında Tebliğ ile 05.09.2013 tarih ve 28756 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde hesaplanmıştır. Sermaye yeterliliği standart oranı, kredi riski, piyasa riski ve operasyonel risk için gerekli sermaye yükümlülükleri üzerinden hesaplanmaktadır. Kredi riskine esas tutar, bilanço içi varlıklar ile gayrinakdi krediler, taahhütler ve türev finansal araçların türleri, risk sınıfları ve derecelendirme notları dikkate alınarak ilgili mevzuattaki risk ağırlıklarında değerlendirilmektedir. Gayrinakdi krediler ve taahhütler, 01.11.2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik uyarınca ayrılan özel karşılıklar düşüldükten sonra, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik’in 5’inci maddesinde belirtilen krediye dönüştürme oranlarına tabi tutulmak suretiyle kredi riskine esas tutar hesaplamalarına dâhil edilmektedir. Özkaynak hesaplamasında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınan tutarlar, kredi riskine esas tutar hesaplamasına konu edilmemektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 103 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI XXIV. Diğer Hususlara İlişkin Açıklamalar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Hesaplamaya konu finansal varlık, yükümlülük ve bilanço dışı işlemler; yasal mevzuat ve Banka’nın dâhili risk politikaları çerçevesinde “alım-satım hesapları” ve “bankacılık hesapları” olmak üzere iki ayrı portföy altında izlenmektedir. Banka tarafından aktif olarak alım-satıma konu edilen bilanço içi finansal varlıklar, ticari kar elde edilmesi amacıyla yapılan türev işlemler ile döviz pozisyonundan oluşan alım-satım hesapları için Banka Standart Metot çerçevesinde piyasa riski hesaplamaları yapmaktadır. Alım-satım hesapları içerisinde değerlendirilmeyen varlık ve yükümlülüklerden oluşan bankacılık hesaplarındaki finansal enstrümanlar ile finansal olmayan varlıklar ise kredi riskine konu edilmektedir. Operasyonel risk için Temel Gösterge Yöntemi kullanılmaktadır. Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler: Risk Ağırlıkları Banka %0 % 10 % 20 % 50 % 75 % 100 % 150 % 200 % 250 % 1250 Kredi Riskine Esas Tutar Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar 56.034.131 Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar 22 İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar 3.195 Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar 1.660 12.504 7.935.068 304.130 27.261 6 526.714 149.623 Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar 551.603 2.582.882 5.042.848 110.019 1.732.313 829.035 2.332.705 102.233.473 376.155 539 18.838 2.536.056 13.019.375 Tahsili gecikmiş alacaklar (*) Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar 10.301 41.748.895 535 558.780 20.995 4.325.449 13.296.960 106.039 0 124.575 İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar 410.934 2.557.143 15 12.241.897 Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” hükümleri gereği, Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesabında izlenen kredi ve diğer alacakların, bunlar için ayrılan özel karşılıklarla netleştirilmesinden sonraki net değerlerini ifade etmektedir. (*) Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin özet bilgi: Cari Dönem Önceki Dönem 15.976.126 14.042.367 Piyasa Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (PRSY) 496.364 410.919 Operasyonel Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (ORSY) 1.131.277 971.452 35.255.300 27.689.806 Özkaynak/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) *100 16,02 14,36 Ana Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) *100 13,60 Çekirdek Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) *100 13,70 Kredi Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (Kredi Riskine Esas Tutar*0,08) (KRSY) Özkaynak (*) Cari dönem özkaynak hesaplaması 05.09.2013 tarih ve 28756 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe giren “Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde hesaplanmıştır. (*) 104 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem 6.115.938 3.694 14.488.719 5.293.582 3.382.442 3.382.442 1.000.000 26.692 30.311.067 108.162 54.600 162.762 30.148.305 218.399 29.929.906 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 105 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI ÇEKİRDEK SERMAYE Bankanın tasfiyesi halinde alacak hakkı açısından diğer tüm alacaklardan sonra gelen ödenmiş sermaye Hisse senedi ihraç primleri Hisse senedi iptal karları Yedek akçeler Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) uyarınca özkaynaklara yansıtılan kazançlar Kar Net Dönem Karı Geçmiş Yıllar Karı Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar İştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklardan bedelsiz olarak edinilen ve dönem karı içerisinde muhasebeleştirilmeyen hisseler İndirimler Öncesi Çekirdek Sermaye Çekirdek Sermayeden Yapılacak İndirimler Net dönem zararı ile geçmiş yıllar zararı toplamının yedek akçelerle karşılanamayan kısmı ile TMS uyarınca özkaynaklara yansıtılan kayıplar (-) Faaliyet kiralaması geliştirme maliyetleri (-) Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcu (-) Kanunun 56 ncı maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olarak edinilen paylar (-) Bankanın kendi çekirdek sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) İpotek hizmeti sunma haklarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayenin %15’ini aşan tutarlar (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan aşım tutarı (-) İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli ilave ana sermaye veya katkı sermaye bulunmaması halinde çekirdek sermayeden indirim yapılacak tutar (-) Çekirdek Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Çekirdek Sermaye Toplamı İLAVE ANA SERMAYE Çekirdek sermayeye dahil edilmeyen imtiyazlı paylara tekabül eden sermaye ve bunlara ilişkin ihraç primleri Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi sonrası ihraç edilenler/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler) İndirimler Öncesi İlave Ana Sermaye İlave Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi ilave ana sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli katkı sermaye bulunmaması halinde ilave ana sermayeden indirim yapılacak tutar (-) İlave ana sermayeden yapılan indirimler toplamı İlave Ana Sermaye Toplamı Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcunun Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ana Sermaye Toplamı TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Cari Dönem KATKI SERMAYE Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi sonrası ihraç edilen/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler temin edilenler) Bankanın sermaye artırımlarında kullanılması hissedarlarca taahhüt edilen bankaya rehnedilmiş kaynaklar Genel Karşılıklar İndirimler Öncesi Katkı Sermaye Katkı Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi katkı sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı(-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Katkı Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Katkı Sermaye Toplamı SERMAYE Kanunun 50 ve 51 inci maddeleri hükümlerine aykırı olarak kullandırılan krediler (-) Kanunun 57 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırı aşan tutarlar ile bankaların alacaklarından dolayı edinmek zorunda kaldıkları ve aynı madde uyarınca elden çıkarmaları gereken emtia ve gayrimenkullerden edinim tarihinden itibaren beş yıl geçmesine rağmen elden çıkarılamayanların net defter değerleri (-) Yurt dışında kurulu olanlar da dahil olmak üzere, bankalara, finansal kuruluşlara veya bankanın nitelikli pay sahiplerine kullandırılan krediler veya bunlarca ihraç edilen borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar (-) Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden özkaynaklardan düşülecek tutar (-) Kurulca belirlenecek diğer hesaplar (-) Ortaklık paylarının yüzde %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin yüzde onunu aşan kısmının, Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların doğrudan ya da dolaylı olarak ilave ana sermaye ve katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının toplam tutarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının, geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının ve ipotek hizmeti sunma haklarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (1) ve (2) nci alt bentleri uyarınca çekirdek sermayeden indirilecek tutarlarının, Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) ÖZKAYNAK Uygulanacak İndirim Esaslarında Aşım Tutarının Altında Kalan Tutarlar Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan tutar Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan tutar 3.239.600 2.328.896 5.568.496 5.568.496 35.498.402 1.294 42.915 181.416 17.477 35.255.300 124.575 526.714 Önceki Dönem ANA SERMAYE Ödenmiş Sermaye Nominal Sermaye Sermaye Taahhütleri (-) Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Karları Yedek Akçeler Yedek Akçeler Enflasyona Göre Düzeltme Farkı Kar Net Dönem Karı Geçmiş Yıllar Karı Muhtemel Riskler İçin Ayrılan Serbest Karşılıkların Ana Sermayenin % 25’ine Kadar Olan Kısmı İştirak ve Bağlı Ortaklık Hisseleri ile Gayrimenkul Satış Kazançları Birincil Sermaye Benzeri Borçlar Zararın Yedek Akçelerle Karşılanamayan Kısmı (-) Net Dönem Zararı Geçmiş Yıllar Zararı Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri (-) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (-) Ana Sermayenin % 10’unu Aşan Ertelenmiş Vergi Varlığı Tutarı (-) Kanunun 56 ncı maddesinin Üçüncü Fıkrasındaki Aşım Tutarı (-) Ana Sermaye Toplamı 106 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 4.500.000 4.500.000 1.615.938 3.694 12.013.726 3.163.365 3.163.365 1.000.000 270.004 105.877 195.959 22.264.891 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Önceki Dönem KATKI SERMAYE Genel Karşılıklar Menkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45’i Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45’i İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardan Bedelsiz Olarak Edinilen ve Dönem Karı İçerisinde Muhasebeleştirilmeyen Hisseler Birincil Sermaye Benzeri Borçların Ana Sermaye Hesaplamasında Dikkate Alınmayan Kısmı İkincil Sermaye Benzeri Borçlar Satılmaya Hazır Menkul Değerler ile İştirak ve Bağlı Ortaklıklara İlişkin Değer Artışı Tutarının %45’i (*) Sermaye Yedeklerinin, Kar Yedeklerinin ve Geçmiş Yıllar K/Z’ının Enflasyona Göre Düzeltme Farkları (Yedek Akçelerin Enflasyona Göre Düzeltme Farkı hariç) Katkı Sermaye Toplamı SERMAYE SERMAYEDEN İNDİRİLEN DEĞERLER Sermayesinin Yüzde On ve Daha Fazlasına Sahip Olunan Bankalar ile Finansal Kuruluşlardan (Yurt İçi, Yurt Dışı) Konsolide Edilmeyenlerdeki Ortaklık Payları Sermayesinin Yüzde Onundan Azına Sahip Olunan Bankalar ile Finansal Kuruluşlardaki (Yurt İçi, Yurt Dışı) Bankanın Ana Sermaye ve Katkı Sermaye Toplamının Yüzde On ve Daha Fazlasını Aşan Tutardaki Ortaklık Payları Toplamı Bankalara, Finansal Kuruluşlara (Yurt İçi, Yurt Dışı) veya Nitelikli Pay Sahiplerine Kullandırılan İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Krediler ile Bunlardan Satın Alınan Birincil veya İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Borçlanma Araçları Kanunun 50 ve 51 inci Maddeleri Hükümlerine Aykırı Olarak Kullandırılan Krediler Bankaların, Gayrimenkullerinin Net Defter Değerleri Toplamının Özkaynaklarının Yüzde Ellisini Aşan Kısmı İle Alacaklarından Dolayı Edinmek Zorunda Kaldıkları Ve Kanunun 57 nci Maddesi Uyarınca Elden Çıkarılması Gereken Emtia Ve Gayrimenkullerden Edinim Tarihinden İtibaren Beş Yıl Geçmesine Rağmen Elden Çıkarılamayanların Net Defter Değerleri Özkaynaktan Düşülmesi Tercih Edilen Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Diğer (**) TOPLAM ÖZKAYNAK 1.972.588 26.692 2.957.500 545.459 5.502.239 27.767.130 77.324 2.586 54.196 20.542 27.689.806 Katkı sermaye hesabında, ilgili mevzuat gereğince menkul değerler değer artış fonuna konu kalemlerin negatif bakiye vermesi halinde bu bakiyenin tamamı, pozitif bakiye vermesi halinde ise bakiyenin % 45’i dikkate alınır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 18.12.2010 tarih ve 27789 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.12.2010/3980 tarih ve sayılı kararı gereğince sermayeden indirilen tutarları içermektedir. (*) (**) Özkaynak hesaplamasında geçici uygulamaya tabi unsurlara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Özkaynak Hesaplamasında Dikkate Alınan Tutar Toplam Tutar 3.239.600 3.239.600 Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (01.01.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler) Özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarına ilişkin bilgiler: Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye İş Bankası A.Ş. Borçlanma aracının kodu (CUSIP, ISIN vb.) İhraçcı US900151AB70-XS0847042024 US900151AF84-XS1003016018 Borçlanma aracının tabi olduğu mevzuat Türk hukukuna tabi olacak belirli maddeleri haricinde İngiliz hukukuna tabidir. BDDK’nın 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliği kapsamında ihraç edilmiştir. Türk hukukuna tabi olacak belirli maddeleri haricinde İngiliz hukukuna tabidir. BDDK’nın 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliği kapsamında ihraç edilmiştir. Evet Evet Özkaynak Hesaplamasında Dikkate Alınma Durumu 1/1/2015’den itibaren %10 oranında azaltılarak dikkate alınma uygulamasına tabi olma durumu Konsolide veya konsolide olmayan bazda veya hem konsolide hem konsolide olmayan bazda geçerlilik durumu Konsolide Olmayan ve Konsolide Tahvil Tahvil Özkaynak hesaplamasında dikkate alınan tutar (En son raporlama tarihi itibarıyla-Milyon TL) 2.314 926 Borçlanma aracının nominal değeri (Milyon TL) 2.314 926 Sermaye Benzeri Borçlar Sermaye Benzeri Borçlar 24.10.2012 10.12.2013 Vadeli Vadeli 10 Yıl 10 Yıl Borçlanma aracının muhasebesel olarak takip edildiği hesap Borçlanma aracının ihraç tarihi Borçlanma aracının vade yapısı (Vadesiz/Vadeli) Borçlanma aracının başlangıç vadesi İhraççının BDDK onayına bağlı geri ödeme hakkının olup olmadığı Geri ödeme opsiyonu tarihi, şarta bağlı geri ödeme opsiyonları ve geri ödenecek tutar Müteakip geri ödeme opsiyonu tarihleri Evet Evet Banka; (1) BDDK onayına tabi olmak ve ihraç tarihinin 5. yıldönümünden önce olmamak üzere tahvilleri (a) satın alabilir, (b) bir vergi durumu ortaya çıkması halinde tamamını itfa edebilir, (2) sermayeden çıkarılma durumu ortaya çıkarsa tahvillerin tamamını itfa edebilir. Banka; (1) BDDK onayına tabi olmak ve ihraç tarihinin 5. yıldönümünden önce olmamak üzere tahvilleri (a) satın alabilir, (b) bir vergi durumu ortaya çıkması halinde tamamını itfa edebilir, (2) sermayeden çıkarılma durumu ortaya çıkarsa tahvillerin tamamını itfa edebilir. Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Sabit Sabit Faiz/temettü ödemeleri Sabit ya da değişken faiz/ temettü ödemeleri İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 107 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Konsolide Olmayan ve Konsolide Borçlanma aracının türü TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor İhraçcı Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye İş Bankası A.Ş. %6 % 7,85 Temettü ödemesini durduran herhangi bir kısıtlamanın var olup olmadığı Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Tamamen isteğe bağlı, kısmen isteğe bağlı ya da mecburi olma özelliği Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Faiz artırımı gibi geri ödemeyi teşvik edecek bir unsurun olup olmadığı Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Faiz oranı ve faiz oranına ilişkin endeks değeri Birikimsiz ya da birikimli olma özelliği Hisse senedine dönüştürülebilme özelliği Birikimsiz Birikimsiz Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Hisse senedine dönüştürülebilirse, dönüştürmeye sebep olacak tetikleyici olay/olaylar Hisse senedine dönüştürülebilirse, tamamen ya da kısmen dönüştürme özelliği Hisse senedine dönüştürülebilirse, dönüştürme oranı Hisse senedine dönüştürülebilirse, mecburi ya da isteğe bağlı dönüştürme özelliği Hisse senedine dönüştürülebilirse, dönüştürülebilir araç türleri Hisse senedine dönüştürülebilirse, dönüştürülecek borçlanma aracının ihraççısı Değer azaltma özelliği Değer azaltma özelliğine sahipse, azaltıma sebep olacak tetikleyici olay/olaylar Değer azaltma özelliğine sahipse, tamamen ya da kısmen değer azaltımı özelliği Değer azaltma özelliğine sahipse, sürekli ya da geçici olma özelliği Değeri geçici olarak azaltılabiliyorsa, değer artırım mekanizması Tasfiye halinde alacak hakkı açısından hangi sırada olduğu (Bu borçlanma aracının hemen üstünde yer alan araç) Hisse senetleri ve birincil sermaye benzeri borçlardan Hisse senetleri ve birincil sermaye benzeri borçlardan önce, diğer tüm borçlardan sonra ödenecektir. önce, diğer tüm borçlardan sonra ödenecektir. Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 7 nci ve 8 inci maddelerinde yer alan şartlardan haiz olunmayan olup olmadığı Bulunmaktadır. Bulunmaktadır. Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 7 nci ve 8 inci maddelerinde yer alan şartlardan hangilerini haiz olunmadığı 7. maddede yer alan şartlar ile 8.2.(ğ) fıkrasına haiz değil 7. maddede yer alan şartlar ile 8.2.(ğ) fıkrasına haiz değil İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci kapsamında içsel sermaye gereksiniminin cari ve gelecek faaliyetler açısından yeterliliğinin değerlendirilmesi amacıyla uygulanan yaklaşıma ilişkin bilgiler: Banka tarafından, bilanço içi ve bilanço dışı varlık ve yükümlülüklerden kaynaklanan finansal riskler ile faaliyetler nedeniyle maruz kalınan finansal olmayan risklerden kaynaklanabilecek zararlara karşı gereksinim duyulan sermaye düzeyinin belirlenmesi ve söz konusu düzeyin, yasal ve içsel olarak belirlenmiş olan asgari seviyeler dikkate alınarak sürekliliğinin temini ve izlenmesi süreci “Sermaye Yeterliliği Politikası” çerçevesinde yürütülmektedir. Banka tarafından sermaye yeterlilik seviyesi; ekonomik konjonktür, risk faktörleri, bilanço yapısı ve büyüklüğü, kârlılık, temettü politikası gibi unsurlarda meydana gelebilecek olası değişimler de dikkate alınarak analiz edilmekte ve izlenmektedir. Sermaye yeterlilik seviyesine yönelik olarak ileriye dönük bir bakış açısıyla gerçekleştirilen analiz ve projeksiyon çalışmaları, Banka’nın planlama ve karar alma süreçlerinde dikkate alınmaktadır. İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci (İSEDES), yasal sermaye yeterliliğinin değerlendirilmesinin yanı sıra, Banka’nın maruz kaldığı riskleri dâhili bir perspektifle belirlemesini ve söz konusu risklere karşılık sahip olması gereken sermaye miktarını ileriye dönük bir bakış açısıyla kendi usul ve yöntemleri çerçevesinde değerlendirmesini de kapsamaktadır. Bahse konu süreç; sermayenin normal koşullardaki yeterliliğinin değerlendirilmesi ile olumsuz ve aşırı olumsuz durum stres koşulları altında alınabilecek muhtelif yönetim aksiyonları çerçevesinde yapılan değerlendirmeleri ihtiva etmektedir. Banka’nın içsel sermaye yeterliliğinin değerlendirilmesi sırasında; yasal sermaye yeterliliği kapsamında yer alan kredi riski, piyasa riski ve operasyonel risklere ilave olarak ölçülülük ilkesi çerçevesinde Bankanın risk profilini etkileyen önemli ve sayısallaştırılabilir nitelikteki diğer riskler için de Bankanın yapısı, ihtiyaçları ve yetkinlikleriyle uyumlu bir şekilde tesis edilen ölçüm yöntemleri çerçevesinde sermaye gereksinimi hesaplanmaktadır. II. Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar 1. Kredi riski, işlemin karşı tarafının, Banka ile yaptığı sözleşmenin gereklerine uymayarak, yükümlülüğünü kısmen ya da tamamen zamanında yerine getirememesinden ya da getirmemesinden dolayı Banka’nın zarara uğrama ihtimali olarak tanımlanır. Banka’nın yürürlükteki mevzuat tarafından tanımlanmış kredi riski sınırlamaları karşısındaki durumu Yönetim Kurulu’nca izlenir. Bu çerçevede, Risk Gruplarına ve Banka’nın da yer aldığı Banka Risk Grubuna kullandırılan krediler, büyük krediler ve ortaklık paylarına ilişkin sınırlamalar, özkaynak büyüklüğüne bağlı olarak belirlenmiş bulunan sınırlara göre izlenmektedir. Kredi müşterilerinin risk limitleri, yasal mevzuata uygun olmak koşuluyla, Şubeler, Bölge Müdürlükleri, Krediler Bölümleri, Kredilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcıları, Genel Müdür, Kredi Komitesi ve Yönetim Kurulu’na ait kredilendirme yetki limitleri çerçevesinde, kredi müşterilerinin finansal durumlarına ve kredi ihtiyaçlarına göre tahsis edilmekte, gerekli görülmesi durumunda söz konusu limitler değiştirilebilmektedir. Borçlular lehine tahsis edilmiş tüm ticari nitelikli kredi limitleri bir yılı aşmayacak periyotlarla revize edilmektedir. Ayrıca, günlük olarak yapılan işlemlere ilişkin risk limitleri ve dağılımları günlük olarak izlenmektedir. Buna ilave olarak, karşılaşılabilecek kredi riskini asgari düzeye indirebilmek amacıyla toplam plasmanın oransal olarak önemli bir kısmını oluşturan borçlu ve borçlu grupları özel temerküz uygulaması kapsamında risk sınırlamasına tabi tutulmaktadır. Kredi müşterilerinin coğrafi dağılımı, ülkemiz sınai ve ticari faaliyetlerinin yoğunlaşmasına paralel coğrafi dağılıma uygundur. Kredi müşterilerinin sektörel dağılımı dönemsel olarak izlenmekte olup, sektörel anlamda bir risk yoğunlaşmasını önlemeye yönelik olarak sektörel risk limitleri oluşturulmuştur. 108 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Kredi müşterilerinin kredi değerlilikleri düzenli aralıklarla izlenmekte, bu amaca yönelik olarak geliştirilmiş derecelendirme ve skorlama modelleri kullanılmakta, alınan hesap durumu belgelerinin ilgili mevzuatta değinilen şekilde denetlenmiş olması sağlanmaktadır. Kredilerin teminata bağlanmasına özen gösterilmektedir. Kredilerin büyük bir bölümü gayrimenkul ve menkul rehni, ticari işletme rehni, kambiyo senedi ve diğer likit kıymetlerin teminata alınması, banka teminat mektupları ve diğer kişi ve kuruluşların kefaletinin kabul edilmesi suretiyle teminatlandırılmıştır. Tahsili gecikmiş ve değer kaybına uğramış krediler, 01.11.2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te yer alan esaslar çerçevesinde sınıflandırılmaktadır. Bunlara ilişkin muhasebe uygulamaları ile karşılık yöntemlerine ilişkin detaylı açıklamalara, Üçüncü Bölüm VIII no.lu dipnotta yer verilmiştir. Kredi riski azaltımının etkileri dikkate alınmaksızın mahsup işlemleri sonrası maruz kalınan risklerin toplam tutarı ile farklı risk sınıfları ve türlerine göre ayrıştırılmış risklerin ilgili döneme ilişkin ortalama tutarlarına aşağıda yer verilmiştir. Kredi Riskine Esas Tutar (*) Cari Dönem Risk Tutarı Ortalama Risk Tutarı (**) 64.800.043 63.246.704 Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar 39.793 42.221 152.818 144.749 1.660 1.549 Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar 8.287.887 8.540.101 Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar 107.127.526 100.932.820 Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar 44.671.946 41.355.797 Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar 13.038.213 11.997.672 Tahsili gecikmiş alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar 558.780 521.391 17.749.443 16.202.338 İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar 410.934 373.178 14.923.630 13.639.095 Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir. Ortalama risk tutarı, cari dönemde üçer aylık olarak hazırlanan raporlardaki risk tutarlarının aritmetik ortalaması alınarak tespit edilmiştir. (*) (**) 2. Vadeli işlem sözleşmeleri üzerinde karşı taraflar bazında belirli risk kontrol limitleri bulunmakta olup, türev araçlar için üstlenilen kredi riski piyasa hareketlerinden kaynaklanan diğer potansiyel risklerle birlikte değerlendirilmektedir. 3. Müşteri gereksinimlerinin düzeyi ve yurt içi türev işlemler piyasalarındaki olgunlaşma, türev işlemlere gerek riski azaltma, gerekse ticari amaçlı olarak başvurulmasına yol açmaktadır. Önemli hacme sahip olan türev işlemler gereksinim halinde likide edilebilecekleri göz ardı edilmeyecek biçimde izlenmektedir. 4. Tazmin edilen gayrinakdi krediler, vadesi geldiği halde ödenmeyen kredilerle aynı risk ağırlığına tabi tutulmaktadır. Banka tarafından uygulanmakta olan derecelendirme ve skorlama sistemleri detaylı firma ve kredi analizi içermekte ve kredi değerlilikleri açısından bir kısıtlama olmaksızın bütün firma ve kredilerin derecelendirilmesine olanak sağlamaktadır. Yenilenen ve yeniden itfa planına bağlanan krediler ve firmalar da bu sistem kapsamında derecelendirilmektedir. İhtisas kredileri karşı tarafın kredi değerliliği ile birlikte öncelikli olarak üstlenilen projenin veya finansmanı yapılan varlığın yaratacağı nakit akımlarının fizibilite ve risklilik analizini temel alan özel bir derecelendirme sistemi kullanılarak değerlendirilmektedir. 5. Yurt dışında yürütülen kredilendirme işlemlerinde mevcut derecelendirme modeli kapsamında ilgili ülkelerin ülke limitleri saptanarak, piyasa koşulları, ilgili ülke riskleri ve bu konudaki yasal sınırlamalar da gözetilmektedir. Ayrıca, yurt dışında yerleşik banka ve diğer finansal kuruluşların kredi değerlilikleri geliştirilen derecelendirme modeli çerçevesinde incelenerek söz konusu banka ve finans kuruluşlarına limit tahsis edilmektedir. 6. i) Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 nakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam nakdi kredi portföyü içindeki payı sırasıyla % 22, % 28’dir (31.12.2013: % 21, % 28). iii) Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 kredi müşterisinden olan nakdi ve gayrinakdi alacak tutarının, toplam bilanço içinde ve nazım hesaplarda izlenen varlıklar içindeki payı sırasıyla % 16, % 21’dir (31.12.2013: % 16, % 21). Nakdi, gayrinakdi ve toplam risklere göre Banka’nın en büyük kredi müşterileri arasında yer alan kuruluşlar faaliyet gösterdikleri sektörlerin önde gelen kuruluşları olup kullandıkları krediler sınai ve ticari faaliyet hacimleri ile orantılıdır. Kredilerin önemli bir bölümü proje bazında kullandırılmış, geri ödeme kaynakları bankacılık ilkeleri çerçevesinde analiz edilmiş ve tatmin edici bulunmuş, olası riskler tespit edilerek gerekli görülenler teminat altına alınmıştır. 7. Banka’ca üstlenilen kredi riski için ayrılan genel karşılık tutarı 2.328.896 TL’dir. 8. Banka nakdi ticari/kurumsal krediler, bireysel krediler ve kredi kartları için ayrı derecelendirme/skorlama modelleri uygulayarak kredi portföyünün kalitesini ölçmektedir. Derecelendirme/skorlama sonuçlarının temerrüt karakteristikleri dikkate alınarak “Güçlü”, “Standart” ve “Standart Altı” şeklinde sınıflandırılan dağılımı aşağıda gösterilmiştir. Borçluların yükümlülüklerini yerine getirme kapasitelerinin genellikle çok iyi olduğu krediler “Güçlü”, borçluların yükümlülüklerini zamanında yerine getirme kapasitelerinin makul olduğu krediler “Standart”, borçluların yükümlülüklerini zamanında yerine getirme kapasitelerinin düşük olduğu krediler “Standart Altı” olarak tanımlanmıştır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 109 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI ii) Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 gayrinakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam gayrinakdi kredi portföyü içindeki payı sırasıyla % 46, % 56’dır (31.12.2013: % 46, % 57). TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Cari Dönem Önceki Dönem Güçlü % 52,37 % 49,38 Standart % 37,28 % 37,02 Standart Altı % 6,72 % 4,71 Derecelendirme/Skorlama Yapılmayan % 3,63 % 8,89 Tablo davranış derecelendirme/skorlama sonuçlarını göstermektedir. 9. Yakın izlemedeki kredilerin teminatlarının net değerine, teminat türü ve risk eşlemesi ayrımında aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Cari Dönem Teminatın Türü Önceki Dönem Teminatın Net Değeri Kredi Bakiyesi Teminatın Net Değeri Kredi Bakiyesi Gayrimenkul İpoteği (*) 833.332 833.332 582.828 582.828 Taşıt Rehni 102.989 102.989 109.493 109.493 15.845 15.845 10.645 10.645 250.113 250.113 185.229 185.229 Maddi Teminat (Nakit karşılık, menkul kıymet rehni vb.) Maaş Rehni Çek/Senet Diğer (Kefalet, ticari işletme rehni, ihracat vesaiki vb.) 43.378 43.378 40.562 40.562 614.712 614.712 308.302 308.302 1.860.369 2.690.059 1.237.059 2.084.661 Teminatsız Toplam 829.690 847.602 Teminatların ekspertiz raporlarındaki rayiç değerlerinden, varsa üçüncü kişilere ait öncelikli ipotek ve/veya haciz tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net değerler, ipotek tutarı ve kredi bakiyesi ile karşılaştırılmış, karşılaştırma sonucunda tespit edilen en küçük değer net teminat değeri olarak dikkate alınmıştır. (*) 10. Takipteki kredilerin teminatlarının net değerine, teminat türü ve risk eşlemesi ayrımında aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Cari Dönem Teminatın Türü Gayrimenkul İpoteği (*) Önceki Dönem Teminatın Net Değeri Kredi Bakiyesi Teminatın Net Değeri Kredi Bakiyesi 278.642 278.642 354.879 354.879 Nakit Karşılık 157 157 Taşıt Rehni 49.746 49.746 53.749 53.749 Diğer (Kefalet, ticari işletme rehni, kıymetli evrak vb.) 50.947 50.947 23.247 23.247 Teminatların ekspertiz raporlarındaki rayiç değerlerinden, varsa üçüncü kişilere ait öncelikli ipotek ve/veya haciz tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net değerler, ipotek tutarı ve kredi bakiyesi ile karşılaştırılmış, karşılaştırma sonucunda tespit edilen en küçük değer net teminat değeri olarak dikkate alınmıştır. (*) 11. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış kredilerin yaşlandırma analizine aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem (*) 1-30 Gün (**) 31-60 Gün (***) 61-90 Gün (***) Toplam Verilen Krediler Kurumsal/Ticari Krediler Tüketici Kredileri Kredi Kartları Toplam 255.992 46.517 29.711 332.220 111.010 38.005 14.614 163.629 458.529 127.508 55.121 641.158 825.531 212.030 99.446 1.137.007 Vadesi geçmemiş veya 31 günden az geçmiş olmakla birlikte yakın izlemede sınıflanan kredi bakiyesi 1.702.297 TL’dir. İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 414.283 TL ve 1.025.345 TL’dir. (***) İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 310.158 TL ve 366.128 TL’dir. (*) (**) Önceki Dönem (*) 1-30 Gün (**) 31-60 Gün (***) 61-90 Gün (***) Toplam 197.912 43.257 21.287 262.456 81.125 29.178 13.501 123.804 499.098 118.302 53.962 671.362 778.135 190.737 88.750 1.057.622 Verilen Krediler Kurumsal/Ticari Krediler Tüketici Kredileri Kredi Kartları Toplam Vadesi geçmemiş veya 31 günden az geçmiş olmakla birlikte yakın izlemede sınıflanan kredi bakiyesi 1.292.022 TL’dir. İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 393.028 TL ve 705.078 TL’dir. (***) İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 213.285 TL ve 299.867 TL’dir. (*) (**) 110 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor 12. Önemli Bölgelerdeki Önemlilik Arz eden Risklere İlişkin Profil: Cari Dönem Risk Sınıfları (*) Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar Toplam Yurt içi 64.744.865 Avrupa Kıyı Birliği OECD Bankacılığı (**) Ülkeleri Ülkeleri Bölgeleri ABD, Kanada 10 İştirak, Bağlı Ortaklık ve Dağıtılmamış Diğer Birlikte Kontrol Varlıklar/ Ülkeler Edilen Ortaklıklar Yükümlülükler (***) Toplam 55.168 64.800.043 39.787 6 39.793 152.807 11 152.818 1.660 2.521.085 4.453.561 104.523.268 578.329 44.095.141 17.534 12.880.577 558.612 17.529.407 40.521 34 13.323 5.264.743 252.310.292 5.104.972 1.660 374.318 1.384 1.621 27.900 23.657 20 3.986 12 2.517 383.838 380.216 530.807 10.388 1.990.500 1.225 556.405 2.488 20 1.185 51.577 8.287.887 107.127.526 44.671.946 110.641 102 203.011 395.522 3.446.651 13.038.213 558.780 17.749.443 410.934 9.658.887 10.069.821 410.934 14.923.630 271.762.673 Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir. (**) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri (***) Tutarlı bir esasa göre bölümlere dağıtılamayan varlık ve yükümlülükler (*) (*) Yurt içi ABD, Kanada İştirak, Bağlı Ortaklık ve Dağıtılmamış Diğer Birlikte Kontrol Varlıklar/ Ülkeler Edilen Ortaklıklar Yükümlülükler (**) Toplam 58.963.276 58.963.276 58.799 58.799 211.837 106 9 1.015 4.824.620 2.713.392 92.174.171 765.401 37.582.266 32.228 11.153.523 437.510 15.179.195 211.846 26.787 58 12.968 5.644.660 226.229.963 3.551.849 1.121 101.838 1.194 1.384 21.954 25 3.692 8 1.304 3 1 109.420 21.983 20.339 181.890 8.649 1.322.086 1.174 460.691 2.164 1 755 7.842.079 94.293.455 38.077.768 59.555 67 194.358 33.082 2.218.656 11.245.721 437.647 15.388.581 359.208 7.401.563 7.760.771 359.208 13.046.223 239.925.724 AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri Tutarlı bir esasa göre bölümlere dağıtılamayan varlık ve yükümlülükler (**) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 111 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Önceki Dönem Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar Toplam Avrupa Kıyı Birliği OECD Bankacılığı Ülkeleri Ülkeleri (*) Bölgeleri TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor 13. Sektörlere veya karşı taraflara göre risk profili: Cari Dönem Banka (1) (2) (3) 685 685 (4) (5) (6) (7) (8) 166 750.618 1.162.583 166 527.050 992.814 22.472 135.159 Sektörler/Karşı Taraflar (*) Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi 121 201.096 34.610 64.986 42.518.677 6.381.373 2.269.117 277.002 1.462 24.864.828 5.973.203 Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su 121 İnşaat Hizmetler 15.384.732 131.168 1.583 13.858.637 3.849.778 46.864.815 19.909.634 Toptan ve Perakende Ticaret 99 19.047.714 11.966.088 Otel ve Lokanta Hizmetleri 43 3.552.798 904.268 Ulaştırma Ve Haberleşme 215 7.745.725 3.880.578 Mali Kuruluşlar 23.605.758 63.524 75.121 23.605.758 21 1.660 4.709.020 198.118 Gayrimenkul ve Kira. Hizm. 226 8.316.419 1.301.018 Serbest Meslek Hizmetleri 52.554 1.978.281 965.670 Eğitim Hizmetleri 12.169 681.744 178.321 9.794 833.114 515.573 Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer 41.194.285 38.987 10.962 Toplam 64.800.043 39.793 152.818 Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (3) İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (4) Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (5) Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (6) Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (7) Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar (8) Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar (9) Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar (10) Tahsili gecikmiş alacaklar (11) Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar (12) İpotek teminatlı menkul kıymetler (13) Menkul kıymetleştirme pozisyonları (14) Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar (15) Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar (16) Diğer alacaklar (*) Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir (1) (2) 112 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 1.660 8.234.782 1.660 8.234.782 53.105 3.134.779 13.368.578 8.287.887 107.127.526 44.671.946 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor TP YP Toplam 43.907 1.672.817 343.082 2.015.899 42.193 1.468.180 149.328 1.617.508 708 1.119 156.635 4.392 161.027 770 293 595 48.002 189.362 237.364 176.084 61.088 78.478 16.977.446 32.303.361 49.280.807 3.348 2.622 6.390 577.045 1.981.434 2.558.479 168.786 57.455 70.191 14.304.565 16.831.360 31.135.925 (9) (10) (11) 50.794 7.146 48.455 6.145 1.569 (12) (13) (14) (15) (16) 3.950 1.011 1.897 2.095.836 13.490.567 15.586.403 83.766 39.286 36.123 9.756.332 8.112.841 17.869.173 1.054.343 158.520 469.593 65.806.376 34.567.850 100.374.226 439.907 102.163 163.847 23.318.050 8.401.768 31.719.818 71.118 3.539 32.195 1.578.755 2.985.206 4.563.961 174.660 13.270 85.707 5.576.212 6.323.943 11.900.155 16.331 1.003 8.179 28.636.568 8.138.304 36.774.872 131.544 26.844 68.296 3.095.709 6.748.638 9.844.347 149.063 7.318 69.837 1.985.014 1.237.709 3.222.723 15.564 1.748 14.704 579.685 324.565 904.250 56.156 2.635 26.828 1.036.383 407.717 1.444.100 11.673.226 292.740 17.121.342 410.934 14.923.630 93.326.787 8.895.781 102.222.568 13.038.213 558.780 17.749.443 410.934 14.923.630 187.539.758 84.222.915 271.762.673 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 113 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor 14. Vade Unsuru Taşıyan Risklerin Kalan Vadelerine Göre Dağılımı: Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar Toplam 1 ay 1–3 ay 490.220 800 1.542 782.747 1.851 5.752 266 530.185 8.574.737 5.583.696 421.449 1.061.824 16.962.507 2.627.181 6.182.528 7.941.549 275.730 620.828 18.140.378 Cari Dönem Vadeye Kalan Süre 3–6 ay 6–12 ay 1.392.539 1.502 9.143 694 704.954 10.246.622 6.005.987 604.964 1.564.111 20.530.516 1 yıl üzeri Toplam 1.264.085 37.572.830 41.502.421 1.851 32.237 38.241 57.372 65.424 139.233 174 526 1.660 538.497 3.662.718 8.063.535 19.891.360 59.434.518 104.329.765 9.332.720 9.376.627 38.240.579 1.184.214 10.582.337 13.068.694 3.700.559 10.798.982 17.746.304 35.970.832 131.526.199 223.130.432 15. Risk Sınıflarına İlişkin Bilgiler: Kredi Riskine Esas Tutar hesaplamalarında, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin altıncı maddesinde belirtilen risk sınıflarına ilişkin risk ağırlıklarının belirlenmesinde, Fitch Ratings derecelendirme kuruluşunun uluslararası derecelendirme notları esas alınmaktadır. “Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar” risk sınıfında değerlendirilen yurtdışında yerleşik bankalardan olan alacakların ve “Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar” risk sınıfında değerlendirilen merkezi yönetimlerden olan alacakların tabi olacağı risk ağırlıkları derecelendirme notları çerçevesinde belirlenirken; yurtiçinde yerleşik bankaların derecelendirilmemiş olarak kabul edilmesi dolayısıyla, söz konusu bankalardan olan alacaklara döviz cinsine ve kalan vadesine göre risk ağırlığı uygulanmaktadır. Alacağa özgü bir derecelendirme yapılmış ise, söz konusu alacağa uygulanacak olan risk ağırlığının tespit edilmesinde, ilgili kredi derecelendirme notu kullanılmaktadır. Hesaplamalarda kullanılan derecelendirme notlarının Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik ekinde belirtilen kredi kalitesi kademelerine eşleştirilmesine ilişkin tabloya aşağıda yer verilmektedir. Kredi Kalitesi Kademesi Derece Notu 1 AAA ile AA- 2 A+ ile A- 3 BBB+ ile BBB- 4 BB+ ile BB- 5 B+ ile B- 6 CCC+ ve aşağısı Alım satım hesaplarına dahil edilmeyen kalemler için görevlendirilen kredi derecelendirme ve ihracat kredi kuruluşu bulunmamaktadır. Risk Ağırlığına Göre Risk Tutarları: Risk Ağırlığı Kredi Riski Azaltımı Öncesi Tutar Kredi Riski Azaltımı Sonrası Tutar %0 59.143.565 61.296.055 % 10 % 20 % 50 % 75 % 100 % 150 % 200 % 250 % 1250 3.430.603 28.387.352 42.125.054 120.274.837 4.331.036 13.312.898 757.328 3.424.975 28.367.558 41.748.895 118.544.918 4.325.984 13.296.960 757.328 Özkaynaklardan İndirilenler 424.076 424.076 16. Önemli Sektörlere veya Karşı Taraf Türüne Göre Muhtelif Bilgiler 1 1.1 1.2 1.3 2 2.1 2.2 2.3 3 4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 5 6 Önemli Sektörler/Karşı taraflar Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma Ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Değer Kaybına Uğramış 38.191 31.044 5.304 1.843 399.812 61.738 334.749 3.325 343.581 650.702 423.559 21.211 60.686 8.407 88.355 35.451 4.609 8.424 988.285 2.420.571 Krediler Tahsili Gecikmiş(*) 19.501 18.048 1.295 158 93.033 4.038 86.219 2.776 72.576 174.240 102.926 9.197 26.878 1.016 12.466 13.613 5.065 3.079 777.657 1.137.007 Değer Ayarlamaları(**) 450 404 31 15 3.540 112 3.364 64 2.602 9.330 4.723 583 2.347 23 785 467 152 250 91.659 107.581 Karşılıklar(***) 31.045 24.899 4.596 1.550 338.724 59.116 277.294 2.314 304.295 492.182 321.396 17.672 47.416 7.404 61.511 28.133 2.861 5.789 695.545 1.861.791 90 güne kadar gecikmiş kredileri ifade etmektedir. İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup, söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 724.441 TL ve 1.391.473 TL’dir. Tahsili gecikmiş krediler için ayrılan genel karşılıkları ifade etmektedir. (***) Değer kaybına uğramış krediler için ayrılan özel karşılıkları ifade etmektedir. (*) (**) 114 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor 17. Değer Ayarlamaları ve Kredi Karşılıkları Değişimine İlişkin Bilgiler Açılış Bakiyesi Dönem İçinde Ayrılan Karşılık Tutarları 1 Özel Karşılıklar 1.800.145 914.617 Karşılık İptalleri Diğer Ayarlamalar -852.971 Kapanış Bakiyesi 1.861.791 2 Genel Karşılıklar 1.972.588 356.384 -76 2.328.896 III. Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar 1. Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar: Banka’nın maruz kaldığı piyasa riski, uluslararası uygulamalara paralel olarak oluşturulmuş ülke mevzuatında yer alan, Standart Metot ve Riske Maruz Değer (RMD) olarak bilinen iki farklı yöntem kullanılarak ölçülmekte ve izlenmektedir. Bu kapsamda kur riski piyasa riskini oluşturan en önemli unsur olarak ortaya çıkmaktadır. Standart Metot kullanılarak gerçekleştirilen piyasa riski hesaplamaları ay sonları itibarıyla gerçekleştirilmekte, ölçüm sonuçları yasal raporlamaya konu edilmesinin yanı sıra Banka Üst Düzey Yönetimi’ne raporlanmaktadır. Piyasa riskini ölçme ve izlemenin, Standart Yönteme alternatif yolu olarak RMD Yöntemi kullanılmakta ve maruz kalınan piyasa riski, faiz, kur ve hisse senedi pozisyon riski ayrımında günlük olarak ölçülmekte ve Banka içi raporlamaya konu edilmektedir. İzleyen günün olabilecek en büyük kayıp tutarını tahmin etmeye dayalı olan RMD yönteminin içerdiği tahminlerin sağlığını test etmeye yönelik Geriye Dönük Testler de günlük olarak yerine getirilmektedir. Olağan piyasa koşulları altında Banka portföyünün piyasa değerinde meydana gelebilecek değer kaybını ölçmekte olan RMD yöntemini destekleyici mahiyette senaryo analizleri gerçekleştirilmekte, geleceğe ilişkin öngörüler ve geçmişte yaşanan kriz koşulları doğrultusunda geliştirilen senaryoların Banka’nın portföy değeri üzerindeki olası etkileri belirlenerek ulaşılan sonuçlar Üst Düzey Yönetime raporlanmaktadır. Banka aktif-pasif yönetimi riski politikası çerçevesinde piyasa riskinin yönetimine ilişkin belirlenen limitler Risk Komitesi tarafından izlenmekte ve piyasa koşulları doğrultusunda gözden geçirilmektedir. Aşağıdaki tabloda “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” kapsamında “Standart Metot ile Piyasa Riski Ölçüm Yöntemi”ne göre gerçekleştirilen 31.12.2014 tarihi itibarıyla piyasa riski hesaplamasının ayrıntıları yer almaktadır. 1.a. Piyasa riskine ilişkin bilgiler: Tutar (I) Genel Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot 27.599 (II) Spesifik Risk İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot 3.440 Menkul kıymetleştirme Pozisyonlarına İlişkin Spesifik Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot (III) Kur Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot 383.695 (IV) Emtia Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot 25.597 (V) Takas Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot (VI) Opsiyonlardan Kaynaklanan Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot 969 (VII) Karşı Taraf Kredi Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot 55.064 (VIII) Risk Ölçüm Modeli Kullanan Bankalarda Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü (IX) Piyasa Riski İçin Hesaplanan Toplam Sermaye Yükümlülüğü (I+II+III+IV+V+VI+VII) 496.364 (X) Piyasa Riskine Esas Tutar (12,5 x VIII) ya da (12,5 x IX) 6.204.550 1.b. Dönem içerisinde ay sonları itibarıyla hesaplanan piyasa riskine ilişkin ortalama piyasa riski tablosu: Cari Dönem En Düşük (*) Ortalama En Yüksek (*) En Düşük (*) 36.392 35.323 48.179 38.951 35.383 52.533 5.514 6.274 5.848 6.645 5.616 5.646 313.934 392.592 289.407 202.401 285.802 112.206 Emtia Riski 24.721 25.567 1.329 22.407 44.956 24.750 Takas Riski 445 1.921 603 422 361 952 2.282 762 4.707 Hisse Senedi Riski Kur Riski Opsiyon Riski Karşı Taraf Kredi Riski Toplam Piyasa Riskine Esas Tutar 1.942 1.092 63.835 50.832 48.576 46.010 53.272 39.126 5.584.788 6.396.000 4.952.650 3.991.238 5.327.663 2.991.613 Toplam Piyasa Riskine Esas Tutar’ın en yüksek ve en düşük olduğu aylardaki piyasa riski bileşenleri sunulmaktadır. 2. Karşı Taraf Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar: Alım-satım hesaplarında izlenen türev ve repo işlemleri gibi her iki tarafa da yükümlülük getiren işlemlerden kaynaklanan karşı taraf kredi riski, 28.06.2012 tarih ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik Ek-2” hükümleri çerçevesinde hesaplanmaktadır. Karşı taraf kredi riskinin hesaplanmasında türev işlemler için gerçeğe uygun değerine göre değerleme yöntemi uygulanmaktadır. Türev işlemlere ilişkin risk tutarının hesaplanmasında, potansiyel kredi risk tutarları ile pozitif yenileme maliyetlerinin toplamı alınmaktadır. Potansiyel kredi risk tutarlarının hesaplanmasında, sözleşme tutarları düzenlemede yer verilen oranlar ile çarpılmaktadır. Türev işlemlerin yenileme maliyetleri ise ilgili sözleşmelerin gerçeğe uygun değerine göre değerlemesi ile elde edilmektedir. Banka’nın maruz kaldığı karşı taraf kredi riski, genel kredi limit tahsis ve teminatlandırma prensipleri çerçevesinde yönetilmektedir. Bankalarla yapılan türev işlemler nedeniyle maruz kalınan kredi riskinin büyük bölümü, ilgili taraflarla karşılıklı olarak imzalanan anlaşmalar çerçevesinde günlük teminat takasına tabi tutulmakta, bu suretle maruz kalınan karşı taraf kredi riski azaltılmaktadır. Diğer taraftan sermaye yeterliliği mevzuatı kapsamında karşı taraf kredi riskinin hesaplanmasında, bu türden anlaşmaların risk azaltıcı etkisi dikkate alınmamaktadır. Alım-satım hesapları kapsamında Banka tarafından kredi türevleri ile alınan veya satılan herhangi bir koruma bulunmamaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 115 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI En Yüksek (*) Faiz Oranı Riski (*) Önceki Dönem Ortalama TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Karşı Taraf Riskine İlişkin Nicel Bilgiler (31.12.2014) Tutar 58.965 386.624 24.559 Faiz Oranına Dayalı Sözleşmeler Döviz Kuruna Dayalı Sözleşmeler Emtiaya Dayalı Sözleşmeler Hisse senedine Dayalı Sözleşmeler Diğer Pozitif Gerçeğe Uygun Brüt Değer Netleştirmenin Faydaları Netleştirilmiş Cari Risk Tutarı Tutulan Teminatlar Türevlere İlişkin Net Pozisyon 630.707 1.100.855 IV. Operasyonel Riske İlişkin Açıklamalar Operasyonel risk sermaye gereksinimi, ülke mevzuatındaki uygulamaya paralel olarak, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine ilişkin Yönetmelik’in 24. maddesi uyarınca Temel Gösterge Yöntemi kullanılarak yılda bir defa hesaplanmaktadır. 31.12.2014 itibarıyla operasyonel riske esas tutar 14.140.956 TL seviyesinde olup, hesaplamaya ilişkin bilgilere aşağıda yer verilmektedir. Temel gösterge yönteminin kullanılması durumunda aşağıdaki tabloda yer alan bilgiler Brüt Gelir Operasyonel Riske Esas Tutar (Toplam*12,5) 2ÖD Tutar 6.225.680 1ÖD Tutar 7.682.384 CD Tutar 8.717.467 Toplam/Pozitif BG yılı sayısı 3 Oran (%) 15 Toplam 1.131.277 14.140.956 V. Kur Riskine İlişkin Açıklamalar Banka’nın maruz kaldığı kur riski, yabancı para cinsinden ve yabancı paraya endeksli varlıkları ile yabancı para cinsinden yükümlülükleri arasındaki farka bağlı olarak şekillenmektedir. Öte yandan, farklı döviz cinslerinin birbirlerine kıyasla gösterdikleri değer değişimi de kur riskinin bir diğer boyutu olarak ortaya çıkmaktadır. Kur riski, Banka risk politikalarının bir parçası olarak oluşturulan dahili kur riski limitleri dikkate alınarak yönetilmektedir. Yasal yükümlülükler arasında yer alan YP Net Genel Pozisyon/ Özkaynak Rasyosu’nun çizdiği temel sınırlar ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenen dahili kur riski limitleri çerçevesinde, periyodik olarak toplanan Aktif-Pasif Komitesi ve Aktif-Pasif Birimi tarafından kur ve parite riskinden korunmaya yönelik kararlar alınmakta ve alınan kararlar titizlikle uygulanmaktadır. Kur riskinin ölçümünde, yasal raporlamada kullanılan Standart Metot ile Riske Maruz Değer (RMD) Yöntemi kullanılmaktadır. Standart Metot kapsamında yapılan ölçümler aylık bazda gerçekleştirilmekte ve kur riskinden kaynaklanan sermaye gereksiniminin belirlenmesine dayanak teşkil etmektedir. Tarihsel ve Monte Carlo simülasyon yöntemleri kullanılarak, RMD hesaplamaları kapsamında yapılan kur riski ölçümleri ise günlük bazda yerine getirilmektedir. Öte yandan, RMD kapsamında yapılan hesaplamaları destekleyici mahiyette senaryo analizleri gerçekleştirilmektedir. Kur riskine yönelik olarak yapılan ölçüm sonuçları Banka Üst Düzey Yönetimine raporlanmakta, piyasa gelişmeleri ve ekonomik durum göz önüne alınarak maruz kalınan kur riski sürekli olarak izlenmektedir. Finansal Tablo Tarihindeki ve Söz Konusu Tarihten Önceki Son 5 İş Günü İtibarıyla Bankaca İlan Edilen Gişe Döviz Alış Kurları: Tarih 31.12.2014 30.12.2014 29.12.2014 26.12.2014 25.12.2014 24.12.2014 USD 2,3140 2,3053 2,2973 2,2963 2,2963 2,2983 EURO 2,7999 2,8049 2,8004 2,7953 2,8132 2,8021 Banka’nın Cari Döviz Alış Kurunun Finansal Tablo Tarihinden Geriye Doğru Son Otuz Günlük Basit Aritmetik Ortalama Değeri: USD: 2,2723 TL EURO: 2,7962 TL Kur riskine duyarlılık: Banka’nın, döviz kurlarındaki olası bir değişime olan duyarlılığı analiz edilmiştir. Aşağıda sonuçlarına yer verilen söz konusu analizde USD, EUR, GBP ve CHF kurlarında % 10’luk bir değişim öngörülmüş olup, anılan değişim oranı Banka’nın iç raporlarında kullanılan orandır. Döviz Kurundaki % Değişim USD % 10 artış % 10 azalış EURO % 10 artış % 10 azalış GBP % 10 artış % 10 azalış CHF % 10 artış % 10 azalış (*) Vergi etkisi düşülmeden önceki değerleri ifade etmektedir. 116 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Kar/Zarar Üzerindeki Etki (*) Cari Dönem Önceki Dönem 75.641 14.050 -75.641 -14.050 -348.719 -240.107 348.719 240.107 -69.378 26.043 69.378 -26.043 -55.085 -42.646 55.085 42.646 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Kur riskine ilişkin bilgiler: Cari Dönem EURO USD Diğer YP Toplam Varlıklar 3.992.617 11.907.286 3.976.133 19.876.036 Bankalar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. 228.458 582.466 450.379 1.261.303 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar (1) 102.981 437.269 540.250 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Krediler (2) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 634.440 6.587.251 16.034.099 41.507.901 285.945 7.221.691 1.816.338 59.358.338 130.366 416.311 19.023 25.726 6.258 51.007 492 94 2.126 2.712 Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Maddi Duran Varlıklar (1) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (1) Diğer Varlıklar (1) Toplam Varlıklar 121.433 282.011 26.487 429.931 21.419.488 61.330.004 6.408.087 89.157.579 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı (3) Para Piyasalarına Borçlar Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler (4) Muhtelif Borçlar 910.047 2.079.775 508.169 3.497.991 21.603.572 30.117.230 5.346.831 57.067.633 179.342 2.737.339 5.939.564 11.859.098 2.960 17.801.622 2.916.681 18.017 14.862.394 27.698 14.908.109 248.225 196.277 35.124 479.626 Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Diğer Yükümlülükler (1) 403.284 1.313.508 18.075 1.734.867 Toplam Yükümlülükler 29.302.051 63.165.621 5.938.857 98.406.529 Net Bilanço Pozisyonu -7.882.563 -1.835.617 469.230 -9.248.950 Net Nazım Hesap Pozisyonu 4.449.669 2.647.966 -1.441.280 5.656.355 9.006.701 12.848.651 765.352 22.620.704 Türev Finansal Araçlardan Borçlar (5) 4.557.032 10.200.685 2.206.632 16.964.349 Gayrinakdi Krediler 7.782.686 16.465.152 903.174 25.151.012 Toplam Varlıklar 24.678.553 49.875.049 5.208.699 79.762.301 Toplam Yükümlülükler 31.869.154 46.729.872 5.701.754 84.300.780 -4.538.479 Türev Finansal Araçlardan Alacaklar (5) Önceki Dönem Net Bilanço Pozisyonu -7.190.601 3.145.177 -493.055 Net Nazım Hesap Pozisyonu 4.849.740 -2.733.080 370.169 2.486.829 11.027.720 8.671.467 2.196.777 21.895.964 Türev Finansal Araçlardan Borçlar 6.177.980 11.404.547 1.826.608 19.409.135 Gayrinakdi Krediler 7.498.203 14.182.117 874.592 22.554.912 Türev Finansal Araçlardan Alacaklar “Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak Standart Oranının Bankalarca Konsolide ve Konsolide Olmayan Bazda Hesaplanması ve Uygulanması Hakkında Yönetmelik” hükümleri gereğince; aktifte Türev Finansal Araçlar Kur Gelir Reeskontları (260.234 TL), Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri (8.996 TL), Maddi Olmayan Duran Varlıklar (886 TL), Ertelenmiş Vergi Varlığı (478 TL), Peşin Ödenmiş Giderler (36.081 TL); pasifte ise Türev Finansal Araçlar Kur Gider Reeskontları (267.891 TL), Genel Karşılıklar (6.449 TL) ile Özkaynaklar (328.710 TL) kur riski hesaplamasında dikkate alınmamıştır. (2) Söz konusu tutarlara TP hesaplarda takip edilen dövize endeksli krediler de dahil edilmekte olup, toplam 4.446.960 TL tutarındaki söz konusu kredilerin 2.830.794 TL’si USD’ye, 1.584.960 TL’si EURO’ya, 3.702 TL’si CHF’ye, 5.513 TL’si GBP’ye, 21.981 TL’si Yen’e, 10 TL’si ise CAD’ye endekslidir. (3) Söz konusu kaleme 2.759.546 TL tutarındaki kıymetli maden depo hesapları dahildir. (4) Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (5) Yukarıda belirtilen Yönetmelik’te yer alan vadeli döviz alım ve vadeli döviz satım taahhütleri tanımları kapsamındaki türev işlemler dikkate alınmıştır. (1) Faiz oranı riski, faiz oranlarında meydana gelen dalgalanmaların, Banka’nın faize duyarlı varlık, yükümlülük ve bilanço dışı işlemleri üzerinde meydana getirebileceği değer düşüşü olarak tanımlanmaktadır. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz riskinin ölçümünde standart faiz şoklarının Banka’nın bilanço içi ve dışı faize duyarlı hesaplarının ekonomik değerleri üzerindeki etkisini dikkate alan bir yaklaşım kullanılırken, alım-satım hesaplarında izlenen faize duyarlı finansal enstrümanlara ilişkin faiz riski ise piyasa riski kapsamında değerlendirilmektedir. Faiz oranı riskinin Banka’nın varlık ve yükümlülükleri üzerindeki olası etkileri, piyasa gelişmeleri, genel ekonomik durum ve beklentiler paralelinde Aktif-Pasif Komitesi’nde ele alınmakta, gerektiğinde riskin azaltılmasına yönelik önlemlere başvurulmaktadır. Banka’nın piyasa riskine maruz varlık ve yükümlülükleri dışında kalan bilanço içi ve dışı faize duyarlı hesapları, Yönetim Kurulu tarafından aktif–pasif yönetimi riski politikası çerçevesinde belirlenmiş bulunan yapısal faiz oranı riskinin özkaynağa oranı üzerindeki limitler ile izlenmekte ve kontrol edilmektedir. Ayrıca söz konusu riskin yönetilmesinde ortalama vade açıklarının seyri ile tarihsel veriler ve beklentiler doğrultusunda oluşturulan senaryo analizlerinden de yararlanılmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 117 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI VI. Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Faiz oranı duyarlılığı: Bu bölümde Banka’nın gerek alım-satım hesapları gerekse bankacılık hesaplarında izlenen tüm varlık ve yükümlülüklerinin faiz oranlarındaki olası değişim karşısındaki duyarlılığı bütüncül bir yaklaşımla analize konu edilmiştir. Söz konusu analiz yıl sonu itibarıyla gerçekleşen vade yapısı ve bakiyelerin tüm yıl boyunca aynı kaldığı varsayımı altında YP ve TP faiz oranlarında yaşanan birer puanlık değişimlerin bir yıllık süre zarfında Banka’nın gelir hesapları ile özkaynaklarını nasıl etkilediğini göstermektedir. Banka’nın faiz oranı duyarlılığının hesaplanması sırasında, piyasa değeri ile değerlenen aktif ve pasif kalemlerin kar/zararı; faiz oranlarının değişmemesi halinde portföyün bir sene sonraki muhtemel piyasa değeri ile faiz şoku sonrasında hesaplanan portföyün bir sene sonraki değeri arasındaki farka, ilgili portföyün faiz şoku sonrasında oluşan piyasa faiz oranlarından yenilenmesi veya yeniden fiyatlanması nedeniyle 1 senelik süre zarfında ilave olarak elde edilecek/mahrum kalınacak faiz gelirinin eklenmesi/düşülmesi suretiyle belirlenmektedir. Diğer taraftan, cari piyasa fiyatı ile değerlenmeyen varlık ve yükümlülüklere ilişkin kar/zarar hesaplaması yapılırken, sabit faizli varlık ve yükümlülüklerin vadelerinin sonunda, değişken faizli varlık ve yükümlülüklerin ise yeniden fiyatlama dönemleri sonunda, faiz şoku sonrasında oluşan piyasa faiz oranlarından yenileneceği varsayılmıştır. Bu kapsamda, raporlama tarihinde TP ve YP faiz oranlarında 1 puan artma/azalma olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda Banka’nın bir yıl sonraki karında ve özkaynağında meydana gelecek değişime aşağıda yer verilmiştir. Faiz Oranındaki Değişim (*) TP YP Kar/Zarar Üzerindeki Etki (**) Özkaynak Üzerindeki Etki (***) Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem 1 puan artış 1 puan artış -227.340 -194.306 -707.204 -480.678 1 puan azalış 1 puan azalış 268.144 205.131 769.977 512.920 (****) Faiz oranlarındaki değişimin enflasyon beklentisine de yansıdığı varsayılarak hesaplanmıştır. Yukarıda belirtilen kar/zarar ve özkaynak üzerindeki etkiler vergi etkisi düşülmeden önceki değerleri ile ifade edilmiştir. Kar/Zarar üzerindeki etki önemli ölçüde Banka’nın sabit faizli yükümlülüklerinin ortalama vadesinin sabit faizli varlıklarının ortalama vadesinden kısa olmasından kaynaklanmaktadır. (***) Özkaynak üzerindeki etki Banka’nın Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar kaleminde izlenmekte olan menkul kıymetlerinin gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanmaktadır. (****) Her iki dönemde de Libor oranlarının düşük seviyelerde seyretmesi nedeniyle, bazı vade dilimlerinde YP faiz oranlarına uygulanan negatif yönlü şok belirtilen oranların altında kalmıştır. (*) (**) a. Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla) : Cari Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam 21.500.034 24.606.706 Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. 3.106.672 Bankalar 717.566 49.094 109.817 1.739 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 335.008 386.705 375.316 132.071 8.468 515.005 1.393.221 687 1.238.255 87.709 39.289.961 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tut. Yatırımlar 5.198.759 6.313.786 8.810.139 9.769.971 9.109.597 23.735.735 29.595.834 34.687.158 54.112.227 13.581.068 40.639 352.297 895.947 12.221 Diğer Varlıklar 153.844 Toplam Varlıklar 33.288.223 162.256 155.874.278 1.301.104 13.914.606 36.697.716 44.878.377 64.028.229 22.699.133 14.068.450 36.180.297 237.771.975 Yükümlülükler 4.261.806 1.187.544 289.801 Diğer Mevduat Bankalar Mevduatı 67.513.785 24.037.158 5.752.606 1.082.397 Para Piyasalarına Borçlar 16.677.711 237.610 668.740 112.055 Muhtelif Borçlar 658.231 17.696.116 168.129 5.339.962 İhraç Edilen Menkul Değerler (*) 1.757.525 2.540.308 4.211.154 5.206.662 6.706.892 Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar 1.893.713 11.968.875 5.349.797 102.594 1.354.184 279.266 307.607 1.072.322 88.173 92.551.935 40.279.102 17.344.420 6.591.881 8.061.076 27.533.957 57.436.348 14.638.057 -59.263.712 -3.581.386 956.538 2.920.590 Diğer Yükümlülükler (**) Toplam Yükümlülükler Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon -58.307.174 -660.796 118 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 5.508.091 20.422.541 20.669.163 38.177.505 39.924.873 72.943.561 237.771.975 99.608.362 -36.763.264 -99.608.362 3.877.128 -554.525 -2.323.892 26.979.432 55.112.456 Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (**) Özkaynaklar toplamı faizsiz sütununda gösterilmiştir. (*) 6.397.382 28.767.863 127.153.809 -694.200 13.943.857 -36.763.264 -3.572.617 304.511 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla) : Önceki Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Bankalar 998.639 9.107 27.373 21.169 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 525.710 696.723 609.748 243.837 Faizsiz Toplam 23.027.535 23.027.535 Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. 126.708 471.322 1.527.610 832 2.203.558 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler 6.966.296 4.027.216 6.261.904 5.680.266 5.340.061 72.087 28.347.830 28.032.474 21.621.321 28.371.035 44.311.794 12.915.324 29.073 135.281.021 906.709 6.570.238 11.948.142 12.485.035 Vadeye Kadar Elde Tut. Yatırımlar 150.501 Diğer Varlıklar 536.893 Toplam Varlıklar 37.210.513 27.261.076 41.840.298 7.627.448 50.257.066 18.382.093 35.548.991 210.500.037 Yükümlülükler 3.067.789 329.471 301.182 Diğer Mevduat Bankalar Mevduatı 64.146.810 19.921.952 7.435.026 Para Piyasalarına Borçlar 19.851.877 418.461 645.940 Muhtelif Borçlar 1.269.975 Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar 4.560.018 356.791 Toplam Yükümlülükler 2.693.928 4.041.087 4.034.762 6.740.531 3.284.981 431.857 904.507 869.308 2.460.625 151.511 93.070.397 29.549.698 16.821.682 4.798.226 4.939.269 25.018.616 45.458.840 13.442.824 -55.859.884 -2.288.622 1.423.899 2.603.709 Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon 20.916.278 4.289.962 1.039.817 Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon 3.979.410 25.317.796 116.995.355 47.295 İhraç Edilen Menkul Değerler (*) Diğer Yükümlülükler (**) 280.968 173.771 4.337.257 13.079.569 15.921.894 31.432.039 35.270.274 61.320.765 210.500.037 83.920.280 -25.771.774 -83.920.280 4.027.608 -828.210 -2.689.164 -316.874 24.190.406 42.769.676 13.125.950 -25.771.774 193.360 EURO USD Yen TL % % % % Bankalar 0,14 0,52 7,06 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 1,93 4,05 4,82 Toplam Pozisyon -54.435.985 315.087 -3.834.248 Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (**) Özkaynaklar toplamı faizsiz sütununda gösterilmiştir. (*) b. Parasal finansal araçlara uygulanan ortalama faiz oranları: Cari Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez B. 1,51 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 4,61 4,53 Verilen Krediler 4,36 4,60 Vadeye Kadar Elde Tut. Yatırımlar 2,13 0,70 8,78 3,33 12,29 10,34 Bankalar Mevduatı 0,65 1,15 Diğer Mevduat 1,32 1,54 Para Piyasalarına Borçlar 1,60 1,05 10,14 0,02 7,03 9,95 Muhtelif Borçlar (*) İhraç Edilen Menkul Değerler (*) 1,94 4,57 Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 1,14 2,09 9,39 2,30 9,33 Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 119 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Yükümlülükler TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Önceki Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez B. Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tut. Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler (*) Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar (*) EURO % USD % Yen % TL % 0,15 3,15 0,27 4,59 4,60 3,95 1,29 4,23 4,41 0,05 3,39 8,09 11,61 11,83 1,83 2,03 1,56 0,86 2,08 1,20 0,05 6,65 6,38 7,45 1,35 5,25 2,01 4,86 12,02 8,40 7,35 2,49 Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. c. Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski: Bankacılık hesaplarında yer alan faiz getirili aktifler, faiz ödenen pasifler ve faize duyarlı türev işlemlerin yeniden fiyatlama dönemi ve faiz yapılanmalarındaki farklılıklar nedeniyle piyasa faiz oranlarında meydana gelen değişimlerin sermayeyi olumsuz etkileme riski olarak tanımlanan bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski; Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan politikalar dahilinde, Banka Aktif-Pasif Komitesi tarafından belirlenen stratejiler çerçevesinde yönetilmektedir. Bankacılık portföyüne ilişkin dahili risk limitlerine uyum Risk Yönetimi Bölümü ve Aktif-Pasif Komitesi tarafından yakından ve sürekli olarak izlenmekte, ölçüm sonuçları aylık periyotlarda Yönetim Kurulu’na raporlanmaktadır. Yasal mevzuat gereği bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski, 23.08.2011 tarih ve 28034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riskinin Standart Şok Yöntemiyle Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik kapsamında aylık bazda ölçülmekte ve takip edilmektedir. Söz konusu yöntem çerçevesinde hesaplanan kazanç ve kayıplar, bahse konu faiz değişimlerinin gerçekleşmesi halinde oluşacak kâr/zarardan ziyade, Bankanın varlık ve yükümlülüklerinin ekonomik değerlerindeki -piyasa koşulları çerçevesinde nakde çevrilmeleri halinde oluşacak- değişimleri ifade etmektedir. Bahse konu yönetmelik çerçevesinde yapılan hesaplamalarda, faiz değişimlerine duyarlılığı düşük olan ve asıl vadesi sözleşme vadesine göre uzun olan vadesiz mevduatlara ilişkin olarak davranışsal vade modellemesi yapılmaktadır. Çekirdek mevduat analizi olarak tanımlanan bahse konu çalışmalarda, tarihsel verilerden yola çıkılarak vadesiz mevduatların ne tutardaki bölümünün hangi vadede banka bünyesinde kalacağına yönelik hesaplamalar yapılmakta, bu analizler bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskinin sayısallaştırılmasında yasal hükümlere aykırılık teşkil etmeyecek şekilde girdi olarak kullanılmaktadır. Para Birimi TL TL EURO EURO USD USD Toplam (Negatif Şoklar İçin) Toplam (Pozitif Şoklar İçin) Uygulanan Şok (+/- x baz puan) (+) 500 (-) 400 (+) 200 (-) 200 (+) 200 (-) 200 Kazançlar/ Kayıplar -5.302.085 5.218.293 -102.844 120.664 -153.269 255.316 5.594.273 -5.558.198 Kazançlar/Özkaynaklar – Kayıplar/Özkaynaklar % -15,04 % 14,80 % -0,29 % 0,34 % -0,44 % 0,73 % 15,87 % -15,77 VII. Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Hisse Senedi Pozisyon Riskine İlişkin Açıklamalar a. İştirak ve bağlı ortaklık niteliğindeki hisse senedi yatırımlarına ilişkin muhasebe uygulamalarına Üçüncü Bölüm-III no.lu dipnotta yer verilmiştir. b. Hisse senedi yatırımlarının bilanço değeri, gerçeğe uygun değer ve borsada işlem görenler için, piyasa değeri gerçeğe uygun değerden önemli oranda farklı ise piyasa fiyatıyla yapılan karşılaştırma: Hisse Senedi Yatırımları Borsada İşlem Gören Hisse Senedi Yatırım Grubu A Bağlı Ortaklıklar Mali Bağlı Ortaklıklar Mali Olmayan Bağlı Ortaklıklar Borsada İşlem Görmeyen İştirakler Mali İştirakler Mali Olmayan İştirakler Bağlı Ortaklıklar Mali Bağlı Ortaklıklar Mali Olmayan Bağlı Ortaklıklar Bilanço Değeri Karşılaştırma Gerçeğe Uygun Değer 3.222.113 4.029.140 Piyasa Değeri 3.222.113 4.029.140 124.575 658.620 900.042 690.482 c. Hisse senedi yatırımlarına ilişkin gerçekleşmemiş kazanç veya kayıplar, yeniden değerleme değer artışları ile bunların ana ve katkı sermayeye dahil edilen tutarları: 1 2 3 4 Portföy Özel Serm. Yatırımları Borsada İşlem Gören Hisse Senetleri Diğer Hisse Senetleri Toplam 120 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Dönem İçinde Gerçekleşen Kazanç/Kayıp Yeniden Değerleme Değer Artışları Katkı Sermayeye Toplam Dahil edilen Gerçekleşmemiş Kazanç ve Kayıplar Ana Sermayeye Katkı Sermayeye Toplam Dahil Edilen Dahil Edilen 4.054.349 4.054.349 4.054.349 4.054.349 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor VIII. Likidite Riskine İlişkin Açıklamalar Likidite riski, uzun vadeli varlıkların kısa vadeli kaynaklarla fonlanmasının bir sonucu olarak ortaya çıkabilmektedir. Mevcut piyasa koşullarında varlık ve yükümlülükler arasındaki vade uyumunun tesis edilmesine yönelik azami özen gösterilmekte, özellikle daha uzun vadeli kaynak temin edilmesi yönünde stratejiler uygulanmaktadır. Banka’nın başlıca fon kaynağını mevduat oluşturmaktadır. Piyasa koşulları gereği ortalama mevduat vadesinin varlıklara kıyasla daha kısa olmasına karşın, geniş şube ağı ve istikrarlı çekirdek mevduat tabanı Banka’nın kaynak temininde en önemli güvencelerinden birini teşkil etmektedir. Öte yandan, orta ve uzun vadeli kaynak teminine yönelik olarak yurt dışı kuruluşlardan kredi temin edilmesi de söz konusu olmaktadır. Piyasa dalgalanmaları neticesinde ortaya çıkabilecek likidite ihtiyacının eksiksiz bir biçimde sağlanabilmesi amacıyla likit değerlerin muhafaza edilmesine özen gösterilmekte, bu kapsamdaki çalışmalar TP ve YP nakit akım projeksiyonları ile desteklenmektedir. TP ve YP mevduatın vade yapısı, maliyeti ve toplam tutarındaki gelişmeler günlük olarak takip edilmekte, söz konusu çalışmalar sırasında geçmiş dönemlerde yaşanan gelişmeler ve geleceğe yönelik beklentiler dikkate alınmaktadır. Yapılan nakit akım projeksiyonlarından hareketle çeşitli vadelerdeki fiyatlamaların farklılaştırılması suretiyle likidite ihtiyacının giderilmesine yönelik tedbirler alınmakta, ayrıca olağanüstü durumlarda ihtiyaç duyulabilecek likidite tahmin edilerek kullanılabilecek alternatif likidite kaynakları belirlenmektedir. Ayrıca, haftalık bazda yasal raporlamaya konu edilen ve raporlama tarihini izleyen 7 gün ve 31 gün için ayrı ayrı hesaplanan yabancı para ve toplam likidite yeterlilik rasyoları ile Banka’nın dahili olarak kurguladığı stres senaryolarına bağlı olarak hesaplanan likidite yeterlilik oranları, likidite riskinin yönetilmesinde etkin olarak kullanılmaktadır. Aktif- pasif yönetimi riski politikası çerçevesinde değerlendirilen, likidite riskinin yönetimine ilişkin belirlenen limitler Risk Komitesi tarafından izlenmekte, olumsuz piyasa koşulları gereği hızlı hareket edilmesini gerektiren olağanüstü durumlarda likidite riskine ilişkin acil durum aksiyon ve fonlama planı uygulanmaktadır. “Bankaların Likidite Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” gereğince 7 ve 31 günlük vadeler itibarıyla hesaplanan yabancı para ve toplam likidite yeterlilik oranlarının sırasıyla % 80 ve % 100’den az olmaması gerekmektedir. Yabancı para likidite yeterlilik oranı, yabancı para varlıkların yabancı para yükümlülüklere, toplam likidite yeterlilik oranı da toplam varlıkların toplam yükümlülüklere oranını ifade etmektedir. 2014 yılında gerçekleşen ortalama likidite yeterlilik oranına önceki dönem ile karşılaştırmalı olarak aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem Ortalama (%) Birinci Vade Dilimi (Haftalık) YP YP + TP 168,19 145,18 Önceki Dönem Ortalama (%) YP 149,64 İkinci Vade Dilimi (Aylık) YP YP + TP 127,64 109,12 Birinci Vade Dilimi (Haftalık) İkinci Vade Dilimi (Aylık) YP + TP 142,48 YP 103,54 YP + TP 107,25 Aktif ve pasif kalemlerin kalan vadelerine göre gösterimi: Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Varlıklar Toplam Varlıklar Önceki Dönem Toplam Aktifler Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 8.284.384 674.341 16.322.322 558.230 311.293 49.094 365.276 109.817 317.788 1.739 219.217 142.075 14.240.357 40.639 1.115.440 32.730.356 575.324 13.830.909 205.201 57.419 15.083.223 1.688.664 48.412.155 895.947 1.092 51.425.463 16.086.543 61.192.585 159.317 30.017 77.689.418 199.705 2.488.351 11.646.781 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Dağıtılamayan (*) 4.261.806 1.187.544 289.801 67.508.561 24.034.536 5.754.969 1.082.867 428.751 1.754.869 10.544.785 5.247.615 16.385.639 2.724 224.153 1.083.600 1.757.127 2.515.059 4.161.752 5.265.838 5.364.116 60.624 17.392 65.959 1.806.815 701.356 1.072.322 88.173 29.431.107 97.512.815 30.256.712 22.065.174 12.834.052 -17.784.326 -64.782.459 -15.173.489 29.360.289 64.855.366 24.681 20.597.650 15.151.141 35.773.472 658.231 28.772.876 15.677.094 30.615.185 12.706.949 25.623.095 94.120.219 23.845.066 -9.946.001 -63.505.034 -11.138.117 47.998.940 22.121.999 25.876.941 67.126.131 9.218.650 57.907.481 Toplam 24.606.706 1.393.221 1.238.255 39.289.961 558.780 155.874.278 1.301.104 12.864.482 14.068.450 13.423.262 237.771.975 9.415.908 26.357.564 6.397.382 127.153.809 20.669.163 17.696.116 20.422.541 5.508.091 36.256.207 39.924.873 36.256.207 237.771.975 -22.832.945 24.972.793 5.659.719 19.313.074 11.402.945 210.500.037 29.911.289 210.500.037 -18.508.344 2.693.143 6.722.765 Bilançoyu oluşturan aktif hesaplardan sabit kıymetler, iştirak ve bağlı ortaklıklar, ayniyat mevcudu, peşin ödenmiş giderler ve takipteki alacaklar gibi bankacılık faaliyetlerinin sürdürülmesi için gereksinim duyulan, kısa zamanda nakde dönüşme şansı bulunmayan diğer aktif nitelikli hesaplar ile bilançoyu oluşturan pasif hesaplardan borç niteliği taşımayan karşılıklar gibi diğer pasif hesaplar ve özkaynak toplamı “Dağıtılamayan” sütununda gösterilmektedir. (**) Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (*) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 121 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler (**) Muhtelif Borçlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı Vadesiz TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Aşağıdaki tabloda Banka’nın türev niteliğinde olmayan başlıca finansal varlık ve yükümlülüklerinin “TFRS 7” hükümleri doğrultusunda hazırlanan vade dağılımı yer almaktadır. Dağılım, Banka’nın varlık ve yükümlülüklerinin iskonto edilmeden, tahsil edilmesi ve ödenmesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu varlık ve yükümlülükler üzerinden alınacak ve ödenecek faizler tabloya dahil edilmiştir. Düzeltmeler sütunu, ilerleyen dönemdeki muhtemel nakit akımına sebep olan kalemi göstermektedir. İlgili varlık ve yükümlülüklerin bilançoda kayıtlı değerleri bu tutarları içermemektedir. Cari Dönem Sonu Varlıklar Alım Satım Amaçlı Fin. V. Bankalar Satılmaya Hazır Finansal V. Verilen Krediler(*) Vadeye Kadar Elde Tut. Yat. Yükümlülükler Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler (**) (*) Vadesiz 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 674.341 199.705 2.488.351 13.505 558.473 457.626 15.426.018 40.641 33.046 49.459 982.664 15.277.941 210.992 96.029 113.364 3.251.487 54.433.571 935.811 135.803 1.802 22.629.735 72.409.981 168.418 71.942.182 25.442.446 434.475 1.798.275 16.391.928 4.179 1.760.369 2.570.685 6.156.962 10.856.531 237.451 4.869.284 1.089.461 6.003.388 1.143.032 7.305.716 29.431.107 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Toplam Düzeltmeler Bilanço Değeri 306.804 1.397.439 26.279.731 53.800.948 17.211.353 177.247.215 1.355.862 41.858 4.218 14.510.987 21.931.717 54.758 264.946 1.393.221 39.289.961 155.315.498 1.301.104 134.062.158 22.247.528 17.776.590 7.591.308 24.097.362 510.967 1.578.365 80.474 3.674.821 133.551.191 20.669.163 17.696.116 20.422.541 Toplam Düzeltmeler Bilanço Değeri 1.265.542 1.529.433 19.127.387 41.285.876 14.132.153 153.427.056 8.231.490 374.557 1.823 12.938.046 18.583.682 604.042 890.985 1.527.610 28.347.830 134.843.374 7.627.448 121.445.132 16.512.490 21.008.687 15.884.243 470.367 590.596 92.409 2.804.674 120.974.765 15.921.894 20.916.278 13.079.569 28.421 3.154.859 Takipteki krediler (Net) tabloya dahil edilmemiştir. Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (**) Önceki Dönem Sonu Varlıklar Alım Satım Amaçlı Fin. V. Bankalar Satılmaya Hazır Finansal V. Verilen Krediler (*) Vadeye Kadar Elde Tut. Yat. Yükümlülükler Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler (**) (*) Vadesiz 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 2 652.317 72.087 6.731.535 6.428 817.647 795.859 13.060.967 3.327 23.718 9.170 924.026 12.029.857 837.842 198.843 28.103 4.789.300 43.044.772 6.132.573 540.117 22.196 15.577.217 64.427.772 1.257.748 67.356.660 20.405.566 424.628 1.172.886 19.589.631 96.033 1.035.839 1.290.308 7.873.928 9.121.167 253.132 3.125.617 185.883 4.550.715 623.117 5.551.020 25.623.095 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri 496.434 1.243.094 446.774 4.881.459 Takipteki krediler (Net) tabloya dahil edilmemiştir. Bilançoda s ermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (**) Aşağıdaki tablo, Banka’nın gayrinakdi kredilerinin kalan vadelerine göre dağılımını göstermektedir. Cari dönem Akreditifler Teminat Mektupları Kabul kredileri Diğer Toplam Vadesiz 3.249.711 20.355.616 37.324 7.934 23.650.585 1 Aya Kadar 302.441 438.422 191.461 1.879 934.203 1-3 Ay 822.863 1.633.485 538.702 15.291 3.010.341 3-12 Ay 2.771.409 5.944.960 438.740 12.886 9.167.995 1-5 Yıl 59.977 4.358.238 23.504 35.440 4.477.159 5 Yıl ve Üzeri Önceki dönem Akreditifler Teminat Mektupları Kabul kredileri Diğer Toplam Vadesiz 3.049.754 17.552.272 26.160 8.494 20.636.680 1 Aya Kadar 226.328 594.791 282.825 696 1.104.640 1-3 Ay 751.540 1.642.000 191.936 9.193 2.594.669 3-12 Ay 2.300.112 5.588.081 964.702 23.639 8.876.534 1-5 Yıl 93.515 3.404.725 29.323 50.312 3.577.875 5 Yıl ve Üzeri 884.223 690.667 1.574.890 728.988 492.728 1.221.716 Toplam 7.206.401 33.614.944 1.229.731 764.097 42.815.173 Toplam 6.421.249 29.510.857 1.494.946 585.062 38.012.114 Aşağıdaki tablo, Banka’nın türev niteliğinde olan finansal varlık ve yükümlülüklerinin kalan vadelerine göre dağılımını göstermektedir. Cari dönem Forward Sözleşmeleri Alım Forward Sözleşmeleri Satım Swap Sözleşmeleri Alım Swap Sözleşmeleri Satım Futures İşlemleri Alım Futures İşlemleri Satım Opsiyonlar Alım Opsiyonlar Satım Diğer Toplam 122 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 1 Aya Kadar 1.701.540 1.690.151 12.030.882 10.671.538 1-3 Ay 621.552 621.270 2.227.273 2.178.118 3-12 Ay 823.023 823.809 4.451.807 4.271.913 1-5 Yıl 495.025 505.445 11.006.407 10.875.880 5 Yıl ve Üzeri 1.319.368 1.314.392 1.457.576 30.185.447 1.541.247 1.566.608 445.229 9.201.297 990.593 980.431 175.687 12.517.263 396.894 396.890 574.458 574.458 23.676.541 6.881.192 2.866.138 2.866.138 Toplam 3.641.140 3.640.675 32.582.507 30.863.587 4.822.560 4.832.779 2.078.492 82.461.740 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Önceki dönem Forward Sözleşmeleri Alım Forward Sözleşmeleri Satım Swap Sözleşmeleri Alım Swap Sözleşmeleri Satım Futures İşlemleri Alım Futures İşlemleri Satım Opsiyonlar Alım Opsiyonlar Satım Diğer Toplam 1 Aya Kadar 1.931.447 1.938.462 9.363.548 9.279.628 1-3 Ay 929.102 945.983 4.703.135 4.670.697 3-12 Ay 1.563.470 1.566.678 3.701.449 3.682.428 1-5 Yıl 137.617 137.435 11.075.371 10.886.023 5 Yıl ve Üzeri 919.955 924.307 52.397 24.409.744 358 835.986 840.338 240.338 13.165.937 3.164.858 3.164.858 145.519 16.989.260 352.305 352.305 570.171 570.171 22.941.056 5.821.138 2.340.398 2.340.398 Toplam 4.561.636 4.588.558 31.183.901 30.859.174 358 5.843.275 5.851.979 438.254 83.327.135 IX. Menkul Kıymetleştirme Pozisyonlarına İlişkin Açıklamalar Bulunmamaktadır. X. Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Açıklamalar Banka, kredi riski azaltımına ilişkin hesaplamalarda 06.09.2014 tarih ve 29111 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kredi Riski Azaltımı Tekniklerine İlişkin Tebliğ çerçevesinde uygun olarak değerlendirilen finansal teminatları dikkate almaktadır. Bankanın sermaye yeterliliği hesaplamasında kullandığı temel finansal teminatlar TP ve YP mevduat rehinleridir. Risk Sınıfları Bazında Teminatlar: Tutar (*) Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar (*) 64.800.043 39.793 152.818 1.660 8.287.887 107.127.526 44.671.946 13.038.213 558.780 17.749.443 Finansal Teminatlar Diğer/Fiziki Teminatlar Garantiler ve Kredi Türevleri 44 4.974 2.005 1.829.436 477.836 18.838 20.995 410.934 14.923.630 Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir. XI. Risk Yönetim Hedef ve Politikalarına İlişkin Açıklamalar Bankacılık faaliyetlerinin yanı sıra, faaliyetlerin bütününü oluşturan grubun bir bütün olarak maruz kaldığı mali ve mali olmayan risklerin, bankacılığa özgü risk yönetimi ilkeleri ile birlikte grup risk yönetimi bakış açısıyla analizi, izlenmesi ve raporlanması gerekmektedir. Bu husus sadece bir yasal raporlama gereksinimi olmaktan öte günümüzde kurumsal yönetim için bir endüstri standardı haline gelmiş durumdadır. Risk yönetimi düzenlemeleri çerçevesinde örgütlenen ve kurum genelinde ortak bir risk kültürü oluşturulmasına hizmet eden risk yönetimi süreci; “iyi kurumsal yönetimi” ön plana alan, riski üstlenen icracı birimler ile dâhili denetim ve gözetim birimlerinin birbirinden bağımsızlığının tesis edildiği, riskin uluslararası düzenlemelerle uyumlu bir şekilde tanımlandığı ve bu çerçevede ölçüm, analiz, izleme, raporlama ve denetleme faaliyetlerinin yerine getirildiği bir yapıdadır. Banka’da risk yönetimi, Risk Yönetimi Bölümü önerilerinin de dikkate alınması suretiyle Yönetim Kurulu tarafından oluşturularak yürürlüğe konulan ve icrai birimler tarafından uygulanan yazılı standartları ihtiva eden risk politikaları çerçevesinde yürütülmektedir. Uluslararası uygulamalara paralel olarak yürürlüğe girmiş bulunan bu politikalar, risk yönetimi fonksiyonunun organizasyonunu ve kapsamını, risklerin ölçülme usullerini, risk yönetimi grubunun görev ve sorumluluklarını, risk limitlerinin saptanma usullerini, limit ihlallerinin giderilmesinde izlenecek yolları, çeşitli olay ve durumlarda verilmesi zorunlu onay ve teyitleri içeren genel nitelikli standartlardır. Ana risk türleri itibarıyla Banka’nın risk yönetim sisteminin kapsam ve içeriğine aşağıda yer verilmektedir. Kredi Riski Kredi riski, işlemin karşı tarafının, Banka ile yaptığı sözleşmenin gereklerine uymayarak, yükümlülüğünü kısmen ya da tamamen zamanında yerine getirememesinden dolayı karşılaşılabilecek durum olarak tanımlanmaktadır. Kredi riskinin yönetimi, kontrolü ve izlenmesine ilişkin metodoloji ve sorumluluklar ile kredi riski limitlerine ilişkin çerçeve kredi riski politikası ile çizilmiştir. Banka, sadece kredi ürünleriyle sınırlı kalmaksızın, tüm ürün ve faaliyetlerinin içerdiği kredi risklerinin tanımlanmasını, ölçülmesini ve yönetilmesini sağlar. Yönetim Kurulu, Banka’nın kredi riski politikalarını ve kredi riski stratejisini asgari olarak yıllık bazda gözden geçirir. Yönetim Kurulu’nca onaylanan kredi riski politikalarının uygulanmasından Üst Yönetim sorumludur. Kredilerin ve kredi riskinin bağımsız bir şekilde incelenmesi sonucunda ulaşılan tüm bulgular, Yönetim Kurulu ve Üst Yönetime düzenli olarak raporlanır. Kredi riskinin izlenmesi, kredi riskinin, işlem ve firma bazındaki değerlendirmelere ilaveten, bir bütün olarak vade, sektör, teminat, coğrafya, döviz cinsi, kredi türü, risk dereceleri gibi parametreler itibarıyla izlenmesini ve yönetilmesini içeren bir yaklaşımı ifade eder. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 123 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Risk yönetimi süreci ve bu süreçte yer alan fonksiyonlar Yönetim Kurulu’nun öncelikli sorumlulukları arasındadır. Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyet gösteren Risk Yönetimi Bölümü; Aktif-Pasif Yönetimi Riski Birimi, Kredi Riski ve Ekonomik Sermaye Birimi, Operasyonel Risk, Model Doğrulama ve İştirak Riski Birimi olarak örgütlenmiştir. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Banka kredi riskinin yönetiminde, yasal düzenlemelerle zorunlu tutulan limitlerin yanı sıra Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ve risk grupları, sektörler gibi unsurlar itibarıyla Banka’nın üstleneceği azami kredi riskini sınırlayan risk limitlerinden yararlanır. Bu limitler, risk temerküzü oluşturmayacak şekilde saptanır. Risk limitlerinin yasal limitlere kadar aşımı, istisna işlemi olarak kabul edilir. İstisna işlemine ilişkin yetki Yönetim Kurulu’na aittir. Risk limitlerinin aşımına ilişkin kontrollerin sonuçları ile bu limitlerle ilgili değerlendirmeler, İç Denetim ve Risk Yönetimi Grubunca Üst Yönetim ve Yönetim Kurulu’na sunulur. Banka, kredi riskinin yönetimi, kredilendirme kararlarının oluşturulması, kredilendirme sürecinin denetlenmesi ile kredi karşılıklarının ayrılması amaçlarına hizmet etmek üzere geliştirilen kredi karar destek sistemleri kullanır. Kredi karar destek sistemlerinin Banka’nın faaliyetlerinin yapısı, büyüklüğü ve karmaşıklığı ile uyumlu olup olmadığı hususu, İç Sistemler tarafından sürekli olarak incelenir. Kredi karar destek sistemleri Risk Komitesi değerlendirmesi ve Yönetim Kurulu onayını taşır. Aktif Pasif Yönetimi Riski Aktif pasif yönetimi riski; Banka’nın varlık, yükümlülük ve bilanço dışı işlemlerinden kaynaklanan tüm finansal risklerinin, etkin bir şekilde yönetilmemesi nedeniyle Banka’nın zarara uğrama riski olarak tanımlanmaktadır. Alım satım portföyünün piyasa riski, bankacılık portföyünün yapısal faiz oranı riski ile likidite riski, aktif pasif yönetimi riski kapsamında ele alınmaktadır. Aktif pasif yapısının oluşturulmasına ve yönetilmesine ilişkin tüm ilke ve esaslar ile tahsis edilecek sermayeye ilişkin “Risk İştahı” Yönetim Kurulu’nca belirlenir. Aktif pasif yönetimi riskinin, yasal mevzuatın öngördüğü sınırlarda ve tesis edilen risk limitlerine uygun olması birincil önceliktir. Risk limitleri; Banka’nın likiditesi, hedeflediği getiri düzeyi ile risk faktörlerindeki fiyat değişimlerine ilişkin genel beklentileri ve risk iştahı gözetilerek Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi, Banka sermayesinin optimum biçimde kullanıldığını takip etmek; bu amaçla, risklerin limitler karşısındaki durumunu kontrol etmek ve gerekli aksiyonların alınmasını sağlamakla yükümlüdür. Yönetim Kurulu tarafından belirlenen risk iştahı ve risk limitlerine uygun olarak politika metninde yer verilen çalışma esasları çerçevesinde aktif pasif riskinin yönetilmesinden Aktif Pasif Yönetimi Komitesi sorumludur. Aktif pasif yönetimi riskinin ölçülmesi, ölçüm sonuçlarının raporlanması ve risk limitlerine uygunluğun izlenmesi Risk Yönetimi Bölümü’nün sorumluluğundadır. Değişik senaryolar doğrultusunda, alınan riskin izleyeceği seyir incelenir. Ölçüm sonuçları bütünlük ve güvenilirlikleri açısından test edilir. Risk Yönetimi Bölümü tarafından, aktif pasif yönetimi riskine ilişkin bilgiler, Risk Komitesi’ne ve Denetim Komitesi aracılığıyla Yönetim Kurulu’na raporlanır. Aktif pasif yönetimine ilişkin süreçler ve politika hükümlerine uyum, iç denetim sistemince denetlenir. Söz konusu denetimin yürütülmesine, denetim sonuçlarının raporlanmasına ve denetimler sonucu saptanan hata ve noksanların giderilmesine yönelik eylem planlarının yerine getirilmesine ilişkin esaslar Yönetim Kurulu’nca belirlenir. Operasyonel Risk Operasyonel risk, “yetersiz veya başarısız iç süreçler, insanlar, sistemler, dış etkenler ya da yasal riskler nedeniyle ortaya çıkabilecek zarar etme olasılığı” olarak tanımlanır. Finansal riskler dışında kalan tüm riskler operasyonel risk kapsamında ele alınır. Çalışmalar; operasyonel risklerin belirlenmesi, tanımlanması, ölçülmesi, analiz edilmesi, izlenmesi, gerekli kontrollerin tesis edilmesi ve raporlanması ile operasyonel risk yönetimine ilişkin ülkemizdeki ve dünyadaki gelişmelerin izlenmesi, uygulanan teknik ve yöntemlerin geliştirilmesi, gerekli yasal raporlama, bildirim ve takip işlemlerinin yürütülmesinden oluşur. Konuyla ilgili çalışmalar Risk Yönetimi Bölümü tarafından yürütülür. Faaliyetler nedeniyle karşılaşılabilecek operasyonel riskler, “Banka Risk Kataloğu”nda tanımlanır ve türler itibarıyla sınıflandırılır. Banka Risk Kataloğu, karşılaşılabilecek tüm risklerin tanımlanması ve sınıflandırılmasında kullanılan temel belge niteliğinde olup, süreç ve faaliyetlerin niteliğinde meydana gelebilecek değişiklikler paralelinde güncellenir. Operasyonel risklerin ölçülmesi ve değerlendirilmesinde niteliksel ve niceliksel yöntemler bir arada kullanılır. Bu süreçte, “Etki-Olasılık Analizi”, “Kayıp Olay Veri Analizi”, “Risk Göstergeleri” yöntemlerinden elde edilen bilgilerden yararlanılır. Operasyonel risk için gereken sermaye düzeyinin belirlenmesinde asgari olarak yasal düzenlemelerde öngörülen yöntemler uygulanır. Operasyonel risk kapsamında değerlendirilen tüm riskler ile Banka’da meydana gelen operasyonel risk nitelikli kayıp olayları ve risk göstergeleri Risk Yönetimi Bölümü tarafından düzenli aralıklarla izlenir ve periyodik olarak Risk Komitesi’ne ve Yönetim Kurulu’na raporlanır. XII. Diğer Fiyat Risklerine İlişkin Açıklamalar Banka, Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem gören şirketlere olan yatırımlarından kaynaklanan hisse senedi fiyat riskine maruz kalmaktadır. Hisse senetleri daha ziyade yatırım amacıyla edinilmektedir. Raporlama tarihi itibarıyla Banka’nın hisse senedi fiyat riskine karşı duyarlılığının ölçülmesine yönelik bir analiz çalışması yapılmıştır. Yapılan analizde, tüm diğer değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin (hisse senedi fiyatları) % 10 oranında fazla/az olduğu varsayımından hareket edilmiştir. Bu varsayım doğrultusunda özkaynaklardaki menkul değerler değerleme farkları hesabında 725.125 TL (31.12.2013: 558.570 TL) tutarında artış/azalış olabileceği öngörülmektedir. Bu durum esasen, halka açık iştirak ve bağlı ortaklıkların gerçeğe uygun değerindeki artış/azalıştan kaynaklanmaktadır. XIII. Finansal Varlık ve Borçların Gerçeğe Uygun Değeri ile Gösterilmesine İlişkin Açıklamalar 1. Finansal varlık ve borçların gerçeğe uygun değerlerine ilişkin bilgiler Defter Değeri Cari Dönem Önceki Dönem Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Bankalar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Verilen Krediler Finansal Borçlar Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler (*) Muhtelif Borçlar (*) 1.393.221 39.289.961 1.301.104 155.874.278 1.527.610 28.347.830 7.627.448 135.281.021 1.395.713 39.289.961 1.304.277 156.953.561 1.528.476 28.347.830 7.732.705 135.246.177 6.397.382 127.153.809 20.669.163 20.422.541 5.508.091 3.979.410 116.995.355 15.921.894 13.079.569 4.337.257 6.398.642 127.204.047 20.599.089 20.762.846 5.508.091 3.978.557 116.991.760 15.847.426 12.834.095 4.337.257 Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. 124 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Gerçeğe Uygun Değer Cari Dönem Önceki Dönem TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların gerçeğe uygun değeri, piyasa fiyatları veya bu fiyatın tespit edilemediği durumlarda, faiz, vade ve benzeri diğer koşullar bakımından aynı nitelikli itfaya tabi diğer menkul değerler için kote edilmiş piyasa fiyatları baz alınarak saptanmaktadır. Satılmaya hazır menkul değerlerin gerçeğe uygun değerlerinin tespitinde piyasada oluşan fiyatlar dikkate alınmakta, fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda gerçeğe uygun değerin güvenilir bir şekilde belirlenmediği kabul edilmekte ve iç verim yöntemi ile hesaplanan iskonto edilmiş değer gerçeğe uygun değer olarak kabul edilmektedir. Bankalar, verilen krediler, mevduat, diğer mali kuruluşlardan sağlanan fonlar ve ihraç edilen menkul kıymetlerin gerçeğe uygun değeri, yeniden fiyatlama dönemlerine göre oluşturulan vade dilimlerindeki tutarların cari piyasa koşullarına dayanan iskonto eğrilerinde ilgili vade dilimine tekabül eden oran üzerinden iskonto edilmesi suretiyle hesaplanmaktadır. 2. Finansal tablolarda muhasebeleştirilen gerçeğe uygun değer ölçümlerine ilişkin bilgiler “TFRS 13-Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü” standardı, bilançoda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayıtlı kalemlerin dipnotlarda sınıflandırılarak gösterilmesini öngörmektedir. Buna göre söz konusu finansal araçlar, gerçeğe uygun değer ölçümleri sırasında kullanılan verilerin önemini yansıtacak şekilde, üç seviyede sınıflandırılmaktadır. İlk seviyede gerçeğe uygun değerleri özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalarda kayıtlı fiyatlara, ikinci seviyede gerçeğe uygun değerleri doğrudan ya da dolaylı olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine, üçüncü seviyede ise gerçeğe uygun değerleri gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan verilere göre belirlenen finansal araçlar yer almaktadır. Banka bilançosunda gerçeğe uygun değerlerinden kayıtlı finansal araçlar, söz konusu sınıflandırma esaslarına göre aşağıdaki gibi seviyelendirilerek gösterilmiştir. Cari Dönem 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye 253.619 10.255 1.072 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yan. Fin. Var. Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Kıymetler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar 973.309 Diğer Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (*) Borçlanma Senetleri 32.029.800 6.315.820 Diğer İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar (**) 744.601 53.793 7.251.253 Türev Finansal Borçlar 630.151 Satılmaya hazır finansal varlıklar kalemi altındaki 145.947 TL’lik menkul kıymetler aktif bir piyasada işlem görmemeleri nedeniyle finansal tablolara elde etme maliyeti üzerinden yansıtılmış olup, söz konusu kıymetler bu tabloda gösterilmemiştir. Halka açık olmayan iştirak ve bağlı ortaklıklar “TMS 39” çerçevesinde elde etme maliyeti üzerinden izlendiğinden, bu şirketlere tabloda yer verilmemiştir. (*) (**) Önceki Dönem 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye 827.854 5.901 57.228 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yan. Fin. Var. Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Kıymetler 2 Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar 1.312.573 Diğer Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (*) Borçlanma Senetleri 18.989.827 5.190.812 Diğer İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar (**) 4.095.104 44.002 5.585.702 Türev Finansal Borçlar 981.522 Satılmaya hazır finansal varlıklar kalemi altındaki sermayede payı temsil eden menkul kıymetler (28.085 TL) aktif bir piyasada işlem görmemeleri nedeniyle finansal tablolara elde etme maliyeti üzerinden yansıtılmış olup, söz konusu kıymetler bu tabloda gösterilmemiştir. Halka açık olmayan iştirak ve bağlı ortaklıklar “TMS 39” çerçevesinde elde etme maliyeti üzerinden izlendiğinden, bu şirketlere tabloda yer verilmemiştir. (*) (**) 3. seviyedeki finansal varlıkların hareket tablosuna aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem Önceki Dönem 4.152.332 1.234.938 53.576 2.995.775 -513.800 -297.139 33.337 171.547 Alışlar İtfa veya Satış Değerleme Farkı Transferler Dönem Sonu Bakiye -2.979.772 47.211 745.673 4.152.332 XIV. Başkaları Nam ve Hesabına Yapılan İşlemler, İnanca Dayalı İşlemlere İlişkin Açıklamalar Banka, müşterilerinin nam ve hesabına alım, satım, saklama, fon yönetimi hizmetleri vermektedir. Banka’ca inanca dayalı işlem ise yapılmamaktadır. XV. Faaliyet Bölümlemesine İlişkin Açıklamalar Banka’nın faaliyetleri, kurumsal, ticari, bireysel ve özel bankacılık ile hazine/yatırım bankacılığı başlıkları altında gruplandırılmıştır. Banka, kurumsal ve ticari bankacılık faaliyeti kapsamında büyük ölçekli kurumsal şirketlere, KOBİ’lere ve diğer ticari firmalara çeşitli finansal araçlar yoluyla bankacılık hizmetleri sunmaktadır. Proje finansmanı, işletme ve yatırım kredileri, mevduat ve nakit yönetimi, kredi kartı, çek-senet, dış ticaret işlemleri ve finansmanı, teminat mektubu, akreditif, forfaiting, döviz alım-satımı, fatura tahsilatı, maaş ödemesi, yatırım hesabı, vergi tahsilatı ve diğer bankacılık ürünleri ile söz konusu müşteri grubuna hizmet verilmektedir. Bireysel bankacılık başlığı altında, bireylerin ihtiyaçları, mevduat, tüketici kredileri, kredili mevduat hesabı, kredi kartı, fatura tahsilatı, havale, döviz alım-satımı, kiralık kasa, sigorta, vergi tahsilatı, yatırım hesabı ve diğer bankacılık hizmetleriyle karşılanmaktadır. Özel bankacılık kategorisinde ise yüksek gelir grubu içerisinde yer alan bireylere her türlü finansman ve nakit yönetimi hizmeti verilmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 125 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Dönem Başı Bakiye TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Hazine işlemleri kapsamında, menkul kıymet alım-satımı, para piyasası işlemleri, spot ve vadeli TL ve döviz alım-satımı, forward, swap, futures ve opsiyon gibi türev işlemler, sendikasyon, seküritizasyon vb. araçlarla orta-uzun vadeli kaynak temini gerçekleştirilmektedir. Banka’nın finansal ve reel sektörde faaliyet gösteren iştirak ve bağlı ortaklık yatırımları yatırım bankacılığı kapsamında değerlendirilmiştir. Söz konusu yatırımlara ilişkin detaylar Beşinci Bölüm I.ğ-I.h no.lu dipnotlarda yer almaktadır. Faaliyet bölümlemesine ilişkin bilgiler tablosuna aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem Kurumsal Ticari Bireysel Özel 2.770.826 5.802.376 3.848.887 23.248 Hazine/Yatırım Dağıtılamayan Toplam FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler 16.085.908 Bankalardan Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Diğer Faiz Gelirleri 254.447 20.902 3.346.141 3.346.141 89 18.992 Faiz Giderleri Mevduata Verilen Faizler 12.699.784 20.902 19.081 8.631.691 806.716 917.200 2.418.851 1.034.964 Kullanılan Kredilere Verilen Faizler 503.638 5.681.369 482.494 482.494 Para Piyasası İşlemlerine Ver. Faizler 1.387.475 1.387.475 İhraç Edilen M. Kıymetlere Ver. Faizler 1.019.320 Diğer Faiz Giderleri 1.019.320 61.033 Net Faiz Geliri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Alınan Ücret ve Komisyonlar 2.003.778 312.278 1.121.016 864.371 11.742 25.244 Verilen Ücret ve Komisyonlar 330.873 Temettü Gelirleri 594.982 Ticari Kar/Zarar (Net) Diğer Gelirler 61.033 7.454.217 300.873 216.892 241 148.463 330.873 594.982 184.866 25.162 2.334.651 184.866 320.181 1.011.812 Kredi ve Diğer Al. Değ. Düş. Karş. 22.415 431.642 495.132 190 3 373.792 1.323.174 Diğer Giderler 45.294 679.388 1.413.959 11.930 132.245 3.412.597 5.695.413 Vergi Öncesi Kar 4.231.068 Vergi Karşılığı 848.626 3.382.442 Net Dönem Karı BÖLÜM VARLIKLARI G. Uyg. Değ. Farkı K/Z Yans. Fin. Var. 1.238.255 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlar 1.393.221 1.393.221 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 39.289.961 39.289.961 Krediler 51.196.317 62.781.811 36.298.780 250.548 1.238.255 5.346.822 155.874.278 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 1.301.104 1.301.104 İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar 9.624.972 9.624.972 Diğer 29.050.184 29.050.184 237.771.975 BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ Mevduat 18.924.672 Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Alınan Krediler 26.510.255 58.389.835 17.447.516 12.278.913 133.551.191 630.151 630.151 20.669.163 20.669.163 Para Piyasasına Borçlar 17.696.116 17.696.116 İhraç Edilen Menkul Kıymetler (*) 20.422.541 20.422.541 Diğer Yükümlülükler 9.041.347 9.041.347 Karşılıklar 6.450.399 6.450.399 Özkaynaklar 29.311.067 29.311.067 237.771.975 (*) Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. 126 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Önceki Dönem Kurumsal Ticari Bireysel Özel 2.380.559 4.529.831 3.223.543 39.690 Hazine/Yatırım Dağıtılamayan Toplam FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler 13.460.682 Bankalardan Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Diğer Faiz Gelirleri 205.890 8.190 3.031.035 3.031.035 167 41.777 Faiz Giderleri Mevduata Verilen Faizler 10.379.513 8.190 41.944 6.805.252 933.631 724.155 1.673.395 1.086.472 436.758 4.854.411 Kullanılan Kredilere Verilen Faizler 338.799 338.799 Para Piyasası İşlemlerine Ver. Faizler 946.292 946.292 İhraç Edilen M. Kıymetlere Ver. Faizler 584.757 Diğer Faiz Giderleri 584.757 80.993 Net Faiz Geliri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Alınan Ücret ve Komisyonlar 80.993 6.655.430 1.919.086 281.772 966.744 865.311 22.837 14.033 Verilen Ücret ve Komisyonlar 2.150.697 231.611 Temettü Gelirleri 231.611 450.312 Ticari Kar/Zarar (Net) 450.312 223.266 118.649 30 153.913 223.266 Diğer Gelirler 29.899 332.476 403.175 Kredi ve Diğer Al. Değ. Düş. Karş. 36.879 560.619 298.209 1.552 26.721 543.038 1.467.018 Diğer Giderler 71.928 814.927 1.453.675 28.826 97.334 2.495.829 4.962.519 Vergi Öncesi Kar 1.038.142 3.856.699 Vergi Karşılığı 693.334 3.163.365 Net Dönem Karı BÖLÜM VARLIKLARI G. Uyg. Değ. Farkı K/Z Yans. Fin. Var. 2.203.558 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlar 1.527.610 1.527.610 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 28.347.830 28.347.830 Krediler 44.568.109 52.151.330 33.404.513 501.812 2.203.558 4.655.257 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 7.627.448 İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar 7.760.771 Diğer 135.281.021 7.627.448 7.760.771 27.751.799 27.751.799 210.500.037 BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ Mevduat Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Alınan Krediler 18.489.358 23.928.060 47.392.329 22.226.914 8.938.104 120.974.765 981.522 981.522 15.921.894 15.921.894 Para Piyasasına Borçlar 20.916.278 20.916.278 İhraç Edilen Menkul Kıymetler (*) 13.079.569 13.079.569 Diğer Yükümlülükler 9.204.436 Karşılıklar 5.842.456 9.204.436 5.842.456 Özkaynaklar 23.579.117 23.579.117 Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 127 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI 210.500.037 (*) TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor BEŞİNCİ BÖLÜM: FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR I. Aktif Kalemlere İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Nakit değerler ve TCMB hesabı: a.1. Nakit değerler ve TCMB’ye ilişkin bilgiler: Cari Dönem Kasa/Efektif TCMB Diğer Toplam TP 1.623.807 3.106.863 4.730.670 Önceki Dönem YP 877.935 18.942.685 55.416 19.876.036 TP 1.338.201 3.884.914 5.223.115 YP 814.128 16.922.804 67.488 17.804.420 a.2. T.C. Merkez Bankası hesabına ilişkin bilgiler: Cari Dönem Vadesiz Serbest Hesap Vadeli Serbest Hesap Vadeli Serbest Olmayan Hesap Diğer (*) Toplam (*) Önceki Dönem TP 3.106.863 YP 2.624.020 TP 3.884.914 YP 2.116.423 3.106.863 16.318.665 18.942.685 3.884.914 14.806.381 16.922.804 TCMB nezdinde blokede tutulan zorunlu karşılık tutarıdır. a.3. Zorunlu karşılık uygulamasına ilişkin açıklamalar: TCMB’nin 2013/15 sayılı Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliği gereğince, bankalar anılan tebliğde belirtilen TP ve YP yükümlülükleri için TCMB nezdinde zorunlu karşılık tesis etmektedirler. Zorunlu karşılık oranları yükümlülüklerin vade yapısına göre değişiklik göstermekte olup, TP mevduat ve diğer yükümlükler için % 5-% 11,5 aralığında, YP mevduat için % 9-% 13 ve YP diğer yükümlülükler için ise % 6-% 13 aralığında uygulanmaktadır. Zorunlu karşılıklar, iki haftada bir Cuma günleri itibarıyla hesaplanarak 14 günlük dilimler halinde tesis edilmektedir. İlgili tebliğ uyarınca TCMB zorunlu karşılıkların TP olarak tutulan kısmına faiz ödemekte, YP olarak tutulan zorunlu karşılıklara ise faiz ödememektedir. b. Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklara ilişkin bilgiler: b.1. Teminata verilen/bloke edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar: 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklardan teminata verilen/bloke edilen varlık bulunmamaktadır. (31 Aralık 2013: 54 TL). b.2. Repo işlemlerine konu edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar: 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla repo işlemlerine konu olan gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıkların tutarı 239.432 TL’dir (31 Aralık 2013: 816.339 TL). c. Alım satım amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin pozitif farklar tablosu: Cari Dönem Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam Önceki Dönem TP 26.075 155.057 YP 30.175 701.999 TP 1.577 27.319 YP 115.890 1.050.468 1.947 44.780 13.276 790.230 3.572 113.747 32.468 1.280.105 TP YP TP YP 46.055 85.863 235.798 1.025.505 15.338 99.864 534.818 877.590 131.918 1.261.303 115.202 1.412.408 183.079 ç. Bankalar hesabı: ç.1. Bankalara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Bankalar Yurt içi Yurt dışı Yurt dışı Merkez ve Şubeler Toplam Önceki Dönem ç.2. Yurt dışı bankalar hesabına ilişkin bilgiler: AB Ülkeleri ABD, Kanada OECD Ülkeleri (*) Kıyı Bankacılığı Bölgeleri Diğer Toplam (*) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri 128 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Serbest Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 332.827 365.127 91.970 128.062 148.644 92.047 423.580 997.021 309.113 894.349 Serbest Olmayan Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 116 106 114.231 114.347 82.999 83.105 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor d. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: d.1. Teminata verilen/bloke edilen satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla satılmaya hazır finansal varlıklardan teminata verilen/bloke edilenlerin tutarı 8.085.742 TL’dir (31 Aralık 2013: 3.466.708 TL). d.2. Repo işlemlerine konu edilen satılmaya hazır varlıklara ilişkin bilgiler: 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla repo işlemlerine konu olan satılmaya hazır finansal varlıkların tutarı 18.411.810 TL’dir (31 Aralık 2013: 16.621.455 TL). e. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen (*) Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Değer Azalma Karşılığı (-) Diğer Toplam (*) Cari Dönem 39.195.200 32.105.851 7.089.349 33.915 Önceki Dönem 28.930.590 19.483.445 9.447.145 28.085 33.915 104.980 165.826 39.289.961 28.085 654.847 44.002 28.347.830 Borsaya kote olmayan ve borsaya kote oldukları halde ilgili dönem sonlarında borsada işlem görmeyen borçlanma senetlerini ifade etmektedir. f. Kredilere ilişkin açıklamalar: f.1. Banka’nın ortaklarına ve mensuplarına verilen her çeşit kredi veya avansın bakiyesine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Nakdi Banka Ortaklarına Verilen Doğrudan Krediler Tüzel Kişi Ortaklara Verilen Krediler Gerçek Kişi Ortaklara Verilen Krediler Banka Ortaklarına Verilen Dolaylı Krediler Banka Mensuplarına Verilen Krediler ve Diğer Alacaklar Toplam 220.861 220.861 Önceki Dönem Nakdi Gayrinakdi Gayrinakdi 78 78 213.084 213.084 39 39 f.2. Birinci ve ikinci grup krediler, diğer alacaklar ile sözleşme koşullarında değişiklik yapılan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Nakdi Krediler İhtisas Dışı Krediler İşletme İhracat Kredileri İthalat Kredileri Mali Kesime Verilen Krediler Tüketici Kredileri Kredi Kartları Diğer İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Toplam Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Diğer Sözleşme Koşullarında Alacaklar (Toplam) Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Yapılanlar Diğer 152.625.439 2.569.017 1.781.607 77.688.211 1.105.425 8.054.924 10.956 3.040.514 32.414.634 9.667.375 21.759.781 152.625.439 1.432.434 1.778.884 20.202 2.569.017 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Diğer Sözleşme Koşullarında Alacaklar (Toplam) Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Yapılanlar Diğer 2.690.059 608.862 76.574 1.070.795 235.067(*) 45.654 58.156 2.697 83.091 250.261 37.746 30.920 2.723 901.584 438.143 221.381 1.781.607 2.690.059 608.862 76.574 32.808 TL’lik kısmı denizcilik sektörüne kullandırılıp, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 6. maddesi çerçevesinde sözleşme koşullarında değişiklik yapılan kredilerden oluşmaktadır. (*) Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 2.502.510 65.899 608 595.415(*) 13.384(*) 63 Toplam 32.808 TL’lik kısmı denizcilik sektörüne kullandırılıp, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 6. maddesi çerçevesinde ödeme planı uzatılan kredilerden oluşmaktadır. (*) Ödeme Planı Değişikliği ile Uzatılan Süre 0-6 Ay 6 Ay-12 Ay 1-2 Yıl 2-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 658.082 289.497 667.907 741.686 211.845 37.122 69.029 116.493 259.214(*) 127.004(*) Toplam 32.808 TL’lik kısmı denizcilik sektörüne kullandırılıp, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 6. maddesi çerçevesinde ödeme planı uzatılan kredilerden oluşmaktadır. (*) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 129 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Yapılan Değişiklik Sayısı 1 veya 2 Defa Uzatılanlar 3,4 veya 5 Defa Uzatılanlar 5 Üzeri Uzatılanlar Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor f.3. Vade yapısına göre nakdi kredilerin dağılımına ilişkin bilgiler: Kısa Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Orta ve Uzun Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Yeniden Yapılandırılan Krediler ve ya da Yeni Bir İtfa Diğer Alacaklar Planına Bağlananlar 39.889.017 135.488 39.889.017 135.488 112.736.422 112.736.422 4.215.136 4.215.136 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Yeniden Yapılandırılan Krediler ve ya da Yeni Bir İtfa Diğer Alacaklar Planına Bağlananlar 570.611 81.553 570.611 81.553 2.119.448 2.119.448 603.883 603.883(*) 32.808 TL’lik kısmı denizcilik sektörüne kullandırılıp, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 6. maddesi çerçevesinde sözleşme koşullarında değişiklik yapılan kredilerden oluşmaktadır. (*) f.4. Tüketici kredileri, bireysel kredi kartları, personel kredileri ve personel kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Tüketici Kredileri-TP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Tüketici Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Tüketici Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Bireysel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Bireysel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Personel Kredileri-TP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Personel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP(Gerçek Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP(Gerçek Kişi) Toplam 130 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Orta ve Uzun Vadeli 31.936.014 13.477.473 933.496 1.702.012 15.823.033 19.461 19.461 Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 194.136 70.549 5.813 11.869 105.905 14.693 14.693 8.779.390 3.845.826 4.933.564 174.003 174.003 20.984 11.420 80.230 2.398 1.650 3.343 72.839 207 207 Kısa Vadeli 615.130 12.721 10.464 130.929 461.016 Toplam 32.745.280 13.560.743 949.773 1.844.810 16.389.954 34.154 34.154 20.984 8.974.377 4.019.829 4.954.548 536 59 11 39 427 152 152 92.186 2.457 1.779 3.854 84.096 359 359 123.805 53.874 69.931 428 428 124.233 53.874 70.359 437.417 6.822 444.239 237.751 42.414.828 118 472 10.830 9.967.162 32.209.915 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor f.5. Taksitli ticari krediler ve kurumsal kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Taksitli Ticari Krediler-TP İşyeri Kredileri Taşıt Kredileri İhtiyaç Kredileri Diğer Taksitli Ticari Krediler -Dövize Endeksli İşyeri Kredileri Taşıt Kredileri İhtiyaç Kredileri Diğer Taksitli Ticari Krediler-YP İşyeri Kredileri Taşıt Kredileri İhtiyaç Kredileri Diğer Kurumsal Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Kurumsal Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP(Tüzel Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP(Tüzel Kişi) Toplam Kısa Vadeli 1.597.125 5.080 84.636 1.504.928 2.481 69.718 642 1.239 67.837 970.598 212.075 758.523 Orta ve Uzun Vadeli 23.001.972 1.021.911 2.973.159 18.565.175 441.727 1.631.332 90.667 429.442 1.099.373 11.850 609.504 Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 198.478 6.239 17.273 168.807 6.159 214.524 17.439 47.893 146.664 2.528 4.021 Toplam 24.797.575 1.033.230 3.075.068 20.238.910 450.367 1.915.574 108.748 478.574 1.313.874 14.378 613.525 609.504 31.922 31.922 4.021 4.388 4.388 613.525 1.006.908 243.997 762.911 11.126 948.524 432.537 29.282.106 937.398 3.574.839 25.274.730 f.6. Kredilerin kullanıcılara göre dağılımı: Kamu Özel Toplam Cari Dönem 1.831.596 154.042.682 155.874.278 Önceki Dönem 2.152.127 133.128.894 135.281.021 Cari Dönem 153.856.172 2.018.106 155.874.278 Önceki Dönem 133.419.538 1.861.483 135.281.021 Cari Dönem 883.985 Önceki Dönem 841.356 883.985 841.356 Cari Dönem 76.925 264.767 1.520.099 1.861.791 Önceki Dönem 52.680 234.190 1.513.275 1.800.145 f.7. Yurt içi ve yurt dışı kredilerin dağılımı: Yurt içi Krediler Yurt dışı Krediler Toplam f.8. Bağlı ortaklık ve iştiraklere verilen krediler: Bağlı Ortaklık ve İştiraklere Verilen Doğrudan Krediler Bağlı Ortaklık ve İştiraklere Verilen Dolaylı Krediler Toplam f.9. Kredilere ilişkin olarak ayrılan özel karşılıklar: f.10. Donuk alacaklara ilişkin bilgiler (net): f.10.1. Donuk alacaklardan Banka’ca yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar Cari Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar Önceki Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar IV. Grup V. Grup Tahsili Şüpheli Krediler ve Zarar Niteliğindeki Krediler Diğer Alacaklar ve Diğer Alacaklar 26.482 33.869 43.643 26.482 33.869 43.643 2.338 20.218 21.087 2.338 20.218 21.087 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 131 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Özel Karşılıklar Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Toplam TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor f.10.2. Toplam donuk alacak hareketlerine ilişkin bilgiler: Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem İçinde İntikal (+) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Diğer Donuk Alacak Hesaplarından Giriş (+) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Diğer Donuk Alacak Hesaplarına Çıkış(-) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem İçinde Tahsilat (-)(*) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Aktiften Silinen (-)(*) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem Sonu Bakiyesi Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Özel Karşılık (-) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Bilançodaki Net Bakiyesi III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 259.121 109.765 81.531 67.825 1.647.836 753.597 479.010 415.229 IV. Grup V. Grup Tahsili Şüpheli Krediler ve Zarar Niteliğindeki Kredi ve Diğer Alacaklar Diğer Alacaklar 465.396 1.513.275 236.421 1.015.341 126.614 231.709 102.361 215.535 50.690 24.535 41.723 9.514 24.302 1.119 4.483 13.902 3.345 9.593 1.180.285 909.102 563.697 498.864 327.637 216.208 288.951 194.030 1.180.285 563.697 327.637 288.951 909.102 498.864 216.208 194.030 350.598 110.354 124.475 115.769 235.975 76.096 86.237 73.642 25 14 5 6 716 90 198 428 376.049 189.297 108.424 78.328 524.423 234.582 152.727 137.114 76.925 38.638 22.456 15.831 264.767 118.878 77.117 68.772 299.124 259.656 552.886 334.661 129.329 85.202 3.694 391.115 191.699 51.651 146.015 1.750 1.520.099 1.012.147 271.420 181.693 54.839 1.520.099 1.012.147 271.420 181.693 54.839 Cari dönemde takipteki krediler portföyünün 6.045 TL’si evvelce aktiften silinen alacaklardan oluşan 272.517 TL’lik bölümü 44.017 TL karşılığında Girişim Varlık Yönetimi A.Ş.’ye, 29.305 TL’si evvelce aktiften silinen alacaklardan oluşan 217.861 TL’lik bölümü ise 22.272 TL karşılığında Efes Varlık Yönetim A.Ş.’ye devredilmiştir. (*) f.10.3. Yabancı para olarak kullandırılan kredilerden kaynaklanan donuk alacaklara ilişkin bilgiler: III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar Cari Dönem: Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi (*) Önceki Dönem: Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi (*) (*) 7.560 1.875 5.685 25.072 13.728 11.344 314.816 314.816 8.759 2.109 6.650 26.693 13.727 12.966 291.680 291.680 Yabancı para olarak kullandırılmakla birlikte, Türk Parası takip hesaplarında izlenen kredilere ilişkin bakiyeleri de içermektedir. 132 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU IV. Grup V. Grup Tahsili Şüpheli Zarar Niteliğindeki Krediler Krediler ve Diğer Alacaklar ve Diğer Alacaklar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor f.10.4. Donuk alacakların kullanıcı gruplarına göre brüt ve net tutarlarının gösterimi: Cari Dönem (Net) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) Önceki Dönem (Net) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 299.124 376.049 76.925 299.124 IV. Grup: V. Grup Tahsili Şüpheli Krediler ve Zarar Niteliğindeki Krediler Diğer Alacaklar ve Diğer Alacaklar 259.656 524.423 1.465.260 264.767 1.465.260 259.656 54.839 54.839 206.441 259.121 52.680 206.441 231.206 465.396 234.190 231.206 1.462.585 1.462.585 50.690 50.690 f.10.5. Zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacaklar için tasfiye politikasının ana hatları: Sorunlu alacakların tasfiyesinin temini amacıyla mevzuat çerçevesinde mümkün olan tüm alternatifler azami tahsilatı sağlayacak şekilde değerlendirilmektedir. Öncelikle borçlular nezdinde bulunulan idari girişimlerle bir anlaşma ortamı sağlanmaya çalışılmakta, görüşmeler yoluyla tahsilat, tasfiye veya yapılandırma imkanı bulunmayan alacaklarla ilgili olarak ise yasal takip yolu ile tahsilat sağlanması yöntemine başvurulmaktadır. f.10.6. Aktiften silme politikasına ilişkin açıklamalar: Yasal takip kapsamında borçluların tüm malvarlıklarının paraya çevrilmesine karşılık bakiye alacağın kalması veya borçluların paraya çevrilebilir malvarlığının bulunmaması nedeniyle yasal takipten sonuç alınamaması durumunda, borçlular hakkında kanaat verici vesika temin edilerek alacağın bire indirilmesi yoluna gidilmektedir. Kanaat verici vesika temin edilemeyen, tahsil imkanı tamamen kaybolmuş alacaklar ise imha işlemiyle aktiften çıkarılmaktadır. g. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: g.1. Teminata verilen/bloke edilen vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla vadeye kadar elde tutulacak yatırımlardan teminata verilen/bloke edilenlerin tutarı 373.935 TL’dir (31 Aralık 2013: 1.123.268 TL). g.2. Repo işlemlerine konu edilen vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla repo işlemlerine konu olan vadeye kadar elde tutulacak yatırımların tutarı 348.913 TL’dir (31 Aralık 2013: 5.492.696 TL). g.3. Vadeye kadar elde tutulacak devlet borçlanma senetlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem 1.226.442 Önceki Dönem 7.603.817 1.226.442 7.603.817 Cari Dönem 1.301.104 1.078.613 222.491 Önceki Dönem 7.627.448 7.603.817 23.631 1.301.104 7.627.448 g.4. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin bilgiler: Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Görenler Borsada İşlem Görmeyenler (*) Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam (*) Borsaya kote olmayan ve borsaya kote oldukları halde ilgili dönem sonlarında borsada işlem görmeyen borçlanma senetlerini ifade etmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 133 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Devlet Tahvili Hazine Bonosu Diğer Kamu Borçlanma Senetleri Toplam TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor g.5. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların yıl içindeki hareketleri: Dönem Başındaki Değer Parasal Varlıklarda Meydana Gelen Kur Farkları Yıl İçindeki Alımlar Satış ve İtfa Yoluyla Elden Çıkarılanlar Değer Azalışı Karşılığı (-) Değerleme Etkisi Dönem Sonu Toplamı Cari Dönem 7.627.448 692 76.112 -6.490.309 Önceki Dönem 10.953.158 2.601 24.953 -3.672.701 87.161 1.301.104 319.437 7.627.448 ğ. İştiraklere ilişkin bilgiler (Net): ğ.1. İştiraklere ilişkin genel bilgiler: Sıra No Unvanı Adres (Şehir/ Ülke) Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı(%) Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 12- Arap Türk Bankası A.Ş. İstanbul/TÜRKİYE 20,58 20,58 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. İstanbul/TÜRKİYE 7,44 10,00 3- Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. İstanbul/TÜRKİYE 9,98 9,98 4- Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. İstanbul/TÜRKİYE 9,09 9,09 ğ.2. Yukarıdaki sıraya göre iştiraklere ilişkin finansal tablo bilgileri : (*) Sıra No Aktif Toplamı Özkaynak Sabit Varlık Toplamı Faiz Gelirleri(**) Menkul Değer Gelirleri 62 1- 3.905.823 541.519 28.286 155.595 2- 6.915.886 4.033.163 5.319.999 26.049 3- 35.583 22.332 19.380 511 4- 100.413 83.442 52.127 2.546 (*) 14 Cari Dönem Kar/Zararı Önceki Dönem Kar/Zararı 72.127 48.534 -428.406 -441.062 2.644 1.247 32.665 33.184 Gerçeğe Uygun Değeri Arap Türk Bankası A.Ş. 31.12.2014, diğerleri 31.12.2013 değerleridir. Menkul değer faiz gelirlerini de içermektedir. (**) ğ.3. İştiraklere ilişkin hareket tablosu: Dönem Başı Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 743.915 743.915 Dönem İçi Hareketler Alışlar 39.280 Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kar Satışlar Yeniden Değerleme Artışı Değer Azalma Karşılıkları Dönem Sonu Değeri 783.195 743.915 İştirakler Cari Dönem Önceki Dönem Bankalar 124.575 85.295 Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) (*) Cari dönemde Arap Türk Bankası A.Ş.’nin gerçekleştirdiği bedelsiz sermaye artırımından kaynaklanmaktadır. ğ.4. Mali iştiraklere ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali İştirakler ğ.5. Borsaya kote edilen iştirakler: Bulunmamaktadır. ğ.6. Cari dönem içinde elden çıkarılan iştirakler: Bulunmamaktadır. 134 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor ğ.7. Cari dönem içinde satın alınan iştirakler: Bulunmamaktadır. h. Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (Net) h.1. Önemli büyüklükteki bağlı ortaklıkların özkaynaklarına ilişkin bilgiler: ÇEKİRDEK SERMAYE Bankanın Tasfiyesi Halinde Alacak Hakkı Açısından Diğer Tüm Alacaklardan Sonra Gelen Ödenmiş Sermaye Hisse Senedi İhraç Primi Yedek Akçeler Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) Uyarınca Özkaynaklara Yansıtılan Kazançlar Net Dönem Karı ile Geçmiş Yıl Karı İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardan Bedelsiz Olarak Edinilen ve Dönem Karı İçerisinde Muhasebeleştirilmeyen Hisseler Net Dönem Zararı ile Geçmiş Yıllar Zararı Toplamının Yedek Akçelerle Karşılanamayan Kısmı ile TMS Uyarınca Özkaynaklara Yansıtılan Kayıplar(-) Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri (-) Şerefiye veya Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve Bunlara İlişkin Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri (-) İlave Ana Sermaye Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler (-) ANA SERMAYE Katkı Sermaye SERMAYE Sermayeden Yapılacak İndirimler (-) ÖZKAYNAK (*) Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 2.286.650 Sigorta/ Reasürans Şirketleri 1.361.507 İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 1.211.462 1.500.374 1.040.000 306.491 128.770 369.274 97.132 112.704 115.683 920.546 424 24.857 İş Finansal Kiralama A.Ş. 649.038 İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.(*) 537.080 461.503 332.000 1.302 43.426 4.687 159.835 105.935 2.243 78.632 265.664 1.938 16.824 745 972 690 3.040 2.286.650 148.244 2.434.894 460 2.434.434 1.008 3.687 29 205 483 12.161 1.349.346 116 1.211.346 818 648.220 1.930 535.150 1.349.346 1.211.346 648.220 535.150 1.349.346 1.211.346 648.220 535.150 30.09.2014 değerleridir. h.2. Bağlı ortaklıklara ilişkin genel bilgiler: Sıra No 123456789101112131415- Unvanı Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Camiş Yatırım Holding A.Ş. Closed Joint Stock Company İşbank İş Finansal Kiralama A.Ş. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağıtım Ticaret ve İletişim Hizmetleri A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. İşbank AG Kültür Yayınları İş-Türk Limited Şirketi Milli Reasürans T.A.Ş. Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. Trakya Yatırım Holding A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Adres(Şehir/ Ülke) İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE Moskova/RUSYA İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE Frankfurt-Main/ALMANYA İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İzmir/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı(%) 62,00 99,97 100,00 27,79 42,23 86,33 94,65 65,65 100,00 99,17 76,64 99,81 65,34 40,52 65,47 Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 83,00 100,00 100,00 57,39 58,04 100,00 100,00 70,69 100,00 100,00 77,06 100,00 100,00 50,00 73,69 h.3. Yukarıdaki sıraya göre bağlı ortaklıklara ilişkin finansal tablo bilgileri (*) : Aktif Toplamı 10.157.734 169.589 503.295 4.580.422 1.859.867 46.573 77.212 4.928.220 2.856.252 16.096 2.003.646 591.138 231.860 16.225.701 12.311.697 Özkaynak 616.309 159.778 37.818 666.819 1.211.491 20.131 51.254 916.138 370.179 10.321 753.002 354.624 231.672 2.424.251 6.928.986 Sabit Varlık Toplamı 38.586 37.372 19.450 1.536.062 1.527 24.237 10.054 46.012 524 42.943 337.447 252.717 6.121.202 Faiz Gelirleri (**) 191.410 41 43.597 275.162 6.615 1.565 335 164.300 97.454 Menkul Değer Gelirleri 57.829 295 127.743 2.483 3.687 76.291 6.503 5 819.918 45.665 38.232 15 182 17.046 12 405 23.551 7.988 Cari Dönem Kar/Zararı 95.161 1.558 -11.985 80.174 86.772 9.874 7.741 66.443 5.234 1.198 11.055 -89.150 -205.899 374.111 424.703 Önceki Dönem Kar/Zararı 84.706 65.777 -16.040 42.189 116.157 8.842 6.699 115.980 2.476 1.452 22.639 294.353 523 295.154 268.198 Gerçeğe Uygun Değeri 1.957.000 İhtiyaç Duyulan Özkaynak Tutarı 438.428 966.168 381.800 3.030.000 4.913.000 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş., Closed Joint Stock Company İşbank, İş Finansal Kiralama A.Ş., İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., İşbank AG, Milli Reasürans T.A.Ş., Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 31.12.2014, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ve İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 30.09.2014, diğerleri 31.12.2013 değerleridir. Menkul değer faiz gelirlerini de içermektedir. (*) (**) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 135 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Sıra No 123456789101112131415- TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor h.4. Bağlı ortaklıklara ilişkin hareket tablosu: Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Alışlar (*) Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kar Satışlar (**) Yeniden Değerleme Artışı (***) Değer Azalma Karşılıkları/İptalleri Dönem Sonu Değeri Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) Cari Dönem 7.016.856 Önceki Dönem 6.956.039 399.106 336.771 -142.196 1.435.733 132.278 8.841.777 -269.593 -107.746 101.385 7.016.856 Cari Dönem 1.643.985 1.694.716 Önceki Dönem 1.369.683 1.592.835 121.857 112.051 661.597 4.122.155 620.139 3.694.708 Cari Dönem 7.251.253 Önceki Dönem 5.585.702 7.251.253 5.585.702 Cari dönemde muhtelif bağlı ortaklıkların gerçekleştirdiği bedelsiz sermaye artırımından kaynaklanmaktadır. Söz konusu tutar Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji ve Demir Çelik Sanayi Ticaret A.Ş.’nin satışından kaynaklanmaktadır. (***) Söz konusu tutarlar borsaya kote bağlı ortaklıkların borsa değerlerinde meydana gelen artış ve azalışları göstermektedir. (*) (**) h.5. Mali bağlı ortaklıklara ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Bağlı Ortaklıklar Bankalar Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali Bağlı Ortaklıklar Toplam h.6. Borsaya kote edilen bağlı ortaklıklar: Yurt içi Borsalara Kote Edilenler Yurt dışı Borsalara Kote Edilenler Toplam h.7. Cari dönem içinde elden çıkarılan bağlı ortaklıklar: Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji ve Demir Çelik San. Tic. A.Ş.’nin 50.004 TL’lik sermayesinde Banka’nın sahip olduğu % 99,89 oranında ve 49.948 TL nominal değerdeki payın tamamı ile 135 adet kurucu pay, toplam 9.951 TL peşin bedelle satılmış olup, satış işlemi sonucunda 33 TL kar oluşmuştur. h.8. Cari dönem içinde satın alınan bağlı ortaklıklar: Bulunmamaktadır. ı. Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklara (İş Ortaklıklarına) ilişkin bilgiler: Banka’nın birlikte kontrol edilen ortaklığı (iş ortaklığı) bulunmamaktadır. i. Kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler (net): Banka’nın kiralama işlemlerinden alacağı bulunmamaktadır. j. Riskten korunma amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin açıklamalar: Banka’nın riskten korunma amaçlı türev finansal varlığı bulunmamaktadır. k. Maddi duran varlıklara ilişkin bilgiler (*) (net): Cari Dönem Maliyet Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler - İktisap Edilenler - Elden Çıkarılanlar - Transfer - Değer Azalış Karşılığı(-) (**) - Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Birikmiş Amortisman Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler - Amortisman Bedeli - Elden Çıkarılanlar - Transfer - Değer Azalış Karşılığı(-) - Kur Farkı(-) Dönem Sonu Değeri Önceki Dönem Sonu Net Defter Değeri Dönem Sonu Net Defter Değeri Gayrimenkuller İnşa Halindeki Binalar Araçlar Diğer MDV Toplam 3.387.881 12.161 15.137 1.672.804 5.087.983 271.958 -272.279 -69.510 128.440 27.852 944 -774 224.905 -44.583 12 15.319 -9 451 1.853.568 525.659 -317.636 -87.538 128.431 463 5.337.362 -2.155.653 -11.534 -1.089.190 -3.256.377 -45.080 25.211 -1.047 750 -175.568 16.841 -221.695 42.802 -9 -11.840 3.603 3.479 -293 -1.248.210 583.614 605.358 -302 -3.435.572 1.831.606 1.901.790 3.446.490 -2.175.522 1.232.228 1.270.968 -18.028 21.985 12.161 21.985 Bilanço tarihi itibarıyla, Banka’nın finansal kiralama yoluyla edinilmiş maddi duran varlıklarının defter değeri 40 TL (2013: 57 TL) olup dönem içinde giriş yoktur. Dönem içinde alacaklardan dolayı edinilen maddi duran varlıkların defter değeri ise 208.252 TL’dir (2013: 170.421 TL) . (**) Elden çıkarılan ve/veya ekspertizleri yenilenen gayrimenkullere ilişkin çözülen değer azalış karşılıklarıdır. (*) 136 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Önceki Dönem Maliyet Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler - İktisap Edilenler - Elden Çıkarılanlar - Transfer - Değer Azalış Karşılığı(-) (**) - Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Birikmiş Amortisman Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler - Amortisman Bedeli - Elden Çıkarılanlar - Transfer - Değer Azalış Karşılığı(-) - Kur Farkı(-) Dönem Sonu Değeri Önceki Dönem Sonu Net Defter Değeri Dönem Sonu Net Defter Değeri Gayrimenkuller İnşa Halindeki Binalar Araçlar Diğer MDV Toplam 3.452.705 5.624 13.538 1.489.099 4.960.966 155.166 -220.297 -45.321 45.628 13.219 -420 -6.262 2597 -1.023 205.923 -24.068 3.387.881 12.161 25 15.137 1.850 1.672.804 376.905 -245.808 -51.583 45.628 1.875 5.087.983 -2.185.464 -11.280 -943.314 -3.140.058 -46.925 76.736 -1.214 977 -157.777 12.913 -205.916 90.626 -2.155.653 1.267.241 1.232.228 -17 -11.534 2.258 3.603 -1.012 -1.089.190 545.785 583.614 -1.029 -3.256.377 1.820.908 1.831.606 5.624 12.161 31.12.2013 tarihi itibarıyla Banka’nın finansal kiralama yoluyla edinilmiş maddi duran varlıklarının defter değeri 57 TL (2012: 466 TL) olup dönem içinde giriş yoktur. Dönem içinde alacaklardan dolayı edinilen maddi duran varlıkların defter değeri ise 170.421 TL’dir (2012: 159.137 TL) . (**) Elden çıkarılan ve/veya ekspertizleri yenilenen gayrimenkullere ilişkin çözülen değer azalış karşılıklarıdır. (*) l. Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin bilgiler: Maliyet Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler - İktisap Edilenler - Elden Çıkarılanlar (-) - Değer Düşüşü - Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Birikmiş Amortisman Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler - Amortisman Bedeli (-) - Elden Çıkarılanlar - Değer Düşüşü - Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Önceki Dönem Sonu Net Defter Değeri Dönem Sonu Net Defter Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 539.978 366.663 197.115 -1.434 193.377 -20.062 34 735.693 539.978 344.019 261.756 117.555 95.708 -13.445 12 461.586 344.019 274.107 344.019 104.907 195.959 m. Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin açıklamalar: Banka’nın yatırım amaçlı gayrimenkulü bulunmamaktadır. Banka’nın 31.12.2014 itibarıyla 526.714 TL ertelenmiş vergi aktifi bulunmaktadır. Söz konusu ertelenmiş vergi varlığı, Banka’nın kayıtlarında defter değeri ile takip ettiği varlık ve yükümlülüklerle, bunların vergi mevzuatı gereği hesaplanan vergiye esas değerlerinin oluşturduğu geçici farklar üzerinden hesaplanmıştır. Geçici farkları oluşturan kalemlerin özkaynak unsurları arasında izlenmesi durumunda söz konusu geçici farklar üzerinden hesaplanan ertelenmiş vergi varlığı/yükümlülüğü ilgili özkaynak kalemleri ile ilişkilendirilmiş olup, Banka’nın 31.12.2014 itibarıyla dönem zararı veya vergi indirimi üzerinden hesapladığı herhangi bir vergi varlığı bulunmamaktadır. Ertelenmiş Vergi (Aktifi)/Pasifi: Maddi Duran Varlıklar Matrah Farkları Karşılıklar (*) Finansal Varlıkların Değerlemesi Diğer Net Ertelenmiş Vergi (Aktifi)/Pasifi: (*) Cari Dönem Önceki Dönem 11.797 -545.365 8.591 -1.737 -526.714 28.583 -559.910 -1.542 -5.723 -538.592 Çalışan hakları yükümlülükleri, emekli sandığı fiili ve teknik açığı, kredi kartı puan karşılıkları ve diğer karşılıklardan oluşmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 137 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI n. Ertelenmiş vergi varlığına ilişkin açıklamalar: TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Ertelenmiş vergi varlığının hareketi aşağıdaki gibidir: Dönem Başı Değeri Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) (Net) Özkaynaklar Altında Muhasebeleştirilen Ertelenmiş Vergi Kur Farkı Ertelenmiş Vergi Aktifi Cari Dönem 538.592 267.531 -279.405 -4 526.714 Önceki Dönem 594.491 -329.474 273.566 9 538.592 Cari Dönem 62.639 1.602 87.538 -89.510 Önceki Dönem 72.970 120 51.583 -60.893 -1.908 60.361 -1.141 62.639 o. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlıklar hakkında açıklamalar: Dönem Başı Net Defter Değeri Girişler Transferler (Net) Elden Çıkarılanlar (Net) Değer Düşüşü (-) Amortisman Dönem Sonu Net Defter Değeri Banka’nın durdurulan faaliyeti bulunmamaktadır. Banka’nın satış amaçlı elde tutulan duran varlık olarak sınıflandırdığı varlıklar gayrimenkullerden oluşmaktadır. Satışa konu edilen söz konusu gayrimenkuller Banka’nın internet sitesinde ilan edilmektedir. Ayrıca, gazete ilanı ve benzeri araçların kullanılması suretiyle de satışa çıkarılan gayrimenkullerle ilgili duyurular yapılmaktadır. ö. Diğer aktiflere ilişkin bilgiler: Bilanço’nun diğer aktifler kalemi, bilanço toplamının % 10’unu aşmamaktadır. II. Pasif Kalemlere İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Mevduata ilişkin bilgiler: a.1. Mevduatın vade yapısına ilişkin bilgiler (cari dönem): Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Yurt içinde Yer. K. Yurt dışında Yer.K Resmi Kur. Mevduatı Tic. Kur. Mevduatı Diğ. Kur. Mevduatı Kıymetli Maden DH Bankalar Mevduatı TCMB Yurt içi Bankalar Yurt dışı Bankalar Katılım Bankaları Diğer Toplam Vadesiz 8.543.512 10.491.233 9.416.553 1.074.680 628.758 6.396.826 228.062 2.484.485 658.231 367 2.970 590.447 64.447 7 Gün İhbarlı 29.431.107 1 Aya Kadar 2.564.643 6.612.218 5.961.942 650.276 20.936 2.169.478 117.147 3.374.307 1-3 Ay 36.743.275 28.437.088 25.005.478 3.431.610 53.087 5.816.890 3.640.888 293 1.692.585 3.035.351 338.956 3-6 Ay 1.471.201 2.421.597 1.894.085 527.512 3.614 136.597 738.522 184.607 6 Ay-1 Yıl 341.003 1.820.378 494.996 1.325.382 181 44.616 29.693 258.242 51.423 1 Yıl ve Üstü Birikimli Mevduat 378.626 4.525.573 2.186.813 2.338.760 23 17.226 1.372 16.526 436.229 484.018 1.208.567 184.607 12.219 39.204 6.350 429.879 14.858.729 76.384.106 4.956.138 2.545.536 5.375.575 1 Aya Kadar 2.753.147 5.416.482 4.786.500 629.982 45.869 1.544.157 502.468 1-3 Ay 33.728.760 25.621.537 22.865.329 2.756.208 110.818 7.233.562 2.353.464 3-6 Ay 792.099 2.852.334 2.501.749 350.585 2.317 283.281 134.430 1.661.896 1.354.415 164.899 6 Ay-1 Yıl 248.841 1.565.994 1.150.746 415.248 423.821 25.762 132.666 202.545 47.959 1.221.390 440.506 425.923 928.492 164.899 8.251 39.708 14.341 438.388 11.924.019 70.402.556 4.229.360 2.647.588 6.148.147 Toplam 50.042.260 54.308.087 44.959.867 9.348.220 706.599 14.581.633 4.755.684 2.759.546 6.397.382 367 3.540.908 2.791.660 64.447 133.551.191 a.2. Mevduatın vade yapısına ilişkin bilgiler (önceki dönem): Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Yurt içinde Yer. K. Yurt dışında Yer.K Resmi Kur. Mevduatı Tic. Kur. Mevduatı Diğ. Kur. Mevduatı Kıymetli Maden DH Bankalar Mevduatı TCMB Yurt içi Bankalar Yurt dışı Bankalar Katılım Bankaları Diğer Toplam 138 Vadesiz 7.385.973 7.974.367 7.137.326 837.041 562.517 6.165.405 220.842 3.016.479 297.512 48.260 2.719 226.623 19.910 7 Gün İhbarlı 25.623.095 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 1 Yıl ve Üstü Birikimli Mevduat 465.557 5.182.747 2.499.155 2.683.592 321 16.352 13.642 16.799 452.729 Toplam 45.374.377 48.613.461 40.940.805 7.672.656 1.145.663 15.268.519 3.357.512 3.235.823 3.979.410 48.260 1.672.624 2.238.616 19.910 120.974.765 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor a.3. Mevduat sigortası kapsamında bulunan ve mevduat sigortası limitini aşan tasarruf mevduatına ilişkin bilgiler: Mevduat Sigortası Kapsamında Bulunan Mevduat Sigortası Limitini Aşan Tasarruf Mevduatı Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem Tasarruf Mevduatı 26.123.513 24.302.069 23.503.729 20.666.849 Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz DTH 11.198.985 9.360.101 23.572.861 21.533.835 1.831.203 2.216.518 865.810 933.581 936.132 849.246 198.082 112.359 18.144 41.743 Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz Diğ.H. Yurt dışı Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigortasına Tabi Hesaplar Kıyı Bnk. Blg. Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigorta Tabi Hesaplar a.4. Mevduat sigortası kapsamında bulunmayan tasarruf mevduatı: Cari Dönem Önceki Dönem 216.226 154.102 12.077 9.274 Yurt dışı Şubelerde Bulunan Mevduat ve Diğer Hesaplar Hâkim Ortaklar ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar Yönetim veya Müdürler Kurulu Başkan ve Üyeler, Genel Müdür ve Yardımcıları ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar 26/9/2004 Tarihli ve 5237 Sayılı TCK’nın 282 nci Maddesindeki Suçtan Kaynaklanan Mal Varlığı Değerleri Kapsamına Giren Mevduat ile Diğer Hesaplar Türkiye’de Münhasıran Kıyı Bankacılığı Faaliyeti Göstermek Üzere Kurulan Mevduat Bankalarında Bulunan Mevduat b. Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin negatif farklar tablosu: Cari Dönem Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Yükümlülükler Önceki Dönem TP YP TP YP Vadeli İşlemler 11.172 45.135 161.705 12.511 Swap İşlemleri 202.476 319.951 519.557 161.986 1.318 50.099 4.237 121.526 214.966 415.185 685.499 296.023 YP TP Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam c. Bankalar ve diğer mali kuruluşlar: c.1. Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP T.C. Merkez Bankası Kredileri Yurt içi Banka ve Kuruluşlardan Önceki Dönem YP 42.893 300.674 296.438 271.666 375.190 Yurt dışı Banka, Kuruluş ve Fonlardan 2.566.867 17.462.291 1.379.376 13.895.662 Toplam 2.867.541 17.801.622 1.651.042 14.270.852 TP YP TP YP 2.124.745 9.090.721 1.462.322 7.862.046 c.2. Alınan kredilerin vade yapısı: Cari Dönem Orta ve Uzun Vadeli Toplam 742.796 8.710.901 188.720 6.408.806 2.867.541 17.801.622 1.651.042 14.270.852 c.3. Alınan kredilere ilişkin bilgiler: Alınan krediler içerisinde önemli yer tutan sendikasyon kredilerine ve seküritizasyon işlemleri yoluyla sağlanan kaynaklara ilişkin bilgilere aşağıda yer verilmiştir. Sendikasyon kredileri: Kullanım Tarihi Alınan Kredi Vade Mayıs 2014 400.000.000 USD + 672.000.000 EURO 1 yıl (1 yıl uzatma opsiyonlu) Eylül 2014 326.000.000 USD + 756.000.000 EURO 1 yıl (1 yıl uzatma opsiyonlu) Seküritizasyon işlemleri: Banka, yurt dışında kurulu özel amaçlı kuruluş (SPV) olan; TIB Diversified Payment Rights Finance Company aracılığıyla ABD Doları, Euro ve GBP cinsinden havale akımlarına ilişkin tüm hak ve alacaklarını seküritizasyon işlemlerine konu etmek suretiyle kaynak temin etmiştir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 139 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Kısa Vadeli Önceki Dönem TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Seküritizasyon yoluyla sağlanan kaynaklara ilişkin bilgiler aşağıda yer almaktadır. Tarih Özel Amaçlı Kuruluş (SPV) Tutar Nihai Vade Mart 2007 TIB Diversified Payment Rights Finance Company 550.000.000 USD 7-8 yıl 31.12.2014 İtibarıyla Kalan Borç Tutarı 2.000.000 USD Ekim 2011 TIB Diversified Payment Rights Finance Company 75.000.000 USD 5 yıl 50.000.000 USD 114.666.667 EURO Ekim 2011 TIB Diversified Payment Rights Finance Company 160.000.000 EURO 5-7 yıl Haziran 2012 TIB Diversified Payment Rights Finance Company 225.000.000 USD 5 yıl 206.250.000 USD Haziran 2012 TIB Diversified Payment Rights Finance Company 125.000.000 EURO 12 yıl 121.875.000 EURO Aralık 2013 TIB Diversified Payment Rights Finance Company 50.000.000 USD 5 yıl 50.000.000 USD Aralık 2013 TIB Diversified Payment Rights Finance Company 185.000.000 EURO 5-12 yıl 185.000.000 EURO Aralık 2014 TIB Diversified Payment Rights Finance Company 250.000.000 USD 5-14 yıl 250.000.000 USD Diğer: Banka, yurt dışı havale akımlarına dayalı seküritizasyon programıyla bağlantılı olarak gerçekleştirilen 10 yıl vadeli finansman işlemi kapsamında 500 milyon USD kredi sağlamıştır. ç. İhraç Edilen Menkul Kıymetler (Net): Cari Dönem Bono Tahvil Toplam Önceki Dönem TP YP TP YP 4.305.319 2.339.748 3.896.072 158.658 1.209.113 9.299.577 1.256.840 4.783.856 5.514.432 11.639.325 5.152.912 4.942.514 d. Banka’nın yükümlülüklerine ilişkin yoğunlaşma: Banka’nın yükümlülüklerinin % 56’sı mevduattan, % 9’u alınan kredilerden, % 9’u ihraç edilen menkul kıymetler ile ikincil sermaye benzeri kredilerden ve % 7’si repo işlemlerinden sağlanan fonlardan oluşmaktadır. Mevduat, farklı özellikleri haiz geniş bir müşteri tabanına yayılmış bulunmaktadır. Alınan krediler ise sendikasyon, seküritizasyon, post-finansman ve para piyasaları yoluyla muhtelif finansal kuruluşlardan temin edilen fonlardan oluşmaktadır. e. Diğer yabancı kaynaklar: Diğer yabancı kaynaklar bilanço toplamının % 10’unu aşmamaktadır. f. Kiralama işlemlerinden borçlara ilişkin bilgiler (net): Banka’nın kiralama işlemlerine ilişkin borcu bulunmamaktadır. g. Riskten korunma amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: Banka’nın riskten korunma amaçlı türev finansal borcu bulunmamaktadır. ğ. Karşılıklara ilişkin bilgiler: ğ.1. Genel karşılıklara ilişkin bilgiler: Genel Karşılıklar (*) I. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar -Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar II. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar -Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar Gayrinakdi Krediler İçin Ayrılanlar Diğer Cari Dönem Önceki Dönem 2.328.896 1.972.588 1.981.728 1.661.838 108.338 113.530 123.405 89.839 14.596 9.874 150.873 142.185 72.890 78.726 Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 8. maddesi göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır. (*) ğ.2. Çalışan hakları karşılığı: Banka, ilgili mevzuat ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca, emekli olan, vefat eden, askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılan, ilgili mevzuatta belirtilen şekilde iş ilişkisine son verilen personeli ile evlenmelerini müteakip bir yıl içinde kendi arzusu ile işten ayrılan bayan çalışanlarına kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Kıdem tazminatı, ilgili mevzuat uyarınca her hizmet yılı için kıdem tazminatına esas tavan olan 3.438,22 TL’yi (31.12.2014 tarihi itibarıyla tam TL tutarıdır) aşmayacak şekilde bir aylık ücret tutarıdır. Kıdem tazminatı karşılığı, çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel tutarların bugünkü değeri hesaplanarak ayrılmaktadır. Banka’nın kıdem tazminatından kaynaklanan yükümlülüğü, bağımsız bir değerleme şirketi tarafından düzenlenen aktüeryal rapor doğrultusunda belirlenmiş, bu çerçevede 31.12.2014 tarihi itibarıyla 440.195 TL tutarında karşılık finansal tablolara yansıtılmıştır (31.12.2013: 338.434 TL). Kıdem tazminatı yükümlülüğünün hesaplanmasında kullanılan başlıca aktüeryal varsayımlar aşağıdaki gibidir: • • • • Hesaplamada yıllara göre değişen iskonto ve enflasyon oranları kullanılmış olup, reel ücret artış oranı ise % 2 olarak dikkate alınmıştır. Hesaplamada 31.12.2014 tarihi itibarıyla geçerli olan 3.438,22 TL (tam TL tutardır) düzeyindeki tavan esas alınmıştır. Emeklilik yaşı, bireylerin en erken emekli olabileceği yaş olarak dikkate alınmıştır. Kadın ve erkeklere ilişkin ölüm olasılıkları için CSO 1980 mortalite tablosu kullanılmıştır. 140 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Kıdem tazminatı yükümlülüğüne ilişkin hareketleri içeren tabloya aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem Önceki Dönem 338.434 342.205 Yükümlülüklerin Dönem Başındaki Peşin Değeri Cari Hizmet Maliyeti 28.868 29.612 Faiz Maliyeti 34.800 24.749 Ödenen Tazminatlar -15.931 -19.434 Ödeme/Faydaların Kısılması/İşten Çıkarma Dolayısıyla Oluşan Kayıp/(Kazanç) Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Yükümlülüklerin Dönem Sonundaki Peşin Değeri 2.007 2.473 52.017 -41.171 440.195 338.434 Kıdem tazminatı yükümlülüğü yanında, Banka kullanılmamış izinler için de karşılık ayırmaktadır. 2014 yılı için kullanılmamış izin karşılığı tutarı 30.516 TL’dir (31.12.2013: 26.513 TL). ğ.3. Dövize endeksli krediler anapara kur azalış karşılıkları: Dövize endeksli krediler açılış tarihinde baz alınan kurlar üzerinden izlendiğinden açılış tarihine göre kurların azalış göstermesi halinde zarar, artış göstermesi halinde ise kar oluşmaktadır. 31.12.2014 tarihi itibarıyla dövize endeksli krediler anapara kur azalış karşılığı 6.167 TL olup, söz konusu tutar finansal tablolarda dövize endeksli kredilerin bakiyesi ile netleştirilmiştir. ğ.4. Tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi krediler özel karşılıkları: “Tasfiye Olunacak Alacaklar” hesabında izlenen firmaların tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi kredileri için 66.882 TL karşılık ayrılmıştır (31.12.2013: 88.971 TL). ğ.5. Diğer karşılıklara ilişkin bilgiler: ğ.5.1. Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar: Ekonomide ve piyasalarda meydana gelebilecek muhtemel gelişmeler dikkate alınarak ihtiyatlılık prensibi dahilinde, tamamı önceki dönemlerde gider yazılan toplam 1.000.000 TL tutarında serbest karşılık bulunmaktadır. ğ.5.2. Emeklilik haklarından doğan yükümlülükler: SSK’ya istinaden kurulan sandıklar için yükümlülükler: 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesine göre kurulmuş olan Banka çalışanlarının üyesi bulunduğu Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Emekli Sandığı Vakfı için, Üçüncü Bölüm XVII no.lu dipnotta açıklandığı üzere, 31.12.2014 tarihi itibarıyla gerçekleştirilen aktüer değerlemesi sonucunda fiili ve teknik açık tutarı 1.898.407 TL olarak belirlenmiş (31.12.2013: 1.775.839 TL) olup, aynı tarih itibarıyla mali tabloda bu tutarda karşılık ayrılmış durumdadır. İlgili kanundaki esaslara uygun olarak gerçekleştirilmiş olan yukarıda belirtilen aktüer denetlemesi, 31.12.2014 tarihi itibarıyla yükümlülüğün peşin değerini, diğer bir ifadeyle Banka tarafından SGK’ya yapılacak tahmini ödeme tutarını ölçmektedir. Aktüeryal hesaplamada kullanılan varsayımlara aşağıda yer verilmiştir. • % 9,8 teknik faiz oranı kullanılmıştır. • toplam prim oranı % 34,5 olarak dikkate alınmıştır. • CSO 1980 kadın/erkek mortalite tabloları kullanılmıştır. Aşağıdaki tabloda, 31.12.2014 tarihi itibarıyla SSK hadleri çerçevesinde sağlık giderleri de dikkate alınarak prim ve maaş ödemelerinin peşin değerleri gösterilmiştir. Cari Dönem Önceki Dönem Sağlık Dışı Yükümlülükler Toplamının Peşin Değeri -5.397.570 -4.900.737 Uzun Vadeli Sigorta Kolları Primlerinin Peşin Değeri 2.433.204 2.173.772 -2.964.366 -2.726.965 Net Sağlık Dışı Yükümlülüklerin Peşin Değeri Sağlık Yükümlülüğünün Peşin Değeri Sağlık Primlerinin Peşin Değeri Net Sağlık Yükümlülüğünün Peşin Değeri Vakıf Varlığı Fiili ve Teknik Açık Tutarı -726.581 -660.534 1.382.502 1.235.098 655.921 574.564 410.038 376.562 -1.898.407 -1.775.839 Cari Dönem Önceki Dönem Hazır Değerler 243.003 253.716 Menkul Kıymetler 116.934 96.722 Diğer Toplam 50.101 26.124 410.038 376.562 Halen ödenmekte olan sağlık yardımları ise, devirle birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde belirlenecektir. ğ.5.3. Kredi kartları ve bankacılık hizmetlerine ilişkin promosyon uygulamaları karşılığı: Banka’nın, kredi kartı hamillerinin yaptığı harcamalar ya da verilen bankacılık hizmetlerine yönelik promosyon uygulamaları çerçevesinde muhasebeleştirdiği 67.203 TL tutarında (31.12.2013: 62.797 TL) karşılığı bulunmaktadır. ğ.5.4. 31.12.2012 tarihli özel durum açıklaması ile de duyurulduğu üzere, Türk Ticaret Kanunu ve Medeni Kanun hükümleri uyarınca kurulmuş olan “Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı”na, Vakıf Senedi ve ilgili mevzuat çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getirmek üzere Banka tarafından yapılan ödemelerle (katılım payı) ilgili olarak Vergi Denetim Kurulu müfettişleri tarafından bir inceleme yapılmıştır. Bu inceleme sonucunda, söz konusu yükümlülük tutarlarının, ödemenin yapıldığı dönemde çalışan vakıf üyeleri açısından ücret mahiyetinde bir menfaat olduğu, dolayısıyla söz konusu ödemeler üzerinden cezalı gelir vergisi stopajı/cezalı istihkaktan kesilen damga vergisi alınması gerektiği iddiasıyla 2007 ve 2008 dönemleri için inceleme raporu düzenlenmiştir. Bu rapora istinaden, söz konusu dönemlere ilişkin cezalı gelir vergisi/damga vergisi tarhiyatları yapılarak Banka’ya tebliğ edilen vergi cezası ihbarnameleri toplamı 74.353 TL’dir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 141 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Vakfın varlıkları aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor Konuya ilişkin yapılan değerlendirmede Banka uygulamasının mevzuata uygun olduğu ve cezalı tarhiyatın yasal dayanağının olmadığı sonucuna ulaşıldığından, söz konusu tarhiyatlara karşı vergi mahkemelerinde davalar açılmıştır. Açılan bu davaların büyük bir bölümü karara bağlanmış olup, davaların bir kısmı için Banka lehine, bir kısmı için Banka aleyhine kararlar verilmiştir. Diğer taraftan; 19.12.2013 tarihli özel durum açıklaması ile duyurulduğu üzere, aynı konuda düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden bu defa, 2009, 2010 ve 2011 dönemleri için cezalı gelir vergisi/damga vergisi tarhiyatları yapılarak, vergi ceza ihbarnamelerinin tebliğ edilmesine başlanmıştır. Bu rapora istinaden, Banka’ya tebliğ edilen vergi ve ceza toplamı ise raporlama tarihi itibarıyla 152.383 TL’dir. Bahsi geçen vergi ceza ihbarnamelerine ilişkin olarak vergi idareleri nezdinde yargı yolu açık olmak üzere tarhiyat sonrası uzlaşma süreci başlatılmış olup, ilgili süreçte toplam 142.438 TL tutarındaki tarhiyat için vergi mahkemeleri nezdinde dava açılmıştır. Açılan davaların bir kısmında ilk derece vergi mahkemeleri tarafından karar verilmiş olup, bu kararların bir kısmı Bankamız lehine, bir kısmı da Bankamız aleyhinedir. Banka, konuya ilişkin olarak yaptığı değerlendirmeler çerçevesinde, 2014 yılında 114.473 TL (31.12.2013: 209.189 TL) tutarında karşılık giderini sonuç hesaplarıyla ilişkilendirmiştir. ğ.5.5. Yukarıda belirtilenler dışında kalan diğer karşılıklar, gider karşılıkları, devam eden dava karşılıkları ve muhtelif nedenlerle ayrılan diğer karşılıklardan oluşmaktadır. h. Vergi borcuna ilişkin açıklamalar: h.1. Cari vergi borcuna ilişkin açıklamalar: h.1.1. Vergi karşılığına ilişkin bilgiler: Vergi uygulamalarına ve hesaplamalarına ilişkin açıklamalara Üçüncü Bölüm XVIII no.lu dipnotta yer verilmiş olup, 31.12.2014 itibarıyla, kurumlar vergisi yükümlülüğü ile ödenen geçici vergilerin netleştirilmesi sonucunda kalan kurumlar vergisi borcu 392.371 TL’dir. h.1.2. Ödenecek vergilere ilişkin bilgiler: Ödenecek Kurumlar Vergisi Menkul Sermaye İradı Vergisi Gayrimenkul Sermaye İradı Vergisi BSMV Kambiyo Muameleleri Vergisi Ödenecek Katma Değer Vergisi Diğer Toplam Cari Dönem 392.371 118.265 2.963 97.579 48 2.879 32.327 646.432 Önceki Dönem 104.681 108.952 2.355 72.776 55 1.887 25.904 316.610 Cari Dönem 80 93 Önceki Dönem 57 66 994 1.988 766 1.531 3.155 2.420 h.1.3. Primlere ilişkin bilgiler: Sosyal Sigorta Primleri-Personel Sosyal Sigorta Primleri-İşveren Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri-Personel Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri-İşveren Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları-Personel Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları-İşveren İşsizlik Sigortası-Personel İşsizlik Sigortası–İşveren Diğer Toplam h.2. Ertelenmiş vergi borcuna ilişkin açıklamalar: Bulunmamaktadır. ı. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borçları hakkında bilgiler: Banka’nın satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borcu bulunmamaktadır. i. Sermaye benzeri kredilere ilişkin bilgiler: Banka 24.10.2012 tarihinde yurt dışında yerleşik gerçek ve tüzel kişilere yönelik olarak ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz 1.000.000.000 USD, 10.12.2013 tarihinde ise 400.000.000 USD nominal değerli, 10 yıl vadeli tahviller ihraç etmiştir. Söz konusu tahvillerin faiz oranları sırasıyla % 6,00 ve % 7,85 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bahse konu tahvillerin değerlerinin toplamı dönem sonu itibarıyla 3.268.784 TL’dir (31.12.2013: 2.984.143 TL). j. Özkaynaklara ilişkin bilgiler: j.1. Ödenmiş sermaye: Hisse Senedi Karşılığı İmtiyazlı Hisse Senedi Karşılığı Toplam Cari Dönem 4.499.970 30 4.500.000 Önceki Dönem 4.499.970 30 4.500.000 Ödenmiş Sermaye 4.500.000 Tavan 10.000.000 j.2. Kayıtlı sermaye sisteminin uygulanıp uygulanmadığı ve kayıtlı sermaye tavanı: Sermaye Sistemi Kayıtlı Sermaye Sistemi 142 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor j.3. Cari dönem içinde yapılan sermaye artırımı: Bulunmamaktadır. j.4. Cari dönem içinde sermaye yedeklerinden sermayeye ilave edilen kısma ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. j.5. Son mali yılın ve onu takip eden ara dönemin sonuna kadar olan sermaye taahhütleri, bu taahhütlerin genel amacı ve bu taahhütler için gerekli tahmini kaynaklar: Sermaye taahhüdü olmamıştır. j.6. Şirketin iktisap ettiği paylara ilişkin bilgiler: Banka kendi paylarını iktisap etmemiştir. j.7. Gelirler, karlılık ve likiditeye ilişkin geçmiş dönem göstergeleri ile bu göstergelerdeki belirsizlikler dikkate alınarak yapılacak öngörülerin özkaynak üzerindeki tahmini etkileri: Banka bilançosu faiz, kur ve kredi risklerinden minimum düzeyde etkilenecek bir ihtiyatlılıkla yönetilmektedir. j.8. Sermayeyi temsil eden hisse senetlerine tanınan imtiyazlar: Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri saklı olmak üzere; Her biri 1 Kr nominal değerde olan A Grubu paylar; • Olağanüstü yedek akçelerden veya yasalara göre yapılacak değerlendirmelerden oluşacak kaynaklardan verilecek bedelsiz pay alımında 20 kat pay alımı ( Ana Sözleşme Md.18 ) • Rüçhan hakkı kullanımında 20 kat hak kullanımı ( Ana Sözleşme Md.19 ) imtiyazlarına sahip durumdadır. Her biri 1 Kr nominal değerde B Grubu paylar ise, daha düşük nominal değere sahip olmalarına rağmen, yukarıda sıralanan hususlarda her biri 4 Kr nominal değerde C Grubu paylar ile aynı haklara sahiptir. Ayrıca, Ana Sözleşme’nin 58. maddesi çerçevesinde, her biri 1 Kr nominal değerde A ve B Grubu payların kar dağıtımında da imtiyazları bulunmaktadır. j.9. Menkul değerler değer artış fonuna ilişkin bilgiler: Cari Dönem İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardan Değerleme Farkı Kur Farkı Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Değerleme Farkı Ertelenmiş Vergi Etkisi Kur Farkı Toplam Önceki Dönem TP 4.054.349 4.054.349 YP TP 2.618.616 2.618.616 YP 569.417 711.857 -142.440 328.710 328.710 -590.142 -737.510 147.368 -42.776 -42.776 4.623.766 328.710 2.028.474 -42.776 III. Nazım Hesaplara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Nazım hesaplarda yer alan yükümlülüklere ilişkin açıklamalar: a.1 Gayri kabili rücu nitelikteki kredi taahhütlerinin türü ve miktarı: Kredi kartlarına ilişkin harcama limiti taahhüdü 20.489.527 TL, çek yaprakları için ödeme taahhüdü 5.875.007 TL’dir. Vadeli aktif değer alım taahhüdü 496.433 TL, satım taahhüdü ise 495.098 TL’dir. a.2 Aşağıdakiler dahil nazım hesap kalemlerinden kaynaklanan muhtemel zararların ve taahhütlerin yapısı ve tutarı: Bilanço dışı kalemlerden kaynaklanan muhtemel zarar bulunmamaktadır. Taahhütlere ilişkin bilgiler “Nazım Hesaplar Tablosu”nda gösterilmiştir. a.3 Garantiler, banka aval ve kabulleri ve mali garanti yerine geçen teminatlar ve diğer akreditifler dahil gayrinakdi krediler: Kabul Kredileri Akreditif Kredileri Diğer Garantiler Toplam Önceki Dönem 1.494.946 6.421.249 585.062 8.501.257 Cari Dönem 930.188 23.022.561 4.670.054 3.182.599 1.809.542 33.614.944 Önceki Dönem 868.963 20.761.079 4.528.544 1.952.773 1.399.498 29.510.857 Cari Dönem 1.786.200 295.850 1.490.350 41.028.973 42.815.173 Önceki Dönem 1.378.300 178.153 1.200.147 36.633.814 38.012.114 a.4. Kesin teminatlar, geçici teminatlar, kefaletler ve benzeri işlemler: Geçici Teminat Mektupları Kesin Teminat Mektupları Avans Teminat Mektupları Gümrüklere Hitaben Verilen Teminat Mektupları Diğer Teminat Mektupları Toplam a.5 Gayrinakdi kredilerin toplam tutarı: Nakit Kredi Teminine Yönelik Olarak Açılan Gayrinakdi Krediler Bir Yıl veya Daha Az Süreli Asıl Vadeli Bir Yıldan Daha Uzun Süreli Asıl Vadeli Diğer Gayrinakdi Krediler Toplam İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 143 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Cari Dönem 1.229.731 7.206.401 764.097 9.200.229 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor a.6. Gayrinakdi kredilerin sektörel risk yoğunlaşması: Cari Dönem Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kiralama Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam TP 127.054 76.665 45.469 4.920 5.323.193 142.933 3.275.783 1.904.477 2.477.331 9.517.990 6.318.326 183.263 645.985 976.860 913.375 382.016 26.837 71.328 218.593 17.664.161 (%) 0,72 0,43 0,26 0,03 30,14 0,81 18,55 10,78 14,02 53,88 35,77 1,04 3,66 5,53 5,17 2,16 0,15 0,40 1,24 100 YP 26.285 22.572 3.713 (%) 0,10 0,09 0,01 13.230.919 256.359 8.806.584 4.167.976 3.812.760 6.488.950 2.386.672 52.590 1.188.095 2.079.361 469.468 166.208 2.103 144.453 1.592.098 25.151.012 52,61 1,02 35,02 16,57 15,16 25,80 9,49 0,21 4,72 8,27 1,87 0,66 0,01 0,57 6,33 100 Önceki Dönem (%) YP 0,84 28.035 0,51 20.255 0,30 7.780 0,03 34,42 12.029.836 0,78 95.375 20,74 8.663.024 12,90 3.271.437 15,51 3.349.682 48,51 4.797.497 29,69 2.189.684 0,96 34.844 3,07 1.473.772 4,76 567.869 6,50 249.738 2,99 178.047 0,14 4.927 0,40 98.616 0,72 2.349.862 100 22.554.912 TP 130.175 79.088 46.815 4.272 5.319.731 120.711 3.205.632 1.993.388 2.396.869 7.499.025 4.589.459 148.474 473.894 736.072 1.004.990 462.499 22.393 61.244 111.402 15.457.202 (%) 0,12 0,09 0,03 53,33 0,42 38,41 14,50 14,85 21,27 9,71 0,15 6,53 2,52 1,11 0,79 0,02 0,44 10,43 100 a.7. I ve II’nci grupta sınıflandırılan gayrinakdi kredilere ilişkin bilgiler: I’inci Grup Gayrinakdi Krediler Teminat Mektupları Aval ve Kabul Kredileri Akreditifler Cirolar Menkul Kıymet İhracında Satın Alma Garantilerimizden Faktoring Garantilerimizden Diğer Garanti ve Kefaletler TP 17.512.011 17.494.265 9.813 YP 25.037.940 15.884.483 1.217.697 7.179.596 7.933 756.164 II’nci Grup TP 152.150 152.150 YP 113.072 84.046 2.221 26.805 b. Türev finansal araçlara ilişkin bilgiler: Banka’nın türev işlemlerini ağırlıklı olarak para ve faiz swapları, vadeli döviz alım-satım işlemleri ile para ve faiz opsiyonları oluşturmaktadır. Bazı türev işlemler ekonomik olarak riskten korunma sağlamakla birlikte, finansal riskten korunma muhasebesine (hedge) uygun kalem olarak tanımlanması için gereken koşulların tamamı yerine getirilmediği için “TMS 39-Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” kapsamında alım satım amaçlı olarak muhasebeleştirilmektedir. c. Koşullu borçlar ve varlıklara ilişkin açıklamalar: Banka’nın kendi iç işleri nedeniyle çeşitli müesseselere hitaben vermiş olduğu teminat mektupları, garanti ve taahhütlerin, Banka lehine üçüncü kişilere hitaben diğer kuruluşlar tarafından verilen garantilerin ve konut projeleri kapsamında kullandırılan konut kredileri nedeniyle doğan taahhütlerin izlendiği “Diğer Cayılamaz Taahhütler” hesabının bakiyesi 3.107.352 TL’dir. Müşterilere verilen çeklerden dolayı ilgili mevzuat gereği oluşan 5.875.007 TL tutarındaki ödeme yükümlülüğü, taahhüt hesaplarında kayıt altına alınmıştır. Lehdarlarına ödenmek üzere ibraz edilen çeklerin karşılıksız kalması durumunda karşılıksız kalan kısım için, ilgili mevzuat çerçevesinde, 3167 sayılı “Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun”a tabi çekler için 700 TL’ye (tam rakam), 5941 sayılı “Çek Kanunu”na tabi çekler için ise 1.200 TL’ye (tam rakam) kadar Banka tarafından ödeme yükümlülüğü doğacaktır. Söz konusu tutarların müşterilerden tahsili yoluna gidilecek, tahsili mümkün olmayan tutarlar ise “Tazmin Edilen Gayrinakdi Kredi Bedelleri” hesaplarında izlenecektir. ç. Başkaları nam ve hesabına verilen hizmetlere ilişkin açıklamalar: Bu konuda Dördüncü Bölüm’de yer alan XIV no.lu dipnotta açıklama yapılmıştır. IV. Gelir Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Faiz Gelirleri a.1. Kredilerden alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Kredilerden Alınan Faizler (*) Kısa Vadeli Kredilerden Orta ve Uzun Vadeli Kredilerden Takipteki Alacaklardan Alınan Faizler Kaynak Kul. Destekleme Fonundan Alınan Primler Toplam (*) Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon gelirlerini de içermektedir. 144 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Önceki Dönem TP YP TP YP 3.494.839 6.592.981 167.205 248.749 2.196.010 3.098.503 5.032.069 153.675 277.274 1.817.992 10.255.025 2.444.759 8.284.247 2.095.266 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor a.2. Bankalardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem T.C. Merkez Bankasından Yurt içi Bankalardan Yurt dışı Bankalardan Yurt dışı Merkez ve Şubelerden Toplam TP 5.865 2.252 3.988 12.105 Önceki Dönem YP 817 7.980 TP 165 978 3.357 YP 300 3.390 8.797 4.500 3.690 TP 62.401 YP 201 TP 21.436 YP 24 2.335.967 673.272 3.071.640 273.839 461 274.501 1.528.864 1.226.370 2.776.670 254.288 53 254.365 a.3. Menkul değerlerden alınan faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan(*) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar(*) Toplam (*) Önceki Dönem Söz konusu kalemlere ilişkin faiz gelirlerinin toplam 1.249.158 TL’si enflasyona endeksli Devlet İç Borçlanma Senetlerinden kaynaklanmaktadır (31.12.2013: 1.334.092 TL). a.4. İştirak ve bağlı ortaklıklardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem 78.157 İştirak ve Bağlı Ortaklıklardan Alınan Faizler Önceki Dönem 32.161 b. Faiz Giderleri b.1. Kullanılan kredilere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP 196.867 Bankalara T.C. Merkez Bankasına Yurt içi Bankalara Yurt dışı Bankalara Yurt dışı Merkez ve Şubelere Diğer Kuruluşlara Toplam(*) (*) Önceki Dönem TP 103.119 19.195 177.672 YP 216.978 70 8.899 208.009 14.846 88.273 YP 180.445 4 11.068 169.373 196.867 68.649 285.627 795 103.914 54.440 234.885 Cari Dönem 78.470 Önceki Dönem 82.326 Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon giderlerini de içermektedir. b.2. İştirak ve bağlı ortaklıklara verilen faiz giderlerine ilişkin bilgiler: İştirak ve Bağlı Ortaklıklara Verilen Faizler b.3. İhraç edilen menkul kıymetlere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP 513.391 İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Önceki Dönem YP 505.929 YP 261.622 Birikimli Mev. Toplam b.4. Mevduata ödenen faizin vade yapısına göre gösterimi: Vadesiz Mevduat Türk Parası Bankalar Mevduatı Tasarruf Mevduatı Resmi Mevduat Ticari Mevduat Diğer Mevduat 7 Gün İhbarlı Mevduat Toplam Yabancı Para DTH Bankalar Mevduatı 7 Gün İhbarlı Mevduat Kıymetli Maden D.Hs. Toplam Genel Toplam Vadeli Mevduat 1 Yıla Kadar 1 Aya Kadar 3 Aya Kadar 6 Aya Kadar 132.627 151.959 2.920 125.868 20.012 52.811 3.081.208 13.507 605.369 260.719 265 85.315 113 26.256 15.373 497 26.804 3.047 2.903 4.868 1.248 29.271 20 1.056 399 187.448 3.374.558 19.607 761.453 301.371 2 433.386 4.013.614 127.322 38.119 31.994 4.644.437 29 36 82.708 12.300 693.519 20.063 77.348 1.824 32.936 154 106.629 7.548 993.169 41.925 65 67 95.008 528.394 713.582 4.727.196 79.172 206.494 1.714 34.804 72.923 124 114.301 146.295 1.838 1.036.932 5.681.369 1 1 1 Yıldan Uzun İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 145 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI TP 323.135 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor c. Temettü gelirlerine ilişkin açıklamalar: Cari Dönem Önceki Dönem Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan 5.830 4.241 Diğer 589.152 446.071 Toplam 594.982 450.312 Cari Dönem Önceki Dönem ç. Ticari kar/zarara ilişkin açıklamalar (net): Kar Sermaye Piyasası İşlemleri Karı 444.838 162.213 Türev Finansal İşlemlerden Kar 3.030.393 2.651.563 80.459.535 53.784.271 Kambiyo İşlemlerinden Kar Zarar (-) Sermaye Piyasası İşlemleri Zararı 2.269 6.562 Türev Finansal İşlemlerden Zarar 3.918.324 2.900.957 79.829.307 53.467.262 184.866 223.266 Kambiyo İşlemlerinden Zarar Ticari kar/zarar (Net) Türev işlemlere ilişkin kur değişimlerinden kaynaklanan kar tutarı 2.397.398 TL, zarar tutarı 3.157.426 TL olup, net zarar tutarı 760.028 TL’dir. (31.12.2013 kar: 1.967.448 TL, zarar: 2.272.128 TL’dir). d. Diğer faaliyet gelirlerine ilişkin bilgiler: Diğer faaliyet gelirlerinin 132.278 TL’si cari dönem içerisinde satışı gerçekleştirilen Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji ve Demir Çelik Sanayi Ticaret A.Ş. ile ilgili olarak çözülen karşılık tutarından oluşmaktadır. Diğer taraftan; ilgili bağlı ortaklığın elden çıkarılması dolayısıyla oluşan satış zararı ise 132.245 TL olup, satış işlemi sonucunda 33 TL kar oluşmuştur. Diğer faaliyet gelirlerinin 128.833 TL’si ise cari dönem içerisinde satışı gerçekleştirilen fabrika binası nitelikli bir gayrimenkul ile ilgili olarak çözülen karşılık tutarından kaynaklanmaktadır. İlgili gayrimenkulün elden çıkarılması dolayısıyla oluşan satış zararı ise 134.539 TL olup, satış işlemi sonucunda 5.706 TL zarar oluşmuştur. İlgili gelir kaleminin % 58’i önceki yıllarda, başta takipteki krediler ile ilgili olmak üzere muhtelif nedenlerle ayrılan karşılık tutarlarından yapılan tahsilat ya da iptallerden, geri kalan kısmı ise çeşitli bankacılık hizmetleri karşılığında müşterilerden elde edilen ücret gelirleri ile duran varlık satışı gelirlerinden oluşmaktadır. e. Kredi ve diğer alacaklara ilişkin karşılık giderleri: Kredi ve Diğer Alacaklara İlişkin Özel Karşılıklar Cari Dönem Önceki Dönem 914.617 833.562 III. Grup Kredi ve Alacaklardan 82.938 57.998 IV. Grup Kredi ve Alacaklardan 257.961 221.136 V. Grup Kredi ve Alacaklardan Genel Karşılık Giderleri (*) 573.718 554.428 356.384 385.633 3 16.263 3 16.263 Muhtemel Riskler İçin Ayrılan Serbest Karşılık Giderleri Menkul Değerler Değer Düşme Giderleri Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve VKET Men. Değ. Değer Düşüş Giderleri 10.458 İştirakler Bağlı Ortaklıklar 10.458 Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Toplam 52.170 221.102 1.323.174 1.467.018 Genel karşılıklar, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 8. maddesi göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır. (*) 146 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor f. Diğer faaliyet giderlerine ilişkin bilgiler: Personel Giderleri (*) Kıdem Tazminatı Karşılığı Banka Sosyal Yardım Sandığı Varlık Açıkları Karşılığı Cari Dönem Önceki Dönem 2.456.179 2.275.548 49.744 37.400 122.568 Maddi Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri 3.325 217.479 199.016 117.555 95.708 Maddi Olmayan Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Şerefiye Değer Düşüş Gideri Maddi Olmayan Duran Varlık Amortisman Giderleri Özkaynak Yöntemi Uygulanan Ortaklık Payları Değer Düşüş Gideri Elden Çıkarılacak Kıymetler Değer Düşüş Giderleri 2.566 1.231 Elden Çıkarılacak Kıymetler Amortisman Giderleri 6.124 8.041 Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar Değer Düşüş Giderleri Diğer İşletme Giderleri 1.644.527 1.439.198 Faaliyet Kiralama Giderleri 274.117 224.595 Bakım ve Onarım Giderleri 22.018 22.014 Reklam ve İlan Giderleri (**) 180.896 169.044 1.167.496 1.023.545 Diğer Giderler (**) Aktiflerin Satışından Doğan Zararlar(***) 272.908 101.786 Diğer (****) 805.763 801.266 5.695.413 4.962.519 Toplam “TMS 19-Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardı uyarınca çalışanlara dağıtılacak kar payı vb. ödemeler için ayrılan karşılığı da içermektedir. (**) Banka’nın bağış, yardım ve sosyal sorumluluk projeleri kapsamında cari dönemde yaptığı harcama tutarı 27.242 TL’dir (31.12.2013: 24.327 TL). (***) Cari dönem içerisinde satışı gerçekleştirilen Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji ve Demir Çelik Sanayi Ticaret A.Ş. ile ilgili olarak oluşan satış zararı 132.245 TL’dir. Diğer taraftan; ilgili bağlı ortaklığın elden çıkarılması dolayısıyla çözülen karşılık tutarı ise 132.278 TL olup, satış işlemi sonucunda 33 TL kar oluşmuştur. Yine cari dönem içerisinde satışı gerçekleştirilen fabrika binası nitelikli bir gayrimenkul ile ilgili olarak 134.539 TL satış zararı oluşmuştur. İlgili gayrimenkulün elden çıkarılması dolayısıyla çözülen karşılık tutarı ise 128.833 TL olup, satış işlemi sonucunda oluşan zarar 5.706 TL tutarındadır. Önceki dönemde ise, Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. ve Mipaş Mümessillik İthalat İhracat ve Pazarlama A.Ş.’nin satışı sebebiyle toplam 97.334 TL satış zararı oluşmuştur. Öte yandan, adı geçen bağlı ortaklıkların satışı dolayısıyla 111.843 TL karşılık çözülmüş olup, satış işlemi sonucunda toplam 56.576 TL kar oluşmuştur. (****) Cari dönemde ilgili kalemin 117.397 TL tutarındaki kısmı geçmiş yıl gelirlerinde yer alan kredi komisyonlarının iadesi sonucu oluşan gider, 114.473 TL’lik kısmı ise Beşinci Bölüm II-ğ.5.4 no.lu dipnotta açıklanan, Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’na (Vakıf) ilişkin dava karşılık gideri niteliğindedir. Önceki dönemde ise bahse konu kalem, Rekabet Kurulu soruşturması ve Vakıf’a ilişkin davalara yönelik olarak ayrılan toplam 319.181 TL’lik karşılık giderini de içermektedir. (*) g. Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler vergi öncesi kar/zararına ilişkin açıklamalar: Banka’nın vergi öncesi karı sürdürülen faaliyetlerden kaynaklanmaktadır. Vergi öncesi karın, 7.454.217 TL’si net faiz gelirlerinden, 2.003.778 TL’si net ücret ve komisyon gelirlerinden oluşmakta olup, diğer faaliyet giderleri toplamı 5.695.413 TL’dir. ğ. Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler vergi karşılığına ilişkin açıklamalar: Banka’nın 31.12.2014 tarihi itibarıyla toplam 848.626 TL tutarındaki vergi karşılığının 1.116.157 TL tutarındaki kısmı cari vergi gideri, 267.531 TL tutarındaki kısmı ise ertelenmiş vergi gelirinden oluşmaktadır. h. Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler dönem net kar/zararına ilişkin açıklamalar: Banka’nın sürdürülen faaliyetlerinden elde ettiği net kar 3.382.442 TL’dir. ı. Net dönem kar ve zararına ilişkin açıklamalar: ı.2. Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin cari ve gelecek dönem kar/zararlarına etkisi: Açıklama yapılmasını gerektirecek herhangi bir husus bulunmamaktadır. ı.3. Gelir Tablosundaki “Alınan Ücret ve Komisyonlar” altında yer alan “Diğer” kalemi, kredi kartı işlemleri başta olmak üzere muhtelif bankacılık işlemlerinden alınan ücret ve komisyonlardan oluşmaktadır. i. Diğer gelir tablosu kalemlerine ilişkin açıklamalar: Diğer kalemler gelir tablosu toplamının % 10’unu aşmamaktadır. V. Özkaynak Değişim Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Yasal kayıtlardaki ödenmiş nominal sermaye tutarı 4.500.000 TL olup, bilanço tarihi itibarıyla yasal yedek akçeler bakiyesi 2.246.666 TL, olağanüstü yedek akçeler bakiyesi 12.584.659 TL’dir. Cari dönemde diğer yedekler hesabında oluşan değişim yurt dışı şubelerin çevrim farkı zararı ile kıdem tazminatı yükümlülüğüne ilişkin aktüeryal kayıptan kaynaklanmaktadır. Menkul değer artış fonunun detayı Beşinci Bölüm II-j-9 no.lu dipnotta verilmiş olup bu tutarın -142.440 TL’lik kısmı satılmaya hazır menkul değerlere ait ertelenmiş vergi etkisinden oluşmaktadır (31 Aralık 2013: 147.368 TL). İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 147 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI ı.1. Olağan bankacılık işlemlerinden kaynaklanan gelir ve giderler: Banka’nın 01.01.2014-31.12.2014 dönemindeki performansının anlaşılması için özel açıklama yapılmasını gerektirecek bir husus bulunmamaktadır. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor VI. Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Bankacılık faaliyet konusu aktif ve pasiflerdeki değişim öncesi faaliyet karına ilişkin 4.761.367 TL’lik gelir tutarının, 15.369.039 TL’si ağırlıklı olarak kredilerden ve menkul kıymetlerden alınan faizlerden, 8.494.403 TL’si ise ağırlıklı olarak mevduat ve para piyasası işlemlerine verilen faizlerden kaynaklanmaktadır. Faaliyet karının içinde yer alan 1.298.452 TL’lik (31.12.2013: 1.130.680 TL tutarında artış) “Diğer” kalemi ise, verilen ücret ve komisyonlar, personele ve hizmet tedarik edenlere yapılan nakit ödemeler ile ödenen vergiler dışındaki diğer faaliyet giderleri ve kambiyo kar/zararı gibi kalemlerden oluşmaktadır. Aktif ve pasif hesapların değişimi içinde yer alan ‘’Diğer Borçlarda Net Artış (Azalış)’’ kalemi, repo işlemlerinden sağlanan fonlar, muhtelif borçlar, diğer yabancı kaynaklar ve ödenecek vergi, resim, harç ve primlerdeki değişimlerden kaynaklanmakta olup 4.124.206 TL tutarında azalış (31.12.2013: 7.236.821 TL tutarında artış) olarak gerçekleşmiştir. Döviz kurundaki değişimin nakit ve nakde eşdeğer varlıklar üzerindeki etkisi 31.12.2014 tarihi itibarıyla yaklaşık 175.349 TL olarak tespit edilmiştir (31.12.2013: 595.762 TL). Kasa, efektif deposu, T.C. Merkez Bankası serbest hesapları, yoldaki paralar, satın alınan banka çekleri, kıymetli madenler, para piyasası işlemleri ile vadesiz ve 3 aya kadar vadeli bankalar, nakit ve nakde eşdeğer varlık olarak tanımlanmaktadır. Dönem başındaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklar: Cari Dönem 31.12.2013 8.221.154 2.152.329 6.068.825 1.386.845 1.386.845 Önceki Dönem 31.12.2012 4.724.573 1.657.796 3.066.777 1.287.370 1.287.370 9.607.999 6.011.943 Cari Dönem 31.12.2014 8.284.384 2.501.742 5.782.642 1.037.403 1.037.403 Önceki Dönem 31.12.2013 8.221.154 2.152.329 6.068.825 1.386.845 1.386.845 9.321.787 9.607.999 Nakit Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası ve Diğer Nakde Eşdeğer Varlıklar Vadesiz ve 3 Aya Kadar Vadeli Bankalar Para Piyasalarından Alacaklar Toplam Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlık Önceki dönemde gerçekleşen işlemler neticesinde bulunan toplam değer, cari dönem başındaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklar toplamını verir. Dönem sonundaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklara ilişkin bilgiler: Nakit Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası ve Diğer Nakde Eşdeğer Varlıklar Vadesiz ve 3 Aya Kadar Vadeli Bankalar Para Piyasalarından Alacaklar Toplam Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlık VII. Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ilişkin işlemlerin hacmi, dönem sonunda sonuçlanmamış kredi ve mevduat işlemleri, döneme ilişkin gelir ve giderler: a.1. Banka’nın dahil olduğu risk grubuna kullandırılan kredilere ilişkin bilgiler: Cari Dönem: Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Krediler ve Diğer Alacaklar Dönem Başı Bakiyesi Dönem Sonu Bakiyesi Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Nakdi G.Nakdi 841.304 883.934 73.540 Bankanın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Nakdi G.Nakdi 1.308.883 1.372.412 1.090 Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi 679.741 564.693 37.698 240.119 231.998 1.928 Önceki dönem: Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Krediler ve Diğer Alacaklar Dönem Başı Bakiyesi Dönem Sonu Bakiyesi Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Nakdi G.Nakdi 343.531 841.304 30.338 1.191.186 1.308.883 1.082 Bankanın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Nakdi G.Nakdi 1 Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi 1.055.544 679.741 49.003 198.270 240.119 1.688 a.2. Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ait mevduata ilişkin bilgiler: Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Mevduat Dönem Başı Dönem Sonu Mevduat Faiz Gideri 148 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Cari Dönem Önceki Dönem 1.149.202 1.868.581 1.379.363 1.149.202 71.032 74.992 Bankanın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Cari Dönem Önceki Dönem 352.420 385.728 206.316 352.420 29.940 45.462 Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Cari Dönem Önceki Dönem 2.360.288 1.609.009 3.047.937 2.360.288 108.125 82.792 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor a.3. Banka’nın dahil olduğu risk grubu ile yaptığı vadeli işlemler ile opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer sözleşmelere ilişkin bilgiler: Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan İşlemler Dönem Başı Dönem Sonu Toplam Kar/Zarar Riskten Korunma Amaçlı İşlemler Dönem Başı Dönem Sonu Toplam Kar/Zarar İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Cari Dönem Önceki Dönem 1.208.134 793.010 -10.653 Bankanın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Cari Dönem Önceki Dönem Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Cari Dönem Önceki Dönem 526.529 1.208.134 67.916 4.708 27 308 b. Banka’nın dahil olduğu risk grubu ile ilgili olarak b.1. Taraflar arasında bir işlem olup olmadığına bakılmaksızın Banka’nın dahil olduğu risk grubunda yer alan ve Banka’nın kontrolündeki kuruluşlarla ilişkileri: Söz konusu kuruluşlara Bankacılık Kanunu hükümleri çerçevesinde her türlü bankacılık hizmeti verilmektedir. b.2. İlişkinin yapısının yanında, yapılan işlemin türü, tutarı ve toplam işlem hacmine olan oranı, başlıca kalemlerin tutarı ve tüm kalemlere olan oranı, fiyatlandırma politikası ve diğer unsurlar: Yapılan işlemler ağırlıklı olarak kredi ve mevduat işlemlerinden oluşmaktadır. Risk grubu kuruluşlara kullandırılan nakdi kredilerin toplam nakdi kredilere oranı % 0,93; toplam aktiflere oranı % 0,61; risk grubu kuruluşların mevduatının toplam mevduata oranı % 3,47; toplam pasiflere oranı % 1,95’tir. İşlemlerde karşılaştırılabilir fiyatlar yöntemi uygulanmaktadır. b.3. Gayrimenkul ve diğer varlıkların alım satımı, hizmet alımı satımı, acente sözleşmeleri, finansal kiralama sözleşmeleri, araştırma ve geliştirme sonucu elde edilen bilgilerin aktarımı, lisans anlaşmaları, finansman (krediler ve nakit veya ayni sermaye destekleri dahil), garantiler ve teminatlar ile yönetim sözleşmeleri: Menkul alımları, gerektiğinde Banka’nın iştiraki İş Finansal Kiralama A.Ş. aracılığıyla leasing yoluyla yapılabilmektedir. Banka’nın şubeleri, Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi ile Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş.’nin acentesi konumundadır. Ayrıca Banka, şubeleri aracılığıyla, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile İş Portföy Yönetimi A.Ş.'nin acentelik faaliyetlerini yürütmektedir. Banka’nın kurucusu olduğu 26 adet yatırım fonunun tamamının yönetimi İş Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından yapılmaktadır. Risk grubu firmaların nakdi ve gayri nakdi kredi ihtiyaçları, talepleri halinde Bankacılık Kanunu’ndaki sınırlamalar ve geçerli piyasa koşulları dikkate alınarak karşılanmaktadır. c. Kilit yönetici personele (yönetim organı üyeleri ve üst düzey yöneticiler) sağlanan faydalar Kilit yönetici personele cari dönem içerisinde sağlanan faydalar 15.857 TL’dir (31.12.2013: 15.401 TL). VIII. Banka’nın Yurt İçi, Yurt Dışı, Kıyı Bankacılığı Bölgelerindeki Şube veya İştirakler İle Yurt Dışı Temsilciliklerine İlişkin Açıklamalar Sayı 1.330 Çalışan Sayısı 24.009 Yurt dışı temsilcilikler 1 1 2 1 Bulunduğu Ülke Çin Halk Cumhuriyeti Mısır Yurt dışı şube 2 16 2 2 2 1 37 173 33 28 17 8 İngiltere K.K.T.C. Irak Gürcistan Kosova Bahreyn Yurt içi şube (*) Kıyı Bnk. Blg. Şubeler (*) Aktif Toplamı 8.478.106 1.292.824 302.702 117.152 104.522 7.169.225 Yasal Sermaye 361 80.000 32.975 16.259 22.912 Türkiye’de bulunan Serbest Bölge şubeleri yurt içi şube sayısına dahil edilmiştir. IX. Bilanço Sonrası Hususlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Banka Yönetim Kurulu'nun borçlanma araçlarının yurt dışında ihracına yönelik 25.12.2013 tarihli kararı kapsamında 2015 yılı Ocak ayında yurtdışında toplam 139,5 Milyon USD muadili tutarda ihraç gerçekleştirilmiştir. 30.09.2014 tarihli özel durum açıklamasıyla, Yönetim Kurulu’nca, Rusya'da faaliyet gösteren bağlı ortaklık CJSC İşbank'ın (İşbank Rusya) ödenmiş sermayesinin 3.040 Milyon Ruble nakden artırılmak suretiyle 5.184 Milyon Ruble’ye yükseltilmesine ve söz konusu sermaye artırımından doğacak 3.040 Milyon Ruble’lik rüçhan hakkının kullanılmasına karar verildiği duyurulmuştur. İşbank Rusya'nın sermaye artırımından doğan 3.040 Milyon Ruble’lik rüçhan hakkına ilişkin ödeme 21.01.2015 tarihinde gerçekleştirilmiştir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 149 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Banka Yönetim Kurulu’nun, borçlanma aracı ihracına ilişkin 28.08.2014 tarihli kararı kapsamında, 2015 yılı Ocak ayında 124.635 TL nominal değerli 75 gün vadeli bono, 735.865 TL nominal değerli 241 gün vadeli bono ve 96.794 TL nominal değerli 383 gün vadeli iskontolu tahvil ihracı gerçekleştirilmiştir. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor ALTINCI BÖLÜM: DİĞER AÇIKLAMALAR I. Banka’nın Derecelendirme Kuruluşlarından Aldığı Kredi Notları ve Bunlara İlişkin Açıklamalar: Not Görünüm(*) Açıklama MOODY’S D+ Durağan Bankanın finansal gücünün müstakil olarak makul düzeyde olduğunu gösterir. Uzun Vadeli Yabancı Para Mevduat Notu Banka Finansal Güçlülük Notu Baa3 Negatif Bu kategoride Türkiye için belirlenen ülke tavanına bağlı olarak verilebilecek en yüksek nottur. Uzun Vadeli Türk Parası Mevduat Notu Baa3 Negatif Bankanın kredi değerliliğinin yeterli düzeyde olduğunu gösterir. Kısa Vadeli Yabancı Para Mevduat Notu P-3 - Bu kategoride Türkiye için belirlenen ülke tavanına bağlı olarak verilebilecek en yüksek nottur. Kısa Vadeli Türk Parası Mevduat Notu P-3 - Bankanın kredi değerliliğinin makul düzeyde olduğuna işaret eder. Uzun Vadeli Yabancı Para Kredi Notu BBB- Durağan Yatırım yapılabilir seviyededir. Bankanın kredi değerliliğinin “iyi” olduğunu gösterir. Uzun Vadeli Türk Parası Kredi Notu BBB- Durağan Yatırım yapılabilir seviyededir. Bankanın kredi değerliliğinin “iyi” olduğunu gösterir. Kısa Vadeli Yabancı Para Kredi Notu F3 - Kısa Vadeli Türk Parası Kredi Notu F3 - AA+ (tur) Durağan bbb- - Bankanın kredi değerliliğinin “iyi” olduğunu gösterir. Temel finansal göstergeler yeterli düzeydedir. 3 - Dış destek ihtimali makul seviyededir. Uzun Vadeli Kredi Notu BB+ Negatif Kısa Vadeli Kredi Notu B - Finansal yükümlülüklerini yerine getirme gücüne sahip olduğunu gösterir. Uzun Vadeli Ulusal Notu trAA+ - Finansal yükümlülüklerini yerine getirme gücünün yüksek seviyede olduğunu gösterir. Kısa Vadeli Ulusal Notu trA-1 - Bu kategoride verilebilecek en yüksek not olup, bankanın kısa vadeli borçlarını ödeyebilme kapasitesinin ülkedeki diğer kurumlara göre yüksek olduğunu gösterir. FITCH RATINGS Uzun Vadeli Ulusal Kredi Notu Finansal Kapasite Notu Destek Notu Yatırım yapılabilir seviyededir. Borç ödeme gücünün yeterli düzeyde olduğunu gösterir. Yatırım yapılabilir seviyededir. Borç ödeme gücünün yeterli düzeyde olduğunu gösterir. En yüksek kredi kalitesini (ulusal olarak) gösterir. STANDARD & POOR'S Türkiye’ye verilen YP ülke notu ile aynıdır. Banka’nın kredi notlarının/görünümlerinin en son güncellendiği tarihlere aşağıda yer verilmiştir: Moody's: 03.06.2014, Fitch Ratings: 24.06.2014, Standard & Poor's: 11.02.2014 (*) Görünüm: “Durağan” mevcut notun kısa vadede değişmeyeceğini, “pozitif” mevcut notun yukarı çekilme ihtimalinin yüksek olduğunu, “negatif” ise mevcut notun aşağı çekilme ihtimalinin yüksek olduğunu göstermektedir. II. Özel Denetime ve Kamu Denetimine İlişkin Açıklamalar: Cari dönemde Banka’da Türk Ticaret Kanunu’nun 207, 438 ve 439. maddeleri kapsamında özel denetim yapılmamıştır. Banka başta BDDK, TCMB, Sermaye Piyasası Kurulu, Rekabet Kurumu gibi kamu kurumları olmak üzere kamu denetimine tabidir. Söz konusu kamu kurumlarının Banka’da yaptıkları denetimlere ilişkin olarak kamuya açıklama gereken bir husus çıktığı takdirde bu hususlar özel durum açıklamaları aracılığıyla kamuyla paylaşılmaktadır. YEDİNCİ BÖLÜM: BAĞIMSIZ DENETİM RAPORUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Açıklamalar: Banka'nın kamuya açıklanacak 31.12.2014 tarihli konsolide olmayan finansal tabloları ve dipnotları Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (the Turkish member firm of KPMG International Cooperative, a Swiss entity) tarafından bağımsız denetime tabi tutulmuş ve 30.01.2015 tarihli bağımsız denetim raporunun dördüncü paragrafında açıklanan hususun finansal tablolar üzerindeki etkileri haricinde, söz konusu finansal tabloların Banka'nın 31.12.2014 tarihi itibarıyla mali durumunu ve faaliyet sonuçlarını doğru bir biçimde yansıttığı belirtilmiştir. II. Bağımsız Denetçi Tarafından Hazırlanan Açıklama ve Dipnotlar Banka’nın faaliyetiyle ilgili olan, ancak yukarıdaki bölümlerde belirtilmeyen önemli bir husus ve gerekli görülen açıklama ve dipnotlar bulunmamaktadır. 150 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2014 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Bağımsız Denetim Raporu Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi Yönetim Kurulu’na: Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin (“Banka”) ve konsolidasyona tabi finansal ortaklıklarının (birlikte “Grup”) 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide bilançosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide gelir tablosu, nakit akış tablosu ve özkaynak değişim tablosu ve önemli muhasebe politikaları ile diğer açıklayıcı notların bir özetini denetlemiş bulunuyoruz. Banka Yönetim Kurulu, rapor konusu konsolide finansal tabloların 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerinin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Türkiye Muhasebe Standartları ile Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (“BDDK”) tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ ve genelgeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan açıklamalara uygun olarak ve hata ya da suistimal dolayısıyla önemlilik arz eden ölçüde yanlış bilgi içermeyecek şekilde hazırlanmasını ve sunulmasını sağlayacak bir iç kontrol sistemi oluşturulması, uygun muhasebe politikalarının seçilmesi ve uygulanmasından sorumludur. Bağımsız denetimi yapan kuruluş olarak üzerimize düşen sorumluluk, denetlenen konsolide finansal tablolar üzerinde görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankalarda Bağımsız Denetim Gerçekleştirecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na uyumlu olarak gerçekleştirilmiştir. Finansal tabloların önemlilik arz edecek ölçüde bir hata içermediğine ilişkin makul güvence sağlayacak şekilde bağımsız denetim planlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Bağımsız denetimde; finansal tablolarda yer alan tutarlar ve finansal tablo açıklama ve dipnotları hakkında denetim kanıtı toplamaya yönelik denetim teknikleri uygulanmış; bu teknikler istihdam ettiğimiz bağımsız denetçilerin inisiyatifine bırakılmış, ancak, duruma uygun denetim teknikleri, finansal tabloların hazırlanması ve sunumu sürecindeki iç kontrollerin etkinliği dikkate alınarak ve uygulanan muhasebe politikalarının uygunluğu değerlendirilerek belirlenmiştir. Aşağıda belirtilen bağımsız denetim görüşünün oluşturulması için yeterli ve uygun denetim kanıtı sağlanmıştır. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla hazırlanan ilişikteki konsolide finansal tablolar, Banka yönetimi tarafından ekonomide ve piyasalarda meydana gelebilecek olumsuz gelişmelerin olası etkileri nedeniyle ayrılan ve tamamı geçmiş dönemlerde gider yazılan toplam 1.000.000 Bin TL tutarında serbest karşılığı içermektedir. Görüşümüze göre, yukarıda dördüncü paragrafta açıklanan hususun konsolide finansal tablolar üzerindeki etkileri haricinde, ilişikteki konsolide finansal tablolar, bütün önemli taraflarıyla, Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin ve konsolidasyona tabi finansal ortaklıklarının 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide faaliyet sonuçları ile konsolide nakit akımlarını 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 37’nci ve 38’inci maddeleri gereğince yürürlükte bulunan düzenlemelerde belirlenen muhasebe ilke ve standartlarına ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ ve genelgeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan açıklamalara uygun olarak doğru bir biçimde yansıtmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor 1) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 402’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Banka’nın 1 Ocak-31 Aralık 2014 hesap döneminde defter tutma düzeninin, TTK ile Banka esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. 2) TTK’nın 402’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir. İstanbul, Akis Bağımsız Denetim ve Serbest 2 Şubat 2015 Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi Murat Alsan Sorumlu Ortak, Başdenetçi 152 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Yönetim Merkezi Adresi: İş Kuleleri, 34330, Levent/İstanbul Telefon: 0212 316 00 00 Faks: 0212 316 09 00 İnternet Sayfası Adresi: www.isbank.com.tr Elektronik Posta Adresi: [email protected] Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından düzenlenen Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ’e göre hazırlanan yıl sonu konsolide finansal rapor aşağıda yer alan bölümlerden oluşmaktadır. ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER ANA ORTAKLIK BANKA’NIN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI İLGİLİ DÖNEMDE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR KONSOLİDASYON KAPSAMINDAKİ GRUBUN MALİ BÜNYESİNE İLİŞKİN BİLGİLER KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR DİĞER AÇIKLAMALAR BAĞIMSIZ DENETİM RAPORUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bu konsolide finansal rapor çerçevesinde finansal tabloları konsolide edilen bağlı ortaklık, iştirak ve özel amaçlı işletmeler aşağıdadır: Bağlı Ortaklıklar ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. CLOSED JOINT STOCK COMPANY İŞBANK (CJSC İŞBANK) EFES VARLIK YÖNETİM A.Ş. IS INVESTMENTS GULF LTD. İŞ FAKTORİNG A.Ş. İŞ FİNANSAL KİRALAMA A.Ş. İŞ GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. İŞ GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. İŞ PORTFÖY YÖNETİMİ A.Ş. İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. İŞ YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. (Eski Unvanı: İŞ B TİPİ YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş.) İŞBANK AG MAXIS INVESTMENTS LTD. MİLLİ REASÜRANS T.A.Ş. TSKB GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. TÜRKİYE SINAİ KALKINMA BANKASI A.Ş. YATIRIM FİNANSMAN MENKUL DEĞERLER A.Ş. Özel Amaçlı İşletmeler TIB CARD RECEIVABLES FUNDING COMPANY LIMITED TIB DIVERSIFIED PAYMENT RIGHTS FINANCE COMPANY İştirakler ARAP-TÜRK BANKASI A.Ş. Bu raporda yer alan konsolide finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) mevzuatı, Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları, bunlara ilişkin ek ve yorumlar ile Bankamız kayıtlarına uygun olarak, aksi belirtilmediği müddetçe bin Türk Lirası cinsinden hazırlanmış olup, bağımsız denetime tabi tutulmuş ve ilişikte sunulmuştur. Füsun Tümsavaş Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Denetim Komitesi Başkanı H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı Ali Tolga Ünal Finansal Yönetim Bölüm Müdürü Mahmut Magemizoğlu Finansal Raporlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Adnan Bali Genel Müdür FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Prof. Dr. Turkay Berksoy Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi Üyesi Bu finansal rapor ile ilgili olarak soruların iletilebileceği yetkili personele ilişkin bilgiler Ad-Soyad/Unvan: Süleyman H. Özcan/Yatırımcı İlişkileri Bölüm Müdürü Tel No: +90 212 316 16 02 Faks: +90 212 316 08 40 E-Posta: [email protected] [email protected] Web: www.isbank.com.tr İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 153 BİRİNCİ BÖLÜM Ana Ortaklık Banka Hakkında Genel Bilgiler I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. Ana Ortaklık Banka’nın Kuruluş Tarihi, Başlangıç Statüsü, Anılan Statüde Meydana Gelen Değişiklikleri İhtiva Eden Tarihçesi Ana Ortaklık Banka’nın Sermaye Yapısı, Yönetim ve Denetimini Doğrudan veya Dolaylı Olarak Tek Başına veya Birlikte Elinde Bulunduran Ortakları, Varsa Bu Hususlarda Yıl İçindeki Değişiklikler ile Dahil Olduğu Gruba İlişkin Açıklama Ana Ortaklık Banka’nın Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, Denetim Komitesi Üyeleri ile Genel Müdür ve Yardımcılarının Varsa Banka’da Sahip Oldukları Paylara ve Sorumluluk Alanlarına İlişkin Açıklama Ana Ortaklık Banka’da Nitelikli Pay Sahibi Olan Kişi ve Kuruluşlara İlişkin Açıklama Ana Ortaklık Banka’nın Hizmet Türü ve Faaliyet Alanlarına İlişkin Özet Bilgi Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ ile Türkiye Muhasebe Standartları Gereği Yapılan Konsolidasyon İşlemleri Arasındaki Farklılıklar ile Tam Konsolidasyona veya Oransal Konsolidasyona Tabi Tutulan, Özkaynaklardan İndirilen ya da Bu Üç Yönteme Dahil Olmayan Kuruluşlar Hakkında Kısa Açıklama Ana Ortaklık Banka ile Bağlı Ortaklıkları Arasında Özkaynakların Derhal Transfer Edilmesinin veya Borçların Geri Ödenmesinin Önünde Mevcut veya Muhtemel, Fiili veya Hukuki Engeller Kamuya Açıklama Yükümlülüğüne Uyuma ve Söz Konusu Açıklamaların Doğruluğu, Sıklığı ve Uygunluğunun Değerlendirilmesine Yönelik Yazılı Politikalar Sayfa No 155 155 155 155 155 156 157 157 İKİNCİ BÖLÜM Ana Ortaklık Banka’nın Konsolide Finansal Tabloları I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. Bilanço (Finansal Durum Tablosu) - Aktif Kalemler Bilanço (Finansal Durum Tablosu) - Pasif Kalemler Nazım Hesaplar Tablosu Gelir Tablosu Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir ve Gider Kalemlerine İlişkin Tablo Özkaynak Değişim Tablosu Nakit Akış Tablosu Kar Dağıtım Tablosu 158 159 160 162 163 164 166 167 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Muhasebe Politikalarına İlişkin Açıklamalar I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV. XVI. XVII. XVIII. XIX. XX. XXI. XXII. XXIII. XXIV. XXV. XXVI. XXVII. Sunum Esaslarına İlişkin Açıklamalar Finansal Araçların Kullanım Stratejisi ve Yabancı Para Cinsinden İşlemlere İlişkin Açıklamalar Konsolide Edilen Ortaklıklara İlişkin Bilgilerin Sunumu Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri ile Türev Ürünlere İlişkin Açıklamalar Faiz Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Ücret ve Komisyon Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğüne İlişkin Açıklamalar Finansal Araçların Netleştirilmesine İlişkin Açıklamalar Satış ve Geri Alış Anlaşmaları ve Menkul Değerlerin Ödünç Verilmesi İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar ile Bu Varlıklara İlişkin Borçlar Hakkında Açıklamalar Şerefiye ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar Maddi Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar Yatırım Amaçlı Gayrimenkullere İlişkin Açıklamalar Kiralama İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Sigorta Teknik Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Sigorta Teknik Karşılıklarına İlişkin Açıklamalar Karşılıklar ve Koşullu Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar Koşullu Varlıklara İlişkin Açıklamalar Çalışanların Haklarıyla İlgili Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar Vergi Uygulamalarına İlişkin Açıklamalar Borçlanmalara İlişkin İlave Açıklamalar Hisse Senetleri ve İhracına İlişkin Açıklamalar Aval ve Kabullere İlişkin Açıklamalar Devlet Teşviklerine İlişkin Açıklamalar Raporlamanın Bölümlemeye Göre Yapılmasına İlişkin Açıklamalar Diğer Hususlara İlişkin Açıklamalar 168 168 168 169 169 169 169 170 171 171 171 171 171 172 172 172 172 173 173 173 174 175 175 175 175 175 175 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Grubun Mali Bünyesine ve Risk Yönetimine İlişkin Bilgiler I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV. Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar Operasyonel Riske İlişkin Açıklamalar Kur Riskine İlişkin Açıklamalar Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Hisse Senedi Pozisyon Riskine İlişkin Açıklamalar Likidite Riskine İlişkin Açıklamalar Menkul Kıymetleştirme Pozisyonlarına İlişkin Açıklamalar Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Açıklamalar Risk Yönetim Hedef ve Politikalarına İlişkin Açıklamalar Diğer Fiyat Risklerine İlişkin Açıklamalar Finansal Varlık ve Yükümlülüklerin Gerçeğe Uygun Değeri ile Gösterilmesine İlişkin Açıklamalar Başkaları Nam ve Hesabına Yapılan İşlemler, İnanca Dayalı İşlemlere İlişkin Açıklamalar Faaliyet Bölümlemesine İlişkin Açıklamalar BEŞİNCİ BÖLÜM Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar I. Aktif Kalemlere İlişkin Açıklama ve Dipnotlar II. Pasif Kalemlere İlişkin Açıklama ve Dipnotlar III. Nazım Hesaplara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar IV. Gelir Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar V. Özkaynak Değişim Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar VI. Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar VII. Grubun Dahil Olduğu Risk Grubuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar VIII. Grubun Yurt içi, Yurt dışı, Kıyı Bankacılığı Bölgelerindeki Şube veya İştirakler ile Yurt dışı Temsilciliklerine İlişkin Açıklamalar IX. Bilanço Sonrası Hususlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar 175 181 187 188 188 189 192 193 195 195 195 196 196 197 197 200 211 217 219 222 222 223 224 225 ALTINCI BÖLÜM Diğer Açıklamalar I. II. Grubun Derecelendirme Kuruluşlarından Aldığı Kredi Notları ve Bunlara İlişkin Açıklamalar Özel Denetime ve Kamu Denetimine İlişkin Açıklamalar YEDİNCİ BÖLÜM Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Açıklamalar I. Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Açıklamalar II. Bağımsız Denetçi Tarafından Hazırlanan Açıklama ve Dipnotlar 154 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 225 226 226 226 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor BİRİNCİ BÖLÜM: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER I. Ana Ortaklık Banka’nın Kuruluş Tarihi, Başlangıç Statüsü, Anılan Statüde Meydana Gelen Değişiklikleri İhtiva Eden Tarihçesi TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. (“Banka” veya “Ana Ortaklık Banka”), 26.08.1924 tarihinde, her türlü bankacılık işlemini gerçekleştirmek, ayrıca gerektiğinde sınai ve mali sektör alanında her nevi teşebbüsler kurmak veya bu gibi teşebbüslere iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Banka’nın statüsünde kurulduğundan bu yana herhangi bir değişiklik olmamıştır. II. Ana Ortaklık Banka’nın Sermaye Yapısı, Yönetim ve Denetimini Doğrudan veya Dolaylı Olarak Tek Başına veya Birlikte Elinde Bulunduran Ortakları, Varsa Bu Hususlarda Yıl İçindeki Değişiklikler ile Dahil Olduğu Gruba İlişkin Açıklama 31.12.2014 tarihi itibarıyla Banka hisse senetlerinin % 40,15’ine Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı (Vakıf), % 28,09’una Cumhuriyet Halk Partisi-CHP (Atatürk Hisseleri) sahiptir. Banka hisselerinin % 31,76’lık bölümü halka açıktır (31.12.2013: Vakıf % 40,16, CHP % 28,09, halka açık % 31,75). III. Ana Ortaklık Banka’nın Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, Denetim Komitesi Üyeleri ile Genel Müdür ve Yardımcılarının Varsa Banka’da Sahip Oldukları Paylara ve Sorumluluk Alanlarına İlişkin Açıklama Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri: Ad Soyad Görevi ve Sorumluluk Alanı H. Ersin Özince Yönetim Kurulu ve Ücretlendirme Komitesi Başkanı Füsun Tümsavaş Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Denetim Komitesi, KKTC İç Sistemler Komitesi, Risk Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Kredi Komitesi Üyesi Adnan Bali Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi, Kredi Komitesi Başkanı, Risk Komitesi Doğal Üyesi, İcra Kurulu Başkanı, İnsan Kaynakları Komitesi Başkanı Hasan Koçhan Üye, Kredi Komitesi Üyesi Mustafa Kıcalıoğlu Üye Aysel Tacer Üye, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyesi, Kredi Komitesi Yedek Üyesi Hüseyin Yalçın Üye Murat Vulkan Üye Prof. Dr. Turkay Berksoy Üye, Denetim Komitesi, KKTC İç Sistemler Komitesi, Ücretlendirme Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi, Kredi Komitesi Yedek Üyesi Kemal Meral Üye Ulaş Moğultay Üye, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyesi Genel Müdür ve Yardımcıları: Ad Soyad Görevi ve Sorumluluk Alanı Adnan Bali Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi, Kredi Komitesi Başkanı, Risk Komitesi Doğal Üyesi, İcra Kurulu Başkanı, İnsan Kaynakları Komitesi Başkanı Mahmut Magemizoğlu Finansal Yönetim, Yatırımcı İlişkileri, Yönetim Raporlaması ve İç Muhasebe, Risk Komitesi Üyesi Suat İnce Kurumsal ve Ticari Bankacılık Pazarlama, Satış ve Ürün, KOBİ ve İşletme Bankacılığı Satış, Serbest Bölge Şubeleri Hakan Aran Alternatif Dağıtım Kanalları, Bilgi Teknolojileri Levent Korba Bankacılık Temel Operasyonları, Bireysel Kredi ve Kart Operasyonları, Destek Hizmetleri ve Satın Alma, Dış İşlemler ve Ticari Kredi Operasyonları, İç Operasyonlar, İnşaat ve Gayrimenkul Yönetimi, Şube Ağı Geliştirme Ertuğrul Bozgedik Kurumsal Krediler, KOBİ Kredileri, Ticari Krediler ve Bireysel Krediler Tahsisi, Krediler Portföy Yönetimi, Risk Komitesi Üyesi Yalçın Sezen Bireysel Krediler, Kartlı Ödeme Sistemleri, Bireysel Bankacılık Pazarlama, Satış ve Ürün, Özel Bankacılık Pazarlama ve Satış, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyesi Rıza İhsan Kutlusoy İnsan Kaynakları, Kurumsal Mimari, Strateji ve Kurumsal Performans ile Yetenek Yönetimi, Tüketici İlişkileri Koordinasyon Görevlisi Senar Akkuş Hazine, Kurumsal İletişim, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi ve Risk Komitesi Üyesi İlhami Koç İştirakler, Sınır Ötesi Bankacılık, Yurt Dışı İştirak, Şube ve Temsilcilikler, Sermaye Piyasaları ve Risk Komitesi Üyesi (1) Yılmaz Ertürk İktisadi Araştırmalar, Uluslararası Finansal Kuruluşlar Ergün Yorulmaz Hukuk Müşavirliği, Finansal Analiz, Ticari ve Kurumsal Krediler ile Perakende Krediler İzleme ve Takip (1) Sayın İlhami Koç, Risk Komitesi’nin konsolide bazdaki toplantılarına iştirak etmektedir. Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi Üyeleri, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarının Banka’da sahip olduğu paylar çok önemsiz seviyededir. Ad Soyad/Ticaret Unvanı Pay Tutarları Pay Oranları Ödenmiş Paylar T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı 1.806.553 % 40,15 1.806.553 Cumhuriyet Halk Partisi (Atatürk Hisseleri) 1.264.142 % 28,09 1.264.142 Ödenmemiş Paylar V. Ana Ortaklık Banka’nın Hizmet Türü ve Faaliyet Alanlarına İlişkin Özet Bilgi Ana Ortaklık Banka’nın faaliyet alanı, ilgili mevzuat ile Banka’nın Ana Sözleşmesinde yer verilen esaslar çerçevesinde; bireysel, ticari, kurumsal ve özel bankacılık, döviz ve para piyasaları işlemlerini, menkul kıymet işlemlerini, uluslararası bankacılık hizmetlerini ve diğer bankacılık işlemlerini gerçekleştirmeyi, ayrıca gerektiğinde sınai ve mali sektör alanında her çeşit teşebbüsü kurmayı ve bu gibi teşebbüslere iştirak etmeyi içermektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 155 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI IV. Ana Ortaklık Banka’da Nitelikli Pay Sahibi Olan Kişi ve Kuruluşlara İlişkin Açıklama TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor VI. Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ ile Türkiye Muhasebe Standartları Gereği Yapılan Konsolidasyon İşlemleri Arasındaki Farklılıklar ile Tam Konsolidasyona veya Oransal Konsolidasyona Tabi Tutulan, Özkaynaklardan İndirilen ya da Bu Üç Yönteme Dahil Olmayan Kuruluşlar Hakkında Kısa Açıklama Bankalar, “Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ” gereği konsolide bazda yasal sınırlamalara esas teşkil etmek üzere kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki ortaklıklarını Türkiye Muhasebe Standartlarını uygulayarak konsolide finansal tablo hazırlamakla yükümlü tutulmaktadır. Söz konusu Tebliğ ile Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları gereği yapılan konsolidasyon işlemleri arasında farklılık bulunmamaktadır. Bu raporda yer alan konsolide finansal tablolar BDDK mevzuatı gereği Banka’nın kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki ortaklıklarını kapsamakta olup, Banka’nın cari dönem itibarıyla konsolidasyon kapsamına dahil edilmeyen kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğinde bağlı ortaklığı bulunmamaktadır. Konsolidasyon kapsamına alınan kuruluşlara ilişkin açıklama: Ana Ortaklık Banka ile bağlı ortaklıkları niteliğindeki; • • • • • • • • • • • • • • • • • • ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. CJSC İŞBANK EFES VARLIK YÖNETİM A.Ş. IS INVESTMENTS GULF LTD. İŞ FAKTORİNG A.Ş. İŞ FİNANSAL KİRALAMA A.Ş. İŞ GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. İŞ GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. İŞ PORTFÖY YÖNETİMİ A.Ş. İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. İŞ YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. (Eski Unvanı: İŞ B TİPİ YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş.) İŞBANK AG MAXIS INVESTMENTS LTD. MİLLİ REASÜRANS T.A.Ş. TSKB GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. TÜRKİYE SINAİ KALKINMA BANKASI A.Ş. YATIRIM FİNANSMAN MENKUL DEĞERLER A.Ş. ile özel amaçlı işletmeler niteliğindeki; • TIB Diversified Payment Rights Finance Company • TIB Card Receivables Funding Company Limited “tam konsolidasyon yöntemine” göre, iştiraki niteliğindeki; • ARAP-TÜRK BANKASI A.Ş. ise “özsermaye yöntemine” göre konsolide finansal tablolara dahil edilmişlerdir. Konsolidasyon kapsamına alınan kuruluşlar bankacılık, sigorta ve reasürans, bireysel emeklilik, finansal kiralama, faktoring, gayrimenkul yatırımı, girişim sermayesi yatırımı, aracılık ve yatırım danışmanlığı, portföy yönetimi ile varlık yönetimi alanlarında hizmet vermekte olup, söz konusu ortaklıklara ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir. Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi 1925 yılında kurulmuş olan Şirket’in fiili faaliyet konusu hayat dışı branşlarda sigortacılık faaliyetlerini yürütmektir. Şirket merkezi İstanbul’dadır. Şirket’in hisse senetleri Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmektedir. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. 1990 yılında kurulmuş olan Şirket’in merkezi İstanbul’dadır. Ferdi veya grup bireysel emeklilik ile hayat/ölüm sigortası ve bu branşlara bağlı her türlü sigortacılık faaliyetlerinde bulunmaktadır. Şirket’in kurucusu olduğu 24 adet bireysel emeklilik yatırım fonu mevcuttur. Şirket’in hisse senetleri Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmektedir. CJSC İşbank 1998 yılında kurulan ve Moskova merkezli olan Banka Moskova dışında Rusya Federasyonu’nun çeşitli bölgelerindeki 14 adet şubesi ile mevduat, kredi ve aracılık işlemleri ağırlıklı olmak üzere bankacılık faaliyetlerini yürütmektedir. Efes Varlık Yönetim A.Ş Şubat 2011’de kurulan Şirket’in faaliyet konusu mevduat ve katılım bankaları ile diğer mali kuruluşların alacakları ile diğer varlıklarını satın almak ve satmaktır. Şirket merkezi İstanbul’dadır. Is Investments Gulf Ltd. 2011 yılında Dubai’de kurulan Şirket’in amacı, körfez bölgesi sermaye piyasalarında aracılık faaliyetlerinde bulunmaktır. İş Faktoring A.Ş. 1993 yılından bu yana faktoring sektöründe faaliyet gösteren Şirket’in faaliyet konusu yurt içi ve yurt dışı faktoring işlemleridir. Şirket merkezi İstanbul’dadır. 156 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor İş Finansal Kiralama A.Ş. Şirket’in ana faaliyet konusu yurt içi ve yurt dışı finansal kiralama faaliyetlerinde bulunmak olup, kiralama faaliyetlerine 1988 itibarıyla başlamıştır. Şirket merkezi İstanbul’dadır. Şirket hisse senetleri Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmektedir. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 1999 yılından itibaren gayrimenkul yatırım ortaklığı olarak sektörde yerini alan Şirket’in temel amaç ve faaliyet konusu gayrimenkuller, gayrimenkule dayalı sermaye piyasası araçları, gayrimenkul projeleri ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmaktır. Şirket’in hisse senetleri kuruluşundan bu yana Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmektedir. İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. 2000 yılında girişim sermayesi faaliyetlerine başlayan şirketin amacı Türkiye’de kurulmuş ve kurulacak olan, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan girişim şirketlerine uzun vadeli yatırımlar yapmaktır. Şirket’in hisse senetleri 2004 yılından itibaren Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmektedir. İş Portföy Yönetimi A.Ş. 2000 yılında kurulan Şirket’in amacı ana sözleşmesinde belirtilen sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmaktır. Şirket sermaye piyasası faaliyetleri arasında sadece kurumsal yatırımcılara portföy yönetimi ve yatırım danışmanlık hizmeti sunmaktadır. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin ana faaliyet alanı aracılık, kurumsal finansman, yatırım danışmanlığı, özel portföy yönetim hizmetlerinden oluşmaktadır. Şirket’in hisse senetleri Mayıs 2007’den itibaren Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmektedir. Şirket 30 Haziran 2014 itibarıyla konsolidasyon kapsamındaki Grup şirketlerinden Camiş Menkul Değerler A.Ş.’yi birleşme yoluyla devralmıştır. İş Yatırım Ortaklığı A.Ş. (Eski unvanı: İş B Tipi Yatırım Ortaklığı A.Ş.) 1995 yılında İstanbul’da kurulan Şirket’in amacı ana sözleşmesinde belirtilen sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak olup fiili faaliyet konusu portföy işletmeciliğidir. Hisse senetleri Nisan 1996’dan itibaren Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem gören Şirket’in İş B Tipi Yatırım Ortaklığı A.Ş. olan unvanı Nisan 2014 itibarıyla İş Yatırım Ortaklığı A.Ş. olarak değiştirilmiştir. İşbank AG Banka’nın Avrupa’daki bankacılık işlemlerini yürütmek üzere kurulmuştur. İşbank AG’nin Almanya’da 13, Hollanda, Fransa, İsviçre ve Bulgaristan’da ise 1’er tane olmak üzere toplam 17 şubesi bulunmaktadır. Maxis Investments Ltd. 2005 yılında İngiltere’de kurulmuş olan Şirket’in amacı yurt dışı sermaye piyasalarında faaliyetlerde bulunmaktır. Milli Reasürans T.A.Ş. Reasürans hizmetleri sağlamak üzere 1929’da kurulmuş olan Şirket’in merkezi İstanbul’dadır. TSKB Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 2006 yılında kurulan Şirket’in ana faaliyet konusu gayrimenkul portföyü oluşturmak, bunu geliştirmek ve gayrimenkule dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmaktır. Şirket’in hisse senetleri 2010 yılının Nisan ayından itibaren Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmektedir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Türkiye’nin ilk özel kalkınma ve yatırım bankası olan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. (TSKB), sanayi başta olmak üzere bütün ekonomik sektörde özel girişim yatırımlarını desteklemek ve yerli ve yabancı sermayenin Türk firmalarına iştirak etmesine yardımcı olmak amacıyla kurulmuştur. Banka hisseleri Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmektedir. Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. 1976 yılında kurulan Şirket’in amacı ana sözleşmesinde belirtilen sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmaktır. Şirket merkezi İstanbul’dadır. Bulunmamaktadır. VIII. Kamuya Açıklama Yükümlülüğüne Uyuma ve Söz Konusu Açıklamaların Doğruluğu, Sıklığı ve Uygunluğunun Değerlendirilmesine Yönelik Yazılı Politikalar Ana Ortaklık Banka’nın kamuya açıklama yükümlülüğüne uyuma ve söz konusu açıklamaların doğruluğu, sıklığı ve uygunluğunun değerlendirilmesine yönelik yazılı politikaları da içeren bir Bilgilendirme Politikası bulunmaktadır. Yönetim Kurulu’nca kabul edilen Bilgilendirme Politikası’na Banka’nın internet sitesinden ulaşılabilmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 157 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI VII. Ana Ortaklık Banka ile Bağlı Ortaklıkları Arasında Özkaynakların Derhal Transfer Edilmesinin veya Borçların Geri Ödenmesinin Önünde Mevcut veya Muhtemel, Fiili veya Hukuki Engeller TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Bilançosu (Finansal Durum Tablosu) BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM (31/12/2014) ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2013) YP Toplam I. NAKİT DEĞERLER VE MERKEZ BANKASI V-I-a 4.762.412 20.381.135 25.143.547 5.265.768 18.143.973 23.409.741 II. GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI KAR/ZARARA YANSITILAN FV (Net) V-I-b 1.367.861 892.309 2.260.170 1.642.222 1.293.803 2.936.025 2.1 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklar 1.367.861 892.309 2.260.170 1.642.222 1.293.803 2.936.025 2.1.1 Devlet Borçlanma Senetleri 480.074 10.254 490.328 1.132.898 5.901 1.138.799 2.1.2 Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler 69.843 0 69.843 55.273 0 55.273 2.1.3 Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar 231.499 849.572 1.081.071 40.316 1.248.518 1.288.834 2.1.4 Diğer Menkul Değerler 586.445 32.483 618.928 413.735 39.384 453.119 2.2 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV 0 0 0 0 0 0 2.2.1 Devlet Borçlanma Senetleri 0 0 0 0 0 0 2.2.2 Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler 0 0 0 0 0 0 2.2.3 Krediler 0 0 0 0 0 0 2.2.4 Diğer Menkul Değerler 0 0 0 0 0 0 III. BANKALAR 3.409.819 2.596.638 6.006.457 478.503 4.707.508 5.186.011 IV. PARA PİYASALARINDAN ALACAKLAR 256.548 7.011 263.559 140.375 0 140.375 4.1 Bankalararası Para Piyasasından Alacaklar 0 0 0 0 0 0 4.2 İMKB Takasbank Piyasasından Alacaklar 210.109 0 210.109 128.447 0 128.447 4.3 Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar V. SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLAR (Net) 5.1 Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler 5.2 Devlet Borçlanma Senetleri 5.3 Diğer Menkul Değerler VI. KREDİLER VE ALACAKLAR 6.1 Krediler ve Alacaklar 6.1.1 Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubuna Kullandırılan Krediler 6.1.2 Devlet Borçlanma Senetleri 6.1.3 Diğer 6.2 6.3 AKTİF KALEMLER Dipnot TP YP Toplam TP V-I-c V-I-ç 46.439 7.011 53.450 11.928 0 11.928 37.461.468 8.215.661 45.677.129 27.034.185 7.241.218 34.275.403 94.073 6.492 100.565 93.573 3.209 96.782 36.694.393 7.184.137 43.878.530 26.162.475 5.817.614 31.980.089 673.002 1.025.032 1.698.034 778.137 1.420.395 2.198.532 103.048.356 65.279.732 168.328.088 89.370.339 56.365.932 145.736.271 102.362.890 65.270.402 167.633.292 88.862.000 56.327.919 145.189.919 117.710 327.516 445.226 136.938 431.572 568.510 0 0 0 0 0 0 102.245.180 64.942.886 167.188.066 88.725.062 55.896.347 144.621.409 Takipteki Krediler 2.579.077 120.424 2.699.501 2.325.180 151.153 2.476.333 Özel Karşılıklar (-) 1.893.611 111.094 2.004.705 1.816.841 113.140 1.929.981 VII. FAKTORİNG ALACAKLARI 1.203.167 230.042 1.433.209 794.055 152.056 946.111 VIII. VADEYE KADAR ELDE TUTULACAK YATIRIMLAR (Net) 1.340.853 51.007 1.391.860 7.712.750 15.697 7.728.447 1.307.192 0 1.307.192 7.704.816 0 7.704.816 33.661 51.007 84.668 7.934 15.697 23.631 800.709 0 800.709 767.872 238 768.110 8.1 Devlet Borçlanma Senetleri 8.2 Diğer Menkul Değerler IX. İŞTİRAKLER (Net) 9.1 Özkaynak Yöntemine Göre Muhasebeleştirilenler 9.2 Konsolide Edilmeyenler 9.2.1 Mali İştirakler 9.2.2 Mali Olmayan İştirakler X. BAĞLI ORTAKLIKLAR (Net) 10.1 Konsolide Edilmeyen Mali Ortaklıklar 10.2 Konsolide Edilmeyen Mali Olmayan Ortaklıklar XI. BİRLİKTE KONTROL EDİLEN ORTAKLIKLAR (İŞ ORTAKLIKLARI) (Net) 11.1 Özkaynak Yöntemine Göre Muhasebeleştirilenler 11.2 V-I-d V-I-e V-I-f 111.422 0 111.422 96.644 0 96.644 689.287 0 689.287 671.228 238 671.466 0 0 0 0 0 0 689.287 0 689.287 671.228 238 671.466 4.810.446 0 4.810.446 3.406.441 0 3.406.441 0 0 0 0 0 0 4.810.446 0 4.810.446 3.406.441 0 3.406.441 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Konsolide Edilmeyenler 0 0 0 0 0 0 11.2.1 Mali Ortaklıklar 0 0 0 0 0 0 11.2.2 Mali Olmayan Ortaklıklar 0 0 0 0 0 0 XII. KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN ALACAKLAR 933.928 1.812.271 2.746.199 470.502 1.563.620 2.034.122 12.1 Finansal Kiralama Alacakları 1.137.663 2.081.338 3.219.001 551.498 1.775.923 2.327.421 12.2 Faaliyet Kiralaması Alacakları 2.352 0 2.352 757 0 757 12.3 Diğer 0 0 0 0 0 0 12.4 Kazanılmamış Gelirler (-) 206.087 269.067 475.154 81.753 212.303 294.056 XIII. RİSKTEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLAR 0 0 0 0 0 0 13.1 Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 13.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 13.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 XIV. MADDİ DURAN VARLIKLAR (Net) V-I-i 2.303.693 83.156 2.386.849 2.137.896 96.432 2.234.328 XV. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (Net) V-I-j 374.598 6.899 381.497 288.050 4.967 293.017 15.1 Şerefiye 35.974 0 35.974 35.974 0 35.974 15.2 Diğer 338.624 6.899 345.523 252.076 4.967 257.043 XVI. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER (Net) V-I-k 1.387.651 0 1.387.651 1.342.182 0 1.342.182 XVII. VERGİ VARLIĞI V-I-l 656.624 15.049 671.673 676.790 15.974 692.764 17.1 Cari Vergi Varlığı 29.060 4.676 33.736 18.785 7.436 26.221 17.2 Ertelenmiş Vergi Varlığı 627.564 10.373 637.937 658.005 8.538 666.543 XVIII. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIKLAR (Net) 65.908 85 65.993 65.777 2.872 68.649 65.908 85 65.993 65.777 2.872 68.649 0 0 0 0 0 0 10.834.402 1.186.995 12.021.397 8.484.903 1.936.240 10.421.143 175.018.443 100.757.990 275.776.433 150.078.610 91.540.530 241.619.140 18.1 Satış Amaçlı 18.2 Durdurulan Faaliyetlere İlişkin XIX. DİĞER AKTİFLER AKTİF TOPLAMI 158 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU V-I-g V-I-ğ V-I-h V-I-ı V-I-m V-I-n TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Bilançosu (Finansal Durum Tablosu) BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM (31/12/2014) PASİF KALEMLER ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2013) Dipnot TP YP Toplam TP YP Toplam V-II-a 72.045.192 62.456.034 134.501.226 65.359.750 56.478.048 121.837.798 I. MEVDUAT 1.1 Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubunun Mevduatı 1.2 Diğer II. ALIM SATIM AMAÇLI TÜREV FİNANSAL BORÇLAR V-II-b 260.929 488.912 749.841 696.001 501.344 1.197.345 III. ALINAN KREDİLER V-II-c 5.094.210 28.965.797 34.060.007 3.111.333 24.112.363 27.223.696 IV. PARA PİYASALARINA BORÇLAR 19.104.474 3.200.295 22.304.769 20.823.398 4.176.477 24.999.875 4.1 Bankalararası Para Piyasalarına Borçlar 0 0 0 0 0 0 4.2 İMKB Takasbank Piyasasına Borçlar 2.291.363 0 2.291.363 2.403.976 0 2.403.976 4.3 Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar V. İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER (Net) 5.1 Bonolar 5.2 Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler 5.3 560.159 2.639.078 3.199.237 892.591 1.476.460 2.369.051 71.485.033 59.816.956 131.301.989 64.467.159 55.001.588 119.468.747 3.200.295 20.013.406 18.419.422 4.176.477 22.595.899 12.450.824 18.597.092 5.134.330 4.942.514 10.076.844 4.561.693 2.339.748 6.901.441 3.896.072 158.658 4.054.730 0 0 0 0 0 0 Tahviller 1.584.575 10.111.076 11.695.651 1.238.258 4.783.856 6.022.114 VI. FONLAR 623 38.458 39.081 946 5.008 5.954 6.1 Müstakriz Fonları 623 38.458 39.081 946 5.008 5.954 6.2 Diğer 0 0 0 0 0 0 VII. MUHTELİF BORÇLAR 13.547.566 847.934 14.395.500 10.448.283 701.857 11.150.140 VIII. DİĞER YABANCI KAYNAKLAR 1.483.272 1.714.707 3.197.979 1.508.917 3.308.205 4.817.122 IX. FAKTORİNG BORÇLARI 0 0 0 0 0 0 X. KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR 0 0 0 0 0 0 10.1 Finansal Kiralama Borçları 0 0 0 0 0 0 10.2 Faaliyet Kiralaması Borçları 0 0 0 0 0 0 10.3 Diğer 0 0 0 0 0 0 10.4 Ertelenmiş Finansal Kiralama Giderleri (-) 0 0 0 0 0 0 XI. RİSKTEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL BORÇLAR 0 0 0 0 0 0 11.1 Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 11.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 11.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlılar 0 0 0 0 0 0 XII. KARŞILIKLAR 11.272.580 810.935 12.083.515 10.094.287 824.681 10.918.968 12.1 Genel Karşılıklar 2.447.646 32.124 2.479.770 2.073.263 27.339 2.100.602 12.2 Yeniden Yapılanma Karşılığı 0 0 0 0 0 0 12.3 Çalışan Hakları Karşılığı 522.159 1.817 523.976 411.438 2.058 413.496 12.4 Sigorta Teknik Karşılıkları (Net) 4.533.412 753.987 5.287.399 4.029.494 771.746 4.801.240 12.5 Diğer Karşılıklar 3.769.363 23.007 3.792.370 3.580.092 23.538 3.603.630 XIII. VERGİ BORCU 747.557 2.556 750.113 402.334 3.536 405.870 13.1 Cari Vergi Borcu 745.675 2.556 748.231 399.735 3.536 403.271 13.2 Ertelenmiş Vergi Borcu 1.882 0 1.882 2.599 0 2.599 XIV. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIK BORÇLARI (Net) 0 0 0 0 0 0 14.1 Satış Amaçlı 0 0 0 0 0 0 14.2 Durdurulan Faaliyetlere İlişkin 0 0 0 0 0 0 XV. SERMAYE BENZERİ KREDİLER V-II-ı 0 3.384.849 3.384.849 0 3.090.902 3.090.902 XVI. ÖZKAYNAKLAR V-II-i 31.326.547 385.914 31.712.461 25.809.518 85.108 25.894.626 16.1 Ödenmiş Sermaye 4.500.000 0 4.500.000 4.500.000 0 4.500.000 16.2 Sermaye Yedekleri 4.746.508 331.840 5.078.348 2.393.782 -31.790 2.361.992 16.2.1 Hisse Senedi İhraç Primleri 33.941 0 33.941 33.940 0 33.940 16.2.2 Hisse Senedi İptal Karları 0 0 0 0 0 0 16.2.3 Menkul Değerler Değerleme Farkları 3.107.282 331.840 3.439.122 712.187 -31.790 680.397 16.2.4 Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları 0 0 0 0 0 0 16.2.5 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları 0 0 0 0 0 0 16.2.6 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Farkları 0 0 0 0 0 0 16.2.7 İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz Hisse Senetleri -1.179 0 -1.179 -1.179 0 -1.179 16.2.8 Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) 0 0 0 0 0 0 16.2.9 Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıkların Birikmiş Değerleme Farkları 0 0 0 0 0 0 1.606.464 0 1.606.464 1.648.834 0 1.648.834 15.811.864 113.192 15.925.056 13.120.588 157.434 13.278.022 2.510.521 1.106 2.511.627 2.286.486 0 2.286.486 64.234 0 64.234 59.539 0 59.539 13.278.217 22.129 13.300.346 10.792.384 20.360 10.812.744 V-II-d V-II-e V-II-f V-II-g V-II-ğ V-II-h 16.2.10 Diğer Sermaye Yedekleri 16.3 Kar Yedekleri 16.3.1 Yasal Yedekler 16.3.2 Statü Yedekleri 16.3.3 Olağanüstü Yedekler 16.3.4 Diğer Kar Yedekleri 16.4 Kar veya Zarar 16.4.1 Geçmiş Yıllar Kar/ Zararı -594.975 -53.943 -648.918 -621.726 6.967 -614.759 16.4.2 Dönem Net Kar/ Zararı 3.385.311 -33.483 3.351.828 3.293.956 -58.035 3.235.921 16.5 Azınlık Payları 3.477.839 28.308 3.506.147 3.122.918 10.532 3.133.450 161.029.218 114.747.215 275.776.433 143.389.097 98.230.043 241.619.140 PASİF TOPLAMI V-II-j -41.108 89.957 48.849 -17.821 137.074 119.253 2.790.336 -87.426 2.702.910 2.672.230 -51.068 2.621.162 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 159 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI 16.813.111 6.146.268 V-II-ç TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Nazım Hesaplar Tablosu BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM (31/12/2014) Dipnot A. BİLANÇO DIŞI YÜKÜMLÜLÜKLER (I+II+III) V-III ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2013) TP YP Toplam TP YP Toplam 85.747.317 109.096.113 194.843.430 81.418.598 108.787.611 190.206.209 18.327.481 26.335.832 44.663.313 16.110.063 23.659.989 39.770.052 18.080.951 16.568.615 34.649.566 15.952.429 14.662.821 30.615.250 I. GARANTİ ve KEFALETLER 1.1 Teminat Mektupları 1.1.1 Devlet İhale Kanunu Kapsamına Girenler 741.815 2.975.340 3.717.155 767.823 3.865.351 4.633.174 1.1.2 Dış Ticaret İşlemleri Dolayısıyla Verilenler 3.205.517 5.001.864 8.207.381 2.010.806 5.064.059 7.074.865 1.1.3 Diğer Teminat Mektupları 14.133.619 8.591.411 22.725.030 13.173.800 5.733.411 18.907.211 1.2 Banka Kredileri 9.813 1.219.918 1.229.731 4.262 1.490.684 1.494.946 1.2.1 İthalat Kabul Kredileri 0 413.697 413.697 0 191.778 191.778 1.2.2 Diğer Banka Kabulleri 9.813 806.221 816.034 4.262 1.298.906 1.303.168 1.3 Akreditifler 0 7.763.406 7.763.406 0 6.903.157 6.903.157 1.3.1 Belgeli Akreditifler 0 5.580.303 5.580.303 0 4.687.003 4.687.003 1.3.2 Diğer Akreditifler 0 2.183.103 2.183.103 0 2.216.154 2.216.154 1.4 Garanti Verilen Prefinansmanlar 0 0 0 0 0 0 1.5 Cirolar 0 0 0 0 0 0 1.5.1 T.C. Merkez Bankasına Cirolar 0 0 0 0 0 0 1.5.2 Diğer Cirolar 0 0 0 0 0 0 1.6 Menkul Kıy. İh. Satın Alma Garantilerimizden 0 0 0 0 0 0 1.7 Faktoring Garantilerinden 88.602 11.941 100.543 59.639 12.808 72.447 1.8 Diğer Garantilerimizden 148.115 771.952 920.067 93.733 590.519 684.252 1.9 Diğer Kefaletlerimizden 0 0 0 0 0 0 II. TAAHHÜTLER 41.486.251 10.949.790 52.436.041 37.582.606 15.533.980 53.116.586 2.1 Cayılamaz Taahhütler 40.998.494 2.863.091 43.861.585 37.093.928 8.593.817 45.687.745 2.1.1 Vadeli Aktif Değerler Alım Satım Taahhütleri 67.689 977.497 1.045.186 353.660 3.636.836 3.990.496 2.1.2 Vadeli Mevduat Alım Satım Taahhütleri 0 0 0 0 0 0 2.1.3 İştir. ve Bağ. Ort. Ser. İşt. Taahhütleri 0 121.296 121.296 0 0 0 2.1.4 Kul. Gar. Kredi Tahsis Taahhütleri 9.429.052 527.744 9.956.796 7.819.183 1.367.072 9.186.255 2.1.5 Men. Kıy. İhr. Aracılık Taahhütleri 0 0 0 0 0 0 2.1.6 Zorunlu Karşılık Ödeme Taahhüdü 0 0 0 0 0 0 2.1.7 Çekler İçin Ödeme Taahhütleri 5.875.007 0 5.875.007 6.024.383 0 6.024.383 2.1.8 İhracat Taahhütlerinden Kaynaklanan Vergi ve Fon Yükümlülükleri 17.932 0 17.932 16.821 0 16.821 2.1.9 Kredi Kartı Harcama Limit Taahhütleri 20.489.527 0 20.489.527 17.679.967 0 17.679.967 93.072 0 93.072 90.239 0 90.239 0 0 0 0 0 0 9.784 0 9.784 1.695 0 1.695 2.1.10 Kredi Kartları ve Bankacılık Hizmetlerine İlişkin Promosyon Uyg. Taah. 2.1.11 Açığa Menkul Kıymet Satış Taahhütlerinden Alacaklar 2.1.12 Açığa Menkul Kıymet Satış Taahhütlerinden Borçlar 2.1.13 Diğer Cayılamaz Taahhütler 5.016.431 1.236.554 6.252.985 5.107.980 3.589.909 8.697.889 2.2 Cayılabilir Taahhütler 487.757 8.086.699 8.574.456 488.678 6.940.163 7.428.841 2.2.1 Cayılabilir Kredi Tahsis Taahhütleri 487.757 8.086.699 8.574.456 488.678 6.940.163 7.428.841 2.2.2 Diğer Cayılabilir Taahhütler 0 0 0 0 0 0 III. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR 25.933.585 71.810.491 97.744.076 27.725.929 69.593.642 97.319.571 3.1 Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Araçlar 0 0 0 0 0 0 3.1.1 Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler 0 0 0 0 0 0 3.1.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler 0 0 0 0 0 0 3.1.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler 0 0 0 0 0 0 3.2 Alım Satım Amaçlı İşlemler 25.933.585 71.810.491 97.744.076 27.725.929 69.593.642 97.319.571 160 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Nazım Hesaplar Tablosu BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM (31/12/2014) Dipnot ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2013) TP YP Toplam TP YP Toplam 3.2.1 Vadeli Döviz Alım-Satım İşlemleri 2.714.269 5.622.700 8.336.969 3.909.499 8.134.835 12.044.334 3.2.1.1 Vadeli Döviz Alım İşlemleri 1.822.359 2.346.843 4.169.202 2.700.765 3.303.958 6.004.723 3.2.1.2 Vadeli Döviz Satım İşlemleri 891.910 3.275.857 4.167.767 1.208.734 4.830.877 6.039.611 3.2.2 Para ve Faiz Swap İşlemleri 20.108.674 54.556.119 74.664.793 20.325.006 50.359.859 70.684.865 3.2.2.1 Swap Para Alım İşlemleri 5.688.362 18.851.307 24.539.669 8.276.302 15.023.163 23.299.465 3.2.2.2 Swap Para Satım İşlemleri 10.533.432 12.171.340 22.704.772 8.213.744 14.888.196 23.101.940 3.2.2.3 Swap Faiz Alım İşlemleri 1.943.440 11.766.736 13.710.176 1.917.480 10.224.250 12.141.730 3.2.2.4 Swap Faiz Satım İşlemleri 1.943.440 11.766.736 13.710.176 1.917.480 10.224.250 12.141.730 3.2.3 Para, Faiz ve Menkul Değer Opsiyonları 3.089.757 9.344.729 12.434.486 3.478.120 10.635.424 14.113.544 3.2.3.1 Para Alım Opsiyonları 1.671.738 3.817.040 5.488.778 1.708.133 4.108.815 5.816.948 3.2.3.2 Para Satım Opsiyonları 1.391.746 4.062.605 5.454.351 1.647.633 4.151.335 5.798.968 3.2.3.3 Faiz Alım Opsiyonları 0 718.420 718.420 60.000 1.187.637 1.247.637 3.2.3.4 Faiz Satım Opsiyonları 0 718.420 718.420 60.000 1.187.637 1.247.637 3.2.3.5 Menkul Değerler Alım Opsiyonları 21.813 0 21.813 1.177 0 1.177 3.2.3.6 Menkul Değerler Satım Opsiyonları 4.460 28.244 32.704 1.177 0 1.177 3.2.4 Futures Para İşlemleri 0 0 0 7.496 24.582 32.078 3.2.4.1 Futures Para Alım İşlemleri 0 0 0 4.150 11.652 15.802 3.2.4.2 Futures Para Satım İşlemleri 0 0 0 3.346 12.930 16.276 3.2.5 Futures Faiz Alım-Satım İşlemleri 0 0 0 0 0 0 3.2.5.1 Futures Faiz Alım İşlemleri 0 0 0 0 0 0 3.2.5.2 Futures Faiz Satım İşlemleri 0 0 0 0 0 0 3.2.6 Diğer 20.885 2.286.943 2.307.828 5.808 438.942 444.750 B. EMANET VE REHİNLİ KIYMETLER (IV+V+VI) 310.820.922 163.759.459 474.580.381 280.918.278 138.404.836 419.323.114 IV. EMANET KIYMETLER 127.338.013 10.976.275 138.314.288 123.798.561 10.623.597 134.422.158 4.1 Müşteri Fon ve Portföy Mevcutları 4.2 Emanete Alınan Menkul Değerler 4.3 Tahsile Alınan Çekler 4.4 Tahsile Alınan Ticari Senetler 4.5 0 0 0 0 0 0 109.012.485 816.659 109.829.144 105.224.687 829.393 106.054.080 12.836.400 3.297.909 16.134.309 13.468.159 3.579.302 17.047.461 2.464.130 5.685.294 8.149.424 2.449.009 4.578.604 7.027.613 Tahsile Alınan Diğer Kıymetler 9.682 4.143 13.825 12.832 37.853 50.685 4.6 İhracına Aracı Olunan Kıymetler 2.541 0 2.541 2.541 0 2.541 4.7 Diğer Emanet Kıymetler 1.259.262 1.172.270 2.431.532 1.213.106 1.598.445 2.811.551 Emanet Kıymet Alanlar V. REHİNLİ KIYMETLER 5.1 Menkul Kıymetler 5.2 Teminat Senetleri 5.3 Emtia 5.4 Varant 5.5 Gayrimenkul 5.6 Diğer Rehinli Kıymetler 5.7 Rehinli Kıymet Alanlar VI. 1.753.513 0 1.753.513 1.428.227 0 1.428.227 183.482.909 152.783.184 336.266.093 157.119.717 127.781.239 284.900.956 9.424.785 12.662.712 22.087.497 5.342.002 10.667.762 16.009.764 6.034.317 11.016.838 17.051.155 5.048.500 9.659.691 14.708.191 39.383.197 10.293.413 49.676.610 42.996.498 10.205.230 53.201.728 0 0 0 0 0 0 118.504.932 77.658.683 196.163.615 95.746.451 71.599.711 167.346.162 10.135.678 41.151.538 51.287.216 7.986.266 25.648.845 33.635.111 0 0 0 0 0 0 KABUL EDİLEN AVALLER VE KEFALETLER 0 0 0 0 0 0 BİLANÇO DIŞI HESAPLAR TOPLAMI (A+B) 396.568.239 272.855.572 669.423.811 362.336.876 247.192.447 609.529.323 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 161 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI 4.8 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Gelir Tablosu BİN TÜRK LİRASI GELİR VE GİDER KALEMLERİ I. FAİZ GELİRLERİ 1.1 Kredilerden Alınan Faizler 1.2 Zorunlu Karşılıklardan Alınan Faizler 1.3 Bankalardan Alınan Faizler 1.4 Para Piyasası İşlemlerinden Alınan Faizler 1.5 Menkul Değerlerden Alınan Faizler 1.5.1 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan 1.5.2 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/ Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV 1.5.3 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Dipnot CARİ DÖNEM (01/01-31/12/2014) ÖNCEKİ DÖNEM (01/01-31/12/2013) V-IV-a 17.752.690 14.853.908 13.311.666 10.879.785 0 0 200.486 162.261 15.067 14.374 3.931.245 3.570.864 127.104 55.878 0 0 3.118.955 2.277.936 1.5.4 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlardan 685.186 1.237.050 1.6 Finansal Kiralama Gelirleri 186.632 126.046 1.7 Diğer Faiz Gelirleri 107.594 100.578 II. FAİZ GİDERLERİ 9.282.281 7.172.014 5.603.036 4.797.189 2.1 Mevduata Verilen Faizler 2.2 Kullanılan Kredilere Verilen Faizler 2.3 Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler 2.4 İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler 2.5 Diğer Faiz Giderleri III. V-IV-b 780.549 528.881 1.762.400 1.165.751 1.071.177 595.555 65.119 84.638 NET FAİZ GELİRİ/GİDERİ (I-II) 8.470.409 7.681.894 IV. NET ÜCRET VE KOMİSYON GELİRLERİ/GİDERLERİ 1.505.183 1.468.946 4.1 Alınan Ücret ve Komisyonlar 2.434.577 2.400.210 4.1.1 Gayri Nakdi Kredilerden 4.1.2 Diğer 4.2 Verilen Ücret ve Komisyonlar 4.2.1 Gayri Nakdi Kredilere 4.2.2 Diğer 301.802 236.835 2.132.775 2.163.375 929.394 931.264 8.117 8.659 921.277 922.605 V. TEMETTÜ GELİRLERİ V-IV-c 292.047 238.057 VI. TİCARİ KAR/ZARAR (Net) V-IV-ç 664.128 378.591 6.1 Sermaye Piyasası İşlemleri Karı/Zararı 570.339 181.749 6.2 Türev Finansal İşlemlerden Kar/Zarar -614.744 -500.764 6.3 Kambiyo İşlemleri Karı/Zararı VII. DİĞER FAALİYET GELİRLERİ V-IV-d 708.533 697.606 4.836.167 4.615.411 15.767.934 14.382.899 VIII. FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ TOPLAMI (III+IV+V+VI+VII) IX. KREDİ VE DİĞER ALACAKLAR DEĞER DÜŞÜŞ KARŞILIĞI (-) V-IV-e 1.530.113 1.654.701 X. DİĞER FAALİYET GİDERLERİ (-) V-IV-f 9.515.404 8.308.239 4.722.417 4.419.959 XI. NET FAALİYET KARI/ZARARI (VIII-IX-X) XII. BİRLEŞME İŞLEMİ SONRASINDA GELİR OLARAK KAYDEDİLEN FAZLALIK TUTARI XIII. ÖZKAYNAK YÖNTEMİ UYGULANAN ORTAKLIKLARDAN KAR/ZARAR 0 0 14.778 9.922 XIV. NET PARASAL POZİSYON KARI/ZARARI 0 0 XV. SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ K/Z (XI+...+XIV) V-IV-g 4.737.195 4.429.881 V-IV-ğ XVI. SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ KARŞILIĞI (±) 1.005.159 823.022 16.1 Cari Vergi Karşılığı 1.293.016 472.907 16.2 Ertelenmiş Vergi Karşılığı -287.857 350.115 XVII. SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM NET K/Z (XV±XVI) 3.732.036 3.606.859 0 V-IV-h XVIII. DURDURULAN FAALİYETLERDEN GELİRLER 0 18.1 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlık Gelirleri 0 0 18.2 İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ort.) Satış Karları 0 0 18.3 Diğer Durdurulan Faaliyet Gelirleri 0 0 XIX. DURDURULAN FAALİYETLERDEN GİDERLER (-) 0 0 19.1 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlık Giderleri 0 0 19.2 İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ort.) Satış Zararları 0 0 19.3 Diğer Durdurulan Faaliyet Giderleri 0 0 XX. DURDURULAN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ K/Z (XVIII-XIX) V-IV-g 0 0 V-IV-ğ 0 0 XXI. DURDURULAN FAALİYETLER VERGİ KARŞILIĞI (±) 21.1 Cari Vergi Karşılığı 0 0 21.2 Ertelenmiş Vergi Karşılığı 0 0 XXII. DURDURULAN FAALİYETLER DÖNEM NET K/Z (XX±XXI) XXIII. NET DÖNEM KARI/ZARARI (XVII+XXII) 23.1 Grubun Karı/Zararı 23.2 Azınlık Payları Karı/Zararı (-) Hisse Başına Kar/Zarar (*) (*) Tam TL tutarı ile gösterilmiştir. 162 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU V-IV-h 0 0 V-IV-ı 3.732.036 3.606.859 3.351.828 3.235.921 380.208 370.938 0,029793431 0,028763167 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Konsolide Tablo BİN TÜRK LİRASI ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN GELİR GİDER KALEMLERİ I. MENKUL DEĞERLER DEĞERLEME FARKLARINA SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLARDAN EKLENEN II. MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI III. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI IV. YABANCI PARA İŞLEMLER İÇİN KUR ÇEVRİM FARKLARI V. NAKİT AKIŞ RİSKİNDEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN KAR/ZARAR (Gerçeğe Uygun Değer Değişikliklerinin Etkin Kısmı) VI. YURTDIŞINDAKİ NET YATIRIM RİSKİNDEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN KAR/ZARAR (Gerçeğe Uygun Değer Değişikliklerinin Etkin Kısmı) VII. MUHASEBE POLİTİKASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER İLE HATALARIN DÜZELTİLMESİNİN ETKİSİ VIII. TMS UYARINCA ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN DİĞER GELİR GİDER UNSURLARI IX. DEĞERLEME FARKLARINA AİT ERTELENMİŞ VERGİ X. CARİ DÖNEM (01/01-31/12/2014) ÖNCEKİ DÖNEM (01/01-31/12/2013) 1.892.979 -2.003.089 -70.404 115.431 1.116.860 -191.984 -293.464 295.313 DOĞRUDAN ÖZKAYNAK ALTINDA MUHASEBELEŞTİRİLEN NET GELİR/GİDER (I+II+…+IX) 2.645.971 -1.784.329 XI. DÖNEM KARI/ZARARI 3.351.828 3.235.921 11.1 Menkul Değerlerin Gerçeğe Uygun Değerindeki Net Değişme (Kar-Zarara Transfer) 170.766 -45.083 11.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklardan Yeniden Sınıflandırılan ve Gelir Tablosunda Gösterilen Kısım 11.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı Yeniden Sınıflandırılan ve Gelir Tablosunda Gösterilen Kısım 11.4 Diğer 3.181.062 3.281.004 XII. DÖNEME İLİŞKİN MUHASEBELEŞTİRİLEN TOPLAM KAR/ZARAR (X±XI) 5.997.799 1.451.592 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 163 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu ÖZKAYNAK KALEMLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER I. II. 2.1 2.2 III. IV. V. VI. 6.1 6.2 VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. 14.1 14.2 XV. XVI. XVII. XVIII. XIX. XX. 20.1 20.2 20.3 I. ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2013) Dönem Başı Bakiyesi TMS 8 Uyarınca Yapılan Düzeltmeler Hataların Düzeltilmesinin Etkisi Muhasebe Politikasında Yapılan Değişikliklerin Etkisi Yeni Bakiye (I+II) Dipnot V-V Ödenmiş Ödenmiş Sermaye Sermaye Enf.Düzeltme Farkı Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Karları Yasal Yedek Akçeler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedek Akçe 4.500.000 1.615.938 33.940 2.031.309 48.553 8.318.990 4.500.000 1.615.938 33.940 2.031.309 48.553 8.318.990 Dönem İçindeki Değişimler Birleşmeden Kaynaklanan Artış/Azalış Menkul Değerler Değerleme Farkları Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort.(İş Ort.) Bedelsiz HS Kur Farkları Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Değişiklik Varlıkların Yeniden Sınıflandırılmasından Kaynaklanan Değişiklik İştirak Özkaynağındaki Değişikliklerin Banka Özkaynağına Etkisi Sermaye Artırımı Nakden İç Kaynaklardan Hisse Senedi İhracı Hisse Senedi İptal Karları Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı Diğer (*) Dönem Net Karı veya Zararı Kar Dağıtımı Dağıtılan Temettü Yedeklere Aktarılan Tutarlar Diğer (**) 73 255.104 10.986 2.493.536 255.104 10.986 2.354.605 138.931 2.286.486 59.539 10.812.744 59.539 10.812.744 Dönem Sonu Bakiyesi (III+IV+V+……+XVIII+XIX+XX) 4.500.000 1.615.938 33.940 CARİ DÖNEM (31/12/2014) Önceki Dönem Sonu Bakiyesi 4.500.000 1.615.938 33.940 2.286.486 1 354 Dönem İçindeki Değişimler II. Birleşmeden Kaynaklanan Artış/Azalış III. Menkul Değerler Değerleme Farkları IV. Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) 4.1 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı 4.2 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı V. Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları VI. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları VII. İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort.(İş Ort.) Bedelsiz HS VIII. Kur Farkları IX. Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Değişiklik X. Varlıkların Yeniden Sınıflandırılmasından Kaynaklanan Değişiklik XI. İştirak Özkaynağındaki Değişikliklerin Banka Özkaynağına Etkisi XII. Sermaye Artırımı 12.1 Nakden 12.2 İç Kaynaklardan XIII. Hisse Senedi İhraç Primi XIV. Hisse Senedi İptal Karları XV. Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı XVI. Diğer (*) XVII. Dönem Net Karı veya Zararı XVIII. Kar Dağıtımı 18.1 Dağıtılan Temettü 18.2 Yedeklere Aktarılan Tutarlar 18.3 Diğer (**) Dönem Sonu Bakiyesi (I+II+III+…+XVI+XVII+XVIII) 4.500.000 1.615.938 33.941 0 0 218 1.010 224.787 4.695 2.486.592 224.787 4.695 2.390.161 96.431 2.511.627 64.234 13.300.346 Grup paylarında meydana gelen değişimi de içermektedir. Ana sözleşmeye göre hesap dönemine ilişkin net karın bir kısmının personele kar payı olarak dağıtıldığı dikkate alınarak “TMS 19-Çalışanlara Sağlanan Faydalar” uyarınca personele dağıtılacak kar payı için ilgili dönemlerde ayrılan karşılıklar, dağıtılabilir kar rakamına ilave edilmiştir. (*) (**) 164 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU BİN TÜRK LİRASI Diğer Yedekler Dönem Net Karı/(Zararı) Geçmiş Dönem Menkul Değer. Karı/(Zararı) Değerleme Farkı Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlık YDF Ortaklıklardan Bedelsiz Hisse Senetleri Riskten Satış A./Durdurulan Azınlık Payları Korunma F. İlişkin Dur.V. Hariç Toplam Fonları Bir.Değ.F. Özkaynak Azınlık Payları Toplam Özkaynak 2.802.512 2.613.053 -1.179 21.966.938 2.891.817 24.858.755 3.822 2.802.512 2.613.053 -1.179 21.966.938 2.891.817 24.858.755 -1.932.656 -30.652 -1.963.308 115.431 -1.542 113.889 33.229 3.235.921 -657.687 -796.618 0 138.931 -71 370.938 -97.040 -97.609 569 33.158 3.606.859 -754.727 -894.227 0 139.500 22.761.176 3.133.450 25.894.626 22.761.176 3.133.450 25.894.626 2.758.725 98.983 2.857.708 -70.404 -679 -71.083 -42.032 3.351.828 -552.979 -649.410 0 96.431 -4.868 380.208 -100.947 -101.516 569 -46.900 3.732.036 -653.926 -750.926 0 97.000 28.206.314 3.506.147 31.712.461 -1.932.656 115.431 32.896 42 3.235.921 -3.417.313 -796.618 -2.620.695 152.149 3.235.921 152.149 -614.759 680.397 2.621.162 680.397 0 -1.179 0 0 -1.179 2.758.725 -70.404 -42.370 -1.027 3.351.828 -3.269.053 -649.410 -2.619.643 39.375 3.351.828 -648.918 3.439.122 0 -1.179 0 0 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 165 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI 3.822 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Konsolide Nakit Akış Tablosu Dipnot A. BANKACILIK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI 1.1 Bankacılık Faaliyet Konusu Aktif ve Pasiflerdeki Değişim Öncesi Faaliyet Karı 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.1.6 1.1.7 1.1.8 1.1.9 BİN TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM ÖNCEKİ DÖNEM (01/01-31/12/2014) (01/01-31/12/2013) V-VI 4.778.036 5.943.982 Alınan Faizler Ödenen Faizler Alınan Temettüler Alınan Ücret ve Komisyonlar Elde Edilen Diğer Kazançlar Zarar Olarak Muhasebeleştirilen Donuk Alacaklardan Tahsilatlar Personele ve Hizmet Tedarik Edenlere Yapılan Nakit Ödemeler Ödenen Vergiler Diğer 16.619.468 -9.098.592 71.904 2.434.577 4.682.737 971.230 -4.657.996 -1.234.783 -5.010.509 15.627.984 -7.129.809 106.204 2.400.210 3.942.287 990.868 -4.181.504 -958.677 -4.853.581 1.2 Bankacılık Faaliyetleri Konusu Aktif ve Pasiflerdeki Değişim -8.920.141 -4.420.002 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.2.5 1.2.6 1.2.7 1.2.8 1.2.9 1.2.10 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklarda Net (Artış) Azalış Gerçeğe Uygun Değer Farkı K/Z'a Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV'larda Net (Artış) Azalış Bankalar Hesabındaki Net (Artış) Azalış Kredilerdeki Net (Artış) Azalış Diğer Aktiflerde Net (Artış) Azalış Bankaların Mevduatlarında Net Artış (Azalış) Diğer Mevduatlarda Net Artış (Azalış) Alınan Kredilerdeki Net Artış (Azalış) Vadesi Gelmiş Borçlarda Net Artış (Azalış) Diğer Borçlarda Net Artış (Azalış) 459.266 0 -2.155.635 -21.709.826 -1.625.666 2.405.642 8.878.862 6.103.793 0 -1.276.577 -111.506 0 -3.548.227 -23.354.766 -1.737.804 546.276 8.484.522 5.960.354 0 9.341.149 I. Bankacılık Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit Akımı -4.142.105 1.523.980 B. YATIRIM FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI II. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit Akımı -2.664.351 -797.883 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 İktisap Edilen İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Elden Çıkarılan İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Satın Alınan Menkuller ve Gayrimenkuller Elden Çıkarılan Menkul ve Gayrimenkuller Elde Edilen Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Elden Çıkarılan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Satın Alınan Yatırım Amaçlı Menkul Değerler Satılan Yatırım Amaçlı Menkul Değerler Diğer -23.415 20.363 -586.724 393.766 -22.440.548 13.727.434 -86.112 6.564.238 -233.353 -323 314.834 -632.185 436.128 -14.650.450 11.058.117 -24.953 2.927.583 -226.634 C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI III. Finansman Faaliyetlerinden Sağlanan Net Nakit 7.159.820 3.254.934 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Krediler ve İhraç Edilen Menkul Değerlerden Sağlanan Nakit Krediler ve İhraç Edilen Menkul Değerlerden Kaynaklanan Nakit Çıkışı İhraç Edilen Sermaye Araçları Temettü Ödemeleri Finansal Kiralamaya İlişkin Ödemeler Diğer 20.491.505 -12.580.759 0 -750.926 0 0 14.113.012 -9.963.851 0 -894.227 0 0 IV. Döviz Kurundaki Değişimin Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar Üzerindeki Etkisi 166.343 478.339 V. Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklardaki Net Artış/Azalış 519.707 4.459.370 VI. Dönem Başındaki Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar 13.042.609 8.583.239 VII. Dönem Sonundaki Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar 13.562.316 13.042.609 166 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Kâr Dağıtım Tablosu BİN YENİ TÜRK LİRASI CARİ DÖNEM ÖNCEKİ DÖNEM (31/12/2014) (31/12/2013) DÖNEM KARININ DAĞITIMI (1) 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 DÖNEM KARI (2) ÖDENECEK VERGİ VE YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER (-) Kurumlar Vergisi (Gelir Vergisi) Gelir Vergisi Kesintisi Diğer Vergi ve Yasal Yükümlülükler (3) 4.231.068 848.626 1.110.149 6.008 -267.531 3.951.699 693.334 357.885 5.975 329.474 A. NET DÖNEM KARI (1.1-1.2) 3.382.442 3.258.365 1.3 1.4 1.5 GEÇMİŞ DÖNEMLER ZARARI (-) BİRİNCİ TERTİP YASAL YEDEK AKÇE (-) BANKADA BIRAKILMASI VE TASARRUFU ZORUNLU YASAL FONLAR (-) 0 0 0 0 159.363 2.360.208 B. DAĞITILABİLİR NET DÖNEM KARI [(A-(1.3+1.4+1.5)] 3.382.442 738.794 1.6 1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4 1.6.5 1.7 1.8 1.9 1.9.1 1.9.2 1.9.3 1.9.4 1.9.5 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 ORTAKLARA BİRİNCİ TEMETTÜ (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kara İştirakli Tahvillere Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine PERSONELE TEMETTÜ (-) YÖNETİM KURULUNA TEMETTÜ (-) ORTAKLARA İKİNCİ TEMETTÜ (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kara İştirakli Tahvillere Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine İKİNCİ TERTİP YASAL YEDEK AKÇE (-) STATÜ YEDEKLERİ (-) OLAĞANÜSTÜ YEDEKLER DİĞER YEDEKLER ÖZEL FONLAR 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 270.000 269.998 2 0 0 0 93.823 853 284.734 284.729 2 3 0 0 42.473 0 46.911 0 0 II. YEDEKLERDEN DAĞITIM 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5 2.4 2.5 DAĞITILAN YEDEKLER İKİNCİ TERTİP YASAL YEDEKLER (-) ORTAKLARA PAY (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kara İştirakli Tahvillere Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine PERSONELE PAY (-) YÖNETİM KURULUNA PAY (-) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 III. HİSSE BAŞINA KAR 3.1 3.2 3.3 3.4 HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE (4) HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE ( % ) İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE (4) İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE ( % ) 0,0301 75 0 0 0,0281 70 0 0 IV. HİSSE BAŞINA TEMETTÜ 4.1 4.2 4.3 4.4 HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE (4) HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE ( % ) İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE (4) İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ SAHİPLERİNE ( % ) 0 0 0 0 0,0049 12 0,0014 14 Kar dağıtımı Banka Genel Kurulu tarafından kararlaştırılmaktadır. Finansal tabloların düzenlendiği tarih itibariyle Genel Kurul toplantısı henüz yapılmamıştır. “TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar” uyarınca personele dağıtılacak kar payı için 2013 yılında ayrılan ve aynı yılın kar dağıtımı matrahına eklenen 95.000 TL, tabloda önceki dönem “dönem karı” rakamına ilave edilmiştir. (3) Cari döneme ilişkin tutar ertelenmiş vergi geliri, önceki döneme ilişkin tutar ise ertelenmiş vergi gideridir. (4) Tam TL tutarı ile gösterilmiştir. (1) (2) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 167 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI I. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. Sunum Esaslarına İlişkin Açıklamalar Bu raporda yer alan konsolide finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (Türkiye Finansal Raporlama Standartları-TFRS, TFRS Yorumları, Türkiye Muhasebe Standartları-TMS, TMS Yorumları), Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe ve BDDK tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ, açıklama ve genelgelere uygun olarak hazırlanmıştır. İzlenen muhasebe politikaları ile konsolide finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan değerleme esasları aşağıda detaylı olarak sunulmuştur. II. Finansal Araçların Kullanım Stratejisi ve Yabancı Para Cinsinden İşlemlere İlişkin Açıklamalar 1. Grubun finansal araçlara ilişkin stratejileri: Temel finansal faaliyetlerini bankacılık, sigortacılık ve reasürans hizmetleri, aracılık ve yatırım danışmanlığı hizmetleri, gayrimenkul portföy yönetimi, finansal kiralama, faktoring hizmetleri, girişim sermayesi finansmanı, portföy yönetimi ve varlık yönetimi gibi çok geniş ölçekli faaliyetlerin oluşturduğu Grubun konsolide bilançosunun pasifi, temel faaliyet alanı olan bankacılık sisteminin genel pasif yapısına paralel olarak kısa vadeli mevduat ağırlıklı olup, orta ve uzun vadeli diğer enstrümanlar vasıtasıyla mevduat dışı kaynak toplanmaktadır. Bu durumun yaratabileceği likidite riski ise mevduatın sürekliliğinin yanı sıra yaygın muhabir ağı, piyasa yapıcılığı (Ana Ortaklık Banka piyasa yapıcısı bankalar arasındadır) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) likidite imkanlarının kullanımı sayesinde rahatlıkla kontrol altında tutulabilmekte; Grubun ve bankacılık sisteminin likiditesi sürekli izlenmektedir. Diğer taraftan, döviz cinsi bazında oluşan likidite ihtiyaçları para piyasaları ve para swapları vasıtasıyla giderilmektedir. Toplanan kaynaklar büyük oranda sabit faizli olup, sektör gelişmeleri yakından izlenerek alternatif yatırım araçlarının getirilerine göre hem sabit hem de değişken faizli plasmanlar yapılmaktadır. Grubun plasmanları küresel ve ulusal ekonomik beklentiler, piyasa koşulları, mevcut ve potansiyel kredi müşterilerinin beklentileri ve eğilimleri, faiz-likidite-kur-kredi vb. riskler göz önüne alınarak yüksek getirili ve düşük riskli varlıklara yöneltilmekte, plasman çalışmalarında emniyet ilkesi ön planda tutulmaktadır. Grubun uzun vadeli plasmanlarında genel olarak yüksek getiriyi amaçlayan fiyatlama politikası uygulanmakta ve faiz dışı gelir yaratma imkanlarının azami ölçüde kullanılmasına önem verilmektedir. Bilanço yönetiminde bu stratejilere paralel ve yasal limitler dahilinde hareket edilmektedir. Bilanço büyüklüklerine ilişkin temel hedefler bütçeleme çalışmaları sonrasında oluşturulan uzun vadeli planlarla ortaya konulmakta, para ve sermaye piyasalarındaki kısa vadeli kur, faiz ve fiyat hareketleri karşısında söz konusu planlar ve piyasa koşullarının seyrine göre pozisyon alınmaktadır. Piyasalardaki kur, faiz ve fiyat hareketleri anlık olarak takip edilmekte, pozisyon alınırken yasal sınırların yanında Ana Ortaklık Banka’nın kendine özgü işlem ve kontrol limitleri de etkin şekilde izlenmekte, limit aşımlarına sebebiyet verilmemektedir. Ana Ortaklık Banka’nın aktif-pasif yönetimi, özkaynak imkanları dahilinde likidite riski, faiz oranı riski, kur riski ve kredi riskini belli sınırlar içinde tutmak ve karlılığı maksimize etmek amacıyla Aktif-Pasif Komitesi tarafından Yönetim Kurulu’nca belirlenen risk limitleri dahilinde yürütülmektedir. 2. Yabancı para işlemlerle ilgili açıklamalar: Ana Ortaklık Banka’nın yurt dışında kurulu şubeleri ile finansal kuruluşlarının finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile düzenlenmekte, konsolidasyon aşamasında ise Ana Ortaklık Banka’nın fonksiyonel para birimi ve finansal tablolar için sunum birimi olan TL cinsinden ifade edilmektedir. Bilançoda yer alan yabancı para parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL’ye çevrilir. Gerçeğe uygun değerden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki döviz kurları kullanılarak çevrilir. Parasal kalemlerin çevrimden veya tahsil ve tediyelerinden kaynaklanan kur farkları gelir tablosunda yer almaktadır. Yurt dışında kurulu ortaklıklardaki net yatırımlar TMS 21 “Kur Değişiminin Etkileri” uyarınca parasal olmayan kalem olarak değerlendirilip tarihi maliyet cinsinden ölçülerek işlem tarihindeki döviz kurları ile Türk Parasına dönüştürülmekte ve yine TMS 29 “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” gereğince, işlem tarihi ile enflasyon muhasebesinin en son uygulandığı 31.12.2004 tarihleri arasında geçerli enflasyon endeksleri kullanılarak endekslenmiş değeri hesaplanıp, varsa kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılarak muhasebeleştirilmektedir. Ana Ortaklık Banka ve konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklardan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. yabancı para işlemlerinde kendi gişe kurlarını kullanırken, konsolidasyon kapsamındaki yurt içi yerleşik diğer kuruluşlar yabancı para işlemleri için TCMB kurlarını esas almaktadırlar. Yurt dışında kurulu şube ve finansal kuruluşların varlık ve yükümlülüklerinin TL’ye çevrilmesinde Banka’nın dönem sonu kapanış kurları kullanılmaktadır. Yurt dışı şubelerin gelir ve giderleri işlem tarihindeki kurlar üzerinden, yurt dışı finansal kuruluşların gelir ve giderleri ise dönem içinde kurlarda önemli bir dalgalanma olmadığı sürece ortalama kurlar üzerinden TL’ye çevrilmektedir. TL’ye dönüştürme işlemlerinden doğan tüm kur farkları özkaynaklar altında “Diğer Kar Yedekleri” hesabında izlenmektedir. III. Konsolide Edilen Ortaklıklara İlişkin Bilgilerin Sunumu 1. Uygulanan konsolidasyon esasları: Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, 08.11.2006 tarih ve 26340 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ’de belirtilen usul, esas ve yöntemlere uygun hareket edilmektedir. a. Bağlı ortaklıkların konsolidasyon esasları: Bağlı ortaklıklar; Ana Ortaklığın kontrolü altında faaliyet gösteren ortaklıklardır. Kontrol; Ana Ortaklık Banka’nın bir tüzel kişiliğin sermayesinin, asgarî yüzde ellibirine sahip olma şartı aranmaksızın, çoğunluğuna doğrudan veya dolaylı olarak sahip olması veya bu çoğunluğa sahip olmamakla birlikte imtiyazlı hisseleri elinde bulundurması veya diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğu üzerinde tasarrufta bulunması suretiyle veya herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin karara esas çoğunluğunu atayabilme ya da görevden alma gücünü elinde bulundurmasıdır. 08.11.2006 tarih ve 26340 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ” gereği Banka’nın cari dönem itibarıyla konsolidasyon kapsamına dahil edilmeyen kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğinde bağlı ortaklığı bulunmamaktadır. Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin açıklayıcı bilgilere Beşinci Bölüm I.g.3 no.lu dipnotta yer verilmiştir. Tam konsolidasyon yöntemine göre, bağlı ortaklıkların aktif, pasif, gelir, gider ve bilanço dışı kalemlerinin tamamı Ana Ortaklık Banka’nın aktif, pasif, gelir, gider ve bilanço dışı kalemleri ile birleştirilmiştir. Grubun konsolidasyona dahil edilen her bir bağlı ortaklıkta yer alan yatırımlarının defter değeri ile ilgili bağlı ortaklığın sermayesindeki gruba ait olan kısım karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Konsolidasyon kapsamına alınan bağlı ortaklıkların birbirleriyle yaptıkları her türlü işlem ve bu işlemlere ilişkin bakiyeler karşılıklı olarak silinmiştir. Konsolide edilmiş bağlı ortaklıkların net gelirleri ve özkaynakları içerisindeki azınlık hakları, grubun net gelirinden ve özkaynağından ayrı olarak hesaplanmış ve konsolide gelir tablosu ile konsolide bilançoda, ayrı bir kalem olarak gösterime tabi tutulmuştur. Banka konsolide finansal tablolarını hazırlarken konsolidasyona dahil bağlı ortaklıkların finansal tablolarında kullandıkları muhasebe politikalarının Banka’nın muhasebe politikaları ile yeknesaklığını sağlamak üzere gerekli düzeltme işlemlerini gerçekleştirmiştir. 168 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor TFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” çerçevesinde 31.03.2004 tarihinden sonraki satın almalardan kaynaklanan şerefiyeler için amortisman muhasebesi uygulanmaması, pozitif şerefiyenin bir aktif olarak kabul edilmesi ve bilanço dönemleri itibarıyla değer düşüklüğü analizine tabi tutulması öngörülür. Yine aynı standartta, söz konusu tarihten sonra gerçekleşen satın almalara ilişkin iktisap edilen tanımlanabilir varlık ve borçların gerçeğe uygun değerinde Grubun payının iktisap maliyetini aşması durumunda ortaya çıkan tutarı ifade eden negatif şerefiyenin ise, oluştuğu dönemde gelire yansıtılması gereğine işaret edilmektedir. Grubun bağlı ortaklıklarına yapmış olduğu yatırımlardan dolayı ortaya çıkan pozitif şerefiyenin yatırım bazında detayı aşağıdaki gibidir: Yatırımın Adı Pozitif Konsolidasyon Şerefiyesi Tutarı İş Finansal Kiralama A.Ş. 611 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 4.792 Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi 1.767 CJSC İşbank 28.804 Toplam 35.974 Banka’nın bağlı ortaklığı ve iştiraki olmamakla birlikte Banka’nın kullandığı seküritizasyon kredileri kapsamında kurulmuş olan özel amaçlı şirketler de konsolide finansal tablolara dahil edilmektedir. b. İştiraklerin konsolidasyon esasları: İştirakler; Ana Ortaklık Banka’nın sermayesine katıldığı, üzerinde kontrolü bulunmamakla birlikte önemli etkinliğe sahip olduğu, yurt içinde veya yurt dışında kurulu bulunan ortaklıklardır. Önemli etkinlik; iştirak edilen ortaklığın finansal ve idari politikalarının oluşturulmasına katılma gücünü ifade eder. Ana Ortaklık Banka, iştirak edilen ortaklıkta nitelikli paya sahipse, aksi ispat edilmediği sürece, ana ortaklık bankanın o iştirakte önemli etkinliğe sahip olduğu kabul edilir. Başka bir yatırımcının önemli oranda veya çoğunluk mülkiyetini elinde bulundurması, ana ortaklık bankanın o iştirakte önemli etkinliğe sahip olmasına engel oluşturmaz. Nitelikli pay; bir ortaklığın sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını teşkil eden paylar ile bu oranın altında olsa dahi yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı veren paylardır. Özsermaye yöntemi; bir iştirakteki sermaye payının defter değerinin, iştirak edilen ortaklığın özsermayesinde dönem içinde ortaya çıkan değişiklik tutarından, iştirak edene düşen pay kadar artırılıp azaltılmasını ve iştirak edilen ortaklıktan alınan kar paylarının, iştirak tutarının bu şekilde değiştirilmiş değerinden düşülmesini öngören muhasebeleştirme yöntemini ifade etmektedir. Konsolide finansal tablolara özsermaye yöntemine göre dahil edilen tek iştirak olan Arap-Türk Bankası A.Ş.’nin kullandığı muhasebe politikaları Ana Ortaklık Banka’nın muhasebe politikalarından farklı değildir. c. Birlikte kontrol edilen ortaklıkların konsolide edilme esasları: Banka’nın konsolidasyona dahil edilecek birlikte kontrol edilen bir ortaklığı bulunmamaktadır. ç. Devir, birleşme ve hisse edinimi işlemlerinde uygulanan ilkeler: Bulunmamaktadır. 2. Konsolidasyon kapsamı dışındaki iştirakler, bağlı ortaklıklar ve satılmaya hazır menkul değerler arasında izlenen hisse senetlerinin konsolide finansal tablolarda gösterilmesi: Konsolide finansal tablolarda iştirakler, bağlı ortaklıklar ve satılmaya hazır menkul değerler arasında izlenen hisse senetleri, TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” çerçevesinde muhasebeleştirilmektedir. Hisse senetleri aktif bir piyasada (borsada) işlem gören bağlı ortaklıklar, söz konusu piyasadaki (borsadaki) kayıtlı fiyatları dikkate alınarak gerçeğe uygun değerleri ile finansal tablolara yansıtılmaktadır. Hisse senetleri aktif bir piyasada (borsada) işlem görmeyen bağlı ortaklıklar ile iştirakler ise elde etme maliyetleri üzerinden izlenmekte, bu varlıklar varsa değer azalış karşılıkları düşüldükten sonra maliyet bedelleri ile finansal tablolarda gösterilmektedir. IV. Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri ile Türev Ürünlere İlişkin Açıklamalar Grubun türev işlemlerini ağırlıklı olarak para ve faiz swapları, vadeli döviz alım-satım işlemleri ile para ve faiz opsiyonları oluşturmaktadır. Grubun ana sözleşmeden ayrıştırılmak suretiyle oluşturulan türev ürünleri bulunmamaktadır. Öte yandan, Nazım Hesaplar Tablosu’nda, Gruba varlık oluşturan opsiyon işlemleri “alım”, yükümlülük oluşturanlar ise “satım” satırlarında gösterilmektedir. V. Faiz Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Faiz gelirleri ve giderleri, TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” çerçevesinde etkin faiz (finansal varlığın ya da yükümlülüğün gelecekteki nakit akımlarını bugünkü net defter değerine eşitleyen oran) yöntemi ile tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. Donuk alacak haline gelmiş kredilerin ve diğer alacakların faiz tahakkuk ve reeskontları iptal edilmekte ve söz konusu tutarlar tahsil edilene kadar faiz gelirleri dışında tutulmaktadır. VI. Ücret ve Komisyon Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Ücret ve komisyon gelir/giderleri işlemin niteliği doğrultusunda tahakkuk esasına ya da etkin faiz yöntemine göre muhasebeleştirilmektedir. Sözleşmeler yoluyla ya da üçüncü bir gerçek veya tüzel kişi için varlık alımı veya varlık satımı gibi işlemler dolayısıyla verilen hizmetler karşılığında sağlanan gelirler, tahsil edildikleri dönemde gelir hesaplarına aktarılmaktadır. VII. Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar Finansal varlıklar, nakit mevcudunu, sözleşmeden doğan ve karşı taraftan nakit veya başka bir finansal varlık edinme veya karşılıklı olarak finansal araçları değiştirme hakkını ya da karşı tarafın sermaye aracı işlemlerini ifade eder. Finansal varlıklar, ilgili varlıkların Banka yönetimi tarafından elde tutulma amaçları dikkate alınarak, “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar”, “Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar”, “Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar” ve “Krediler ve Alacaklar” olarak dört grupta sınıflandırılmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 169 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Türev işlemler, sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile kayıt altına alınmakta, ayrıca bu işlemlerden doğan alacak ve borçlar nazım hesaplarda izlenmektedir. Türev işlemler kayda alınmalarından sonraki raporlama dönemlerinde gerçeğe uygun değerleri ile değerlenmekte ve değerleme farkının pozitif ya da negatif olmasına göre söz konusu farklar “Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar” veya “Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar” hesaplarında gösterilmektedir. Bazı türev işlemler ekonomik olarak riskten korunma sağlamakla birlikte, finansal riskten korunma muhasebesine (hedge) uygun kalem olarak tanımlanması için gereken tüm koşullar yerine getirilmediği için TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” kapsamında alım satım amaçlı olarak muhasebeleştirilmektedir. Türev işlemlerin değerlemesi sonucunda ortaya çıkan değerleme farkları gelir tablosu ile ilişkilendirilmektedir. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor 1. Nakit Değerler ve Bankalar: Nakit değerler, kasa, efektif deposu, yoldaki paralar, satın alınan çekler ve kıymetli madenlerden oluşmaktadır. Yabancı para nakit değerler ve yabancı para bankalar hesabı bilanço tarihinde geçerli olan kurlara göre TL’ye çevrilmiş tutarları üzerinden bilançoya yansıtılmaktadır. Gerek nakit değerlerin gerekse bankalar hesabının bilançoda kayıtlı değerleri, bu varlıkların tahmini gerçeğe uygun değerleridir. 2. Menkul Değerler: a. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar: a.1. Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklar: Alım satım amaçlı finansal varlıklar, piyasada kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kar sağlama amacıyla elde edilen veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak kısa dönemde kar sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan menkul değerlerdir. Alım satım amaçlı finansal varlıklar, bilançoya gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılmakta ve kayda alınmalarını müteakiben gerçeğe uygun değerleri üzerinden değerlemeye tabi tutulmaktadır. Gerçeğe uygun değere esas teşkil eden fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda gerçeğe uygun değerin güvenilir bir şekilde belirlenmediği kabul edilmekte ve iç verim oranı kullanılarak “İskonto Edilmiş Değer” gerçeğe uygun değer olarak dikkate alınmaktadır. Alım satım amaçlı finansal varlıkların değerlemesi sonucunda oluşan kazanç ya da kayıplar kar/zarar hesaplarına yansıtılmaktadır. Tekdüzen Hesap Planı (THP) açıklamaları doğrultusunda finansal varlığın elde etme maliyeti ile iskonto edilmiş değeri arasındaki olumlu fark “Faiz Gelirleri”, varlığın gerçeğe uygun değerinin iskonto edilmiş değerin üzerinde olması halinde aradaki olumlu fark “Sermaye Piyasası İşlemleri Karları” hesabına gerçeğe uygun değerin iskonto edilmiş değerin altında olması halinde ise iskonto edilmiş değer ile gerçeğe uygun değer arasındaki olumsuz fark “Sermaye Piyasası İşlemleri Zararları” hesabına kaydedilmektedir. Finansal varlığın vadesinden önce elden çıkarılması durumunda ise, oluşan kazanç veya kayıplar aynı esaslar çerçevesinde muhasebeleştirilmektedir. a.2. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan Finansal Varlıklar: Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, alım satım amaçlı olarak edinilmeyen, ancak ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılacak şekilde sınıflandırılan finansal varlıkları ifade etmektedir. Söz konusu varlıkların gerçeğe uygun değer farklarının muhasebeleştirilmesi alım satım amaçlı finansal varlıklar ile aynı şekilde gerçekleştirilmektedir. b. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklara ve Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlara İlişkin Açıklamalar: b.1. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar: Satılmaya hazır finansal varlıklar, banka kaynaklı krediler ve alacaklar ile vadeye kadar elde tutulacaklar ve gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılanlar dışında kalan türev olmayan finansal varlıkları ifade etmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların işlem maliyetleri dahil olmak üzere ilk muhasebeleştirilmesi ve müteakip değerlemesi gerçeğe uygun değer esasına göre yapılmakta olup, iç verim oranı kullanılarak iskonto edilen değer ile maliyet arasındaki fark kar/zarara yansıtılmaktadır. Gerçeğe uygun değere esas teşkil eden fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda gerçeğe uygun değerin güvenilir bir şekilde belirlenmediği kabul edilmekte ve iç verim yöntemi ile hesaplanan iskonto edilmiş değer gerçeğe uygun değer olarak dikkate alınmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerden kaynaklanan gerçekleşmemiş kar ve zararlar, ilgili finansal varlığa karşılık gelen değerin tahsili, varlığın satılması, elden çıkarılması veya zafiyete uğraması durumlarından birinin gerçekleşmesine kadar dönemin gelir tablosuna yansıtılmamakta ve özkaynaklar içindeki “Menkul Değerler Değerleme Farkları” hesabında izlenmektedir. İlgili varlığın değerinin tahsil edilmesi veya elden çıkarılması durumunda gerçeğe uygun değer uygulaması sonucunda özkaynak hesaplarında oluşan gerçeğe uygun değer farkları gelir tablosuna yansıtılmaktadır. b.2. Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlara İlişkin Açıklamalar: Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan, ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan finansal varlıklar ile satılmaya hazır olarak tanımlanan ve banka kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan türev olmayan finansal varlıkları ifade etmektedir. İlk kayıtları işlem maliyetleri de dahil olmak üzere gerçeğe uygun değerleri üzerinden yapılan vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, varsa değer azalışı için ayrılan karşılığın düşülmesinden sonra, iç verim yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti ile değerlemeye tabi tutulmaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların kazanılmış olan faiz gelirleri, gelir tablosunda “Faiz Geliri” olarak muhasebeleştirilmektedir. Grubun önceden vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar arasında sınıflandırılan ancak, sınıflandırma esaslarına uyulmadığından iki yıl boyunca bu sınıflandırmaya tabi tutulmayacak finansal varlığı bulunmamaktadır. 3. Krediler ve Alacaklar: Krediler ve alacaklar, borçluya para, mal veya hizmet sağlama yoluyla yaratılan, sabit veya belirlenebilir nitelikte ödemelere sahip olan ve aktif bir piyasada işlem görmeyen finansal varlıklardır. Krediler ve alacakların ilk kayıtları elde etme maliyeti üzerinden yapılmakta ve müteakiben iç verim yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri ile değerlenmektedir. Nakdi krediler içerisinde izlenen bireysel ve ticari krediler içeriklerine göre orijinal vadeleri ile muhasebeleştirilmektedir. Dövize endeksli krediler, açılış tarihindeki kurdan Türk Lirası’na çevrilerek Türk Parası (TP) hesaplarda izlenmekte, müteakip dönemlerde ise ilgili dönem kurlarının başlangıç kurlarının üzerinde veya altında olması durumuna göre kredinin anapara tutarında meydana gelen artış ya da azalışlar gelir-gider hesaplarına kaydedilmektedir. Geri ödemeler, geri ödeme tarihindeki kur üzerinden hesaplanmakta, oluşan kur farkları “Kambiyo İşlemleri Karı/Zararı” hesaplarına yansıtılmaktadır. VIII. Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğüne İlişkin Açıklamalar Grup firmalarınca her bilanço döneminde, bir finansal varlık veya finansal varlık grubunun değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin ortada tarafsız göstergelerin bulunup bulunmadığı hususu değerlendirilir. Anılan türden bir göstergenin mevcut olması durumunda ilgili değer düşüklüğü tutarı tespit edilir. Bir finansal varlık veya finansal varlık grubu, yalnızca ilgili varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın (zarar/kayıp olayı) meydana geldiğine ve söz konusu zarar olayının (veya olaylarının) ilgili finansal varlığın veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akışları üzerindeki etkisi sonucunda değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğüne uğrar ve değer düşüklüğü zararı oluşur. İleride meydana gelecek olaylar sonucunda oluşması muhtemel kayıplar, olasılığın yüksekliğine bakılmaksızın muhasebeleştirilmez. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin değer düşüklüğü zararı meydana gelmesi durumunda, ilgili zararın tutarı, gelecekteki tahmini nakit akışlarının finansal varlığın orijinal faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki fark olarak ölçülmekte, söz konusu fark tutarının zarar olarak muhasebeleştirilmesi yoluyla da varlığın defter değeri azaltılmaktadır. Müteakip dönemlerde, değer düşüklüğü tutarının azalması durumunda, daha önce muhasebeleştirilmiş bulunan değer düşüklüğü zararı iptal edilmektedir. 170 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilen ve değer artış veya azalışları özkaynaklarda izlenen satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğüne uğraması durumunda, birikmiş kar veya zarar kayıtları özkaynak kalemlerinden çıkarılarak dönem net kar/zararında gösterilmektedir. Zarar kaydı yapılan dönemi izleyen hesap dönemlerinde, varlığın gerçeğe uygun değerinde bir artış gerçekleşmesi durumunda, varlığa ilişkin olarak kaydedilen zarar kaydı iptal edilmektedir. Krediler, 01.11.2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te yer alan esaslar çerçevesinde sınıflandırılmakta ve izlenmektedir. İlgili mevzuat düzenlemeleri kapsamında, sorunlu hale geldiği kabul edilen kredi ve diğer alacaklar için anılan yönetmelikte belirtilen asgari karşılık oranları dikkate alınmak suretiyle de karşılık hesaplanmaktadır. Grubun faaliyetleri arasında yer alan finansal kiralama ve faktoring işlemlerine ilişkin alacaklar için 24 Aralık 2013 tarih ve 28861 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Muhasebe Uygulamaları ile Finansal Tabloları Hakkında Yönetmelik” ile 20.07.2007 tarih ve 26558 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince Alacakları için Ayrılacak Karşılıklara ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”, varlık yönetimi faaliyetleri kapsamında devralınan alacaklar için ise 01.11.2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Varlık Yönetim Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde özel karşılık ayrılmaktadır. Ayrılan özel karşılıklar gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Aynı yıl içinde serbest kalan karşılıklar, “Karşılık Giderleri” hesabına alacak kaydedilmek suretiyle, geçmiş yıllarda ayrılan karşılıkların serbest kalan bölümü ise “Diğer Faaliyet Gelirleri” hesabına aktarılarak muhasebeleştirilmektedir. Özel karşılıkların dışında, Ana Ortaklık Banka ve Gruba bağlı finansal kuruluşlar yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler çerçevesinde kredi ve diğer alacakları için genel kredi karşılığı da ayırmaktadır. IX. Finansal Araçların Netleştirilmesine İlişkin Açıklamalar Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkının var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması ya da varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilir. X. Satış ve Geri Alış Anlaşmaları ve Menkul Değerlerin Ödünç Verilmesi İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Repoya konu olan menkul kıymetler Grup portföyünde tutuluş amaçlarına göre “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar”, “Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar” veya “Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar” portföylerinde sınıflandırılmakta ve ait oldukları portföyün esaslarına göre değerlemeye tabi tutulmaktadırlar. Repo sözleşmeleri karşılığında elde edilen fonlar pasifte “Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar” hesaplarında izlenmekte, repo anlaşmaları ile belirlenen satım ve geri alım fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim yöntemine göre gider reeskontu hesaplanmaktadır. Ters repo işlemleri, “Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Ters repo anlaşmaları ile belirlenen alım ve geri satım fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim yöntemine göre gelir reeskontu hesaplanmaktadır. XI. Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar ile Bu Varlıklara İlişkin Borçlar Hakkında Açıklamalar Satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılma kriterlerini sağlayan varlıklar, defter değerleri ile satış için katlanılacak maliyetler düşülmüş gerçeğe uygun değerlerinden düşük olanı ile ölçülür ve bu varlıklar bilançoda ayrı olarak sunulur. Bir varlığın satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılabilmesi için ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) bu tür varlıkların (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışında sıkça rastlanan ve alışılmış koşullar çerçevesinde derhal satılabilecek durumda olması ve satış olasılığının yüksek olması gerekir. Satış olasılığının yüksek olması için uygun bir yönetim kademesi tarafından, varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışına ilişkin bir plan yapılmış ve alıcıların tespiti ile planın tamamlanmasına yönelik aktif bir program başlatılmış olmalıdır. Ayrıca, varlık (veya elden çıkarılacak varlık grubu) gerçeğe uygun değeriyle uyumlu bir fiyat ile aktif olarak pazarlanıyor olmalıdır. Çeşitli olay veya koşullar satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışına yönelik satış planının devam etmekte olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda bahse konu varlıklar satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmaya devam edilir. Durdurulan bir faaliyet, Banka’nın elden çıkarılan veya satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan bir bölümüdür. Durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar gelir tablosunda ayrı olarak sunulur. Ana Ortaklık Banka’nın ve konsolide edilen kuruluşlarının durdurulan faaliyeti bulunmamaktadır. XII. Şerefiye ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar Grubun maddi olmayan duran varlıkları konsolidasyon şerefiyesi, yazılım programları ve haklardan oluşmaktadır. Bağlı ortaklık alımı sonucu ortaya çıkmış olan şerefiye, satın alım bedelinin, bağlı ortaklığın satın alınma tarihindeki kayıtlı tanımlanabilir varlıklarının, yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin üzerindeki kısmını temsil eder. Şerefiye maliyet değeri ile bir varlık olarak kayda alınır ve daha sonra maliyetten birikmiş değer düşüklükleri çıkartılarak hesaplanır. Değer düşüklüğü testinde şerefiye, Grubun birleşmenin sinerjilerinden yararlanacak olan her bir nakit üreten birimine tahsis edilir. Şerefiyenin tahsis edilmiş olduğu nakit üreten birimlerde değer düşüklüğünün olup olmadığını kontrol etmek amacıyla her yıl, ya da değer düşüklüğü belirtileri olduğu durumlarda daha sıklıkta değer düşüklüğü testi uygulanır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarının defter değerinden az olduğu durumlarda, değer düşüklüğü ilk olarak nakit üreten birime tahsis edilen şerefiyenin defter değerini daha sonra da bir oran dahilinde diğer varlıkların defter değerini azaltmada kullanılır. Şerefiye için ayrılmış değer düşüş karşılığı sonraki dönemlerde ters çevrilmez. Bir bağlı ortaklığın elden çıkarılması durumunda ilgili şerefiye tutarı, elden çıkarmaya ilişkin olarak hesaplanan kar/zarara dahil edilir. Grubun bağlı ortaklıklarına yapmış olduğu yatırımlardan dolayı ortaya çıkan pozitif şerefiye, konsolide bilançonun aktifinde “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” kalemi içinde gösterilmiştir. Konsolidasyon şerefiyesine ilişkin açıklamalara Üçüncü Bölüm III.1.a no.lu dipnotta yer verilmiştir. Söz konusu varlıklar doğrusal amortisman yöntemine göre beklenen faydalı ömürleri dikkate alınarak amortismana tabi tutulmaktadır. Amortisman yöntemi ve dönemi her yılın sonunda periyodik olarak gözden geçirilmektedir. XIII. Maddi Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar 01.01.2005 tarihinden önce satın alınan maddi duran varlıklar 31.12.2004 tarihi itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden, izleyen dönemlerde satın alınanlar ise satın alım maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılarak finansal tablolara yansıtılır. Değer düşüklüğüne dair bir belirtinin mevcudiyeti halinde, ilgili maddi duran varlığın geri kazanılabilir tutarı TMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” çerçevesinde tahmin edilir ve geri kazanılabilir tutarın defter değerinin altında olması durumunda değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Kiralama veya idari amaçlı ya da halihazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışındaki maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen faydalı ömrü ile kiralama süresinden kısa olanı üzerinden belirlenen süre boyunca amortismana tabi tutulur. Faaliyet kiralaması geliştirme maliyetleri faydalanma süresi dikkate alınarak eşit tutarlarla itfa edilir. Ancak her durumda faydalanma süresi kiralama süresini geçemez. Kira süresinin belli olmaması veya 5 yıldan uzun olması durumunda itfa süresi 5 yıl olarak kabul edilir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 171 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Diğer maddi olmayan duran varlıklar ise alım maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılmış olarak finansal tablolarda gösterilir. Değer düşüklüğüne dair bir belirtinin mevcudiyeti halinde, ilgili maddi olmayan duran varlığın geri kazanılabilir tutarı TMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” çerçevesinde tahmin edilir ve geri kazanılabilir tutarın defter değerinin altında olması durumunda değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Maddi duran varlıkların elden çıkartılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark gelir tablosuna dahil edilir. Maddi duran varlıklara yapılan normal bakım ve onarım harcamaları gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlıklar üzerinde rehin, ipotek ve benzeri herhangi bir takyidat bulunmamaktadır. Maddi duran varlıkların amortismanında kullanılan oranlar ve tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir: Tahmini Ekonomik Ömür (Yıl) Amortisman Oranı Binalar 4-50 % 2-% 25 Kasalar 2-50 % 2-% 50 Diğer Menkuller 2-25 % 4-% 50 Finansal Kiralama Yoluyla Alınan Menkuller 4-15 % 6,66-% 25 XIV. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullere İlişkin Açıklamalar Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan varlıklardan oluşmaktadır. Söz konusu gayrimenkuller ekli konsolide finansal tablolarda, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve varsa kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılarak gösterilmektedir. Maddi Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar bölümünde yer verilen muhasebe politikaları yatırım amaçlı gayrimenkuller için de geçerlidir. XV. Kiralama İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Finansal kiralama yoluyla edinilen aktifler, gerçeğe uygun değerleri ile kira ödemelerinin iskonto edilmiş değerlerinin, düşük olanı üzerinden aktifleştirilmekte, kira bedelleri toplamı pasifte yükümlülük olarak kaydedilirken içerdikleri faiz tutarları ertelenmiş faiz gideri olarak muhasebeleştirilmektedir. Finansal kiralama ödemeleri, finansman gideri ve finansal kiralama yükümlülüğündeki azalışı sağlayan anapara ödemesi olarak ayrılır ve böylelikle borcun geri kalan anapara bakiyesi üzerinden sabit bir oranda faiz hesaplanmasını sağlar. Finansal giderler, Grubun genel borçlanma politikası kapsamında gelir tablosuna kaydedilir. Kiralama konusu varlıklar “Maddi Duran Varlıklar” hesabının altında izlenmekte ve doğrusal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktadır. Gruba bağlı olarak, münhasıran finansal kiralama işlemi yapan 1 adet şirket (İş Finansal Kiralama A.Ş.) ile 5411 Bankacılık Kanunu’nun 4. maddesi uyarınca finansal kiralama faaliyetinde bulunan 1 adet banka (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.) bulunmakta olup, finansal kiralama faaliyetleri 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Grubun, “kiralayan” olduğu hallerde, finansal kiralama alacakları, ilk kayıt tarihinde gerçeğe uygun değerleri ile muhasebeleştirilmekte olup ilk kayıt tarihinden sonraki raporlama dönemlerinde etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden gösterilmektedir. Finansal kiralamadan elde edilen faiz gelirleri ise finansal kiralama konusu net yatırımlardan sabit dönemsel bir getiri yansıtması için muhasebe dönemlerine bölüştürülmektedir. Faaliyet kiralamasına ilişkin işlemler ilgili sözleşme hükümleri doğrultusunda ve tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. XVI. Sigorta Teknik Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Sigorta şirketlerinde prim gelirleri tanzim edilen poliçe gelirlerinden reasürörlere devredilen hisse indirildikten sonra oluşmaktadır. Hasarlar gerçekleştikçe gider kaydedilmekte, dönem sonunda rapor edilip henüz ödenmemiş hasarlar ile gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş hasarlar için muallak hasarlar karşılığı ayrılmaktadır. Muallak ve ödenen hasarların reasürör payları bu karşılıklar içerisinde netleştirilmektedir. XVII. Sigorta Teknik Karşılıklarına İlişkin Açıklamalar Sigorta şirketleri, TFRS 4 “Sigorta Sözleşmeleri” hükümlerine tabidirler. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu’nun sigorta sözleşmelerine ilişkin projesinin ikinci bölümü henüz tamamlanmadığı için yürürlükteki TFRS 4 sigorta sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesine ilişkin projenin birinci aşamasını ifade etmekte olup, sigorta sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesi ve ölçümüne yönelik tam kapsamlı bir standart oluşturulmasına kadar geçen süre içerisinde kullanılacak bir geçiş standardı olarak değerlendirilmektedir. TFRS 4, sigorta şirketleri tarafından düzenlenen tüm sözleşmelerin sigorta sözleşmesi ya da yatırım sözleşmesi olarak sınıflandırılması gerekliliğini belirtir. Önemli derecede sigorta riski taşıyan sözleşmeler, sigorta sözleşmesi olarak nitelendirilmektedir. Sigorta riski, bir sigorta sözleşmesini elinde bulunduran (sigortalanan) tarafın sigortalayan tarafa, finansal risk dışında, devrettiği riskler olarak tanımlanır. Önemli derecede sigorta riski taşımayan sözleşmeler ise yatırım sözleşmeleri olarak sınıflandırılır. Yatırım sözleşmeleri, TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” çerçevesinde muhasebeleştirilir. Yürürlükteki sigorta mevzuatı çerçevesinde sigorta şirketlerince ayrılmış olan kazanılmamış primler karşılığı, devam eden riskler karşılığı, muallak tazminat karşılığı ve hayat matematik karşılığı konsolide finansal tablolarda yer almaktadır. Kazanılmamış primler karşılığı, yürürlükte bulunan sigorta sözleşmeleri için tahakkuk etmiş primlerin herhangi bir komisyon veya diğer bir indirim yapılmaksızın brüt olarak gün esasına göre ertesi hesap dönemi veya hesap dönemlerine sarkan kısmından oluşmaktadır. Devam eden riskler karşılığı, beklenen hasar prim oranının %95’in üzerinde olması halinde, Hazine Müşteşarlığı’nca belirlenen ana branşlar için ayrılmaktadır. Her bir ana branş için %95’i aşan oranın net kazanılmamış primler karşılığı ile çarpılması sonucunda bulunan tutar, o ana branşın kazanılmamış primler karşılığına ilave edilir. Muallak tazminat karşılığı, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş ancak daha önceki hesap dönemlerinde veya cari hesap döneminde fiilen ödenmemiş tazminat bedelleri veya bu bedel hesaplanamamış ise tahmini bedelleri ile gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş tazminat bedelleri için ayrılmaktadır. Matematik karşılık, bir yıldan uzun süreli hayat, sağlık ve ferdi kaza sigorta sözleşmeleri için poliçe sahipleri ile lehdarlara olan yükümlülüklerin karşılanmasını teminen aktüeryal esaslara göre ayrılmaktadır. Diğer taraftan geçmişte gerçekleşmiş hasar verilerine göre cari dönemde ayrılması gereken karşılık tutarının tahmin edilmesi için aktüeryal zincirleme merdiven metodu kullanılmaktadır. Yöntem sonucu bulunan karşılık tutarı muallak tazminat karşılığı tutarına eklenir ya da muallak tazminat karşılığı tutarından çıkarılır. Reasürans şirketleri, şirketler tarafından bildirilmiş, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş fiili tazminat bedelleri üzerinden kendi katılım hisselerine göre karşılık ayırmaktadırlar. Gruba bağlı sigorta şirketleri, öngörülen risklerden kaynaklanan zararlarını azaltmak amacıyla prim ve risklerini operasyonlarının bir parçası olarak devretmektedir. Önemli sigorta risklerini devreden sözleşmelere ilişkin reasürörlere devredilen sigorta primleri, güvence altına alınan muhtemel risklerden kaynaklanan sigorta prim gelirlerinin tahakkukuna paralel bir biçimde ilgili poliçelerin süresine yayılarak giderleştirilmektedir. Aracılık, komisyon, konsorsiyum giderleri ve diğer elde etme maliyetleri gibi sigorta ve reasürans sözleşmeleri ile doğrudan ilişkilendirilen ve değişken olan maliyetler, sözleşme süresince prim kazancının muhasebeleştirilmesine paralel bir biçimde itfa edilir. 172 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor XVIII. Karşılıklar ve Koşullu Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar Raporlama dönemi sonu itibarıyla, mevcut bir yükümlülüğün var olması ihtimalinin, böyle bir yükümlülüğün var olmaması ihtimalinden fazla olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılmaktadır. Raporlama dönemi sonu itibarıyla, mevcut bir yükümlülüğün var olmama ihtimalinin, böyle bir yükümlülüğün var olması ihtimalinden fazla olması durumunda ise, ekonomik fayda içeren kaynakların çıkış ihtimali düşük olmadıkça, koşullu borçlara ilişkin açıklamalara dipnotlarda yer verilmektedir. Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynak çıkışının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın Ana Ortaklık Banka ve diğer Grup şirketleri yönetimi tarafından en güvenilir şekilde tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Karşılığın, mevcut yükümlülüğün karşılanması için gerekli tahmini nakit akımlarının kullanılarak ölçülmesi durumunda söz konusu karşılığın defter değeri, ilgili nakit akımlarının bugünkü değerine eşittir. Yükümlülüğün yerine getirilmesi için kaynak çıkışı ihtimalinin bulunmadığı ve yükümlülük tutarının yeterince güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda yükümlülük “Koşullu Yükümlülük” olarak kabul edilmekte ve bu konuda dipnotlarda bilgi verilmektedir. XIX. Koşullu Varlıklara İlişkin Açıklamalar Koşullu varlıklar, genellikle ekonomik yararların Ana Ortaklık Banka ve Grup şirketleri için giriş olasılığını doğuran, planlanmamış veya diğer beklenmeyen olaylardan oluşmaktadır. Koşullu varlıkların finansal tablolarda gösterilmeleri, hiçbir zaman elde edilemeyecek bir gelirin muhasebeleştirilmesi sonucunu doğurabileceğinden, sözü edilen varlıklara finansal tablolarda yer verilmemekte, öte yandan bu varlıkların ekonomik faydalarının girişleri olası ise, finansal tablo dipnotlarında bu konuda açıklama yapılmaktadır. Bununla birlikte, koşullu varlıklarla ilgili gelişmeler sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutularak, ekonomik faydanın girmesinin neredeyse kesin hale gelmesi durumunda ilgili varlık ve buna ilişkin gelir, değişikliğin oluştuğu dönemin finansal tablolarına yansıtılmaktadır. XX. Çalışanların Haklarıyla İlgili Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar 1. Kıdem Tazminatı ve İzin Hakları: Ana Ortaklık Banka ve konsolidasyona dahil finansal kuruluşları (yurt dışı bağlı ortaklıklar hariç), ilgili mevzuat ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca, emekli olan, vefat eden, askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılan, ilgili mevzuatta belirtilen şekilde iş ilişkisine son verilen personel ile evlenmelerini müteakip bir yıl içinde kendi arzusu ile işten ayrılan bayan çalışanlara kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Bu çerçevede, TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” hükümleri çerçevesinde kıdem tazminatına ilişkin gelecekteki muhtemel yükümlülüğün bugünkü değerinin tahmin edilmesi suretiyle karşılık kaydı gerçekleştirilmektedir. Oluşan aktüeryal kayıp ve kazançlar, TMS 19 standardı uyarınca özkaynaklar altında muhasebeleştirilmektedir. Yurt dışında yerleşik olan bağlı ortaklıklarımızın faaliyet gösterdikleri ülkelerdeki yasal mevzuatlar kıdem tazminatı zorunluluğu getirmediğinden ilgili şirketler için karşılık yükümlülüğü oluşmamaktadır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü yanında, kullanılmamış izinler için de karşılık ayrılmaktadır. 2. Emeklilik Hakları: Ana Ortaklık Banka çalışanlarının üyesi bulunduğu Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Emekli Sandığı Vakfı, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesine göre kurulmuştur. Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında kurulmuş olan banka sandıklarının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun geçici 23. maddesi ile kanunun yayımını izleyen üç yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilmesi öngörülmüş, bu kapsamda 30.11.2006 tarih ve 2006/11345 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’yla da devre ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Buna karşılık, devre ilişkin ilgili kanun maddesi, Cumhurbaşkanı tarafından 02.11.2005 tarihinde yapılan başvuruya istinaden Anayasa Mahkemesi’nin 31.03.2007 tarih ve 26479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 22.03.2007 tarih ve E.2005/39, K.2007/33 sayılı kararı ile iptal edilmiş ve yürürlüğü kararın yayım tarihinden itibaren durdurulmuştur. Bankacılık Kanunu’nun geçici 23. maddesinin iptaline ilişkin gerekçeli kararın Anayasa Mahkemesi tarafından 15.12.2007 tarih ve 26731 sayılı Resmi Gazete’de açıklanmasını takiben Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) yeni yasal düzenlemelerin tesisi yönünde çalışmaya başlamış ve TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmesinin ardından, 08.05.2008 tarih ve 26870 sayılı Resmi Gazete’de 5754 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yeni kanun ile banka sandıklarının iştirakçileri ve aylık veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ilgili maddenin yayım tarihinden itibaren üç yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilmesi ve bu Kanun kapsamına alınması, üç yıllık devir süresinin Bakanlar Kurulu kararı ile en fazla iki yıl uzatılabileceği hüküm altına alınmış, 09.04.2011 tarih ve 27900 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 14.03.2011 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile de bahse konu devir süresi iki yıl uzatılmıştı. Bununla birlikte, 08.03.2012 tarih ve 28227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6283 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile devir süresinin uzatımına ilişkin iki yıllık süre dört yıla çıkarılmıştır. Bahse konu devir süresi, 03.05.2013 tarih, 28636 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 08.04.2013 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile bir yıl uzatılmış iken, bu defa, 30.04.2014 tarih, 28987 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 24.02.2014 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile bir yıl daha uzatılmıştır. Diğer yandan, 19.06.2008 tarihinde kanunun devir hükümlerini içeren geçici 20. maddesinin birinci fıkrasının da arasında yer aldığı bazı maddelerinin iptali ve yürürlüğün durdurulması istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne Cumhuriyet Halk Partisi tarafından yapılan başvuru, adı geçen mahkemenin 30.03.2011 tarihli toplantısında alınan karar doğrultusunda reddedilmiştir. Söz konusu Kanun’da; • Sandık iştirakçileri ile aylık ve/veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na devrinden sonra bu kişilerin tabi oldukları vakıf senedinde bulunmasına rağmen karşılanmayan diğer sosyal hakları ve ödemelerinin, sandıklar ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca karşılanmaya devam edileceği hususlarına yer verilmiştir. Banka, yeni kanuna uygun olarak 31.12.2014 tarihi itibarıyla anılan sandık için aktüeryal değerleme yaptırmıştır. Anılan döneme ilişkin finansal tablolar, 12.01.2015 tarihli aktüer raporunda belirtilen fiili ve teknik açık tutarı kadar karşılığı içermektedir. Bahse konu aktüer raporunda kullanılan aktüeryal varsayımlara Beşinci Bölüm II.g.5.2 no.lu dipnotta yer verilmiştir. Banka’nın yanı sıra Grup şirketlerinden Milli Reasürans T.A.Ş. ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. de 31.12.2014 tarihi itibarıyla sandıkları için aktüeryal değerleme yaptırmıştır. Milli Reasürans T.A.Ş.’nin 09.01.2015 tarihli aktüeryal değerleme raporuna göre hesaplanan fiili ve teknik açık tutarı kadar karşılık da cari döneme ilişkin konsolide finansal tablolarda yer almaktadır. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.’nin ise 22.01.2015 tarihli aktüer raporuna göre karşılık ayrılmasını gerektiren fiili ve teknik açık tespit edilmemiştir. Ana Ortaklık Banka çalışanlarının Medeni Kanun hükümleri uyarınca kurduğu ve emeklilik sonrası hak sağlayan Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’nın ise, bugüne kadar herhangi bir açığı oluşmamış ve Banka tarafından bu amaçla bir ödemede bulunulmamıştır. Bu vakfın sahip olduğu aktifler, vakfın toplam yükümlülüklerini karşılayacak düzeyde olup, Banka’ya ilave bir yükümlülük getirmeyeceği düşünülmektedir. Gruba dahil diğer finansal kuruluşlardan Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi, Milli Reasürans T.A.Ş. ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. çalışanlarına ait munzam sandıkları için de aynı hususlar geçerlidir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 173 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI • Sosyal Güvenlik Kurumu, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, BDDK, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu, her sandık için ayrı ayrı olmak üzere hesabı yapılan sandığı temsilen bir ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşu temsilen bir üyenin katılımıyla oluşturulacak komisyon tarafından, devir tarihi itibarıyla devredilen kişilerle ilgili olarak sandıkların anılan Kanun kapsamındaki sigorta kolları bazında gelir ve giderleri dikkate alınarak yükümlülüklerinin peşin değerinin hesaplanacağı ve peşin değerin aktüeryal hesabında kullanılacak teknik faiz oranının %9,8 olarak esas alınacağı TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor XXI. Vergi Uygulamalarına İlişkin Açıklamalar 1. Kurumlar Vergisi: Türk Vergi Mevzuatı, ana ortaklığın bağlı ortaklığı ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermemektedir. Bu nedenle, ekli konsolide finansal tablolardaki vergi karşılığı konsolidasyon kapsamındaki her bir kuruluş için ayrı ayrı hesaplanarak tespit edilmiştir. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca, kurumlar vergisinin hesaplanmasında %20 oranı dikkate alınmaktadır. İlgili kanun gereği üçer aylık dönemler itibarıyla Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilen esaslara göre ve kurumlar vergisi oranında geçici vergi hesaplanmakta ve ödenmektedir. Söz konusu geçici vergi ödemeleri cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmektedir. Cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere, 2014 yılına ilişkin geçici vergi, 2015 yılı Şubat ayında ödenecektir. Vergi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur. Cari döneme ilişkin vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer dönemlerde vergilendirilebilen veya indirilebilen gelir veya gider kalemleri ile vergilendirilemeyen veya indirilemeyen kalemleri hariç tuttuğundan gelir tablosunda belirtilen kardan farklılık gösterir. Ödenecek cari vergi tutarları peşin ödenen vergi tutarlarıyla netleştirilerek finansal tablolarda gösterilmektedir. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde, asgari 2 tam yıl süreyle aktifte tutulan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışından doğan kazançların %75’i, Kanun’da öngörüldüğü şekilde sermayeye eklenmeleri veya 5 yıl süreyle pasifte özel bir fon hesabında tutulmaları şartıyla, vergiden müstesna tutulmaktadır. 2. Ertelenmiş Vergi: Ertelenen vergi varlığı veya yükümlülüğü, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarlar arasında ortaya çıkan geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenen vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bankaca ileride doğması muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar vergi matrahına dahil edilmekte, ertelenmiş vergi hesaplamasına ise konu edilmemektedir. Şerefiye veya işletme birleşmeleri dışında varlık veya yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından dolayı oluşan ve hem ticari hem de mali kar veya zararı etkilemeyen geçici zamanlama farkları için ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı hesaplanmamaktadır. Ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri, her bir bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenen vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olan vergi oranları üzerinden hesaplanır ve gelir tablosuna gider veya gelir olarak kaydedilir. Bununla birlikte, ertelenen vergi, aynı veya farklı bir dönemde doğrudan özkaynak ile ilişkilendirilen varlıklarla ilgili ise doğrudan özkaynak hesaplarında muhasebeleştirilir. Banka ve şirketlerin finansal tablolarında ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri netleştirilmek suretiyle gösterilmektedir. Konsolide finansal tablolarda ise şirketlerden netleştirilerek gelen ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri aktif ve pasifte ayrı olarak gösterilmiştir. 3. Yurt Dışı Şubeler ve Finansal Kuruluşların Faaliyette Bulundukları Ülkelerdeki Vergi Uygulamaları: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) KKTC vergi mevzuatı gereğince kurum kazançları ayrı ayrı olmak üzere %10 oranında kurumlar vergisi ve %15 oranında gelir vergisine tabidir. Kurumların vergi matrahları, KKTC mevzuatı çerçevesinde indirimi mümkün olmayan giderlerin ticari kazanca ilavesi, istisna ve indirimlerin ise düşülmesi suretiyle tespit edilmektedir. Gelir vergisi Haziran ayında, kurumlar vergisi ise Mayıs ve Ekim aylarında olmak üzere iki taksit halinde ödenmektedir. Öte yandan, kurumların KKTC’deki faiz vb. gelirleri üzerinden stopaj ödemesi gerçekleştirilmektedir. Söz konusu stopaj ödemeleri ödenecek kurumlar vergisinden mahsup edilmekte, stopaj tutarının ödenecek kurumlar vergisinden büyük olması halinde ise aradaki fark ödenecek gelir vergisinden düşülmektedir. İngiltere İngiltere’de kurum kazançları %21 oranında kurumlar vergisine tabidir. Söz konusu oran, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ile istisna ve indirimlerin uygulanması neticesinde bulunacak vergi matrahına uygulanmaktadır. Diğer yandan, ilgili yıla ait vergi matrahı, ilgili ülke mevzuatı uyarınca hesaplanan belirli bir rakam üzerinde kalır ise kurumlar vergisi ilgili yılın Temmuz, Ekim ve takip eden yılın Ocak ve Nisan aylarında geçici vergi olarak 4 taksit halinde ödenmekte, söz konusu geçici vergiler, ilgili yılı izleyen ikinci yılın Ocak ayı sonuna kadar kesinleşen kurumlar vergisine mahsup edilmektedir. Diğer taraftan, vergi matrahı bahsedilen hesaplama sonucunda belirlenen rakamın altında kalır ise kurumlar vergisi karın elde edildiği yılı izleyen yılın Eylül ayı sonuna kadar ödenmektedir. Bahreyn Bahreyn’de faaliyet gösteren bankalar bu ülke mevzuatına göre vergiye tabi değildir. Irak Cumhuriyeti (Irak) Irak’ta kurum kazançları %15 oranında gelir vergisine tabidir. Gelir vergisi yıl sonunda tahakkuk ettirilerek en geç izleyen yılın Haziran ayı sonuna kadar ilgili vergi dairesine ödenmektedir. Kurumlar Vergisi oranı % 15 olup takip eden yılın Haziran ayı sonuna kadar bilançonun vergi dairesine sunulması ve tahakkuk ettirilecek verginin ödenmesi gerekmektedir. Diğer yandan Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi vergi idareleri belirtilen oran dışında maktu vergi tahakkuk ettirebilmektedir. Gürcistan Gürcistan mevzuatına göre kurum kazançları % 15 oranında gelir vergisine tabidir. Söz konusu oran, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ile istisna ve indirimlerin uygulanması neticesinde bulunacak vergi matrahına uygulanmaktadır. Gelir vergisi izleyen yılın Nisan ayı başına kadar ödenmek zorundadır. Bununla birlikte, Gürcistan mevzuatı gereğince her yılın Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık aylarında bir önceki yıla ait hesaplanan vergi miktarı 4 taksit halinde içinde bulunulan yıl elde edilecek muhtemel gelir için ödenecek vergi tutarına mahsuben vergi dairesine ödenmektedir. Bu şekilde ödenen vergilerin kesinleşen kurumlar vergisinden düşük olması halinde aradaki fark izleyen yılın Nisan ayı başına kadar ödenmekte, fazla olması halinde ise ilgili fark vergi dairesince kuruma iade edilmektedir. Kosova Kosova mevzuatına göre kurum kazançları % 10 oranında gelir vergisine tabidir. Söz konusu oran, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ile istisna ve indirimlerin yapılması neticesinde bulunacak vergi matrahına uygulanmaktadır. Vergi, içinde bulunulan yılın Nisan, Temmuz, Ekim ve izleyen yılın Ocak ayının 15’ine kadar 4 taksit halinde peşin olarak ödenmektedir. Peşin ödenen vergilerin kesinleşen kurumlar vergisinden düşük olması halinde aradaki fark izleyen yılın Nisan ayı başına kadar ödenmekte, fazla olması halinde ise ilgili fark vergi dairesince kuruma iade edilmektedir. Almanya Almanya’da mevzuat gereği kurum kazançları %15 oranında kurumlar vergisine tabidir. Ayrıca kurumlar vergisi üzerinden %5,5 oranında dayanışma vergisi hesaplanmaktadır. Kurumlar vergisi matrahı vergi dönemine ilişkin faiz, komisyon ve diğer faaliyet gelirlerinden oluşan kurum kazancına yerel mevzuat gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ve istisna ve indirimlerin uygulanması neticesinde hesaplanmaktadır. Yıl içerisinde 4 taksit halinde geçici vergi ödemesi yapılmakta, yılsonunda nihai vergi hesaplaması sonucu yıl içerisinde peşin ödenen vergiler dikkate alınarak mahsup işlemi gerçekleştirilmektedir. Rusya Rusya mevzuatı gereği kurum kazançları %20 oranında kurumlar vergisine tabidir. Kurumlar vergisine esas tutar tahakkuk esasına göre belirlenmekte ve dönem içerisinde oluşan kurum kazancına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesi suretiyle hesaplanmaktadır. Rusya’da kurumlar üçer aylık dönemler itibarıyla beyanname düzenlemekte ve dönem içinde peşin ödenen tutarları mahsup ederek geçici vergi ödemesinde bulunmaktadır. Kurumlar vergisi için nihai vergilendirme dönemi bir yıl olup, yıl içerisinde ödenen geçici vergiler de dikkate alınarak izleyen yıl 28 Mart tarihine kadar ödenmektedir. 174 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Birleşik Arap Emirlikleri Dubai’nin serbest bölgelerinde faaliyet gösteren şirketler bu ülke mevzuatına göre vergiye tabi değildir. 4. Transfer Fiyatlandırması: Transfer fiyatlandırması konusu Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı” başlıklı 13. maddesi ile düzenleme altına alınmış, konu hakkında uygulamaya yönelik ayrıntılı açıklamalara ise “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ”de yer verilmiştir. Söz konusu düzenlemeler uyarınca, ilişkili kişilerle/kuruluşlarla emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bedel üzerinden mal veya hizmet alımı ya da satımı yapılması durumunda, kazanç transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılmakta ve bu nitelikteki kazanç dağıtımları kurumlar vergisi açısından indirime tabi tutulmamaktadır. XXII. Borçlanmalara İlişkin İlave Açıklamalar Ana Ortaklık Banka ve konsolidasyona dahil edilen Grup şirketleri, gerektiğinde sendikasyon, seküritizasyon, teminatlı borçlanma ve tahvil/bono ihracı gibi borçlanma araçlarına başvurmak suretiyle yurt içi ve yurt dışında yerleşik kişi ve kuruluşlardan kaynak temini yoluna gitmektedir. Söz konusu işlemler ilk olarak elde etme maliyeti üzerinden kayda alınmakta, takip eden dönemlerde ise iç verim yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri üzerinden değerlenmektedir. XXIII. Hisse Senetleri ve İhracına İlişkin Açıklamalar Hisse senedi ihracı ile ilgili işlem maliyetleri gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Hisse senetleriyle ilgili kar payları Ana Ortaklık Banka’nın Genel Kurulu tarafından tespit edilmektedir. Hisse başına kazanç hesabında hisse senedi sayısının ağırlıklı ortalaması dikkate alınmaktadır. Hisse senedi sayısının, iç kaynaklardan yapılan sermaye artırımları sonucunda gerçekleşen bedelsiz ihraçlar yoluyla artması durumunda, hisse başına kazanç hesaplamaları, karşılaştırma dönemleri itibarıyla daha önce hesaplanan ağırlıklı ortalama hisse senedi sayısı düzeltilerek yapılmaktadır. Düzeltme, hesaplamada kullanılan hisse senedi sayısının, bedelsiz ihraç işleminin karşılaştırma dönemi başında gerçekleştirilmiş gibi dikkate alınmasını ifade etmektedir. Hisse senedi sayısındaki bu gibi değişikliklerin bilanço tarihinden sonra, ancak finansal tabloların yayımlanmak üzere onaylanmasından önce ortaya çıkması durumunda da hisse başına kazanç hesaplamaları yeni hisse senedi sayısına dayandırılmaktadır. Banka’nın konsolide gelir tablosunda yer alan hisse başına kazanç hesaplaması aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Cari Dönem Hisse sahiplerine dağıtılabilir kar Hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedi (Bin adet) Hisse başına kazanç (Tam TL) Önceki Dönem 3.351.828 3.235.921 112.502.250 112.502.250 0,029793431 0,028763167 XXIV. Aval ve Kabullere İlişkin Açıklamalar Aval ve kabuller müşterilerin ödemeleri ile eş zamanlı olarak gerçekleştirilmekte, olası borç ve taahhütler olarak bilanço dışı yükümlülükler arasında gösterilmektedir. XXV. Devlet Teşviklerine İlişkin Açıklamalar Bulunmamaktadır. XXVI. Raporlamanın Bölümlemeye Göre Yapılmasına İlişkin Açıklamalar Faaliyet bölümü, bir işletmenin: • hasılat elde edebildiği ve harcama yapabildiği (aynı işletmenin diğer kısımları ile yapılan işlemlere ilişkin hasılat ve giderler de dahil olmak üzere) işletme faaliyetlerinde bulunan, • faaliyet sonuçlarının, bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla işletmenin faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve • hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu bir kısmıdır. Grubun faaliyet bölümlemesiyle ilgili bilgilere ve bölümlere ilişkin rapora Dördüncü Bölüm XV no.lu dipnotta yer verilmiştir. XXVII. Diğer Hususlara İlişkin Açıklamalar 31 Aralık 2014 tarihli konsolide finansal tablolarla uyum için 31 Aralık 2013 tarihli konsolide finansal tablolarda özkaynak kalemleri üzerinde sınıflandırma işlemleri yapılmıştır. I. Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar Grubun ve Ana Ortaklık Banka’nın çekirdek sermaye yeterlilik oranı sırasıyla % 12,91 ve % 13,70; ana sermaye yeterlilik oranı sırasıyla % 12,87 ve % 13,60; sermaye yeterliliği standart oranları sırasıyla % 15,31 ve % 16,02’dir. Konsolide ve konsolide olmayan bazda sermaye yeterliliği oranları, 28.06.2012 tarih ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik, Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ ve Menkul Kıymetleştirmeye İlişkin Risk Ağırlıklı Tutarların Hesaplanması Hakkında Tebliğ ile 05.09.2013 tarih ve 28756 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde hesaplanmıştır. Sermaye yeterliliği oranları, kredi riski, piyasa riski ve operasyonel risk için gerekli sermaye yükümlülükleri üzerinden hesaplanmaktadır. Kredi riskine esas tutar, bilanço içi varlıklar ile gayrinakdi krediler, taahhütler ve türev finansal araçların türleri, risk sınıfları ve derecelendirme notları dikkate alınarak ilgili mevzuattaki risk ağırlıklarında değerlendirilmektedir. Gayrinakdi krediler ve taahhütler, 01.11.2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik uyarınca ayrılan özel karşılıklar düşüldükten sonra, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik’in 5’inci maddesinde belirtilen krediye dönüştürme oranlarına tabi tutulmak suretiyle kredi riskine esas tutar hesaplamalarına dahil edilmektedir. Özkaynak hesaplamasında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınan tutarlar, kredi riskine esas tutar hesaplamasına konu edilmemektedir. Hesaplamaya konu finansal varlık, yükümlülük ve bilanço dışı işlemler; yasal mevzuat ve Banka’nın dahili risk politikaları çerçevesinde “alım-satım hesapları” ve “bankacılık hesapları” olmak üzere iki ayrı portföy altında izlenmektedir. Banka tarafından aktif olarak alım-satıma konu edilen bilanço içi finansal varlıklar, ticari kar elde edilmesi amacıyla yapılan türev işlemler ile döviz pozisyonundan oluşan alım-satım hesapları için Banka Standart Metot çerçevesinde piyasa riski hesaplamaları yapmaktadır. Alım-satım hesapları içerisinde değerlendirilmeyen varlık ve yükümlülüklerden oluşan bankacılık hesaplarındaki finansal enstrümanlar ile finansal olmayan varlıklar ise kredi riskine konu edilmektedir. Operasyonel risk için Temel Gösterge Yöntemi kullanılmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 175 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: GRUBUN MALİ BÜNYESİNE VE RİSK YÖNETİMİNE İLİŞKİN BİLGİLER TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Konsolide olmayan sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler: %0 Kredi Riskine Esas Tutar Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari birimlerden ve ticari olmayan girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar (1) Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar % 10 % 50 Risk Ağırlıkları Banka % 75 % 100 7.935.068 304.130 27.261 6 % 20 56.034.131 22 12.504 3.195 % 150 % 200 % 250 %1250 526.714 149.623 1.660 551.603 1.732.313 376.155 2.582.882 829.035 539 18.838 5.042.848 2.332.705 10.301 41.748.895 110.019 102.233.473 2.536.056 535 13.019.375 558.780 20.995 4.325.449 13.296.960 106.039 2.557.143 410.934 12.241.897 15 124.575 “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” hükümleri gereği, Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesabında izlenen kredi ve diğer alacakların, bunlar için ayrılan özel karşılıklarla netleştirilmesinden sonraki net değerlerini ifade etmektedir. (1) Konsolide sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler: % 0 (1) Kredi Riskine Esas Tutar Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari birimlerden ve ticari olmayan girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar (2) Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar % 10 % 20 61.892.796 22 12.504 % 50 Risk Ağırlıkları Konsolide % 75 % 100 8.525.167 304.134 27.261 6 3.195 % 150 % 200 % 250 %1250 637.937 178.623 1.660 899.084 7.156.454 7.355.021 1.732.313 7.772.042 18.838 795.461 538 2.859.695 8.527 13.019.375 153.415 41.974.414 535 120.716.831 2.535.616 694.796 20.995 2.586.169 4.393.393 15 187.831 11.114.659 13.296.965 106.039 111.422 Grup şirketlerinden Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş.’nin sigortalıları adına bloke ettiği menkul kıymetler ile bireysel emeklilik alacaklarını da içermektedir. (2) “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” hükümleri gereği, Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesabında izlenen kredi ve diğer alacakların, bunlar için ayrılan özel karşılıklarla netleştirilmesinden sonraki net değerlerini ifade etmektedir. (1) 176 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Konsolide olmayan ve konsolide sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin özet bilgi: Ana Ortaklık Banka Konsolide Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem 15.976.126 14.042.367 17.614.444 15.442.996 Piyasa Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (PRSY) 496.364 410.919 732.008 538.100 Operasyonel Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (ORSY) 1.131.277 971.452 1.252.503 1.090.380 Kredi Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (Kredi Riskine Esas Tutar*0,08) (KRSY) Özkaynak (1) 35.255.300 27.689.806 37.497.307 30.567.360 Özkaynak/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) * 100 16,02 14,36 15,31 14,32 Ana Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) * 100 13,60 12,87 Çekirdek Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) *100 13,70 12,91 Cari dönem özkaynak hesaplaması 05.09.2013 tarih ve 28756 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe giren “Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde hesaplanmıştır. (1) Konsolide özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem ÇEKİRDEK SERMAYE Bankanın tasfiyesi halinde alacak hakkı açısından diğer tüm alacaklardan sonra gelen ödenmiş sermaye 6.115.938 Hisse senedi ihraç primleri 33.941 Hisse senedi iptal karları Yedek akçeler 14.907.428 Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) uyarınca özkaynaklara yansıtılan kazançlar 3.798.358 Kar 3.351.828 Net Dönem Karı 3.351.828 Geçmiş Yıllar Karı Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar 1.000.000 İştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklardan bedelsiz olarak edinilen ve dönem karı içerisinde muhasebeleştirilmeyen hisseler Azınlık payları -1.179 2.627.216 İndirimler Öncesi Çekirdek Sermaye 31.833.530 Çekirdek Sermayeden Yapılacak İndirimler Net dönem zararı ile geçmiş yıllar zararı toplamının yedek akçelerle karşılanamayan kısmı ile TMS uyarınca özkaynaklara yansıtılan kayıplar(-) Faaliyet kiralaması geliştirme maliyetleri (-) 128.598 Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) 76.078 Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcu (-) Kanunun 56 ncı maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olarak edinilen paylar (-) Bankanın kendi çekirdek sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) İpotek hizmeti sunma haklarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayenin %15’ini aşan tutarlar (-) İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli ilave ana sermaye veya katkı sermaye bulunmaması halinde çekirdek sermayeden indirim yapılacak tutar (-) Çekirdek Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Çekirdek Sermaye Toplamı 204.676 31.628.854 İLAVE ANA SERMAYE İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 177 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan aşım tutarı (-) TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Cari Dönem Çekirdek sermayeye dahil edilmeyen imtiyazlı paylara tekabül eden sermaye ve bunlara ilişkin ihraç primleri Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi sonrası ihraç edilenler/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler) Üçüncü kişilerin ilave ana sermayedeki payları 211.067 İndirimler Öncesi İlave Ana Sermaye 211.067 İlave Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi ilave ana sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli katkı sermaye bulunmaması halinde ilave ana sermayeden indirim yapılacak tutar (-) İlave Ana Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı İlave Ana Sermaye Toplamı 211.067 Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) 304.311 Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcunun Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ana Sermaye Toplamı 31.535.610 KATKI SERMAYE Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi sonrası ihraç edilen/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler temin edilenler) 3.262.650 Bankanın sermaye artırımlarında kullanılması hissedarlarca taahhüt edilen bankaya rehnedilmiş kaynaklar Genel Karşılıklar Üçüncü Kişilerin katkı sermayedeki payları İndirimler Öncesi Katkı Sermaye 2.479.770 281.423 6.023.843 Katkı Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi katkı sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı(-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Katkı Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Katkı Sermaye Toplamı SERMAYE Kanunun 50 ve 51 inci maddeleri hükümlerine aykırı olarak kullandırılan krediler (-) Kanunun 57 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırı aşan tutarlar ile bankaların alacaklarından dolayı edinmek zorunda kaldıkları ve aynı madde uyarınca elden çıkarmaları gereken emtia ve gayrimenkullerden edinim tarihinden itibaren beş yıl geçmesine rağmen elden çıkarılamayanların net defter değerleri(-) 6.023.843 37.559.453 1.294 43.375 Yurt dışında kurulu olanlar da dahil olmak üzere, bankalara, finansal kuruluşlara veya bankanın nitelikli pay sahiplerine kullandırılan krediler veya bunlarca ihraç edilen borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar(-) Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden özkaynaklardan düşülecek tutar (-) Kurulca belirlenecek diğer hesaplar (-) 17.477 Ortaklık paylarının yüzde %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin yüzde onunu aşan kısmının, Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların doğrudan ya da dolaylı olarak ilave ana sermaye ve katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının toplam tutarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının, geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının ve ipotek hizmeti sunma haklarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (1) ve (2) nci alt bentleri uyarınca çekirdek sermayeden indirilecek tutarlarının, Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) ÖZKAYNAK 37.497.307 Uygulanacak İndirim Esaslarında Aşım Tutarının Altında Kalan Tutarlar Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar 111.422 İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan tutar Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan tutar 178 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 637.937 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Konsolide özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: Önceki Dönem ANA SERMAYE Ödenmiş Sermaye 4.500.000 Nominal Sermaye 4.500.000 Sermaye Taahhütleri (-) Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı 1.615.938 Hisse Senedi İhraç Primleri 33.940 Hisse Senedi İptal Karları Yedek Akçeler 13.023.832 Yedek Akçeler Enflasyona Göre Düzeltme Farkı Kar 2.621.162 Net Dönem Karı 3.235.921 Geçmiş Yıllar Karı -614.759 Muhtemel Riskler İçin A. Serb. Karşılıkların Ana Sermayenin %25’ine Kadar Olan Kısmı 1.000.000 İştirak ve Bağlı Ortaklık Hisseleri ile Gayrim. Satış Kazançları 287.086 Birincil Sermaye Benzeri Borçlar Azınlık Payları 2.947.778 Zarar (-) (Yedek Akçelerle Karşılanamayan Kısım) Net Dönem Zararı Geçmiş Yıllar Zararı Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri (-) 128.762 Maddi Olmayan Duran Varlıklar (-) 257.043 Ana Sermayenin %10’unu Aşan Ertelenmiş Vergi Varlığı Tutarı (-) Kanunun 56 ncı maddesinin Üçüncü Fıkrasındaki Aşım Tutarı (-) Konsolidasyon Şerefiyesi (Net) (-) 35.974 Ana Sermaye Toplamı 25.607.957 KATKI SERMAYE Genel Karşılıklar 2.100.602 Menkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45’i Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45’i İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar ( İş Ortaklıkları ) Bedelsiz Olarak Edinilen ve Dönem Karı İçerisinde Muhasebeleştirilmeyen Hisseler -1.179 Birincil Sermaye Benzeri Borçların Ana Sermaye Hesaplamasında Dikkate Alınmayan Kısmı İkincil Sermaye Benzeri Borçlar 2.999.900 Satılmaya Hazır Menkul Değerler ile İştirak ve Bağlı Ortaklıklara İlişkin Değer Artışı Tutarının %45’i (1) -47.440 Sermaye Yedeklerinin, Kar Yedeklerinin ve Geçmiş Yıllar K/Z’ının Enflasyona Göre Düzeltme Farkları (Yedek Akçelerin Enflasyona Göre Düzeltme Farkı hariç) Azınlık Payları 81.844 Katkı Sermaye Toplamı 5.133.727 SERMAYE 30.741.684 SERMAYEDEN İNDİRİLEN DEĞERLER 174.324 Konsolidasyon Dışı Bırakılmış Bankalar ve Finansal Kuruluşlardaki Ortaklık Payları Bankalara, Finansal Kuruluşlara (Yurt İçi, Yurt Dışı) veya Nitelikli Pay Sahiplerine Kullandırılan İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Krediler ile Bunlardan Satın Alınan Birincil veya İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Borçlanma Araçları 96.644 Kanunun 50 ve 51 inci Maddeleri Hükümlerine Aykırı Olarak Kullandırılan Krediler 2.586 Bankaların, Gayrimenkullerinin Net Defter Değerleri Toplamının Özkaynaklarının Yüzde Ellisini Aşan Kısmı ile Alacaklarından Dolayı Edinmek Zorunda Kaldıkları ve Kanunun 57 nci Maddesi Uyarınca Elden Çıkarılması Gereken Emtia ve Gayrimenkullerden Edinim Tarihinden İtibaren Beş Yıl Geçmesine Rağmen Elden Çıkarılamayanların Net Defter Değerleri 54.552 Özkaynaktan Düşülmesi Tercih Edilen Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Diğer (2) TOPLAM ÖZKAYNAK 20.542 30.567.360 Katkı sermaye hesabında, ilgili mevzuat gereğince menkul değerler değer artış fonuna konu kalemlerin negatif bakiye vermesi halinde bu bakiyenin tamamı, pozitif bakiye vermesi halinde ise bakiyenin %45’i dikkate alınır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 18.12.2010 tarih ve 27789 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.12.2010/3980 tarih ve sayılı kararı gereğince sermayeden indirilen tutarları içermektedir. (1) (2) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 179 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Özsermaye Yöntemi Uygulanmış Ancak Aktif ve Pasifleri Konsolide Edilmemiş Bankalar ve Finansal Kuruluşlara İlişkin Ortaklık Payları TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Özkaynak hesaplamasında geçici uygulamaya tabi unsurlara ilişkin bilgiler: Ana Ortaklık Banka Cari Dönem Özkaynak Hesaplamasında Toplam Dikkate Alınan Tutar Tutar Azınlıkların çekirdek sermayedeki payları Üçüncü kişilerin ilave ana sermayedeki payları Üçüncü kişilerin katkı sermayedeki payları Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (01.01.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler) 3.239.600 3.239.600 Konsolide Cari Dönem Özkaynak Hesaplamasında Toplam Dikkate Alınan Tutar Tutar 2.627.216 3.506.147 211.067 281.423 3.262.650 3.354.850 Özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarına ilişkin bilgiler: İhraçcı Borçlanma aracının kodu (CUSIP, ISIN vb.) Borçlanma aracının tabi olduğu mevzuat Özkaynak Hesaplamasında Dikkate Alınma Durumu 1/1/2015’den itibaren %10 oranında azaltılarak dikkate alınma uygulamasına tabi olma durumu Konsolide veya konsolide olmayan bazda veya hem konsolide hem konsolide olmayan bazda geçerlilik durumu Borçlanma aracının türü Özkaynak hesaplamasında dikkate alınan tutar (En son raporlama tarihi itibarıyla-Milyon TL) Borçlanma aracının nominal değeri (Milyon TL) Borçlanma aracının muhasebesel olarak takip edildiği hesap Borçlanma aracının ihraç tarihi Borçlanma aracının vade yapısı (Vadesiz/Vadeli) Borçlanma aracının başlangıç vadesi İhraççının BDDK onayına bağlı geri ödeme hakkının olup olmadığı Geri ödeme opsiyonu tarihi, şarta bağlı geri ödeme opsiyonları ve geri ödenecek tutar Müteakip geri ödeme opsiyonu tarihleri Faiz/temettü ödemeleri Sabit ya da değişken faiz/ temettü ödemeleri Faiz oranı ve faiz oranına ilişkin endeks değeri Temettü ödemesini durduran herhangi bir kısıtlamanın var olup olmadığı Tamamen isteğe bağlı, kısmen isteğe bağlı ya da mecburi olma özelliği Faiz artırımı gibi geri ödemeyi teşvik edecek bir unsurun olup olmadığı Birikimsiz ya da birikimli olma özelliği Hisse senedine dönüştürülebilme özelliği Hisse senedine dönüştürülebilirse, dönüştürmeye sebep olacak tetikleyici olay/olaylar Hisse senedine dönüştürülebilirse, tamamen ya da kısmen dönüştürme özelliği Hisse senedine dönüştürülebilirse, dönüştürme oranı Hisse senedine dönüştürülebilirse, mecburi ya da isteğe bağlı dönüştürme özelliği Hisse senedine dönüştürülebilirse, dönüştürülebilir araç türleri Hisse senedine dönüştürülebilirse, dönüştürülecek borçlanma aracının ihraççısı Değer azaltma özelliği Değer azaltma özelliğine sahipse, azaltıma sebep olacak tetikleyici olay/olaylar Değer azaltma özelliğine sahipse, tamamen ya da kısmen değer azaltımı özelliği Değer azaltma özelliğine sahipse, sürekli ya da geçici olma özelliği Değeri geçici olarak azaltılabiliyorsa, değer artırım mekanizması Tasfiye halinde alacak hakkı açısından hangi sırada olduğu (Bu borçlanma aracının hemen üstünde yer alan araç) Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 7 nci ve 8 inci maddelerinde yer alan şartlardan haiz olunmayan olup olmadığı Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 7 nci ve 8 inci maddelerinde yer alan şartlardan hangilerini haiz olunmadığı Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye İş Bankası A.Ş. US900151AB70-XS0847042024 US900151AF84-XS1003016018 Türk hukukuna tabi olacak belirli maddeleri Türk hukukuna tabi olacak belirli maddeleri haricinde İngiliz hukukuna tabidir. BDDK’nın haricinde İngiliz hukukuna tabidir. BDDK’nın 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliği kapsamında ihraç edilmiştir. İlişkin Yönetmeliği kapsamında ihraç edilmiştir. Evet Evet Konsolide olmayan ve Konsolide Konsolide olmayan ve Konsolide Tahvil Tahvil 2.314 926 2.314 926 Sermaye Benzeri Borçlar Sermaye Benzeri Borçlar 24.10.2012 10.12.2013 Vadeli Vadeli 10 yıl 10 yıl Evet Evet Banka; (1) BDDK onayına tabi olmak ve ihraç Banka; (1) BDDK onayına tabi olmak ve ihraç tarihinin 5. yıldönümünden önce olmamak üzere tarihinin 5. yıldönümünden önce olmamak üzere tahvilleri (a) satın alabilir, (b) bir vergi durumu tahvilleri (a) satın alabilir, (b) bir vergi durumu ortaya çıkması halinde tamamını itfa edebilir, (2) ortaya çıkması halinde tamamını itfa edebilir, (2) sermayeden çıkarılma durumu ortaya çıkarsa sermayeden çıkarılma durumu ortaya çıkarsa tahvillerin tamamını itfa edebilir. tahvillerin tamamını itfa edebilir. Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Sabit %6 Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Birikimsiz Bulunmamaktadır. Sabit % 7,85 Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Birikimsiz Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Bulunmamaktadır. Hisse senetleri ve birincil sermaye benzeri borçlardan önce, diğer tüm borçlardan sonra ödenecektir. Hisse senetleri ve birincil sermaye benzeri borçlardan önce, diğer tüm borçlardan sonra ödenecektir. Bulunmaktadır. 7. maddede yer alan şartlar ile 8.2.(ğ) fıkrasına haiz değil. Bulunmaktadır. 7. maddede yer alan şartlar ile 8.2.(ğ) fıkrasına haiz değil. Ana Ortaklık Banka’nın yanı sıra Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.’nin International Finance Corporation’dan (IFC) doğrudan borçlanma yolu ile kullandığı sermaye benzeri kredi, BDDK’nın izni ve Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 8. maddesinde yer alan şartları taşıması dolayısıyla sermaye benzeri borçlanma aracı olarak değerlendirilmekte olup, 31.12.2014 tarihi itibarıyla 115.250 TL (50 Milyon USD) tutarında olan sermaye benzeri kredinin %20’si katkı sermaye hesaplamasında dikkate alınmıştır. İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci kapsamında içsel sermaye gereksiniminin cari ve gelecek faaliyetler açısından yeterliliğinin değerlendirilmesi amacıyla uygulanan yaklaşıma ilişkin bilgiler: Grup tarafından, bilanço içi ve bilanço dışı varlık ve yükümlülüklerden kaynaklanan finansal riskler ile faaliyetler nedeniyle maruz kalınan finansal olmayan risklerden kaynaklanabilecek zararlara karşı gereksinim duyulan sermaye düzeyinin belirlenmesi ve söz konusu düzeyin, yasal ve içsel olarak belirlenmiş olan asgari seviyeler dikkate alınarak sürekliliğinin temini ve izlenmesi süreci “Sermaye Yeterliliği Politikası” çerçevesinde yürütülmektedir. 180 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Grup tarafından sermaye yeterlilik seviyesi; ekonomik konjonktür, risk faktörleri, bilanço yapısı ve büyüklüğü, karlılık, temettü politikası gibi unsurlarda meydana gelebilecek olası değişimler de dikkate alınarak analiz edilmekte ve izlenmektedir. Sermaye yeterlilik seviyesine yönelik olarak ileriye dönük bir bakış açısıyla gerçekleştirilen analiz ve projeksiyon çalışmaları, Grubun planlama ve karar alma süreçlerinde dikkate alınmaktadır. İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci (İSEDES), yasal sermaye yeterliliğinin değerlendirilmesinin yanı sıra, Grubun maruz kaldığı riskleri dahili bir perspektifle belirlemesini ve söz konusu risklere karşılık sahip olması gereken sermaye miktarını ileriye dönük bir bakış açısıyla kendi usul ve yöntemleri çerçevesinde değerlendirmesini de kapsamaktadır. Bahse konu süreç; sermayenin normal koşullardaki yeterliliğinin değerlendirilmesi ile olumsuz ve aşırı olumsuz durum stres koşulları altında alınabilecek muhtelif yönetim aksiyonları çerçevesinde yapılan değerlendirmeleri ihtiva etmektedir. Grubun içsel sermaye yeterliliğinin değerlendirilmesi sırasında; yasal sermaye yeterliliği kapsamında yer alan kredi riski, piyasa riski ve operasyonel risklere ilave olarak ölçülülük ilkesi çerçevesinde Grubun risk profilini etkileyen önemli ve sayısallaştırılabilir nitelikteki diğer riskler için de Grubun yapısı, ihtiyaçları ve yetkinlikleriyle uyumlu bir şekilde tesis edilen ölçüm yöntemleri çerçevesinde sermaye gereksinimi hesaplanmaktadır. II. Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar 1. Kredi riski, işlemin karşı tarafının Grup ile yaptığı sözleşmenin gereklerine uymayarak, yükümlülüğünü kısmen ya da tamamen zamanında yerine getirmemesinden ya da getirememesinden dolayı Grubun zarara uğrama ihtimali olarak tanımlanır. Gruba bağlı bankalar ve finansal kuruluşlar plasman çalışmalarını faaliyet gösterdikleri ülkelerin yasal düzenlemeleri ile tanımlanan kredi sınırlamalarına uygun olarak yürütmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın yürürlükteki mevzuat tarafından tanımlanmış kredi riski sınırlamaları karşısındaki durumu Yönetim Kurulunca izlenir. Bu çerçevede, Risk Gruplarına ve Banka’nın da yer aldığı Banka Risk Grubuna kullandırılan krediler, büyük krediler ve ortaklık paylarına ilişkin sınırlamalar, solo ve konsolide bazda hesaplanan özkaynak büyüklüğüne bağlı olarak belirlenmiş bulunan sınırlara göre izlenmektedir. Kredi müşterilerinin risk limitleri, yasal mevzuata uygun olmak koşuluyla, Şubeler, Bölge Müdürlükleri, Krediler Bölümleri, Kredilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcıları, Genel Müdür, Kredi Komitesi ve Yönetim Kuruluna ait kredilendirme yetki limitleri çerçevesinde, kredi müşterilerinin finansal durumlarına ve kredi ihtiyaçlarına göre tahsis edilmekte, gerekli görülmesi durumunda söz konusu limitler değiştirilebilmektedir. Borçlular lehine tahsis edilmiş tüm ticari nitelikli kredi limitleri bir yılı aşmayacak periyotlarla revize edilmektedir. Ayrıca, günlük olarak yapılan işlemlere ilişkin risk limitleri ve dağılımları günlük olarak izlenmektedir. Buna ilave olarak, karşılaşılabilecek kredi riskini asgari düzeye indirebilmek amacıyla toplam plasmanın oransal olarak önemli bir kısmını oluşturan borçlu ve borçlu grupları özel temerküz uygulaması kapsamında risk sınırlamasına tabi tutulmaktadır. Kredi müşterilerinin coğrafi dağılımı, ülkemiz sınai ve ticari faaliyetlerinin yoğunlaşmasına paralel coğrafi dağılıma uygundur. Kredi müşterilerinin sektörel dağılımı dönemsel olarak izlenmekte olup, sektörel anlamda bir risk yoğunlaşmasını önlemeye yönelik olarak sektörel risk limitleri oluşturulmuştur. Kredi müşterilerinin kredi değerlilikleri düzenli aralıklarla izlenmekte, bu amaca yönelik olarak geliştirilmiş derecelendirme ve skorlama modelleri kullanılmakta, alınan hesap durumu belgelerinin ilgili mevzuatta değinilen şekilde denetlenmiş olması sağlanmaktadır. Ana Ortaklık Banka ve finansal kuruluşlarınca kredilerin teminata bağlanmasına özen gösterilmektedir. Kredilerin büyük bir bölümü gayrimenkul ve menkul rehni, ticari işletme rehni, kambiyo senedi ve diğer likit kıymetlerin teminata alınması, banka teminat mektupları ve diğer kişi ve kuruluşların kefaletinin kabul edilmesi suretiyle teminatlandırılmıştır. Tahsili gecikmiş ve değer kaybına uğramış krediler, 01.11.2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te yer alan esaslar çerçevesinde sınıflandırılmaktadır. Bunlara ilişkin muhasebe uygulamaları ile karşılık yöntemlerine ilişkin detaylı açıklamalara, Üçüncü Bölüm VIII no.lu dipnotta yer verilmiştir. Kredi riski azaltımının etkileri dikkate alınmaksızın mahsup işlemleri sonrası maruz kalınan risklerin toplam tutarı ile farklı risk sınıfları ve türlerine göre ayrıştırılmış risklerin ilgili döneme ilişkin ortalama tutarlarına aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem Risk Tutarı Ortalama Risk Tutarı (2) 71.360.034 39.793 181.818 1.660 69.145.055 42.242 178.760 1.549 15.564.509 126.104.300 52.291.137 13.038.213 694.796 17.817.392 15.103.929 118.084.525 48.469.414 11.997.672 620.046 16.268.915 Diğer alacaklar (1) (2) 187.831 196.048 13.812.265 12.787.205 Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir. Ortalama risk tutarı, cari dönemde üçer aylık olarak hazırlanan raporlardaki risk tutarlarının aritmetik ortalaması alınarak tespit edilmiştir. 2. Vadeli işlem sözleşmeleri üzerinde karşı taraflar bazında belirli risk kontrol limitleri bulunmakta olup, türev araçlar için üstlenilen kredi riski piyasa hareketlerinden kaynaklanan diğer potansiyel risklerle birlikte değerlendirilmektedir. 3. Müşteri gereksinimlerinin düzeyi ve yurt içi türev işlemler piyasalarındaki olgunlaşma, türev işlemlere gerek riski azaltma, gerekse ticari amaçlı olarak başvurulmasına yol açmaktadır. Önemli hacme sahip olan türev işlemler gereksinim halinde likide edilebilecekleri göz ardı edilmeyecek biçimde izlenmektedir. 4. Tazmin edilen gayrinakdi krediler, vadesi geldiği halde ödenmeyen kredilerle aynı risk ağırlığına tabi tutulmaktadır. Ana Ortaklık Banka tarafından uygulanmakta olan derecelendirme ve skorlama sistemleri detaylı firma ve kredi analizi içermekte ve kredi değerlilikleri açısından bir kısıtlama olmaksızın bütün firma ve kredilerin derecelendirilmesine olanak sağlamaktadır. Yenilenen ve yeniden itfa planına bağlanan krediler ve firmalar da bu sistem kapsamında derecelendirilmektedir. İhtisas kredileri karşı tarafın kredi değerliliği ile birlikte öncelikli olarak üstlenilen projenin veya finansmanı yapılan varlığın yaratacağı nakit akımlarının fizibilite ve risklilik analizini temel alan özel bir derecelendirme sistemi kullanılarak değerlendirilmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 181 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Kredi Riskine Esas Tutar (1) Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor 5. Yurt dışında yürütülen kredilendirme işlemlerinde mevcut derecelendirme modeli kapsamında ilgili ülkelerin ülke limitleri saptanarak, piyasa koşulları, ilgili ülke riskleri ve bu konudaki yasal sınırlamalar da gözetilmektedir. Ayrıca, yurt dışında yerleşik banka ve diğer finansal kuruluşların kredi değerlilikleri geliştirilen derecelendirme modeli çerçevesinde incelenerek söz konusu banka ve finans kuruluşlarına limit tahsis edilmektedir. 6. i) Grubun ilk büyük 100 ve 200 nakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam nakdi kredi portföyü içindeki payı sırasıyla % 22 ve % 29’dur. (31.12.2013: % 21, % 29) ii) Grubun ilk büyük 100 ve 200 gayrinakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam gayrinakdi kredi portföyü içindeki payı sırasıyla % 47 ve % 57’dir. (31.12.2013 % 45, % 56) iii) Grubun ilk büyük 100 ve 200 kredi müşterisinden olan nakdi ve gayrinakdi alacak tutarının, toplam bilanço içinde ve nazım hesaplarda izlenen varlıklar içindeki payı sırasıyla % 15 ve % 20’dir. (31.12.2013: % 14, % 20) Nakdi, gayrinakdi ve toplam risklere göre Grubun en büyük kredi müşterileri arasında yer alan kuruluşlar faaliyet gösterdikleri sektörlerin önde gelen kuruluşları olup kullandıkları krediler sınai ve ticari faaliyet hacimleri ile orantılıdır. Kredilerin önemli bir bölümü proje bazında kullandırılmış, geri ödeme kaynakları bankacılık ilkeleri çerçevesinde analiz edilmiş ve tatmin edici bulunmuş, olası riskler tespit edilerek gerekli görülenler teminat altına alınmıştır. 7. Grubun üstlendiği kredi riski için ayrılan genel karşılık tutarı 2.479.770 TL’dir. 8. Ana Ortaklık Banka nakdi ticari/kurumsal krediler, bireysel krediler ve kredi kartları için ayrı derecelendirme/skorlama modelleri uygulayarak kredi portföyünün kalitesini ölçmektedir. Derecelendirme/skorlama sonuçlarının temerrüt karakteristikleri dikkate alınarak “Güçlü”, “Standart” ve “Standart Altı” şeklinde sınıflandırılan dağılımı aşağıda gösterilmiştir. Grubun kredi kullandıran diğer kuruluşları da kendi içsel derecelendirme sistemlerine sahiptir. Borçluların yükümlülüklerini yerine getirme kapasitelerinin genellikle çok iyi olduğu krediler “Güçlü”, borçluların yükümlülüklerini zamanında yerine getirme kapasitelerinin makul olduğu krediler “Standart”, borçluların yükümlülüklerini zamanında yerine getirme kapasitelerinin düşük olduğu krediler “Standart Altı” olarak tanımlanmıştır. Cari Dönem % 52,37 % 37,28 % 6,72 % 3,63 Güçlü Standart Standart Altı Derecelendirme/Skorlama Yapılmayan Önceki Dönem % 49,38 % 37,02 % 4,71 % 8,89 Tablo davranış derecelendirme/skorlama sonuçlarını göstermektedir. 9. Grubun yakın izlemedeki kredilerinin teminatlarının net değerine, teminat türü ve risk eşlemesi ayrımında aşağıdaki tablolarda yer verilmiştir. Teminatın Türü Gayrimenkul İpoteği (1) Taşıt Rehni Maddi Teminat (Nakit karşılık, menkul kıymet rehni vb) Maaş Rehni Çek/Senet Diğer (Kefalet, ticari işletme rehni, ihracat vesaiki vb) Teminatsız Toplam Cari Dönem Kredi Bakiyesi 895.729 103.041 17.969 250.133 43.378 743.690 834.151 2.053.940 2.888.091 Teminatın Net Değeri 895.729 103.041 17.969 250.133 43.378 743.690 Önceki Dönem Teminatın Net Değeri Kredi Bakiyesi 634.341 634.341 109.640 109.640 11.961 11.961 185.780 185.780 40.562 40.562 398.911 398.911 855.323 1.381.195 2.236.518 Teminatların ekspertiz raporlarındaki rayiç değerlerinden, varsa üçüncü kişilere ait öncelikli ipotek ve/veya haciz tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net değerler, ipotek tutarı ve kredi bakiyesi ile karşılaştırılmış, karşılaştırma sonucunda tespit edilen en küçük değer net teminat değeri olarak dikkate alınmıştır. (1) 10. Gruba ait takipteki kredilerin teminatlarının net değerine, teminat türü ve risk eşlemesi ayrımında aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Teminatın Türü Gayrimenkul İpoteği (1) Nakit Karşılık Taşıt Rehni Diğer (Kefalet, ticari işletme rehni, kıymetli evrak vb.) Teminatın Net Değeri 375.961 213 84.369 63.425 Cari Dönem Kredi Bakiye Toplamı 375.961 213 84.369 63.425 Önceki Dönem Teminatın Net Değeri Kredi Bakiye Toplamı 450.738 450.738 2.235 2.235 86.766 86.766 72.600 72.600 Teminatların ekspertiz raporlarındaki rayiç değerlerinden, varsa üçüncü kişilere ait öncelikli ipotek ve/veya haciz tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net değerler, ipotek tutarı ve kredi bakiyesi ile karşılaştırılmış, karşılaştırma sonucunda tespit edilen en küçük değer net teminat değeri olarak dikkate alınmıştır. (1) 11. Finansal varlık sınıfları itibarıyla, vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış kredilerin yaşlandırma analizi aşağıdaki gibidir: Cari Dönem (1) Verilen Krediler Kurumsal/Ticari Krediler (4) Tüketici Kredileri Kredi Kartları Kiralama İşlemlerinden Alacaklar (5) Sigortacılık Faaliyetlerinden Alacaklar Toplam 1-30 Gün (2) 830.321 260.773 111.019 458.529 7.357 89.760 927.438 31-60 Gün (3) 267.176 101.251 38.417 127.508 3.470 13.191 283.837 61-90 Gün (3) 116.087 45.441 15.525 55.121 1.992 3.148 121.227 Toplam 1.213.584 407.465 164.961 641.158 12.819 106.099 1.332.502 Vadesi geçmemiş veya 31 günden az geçmiş olmakla birlikte yakın izlemede sınıflanan kredi bakiyesi 1.813.300 TL’dir. İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 415.407 TL ve 1.025.345 TL’dir. (3) İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 323.633 TL ve 367.895 TL’dir. (4) Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. (5) Söz konusu rakam faturalanmış alacaklardan muaccel hale gelmiş tutarları içermekte olup, faturalanmış alacaklar için vadesi gelmemiş tutar 285.819 TL’dir. 91-150 gün arası gecikmiş finansal kiralama alacaklarının bakiyesi 1.018 TL’dir. (1) (2) 182 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Önceki Dönem (1) Verilen Krediler Kurumsal/Ticari Krediler (4) Tüketici Kredileri Kredi Kartları Kiralama İşlemlerinden Alacaklar (5) Sigortacılık Faaliyetlerinden Alacaklar Toplam 1-30 Gün (2) 783.000 200.996 82.906 499.098 8.916 77.880 869.796 31-60 Gün (3) 200.897 46.847 35.748 118.302 3.345 12.545 216.787 61-90 Gün (3) 96.139 24.338 17.839 53.962 1.506 4.096 101.741 Toplam 1.080.036 272.181 136.493 671.362 13.767 94.521 1.188.324 Vadesi geçmemiş veya 31 günden az geçmiş olmakla birlikte yakın izlemede sınıflanan kredi bakiyesi 1.429.843 TL’dir. İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 393.028 TL ve 705.078 TL’dir. (3) İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 213.285 TL ve 299.867 TL’dir. (4) Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. (5) Söz konusu rakam faturalanmış alacaklardan muaccel hale gelmiş tutarları içermekte olup, faturalanmış alacaklar için vadesi gelmemiş tutar 176.616 TL’dir. 91-150 gün arası gecikmiş finansal kiralama alacaklarının bakiyesi 2.282 TL’dir. (1) (2) 12. Önemli Bölgelerdeki Önemlilik Arz eden Risklere İlişkin Profil: Cari Dönem Risk Sınıfları (1) Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar Toplam Yurtiçi Avrupa Birliği Ülkeleri 71.250.386 10 OECD Ülkeleri (2) Kıyı Bankacılığı Bölgeleri ABD, Kanada Diğer Ülkeler İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Dağıtılmamış Varlıklar/ Yükümlülükler (3) Toplam 71.360.034 109.638 39.787 6 39.793 181.807 11 181.818 1.660 1.660 8.878.285 122.124.610 51.714.332 12.880.577 5.197.645 1.519.102 17.534 40.521 457.879 33.316 1.621 3.986 694.628 17.597.356 34 13.323 12 2.517 182.765 8.168.448 293.712.981 5.066 6.794.895 499.331 38.160 25.287 20 492.953 38.326 1.225 2.488 499.587 2.363.659 556.405 110.641 15.564.509 126.104.300 52.291.137 13.038.213 20 1.185 102 203.011 694.796 17.817.392 63.467 536.197 3.843.060 Kıyı OECD Bankacılığı Bölgeleri Ülkeleri (1) ABD, Kanada Diğer Ülkeler 5.643.817 5.643.817 187.831 13.812.265 311.093.748 Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir. (2) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri (3) Tutarlı bir esasa göre bölümlere dağıtılamayan varlık ve yükümlülükler. (1) Avrupa Birliği Ülkeleri 6.473 İştirak, Bağlı Ortaklık Dağıtılmamış ve Birlikte Kontrol Varlıklar/ Edilen Ortaklıklar Yükümlülükler (2) Toplam 64.737.256 39.418 58.799 19.422 254.626 8 1.121 1.015 3.324.875 1.388.111 423.371 26.787 148.100 17.217 6.986 3.692 14.771 30.213 25 183.343 51.107 1.174 2.164 199.715 1.693.926 507.336 59.555 14.367.703 108.876.835 44.050.201 11.245.721 58 12.968 8 1.304 3 1 1 755 67 194.358 546.352 15.451.032 4.007 5.207.087 177.307 45.013 238.544 2.694.383 4.174.551 4.174.551 175.822 12.058.836 271.824.304 AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri. (2) Tutarlı bir esasa göre bölümlere dağıtılamayan varlık ve yükümlülükler. (1) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 183 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Önceki Dönem Yurtiçi Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan 64.691.365 ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve 58.799 olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve 235.196 olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan 106 alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar 10.496.899 Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar 105.696.261 Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar 43.111.309 Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle 11.153.523 teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar 546.215 Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar 15.241.646 İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar 171.815 Diğer alacaklar 7.884.285 Toplam 259.287.419 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor 13. Sektörlere göre risk profili: Cari Dönem Konsolide (1) (2) (3) 685 685 (4) (5) (6) (7) (8) (9) 166 801.884 1.172.911 50.794 166 576.122 1.003.142 48.455 23.060 135.159 1.569 202.702 34.610 770 64.986 52.570.918 6.555.853 176.084 2.426.187 302.152 3.348 1.462 29.283.973 6.120.147 168.786 Sektörler/Karşı Taraflar(17) Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi 121 Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su 121 İnşaat Hizmetler 20.860.758 133.554 3.950 1.583 14.668.941 3.934.797 83.766 52.116.643 19.989.398 1.054.343 Toptan ve Perakende Ticaret 99 19.802.123 11.984.612 439.907 Otel ve Lokanta Hizmetleri 43 4.387.127 908.311 71.118 Ulaştırma Ve Haberleşme 215 9.041.928 3.890.754 174.660 Mali Kuruluşlar 24.016.672 63.524 76.168 24.016.672 46 1.660 5.932.685 236.221 16.331 Gayrimenkul ve Kira. Hizm. 226 9.032.459 1.303.923 131.544 Serbest Meslek Hizmetleri 52.554 2.030.755 965.670 149.063 Eğitim Hizmetleri 13.191 771.629 178.321 15.564 Sağlık ve Sosyal Hizmetler 9.794 1.117.937 521.586 56.156 53.105 5.945.914 20.638.178 11.673.226 15.564.509 126.104.300 52.291.137 13.038.213 Diğer 47.343.362 38.987 38.915 Toplam 71.360.034 39.793 181.818 1.660 15.511.404 1.660 Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (2) Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (3) İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (4) Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (5) Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (6) Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar (7) Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar (8) Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar (9) Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar (10) Tahsili gecikmiş alacaklar (11) Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar (12) İpotek teminatlı menkul kıymetler (13) Menkul kıymetleştirme pozisyonları (14) Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar (15) Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar (16) Diğer alacaklar (17) Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir. (1) 184 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 15.511.404 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor TP YP Toplam 43.907 1.732.973 344.540 2.077.513 42.193 1.527.581 149.347 1.676.928 708 1.119 157.223 4.392 161.615 293 595 48.169 190.801 238.970 77.914 78.478 18.902.693 40.621.661 59.524.354 2.621 6.390 759.264 1.981.434 2.740.698 74.282 70.191 15.482.844 20.235.997 35.718.841 (10) (11) 7.166 6.165 (12) (13) (14) (15) (16) 1.011 1.897 2.660.585 18.404.230 21.064.815 40.576 36.123 10.122.127 8.643.659 18.765.786 150.616 469.593 72.072.662 41.313.835 113.386.497 83.898 163.847 23.566.746 8.907.740 32.474.486 4.596 32.195 1.672.731 3.730.659 5.403.390 13.494 85.707 5.790.200 7.416.558 13.206.758 1.031 8.179 34.234.902 11.489.327 45.724.229 26.844 68.296 3.145.952 7.417.340 10.563.292 16.235 69.837 1.993.216 1.290.898 3.284.114 1.748 14.704 587.226 407.931 995.157 2.770 26.828 1.081.689 653.382 1.735.071 418.524 17.189.291 187.831 13.812.265 106.664.749 10.674.849 117.339.598 694.796 17.817.392 187.831 13.812.265 209.495.204 101.598.544 311.093.748 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 185 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor 14. Vade Unsuru Taşıyan Risklerin Kalan Vadelerine Göre Dağılımı: Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar Toplam 1 ay 1–3 ay 672.137 800 18.927 830.914 1.851 5.752 266 1.803.982 9.454.033 5.601.182 421.449 1.061.824 19.181.253 7.598.610 9.622.250 7.994.974 245.249 646.039 26.798.986 Cari Dönem Vadeye Kalan Süre 3–6 ay 6–12 ay 1.505.234 1.502 9.143 694 1.078.426 10.609.073 6.023.665 604.964 1.564.111 21.396.812 1 yıl üzeri Toplam 1.471.597 41.078.306 45.558.188 1.851 32.237 38.241 57.372 77.039 168.233 174 526 1.660 745.423 4.113.361 15.339.802 20.917.051 72.536.409 123.138.816 9.359.912 9.620.891 38.600.624 1.184.214 10.582.337 13.038.213 3.746.436 10.798.982 17.817.392 37.484.030 148.840.088 253.701.169 15. Risk Sınıflarına İlişkin Bilgiler: Kredi Riskine Esas Tutar hesaplamalarında, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin altıncı maddesinde belirtilen risk sınıflarına ilişkin risk ağırlıklarının belirlenmesinde, Fitch Ratings derecelendirme kuruluşunun uluslararası derecelendirme notları esas alınmaktadır. “Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar” risk sınıfında değerlendirilen yurtdışında yerleşik bankalardan olan alacakların ve “Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar” risk sınıfında değerlendirilen merkezi yönetimlerden olan alacakların tabi olacağı risk ağırlıkları derecelendirme notları çerçevesinde belirlenirken; yurtiçinde yerleşik bankaların derecelendirilmemiş olarak kabul edilmesi dolayısıyla, söz konusu bankalardan olan alacaklara döviz cinsine ve kalan vadesine göre risk ağırlığı uygulanmaktadır. Alacağa özgü bir derecelendirme yapılmış ise, söz konusu alacağa uygulanacak olan risk ağırlığının tespit edilmesinde, ilgili kredi derecelendirme notu kullanılmaktadır. Hesaplamalarda kullanılan derecelendirme notlarının Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik ekinde belirtilen kredi kalitesi kademelerine eşleştirilmesine ilişkin tabloya aşağıda yer verilmektedir. Kredi Kalitesi Kademesi Derece Notu 1 2 3 4 5 6 AAA ile AA- A+ ile A- BBB+ ile BBB- BB+ ile BB- B+ ile B- CCC+ ve aşağısı Alım satım hesaplarına dahil edilmeyen kalemler için görevlendirilen kredi derecelendirme ve ihracat kredi kuruluşu bulunmamaktadır. Risk Ağırlığına Göre Risk Tutarları: Risk Ağırlığı Kredi Riski Azaltımı Öncesi Tutar Kredi Riski Azaltımı Sonrası Tutar %0 72.774.624 74.927.114 % 10 % 20 % 50 % 75 % 100 7.970.602 31.814.843 42.350.580 137.615.818 7.964.972 31.795.046 41.974.414 135.885.911 % 150 % 200 4.398.980 13.312.903 4.393.928 13.296.965 % 250 % 1250 855.398 855.398 Özkaynaklardan İndirilenler 571.133 571.133 16. Önemli Sektörlere veya Karşı Taraf Türüne Göre Muhtelif Bilgiler Önemli Sektörler/Karşı taraflar (1) Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma Ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Krediler Değer Kaybına Uğramış Tahsili Gecikmiş (2) 47.702 19.960 40.555 18.507 5.304 1.295 1.843 158 525.371 143.574 65.699 4.673 456.185 90.700 3.487 48.201 381.523 90.141 737.381 188.779 467.208 106.943 29.830 11.155 72.159 30.640 11.345 1.016 88.774 14.065 49.140 14.016 4.671 7.799 14.254 3.145 1.167.263 783.949 2.859.240 1.226.403 Değer Ayarlamaları (3) 450 404 31 15 28.129 112 5.609 22.408 7.060 9.552 4.797 617 2.379 23 816 475 195 250 91.760 136.951 Karşılıklar (4) 38.867 32.721 4.596 1.550 409.975 62.460 345.067 2.448 334.061 577.560 382.674 25.178 51.520 10.314 61.817 32.905 2.923 10.229 748.732 2.109.195 Finansal kiralama ve faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. 90 güne kadar gecikmiş krediler ile 150 güne kadar gecikmiş finansal kiralama alacaklarını ifade etmektedir. İlgili kalemler içerisinde yer alan taksitli ticari krediler ve taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla 739.040 TL ve 1.393.240 TL’dir. (3) Tahsili gecikmiş krediler için ayrılan genel karşılıkları ifade etmektedir. (4) Değer kaybına uğramış krediler için ayrılan özel karşılıkları ifade etmektedir. (1) (2) 186 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor 17. Değer Ayarlamaları ve Kredi Karşılıkları Değişimine İlişkin Bilgiler Özel Karşılıklar Genel Karşılıklar (1) Açılış Bakiyesi 1.929.981 2.100.602 Dönem İçinde Ayrılan Karşılık Tutarları 977.444 398.986 Karşılık İptalleri -890.750 -11.669 Diğer Ayarlamalar (1) -11.970 -8.149 Kapanış Bakiyesi 2.004.705 2.479.770 Kur farklarını ifade etmektedir. III. Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar 1. Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar: Grubun maruz kaldığı piyasa riski, uluslararası uygulamalara paralel olarak oluşturulmuş ülke mevzuatında yer alan, Standart Metot ve Riske Maruz Değer (RMD) olarak bilinen iki farklı yöntem kullanılarak ölçülmekte ve izlenmektedir. Bu kapsamda kur riski piyasa riskini oluşturan en önemli unsur olarak ortaya çıkmaktadır. Standart Metot kullanılarak gerçekleştirilen konsolide piyasa riski hesaplamaları aylık bazda gerçekleştirilmekte, elde edilen ölçüm sonuçları yasal raporlamaya konu edilmesinin yanı sıra Banka Üst Düzey Yönetimi’ne raporlanmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın maruz kaldığı piyasa riskini ölçme ve izlemede, Standart Yönteme alternatif olarak RMD Yöntemi kullanılmakta ve maruz kalınan piyasa riski, faiz, kur ve hisse senedi pozisyon riski ayrımında günlük olarak ölçülmekte ve Banka içi raporlamaya konu edilmektedir. İzleyen günün olabilecek en büyük kayıp tutarını tahmin etmeye dayalı olan RMD yönteminin içerdiği tahminlerin sağlığını test etmeye yönelik Geriye Dönük Testler de günlük olarak yerine getirilmektedir. Olağan piyasa koşulları altında Ana Ortaklık Banka portföyünün piyasa değerinde meydana gelebilecek değer kaybını ölçmekte olan RMD yöntemini destekleyici mahiyette senaryo analizleri gerçekleştirilmekte, geleceğe ilişkin öngörüler ve geçmişte yaşanan kriz koşulları doğrultusunda geliştirilen senaryoların Ana Ortaklık Banka’nın portföy değeri üzerindeki olası etkileri belirlenerek ulaşılan sonuçlar Üst Düzey Yönetimi’ne raporlanmaktadır. Banka tarafından belirlenen çerçevede Gruba dahil finansal kuruluşlar tarafından da RMD hesaplamaları yapılmakta ve sonuçlar Banka Üst Düzey Yönetimi’ne raporlanmaktadır. Ana Ortaklık Banka aktif-pasif yönetimi riski politikası çerçevesinde piyasa riskinin yönetimine ilişkin belirlenen limitler Risk Komitesi tarafından izlenmekte ve piyasa koşulları doğrultusunda gözden geçirilmektedir. Aşağıdaki tabloda “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” kapsamında “Standart Metot ile Piyasa Riski Ölçüm Yöntemi”ne göre gerçekleştirilen 31.12.2014 tarihi itibarıyla piyasa riski hesaplamasının ayrıntıları yer almaktadır. 1.a. Piyasa riskine ilişkin bilgiler: Tutar 64.190 118.422 (I) Genel Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot (II) Spesifik Risk İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot Menkul kıymetleştirme Pozisyonlarına İlişkin Spesifik Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot (III) Kur Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot (IV) Emtia Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot (V) Takas Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot (VI) Opsiyonlardan Kaynaklanan Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot (VII) Karşı Taraf Kredi Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü-Standart Metot (VIII) Risk Ölçüm Modeli Kullanan Bankalarda Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü (IX) Piyasa Riski İçin Hesaplanan Toplam Sermaye Yükümlülüğü (I+II+III+IV+V+VI+VII) (X) Piyasa Riskine Esas Tutar (12,5 x VIII) ya da (12,5 x IX) 439.237 39.306 7.363 63.490 732.008 9.150.100 1.b. Dönem içerisinde ay sonları itibarıyla hesaplanan piyasa riskine ilişkin ortalama piyasa riski tablosu: (1) (2) Cari Dönem En Yüksek(2) 83.508 99.104 439.237 39.306 7.363 63.490 9.150.100 En Düşük(2) 76.256 70.765 192.937 22.933 310 2.961 108.691 5.935.663 Ortalama 67.836 82.921 176.745 27.783 879 4.593 56.583 5.216.750 Önceki Dönem(1) En Yüksek(2) 84.836 66.840 244.266 53.139 678 492 87.866 6.726.463 En Düşük(2) 70.014 79.167 130.770 24.797 361 8.777 44.351 4.477.963 Üçer aylık dönemler itibariyle hesaplanmıştır. Toplam Piyasa Riskine Esas Tutar’ın en yüksek ve en düşük olduğu aylardaki piyasa riski bileşenleri sunulmaktadır. 2. Karşı Taraf Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar: Alım-satım hesaplarında izlenen türev ve repo işlemleri gibi her iki tarafa da yükümlülük getiren işlemlerden kaynaklanan karşı taraf kredi riski, 28.06.2012 tarih ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik Ek-2” hükümleri çerçevesinde hesaplanmaktadır. Karşı taraf kredi riskinin hesaplanmasında türev işlemler için gerçeğe uygun değerine göre değerleme yöntemi uygulanmaktadır. Türev işlemlere ilişkin risk tutarının hesaplanmasında, potansiyel kredi risk tutarları ile pozitif yenileme maliyetlerinin toplamı alınmaktadır. Potansiyel kredi risk tutarlarının hesaplanmasında, sözleşme tutarları düzenlemede yer verilen oranlar ile çarpılmaktadır. Türev işlemlerin yenileme maliyetleri ise ilgili sözleşmelerin gerçeğe uygun değerine göre değerlemesi ile elde edilmektedir. Maruz kalınan karşı taraf kredi riski, genel kredi limit tahsis ve teminatlandırma prensipleri çerçevesinde yönetilmektedir. Bankalarla yapılan türev işlemler nedeniyle maruz kalınan kredi riskinin büyük bölümü, ilgili taraflarla karşılıklı olarak imzalanan anlaşmalar çerçevesinde günlük teminat takasına tabi tutulmakta, bu suretle maruz kalınan karşı taraf kredi riski azaltılmaktadır. Diğer taraftan sermaye yeterliliği mevzuatı kapsamında karşı taraf kredi riskinin hesaplanmasında, bu türden anlaşmaların risk azaltıcı etkisi dikkate alınmamaktadır. Alım-satım hesapları kapsamında Grup tarafından kredi türevleri ile alınan veya satılan herhangi bir koruma bulunmamaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 187 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Faiz Oranı Riski Hisse Senedi Riski Kur Riski Emtia Riski Takas Riski Opsiyon Riski Karşı Taraf Riski Toplam Piyasa Riskine Esas Tutar Ortalama 77.490 81.263 325.962 27.013 445 4.441 71.062 7.345.950 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Karşı Taraf Riskine İlişkin Nicel Bilgiler (31.12.2014) Tutar 89.579 450.797 24.559 2.312 Faiz Oranına Dayalı Sözleşmeler Döviz Kuruna Dayalı Sözleşmeler Emtiaya Dayalı Sözleşmeler Hisse senedine Dayalı Sözleşmeler Diğer Pozitif Gerçeğe Uygun Brüt Değer Netleştirmenin Faydaları Netleştirilmiş Cari Risk Tutarı Tutulan Teminatlar Türevlere İlişkin Net Pozisyon 738.403 1.305.650 IV. Operasyonel Riske İlişkin Açıklamalar Operasyonel risk sermaye gereksinimi, ülke mevzuatındaki uygulamaya paralel olarak, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine ilişkin Yönetmelik’in 24. maddesi uyarınca Temel Gösterge Yöntemi kullanılarak yılda bir defa hesaplanmaktadır. 31.12.2014 itibarıyla konsolide operasyonel riske esas tutar 15.656.293 TL seviyesinde olup, hesaplamaya ilişkin bilgilere aşağıda yer verilmektedir. Temel gösterge yönteminin kullanılması durumunda aşağıdaki tabloda yer alan bilgiler; Brüt Gelir Operasyonel Riske Esas Tutar (Toplam*12,5) 2ÖD Tutar 6.967.199 1ÖD Tutar 8.523.704 CD Tutar 9.559.165 Toplam/Pozitif BG yılı sayısı 3 Oran (%) 15 Toplam 1.252.503 15.656.293 V. Kur Riskine İlişkin Açıklamalar Grubun maruz kaldığı kur riski, yabancı para cinsinden ve yabancı paraya endeksli varlıkları ile yabancı para cinsinden yükümlülükleri arasındaki farka bağlı olarak şekillenmektedir. Öte yandan, farklı döviz cinslerinin birbirlerine kıyasla gösterdikleri değer değişimi de kur riskinin bir diğer boyutu olarak ortaya çıkmaktadır. Ana Ortaklık Banka nezdinde kur riski, Banka risk politikalarının bir parçası olarak oluşturulan dahili kur riski limitleri dikkate alınarak yönetilmektedir. Yasal yükümlülükler arasında yer alan YP Net Genel Pozisyon/Özkaynak Rasyosu’nun çizdiği temel sınırlar ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenen dahili kur riski limitleri çerçevesinde, periyodik olarak toplanan AktifPasif Komitesi ve Aktif-Pasif Birimi tarafından kur ve parite riskinden korunmaya yönelik kararlar alınmakta ve alınan kararlar titizlikle uygulanmaktadır. Grubun maruz kaldığı kur riskinin ölçümünde, yasal raporlamada kullanılan Standart Metot ile Riske Maruz Değer (RMD) Yöntemi kullanılmaktadır. Ana Ortaklık Banka için Standart Metot kapsamında yapılan ölçümler aylık bazda gerçekleştirilmekte ve kur riskinden kaynaklanan sermaye gereksiniminin belirlenmesine dayanak teşkil etmektedir. Tarihsel ve Monte Carlo simülasyon yöntemleri kullanılarak, RMD hesaplamaları kapsamında yapılan kur riski ölçümleri ise günlük bazda yerine getirilmektedir. Öte yandan, RMD kapsamında yapılan hesaplamaları destekleyici mahiyette senaryo analizleri gerçekleştirilmektedir. Kur riskine yönelik olarak yapılan ölçüm sonuçları Banka Üst Düzey Yönetimine raporlanmakta, piyasa gelişmeleri ve ekonomik durum göz önüne alınarak maruz kalınan kur riski sürekli olarak izlenmektedir. Finansal Tablo Tarihindeki ve Söz Konusu Tarihten Önceki Son 5 İş Günü İtibarıyla Ana Ortaklık Bankaca İlan Edilen Gişe Döviz Alış Kurları: Tarih 31.12.2014 30.12.2014 29.12.2014 26.12.2014 25.12.2014 24.12.2014 USD 2,3140 2,3053 2,2973 2,2963 2,2963 2,2983 EURO 2,7999 2,8049 2,8004 2,7953 2,8132 2,8021 Ana Ortaklık Banka’nın Cari Döviz Alış Kurunun Finansal Tablo Tarihinden Geriye Doğru Son Otuz Günlük Basit Aritmetik Ortalama Değeri: USD: 2,2723 TL EURO: 2,7962 TL Kur riskine duyarlılık: Grubun, döviz kurlarındaki olası bir değişime olan duyarlılığı analiz edilmiştir. Bu çerçevede USD, EURO, GBP ve CHF kurlarında % 10’luk bir değişim öngörülmüş olup, söz konusu değişimin yaratabileceği etkilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. % 10’luk oran Ana Ortaklık Banka’nın kendi iç raporlamalarında kullandığı orandır. USD EURO GBP CHF (1) Döviz Kurundaki % Değişim % 10 artış % 10 azalış % 10 artış % 10 azalış % 10 artış % 10 azalış % 10 artış % 10 azalış Vergi etkisi düşülmeden önceki değerleri ifade etmektedir. 188 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Kar/Zarar Üzerindeki Etki (1) Cari Dönem Önceki Dönem 154.789 65.831 -154.789 -65.831 -414.627 -252.233 414.627 252.233 -64.893 26.756 64.893 -26.756 -54.970 -42.602 54.970 42.602 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Kur riskine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve TCMB Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar (1) Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Krediler (2) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Maddi Duran Varlıklar (1) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (1) Diğer Varlıklar (1) Toplam Varlıklar EURO USD Diğer YP Toplam 4.082.482 1.157.805 135.488 7.011 700.192 21.359.127 12.241.347 968.290 451.823 4.057.306 470.543 7.496.758 47.928.015 18.711 2.000.187 20.381.135 2.596.638 587.311 7.011 8.215.661 71.287.329 19.023 25.726 6.258 51.007 43.536 94 30.615 74.245 1.096.177 28.600.841 1.735.120 70.847.173 130.227 6.713.847 2.961.524 106.161.861 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı (3) Para Piyasalarına Borçlar Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler (4) Muhtelif Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Diğer Yükümlülükler (1)(5) Toplam Yükümlülükler 1.088.839 23.317.317 190.225 10.905.299 18.017 309.961 2.170.190 29.915.394 2.981.084 18.171.460 15.673.893 497.228 531.117 5.433.177 28.986 5.103 27.698 40.745 3.790.146 58.665.888 3.200.295 29.081.862 15.719.608 847.934 638.674 36.468.332 1.913.548 71.322.797 141.059 6.207.885 2.693.281 113.999.014 Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacaklar (6) Türev Finansal Araçlardan Borçlar (6) Gayrinakdi Krediler -7.867.491 4.202.312 10.257.641 6.055.329 8.234.492 -475.624 1.328.346 14.226.081 12.897.735 17.167.633 505.962 -1.505.784 1.027.032 2.532.816 933.707 -7.837.153 4.024.874 25.510.754 21.485.880 26.335.832 Önceki Dönem Toplam Varlıklar Toplam Yükümlülükler Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler 32.671.221 38.573.718 -5.902.497 3.479.654 11.948.934 8.469.280 7.803.123 58.822.271 53.292.224 5.530.047 -5.174.532 9.719.624 14.894.156 14.950.534 5.457.277 5.993.509 -536.232 350.310 2.597.446 2.247.136 906.332 96.950.769 97.859.451 -908.682 -1.344.568 24.266.004 25.610.572 23.659.989 “Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak Standart Oranının Bankalarca Konsolide ve Konsolide Olmayan Bazda Hesaplanması ve Uygulanması Hakkında Yönetmelik” hükümleri gereğince; aktifte Türev Finansal Araçlar Kur Gelir Reeskontları (304.998 TL), Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri (8.996 TL), Ertelenmiş Vergi Varlığı (10.373 TL), Peşin Ödenmiş Giderler (42.418 TL), ile Maddi Olmayan Duran Varlıklar (6.899 TL); pasifte ise Türev Finansal Araçlar Kur Gider Reeskontları (330.163 TL), Genel Karşılıklar (32.124 TL), ile Özkaynaklar (385.914 TL) kur riski hesaplamasında dikkate alınmamıştır. (2) Faktoring alacakları dahil bakiyeler olup, söz konusu tutarlara TP hesaplarda takip edilen dövize endeksli krediler ve faktoring alacakları da dahil edilmiştir. Aktifte toplam 5.777.555 TL tutarındaki söz konusu dövize endeksli bakiyenin 3.424.885 TL’si USD’ye, 2.321.464 TL’si EURO’ya, 3.702 TL’si CHF’ye, 5.513 TL’si GBP’ye, 21.981 TL’si JPY’ye, 10 TL’si ise CAD’ye endekslidir. (3) Söz konusu kaleme 2.759.546 TL tutarındaki kıymetli maden depo hesapları dahildir. (4) Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 3.268.784 TL tutarındaki ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (5) Müstakriz fonlar, “Diğer Yükümlülükler” satırında ilgili döviz cinsleri bazında yer almaktadır. (6) Yukarıda belirtilen Yönetmelik’te yer alan vadeli döviz alım ve vadeli döviz satım taahhütleri tanımları kapsamındaki türev işlemler dikkate alınmıştır. (1) Faiz oranı riski, faiz oranlarında meydana gelen dalgalanmaların, faize duyarlı varlık, yükümlülük ve bilanço dışı işlemleri üzerinde meydana getirebileceği değer düşüşü olarak tanımlanmaktadır. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz riskinin ölçümünde standart faiz şoklarının Ana Ortaklık Banka’nın bilanço içi ve dışı faize duyarlı hesaplarının ekonomik değerleri üzerindeki etkisini dikkate alan bir yaklaşım kullanılırken, alım-satım hesaplarında izlenen faize duyarlı finansal enstrümanlara ilişkin faiz riski ise piyasa riski kapsamında değerlendirilmektedir. Faiz oranı riskinin Ana Ortaklık Banka’nın varlık ve yükümlülükleri üzerindeki olası etkileri, piyasa gelişmeleri, genel ekonomik durum ve beklentiler paralelinde Aktif-Pasif Komitesi’nde ele alınmakta, gerektiğinde riskin azaltılmasına yönelik önlemler alınmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın piyasa riskine maruz varlık ve yükümlülükleri dışında kalan bilanço içi ve dışı faize duyarlı hesapları, Yönetim Kurulu tarafından aktif-pasif yönetimi riski politikası çerçevesinde belirlenmiş bulunan yapısal faiz oranı riskinin özkaynağa oranı üzerindeki limitler ile izlenmekte ve kontrol edilmektedir. Ayrıca söz konusu riskin yönetilmesinde ortalama vade açıklarının seyri ile tarihsel veriler ve beklentiler doğrultusunda oluşturulan senaryo analizlerinden de yararlanılmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 189 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI VI. Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Faiz oranı duyarlılığı: Bu bölümde Grubun gerek alım-satım hesapları gerekse bankacılık hesaplarında izlenen tüm varlık ve yükümlülüklerinin faiz oranlarındaki olası değişim karşısındaki duyarlılığı bütüncül bir yaklaşımla analize konu edilmiştir. Söz konusu analiz yıl sonu itibarıyla gerçekleşen vade yapısı ve bakiyelerin tüm yıl boyunca aynı kaldığı varsayımı altında YP ve TP faiz oranlarında yaşanan birer puanlık değişimlerin bir yıllık süre zarfında Grubun gelir hesapları ile özkaynaklarını nasıl etkilediğini göstermektedir. Grubun faiz oranı duyarlılığının hesaplanması sırasında, piyasa değeri ile değerlenen aktif ve pasif kalemlerin kar/zararı; cari portföy değeri ile faiz şoku uygulanmış iskonto eğrileri kullanılarak hesaplanan portföy değeri arasındaki farka ilgili portföyün yeniden fiyatlanması nedeniyle 1 senelik süre zarfında ilave olarak elde edilecek/mahrum kalınacak faiz gelirinin eklenmesi/düşülmesi suretiyle belirlenmektedir. Diğer taraftan, cari piyasa fiyatı ile değerlenmeyen varlık ve yükümlülüklere ilişkin kar/zarar hesaplaması yapılırken sabit faizli varlık ve yükümlülüklerin vadelerinin sonunda, değişken faizli varlık ve yükümlülüklerin ise yeniden fiyatlama dönemleri sonunda faiz şoku sonrasında oluşan piyasa faiz oranlarından yenileneceği varsayılmıştır. Bu kapsamda, raporlama tarihinde TP ve YP faiz oranlarında 1 puan artma/azalma olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda Grubun bir yıl sonraki karında ve özkaynağında meydana gelecek değişime aşağıda yer verilmiştir. Faiz Oranındaki Değişim (1) Kar/Zarar Üzerindeki Etki (2) Özkaynak Üzerindeki Etki (3) TP YP (4) Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem 1 puan artış 1 puan artış -202.336 -165.600 -909.325 -622.653 1 puan azalış 1 puan azalış 263.737 184.304 999.981 673.953 Faiz oranlarındaki değişimin enflasyon beklentisine de yansıdığı varsayılarak hesaplanmıştır. Yukarıda belirtilen kar/zarar ve özkaynak üzerindeki etkiler vergi etkisi düşülmeden önceki değerleri ile ifade edilmiştir. Kar/Zarar üzerindeki etki önemli ölçüde Grubun sabit faizli yükümlülüklerinin ortalama vadesinin sabit faizli varlıklarının ortalama vadesinden kısa olmasından kaynaklanmaktadır. (3) Özkaynak üzerindeki etki Grubun Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar kaleminde izlenmekte olan menkul kıymetlerinin gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanmaktadır. (4) Her iki dönemde de Libor oranlarının düşük seviyelerde seyretmesi nedeniyle, bazı vade dilimlerinde YP faiz oranlarına uygulanan negatif yönlü şok belirtilen oranların altında kalmıştır. (1) (2) a. Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla): Cari Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam 22.005.247 25.143.547 946.860 6.006.457 Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve TCMB 3.138.300 Bankalar 3.791.348 1.077.869 190.380 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 504.143 510.350 550.408 243.476 73.982 377.811 2.260.170 Para Piyasalarından Alacaklar 224.303 39.256 6.171.223 7.080.627 10.085.566 10.830.438 11.279.082 230.193 45.677.129 27.122.827 33.987.297 39.192.124 55.420.005 13.878.680 160.364 169.761.297 55.999 387.018 936.622 12.221 Diğer Varlıklar 1.033.863 141.105 607.783 1.715.579 156.950 21.617.134 25.272.414 Toplam Varlıklar 42.042.006 43.223.522 51.562.883 68.221.719 25.388.694 45.337.609 275.776.433 653.743 6.689.292 1.346 29.443.105 127.811.934 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler (1) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 263.559 1.391.860 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 4.411.535 1.259.887 317.910 46.217 67.163.727 23.472.033 6.330.969 1.400.754 20.983.454 540.520 668.740 112.055 599.507 743 1.966 3.231 İhraç Edilen Menkul Değerler (2) 1.755.571 2.727.070 4.266.212 5.598.632 7.518.391 Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar 6.575.972 15.896.936 8.670.806 758.472 2.273.886 416.096 332.952 1.118.386 83.027 2.583 46.579.946 48.532.990 101.905.862 44.230.141 21.374.989 8.002.388 9.796.206 90.466.847 275.776.433 30.187.894 60.219.331 15.592.488 -59.863.856 -1.006.619 1.012.885 2.931.693 Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar Diğer Yükümlülükler (3)(4) Toplam Yükümlülükler Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon -58.850.971 1.925.074 22.304.769 13.790.053 34.176.072 105.999.713 -45.129.238 -105.999.713 3.944.578 -1.117.106 -1.819.830 -859.718 29.070.788 58.399.501 14.732.770 -3.796.654 -45.129.238 Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 3.268.784 TL tutarındaki ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. Özkaynaklar toplamı faizsiz sütununda gösterilmiştir. (4) Müstakriz fonlar 1 aya kadar vade diliminde gösterilmiştir. (1) (2) (3) 190 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 14.395.500 21.865.876 147.924 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla): Önceki Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 3.721.139 354.811 306.995 661.853 793.556 719.286 375.689 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam 23.409.741 23.409.741 Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve TCMB Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar 803.066 5.186.011 164.538 221.103 2.936.025 139.910 465 8.390.753 4.864.580 7.136.558 6.622.053 6.944.853 316.606 34.275.403 30.467.977 25.548.068 32.418.435 45.004.317 13.199.978 43.607 146.682.382 165.876 933.599 6.628.972 Diğer Varlıklar 1.307.212 102.796 484.480 1.226.520 77.307 18.062.441 21.260.756 Toplam Varlıklar 44.854.720 32.597.875 47.694.726 53.228.579 20.386.676 42.856.564 241.619.140 272.657 4.192.301 18.295 25.864.936 117.645.497 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler (1) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 140.375 7.728.447 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 3.226.259 371.608 306.972 14.805 Diğer Mevduat 63.235.851 19.831.036 8.167.213 528.166 Para Piyasalarına Borçlar 23.884.518 423.462 691.895 580.371 1.580 1.851 3.417 İhraç Edilen Menkul Değerler (2) 1.034.672 1.359.317 2.641.748 3.990.488 4.034.762 Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar 8.361.937 10.497.048 6.077.090 948.409 1.445.971 541.268 876.964 2.497.398 174.447 440 39.149.368 43.239.885 100.864.876 33.361.015 20.384.167 5.659.732 5.499.468 75.849.882 241.619.140 27.310.559 47.568.847 14.887.208 -56.010.156 -763.140 -32.993.318 -89.766.614 1.553.628 2.695.064 Muhtelif Borçlar Diğer Yükümlülükler (3)(4) Toplam Yükümlülükler Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon -54.456.528 1.931.924 24.999.875 10.562.921 11.150.140 13.060.987 27.330.455 89.766.614 4.248.692 -808.922 -2.968.171 -277.456 26.501.637 44.600.676 14.609.752 -4.054.549 -32.993.318 194.143 Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. (2) Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 2.984.143 TL tutarındaki, ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (3) Özkaynaklar toplamı faizsiz sütununda gösterilmiştir. (4) Müstakriz fonlar 1 aya kadar vade diliminde gösterilmiştir. (1) b. Parasal finansal araçlara uygulanan ortalama faiz oranları: EURO USD JPY TL % % % % 1,83 1,33 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 1,93 4,66 Para Piyasalarından Alacaklar 0,02 Cari Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve TCMB Bankalar 1,51 10,70 8,12 8,91 4,64 4,74 Verilen Krediler 4,80 4,57 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 2,13 0,70 8,90 3,33 12,28 10,31 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 0,68 1,19 Diğer Mevduat 1,33 1,54 10,14 Para Piyasalarına Borçlar 3,64 1,02 9,99 9,49 0,02 7,03 Muhtelif Borçlar (1) İhraç Edilen Menkul Değerler (1) 1,94 4,61 Fonlar 0,50 0,50 Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 1,28 1,95 6,00 2,29 9,88 Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 191 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Önceki Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve TCMB Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler (1) Fonlar Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar (1) EURO % USD % JPY % 2,61 3,15 2,40 6,15 4,73 4,63 1,29 4,51 4,40 0,05 3,47 1,71 2,02 1,53 0,94 2,08 1,18 0,05 0,50 1,27 5,25 0,50 1,77 TL % 8,67 10,92 6,83 8,32 11,64 11,78 6,65 6,38 7,38 8,46 4,00 8,82 2,49 Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. c. Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski Bankacılık hesaplarında yer alan faiz getirili aktifler, faiz ödenen pasifler ve faize duyarlı türev işlemlerin yeniden fiyatlama dönemi ve faiz yapılanmalarındaki farklılıklar nedeniyle piyasa faiz oranlarında meydana gelen değişimlerin sermayeyi olumsuz etkileme riski olarak tanımlanan bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski; Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan politikalar dahilinde, Banka Aktif-Pasif Komitesi tarafından belirlenen stratejiler çerçevesinde yönetilmektedir. Bankacılık portföyüne ilişkin dahili risk limitlerine uyum Risk Yönetimi Bölümü ve Aktif-Pasif Komitesi tarafından yakından ve sürekli olarak izlenmekte, ölçüm sonuçları aylık periyotlarda Yönetim Kurulu’na raporlanmaktadır. Yasal mevzuat gereği bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski, 23.08.2011 tarih ve 28034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riskinin Standart Şok Yöntemiyle Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik kapsamında aylık bazda ölçülmekte ve takip edilmektedir. Söz konusu yöntem çerçevesinde hesaplanan kazanç ve kayıplar, bahse konu faiz değişimlerinin gerçekleşmesi halinde oluşacak kar/zarardan ziyade, Bankanın varlık ve yükümlülüklerinin ekonomik değerlerindeki piyasa koşulları çerçevesinde nakde çevrilmeleri halinde oluşacak- değişimleri ifade etmektedir. Bahse konu yönetmelik çerçevesinde yapılan hesaplamalarda, faiz değişimlerine duyarlılığı düşük olan ve asıl vadesi sözleşme vadesine göre uzun olan vadesiz mevduatlara ilişkin olarak davranışsal vade modellemesi yapılmaktadır. Çekirdek mevduat analizi olarak tanımlanan bahse konu çalışmalarda, tarihsel verilerden yola çıkılarak vadesiz mevduatların ne tutardaki bölümünün hangi vadede banka bünyesinde kalacağına yönelik hesaplamalar yapılmakta, bu analizler bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskinin sayısallaştırılmasında yasal hükümlere aykırılık teşkil etmeyecek şekilde girdi olarak kullanılmaktadır. Para Birimi TL TL EURO EURO USD USD Toplam (Negatif Şoklar İçin) Toplam (Pozitif Şoklar İçin) Uygulanan Şok (+/- x baz puan) (+) 500 (-) 400 (+) 200 (-) 200 (+) 200 (-) 200 Kazançlar/Kayıplar -5.302.085 5.218.293 -102.844 120.664 -153.269 255.316 5.594.273 -5.558.198 Kazançlar/Özkaynaklar – Kayıplar/Özkaynaklar % -15,04 % 14,80 % -0,29 % 0,34 % -0,44 % 0,73 % 15,87 % -15,77 VII. Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Hisse Senedi Pozisyon Riskine İlişkin Açıklamalar a. İştirak ve bağlı ortaklık niteliğindeki hisse senedi yatırımlarına ilişkin muhasebe uygulamalarına Üçüncü Bölüm III.2 no.lu dipnotta yer verilmiştir. b. Hisse senedi yatırımlarının, bilanço değeri, gerçeğe uygun değer ve borsada işlem görenler için, piyasa değeri gerçeğe uygun değerden önemli oranda farklı ise piyasa fiyatıyla yapılan karşılaştırma: Hisse Senedi Yatırımları Borsada İşlem Gören Hisse Senedi Yatırım Grubu A Bağlı Ortaklıklar Mali Bağlı Ortaklıklar Mali Olmayan Bağlı Ortaklıklar Borsada İşlem Görmeyen İştirakler Mali İştirakler (1) Mali Olmayan İştirakler Bağlı Ortaklıklar Mali Bağlı Ortaklıklar Mali Olmayan Bağlı Ortaklıklar (1) Özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilenleri içermektedir. 192 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Bilanço Değeri 4.032.090 111.422 689.287 778.356 Karşılaştırma Gerçeğe Uygun Değer Piyasa Değeri 4.032.090 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor c. Hisse senedi yatırımlarına ilişkin gerçekleşmemiş kazanç veya kayıplar, yeniden değerleme değer artışları ile bunların ana ve katkı sermayeye dahil edilen tutarları: Portföy Özel Sermaye Yatırımları Borsada İşlem Gören Hisse Senetleri Diğer Hisse Senetleri Toplam Dönem İçinde Gerçekleşen Kazanç/Kayıp Yeniden Değerleme Değer Artışları Katkı Sermayeye Toplam Dahil edilen Gerçekleşmemiş Kazanç ve Kayıplar Ana Sermayeye Katkı Sermayeye Toplam Dahil Edilen Dahil Edilen 2.493.159 2.493.159 2.493.159 2.493.159 VIII. Likidite Riskine İlişkin Açıklamalar Likidite riski, uzun vadeli varlıkların kısa vadeli kaynaklarla fonlanmasının bir sonucu olarak ortaya çıkabilmektedir. Mevcut piyasa koşullarında varlık ve yükümlülükler arasındaki vade uyumunun tesis edilmesine yönelik azami özen gösterilmekte, özellikle daha uzun vadeli kaynak temin edilmesi yönünde stratejiler uygulanmaktadır. Banka’nın başlıca fon kaynağını mevduat oluşturmaktadır. Piyasa koşulları gereği ortalama mevduat vadesinin varlıklara kıyasla daha kısa olmasına karşın, geniş şube ağı ve istikrarlı çekirdek mevduat tabanı Banka’nın kaynak temininde en önemli güvencelerinden birini teşkil etmektedir. Öte yandan, orta ve uzun vadeli kaynak teminine yönelik olarak yurt dışı kuruluşlardan kredi temin edilmesi de söz konusu olmaktadır. Piyasa dalgalanmaları neticesinde ortaya çıkabilecek likidite ihtiyacının eksiksiz bir biçimde sağlanabilmesi amacıyla likit değerlerin muhafaza edilmesine özen gösterilmekte, bu kapsamdaki çalışmalar TP ve YP nakit akım projeksiyonları ile desteklenmektedir. TP ve YP mevduatın vade yapısı, maliyeti ve toplam tutarındaki gelişmeler günlük olarak takip edilmekte, söz konusu çalışmalar sırasında geçmiş dönemlerde yaşanan gelişmeler ve geleceğe yönelik beklentiler dikkate alınmaktadır. Yapılan nakit akım projeksiyonlarından hareketle çeşitli vadelerdeki fiyatlamaların farklılaştırılması suretiyle likidite ihtiyacının giderilmesine yönelik tedbirler alınmakta, ayrıca olağanüstü durumlarda ihtiyaç duyulabilecek likidite tahmin edilerek kullanılabilecek alternatif likidite kaynakları belirlenmektedir. Ayrıca, haftalık bazda yasal raporlamaya konu edilen ve raporlama tarihini izleyen 7 gün ve 31 gün için ayrı ayrı hesaplanan yabancı para ve toplam likidite yeterlilik rasyoları ile Banka’nın dahili olarak kurguladığı stres senaryolarına bağlı olarak hesaplanan likidite yeterlilik oranları, likidite riskinin yönetilmesinde etkin olarak kullanılmaktadır. Aktif-pasif yönetimi riski politikası çerçevesinde değerlendirilen, likidite riskinin yönetimine ilişkin belirlenen limitler Risk Komitesi tarafından izlenmekte, olumsuz piyasa koşulları gereği hızlı hareket edilmesini gerektiren olağanüstü durumlarda likidite riskine ilişkin acil durum aksiyon ve fonlama planı uygulanmaktadır. “Bankaların Likidite Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” gereğince 7 ve 31 günlük vadeler itibarıyla hesaplanan yabancı para ve toplam likidite yeterlilik oranlarının sırasıyla %80 ve %100’den az olmaması gerekmektedir. Yabancı para likidite yeterlilik oranı, yabancı para varlıkların yabancı para yükümlülüklere, toplam likidite yeterlilik oranı da toplam varlıkların toplam yükümlülüklere oranını ifade etmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın 2014 yılında gerçekleşen ortalama likidite yeterlilik oranına, önceki dönem ile karşılaştırmalı olarak aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem Ortalama (%) Birinci Vade Dilimi (Haftalık) YP YP + TP 168,19 145,18 İkinci Vade Dilimi (Aylık) YP YP + TP 127,64 109,12 Önceki Dönem Ortalama (%) Birinci Vade Dilimi (Haftalık) YP YP + TP 149,64 142,48 İkinci Vade Dilimi (Aylık) YP YP + TP 103,54 107,25 Aktif ve pasif kalemlerin kalan vadelerine göre gösterimi: Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve TCMB Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler (2) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Varlıklar Toplam Varlıklar Vadesiz 1 Aya Kadar 8.348.057 16.795.490 1.106.197 377.124 3.632.011 390.399 1.077.869 416.709 190.380 503.649 456.871 115.418 6.006.457 2.260.170 224.303 299.848 15.567.883 40.639 1.891.992 38.842.565 39.256 693.568 14.888.894 229.916 198.456 17.544.668 2.175.799 50.980.763 929.542 608.648 55.388.781 17.933.831 67.411.170 184.683 1.745.596 87.732.151 24.231.894 17.446.848 7.080 156.950 41.958.190 263.559 45.677.129 694.795 169.761.297 1.391.860 20.217.747 25.272.414 20.912.542 275.776.433 342.189 2.770.944 453.025 13.397.536 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Dağıtılamayan (1) Toplam 25.143.547 8.450.806 17.748 38.570.413 -25.172.877 4.411.535 67.158.505 2.431.036 20.691.382 1.755.173 5.794.860 1.983.992 104.226.483 -65.383.918 1.259.887 23.469.411 2.219.205 305.634 2.701.821 61.286 726.385 30.743.629 -13.198.961 317.910 6.333.332 12.109.087 224.153 4.216.810 19.358 1.106.886 24.327.536 31.061.245 46.217 1.401.224 10.100.376 1.083.600 5.657.808 69.190 91.655 18.450.070 69.282.081 21.685 14.873.663 27.084.527 6.689.292 127.811.934 34.176.072 22.304.769 21.865.876 14.395.500 44.584.639 48.532.990 44.584.639 275.776.433 -23.672.097 Önceki Dönem Toplam Aktifler Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı 17.556.666 35.651.517 32.437.831 99.321.273 -14.881.165 -63.669.756 14.061.458 24.367.409 -10.305.951 52.250.669 24.339.303 27.911.366 75.607.084 13.569.744 62.037.340 29.618.456 10.039.685 19.578.771 16.873.290 37.543.895 -20.670.605 653.743 29.448.116 1.346 7.316.368 7.534.264 241.619.140 241.619.140 Bilançoyu oluşturan aktif hesaplardan sabit kıymetler, iştirak ve bağlı ortaklıklar, ayniyat mevcudu, peşin ödenmiş giderler ve takipteki alacaklar gibi bankacılık faaliyetlerinin sürdürülmesi için gereksinim duyulan, kısa zamanda nakde dönüşme şansı bulunmayan diğer aktif nitelikli hesaplar ile bilançoyu oluşturan pasif hesaplardan borç niteliği taşımayan karşılıklar gibi diğer pasif hesaplar ve özkaynak toplamı “Dağıtılamayan” sütununda gösterilmektedir. (2) Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. (3) Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 3.268.784 TL tutarındaki ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. (4) Müstakriz fonlar 1 aya kadar vade diliminde gösterilmektedir. (1) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 193 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlardan Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler (3) Muhtelif Borçlar Diğer Yükümlülükler (4) Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Aşağıdaki tabloda Grubun türev niteliğinde olmayan başlıca finansal varlık ve yükümlülüklerinin TFRS 7 “Finansal Araçlar: Açıklamalar” hükümleri doğrultusunda hazırlanan vade dağılımı yer almaktadır. Dağılım, Grubun varlık ve yükümlülükleri iskonto edilmeden, tahsil edilmesi ve ödenmesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu varlık ve yükümlülükler üzerinden alınacak ve ödenecek faizler tabloya dahil edilmiştir. Düzeltmeler sütunu ilerleyen dönemdeki muhtemel nakit akımına sebep olan kalemi göstermektedir. İlgili varlık ve yükümlülüklerin bilançoda kayıtlı değerleri bu tutarları içermemektedir. Cari Dönem Sonu Varlıklar Alım Satım Amaçlı Fin. V. Bankalar Satılmaya Hazır Finansal V. Verilen Krediler (1) Vadeye Kadar Elde Tut. Yat. Yükümlülükler Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Kıym. (Net)(2) (1) (2) Yükümlülükler Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Kıym. (Net)(2) (2) 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Toplam Düzeltmeler Bilanço Değeri 377.124 1.106.197 342.189 2.770.944 53.027 3.645.407 621.282 16.773.427 40.641 67.690 1.099.752 1.104.723 16.422.493 236.002 263.906 197.133 3.763.272 57.287.397 970.580 396.300 64 24.622.980 79.470.575 198.526 104.753 1.262.800 6.048.553 60.568.601 192.533.629 1.454.393 -83.701 -42.096 -14.891.472 -23.467.128 -62.533 1.179.099 6.006.457 45.677.129 169.066.501 1.391.860 30.101.859 71.743.192 2.398.373 20.707.868 1.762.195 24.951.855 2.284.696 309.082 2.625.626 6.770.225 12.606.324 237.451 5.152.131 1.477.444 11.335.370 1.143.032 8.686.023 135.046.233 37.004.273 22.397.433 25.817.283 -545.007 -2.828.201 -92.664 -3.951.407 134.501.226 34.176.072 22.304.769 21.865.876 30.114.155 19.808.793 8.644 1.658 8.379.510 7.591.308 Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. Takipteki krediler (net) tabloya dahil edilmemiştir. Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. Önceki Dönem Sonu Varlıklar Alım Satım Amaçlı Fin. V. Bankalar Satılmaya Hazır Finansal V. Verilen Krediler (1) Vadeye Kadar Elde Tut. Yat. (1) Vadesiz Vadesiz 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Toplam Düzeltmeler Bilanço Değeri 220.273 984.061 316.606 6.946.486 17.535 3.547.565 957.975 14.078.414 3.327 73.636 361.667 1.352.218 12.597.889 841.371 312.502 314.857 5.923.638 45.593.375 6.153.786 896.481 1.027 17.732.945 70.328.130 1.334.129 586.110 22.156.782 16.679.462 6.507 2.106.537 5.209.177 48.440.164 166.223.756 8.339.120 459.346 23.166 14.164.761 20.087.726 610.673 1.647.191 5.186.011 34.275.403 146.136.030 7.728.447 26.161.926 66.607.230 1.579.427 23.629.319 1.028.289 20.358.257 1.628.539 101.075 1.383.400 8.618.391 10.694.975 299.797 3.080.272 587.059 8.984.762 623.117 5.503.231 23.266 5.851.899 446.774 4.881.459 122.356.129 28.739.602 25.100.082 15.876.651 518.331 1.409.147 100.207 2.815.664 121.837.798 27.330.455 24.999.875 13.060.987 Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. Takipteki krediler (net) tabloya dahil edilmemiştir. Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. Aşağıdaki tablo, Grubun gayrinakdi kredilerinin kalan vadelerine göre dağılımını göstermektedir. Cari Dönem Akreditifler Teminat Mektupları Kabul Kredileri Diğer Toplam Vadesiz 3.249.712 20.403.539 37.324 7.934 23.698.509 1 Aya Kadar 323.238 478.803 191.461 87.880 1.081.382 1-3 Ay 922.005 1.641.198 538.702 114.921 3.216.826 3-12 Ay 3.188.885 6.208.416 438.740 82.840 9.918.881 1-5 Yıl 79.566 4.745.906 23.504 36.368 4.885.344 5 Yıl ve Üzeri Önceki Dönem Akreditifler Teminat Mektupları Kabul Kredileri Diğer Toplam Vadesiz 3.049.754 17.598.231 26.160 9.235 20.683.380 1 Aya Kadar 389.595 620.831 282.825 62.808 1.356.059 1-3 Ay 772.079 1.653.869 191.936 64.494 2.682.378 3-12 Ay 2.344.750 5.632.291 964.702 77.049 9.018.792 1-5 Yıl 149.655 4.233.410 29.323 50.385 4.462.773 5 Yıl ve Üzeri 197.324 876.618 1.171.704 690.667 1.862.371 492.728 1.566.670 Toplam 7.763.406 34.649.566 1.229.731 1.020.610 44.663.313 Toplam 6.903.157 30.615.250 1.494.946 756.699 39.770.052 Aşağıdaki tablo, Grubun türev niteliğinde olan finansal varlık ve yükümlülüklerinin kalan vadelerine göre dağılımını göstermektedir. Cari Dönem Forward Sözleşmeleri Alım Forward Sözleşmeleri Satım Swap Sözleşmeleri Alım Swap Sözleşmeleri Satım Futures İşlemleri Alım Futures İşlemleri Satım Opsiyonlar Alım Opsiyonlar Satım Diğer Toplam 194 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 1 Aya Kadar 2.176.792 2.165.578 13.980.048 12.539.733 1-3 Ay 681.583 681.165 2.786.613 2.742.786 3-12 Ay 815.802 815.579 4.730.489 4.557.601 1-5 Yıl 495.025 505.445 12.954.713 12.773.552 5 Yıl ve Üzeri 1.846.172 1.836.520 1.549.437 36.094.280 2.021.468 2.019.857 466.262 11.399.734 1.430.758 1.418.489 292.129 14.060.847 396.894 396.890 533.719 533.719 27.522.519 8.666.696 3.797.982 3.801.276 Toplam 4.169.202 4.167.767 38.249.845 36.414.948 6.229.011 6.205.475 2.307.828 97.744.076 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Önceki Dönem Forward Sözleşmeleri Alım Forward Sözleşmeleri Satım Swap Sözleşmeleri Alım Swap Sözleşmeleri Satım Futures İşlemleri Alım Futures İşlemleri Satım Opsiyonlar Alım Opsiyonlar Satım Diğer Toplam 1 Aya Kadar 3.217.380 3.231.421 12.142.112 12.138.490 1.534.622 1.523.863 52.397 33.840.285 1-3 Ay 1.016.225 1.036.552 4.603.190 4.576.290 15.802 16.276 1.222.704 1.214.926 246.730 13.948.695 3-12 Ay 1.640.998 1.642.433 4.102.853 4.109.040 1-5 Yıl 130.120 129.205 12.016.447 11.843.280 5 Yıl ve Üzeri 3.316.450 3.317.007 145.623 18.274.404 471.158 471.158 520.828 520.828 25.061.368 6.194.819 2.576.593 2.576.570 Toplam 6.004.723 6.039.611 35.441.195 35.243.670 15.802 16.276 7.065.762 7.047.782 444.750 97.319.571 IX. Menkul Kıymetleştirme Pozisyonlarına İlişkin Açıklamalar Bulunmamaktadır. X. Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Açıklamalar Konsolide kredi riski azaltımına ilişkin hesaplamalarda 06.09.2014 tarih ve 29111 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kredi Riski Azaltımı Tekniklerine İlişkin Tebliğ düzenlemelerine uygun olarak değerlendirilen Grubun finansal teminatları dikkate alınmaktadır. Konsolide sermaye yeterliliği hesaplamasında kullanılan temel finansal teminatlar Grubun TP ve YP mevduat rehinleridir. Risk Sınıfları Bazında Teminatlar: Tutar (*) Finansal Teminatlar Diğer/Fiziki Teminatlar Risk Sınıfları Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar Tahsili gecikmiş alacaklar Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar İpotek teminatlı menkul kıymetler Menkul kıymetleştirme pozisyonları Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar Diğer alacaklar (*) 71.360.034 39.793 181.818 1.660 15.564.509 126.104.300 52.291.137 13.038.213 694.796 17.817.392 Garantiler ve Kredi Türevleri 44 4.974 2.005 1.829.436 477.836 18.838 20.995 187.831 13.812.265 Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir. XI. Risk Yönetim Hedef ve Politikalarına İlişkin Açıklamalar Bankacılık faaliyetlerinin yanı sıra, faaliyetlerin bütününü oluşturan grubun bir bütün olarak maruz kaldığı mali ve mali olmayan risklerin, bankacılığa özgü risk yönetimi ilkeleri ile birlikte grup risk yönetimi bakış açısıyla analizi, izlenmesi ve raporlanması gerekmektedir. Bu husus sadece bir yasal raporlama gereksinimi olmaktan öte günümüzde kurumsal yönetim için bir endüstri standardı haline gelmiş durumdadır. Risk yönetimi düzenlemeleri çerçevesinde örgütlenen ve kurum genelinde ortak bir risk kültürü oluşturulmasına hizmet eden risk yönetimi süreci; “iyi kurumsal yönetimi” ön plana alan, riski üstlenen icracı birimler ile dahili denetim ve gözetim birimlerinin birbirinden bağımsızlığının tesis edildiği, riskin uluslararası düzenlemelerle uyumlu bir şekilde tanımlandığı ve bu çerçevede ölçüm, analiz, izleme, raporlama ve denetleme faaliyetlerinin yerine getirildiği bir yapıdadır. Risk yönetimi süreci ve bu süreçte yer alan fonksiyonlar Banka Yönetim Kurulu’nun öncelikli sorumlulukları arasındadır. Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyet gösteren Risk Yönetimi Bölümü; Aktif-Pasif Yönetimi Riski Birimi, Kredi Riski ve Ekonomik Sermaye Birimi, Operasyonel Risk, Model Doğrulama ve İştirak Riski Birimi olarak örgütlenmiştir. Uluslararası uygulamalara paralel olarak yürürlüğe girmiş bulunan bu politikalar, risk yönetimi fonksiyonunun organizasyonunu ve kapsamını, risklerin ölçülme usullerini, risk yönetimi grubunun görev ve sorumluluklarını, risk limitlerinin saptanma usullerini, limit ihlallerinin giderilmesinde izlenecek yolları, çeşitli olay ve durumlarda verilmesi zorunlu onay ve teyitleri içeren genel nitelikli standartlardır. Ana risk türleri itibarıyla Banka’nın risk yönetim sisteminin kapsam ve içeriğine aşağıda yer verilmektedir. Kredi Riski Kredi riski, işlemin karşı tarafının, Banka ile yaptığı sözleşmenin gereklerine uymayarak, yükümlülüğünü kısmen ya da tamamen zamanında yerine getirememesinden dolayı karşılaşılabilecek durum olarak tanımlanmaktadır. Kredi riskinin yönetimi, kontrolü ve izlenmesine ilişkin metodoloji ve sorumluluklar ile kredi riski limitlerine ilişkin çerçeve kredi riski politikası ile çizilmiştir. Banka, sadece kredi ürünleriyle sınırlı kalmaksızın, tüm ürün ve faaliyetlerinin içerdiği kredi risklerinin tanımlanmasını, ölçülmesini ve yönetilmesini sağlar. Yönetim Kurulu, Banka’nın kredi riski politikalarını ve kredi riski stratejisini asgari olarak yıllık bazda gözden geçirir. Yönetim Kurulunca onaylanan kredi riski politikalarının uygulanmasından Üst Yönetim sorumludur. Kredilerin ve kredi riskinin bağımsız bir şekilde incelenmesi sonucunda ulaşılan tüm bulgular, Yönetim Kurulu ve Üst Yönetime düzenli olarak raporlanır. Kredi riskinin izlenmesi, kredi riskinin, işlem ve firma bazındaki değerlendirmelere ilaveten, bir bütün olarak vade, sektör, teminat, coğrafya, döviz cinsi, kredi türü, risk dereceleri gibi parametreler itibarıyla izlenmesini ve yönetilmesini içeren bir yaklaşımı ifade eder. Banka kredi riskinin yönetiminde, yasal düzenlemelerle zorunlu tutulan limitlerin yanı sıra Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ve risk grupları, sektörler gibi unsurlar itibarıyla Banka’nın üstleneceği azami kredi riskini sınırlayan risk limitlerinden yararlanır. Bu limitler, risk temerküzü oluşturmayacak şekilde saptanır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 195 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Banka’da risk yönetimi, Risk Yönetimi Bölümü önerilerinin de dikkate alınması suretiyle Yönetim Kurulu tarafından oluşturularak yürürlüğe konulan ve icrai birimler tarafından uygulanan yazılı standartları ihtiva eden risk politikaları çerçevesinde yürütülmektedir. TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Risk limitlerinin yasal limitlere kadar aşımı, istisna işlemi olarak kabul edilir. İstisna işlemine ilişkin yetki Yönetim Kurulu’na aittir. Risk limitlerinin aşımına ilişkin kontrollerin sonuçları ile bu limitlerle ilgili değerlendirmeler, İç Denetim ve Risk Yönetimi Grubunca Üst Yönetim ve Yönetim Kurulu’na sunulur. Banka, kredi riskinin yönetimi, kredilendirme kararlarının oluşturulması, kredilendirme sürecinin denetlenmesi ile kredi karşılıklarının ayrılması amaçlarına hizmet etmek üzere geliştirilen kredi karar destek sistemleri kullanır. Kredi karar destek sistemlerinin Banka’nın faaliyetlerinin yapısı, büyüklüğü ve karmaşıklığı ile uyumlu olup olmadığı hususu, İç Sistemler tarafından sürekli olarak incelenir. Kredi karar destek sistemleri Risk Komitesi değerlendirmesi ve Yönetim Kurulu onayını taşır. Aktif Pasif Yönetimi Riski Aktif pasif yönetimi riski; Banka’nın varlık, yükümlülük ve bilanço dışı işlemlerinden kaynaklanan tüm finansal risklerinin, etkin bir şekilde yönetilmemesi nedeniyle Banka’nın zarara uğrama riski olarak tanımlanmaktadır. Alım satım portföyünün piyasa riski, bankacılık portföyünün yapısal faiz oranı riski ile likidite riski; aktif pasif yönetimi riski kapsamında ele alınmaktadır. Aktif pasif yapısının oluşturulmasına ve yönetilmesine ilişkin tüm ilke ve esaslar ile tahsis edilecek sermayeye ilişkin “Risk İştahı” Yönetim Kurulu’nca belirlenir. Aktif pasif yönetimi riskinin, yasal mevzuatın öngördüğü sınırlarda ve tesis edilen risk limitlerine uygun olması birincil önceliktir. Risk limitleri; Banka’nın likiditesi, hedeflediği getiri düzeyi ile risk faktörlerindeki fiyat değişimlerine ilişkin genel beklentileri ve risk iştahı gözetilerek Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi, Banka sermayesinin optimum biçimde kullanıldığını takip etmek; bu amaçla, risklerin limitler karşısındaki durumunu kontrol etmek ve gerekli aksiyonların alınmasını sağlamakla yükümlüdür. Yönetim Kurulu tarafından belirlenen risk iştahı ve risk limitlerine uygun olarak politika metninde yer verilen çalışma esasları çerçevesinde aktif pasif riskinin yönetilmesinden Aktif Pasif Yönetimi Komitesi sorumludur. Aktif pasif yönetimi riskinin ölçülmesi, ölçüm sonuçlarının raporlanması ve risk limitlerine uygunluğun izlenmesi Risk Yönetimi Bölümü’nün sorumluluğundadır. Değişik senaryolar doğrultusunda, alınan riskin izleyeceği seyir incelenir. Ölçüm sonuçları bütünlük ve güvenilirlikleri açısından test edilir. Risk Yönetimi Bölümü tarafından, aktif pasif yönetimi riskine ilişkin bilgiler, Risk Komitesi’ne ve Denetim Komitesi aracılığıyla Yönetim Kurulu’na raporlanır. Aktif pasif yönetimine ilişkin süreçler ve politika hükümlerine uyum, iç denetim sistemince denetlenir. Söz konusu denetimin yürütülmesine, denetim sonuçlarının raporlanmasına ve denetimler sonucu saptanan hata ve noksanların giderilmesine yönelik eylem planlarının yerine getirilmesine ilişkin esaslar Yönetim Kurulu’nca belirlenir. Operasyonel Risk Operasyonel risk, “yetersiz veya başarısız iç süreçler, insanlar, sistemler, dış etkenler ya da yasal riskler nedeniyle ortaya çıkabilecek zarar etme olasılığı” olarak tanımlanır. Finansal riskler dışında kalan tüm riskler operasyonel risk kapsamında ele alınır. Çalışmalar; operasyonel risklerin belirlenmesi, tanımlanması, ölçülmesi, analiz edilmesi, izlenmesi, gerekli kontrollerin tesis edilmesi ve raporlanması ile operasyonel risk yönetimine ilişkin ülkemizdeki ve dünyadaki gelişmelerin izlenmesi, uygulanan teknik ve yöntemlerin geliştirilmesi, gerekli yasal raporlama, bildirim ve takip işlemlerinin yürütülmesinden oluşur. Konuyla ilgili çalışmalar Risk Yönetimi Bölümü tarafından yürütülür. Faaliyetler nedeniyle karşılaşılabilecek operasyonel riskler, “Banka Risk Kataloğu”nda tanımlanır ve türler itibarıyla sınıflandırılır. Banka Risk Kataloğu, karşılaşılabilecek tüm risklerin tanımlanması ve sınıflandırılmasında kullanılan temel belge niteliğinde olup, süreç ve faaliyetlerin niteliğinde meydana gelebilecek değişiklikler paralelinde güncellenir. Operasyonel risklerin ölçülmesi ve değerlendirilmesinde niteliksel ve niceliksel yöntemler bir arada kullanılır. Bu süreçte, “Etki-Olasılık Analizi”, “Kayıp Olay Veri Analizi”, “Risk Göstergeleri” yöntemlerinden elde edilen bilgilerden yararlanılır. Operasyonel risk için gereken sermaye düzeyinin belirlenmesinde asgari olarak yasal düzenlemelerde öngörülen yöntemler uygulanır. Operasyonel risk kapsamında değerlendirilen tüm riskler ile Banka’da meydana gelen operasyonel risk nitelikli kayıp olayları ve risk göstergeleri Risk Yönetimi Bölümü tarafından düzenli aralıklarla izlenir ve periyodik olarak Risk Komitesi’ne ve Yönetim Kurulu’na raporlanır. XII. Diğer Fiyat Risklerine İlişkin Açıklamalar Grup, Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem gören şirketlere yatırımlardan kaynaklanan hisse senedi fiyat riskine maruz kalmaktadır. Hisse senetleri daha ziyade yatırım amacıyla edinilmektedir. Raporlama tarihi itibarıyla Grubun hisse senedi fiyat riskine karşı duyarlılığının ölçülmesine yönelik bir analiz çalışması yapılmıştır. Yapılan analizde, tüm diğer değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin (hisse senedi fiyatları) %10 oranında fazla/az olduğu varsayımından hareket edilmiştir. Bu varsayım doğrultusunda özkaynaklardaki menkul değerler değerleme farkları hesabında 403.209 TL (31.12.2013: 275.859 TL) tutarında artış/azalış olabileceği öngörülmektedir. Bu durum esasen, halka açık iştirak ve bağlı ortaklıkların gerçeğe uygun değerindeki artış/azalıştan kaynaklanmaktadır. XIII. Finansal Varlık ve Yükümlülüklerin Gerçeğe Uygun Değeri ile Gösterilmesine İlişkin Açıklamalar 1. Finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerine ilişkin bilgiler Defter Değeri Cari Dönem Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Bankalar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Verilen Krediler (1) Finansal Borçlar Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar (1) (2) (3) Önceki Dönem Gerçeğe Uygun Değer Cari Dönem Önceki Dönem 263.559 6.006.457 45.677.129 1.391.860 169.761.297 140.375 5.186.011 34.275.403 7.728.447 146.682.382 263.559 6.028.477 45.677.129 1.396.454 170.879.470 140.375 5.205.393 34.275.403 7.833.550 146.830.129 6.689.292 127.811.934 34.176.072 21.865.876 (2) 14.434.581 4.192.301 117.645.497 27.330.455 13.060.987(3) 11.156.094 6.683.411 127.854.930 33.961.600 22.370.535 14.434.581 4.190.672 117.626.195 27.084.100 12.817.699 11.156.094 Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir. Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 3.268.784 TL tutarındaki ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 2.984.143 TL tutarındaki ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların gerçeğe uygun değeri, piyasa fiyatları veya bu fiyatın tespit edilemediği durumlarda, faiz, vade ve benzeri diğer koşullar bakımından aynı nitelikli itfaya tabi diğer menkul değerler için kote edilmiş piyasa fiyatları baz alınarak saptanmaktadır. 196 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Satılmaya hazır menkul değerlerin gerçeğe uygun değerlerinin tespitinde piyasada oluşan fiyatlar dikkate alınmakta, fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda gerçeğe uygun değerin güvenilir bir şekilde belirlenmediği kabul edilmekte ve iç verim yöntemi ile hesaplanan iskonto edilmiş değer gerçeğe uygun değer olarak kabul edilmektedir. Bankalar, verilen krediler, mevduat, diğer mali kuruluşlardan sağlanan fonlar ve ihraç edilen menkul kıymetlerin gerçeğe uygun değeri, yeniden fiyatlama dönemlerine göre oluşturulan vade dilimlerindeki tutarların cari piyasa koşullarına dayanan iskonto eğrilerinde ilgili vade dilimine tekabül eden oran üzerinden iskonto edilmesi suretiyle hesaplanmaktadır. 2. Finansal tablolarda muhasebeleştirilen gerçeğe uygun değer ölçümlerine ilişkin bilgiler TFRS 13 “Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü” standardı bilançoda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayıtlı kalemlerin dipnotlarda sınıflandırılarak gösterilmesini öngörmektedir. Buna göre söz konusu finansal araçlar, gerçeğe uygun değer ölçümleri sırasında kullanılan verilerin önemini yansıtacak şekilde, üç seviyede sınıflandırılmaktadır. İlk seviyede gerçeğe uygun değerleri özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalarda kayıtlı fiyatlara, ikinci seviyede gerçeğe uygun değerleri doğrudan ya da dolaylı olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine, üçüncü seviyede ise gerçeğe uygun değerleri gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan verilere göre belirlenen finansal araçlar yer almaktadır. Konsolide finansal tablolarda gerçeğe uygun değerlerinden kayıtlı finansal araçlar, söz konusu sınıflandırma esaslarına göre aşağıdaki gibi seviyelendirilerek gösterilmiştir. Cari Dönem Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yan. Fin. Var. Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Kıymetler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Diğer Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Kıymetler (1) Diğer İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar (2) Türev Finansal Borçlar 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye 771.699 69.843 29.205 1.072 1.081.071 297.643 9.637 36.965.085 36.614 7.625.254 744.601 241.624 4.032.090 749.841 Satılmaya hazır finansal varlıklar kalemi altındaki sermayede payı temsil eden menkul kıymetler (63.951 TL) aktif bir piyasada işlem görmemeleri nedeniyle finansal tablolara elde etme maliyeti üzerinden yansıtılmış olup, söz konusu kıymetler bu tabloda gösterilmemiştir. (2) Halka açık olmayan iştirak ve bağlı ortaklıklar TMS 39 çerçevesinde elde etme maliyeti üzerinden izlendiğinden, bu şirketlere tabloda yer verilmemiştir. (1) Önceki Dönem Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yan. Fin. Var. Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Kıymetler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Diğer Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Kıymetler (1) Diğer İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar (2) Türev Finansal Borçlar 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye 1.357.391 55.273 12.298 57.228 1.288.834 152.169 12.832 23.280.621 20.889 132.969 2.758.589 6.457.145 4.088.062 219.824 1.197.345 Satılmaya hazır finansal varlıklar kalemi altındaki sermayede payı temsil eden menkul kıymetler (75.893 TL) aktif bir piyasada işlem görmemeleri nedeniyle finansal tablolara elde etme maliyeti üzerinden yansıtılmış olup, söz konusu kıymetler bu tabloda gösterilmemiştir. (2) Halka açık olmayan iştirak ve bağlı ortaklıklar TMS 39 çerçevesinde elde etme maliyeti üzerinden izlendiğinden, bu şirketlere tabloda yer verilmemiştir. (1) 3. seviyedeki finansal varlıkların hareket tablosuna aşağıda yer verilmiştir. Önceki Dönem 1.227.911 2.995.775 -297.139 171.532 47.211 4.145.290 XIV. Başkaları Nam ve Hesabına Yapılan İşlemler, İnanca Dayalı İşlemlere İlişkin Açıklamalar Grup, müşterilerinin nam ve hesabına alım, satım, saklama, fon yönetimi hizmetleri vermektedir. Grup bünyesinde inanca dayalı işlem bulunmamaktadır. XV. Faaliyet Bölümlemesine İlişkin Açıklamalar Grubun faaliyetleri, kurumsal, ticari, bireysel ve özel bankacılık ile hazine/yatırım bankacılığı başlıkları altında gruplandırılmıştır. Ticari ve kurumsal faaliyetler Ana Ortaklık Banka ile finansal kuruluşlarının her birinin kendi ölçütlerine göre ayrıştırılırken, diğer faaliyetlerin tasnifinde Grup bazında aynı yöntemler izlenmiştir. Kurumsal ve ticari bankacılık faaliyeti kapsamında büyük ölçekli kurumsal şirketlere, KOBİ’lere ve diğer ticari firmalara çeşitli finansal araçlar yoluyla bankacılık hizmetleri sunulmaktadır. Proje finansmanı, işletme ve yatırım kredileri, mevduat ve nakit yönetimi, kredi kartı, çek-senet, dış ticaret işlemleri ve finansmanı, teminat mektubu, akreditif, forfaiting, döviz alımsatımı, fatura tahsilatı, maaş ödemesi, yatırım hesabı, vergi tahsilatı ve diğer bankacılık ürünleri ile söz konusu müşteri grubuna hizmet verilmektedir. Bireysel bankacılık başlığı altında, bireylerin ihtiyaçları, mevduat, tüketici kredileri, kredili mevduat hesabı, kredi kartı, fatura tahsilatı, havale, döviz alım-satımı, kiralık kasa, sigorta, vergi tahsilatı, yatırım hesabı ve diğer bankacılık hizmetleriyle karşılanmaktadır. Özel bankacılık kategorisinde ise yüksek gelir grubu içerisinde yer alan bireylere her türlü finansman ve nakit yönetimi hizmeti verilmektedir. Hazine işlemleri kapsamında, menkul kıymet alım-satımı, para piyasası işlemleri, spot ve vadeli TL ve döviz alım-satımı, forward, swap, futures ve opsiyon gibi türev işlemler, sendikasyon, seküritizasyon vb. araçlarla orta-uzun vadeli kaynak temini gerçekleştirilmektedir. Grubun konsolidasyon kapsamı dışında yer alan iştirak ve bağlı ortaklık yatırımları yatırım bankacılığı kapsamında değerlendirilmiştir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 197 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Cari Dönem 4.145.290 53.576 -506.758 33.337 -2.979.772 745.673 Dönem Başı Bakiye Alışlar İtfa veya Satış Değerleme Farkı Transferler Dönem Sonu Bakiye TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Grubun faaliyet bölümlerine ilişkin bilgilere aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem Kurumsal Ticari Bireysel Özel 3.164.256 5.938.353 3.931.362 23.248 Hazine/ Yatırım Dağıtılamayan Toplam FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri 17.752.690 Kredilerden Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler 254.447 200.486 Para Piyasası İşlml. Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Finansal Kiralama Gelirleri 70.071 116.561 Diğer Faiz Gelirleri 58.445 23.614 13.311.666 200.486 15.067 15.067 3.931.245 3.931.245 186.632 25.535 Faiz Giderleri 107.594 9.282.281 Mevduata Verilen Faizler 698.808 Kullanılan Kredilere Verilen Faizler 298.055 931.037 2.434.589 1.034.964 Para Piyasası İşlemlerine Ver. Faizler İhraç Edilen Menkul Değer. Ver. Faizler 503.638 5.603.036 482.494 780.549 1.762.400 1.762.400 1.071.177 Diğer Faiz Giderleri 1.071.177 65.119 Net Faiz Geliri 65.119 8.470.409 Net Ücret ve Komisyon Gelirleri 1.505.183 Alınan Ücret ve Komisyonlar 240.218 1.167.392 898.592 Verilen Ücret ve Komisyonlar 340.518 233.374 70 11.742 91.388 25.245 2.434.577 24.534 330.898 929.394 Temettü Gelirleri 292.047 Ticari Kar/Zarar (Net) 664.128 Diğer Gelirler 2.426.119 Kredi ve Diğer Alac. Değer Düşüş Karş. Diğer Giderler 1.534.369 224.677 241 254.964 292.047 664.128 410.575 4.850.945 22.415 431.642 495.132 190 3 580.731 1.530.113 2.104.486 1.999.594 1.413.959 11.930 323.470 3.661.965 9.515.404 Vergi Öncesi Kar 4.737.195 Vergi Karşılığı 1.005.159 Net Dönem Karı 3.732.036 Grubun Karı/Zararı 3.351.828 Azınlık Payları Karı/Zararı 380.208 BÖLÜM VARLIKLARI Gerç. Uyg. Değ. Farkı K/Z Yans. Fin. Var. 2.260.170 2.260.170 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlar 6.006.457 6.006.457 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Krediler 61.584.680 64.176.931 36.942.468 250.548 263.559 263.559 45.677.129 45.677.129 26.639 5.346.822 168.328.088 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 1.391.860 İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar 5.611.155 5.611.155 2.746.199 Kiralama İşlemlerinden Alacaklar 1.220.196 1.523.651 2.352 Diğer 1.489.261 233.629 1.387.651 1.391.860 40.381.275 43.491.816 275.776.433 BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ Mevduat 17.823.229 Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar 27.546.652 59.404.916 17.447.516 12.278.913 134.501.226 749.841 749.841 20.668.141 34.176.072 Para Piyasasına Borçlar 22.304.769 22.304.769 İhraç Edilen Menkul Değerler (1) 21.865.876 Alınan Krediler Diğer Yükümlülükler (2) 13.507.931 50.960 166.890 21.865.876 18.164.823 18.382.673 Karşılıklar 12.083.515 12.083.515 Özkaynaklar 31.712.461 31.712.461 275.776.433 (1) (2) Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 3.268.784 TL tutarındaki ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. Müstakriz fonlar dahil bakiyelerdir. 198 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Önceki Dönem Kurumsal Ticari Bireysel Özel 2.694.840 4.659.878 3.279.487 39.690 Hazine/ Yatırım Dağıtılamayan Toplam FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler 14.853.908 Bankalardan Alınan Faizler 205.890 Para Piyasası İşlml. Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Finansal Kiralama Gelirleri 60.556 65.490 Diğer Faiz Gelirleri 32.605 20.542 162.261 14.374 14.374 3.570.864 3.570.864 126.046 863 46.568 Faiz Giderleri 835.417 Kullanılan Kredilere Verilen Faizler 190.082 739.619 1.698.923 1.086.472 Para Piyasası İşlemlerine Ver. Faizler İhraç Edilen Menkul Değer. Ver. Faizler 436.758 528.881 1.165.751 1.165.751 348 595.555 84.290 Net Faiz Geliri 84.638 7.681.894 Net Ücret ve Komisyon Gelirleri 1.468.946 Alınan Ücret ve Komisyonlar 227.869 1.034.589 900.044 Verilen Ücret ve Komisyonlar 359.444 214.183 150 22.837 Temettü Gelirleri 200.214 14.657 125.786 231.701 2.400.210 931.264 238.057 Ticari Kar/Zarar (Net) Diğer Giderler 4.797.189 338.799 595.555 Diğer Faiz Giderleri Kredi ve Diğer Alac. Değer Düşüş Karş. 100.578 7.172.014 Mevduata Verilen Faizler Diğer Gelirler 10.879.785 162.261 238.057 378.591 1.038.827 1.813.698 1.011.796 30 313.579 378.591 447.403 4.625.333 36.879 560.619 298.209 1.552 26.721 730.721 1.654.701 792.648 2.285.810 2.198.387 28.826 282.125 2.720.443 8.308.239 Vergi Öncesi Kar 4.429.881 Vergi Karşılığı 823.022 Net Dönem Karı 3.606.859 Grubun Karı/Zararı 3.235.921 Azınlık Payları Karı/Zararı 370.938 BÖLÜM VARLIKLARI Gerç. Uyg. Değ. Farkı K/Z Yans. Fin. Var. 2.936.025 2.936.025 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlar 5.186.011 5.186.011 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Krediler 52.900.499 53.664.424 34.014.279 140.375 140.375 34.275.403 34.275.403 501.812 4.655.257 145.736.271 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 7.728.447 İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar 4.174.551 4.174.551 2.034.122 Kiralama İşlemlerinden Alacaklar Diğer 1.215.477 817.888 757 957.127 278.196 1.342.182 7.728.447 36.830.430 39.407.935 241.619.140 BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ Mevduat 17.290.610 Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar 24.758.068 48.624.102 22.226.914 8.938.104 121.837.798 1.197.345 16.120.807 27.330.455 Para Piyasasına Borçlar 24.999.875 24.999.875 İhraç Edilen Menkul Değerler (1) 13.060.987 Alınan Krediler Diğer Yükümlülükler (2) 11.209.648 45.032 158.214 13.060.987 16.175.840 16.379.086 Karşılıklar 10.918.968 10.918.968 Özkaynaklar 25.894.626 25.894.626 241.619.140 (1) (2) Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 2.984.143 TL tutarındaki ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir. Müstakriz fonlar dahil bakiyelerdir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 199 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI 1.197.345 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR I. Aktif Kalemlere İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Nakit değerler ve TCMB hesabı: a.1. Nakit değerler ve TCMB’ye ilişkin bilgiler: Cari Dönem Kasa/Efektif TCMB Diğer Toplam TP 1.623.885 3.138.527 4.762.412 YP 906.882 19.418.837 55.416 20.381.135 Önceki Dönem TP YP 1.338.785 850.817 3.926.983 17.225.668 67.488 5.265.768 18.143.973 a.2. TCMB hesabına ilişkin bilgiler: Cari Dönem Vadesiz Serbest Hesap Vadeli Serbest Hesap Vadeli Serbest Olmayan Hesap Diğer (1) Toplam (1) TP 3.138.527 YP 2.627.004 3.138.527 16.791.833 19.418.837 Önceki Dönem TP YP 3.926.983 2.152.509 3.926.983 15.073.159 17.225.668 TCMB nezdinde blokede tutulan zorunlu karşılık tutarıdır. a.3. Zorunlu karşılık uygulamasına ilişkin açıklamalar: TCMB’nin 2013/15 sayılı Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliği gereğince, bankalar anılan tebliğde belirtilen TP ve YP yükümlülükleri için TCMB nezdinde zorunlu karşılık tesis etmektedirler. Zorunlu karşılık oranları yükümlülüklerin vade yapısına göre değişiklik göstermekte olup, TP mevduat ve diğer yükümlükler için % 5-% 11,5 aralığında, YP mevduat için % 9 -% 13 ve YP diğer yükümlülükler için ise % 6-% 13 aralığında uygulanmaktadır. Zorunlu karşılıklar, iki haftada bir Cuma günleri itibarıyla hesaplanarak 14 günlük dilimler halinde tesis edilmektedir. İlgili tebliğ uyarınca TCMB zorunlu karşılıkların TP olarak tutulan kısmına faiz ödemekte, YP olarak tutulan zorunlu karşılıklara ise faiz ödememektedir. b. Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklara ilişkin bilgiler: b.1. Teminata verilen/bloke edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar: 31.12.2014 tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklardan teminata verilen/bloke edilenlerin tutarı 85.724 TL’dir (31.12.2013: 16.325 TL). b.2. Repo işlemlerine konu edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar: 31.12.2014 tarihi itibarıyla repo işlemlerine konu edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıkların tutarı 318.315 TL’dir (31.12.2013: 923.203 TL). b.3. Alım satım amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin pozitif farklar tablosu: Cari Dönem Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam TP 26.197 202.935 8 2.352 7 231.499 YP 31.501 737.716 67.078 13.277 849.572 Önceki Dönem TP YP 4.256 117.032 31.296 995.389 11 147 4.749 135.950 4 40.316 1.248.518 c. Bankalara ilişkin bilgiler: c.1. Bankalara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Bankalar Yurt içi Yurt dışı Yurt dışı Merkez ve Şubeler Toplam Önceki Dönem TP TP YP YP 3.123.784 286.035 1.293.062 1.303.576 376.598 101.905 3.449.601 1.257.907 3.409.819 2.596.638 478.503 4.707.508 c.2. Yurt dışı bankalar hesabına ilişkin bilgiler: AB Ülkeleri ABD, Kanada OECD Ülkeleri (1) Kıyı Bankacılığı Bölgeleri Diğer Toplam (1) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri. 200 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Serbest Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 852.441 620.713 146.051 158.681 220.364 152.177 251.442 1.470.298 333.173 1.264.744 Serbest Olmayan Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 116 106 119.197 119.313 94.962 95.068 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor ç. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: ç.1. Teminata verilen/bloke edilen satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: 31.12.2014 tarihi itibarıyla satılmaya hazır finansal varlıklardan teminata verilen/bloke edilenlerin tutarı 10.083.896 TL’dir (31.12.2013: 5.576.279 TL). ç.2. Repo işlemlerine konu edilen satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: 31.12.2014 tarihi itibarıyla repo işlemlerine konu edilen satılmaya hazır finansal varlıkların tutarı 20.785.043 TL’dir (31.12.2013: 18.383.911 TL). ç.3. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem 45.237.578 37.708.258 7.529.320 110.846 38.687 72.159 115.565 444.270 45.677.129 Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen (1) Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Değer Azalma Karşılığı (-) Diğer Toplam (1) Önceki Dönem 34.622.480 24.819.843 9.802.637 111.856 23.119 88.737 678.757 219.824 34.275.403 Borsaya kote olmayan ve borsaya kote oldukları halde ilgili dönem sonlarında borsada işlem görmeyen borçlanma senetlerini ifade etmektedir. d. Kredilere ilişkin açıklamalar: d.1. Grubun ortaklarına ve mensuplarına verilen her çeşit kredi veya avansın bakiyesine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Nakdi Gayrinakdi Grup Ortaklarına Verilen Doğrudan Krediler Tüzel Kişi Ortaklara Verilen Krediler Gerçek Kişi Ortaklara Verilen Krediler Grup Ortaklarına Verilen Dolaylı Krediler Grup Mensuplarına Verilen Krediler ve Diğer Alacaklar Toplam 225.850 225.850 Önceki Dönem Nakdi Gayrinakdi 261 261 218.120 218.120 204 204 d.2. Birinci ve ikinci grup krediler, diğer alacaklar ile sözleşme koşullarında değişiklik yapılan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Nakdi Krediler İhtisas Dışı Krediler İşletme Kredileri İhracat Kredileri İthalat Kredileri Mali Kesime Verilen Krediler Tüketici Kredileri Kredi Kartları Diğer İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Toplam Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Diğer Sözleşme Koşullarında Alacaklar (Toplam) Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Yapılanlar Diğer 164.745.201 2.725.429 1.821.940 81.425.368 1.105.425 8.123.264 10.956 4.011.488 32.687.224 9.667.375 28.830.482 164.745.201 1.434.548 1.779.568 174.500 2.725.429 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Diğer Sözleşme Koşullarında Alacaklar (Toplam) Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Yapılanlar Diğer 2.888.091 711.175 112.423 1.081.263 240.399(1) 45.654 58.156 2.697 42.372 904.684 438.143 405.845 84.911 250.261 132.907 30.920 35.849 1.821.940 2.888.091 711.175 112.423 32.808 TL’lik kısmı denizcilik sektörüne kullandırılıp, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 6. maddesi çerçevesinde sözleşme koşullarında değişiklik yapılan kredilerden oluşmaktadır. (1) Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 2.658.922 65.899 608 697.728(1) 13.384(1) 63 Toplam 32.808 TL’lik kısmı denizcilik sektörüne kullandırılıp, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 6. maddesi çerçevesinde ödeme planı uzatılan kredilerden oluşmaktadır. (1) Ödeme Planı Değişikliği ile Uzatılan Süre 0-6 Ay 6 Ay-12 Ay 1-2 Yıl 2-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 658.082 292.853 674.061 811.575 288.858 37.136 69.029 200.730 259.214(1) 145.066(1) Toplam 32.808 TL’lik kısım denizcilik sektörüne kullandırılıp, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 6. maddesi çerçevesinde ödeme planı uzatılan kredilerden oluşmaktadır. (1) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 201 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Yapılan Değişiklik Sayısı 1 veya 2 Defa Uzatılanlar 3, 4 veya 5 Defa Uzatılanlar 5 Üzeri Uzatılanlar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor d.3. Vade yapısına göre nakdi kredilerin dağılımı: Kısa Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Orta ve Uzun Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Yeniden Yapılandırılan ya da Yeni Diğer Alacaklar Bir İtfa Planına Bağlananlar 42.329.204 135.750 42.329.204 135.750 122.415.997 122.415.997 4.411.619 4.411.619 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Yeniden Yapılandırılan ya da Yeni Diğer Alacaklar Bir İtfa Planına Bağlananlar 577.895 81.553 577.895 81.553 2.310.196 2.310.196 742.045 742.045(1) 32.808 TL’lik kısmı denizcilik sektörüne kullandırılıp, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 6. maddesi çerçevesinde sözleşme koşullarında değişiklik yapılan kredilerden oluşmaktadır. (1) d.4. Tüketici kredileri, bireysel kredi kartları, personel kredileri ve personel kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Tüketici Kredileri-TP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Tüketici Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Tüketici Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Bireysel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Bireysel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Personel Kredileri-TP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Personel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP (Gerçek Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP (Gerçek Kişi) Toplam 202 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Kısa Vadeli 615.130 12.721 10.464 130.929 461.016 Orta ve Uzun Vadeli 31.936.014 13.477.473 933.496 1.702.012 15.823.033 19.461 19.461 Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 194.136 70.549 5.813 11.869 105.905 14.693 14.693 Toplam 32.745.280 13.560.743 949.773 1.844.810 16.389.954 34.154 34.154 16.695 245.584 2.398 101 243.085 905 263.184 2.398 129 260.657 27 16.668 8.779.390 3.845.826 4.933.564 174.003 174.003 11.490 1 904 20.984 8.974.377 4.019.829 4.954.548 80.277 2.398 1.650 3.343 72.886 207 207 550 59 11 39 441 152 152 92.317 2.457 1.779 3.854 84.227 359 359 811 4.038 202 9 4.858 202 811 3.836 9 4.656 428 124.233 53.874 70.359 118 472 10.900 123.805 53.874 69.931 437.417 6.856 9.991.594 20.984 428 6.822 661 32.460.245 238.679 444.239 7.517 42.690.518 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor d.5. Taksitli ticari krediler ve kurumsal kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Taksitli Ticari Krediler-TP İşyeri Kredileri Taşıt Kredileri İhtiyaç Kredileri Diğer Taksitli Ticari Krediler-Dövize Endeksli İşyeri Kredileri Taşıt Kredileri İhtiyaç Kredileri Diğer Taksitli Ticari Krediler-YP İşyeri Kredileri Taşıt Kredileri İhtiyaç Kredileri Diğer Kurumsal Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Kurumsal Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP (Tüzel Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP (Tüzel Kişi) Toplam Kısa Vadeli 1.597.125 5.080 84.636 1.504.928 2.481 69.718 642 1.239 67.837 26 26 970.598 212.075 758.523 937.398 15.969 3.590.834 Orta ve Uzun Vadeli 23.001.972 1.021.911 2.973.159 18.565.175 441.727 1.631.332 90.667 429.442 1.099.373 11.850 714.263 Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 198.478 6.239 17.273 168.807 6.159 214.524 17.439 47.893 146.664 2.528 4.826 Toplam 24.797.575 1.033.230 3.075.068 20.238.910 450.367 1.915.574 108.748 478.574 1.313.874 14.378 719.115 104.759 609.504 31.922 31.922 805 4.021 4.388 105.590 613.525 1.006.908 243.997 762.911 4.388 11.126 1.523 25.381.012 433.342 948.524 17.492 29.405.188 d.6. Kredilerin kullanıcılara göre dağılımı: Kamu Özel Toplam Cari Dönem 1.884.217 166.443.871 168.328.088 Önceki Dönem 2.157.493 143.578.778 145.736.271 Cari Dönem 165.180.142 3.147.946 168.328.088 Önceki Dönem 142.660.172 3.076.099 145.736.271 Cari Dönem 1.278 Önceki Dönem 15.428 1.278 15.428 Cari Dönem 78.619 269.293 1.656.793 2.004.705 Önceki Dönem 59.310 250.662 1.620.009 1.929.981 d.7. Yurt içi ve yurt dışı kredilerin dağılımı: Yurt İçi Krediler Yurt Dışı Krediler Toplam d.8. Bağlı ortaklık ve iştiraklere verilen krediler: Bağlı Ortaklık ve İştiraklere Verilen Doğrudan Krediler Bağlı Ortaklık ve İştiraklere Verilen Dolaylı Krediler Toplam d.9. Kredilere ilişkin olarak ayrılan özel karşılıklar: d.10. Donuk alacaklara ilişkin bilgiler (Net): d.10.1 Donuk alacaklardan, Grup tarafından yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar Cari Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar Önceki Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar IV. Grup V. Grup Tahsili Şüpheli Krediler ve Zarar Niteliğindeki Krediler Diğer Alacaklar ve Diğer Alacaklar 26.499 34.403 60.245 26.499 34.403 60.245 2.988 20.278 60.054 2.988 20.278 60.054 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 203 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Özel Karşılıklar Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Toplam TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor d.10.2. Toplam donuk alacak hareketlerine ilişkin bilgiler: Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem İçinde İntikal (+) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Diğer Donuk Alacak Hesaplarından Giriş (+) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Diğer Donuk Alacak Hesaplarına Çıkış (-) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem İçinde Tahsilat (-)(1) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Aktiften Silinen (-)(1) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Kur Değişimi Etkisi Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem Sonu Bakiyesi Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Özel Karşılık (-) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Bilançodaki Net Bakiyesi (1) III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 292.263 140.079 84.359 67.825 1.661.795 766.347 480.219 415.229 IV. Grup V. Grup Tahsili Şüpheli Krediler ve Zarar Niteliğindeki Kredi ve Diğer Alacaklar Diğer Alacaklar 498.340 1.685.730 260.570 1.135.426 135.409 284.079 102.361 215.535 50.690 33.753 122.937 16.051 103.837 3.800 6.162 13.902 3.345 9.593 1.215.341 953.834 597.642 534.448 328.748 225.356 288.951 194.030 1.215.341 597.642 328.748 288.951 953.834 534.448 225.356 194.030 353.039 112.495 124.775 115.769 258.221 97.968 86.611 73.642 25 14 5 6 716 90 198 428 -1.134 -937 -197 -1.187 -784 -403 384.519 195.338 110.853 78.328 533.476 240.973 155.389 137.114 78.619 38.863 23.925 15.831 269.293 122.073 78.448 68.772 305.900 264.183 591.671 371.477 131.298 85.202 3.694 372.396 172.382 52.249 146.015 1.750 -16.928 -12.991 -3.937 1.781.506 1.216.861 328.113 181.693 54.839 1.656.793 1.128.026 292.235 181.693 54.839 124.713 Takipteki krediler portföyünün 6.045 TL’si evvelce aktiften silinen alacaklardan oluşan 272.517 TL’lik bölümü 44.017 TL karşılığında Girişim Varlık Yönetimi A.Ş.’ye satılmıştır. d.10.3. Grubun yabancı para olarak kullandırdığı kredilerden kaynaklanan donuk alacaklarına ilişkin bilgiler: III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar Cari Dönem Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi (1) Önceki Dönem Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi (1) (1) 13.564 3.076 10.488 34.125 18.254 15.871 419.332 419.332 39.673 8.293 31.380 53.259 27.010 26.249 383.809 383.809 Yabancı para olarak kullandırılmakla birlikte, Türk Parası takip hesaplarında izlenen kredilere ilişkin bakiyeleri de içermektedir. 204 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU IV. Grup V. Grup Tahsili Şüpheli Krediler ve Zarar Niteliğindeki Krediler Diğer Alacaklar ve Diğer Alacaklar TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor d.10.4. Donuk alacakların kullanıcı gruplarına göre brüt ve net tutarlarının gösterimi: III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar IV. Grup V. Grup Tahsili Şüpheli Krediler ve Zarar Niteliğindeki Krediler Diğer Alacaklar ve Diğer Alacaklar Cari Dönem (Net) 305.900 264.183 124.713 Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) 384.519 533.476 1.726.580 78.619 269.293 1.601.867 305.900 264.183 124.713 Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) 87 Özel Karşılık Tutarı (-) 87 Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) 54.839 Özel Karşılık Tutarı (-) 54.839 Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) Önceki Dönem (Net) 232.953 247.678 65.721 Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) 292.263 498.340 1.634.949 59.310 250.662 1.569.228 232.953 247.678 65.721 Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) 91 Özel Karşılık Tutarı (-) 91 Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) 50.690 Özel Karşılık Tutarı (-) 50.690 Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) d.11. Zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacaklar için tasfiye politikasının ana hatları: Sorunlu alacakların tasfiyesinin temini amacıyla mevzuat çerçevesinde mümkün olan tüm alternatifler azami tahsilatı sağlayacak şekilde değerlendirilmektedir. Öncelikle borçlular nezdinde bulunulan idari girişimlerle bir anlaşma ortamı sağlanmaya çalışılmakta, görüşmeler yoluyla tahsilat, tasfiye veya yapılandırma imkanı bulunmayan alacaklarla ilgili olarak ise yasal takip yolu ile tahsilat sağlanması yöntemine başvurulmaktadır. d.12. Aktiften silme politikasına ilişkin açıklamalar: Yasal takip kapsamında borçluların tüm malvarlıklarının paraya çevrilmesine karşılık bakiye bir alacağın kalması veya borçluların paraya çevrilebilir malvarlığının bulunmaması nedeniyle yasal takipten sonuç alınamaması durumunda, borçlular hakkında kanaat verici vesika temin edilerek alacağın bire indirilmesi yoluna gidilmektedir. Kanaat verici vesika temin edilemeyen, tahsil imkanı tamamen kaybolmuş alacaklar ise imha işlemiyle aktiften çıkarılmaktadır. e. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: e.1. Teminata verilen/bloke edilen vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: 31.12.2014 tarihi itibarıyla vadeye kadar elde tutulacak yatırımlardan teminata verilen/bloke edilenlerin tutarı 447.605 TL’dir (31.12.2013: 1.205.865 TL). e.2. Repo işlemlerine konu edilen vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: 31.12.2014 tarihi itibarıyla repo işlemlerine konu edilen vadeye kadar elde tutulacak yatırımların tutarı 348.913 TL’dir (31.12.2013: 5.492.696 TL). e.3. Vadeye kadar elde tutulacak devlet borçlanma senetlerine ilişkin bilgiler: Önceki Dönem 1.307.192 7.704.816 1.307.192 7.704.816 Cari Dönem Önceki Dönem 1.391.860 7.728.447 1.169.369 7.704.816 222.491 23.631 1.391.860 7.728.447 Hazine Bonosu Diğer Kamu Borçlanma Senetleri Toplam e.4. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin bilgiler: Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Görenler Borsada İşlem Görmeyenler (1) Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam (1) Borsaya kote olmayan ve borsaya kote oldukları halde ilgili dönem sonlarında borsada işlem görmeyen borçlanma senetlerini ifade etmektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 205 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Cari Dönem Devlet Tahvili TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor e.5. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların yıl içindeki hareketleri: Dönem Başındaki Değer Parasal Varlıklarda Meydana Gelen Kur Farkları Yıl İçindeki Alımlar Satış ve İtfa Yoluyla Elden Çıkarılanlar Cari Dönem Önceki Dönem 7.728.447 11.048.779 692 2.601 86.112 24.953 -6.509.055 -3.673.498 Değer Azalış Karşılığı (-) Değerleme Etkisi 85.664 325.612 1.391.860 7.728.447 Adres (Şehir/Ülke) Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı (%) Diğer Ortakların Pay Oranı (%) İstanbul/Türkiye 20,58 79,42 Dönem Sonu Toplamı f. İştiraklere ilişkin bilgiler (Net): f.1. Konsolide edilmeyen iştiraklere ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. f.2. Konsolide edilen iştiraklere ilişkin bilgiler: Unvanı Arap Türk Bankası A.Ş. Yukarıdaki sıraya göre konsolide edilen iştiraklere ilişkin finansal tablo bilgileri: (1) Aktif Toplamı Özkaynak Sabit Varlık Toplamı Faiz Gelirleri (1) Menkul Değer Gelirleri Cari Dönem Kar/Zararı Önceki Dönem Kar/ Zararı 3.905.823 541.519 28.286 155.595 62 72.127 48.534 Gerçeğe Uygun Değer Menkul değer faiz gelirlerini de içermektedir. f.3. Konsolide edilen iştiraklere ilişkin hareket tablosu: Dönem Başı Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 85.295 85.295 Dönem İçi Hareketler Alışlar (1) 39.280 Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kar Satışlar Yeniden Değerleme Artışı Değer Azalma Karşılıkları Dönem Sonu Değeri 124.575 85.295 Cari Dönem Önceki Dönem 124.575 85.295 124.575 85.295 Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) (1) Arap Türk Bankası A.Ş.’nin gerçekleştirmiş olduğu kar kaynaklı sermaye artırımına ilişkin edinimden kaynaklanmaktadır. f.4. Konsolide edilen iştiraklere ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Bankalar Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali İştirakler Toplam f.5. Borsaya kote konsolide edilen iştirakler: Bulunmamaktadır. f.6. Cari dönem içinde elden çıkarılan konsolidasyon kapsamındaki iştirakler: Bulunmamaktadır. f.7. Cari dönem içinde satın alınan konsolidasyon kapsamındaki iştirakler: Bulunmamaktadır. f.8. İştiraklere ilişkin diğer hususlar: Konsolidasyona dahil ortaklıklardan İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nin bilişim teknolojileri veri merkezi işletmeciliği kolunda faaliyet gösteren Radore Veri Hizmetleri A.Ş.’nin sermayesine 17.500 TL bedelle %28,50 oranında iştirak etmesine ilişkin işlemler 01.12.2014 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. 206 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor g. Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (Net): g.1. Önemli büyüklükteki bağlı ortaklıkların özkaynaklarına ilişkin bilgiler: ÇEKİRDEK SERMAYE Bankanın Tasfiyesi Halinde Alacak Hakkı Açısından Diğer Tüm Alacaklardan Sonra Gelen Ödenmiş Sermaye Hisse Senedi İhraç Primi Yedek Akçeler Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) Uyarınca Özkaynaklara Yansıtılan Kazançlar Net Dönem Karı ile Geçmiş Yıl Karı İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardan Bedelsiz Olarak Edinilen ve Dönem Karı İçerisinde Muhasebeleştirilmeyen Hisseler Net Dönem Zararı ile Geçmiş Yıllar Zararı Toplamının Yedek Akçelerle Karşılanamayan Kısmı ile TMS Uyarınca Özkaynaklara Yansıtılan Kayıplar(-) Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri (-) Şerefiye veya Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve Bunlara İlişkin Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri (-) İlave Ana Sermaye Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler (-) ANA SERMAYE Katkı Sermaye SERMAYE Sermayeden Yapılacak İndirimler (-) ÖZKAYNAK Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 2.286.650 1.500.374 Sigorta / Reasürans Şirketleri 2.356.341 1.540.000 306.491 128.770 369.274 199.929 458.180 187.243 İş Gayrimenkul Yatırım İş Finansal Ortaklığı A.Ş. Kiralama A.Ş. 1.211.462 649.038 920.546 461.503 424 24.857 105.935 2.243 265.664 78.632 İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 529.256 332.000 1.302 43.250 6.049 174.738 1.938 16.824 745 690 2.286.650 148.244 2.434.894 460 2.434.434 13.520 15.491 29 1.008 205 15.837 12.246 61.965 2.294.376 116 1.211.346 818 648.220 48.983 480.273 2.294.376 1.211.346 648.220 480.273 2.294.376 1.211.346 648.220 480.273 g.2. Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. g.3. Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: 123456789101112131415161718(1) Unvanı Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. CJSC İşbank Efes Varlık Yönetim A.Ş. Is Investments Gulf Ltd. İş Faktoring A.Ş. İş Finansal Kiralama A.Ş. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. İş Portföy Yönetimi A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. İş Yatırım Ortaklığı A.Ş. İşbank AG Maxis Investments Ltd. Milli Reasürans T.A.Ş. TSKB Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. Adres (Şehir/Ülke) İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye Moskova/Rusya İstanbul/Türkiye Dubai/BAE İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye Frankfurt/Almanya Londra/İngiltere İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı (%) (1) 43,92 71,55 100,00 63,96 67,62 40,73 40,10 50,42 33,48 65,84 67,62 24,15 100,00 67,62 76,64 25,93 43,01 41,74 Diğer Ortakların Pay Oranı (%) 56,08 28,45 0,00 36,04 32,38 59,27 59,90 49,58 66,52 34,16 32,38 75,85 0,00 32,38 23,36 74,07 56,99 58,26 Ana Ortaklık Banka’nın pay oranı olarak, Grubun dolaylı payları dikkate alınmıştır. Yukarıdaki sıraya göre konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin finansal tablo bilgileri: (1) Özkaynak 751.695 616.309 37.818 33.762 1.456 76.177 666.819 1.211.491 264.412 82.766 957.977 259.645 370.179 16.162 753.002 210.513 2.424.251 74.986 Menkul değer faiz gelirlerini de içermektedir. Sabit Varlık Toplamı 94.562 38.586 37.372 6.015 150 883 19.450 1.536.062 432 1.767 96.052 89 46.012 415 42.943 348.694 252.717 3.873 Faiz Gelirleri (1) 135.130 191.410 43.597 35.598 Menkul Değer Gelirleri 64.650 57.829 127.743 82.238 275.162 6.615 18.289 7.082 234.750 26.278 97.454 6.883 76.291 1.017 819.918 26.212 1.357 2.483 3.687 5.206 1.081 111.411 8.490 7.988 38.232 17.046 4.563 Cari Dönem Kar/ Zararı 74.592 95.161 -11.985 17.813 -367 7.938 80.174 86.772 14.598 10.094 92.570 28.994 5.234 -301 11.055 1.543 374.111 -645 Önceki Dönem Kar/ Zararı 66.403 84.706 -16.040 1.644 -41 11.944 42.189 116.157 73.768 10.472 125.312 4.377 2.476 2.917 22.639 -26.167 295.154 2.924 Gerçeğe Uygun Değeri İhtiyaç Duyulan Özkaynak Tutarı İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 207 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI 123456789101112131415161718- Aktif Toplamı 3.505.252 10.157.734 503.295 189.418 1.609 1.454.609 4.580.422 1.859.867 269.124 85.244 5.355.140 260.242 2.856.252 54.500 2.003.646 366.792 16.225.701 719.241 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor g.4. Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin hareket tablosu (1): Dönem Başı Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 3.694.708 3.420.134 179.845 205.075 247.602 69.499 4.122.155 3.694.708 Dönem İçi Hareketler Alışlar (2) Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kar Satışlar Yeniden Değerleme Artışı/Azalışı (3) Değer Azalma Karşılıkları Dönem Sonu Değeri Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) (1) (2) (3) Banka’nın doğrudan paya sahip olduğu konsolidasyon kapsamındaki ortaklıklarına ilişkin bilgileri içermektedir. Kar kaynaklı sermaye artırımlarına ilişkin edinimlerden kaynaklanmaktadır. Borsaya kote ortaklıkların borsa değerlerinde meydana gelen artış ve azalışları göstermektedir. g.5. Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar (1): Cari Dönem Önceki Dönem Bankalar 1.643.985 1.369.683 Sigorta Şirketleri 1.694.716 1.592.835 121.857 112.051 Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali Bağlı Ortaklıklar Toplam (1) 661.597 620.139 4.122.155 3.694.708 Cari Dönem Önceki Dönem 3.222.112 2.829.152 Banka’nın doğrudan paya sahip olduğu konsolidasyon kapsamındaki ortaklıklarına ilişkin bilgileri içermektedir. g.6. Borsaya kote konsolide edilen bağlı ortaklıklar (1): Yurt içi Borsalara Kote Edilenler Yurt dışı Borsalara Kote Edilenler (1) Banka’nın doğrudan paya sahip olduğu konsolidasyon kapsamındaki ortaklıklarına ilişkin bilgileri içermektedir. g.7. Cari dönem içinde elden çıkarılan konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıklar: Bulunmamaktadır. g.8. Cari dönem içinde satın alınan konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıklar: Bulunmamaktadır. g.9. Bağlı ortaklıklara ilişkin diğer hususlar: Ana Ortaklık Banka’nın Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji ve Demir Çelik San. Tic. A.Ş.’nin 50.004 TL’lik sermayesinde sahip olduğu % 99,89 oranında ve 49.948 TL nominal değerdeki payın tamamı ile 135 adet kurucu pay, toplam 9.951 TL peşin bedelle satılmış olup, satış işlemi sonucunda 33 TL kar oluşmuştur. Konsolidasyona dahil edilen şirketlerden İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş’nin Yönetim Kurulu, bağlı ortaklıkları arasındaki ve aynı zamanda Banka’nın konsolidasyonu kapsamındaki Is Investment Gulf Ltd.’nin tasfiyesi için 07.04.2014 tarihinde karar almıştır. Önceki dönem konsolide finansal tablolarına dahil edilen bağlı ortaklıklardan Camiş Menkul Değerler A.Ş., konsolidasyon kapsamındaki İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından birleşme yoluyla devralınmış olması sebebiyle cari dönemde konsolidasyon kapsamında yer almamaktadır. Devre ilişkin birleşme sözleşmesi 30.06.2014 tarihinde tescil edilerek 04.07.2014 tarihli Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmıştır. TSKB A.Ş.’nin bağlı ortaklığı TSKB Gayrimenkul Danışmanlık A.Ş.’nin tasfiyesine ilişkin beyan 08.10.2014 tarihinde tescil edilerek 14.10.2014 tarih, 8672 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilmiştir. ğ. Birlikte kontrol edilen ortaklıklara (iş ortaklıklarına) ilişkin bilgiler (Net): Bulunmamaktadır. h. Kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler (Net): h.1. Finansal kiralamaya yapılan yatırımların kalan vadelerine göre gösterimi: Cari Dönem Önceki Dönem Brüt Net Brüt Net 1 Yıldan Az 1.068.829 871.318 860.283 729.537 1- 4 Yıl Arası 1.748.018 1.508.504 1.202.497 1.052.078 402.154 364.025 264.641 251.750 3.219.001 2.743.847 2.327.421 2.033.365 4 Yıldan Fazla Toplam 208 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor h.2. Finansal kiralamaya yapılan net yatırımlara ilişkin bilgiler: Cari Dönem 3.219.001 475.154 2.743.847 Brüt Finansal Kiralama Yatırımı Finansal Kiralamadan Kazanılmamış Finansal Gelirler (-) Net Finansal Kiralama Yatırımı (1) Önceki Dönem (1) 2.327.421 294.056 2.033.365 Grubun tahsili gecikmiş finansal kiralama alacakları portföyünün 11.884 TL’lik bölümü önceki dönem içerisinde 96 TL karşılığında Türkasset Varlık Yönetim A.Ş.’ye temlik edilmiştir. h.3. Faaliyet kiralaması alacaklarının kalan vadelerine göre gösterimi: Grubun faaliyet kiralaması alacaklarının kalan vadesi 1 yıldan az olup 31.12.2014 itibarıyla toplam tutarı 2.352 TL’dir (31.12.2013: 757 TL). ı. Riskten korunma amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin açıklamalar: Grubun riskten korunma amaçlı türev finansal varlığı bulunmamaktadır. i. Maddi duran varlıklara ilişkin bilgiler (Net)(1): Cari Dönem Maliyet Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler İktisap Edilenler Elden Çıkarılanlar Değer Azalış Karşılığı (2) Transfer Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Birikmiş Amortisman Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Amortisman Bedeli Elden Çıkarılanlar Değer Azalış Karşılığı Transfer Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Önceki Dönem Sonu Net Defter Değeri Dönem Sonu Net Defter Değeri Gayrimenkuller İnşa Halindeki Binalar Araçlar Diğer MDV Toplam 3.676.658 124.225 21.897 1.858.855 5.681.635 293.083 -275.654 128.710 -83.830 -17.045 3.721.922 125.568 -163 2.394 -2.160 -20.207 -99 229.324 -429 21.702 243.433 -53.829 -9 1.063 -3.289 2.046.224 664.478 -331.806 128.701 -102.974 -20.862 6.019.172 -2.221.722 -15.222 -1.210.363 -3.447.307 -49.433 25.314 -2.180 1.937 -193.454 24.913 -245.067 52.164 4.010 2.467 -2.239.364 1.454.936 1.482.558 172 -15.293 6.675 6.409 -544 1.782 -1.377.666 648.492 668.558 3.466 4.421 -3.632.323 2.234.328 2.386.849 124.225 229.324 Grubun finansal kiralama yoluyla edinilmiş maddi duran varlıklarının defter değeri 621 TL olup, dönem içinde giriş yoktur. Dönem içinde alacaklardan dolayı edinilen maddi duran varlıkların defter değeri 225.362 TL’dir. Elden çıkarılan ve/veya ekspertizleri yenilenen gayrimenkullere ilişkin çözülen değer azalış karşılıklarıdır. (1) (2) Birikmiş Amortisman Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Amortisman Bedeli Elden Çıkarılanlar Değer Azalış Karşılığı Transfer Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Önceki Dönem Sonu Net Defter Değeri Dönem Sonu Net Defter Değeri Gayrimenkuller İnşa Halindeki Binalar Araçlar Diğer MDV Toplam 3.723.624 68.553 19.737 1.636.878 5.448.792 160.996 -221.734 45.609 -46.287 14.450 3.676.658 63.435 -1.004 4.183 -2.210 242.823 -28.256 -6.766 7 124.225 187 21.897 7.410 1.858.855 471.437 -253.204 45.609 -53.053 22.054 5.681.635 -2.243.068 -14.940 -1.051.000 -3.309.008 -51.420 77.282 -2.316 2.136 -171.235 16.587 -224.971 96.005 -1.062 -3.454 -2.221.722 1.479.637 1.454.936 -102 -15.222 4.797 6.675 -4.715 -1.210.363 586.797 648.492 -1.062 -8.271 -3.447.307 2.139.784 2.234.328 68.553 124.225 Grubun finansal kiralama yoluyla edinilmiş maddi duran varlıklarının defter değeri 807 TL olup, dönem içinde giriş yoktur. Dönem içinde alacaklardan dolayı edinilen maddi duran varlıkların defter değeri 170.472 TL’dir. Elden çıkarılan ve/veya ekspertizleri yenilenen gayrimenkullere ilişkin çözülen değer azalış karşılıklarıdır. (1) (2) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 209 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Önceki Dönem Maliyet Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler İktisap Edilenler (1) Elden Çıkarılanlar Değer Azalış Karşılığı (2) Transfer Kur Farkı Dönem Sonu Değeri TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor j. Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin bilgiler: Maddi olmayan duran varlıklar içerisinde gösterilen konsolidasyon şerefiyesi hakkındaki açıklamalara Üçüncü Bölüm’de “XII. Şerefiye ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar” başlığı altında yer verilmiştir. Diğer maddi olmayan duran varlıklara ilişkin hareketleri içeren tablo aşağıda gösterilmiştir. Maliyet Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler İktisap Edilenler Elden Çıkarılanlar (-) Değer Azalış Karşılığı Transfer Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Birikmiş Amortisman Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Amortisman Bedeli (-) Elden Çıkarılanlar Değer Azalış Karşılığı Transfer Kur Farkı Dönem Sonu Değeri Önceki Dönem Sonu Net Defter Değeri Dönem Sonu Net Defter Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 674.143 464.786 233.353 -1.713 226.634 -21.788 1.428 907.211 4.511 674.143 -417.100 -311.133 -144.680 279 -114.985 13.445 -187 -561.688 257.043 345.523 -4.427 -417.100 153.615 257.043 k. Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin açıklamalar: Yatırım amaçlı gayrimenkuller Grubun kira kazancı elde etmek amacıyla elde tuttuğu gayrimenkullerdir. Bu konudaki açıklamalara Üçüncü Bölüm XIV no.lu dipnotta yer verilmiştir. Maliyet Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler İktisap Edilenler Elden Çıkarılanlar (-) Değer Azalış Karşılığı Transfer Dönem Sonu Değeri Birikmiş Amortisman Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Amortisman Bedeli (-) Elden Çıkarılanlar Değer Azalış Karşılığı Transfer Dönem Sonu Değeri Önceki Dönem Sonu Net Defter Değeri Dönem Sonu Net Defter Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 1.573.379 1.367.428 147.608 -110.935 16.801 15.436 1.642.289 331.220 -143.995 18.677 49 1.573.379 -231.197 -258.724 -19.975 -21.788 51.652 -3.466 -254.638 1.342.182 1.387.651 -2.337 -231.197 1.108.704 1.342.182 l. Ertelenmiş vergi varlığına ilişkin açıklamalar: Ana Ortaklık Banka ve konsolidasyona dahil edilen Grup şirketlerinin 31.12.2014 tarihi itibarıyla 637.937 TL ertelenmiş vergi varlığı bulunmaktadır. Söz konusu ertelenmiş vergi varlığı, kayıtlarda defter değeri ile takip edilen varlık ve yükümlülüklerle, bunların vergi mevzuatı gereği hesaplanan vergiye esas değerlerinin oluşturduğu geçici farklar üzerinden hesaplanmıştır. Geçici farkları oluşturan kalemlerin özkaynak unsurları arasında izlenmesi durumunda söz konusu geçici farklar üzerinden hesaplanan ertelenmiş vergi varlığı/ yükümlülüğü ilgili özkaynak kalemleri ile ilişkilendirilmiştir. Maddi Duran Varlıklar Matrah Farkları Karşılıklar (1) Finansal Kiralama Gelir Tahakkukları Finansal Varlıkların Değerlemesi Diğer (2) Ertelenmiş Vergi Aktifi Cari Dönem 12.922 -608.527 4.216 20.840 -67.388 -637.937 Önceki Dönem 28.059 -600.636 4.644 -43.279 -55.331 -666.543 Çalışan hakları yükümlülükleri, emekli sandığı fiili ve teknik açığı, sigorta teknik karşılıkları, kredi kartı puan karşılıkları ve diğer karşılıklardan oluşmaktadır. Yatırım indirimi uygulaması 01.01.2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmış olup şirketlerin 31.12.2005 tarihi itibarıyla yararlanamadığı yatırım indirimi tutarlarının 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait kazançlarından indirilmesine imkan tanınmış ve 2008 yılı kurum kazancından indirilemeyen yatırım indirimi tutarının sonraki dönemlere devrinin mümkün olmadığı belirtilmiştir. Buna karşılık, Anayasa Mahkemesi, 15.10.2009 tarihli toplantısında, kazanılmış hakları ortadan kaldıran bu yasal düzenlemeyi, Anayasaya aykırı bularak iptal etmiş ve böylece yatırım indirimiyle ilgili süre sınırlaması da ortadan kalkmıştır. Söz konusu karar 08.01.2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu kapsamda konsolidasyona dahil şirketlerden İş Finansal Kiralama A.Ş.’nin kullanılmamış 283.354 TL (31.12.2013: 230.055 TL) tutarında yatırım indirimi istisnası bulunmakta olup yukarıdaki tablodaki “Diğer” rakamının 18.735 TL’si (31.12.2013: 11.378 TL) söz konusu yatırım indirimi üzerinden hesaplanmış ertelenmiş vergi aktifinden oluşmaktadır. (1) (2) 210 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Ertelenmiş vergi varlığının hareketi aşağıdaki gibidir: Cari Dönem 663.944 287.857 -313.226 -2.520 636.055 Dönem Başı Değeri Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) (Net) Özkaynaklar Altında Muhasebeleştirilen Ertelenmiş Vergi Kur Farkı Ertelenmiş Vergi Aktifi (1) Önceki Dönem 696.703 -350.115 316.605 751 663.944 Konsolide finansal tablolarda cari dönemde 637.937 TL ertelenmiş vergi aktifi, 1.882 TL ertelenmiş vergi pasifi, önceki dönemde 666.543 TL ertelenmiş vergi aktifi, 2.599 TL ertelenmişi vergi pasifi bulunmakta olup hareket tablosu net bakiye üzerinden verilmiştir. Ertelenmiş vergi pasifine ilişkin açıklamalara Beşinci Bölüm II.ğ.2 no’lu dipnotta yer verilmiştir. (1) m. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlıklar hakkında açıklamalar: Dönem Başı Net Defter Değeri Girişler Transferler (Net) Elden Çıkarılanlar (-)(Net) Değer Azalış Karşılığı (-) Amortisman Kur Farkı Dönem Sonu Net Defter Değeri Cari Dönem 68.649 6.340 87.538 -93.536 Önceki Dönem 73.295 4.110 56.403 -64.018 -1.908 -1.090 65.993 -1.141 68.649 Grubun durdurulan faaliyeti bulunmamaktadır. Grubun satış amaçlı elde tutulan duran varlık olarak sınıflandırdığı varlıklar gayrimenkullerden oluşmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın satışa konu edilen söz konusu gayrimenkulleri, Banka’nın internet sitesinde ilan edilmektedir. Ayrıca, gazete ilanı ve benzeri araçların kullanılması suretiyle de satışa çıkarılan gayrimenkullerle ilgili duyurular yapılmaktadır. n. Grubun diğer aktiflerine ilişkin bilgiler: Diğer aktifler kalemi, bilanço toplamının %10’unu aşmamaktadır. II. Pasif Kalemlere İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Mevduata ilişkin bilgiler: a.1. Mevduatın vade yapısına ilişkin bilgiler (Cari Dönem): Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Yurt içinde Yer. K. Yurt dışında Yer. K. Resmi Kur. Mevduatı Tic. Kur. Mevduatı Diğ. Kur. Mevduatı Kıymetli Maden DH Bankalar Mevduatı TCMB Yurt içi Bankalar Yurt dışı Bankalar Katılım Bankaları Diğer Toplam Vadesiz 8.543.512 11.177.918 9.509.882 1.668.036 628.758 6.385.381 228.062 2.484.485 653.743 367 7.637 581.292 64.447 7 Gün İhbarlı 30.101.859 1 Aya Kadar 2.564.643 6.611.636 5.905.555 706.081 20.936 2.151.627 117.147 3.562.153 1-3 Ay 36.743.275 28.207.886 24.687.708 3.520.178 53.087 4.937.298 3.640.888 293 1.726.811 3.035.351 526.802 3-6 Ay 1.471.201 2.493.454 1.803.473 689.981 3.614 105.355 738.522 184.607 6 Ay-1 Yıl 341.003 2.329.034 513.111 1.815.923 181 44.616 29.693 258.242 79.532 1 Yıl ve Üstü Birikimli Mevduat 378.626 5.086.414 2.223.984 2.862.430 23 17.226 1.372 16.526 482.446 484.018 1.242.793 184.607 12.219 67.313 6.350 476.096 15.028.142 75.309.538 4.996.753 3.082.301 5.982.633 1 Aya Kadar 2.753.147 5.326.545 4.611.555 714.990 45.869 1.540.398 502.468 1-3 Ay 33.728.760 25.470.905 22.679.610 2.791.295 110.818 6.267.119 2.353.464 3-6 Ay 792.099 2.940.947 2.467.924 473.023 2.317 197.118 134.430 1.820.366 1.386.004 175.447 6 Ay-1 Yıl 248.841 2.186.657 1.175.192 1.011.465 423.821 15.192 132.666 202.545 53.749 1.230.111 590.255 425.923 960.081 175.447 8.251 45.498 14.341 453.193 11.988.793 69.317.070 4.242.358 3.263.471 6.864.180 Toplam 50.042.260 55.906.342 44.643.713 11.262.629 706.599 13.641.503 4.755.684 2.759.546 6.689.292 367 3.545.575 3.078.903 64.447 134.501.226 a.2. Mevduatın vade yapısına ilişkin bilgiler (Önceki Dönem): Vadesiz 7.385.973 8.534.866 7.199.276 1.335.590 562.517 6.152.047 220.843 3.016.479 289.201 48.260 8.804 212.227 19.910 26.161.926 7 Gün İhbarlı 1 Yıl ve Üstü Birikimli Mevduat 465.557 5.883.975 2.552.573 3.331.402 321 16.352 13.642 16.799 467.534 Toplam 45.374.377 50.343.895 40.686.130 9.657.765 1.145.663 14.188.226 3.357.513 3.235.823 4.192.301 48.260 1.687.430 2.436.701 19.910 121.837.798 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 211 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Yurt içinde Yer. K. Yurt dışında Yer. K. Resmi Kur. Mevduatı Tic. Kur. Mevduatı Diğ. Kur. Mevduatı Kıymetli Maden DH Bankalar Mevduatı TCMB Yurt içi Bankalar Yurt dışı Bankalar Katılım Bankaları Diğer Toplam TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor a.3. Mevduat sigortası kapsamında bulunan ve mevduat sigortası limitini aşan tasarruf mevduatına ilişkin bilgiler: Tasarruf Mevduatı Tasarruf Mevduatı Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz DTH Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz Diğ. H. Yurt Dışı Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigortasına Tabi Hesaplar Kıyı Bnk. Blg. Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigortasına Tabi Hesaplar Mevduat Sigortası Kapsamında Bulunan Cari Dönem Önceki Dönem 26.123.513 24.302.069 11.198.985 9.360.101 1.831.203 2.216.518 2.754.222 2.844.170 Mevduat Sigortası Limitini Aşan Cari Dönem Önceki Dönem 23.503.729 20.666.849 23.572.861 21.533.835 865.810 933.581 215.809 136.894 18.144 41.743 Cari Dönem 431.891 Önceki Dönem 457.747 12.077 9.274 a.4. Mevduat sigortası kapsamında bulunmayan tasarruf mevduatı: Yurt Dışı Şubelerde Bulunan Mevduat ve Diğer Hesaplar Hakim Ortaklar ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar Yönetim veya Müdürler Kurulu Başkan ve Üyeleri, Genel Müdür ve Yardımcıları ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar 26.09.2004 Tarihli ve 5237 Sayılı TCK’nın 282 nci Maddesindeki Suçtan Kaynaklanan Mal Varlığı Değerleri Kapsamına Giren Mevduat ile Diğer Hesaplar Türkiye’de Münhasıran Kıyı Bankacılığı Faaliyeti Göstermek Üzere Kurulan Mevduat Bankalarında Bulunan Mevduat b. Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin negatif farklar tablosu: Cari Dönem Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam TP 11.438 244.943 280 1.363 2.905 260.929 YP 47.090 364.095 2 77.081 644 488.912 Önceki Dönem TP 163.057 526.834 7 5.690 413 696.001 YP 25.449 328.443 26 147.383 43 501.344 c. Bankalar ve diğer mali kuruluşlar: c.1. Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP T.C. Merkez Bankası Kredileri Yurt İçi Banka ve Kuruluşlardan Yurt Dışı Banka, Kuruluş ve Fonlardan Toplam 2.362.826 2.731.384 5.094.210 YP 42.893 808.174 28.114.730 28.965.797 Önceki Dönem TP YP 1.363.090 1.748.243 3.111.333 707.257 23.405.106 24.112.363 c.2. Alınan kredilerin vade yapısı: Cari Dönem Kısa Vadeli Orta ve Uzun Vadeli Toplam TP 4.084.397 1.009.813 5.094.210 YP 9.849.605 19.116.192 28.965.797 Önceki Dönem TP 2.796.848 314.485 3.111.333 YP 8.615.258 15.497.105 24.112.363 c.3. Alınan kredilere ilişkin bilgiler: Alınan krediler içerisinde önemli yer tutan sendikasyon kredilerine ve seküritizasyon işlemleri yoluyla sağlanan kaynaklara ilişkin bilgilere aşağıda yer verilmiştir. Sendikasyon kredileri: Kullanım Tarihi Mayıs 2014 Temmuz 2014 Eylül 2014 Alınan Kredi 400.000.000 USD + 672.000.000 EURO 10.000.000 USD +91.000.000 EURO 326.000.000 USD + 756.000.000 EURO Vade 1 yıl (1 yıl uzatma opsiyonlu) 1 yıl 1 yıl (1 yıl uzatma opsiyonlu) Seküritizasyon işlemleri: Ana Ortaklık Banka, yurt dışında kurulu özel amaçlı kuruluş (SPV) olan; TIB Diversified Payment Rights Finance Company aracılığıyla USD, EURO ve GBP cinsinden havale akımlarına ilişkin tüm hak ve alacaklarını seküritizasyon işlemlerine konu etmek suretiyle kaynak temin etmektedir. 212 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Seküritizasyon yoluyla sağlanan kaynaklara ilişkin bilgiler aşağıda yer almaktadır. Tarih Mart 2007 Ekim 2011 Ekim 2011 Haziran 2012 Haziran 2012 Aralık 2013 Aralık 2013 Aralık 2014 Özel Amaçlı Kuruluş (SPV) TIB Diversified Payment Rights Finance Company TIB Diversified Payment Rights Finance Company TIB Diversified Payment Rights Finance Company TIB Diversified Payment Rights Finance Company TIB Diversified Payment Rights Finance Company TIB Diversified Payment Rights Finance Company TIB Diversified Payment Rights Finance Company TIB Diversified Payment Rights Finance Company Tutar 550.000.000 USD 75.000.000 USD 160.000.000 EURO 225.000.000 USD 125.000.000 EURO 50.000.000 USD 185.000.000 EURO 250.000.000 USD Nihai Vade 7-8 yıl 5 yıl 5-7 yıl 5 yıl 12 yıl 5 yıl 5-12 yıl 5-14 yıl 31.12.2014 İtibarıyla Kalan Borç Tutarı 1.556.800 USD 50.000.000 USD 114.666.667 EURO 206.250.000 USD 121.875.000 EURO 50.000.000 USD 185.000.000 EURO 250.000.000 USD Diğer: Banka, yurt dışı havale akımlarına dayalı seküritizasyon programıyla bağlantılı olarak gerçekleştirilen 10 yıl vadeli finansman işlemi kapsamında 500 Milyon USD kredi sağlamıştır. ç. İhraç Edilen Menkul Kıymetler (Net): Cari Dönem Bono Önceki Dönem TP YP TP YP 4.561.693 2.339.748 3.896.072 158.658 Tahvil 1.584.575 10.111.076 1.238.258 4.783.856 Toplam 6.146.268 12.450.824 5.134.330 4.942.514 Grubun yükümlülüklerine ilişkin yoğunlaşma: Grubun yükümlülüklerinin %49’u mevduattan, %7’si repo işlemlerinden sağlanan fonlardan, %12’si alınan kredilerden ve %8’i ihraç edilen menkul kıymetler ile ikincil sermaye benzeri kredilerden oluşmaktadır. Mevduat, farklı özellikleri haiz geniş bir müşteri tabanına yayılmış bulunmaktadır. Alınan krediler ise sendikasyon, seküritizasyon, post-finansman ve para piyasaları yoluyla muhtelif finansal kuruluşlardan temin edilen fonlardan oluşmaktadır. d. Diğer yabancı kaynaklar: Diğer yabancı kaynaklar bilanço toplamının %10’unu aşmamaktadır. e. Kiralama işlemlerinden borçlara ilişkin bilgiler (Net): Grubun kiralama işlemlerine ilişkin borcu bulunmamaktadır. f. Riskten korunma amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: Grubun riskten korunma amaçlı türev finansal borcu bulunmamaktadır. g. Karşılıklara ilişkin bilgiler: g.1. Genel karşılıklara ilişkin bilgiler: Genel Karşılıklar (1) I. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar - Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar II. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar - Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar Gayrinakdi Krediler İçin Ayrılanlar Diğer Cari Dönem Önceki Dönem 2.479.770 2.100.602 2.111.676 1.770.516 115.516 119.337 130.332 96.073 19.541 15.203 153.972 145.323 83.790 88.690 g.2. Çalışan hakları karşılığı: Banka, ilgili mevzuat ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca, emekli olan, vefat eden, askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılan, ilgili mevzuatta belirtilen şekilde iş ilişkisine son verilen personeli ile evlenmelerini müteakip bir yıl içinde kendi arzusu ile işten ayrılan bayan çalışanlarına kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Kıdem tazminatı, ilgili mevzuat uyarınca her hizmet yılı için bir aylık maaş tutarıdır. Bilanço tarihi itibarıyla bir aylık maaş tutarı, kıdem tazminatına esas tavan olan 3.438,22 TL’yi (31.12.2014 itibarıyla tam TL tutarıdır) aşmayacak şekilde dikkate alınmaktadır. Kıdem tazminatı karşılığı, çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel tutarların bugünkü değeri hesaplanarak ayrılmaktadır. 31.12.2014 tarihi itibarıyla Grubun kıdem tazminatından kaynaklanan yükümlülüğüne ilişkin karşılık tutarı 482.111 TL’dir (31.12.2013: 376.229 TL). Kıdem tazminatı yükümlülüğünün hesaplanmasında kullanılan başlıca aktüeryal varsayımlar aşağıdaki gibidir: • • • • Hesaplamada yıllara göre değişen iskonto ve enflasyon oranları kullanılmış olup, reel ücret artış oranı ise % 2 olarak dikkate alınmıştır. Hesaplamada 31.12.2014 tarihi itibarıyla geçerli olan 3.438,22 TL (tam TL tutardır) düzeyindeki tavan esas alınmıştır. Emeklilik yaşı, bireylerin en erken emekli olabileceği yaş olarak dikkate alınmıştır. Kadın ve erkeklere ilişkin ölüm olasılıkları için CSO 1980 mortalite tablosu kullanılmıştır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 213 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 8. maddesi göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır. (1) TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Kıdem tazminatı yükümlülüğüne ilişkin hareketleri içeren tabloya aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem Önceki Dönem 376.229 377.765 Yükümlülüklerin Dönem Başındaki Peşin Değeri Cari Hizmet Maliyeti 32.554 33.129 Faiz Maliyeti 38.395 27.422 Ödenen Tazminatlar -21.175 -23.406 Ödeme/Faydaların Kısılması/İşten Çıkarma Dolayısıyla Oluşan Kayıp/(Kazanç) Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Yükümlülüklerin Dönem Sonundaki Peşin Değeri 2.785 2.613 53.323 -41.294 482.111 376.229 Kıdem tazminatı yükümlülüğü yanında, Banka ve konsolidasyona dahil Grup şirketleri kullanılmamış izinler için de karşılık ayırmaktadır. 31.12.2014 itibarıyla kullanılmamış izin karşılığı tutarı 41.865 TL’dir (31.12.2013: 37.267 TL). g.3. Dövize endeksli krediler anapara kur azalış karşılıkları: Dövize endeksli krediler açılış tarihinde baz alınan kurlar üzerinden izlendiğinden açılış tarihine göre kurların azalış göstermesi halinde zarar, artış göstermesi halinde ise kar oluşmaktadır 31.12.2014 tarihi itibarıyla dövize endeksli krediler anapara kur azalış karşılığı 15.943 TL olup, söz konusu tutar finansal tablolarda dövize endeksli kredilerin bakiyesi ile netleştirilmiştir. g.4. Tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi krediler özel karşılıkları: Tasfiye Olunacak Alacaklar hesabında izlenen firmaların tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi kredileri için 66.882 TL karşılık ayrılmıştır (31.12.2013: 91.086 TL). g.5. Diğer karşılıklara ilişkin bilgiler: g.5.1. Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar: Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar: Ekonomide ve piyasalarda meydana gelebilecek muhtemel gelişmeler dikkate alınarak ihtiyatlılık prensibi dahilinde, tamamı önceki dönemde gider yazılan toplam 1.000.000 TL tutarında serbest karşılık bulunmaktadır. g.5.2. Emeklilik haklarından doğan yükümlülükler: SSK’ya istinaden kurulan sandıklar için yükümlülükler: 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesine göre kurulmuş olan Banka çalışanlarının üyesi bulunduğu Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Emekli Sandığı Vakfı için, Üçüncü Bölüm XX.2 no.lu dipnotta açıklandığı üzere, 31.12.2014 tarihi itibarıyla gerçekleştirilen aktüer değerlemesi sonucunda fiili ve teknik açık tutarı 1.898.407 TL olarak belirlenmiş (31.12.2013: 1.775.839 TL) olup, aynı tarih itibarıyla finansal tablolarda bu tutarda karşılık ayrılmış durumdadır. Ana Ortaklık Banka’nın yanı sıra, Milli Reasürans T.A.Ş. tarafından da 31.12.2014 tarihi itibarıyla yaptırılmış olan aktüer değerlemesi sonucunda fiili ve teknik açık tutarı 28.331 TL olarak belirlenmiştir (31.12.2013: 36.316 TL). Bu kapsamda cari dönemde 7.985 TL karşılık çözülerek gelir hesaplarına yansıtılmıştır. İlgili kanundaki esaslara uygun olarak Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Emekli Sandığı Vakfı için gerçekleştirilmiş olan yukarıda belirtilen aktüer denetlemesi, 31.12.2014 tarihi itibarıyla yükümlülüğün peşin değerini, diğer bir ifadeyle Banka tarafından SGK’ya yapılacak tahmini ödeme tutarını ölçmektedir. Aktüeryal hesaplamada kullanılan varsayımlara aşağıda yer verilmiştir. • % 9,8 teknik faiz oranı kullanılmıştır. • Toplam prim oranı %34,5 olarak dikkate alınmıştır. • CSO 1980 kadın/erkek mortalite tabloları kullanılmıştır. Aşağıdaki tabloda, 31.12.2014 tarihi itibarıyla SSK hadleri çerçevesinde sağlık giderleri de dikkate alınarak prim ve maaş ödemelerinin peşin değerleri gösterilmiştir. Cari Dönem Önceki Dönem Sağlık Dışı Yükümlülükler Toplamının Peşin Değeri -5.397.570 -4.900.737 Uzun Vadeli Sigorta Kolları Primlerinin Peşin Değeri 2.433.204 2.173.772 -2.964.366 -2.726.965 Net Sağlık Dışı Yükümlülüklerin Peşin Değeri Sağlık Yükümlülüğünün Peşin Değeri Sağlık Primlerinin Peşin Değeri Net Sağlık Yükümlülüğünün Peşin Değeri Vakıf Varlığı Fiili ve Teknik Açık Tutarı -726.581 -660.534 1.382.502 1.235.098 655.921 574.564 410.038 376.562 -1.898.407 -1.775.839 Vakfın varlıkları aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır: Cari Dönem Önceki Dönem Nakit Değerler 243.003 253.716 Menkul Kıymetler 116.934 96.722 Diğer Toplam Halen ödenmekte olan sağlık yardımları ise, devirle birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde belirlenecektir. 214 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 50.101 26.124 410.038 376.562 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor g.5.3. Kredi kartları ve bankacılık hizmetlerine ilişkin promosyon uygulamaları karşılığı: Ana Ortaklık Banka’nın, kredi kartı hamillerinin yaptığı harcamalar ya da verilen bankacılık hizmetlerine yönelik promosyon uygulamaları çerçevesinde muhasebeleştirdiği 67.203 TL tutarında (31.12.2013: 62.797 TL) karşılığı bulunmaktadır. g.5.4. 31.12.2012 tarihli özel durum açıklaması ile de duyurulduğu üzere, Türk Ticaret Kanunu ve Medeni Kanun hükümleri uyarınca kurulmuş olan “Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı”na, Vakıf Senedi ve ilgili mevzuat çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getirmek üzere Banka tarafından yapılan ödemelerle (katılım payı) ilgili olarak Vergi Denetim Kurulu müfettişleri tarafından bir inceleme yapılmıştır. Bu inceleme sonucunda, söz konusu yükümlülük tutarlarının, ödemenin yapıldığı dönemde çalışan vakıf üyeleri açısından ücret mahiyetinde bir menfaat olduğu, dolayısıyla söz konusu ödemeler üzerinden cezalı gelir vergisi stopajı/cezalı istihkaktan kesilen damga vergisi alınması gerektiği iddiasıyla 2007 ve 2008 dönemleri için inceleme raporu düzenlenmiştir. Bu rapora istinaden, söz konusu dönemlere ilişkin cezalı gelir vergisi/damga vergisi tarhiyatları yapılarak Banka’ya tebliğ edilen vergi cezası ihbarnameleri toplamı 74.353 TL’dir. Konuya ilişkin yapılan değerlendirmede Banka uygulamasının mevzuata uygun olduğu ve cezalı tarhiyatın yasal dayanağının olmadığı sonucuna ulaşıldığından, söz konusu tarhiyatlara karşı vergi mahkemelerinde davalar açılmıştır. Açılan bu davaların büyük bir bölümü karara bağlanmış olup, davaların bir kısmı için Banka lehine, bir kısmı için Banka aleyhine kararlar verilmiştir. Diğer taraftan; 19.12.2013 tarihli özel durum açıklaması ile duyurulduğu üzere, aynı konuda düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden bu defa, 2009, 2010 ve 2011 dönemleri için cezalı gelir vergisi/damga vergisi tarhiyatları yapılarak, vergi ceza ihbarnamelerinin tebliğ edilmesine başlanmıştır. Bu rapora istinaden, Banka’ya tebliğ edilen vergi ve ceza toplamı ise raporlama tarihi itibarıyla 152.383 TL’dir. Bahsi geçen vergi ceza ihbarnamelerine ilişkin olarak vergi idareleri nezdinde yargı yolu açık olmak üzere tarhiyat sonrası uzlaşma süreci başlatılmış olup, ilgili süreçte toplam 142.438 TL tutarındaki tarhiyat için vergi mahkemeleri nezdinde dava açılmıştır. Açılan davaların bir kısmında ilk derece vergi mahkemeleri tarafından karar verilmiş olup, bu kararların bir kısmı Bankamız lehine, bir kısmı da Bankamız aleyhinedir. Banka’nın yanı sıra Türk Ticaret Kanunu ve Medeni Kanun hükümleri uyarınca kurulmuş olan Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandık Vakıflarına sahip Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş. ve Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi nezdinde de yukarıda bahsedilen katılım payı yükümlülüklerine ilişkin olarak Vergi Denetim Kurulu müfettişlerince 2007-2011 yıllarını kapsayan incelemeler yapılmıştır. Düzenlenen inceleme raporları neticesinde söz konusu şirketlere toplam 33 Milyon (tam rakam) TL vergi cezası ihbarnamesi tebliğ edilmiştir. Şirketlerce konuya ilişkin yapılan değerlendirmelerde uygulamanın mevzuata uygun olduğu, Vergi İdaresi’nin cezalı tarhiyatının yasal dayanağının olmadığı sonucuna ulaşılmış ve söz konusu tarhiyatlara karşı muhtelif vergi mahkemelerinde davalar açılmıştır. Açılan davaların bir kısmı için lehte, bir kısmı için aleyhte kararlar açıklanmıştır. Bu süreçte Grup şirketleri Ana Ortaklık Banka ile birlikte hareket etmekte olup, 2009, 2010 ve 2011 dönemlerine ilişkin olarak da vergi idareleri nezdinde yargı yolu açık olmak üzere tarhiyat sonrası uzlaşma sürecini başlatmıştır. Grup, konuya ilişkin olarak yapılan değerlendirmeler çerçevesinde, 2014 yılında 127.271 TL (31.12.2013: 213.702 TL) tutarında karşılık giderini sonuç hesaplarıyla ilişkilendirmiştir. g.5.5. Yukarıda belirtilenler dışında kalan diğer karşılıklar ise, Banka ve konsolidasyona dahil şirketlerin gider karşılıkları, devam eden dava karşılıkları ve muhtelif nedenlerle ayrılan diğer karşılıklardan oluşmaktadır. ğ. Vergi borcuna ilişkin açıklamalar: ğ.1. Cari vergi borcuna ilişkin açıklamalar: ğ.1.1. Vergi karşılığına ilişkin bilgiler: Vergi uygulamalarına ve hesaplamalarına ilişkin açıklamalara Üçüncü Bölüm XXI no.lu dipnotta yer verilmiş olup 31.12.2014 tarihi itibarıyla, Ana Ortaklık Banka ve konsolidasyona dahil şirketlerin kurumlar vergisi yükümlülüğü ile ödenen geçici vergilerin netleştirilmesi sonucunda kalan kurumlar vergisi borcu 436.879 TL’dir. ğ.1.2. Ödenecek vergilere ilişkin bilgiler: Ödenecek Kurumlar Vergisi Menkul Sermaye İradı Vergisi Gayrimenkul Sermaye İradı Vergisi BSMV Kambiyo Muameleleri Vergisi Ödenecek Katma Değer Vergisi Diğer Toplam Cari Dönem 436.879 125.373 3.284 119.006 48 7.126 47.709 739.425 Önceki Dönem 139.131 115.140 2.798 94.114 55 5.319 39.572 396.129 Cari Dönem 1.451 1.724 Önceki Dönem 1.229 1.555 1.626 9 1.173 2.330 493 8.806 1.282 11 973 1.769 323 7.142 ğ.1.3. Primlere ilişkin bilgiler: ğ.2. Ertelenmiş vergi borcuna ilişkin açıklamalar: Ana Ortaklık Banka ve konsolidasyona dahil edilen Grup şirketlerinin 31.12.2014 itibarıyla 1.882 TL ertelenmiş vergi pasifi bulunmaktadır. Söz konusu ertelenmiş vergi borcu, kayıtlarda defter değeri ile takip edilen varlık ve yükümlülüklerle, bunların vergi mevzuatı gereği hesaplanan vergiye esas değerlerinin oluşturduğu geçici farklar üzerinden hesaplanmıştır. Maddi Duran Varlıklar Matrah Farkları Karşılıklar (1) Ertelenmiş Vergi Pasifi (1) Cari Dönem 1.882 1.882 Önceki Dönem 1.833 766 2.599 Çalışan hakları yükümlülükleri ve diğer karşılıklardan oluşmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 215 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Sosyal Sigorta Primleri-Personel Sosyal Sigorta Primleri-İşveren Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri-Personel Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri-İşveren Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları-Personel Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları-İşveren İşsizlik Sigortası-Personel İşsizlik Sigortası–İşveren Diğer Toplam TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor h. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borçları hakkında bilgiler: Grubun satış amaçlı elde tutulan veya durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borcu bulunmamaktadır. ı. Sermaye benzeri kredilere ilişkin açıklamalar: Banka yurt dışında yerleşik gerçek ve tüzel kişilere yönelik olarak 24.10.2012 tarihinde 1.000.000.000 USD, 10.12.2013 tarihinde ise 400.000.000 USD nominal değerli, 10 yıl vadeli ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvil ihraç etmiştir. Söz konusu tahvillerin faiz oranı sırasıyla % 6,00 ve % 7,85 seviyesinde gerçekleşmiştir. Söz konusu tahvillerin dönem sonu itibarıyla değeri toplam 3.268.784 TL’dir (31.12.2013: 2.984.143 TL). Banka’nın yanı sıra konsolidasyona dahil bağlı ortaklıklarından TSKB tarafından 05.11.2004 tarihinde International Finance Corporation’dan doğrudan borçlanma yolu ile 50 Milyon USD sermaye benzeri kredi temin edilmiştir. Faiz oranı Libor + 3,00 ve ilk 5 yılı geri ödemesiz olan kredinin vadesi 15.10.2016 tarihinde dolmaktadır. Kredinin cari dönem faiz oranı % 3,32 olarak gerçekleşmiş olup bilanço değeri 116.065 TL’dir (31.12.2013: 106.759 TL). i. Konsolide özkaynaklara ilişkin bilgiler: i.1. Ödenmiş sermaye: Hisse Senedi Karşılığı Cari Dönem Önceki Dönem 4.499.970 4.499.970 İmtiyazlı Hisse Senedi Karşılığı Toplam 30 30 4.500.000 4.500.000 i.2. Kayıtlı sermaye sisteminin uygulanıp uygulanmadığı ve kayıtlı sermaye tavanı: Sermaye Sistemi Ödenmiş Sermaye Tavan 4.500.000 10.000.000 Kayıtlı Sermaye Sistemi i.3. Cari dönem içinde yapılan sermaye artırımı: Bulunmamaktadır. i.4.Cari dönem içinde sermaye yedeklerinden sermayeye ilave edilen kısım: Bulunmamaktadır. i.5. Son mali yılın ve onu takip eden ara dönemin sonuna kadar olan sermaye taahhütleri, bu taahhütlerin genel amacı ve bu taahhütler için gerekli tahmini kaynaklar: Sermaye taahhüdü bulunmamaktadır. i.6. Şirketin iktisap ettiği paylara ilişkin bilgiler: Ana Ortaklık Banka ve Gruba dahil şirketler kendi paylarını iktisap etmemiştir. i.7. Gelirler, karlılık ve likiditeye ilişkin geçmiş dönem göstergeleri ile bu göstergelerdeki belirsizlikler dikkate alınarak yapılacak öngörülerin Grubun özkaynakları üzerindeki tahmini etkileri: Ana Ortaklık Banka ve Gruba dahil şirket bilançoları, faiz, kur ve kredi risklerinden minimum düzeyde etkilenecek bir ihtiyatlılıkla yönetilmektedir. i.8. Sermayeyi temsil eden hisse senetlerine tanınan imtiyazlar: Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri saklı olmak üzere; Her biri 1 Kr nominal değerde olan A Grubu paylar; • olağanüstü yedek akçelerden veya yasalara göre yapılacak değerlendirmelerden oluşacak kaynaklardan verilecek bedelsiz pay alımında 20 kat pay alımı ( Ana Sözleşme Md.18 ) • rüçhan hakkı kullanımında 20 kat hak kullanımı ( Ana Sözleşme Md.19 ) imtiyazlarına sahip durumdadır. Her biri 1 Kr nominal değerde B Grubu paylar ise, daha düşük nominal değere sahip olmalarına rağmen, yukarıda sıralanan hususlarda her biri 4 Kr nominal değerde C Grubu paylar ile aynı haklara sahiptir. Ayrıca, Ana Sözleşme’nin 58. maddesi çerçevesinde, her biri 1 Kr nominal değerde A ve B Grubu payların kar dağıtımında da imtiyazları bulunmaktadır. i.9. Menkul değerler değer artış fonuna ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardan (İş Ortaklıklarından) Değerleme Farkı Önceki Dönem YP TP 2.493.159 1.323.340 2.493.159 1.323.340 YP Kur Farkı Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Değerleme Farkı Ertelenmiş Vergi Etkisi 614.123 331.840 -611.153 -31.790 773.208 326.983 -760.743 -32.045 -159.085 4.857 149.590 255 3.107.282 331.840 712.187 -31.790 Kur Farkı Toplam 216 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor j. Azınlık paylarına ilişkin açıklamalar: Cari Dönem Önceki Dönem 2.178.829 2.006.558 Ödenmiş Sermaye Hisse Senedi İhraç Primleri 5.405 5.406 283.476 184.493 İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Bedelsiz Hisse Senetleri 1.179 1.179 Diğer Sermaye Yedekleri -126 161 222.904 200.402 Menkul Değerler Değer Artış Fonu Yasal Yedekler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler 47.837 47.289 316.281 273.045 Diğer Kar Yedekleri -1.704 -1.025 Geçmiş Yıllar Kar ve Zararları 27.237 -7.881 Dönem Net Kar ve Zararı (1) Dönem Sonu Bakiye (1) 424.829 423.823 3.506.147 3.133.450 Efektif ve direkt pay sahipliği oranları arasındaki fark cari dönemde 44.621 TL olarak gerçekleşmiştir (31.12.2013: 52.885 TL). III. Nazım Hesaplara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Nazım hesaplarda yer alan yükümlülüklere ilişkin açıklamalar: a.1. Gayri kabili rücu nitelikteki kredi taahhütlerinin türü ve miktarı: Kredi kartlarına ilişkin harcama limiti taahhüdü 20.489.527 TL, çek yaprakları için ödeme taahhüdü 5.875.007 TL’dir. Vadeli aktif değer alım taahhüdü 523.262 TL, satım taahhüdü ise 521.924 TL’dir. a.2. Aşağıdakiler dahil nazım hesap kalemlerinden kaynaklanan muhtemel zararların ve taahhütlerin yapısı ve tutarı: Bilanço dışı kalemlerden kaynaklanan muhtemel zarar bulunmamaktadır. Taahhütlere ilişkin bilgiler “Nazım Hesaplar Tablosu”nda gösterilmiştir. a.3. Garantiler, banka aval ve kabulleri ve mali garanti yerine geçen teminatlar ve diğer akreditifler dahil gayrinakdi krediler: Cari Dönem Önceki Dönem Kabul Kredileri 1.229.731 1.494.946 Akreditif Kredileri 7.763.406 6.903.157 Diğer Garantiler 1.020.610 756.699 10.013.747 9.154.802 Cari Dönem Önceki Dönem Toplam a.4. Kesin teminatlar, geçici teminatlar, kefaletler ve benzeri işlemler: Geçici Teminat Mektupları 930.188 868.963 Kesin Teminat Mektupları 24.059.778 21.361.449 5.038.010 Avans Teminat Mektupları 4.670.054 Gümrüklere Hitaben Verilen Teminat Mektupları 3.182.599 1.952.773 Diğer Teminat Mektupları 1.806.947 1.394.055 34.649.566 30.615.250 Cari Dönem Önceki Dönem 2.042.714 1.549.938 Toplam a.5. Gayrinakdi kredilerin toplam tutarı: Bir Yıl veya Daha Az Süreli Asıl Vadeli Bir Yıldan Daha Uzun Süreli Asıl Vadeli 552.349 349.718 1.490.365 1.200.220 Diğer Gayrinakdi Krediler 42.620.599 38.220.114 Toplam 44.663.313 39.770.052 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 217 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Nakit Kredi Teminine Yönelik Olarak Açılan Gayrinakdi Krediler TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor a.6. Gayrinakdi kredilerin sektörel risk yoğunlaşması: Cari Dönem Önceki Dönem TP (%) YP (%) TP (%) YP (%) 130.154 0,71 26.364 0,10 131.602 0,82 28.035 0,12 Çiftçilik ve Hayvancılık 78.256 0,43 22.651 0,09 79.840 0,50 20.255 0,08 Ormancılık 46.644 0,25 3.713 0,01 47.490 0,29 7.780 0,04 5.254 0,03 4.272 0,03 5.719.521 31,21 14.190.185 53,88 5.735.510 35,60 12.920.326 54,61 146.051 0,80 256.436 0,97 121.053 0,75 95.375 0,40 3.335.389 18,20 9.295.189 35,29 3.240.953 20,12 8.947.469 37,82 16,39 Tarım Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi 2.238.081 12,21 4.638.560 17,62 2.373.504 14,73 3.877.482 İnşaat Elektrik, Gaz, Su 2.506.050 13,67 3.828.748 14,54 2.412.054 14,97 3.395.141 14,35 Hizmetler 9.734.723 53,12 6.680.614 25,37 7.683.723 47,70 4.936.712 20,86 9,36 6.382.712 34,83 2.465.698 9,36 4.647.051 28,85 2.215.050 Otel ve Lokanta Hizmetleri Toptan ve Perakende Ticaret 185.096 1,01 55.787 0,21 148.474 0,92 37.515 0,16 Ulaştırma ve Haberleşme 655.041 3,57 1.190.656 4,52 478.171 2,97 1.487.786 6,29 2,73 1.111.833 6,07 2.168.192 8,23 854.324 5,30 645.942 Gayrimenkul ve Kir. Hizm. Mali Kuruluşlar 913.999 4,99 471.035 1,79 1.005.833 6,24 252.373 1,07 Serbest Meslek Hizmetleri 382.461 2,09 177.382 0,67 463.070 2,88 190.259 0,80 Eğitim Hizmetleri 27.823 0,15 3.768 0,01 23.197 0,14 5.379 0,02 Sağlık ve Sosyal Hizmetler 75.758 0,41 148.096 0,58 63.603 0,40 102.408 0,43 Diğer Toplam 237.033 1,29 1.609.921 6,11 147.174 0,91 2.379.775 10,06 18.327.481 100,00 26.335.832 100,00 16.110.063 100,00 23.659.989 100,00 a.7. I ve II’nci grupta sınıflandırılan gayrinakdi kredilere ilişkin bilgiler: I. Grup II. Grup TP YP TP YP Gayrinakdi Krediler 18.171.276 26.222.130 156.205 113.702 Teminat Mektupları 17.924.746 16.484.569 156.205 84.046 9.813 1.217.697 2.221 7.735.971 27.435 Aval ve Kabul Kredileri Akreditifler Cirolar Menkul Kıymet İhracında Satın Alma Garantilerimizden Faktoring Garantilerimizden 88.602 11.941 Diğer Garanti ve Kefaletler 148.115 771.952 b. Türev finansal araçlara ilişkin bilgiler: Grubun türev işlemlerini ağırlıklı olarak yabancı para ve faiz swapları, vadeli döviz alım-satım işlemleri, para ve faiz opsiyonları oluşturmaktadır. Bazı türev işlemler ekonomik olarak riskten korunma sağlamakla birlikte, finansal riskten korunma muhasebesine (hedge) uygun kalem olarak tanımlanması için gereken koşulların tamamı yerine getirilmediği için TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” kapsamında alım satım amaçlı olarak muhasebeleştirilmektedir. c. Koşullu borçlar ve varlıklara ilişkin açıklamalar: Grubun kendi iç işleri nedeniyle çeşitli müesseselere hitaben vermiş olduğu teminat mektupları, garanti ve taahhütlerin, Grup lehine üçüncü kişilere hitaben diğer kuruluşlar tarafından verilen garantilerin ve konut projeleri kapsamında kullandırılan konut kredileri nedeniyle doğan taahhütlerin izlendiği “Diğer Cayılamaz Taahhütler” hesabının bakiyesi 6.252.985 TL’dir. Müşterilere verilen çeklerden dolayı ilgili mevzuat gereği oluşan 5.875.007 TL tutarındaki ödeme yükümlülüğü de taahhüt hesaplarında kayıt altına alınmıştır. Lehdarlarına ödenmek üzere ibraz edilen çeklerin karşılıksız kalması durumunda karşılıksız kalan kısım için, ilgili mevzuat çerçevesinde, 3167 sayılı “Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun”a tabi çekler için 700 TL’ye (tam rakam), 5941 sayılı “Çek Kanunu”na tabi çekler için ise 1.200 TL’ye (tam rakam) kadar Banka tarafından ödeme yükümlülüğü doğacaktır. Söz konusu tutarların müşterilerden tahsili yoluna gidilecek, tahsili mümkün olmayan tutarlar ise “Tazmin Edilen Gayrinakdi Kredi Bedelleri” hesaplarında izlenecektir. ç. Başkaları nam ve hesabına verilen hizmetlere ilişkin açıklamalar: Bu konuda Dördüncü Bölüm XIV no.lu dipnotta açıklama yapılmıştır. 218 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor IV. Gelir Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Faiz Gelirleri a.1. Kredilerden alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP Önceki Dönem YP TP YP Kredilerden Alınan Faizler (1) Kısa Vadeli Kredilerden 3.532.649 324.599 3.110.497 330.761 Orta ve Uzun Vadeli Kredilerden 6.681.571 2.576.433 5.110.579 2.155.926 192.866 3.548 168.569 3.453 10.407.086 2.904.580 8.389.645 2.490.140 Takipteki Alacaklardan Alınan Faizler Kaynak Kul. Destekleme Fonundan Alınan Primler Toplam (1) Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon gelirlerini de içermektedir. a.2. Bankalardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP T.C. Merkez Bankasından Yurt İçi Bankalardan Yurt Dışı Bankalardan Önceki Dönem YP TP 5.918 YP 165 120.822 65.160 106.462 47.696 4.266 4.320 3.357 4.581 131.006 69.480 109.984 52.277 Yurt Dışı Merkez ve Şubelerden Toplam a.3. Menkul değerlerden alınan faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Önceki Dönem TP YP TP YP 126.172 932 55.697 181 2.781.412 337.543 1.913.226 364.710 684.725 461 1.236.997 53 3.592.309 338.936 3.205.920 364.944 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan (1) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlardan (1) Toplam (1) Söz konusu kalemlere ilişkin faiz gelirlerinin toplam 1.349.646 TL’si enflasyona endeksli Devlet İç Borçlanma Senetlerinden elde edilmiştir (31.12.2013: 1.493.611 TL). a.4. İştirak ve bağlı ortaklıklardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem 4.546 2.095 İştirak ve Bağlı Ortaklıklardan Alınan Faizler b. Faiz Giderleri b.1. Kullanılan kredilere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem YP TP YP 351.470 260.448 189.252 206.781 Yurt içi Bankalara 139.502 19.169 75.476 16.907 Yurt dışı Bankalara 211.968 241.209 113.776 189.870 168.631 795 132.053 351.470 429.079 190.047 338.834 Bankalara T.C. Merkez Bankasına 70 4 Yurt dışı Merkez ve Şubelere Diğer Kuruluşlara Toplam (1) (1) Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon giderlerini de içermektedir. b.2. İştirak ve bağlı ortaklıklara verilen faiz giderlerine ilişkin bilgiler: İştirak ve Bağlı Ortaklıklara Verilen Faizler Cari Dönem Önceki Dönem 16.438 20.955 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 219 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI TP TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor b.3. İhraç edilen menkul kıymetlere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Önceki Dönem TP YP TP YP 557.245 513.932 333.933 261.622 b.4. Mevduata ödenen faizin vade yapısına göre gösterimi: Vadeli Mevduat Vadesiz Mevduat 1 Aya Kadar 3 Aya Kadar 6 Aya Kadar 1 Yıla Kadar 1 Yıldan Uzun Birikimli Mevduat Toplam Türk Parası Bankalar Mevduatı 132.627 52.811 265 497 1.248 187.448 1 151.959 3.081.208 85.315 26.804 29.271 3.374.558 2.920 13.507 113 3.047 20 19.607 1 124.027 522.583 16.964 2.677 989 667.241 20.012 260.719 15.373 4.868 399 301.371 2 431.545 3.930.828 118.030 37.893 31.927 4.550.225 1.937 84.270 684.846 74.767 43.295 117.572 1.006.687 100 12.898 20.236 2.394 912 7.746 44.286 1.714 124 1.838 Toplam 2.037 97.168 705.082 77.161 45.921 125.442 1.052.811 Genel Toplam 2.039 528.713 4.635.910 195.191 83.814 157.369 5.603.036 Tasarruf Mevduatı Resmi Mevduat Ticari Mevduat Diğer Mevduat 7 Gün İhbarlı Mevduat Toplam Yabancı Para DTH Bankalar Mevduatı 7 Gün İhbarlı Mevduat Kıymetli Maden D.Hs. c. Temettü gelirlerine ilişkin açıklamalar: Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Cari Dönem Önceki Dönem 704 2.541 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan 9.378 18.111 Diğer 281.965 217.405 Toplam 292.047 238.057 Cari Dönem Önceki Dönem 90.789.713 60.814.841 ç. Ticari kar/zarara ilişkin açıklamalar (Net): Kar Sermaye Piyasası İşlemleri Karı 1.970.270 293.618 Türev Finansal İşlemlerden Kar 4.182.083 3.341.092 Kambiyo İşlemlerinden Kar 84.637.360 57.180.131 Zarar (-) 90.125.585 60.436.250 Sermaye Piyasası İşlemleri Zararı 1.399.931 111.869 Türev Finansal İşlemlerden Zarar 4.796.827 3.841.856 83.928.827 56.482.525 664.128 378.591 Kambiyo İşlemlerinden Zarar Ticari Kar/Zarar (Net) Türev işlemlere ilişkin kur değişimlerinden kaynaklanan kar tutarı 3.090.812 TL, zarar tutarı 3.659.609 TL olup, net zarar tutarı 568.797 TL’dir (31.12.2013 kar: 2.154.721 TL, zarar: 2.633.521TL’dir). d. Diğer faaliyet gelirlerine ilişkin bilgiler: Diğer faaliyet gelirlerinin 3.569.566 TL tutarındaki bölümü, sigorta ve reasürans şirketlerinin faaliyetleriyle ilgili gelirlerin bu kalem içerisinde sınıflanması nedeniyle ilgili sektör şirketlerinden kaynaklanmakta olup bu tutarın %94’ü alınan sigorta primlerinden meydana gelmiştir (31.12.2013: 3.246.575 TL, %93). Ana Ortaklık Banka’nın cari dönem içerisinde satışını gerçekleştirdiği Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji ve Demir Çelik Sanayi Ticaret A.Ş. ile ilgili olarak çözülen 132.278 TL’lik karşılık tutarı (ilgili bağlı ortaklığın elden çıkarılması dolayısıyla oluşan satış zararı 132.245 TL, satış işlemi sonucunda oluşan kar ise 33 TL olmuştur) ile cari dönem içerisinde satışı gerçekleştirilen fabrika binası nitelikli bir gayrimenkul ile ilgili olarak çözülen 128.833 TL’lik karşılık tutarı (ilgili gayrimenkulün elden çıkarılması dolayısıyla oluşan satış zararı 134.539 TL olup, satış işlemi sonucunda 5.706 TL zarar oluşmuştur), diğer faaliyet gelirleri içerisinde yer almaktadır. Diğer faaliyet gelirlerinin geriye kalan kısmını ise önceki yıllarda başta takipteki krediler ile ilgili olmak üzere muhtelif nedenlerle ayrılan karşılık tutarlarından yapılan tahsilat ya da iptaller ve çeşitli bankacılık hizmetleri karşılığında müşterilerden elde edilen ücret gelirleri ile duran varlık satışı gelirleri oluşturmaktadır. 220 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor e. Kredi ve diğer alacaklara ilişkin değer düşüş karşılıkları: Kredi ve Diğer Alacaklara İlişkin Özel Karşılıklar Cari Dönem Önceki Dönem 1.000.065 930.449 III. Grup Kredi ve Alacaklardan 126.989 84.708 IV. Grup Kredi ve Alacaklardan 263.449 236.394 609.627 609.347 398.986 433.531 V. Grup Kredi ve Alacaklardan Genel Karşılık Giderleri (1) Muhtemel Riskler İçin Ayrılan Serbest Karşılık Giderleri Menkul Değerler Değer Düşme Giderleri 4.425 34.665 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 2.922 32.809 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 1.503 1.856 291 10.458 İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve VKET Men. Değ. Değer Düşüş Giderleri İştirakler 291 Bağlı Ortaklıklar 10.458 Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Toplam 126.346 245.598 1.530.113 1.654.701 Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in geçici 8. maddesi göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır. (1) f. Diğer faaliyet giderlerine ilişkin bilgiler: Personel Giderleri (1) Kıdem Tazminatı Karşılığı Banka Sosyal Yardım Sandığı Varlık Açıkları Karşılığı Cari Dönem Önceki Dönem 2.952.787 2.713.365 53.630 40.545 122.568 5.221 Maddi Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri 3.325 260.797 239.852 144.680 114.985 Maddi Olmayan Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Şerefiye Değer Düşüş Gideri Maddi Olmayan Duran Varlık Amortisman Giderleri Özkaynak Yöntemi Uygulanan Ortaklık Payları Değer Düşüş Gideri Elden Çıkarılacak Kıymetler Değer Düşüş Giderleri 2.566 1.250 Elden Çıkarılacak Kıymetler Amortisman Giderleri 6.153 8.048 Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar Değer Düşüş Giderleri Diğer İşletme Giderleri 1.911.332 1.652.335 Faaliyet Kiralama Giderleri 272.197 217.937 Bakım ve Onarım Giderleri 39.304 34.751 Reklam ve İlan Giderleri (2) 219.579 197.132 1.380.252 1.202.515 Diğer Giderler (2) Aktiflerin Satışından Doğan Zararlar (3) 105.236 Diğer 3.785.767 3.424.077 Toplam 9.515.404 8.308.239 TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardı uyarınca çalışanlara dağıtılacak kar payı vb. ödemeler için ayrılan karşılığı da içermektedir. Grubun bağış, yardım ve sosyal sorumluluk projeleri kapsamında cari dönemde yaptığı harcama tutarı 28.295 TL’dir (31.12.2013: 24.983 TL). Cari dönem içerisinde Banka tarafından satışı gerçekleştirilen; Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji ve Demir Çelik Sanayi Ticaret A.Ş. ile ilgili olarak oluşan 132.245 TL’lik satış zararı ( ilgili bağlı ortaklığın elden çıkarılması dolayısıyla çözülen karşılık tutarı ise 132.278 TL olup, satış işlemi sonucunda 33 TL kar oluşmuştur) ile fabrika binası nitelikli bir gayrimenkul ile ilgili olarak oluşan 134.539 TL’lik satış zararı (ilgili gayrimenkulün elden çıkarılması dolayısıyla çözülen karşılık tutarı ise 128.833 TL olup, satış işlemi sonucunda oluşan zarar 5.706 TL tutarındadır) bu kalemde yer almaktadır. Önceki dönemde ise, Banka’nın Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. ve Mipaş Mümessillik İthalat İhracat ve Pazarlama A.Ş.’deki paylarının satışı sebebiyle toplam 97.334 TL satış zararı oluşmuştur ( adı geçen bağlı ortaklıkların satışı dolayısıyla 111.843 TL karşılık çözülmüş olup, satış işlemi sonucunda toplam 56.576 TL kar oluşmuştur). (1) (2) (3) Yukarıdaki tabloda “Diğer” grubu içerisinde yer alan faaliyet giderlerinin, 2.912.558 TL’lik kısmı sigorta ve reasürans şirketlerinin faaliyetleri ile ilgili giderlerin bu kalem içerisinde sınıflanması nedeniyle ilgili sektör şirketlerinden kaynaklanmakta olup, gerek cari gerekse önceki dönemde söz konusu bakiyenin tamamına yakınını ödenen tazminat giderleri oluşturmaktadır (31.12.2013: 2.434.533 TL). Ayrıca Banka’nın 117.397 TL tutarındaki kısmı geçmiş yıl gelirlerinde yer alan kredi komisyonlarının iadesi sonucu oluşan gider ile Beşinci Bölüm II-g.5.4 no.lu dipnotta açıklanan, Grubun Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’na (Vakıf) ilişkin 127.271 TL’lik dava karşılık gideri bu hesapta yer almaktadır. Önceki dönemde ise söz konusu kaleme dahil olan Rekabet Kurulu soruşturması ve Vakıf’a ilişkin davalara yönelik olarak ayrılan karşılık gideri toplam 323.694 TL’dir. g. Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler vergi öncesi kar/zararına ilişkin açıklamalar: Grubun vergi öncesi karı sürdürülen faaliyetlerden kaynaklanmaktadır. Vergi öncesi karın, 8.470.409 TL’si net faiz gelirlerinden, 1.505.183 TL’si net ücret ve komisyon gelirlerinden oluşmakta olup, diğer faaliyet giderleri toplamı 9.515.404 TL’dir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 221 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI 275.124 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor ğ. Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler vergi karşılığına ilişkin açıklamalar: Grubun 31.12.2014 tarihi itibarıyla toplam 1.005.159 TL tutarındaki vergi karşılığı, 1.293.016 TL tutarındaki cari vergi gideri ile 287.857 TL tutarındaki ertelenmiş vergi gelirinden oluşmaktadır. h. Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler dönem net kar/zararına ilişkin açıklamalar: Grubun sürdürülen faaliyetlerinden elde ettiği net kar 3.732.036 TL’dir. ı. Net dönem kar ve zararına ilişkin açıklama: ı.1. Olağan bankacılık işlemlerinden kaynaklanan gelir ve giderler: Grubun 01.01.2014-31.12.2014 dönemindeki performansının anlaşılması için özel açıklama yapılmasını gerektirecek bir husus bulunmamaktadır. ı.2. Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin cari ve gelecek dönem kar/zararlarına etkisi: Açıklama yapılmasını gerektirecek herhangi bir husus bulunmamaktadır. ı.3. Gelir Tablosundaki “Alınan Ücret ve Komisyonlar” altında yer alan “Diğer” kalemi, kredi kartı işlemleri, sermaye piyasası işlemleri ve sigorta-reasürans işlemleri başta olmak üzere muhtelif işlemlerden alınan ücret ve komisyonlardan oluşmaktadır. ı.4. Diğer kalemler gelir tablosu toplamının % 10’unu aşmamaktadır. i. Azınlık paylarına ait kar/zarar: Azınlık Paylarına Ait Kar/Zarar Cari Dönem 380.208 Önceki Dönem 370.938 V. Özkaynak Değişim Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Yasal kayıtlardaki ödenmiş nominal sermaye tutarı 4.500.000 TL olup, bilanço tarihi itibarıyla yasal yedek akçeler bakiyesi 2.511.627 TL, olağanüstü yedek akçeler bakiyesi 13.300.346 TL’dir. Cari dönemde diğer yedekler hesabında oluşan değişim yurt dışı şube ve finansal kuruluşların çevrim farkı zararı ile kıdem tazminatı yükümlülüğüne ilişkin aktüeryal kayıptan kaynaklanmaktadır. Menkul değerler değer artış fonu hesabının detayı Beşinci Bölüm II.i.9 no.lu dipnotta verilmiş olup bu tutarın -154.228 TL’lik kısmı satılmaya hazır menkul değerlere ait ertelenmiş vergi etkisinden oluşmaktadır (31.12.2013: 149.845). VI. Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Bankacılık faaliyetleri konusu aktif ve pasiflerdeki değişim öncesi konsolide faaliyet karına ilişkin 4.778.036 TL gelir tutarı, 16.619.468 TL’si ağırlıklı olarak kredilerden ve menkul kıymetlerden alınan faizler ile 9.098.592 TL’si ağırlıklı olarak mevduat ve para piyasası işlemlerine verilen faizlerden kaynaklanmaktadır. 4.682.737 TL tutarındaki elde edilen diğer kazançların önemli bir kısmını sigorta şirketlerinin prim tahsilatları oluşturmaktadır. Faaliyet karının içinde yer alan ‘’Diğer’’ kalemi verilen ücret ve komisyonlar ile personele ve hizmet tedarik edenlere yapılan nakit ödemeler ile ödenen vergiler dışındaki diğer faaliyet giderleri ve kambiyo kar/zararı gibi kalemlerden oluşmakta olup 5.010.509 TL (31.12.2013: 4.853.581 TL) olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık faaliyetleri konusu aktif ve pasiflerdeki değişim içinde yer alan ‘’Diğer Borçlarda Net Artış (Azalış)’’ kalemi, repo işlemlerinden sağlanan fonlar, muhtelif borçlar, diğer yabancı kaynaklar ve ödenecek vergi, resim, harç ve primlerdeki değişimlerden kaynaklanmakta olup 1.276.577 TL tutarında azalış (31.12.2013: 9.341.149 TL tutarında artış) olarak gerçekleşmiştir. Döviz kurundaki değişimin nakit ve nakde eşdeğer varlıklar üzerindeki etkisi 31.12.2014 tarihi itibarıyla yaklaşık 166.343 TL olarak tespit edilmiştir (31.12.2013: 478.339 TL). Kasa, efektif deposu, T.C. Merkez Bankası serbest hesapları, yoldaki paralar, satın alınan banka çekleri, kıymetli madenler, para piyasası işlemleri ile vadesiz ve 3 aya kadar vadeli bankalar, nakit ve nakde eşdeğer varlık olarak tanımlanmaktadır. Dönem başındaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklar: Nakit Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası ve Diğer Nakde Eşdeğer Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Vadesiz ve 3 Aya Kadar Vadeli Bankalar Toplam Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlık 31.12.2013 8.336.582 2.189.602 6.146.980 4.706.027 140.262 4.565.765 13.042.609 31.12.2012 4.775.236 1.680.661 3.094.575 3.808.003 81.658 3.726.345 8.583.239 Önceki dönemde gerçekleşen işlemler neticesinde bulunan toplam değer, cari dönem başındaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklar toplamını verir. Dönem sonundaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklara ilişkin bilgiler: Nakit Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası ve Diğer Nakde Eşdeğer Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Vadesiz ve 3 Aya Kadar Vadeli Bankalar Toplam Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlık 222 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 31.12.2014 8.351.714 2.530.767 5.820.947 5.210.602 262.983 4.947.619 13.562.316 31.12.2013 8.336.582 2.189.602 6.146.980 4.706.027 140.262 4.565.765 13.042.609 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor VII. Grubun Dahil Olduğu Risk Grubuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar a. Grubun dahil olduğu risk grubuna ilişkin işlemlerin hacmi, dönem sonunda sonuçlanmamış kredi ve mevduat işlemleri, döneme ilişkin gelir ve giderler: a.1. Grubun dahil olduğu risk grubuna kullandırılan kredilere ilişkin bilgiler: Cari Dönem: Grubun Dahil Olduğu Risk Grubu İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Grubun Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Nakdi Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi G.Nakdi Nakdi G.Nakdi Dönem Başı Bakiyesi 15.375 1.426.296 553.135 246.217 Dönem Sonu Bakiyesi 1.228 1.490.797 443.998 237.884 3.954 488 34.904 1.270 Krediler ve Diğer Alacaklar Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri Önceki Dönem: Grubun Dahil Olduğu Risk Grubu Krediler ve Diğer Alacaklar Dönem Başı Bakiyesi Dönem Sonu Bakiyesi Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Nakdi G.Nakdi 67.477 15.375 1.557 Grubun Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Nakdi G.Nakdi 1.308.746 1.426.296 284 1 Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi 499.699 553.135 39.283 218.714 246.217 1.251 a.2. Grubun dahil olduğu risk grubuna ait mevduata ilişkin bilgiler: Grubun Dahil Olduğu Risk Grubu Mevduat Dönem Başı Dönem Sonu Mevduat Faiz Gideri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Cari Dönem Önceki Dönem 391.051 523.900 16.165 798.050 391.051 18.958 Grubun Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Cari Dönem Önceki Dönem 352.420 206.316 29.940 385.728 352.420 45.462 Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Cari Dönem Önceki Dönem 1.625.580 2.469.021 50.039 1.107.605 1.625.580 38.176 a.3. Grubun dahil olduğu risk grubu ile yaptığı vadeli işlemler ile opsiyon ile benzeri diğer sözleşmelere ilişkin bilgiler: Grubun Dahil Olduğu Risk Grubu Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan İşlemler Dönem Başı Dönem Sonu Toplam Kar/Zarar Riskten Korunma Amaçlı İşlemler Dönem Başı Dönem Sonu Toplam Kar/Zarar İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Cari Dönem Önceki Dönem Grubun Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Cari Dönem Önceki Dönem Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Cari Dönem Önceki Dönem 817 10.850 344 b. Grubun dahil olduğu risk grubu ile ilgili olarak: Söz konusu kuruluşlara Bankacılık Kanunu hükümleri çerçevesinde her türlü bankacılık hizmeti verilmektedir. b.2. İlişkinin yapısının yanında, yapılan işlemin türü, tutarı ve toplam işlem hacmine olan oranı, başlıca kalemlerin tutarı ve tüm kalemlere olan oranı, fiyatlandırma politikası ve diğer unsurlar: Yapılan işlemler ağırlıklı olarak kredi ve mevduat işlemlerinden oluşmaktadır. Risk grubu kapsamındaki kuruluşlara kullandırılan nakdi kredilerin toplam nakdi kredilere oranı % 0,26; toplam aktiflere oranı % 0,16; risk grubu kapsamındaki kuruluşların mevduatının toplam mevduata oranı % 2,38; toplam pasiflere oranı % 1,16’dır. İşlemlerde karşılaştırılabilir fiyat yöntemi uygulanmaktadır. b.3. Gayrimenkul ve diğer varlıkların alım satımı, hizmet alımı satımı, acente sözleşmeleri, finansal kiralama sözleşmeleri, araştırma ve geliştirme sonucu elde edilen bilgilerin aktarımı, lisans anlaşmaları, finansman (krediler ve nakit veya ayni sermaye destekleri dahil), garantiler ve teminatlar ile yönetim sözleşmeleri: Ana Ortaklık Banka’nın şubeleri, Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi ile Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş.’nin acentesi konumundadır. Ayrıca Banka, şubeleri aracılığıyla, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile İş Portföy Yönetimi A.Ş.’nin acentelik faaliyetlerini yürütmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın kurucusu olduğu 26 adet yatırım fonunun tamamının yönetimi İş Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından yapılmaktadır. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş.’nin kurucusu olduğu yatırım fonlarından 22 adedinin yönetimi ise İş Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından yapılmaktadır. Risk grubu firmalarının nakdi ve gayri nakdi kredi ihtiyaçları, talepleri halinde Bankacılık Kanunu’ndaki sınırlamalar ve geçerli piyasa koşulları dikkate alınarak karşılanmaktadır. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 223 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI b.1. Taraflar arasında bir işlem olup olmadığına bakılmaksızın Grubun dahil olduğu risk grubunda yer alan ve Grubun kontrolündeki kuruluşlarla ilişkileri: TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor c. Kilit yönetici personele (yönetim organı üyeleri ve üst düzey yöneticiler) sağlanan faydalar: Grubun kilit yönetici personele cari dönemde sağlandığı faydalar 57.934 TL’dir (31.12.2013: 56.889 TL). VIII. Grubun Yurt içi, Yurt dışı, Kıyı Bankacılığı Bölgelerindeki Şube veya İştirakler ile Yurt dışı Temsilciliklerine İlişkin Açıklamalar Ana Ortaklık Banka-Türkiye İş Bankası A.Ş. Sayı Çalışan Sayısı Yurt içi şube (*) 1.330 24.009 Yurt dışı temsilcilikler 1 2 Çin Halk Cumhuriyeti 1 1 Mısır 2 37 İngiltere Bulunduğu Ülke Yurt dışı şube Kıyı Bnk. Blg. Şubeler (*) Aktif Toplamı Yasal Sermaye 8.478.106 361 16 173 K.K.T.C. 1.292.824 80.000 2 33 Irak 302.702 32.975 2 28 Gürcistan 117.152 16.259 2 17 Kosova 104.522 22.912 1 8 Bahreyn 7.169.225 Türkiye’de bulunan Serbest Bölge şubeleri yurt içi şube sayısına dahil edilmiştir. İşbank AG Yurt içi şube (*) Sayı Çalışan Sayısı 13 216 Bulunduğu Ülke Yurt dışı temsilcilikler Aktif Toplamı Yurt dışı şube 1 9 Hollanda Yasal Sermaye 934.231 1 8 Fransa 50.930 1 7 İsviçre 39.089 1 7 Bulgaristan 30.246 Kıyı Bnk. Blg. Şubeler (*) Merkezi Almanya’da olan Şirket’in Almanya’da olan şubeleri yurt içi şube olarak gösterilmiştir. Milli Reasürans T.A.Ş. Yurt içi şube Sayı Çalışan Sayısı 1 201 Bulunduğu Ülke Yurt dışı temsilcilikler Yurt dışı şube Kıyı Bnk. Blg. Şubeler 1 11 Sayı Çalışan Sayısı 15 342 Singapur Aktif Toplamı Yasal Sermaye 118.550 69.567 Aktif Toplamı Yasal Sermaye CJSC İşbank Yurt içi şube (*) Bulunduğu Ülke Yurt dışı temsilcilikler Yurt dışı şube Kıyı Bnk. Blg. Şubeler (*) Merkezi Moskova’da olan Şirket’in Rusya’da olan şubeleri yurt içi şube olarak gösterilmiştir. 224 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Yurt dışında şube ya da temsilciliği bulunmayan konsolidasyona dahil diğer bağlı ortaklıklara ilişkin çalışan sayısına ilişkin bilgiler: Çalışan Sayısı 1.050 876 74 1 79 143 69 18 57 404 6 22 12 334 137 ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. EFES VARLIK YÖNETİM A.Ş. IS INVESTMENTS GULF LTD. (1) İŞ FAKTORİNG A.Ş. İŞ FİNANSAL KİRALAMA A.Ş. İŞ GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. İŞ GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. İŞ PORTFÖY YÖNETİMİ A.Ş. İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. İŞ YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. MAXIS INVESTMENTS LTD. (2) TSKB GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. TÜRKİYE SINAİ KALKINMA BANKASI A.Ş. YATIRIM FİNANSMAN MENKUL DEĞERLER A.Ş. (1) (2) Merkezi Dubai’de olan Şirket’in merkezi haricinde şube veya temsilciliği bulunmamaktadır. Merkezi Londra’da olan Şirket’in merkezi haricinde şube veya temsilciliği bulunmamaktadır. IX. Bilanço Sonrası Hususlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar 1) Banka Yönetim Kurulu’nun, borçlanma aracı ihracına ilişkin 28.08.2014 tarihli kararı kapsamında, 2015 yılı Ocak ayında 124.635 TL nominal değerli 75 gün vadeli bono, 735.865 TL nominal değerli 241 gün vadeli bono ve 96.794 TL nominal değerli 383 gün vadeli iskontolu tahvil ihracı gerçekleştirilmiştir. 2) Banka Yönetim Kurulu’nun borçlanma araçlarının yurt dışında ihracına yönelik 25.12.2013 tarihli kararı kapsamında 2015 yılı Ocak ayında yurtdışında toplam 139,5 Milyon USD muadili tutarda ihraç gerçekleştirilmiştir. 3) Banka 30.09.2014 tarihli özel durum açıklamasıyla, Yönetim Kurulu’nun, Rusya’da faaliyet gösteren konsolidasyona dahil bağlı ortaklıklarından CJSC İşbank’ın ödenmiş sermayesinin 3.040 Milyon Ruble nakden artırılmak suretiyle 5.184 Milyon Ruble’ye yükseltilmesine ve söz konusu sermaye artırımından doğacak 3.040 Milyon Ruble’lik rüçhan hakkının kullanılmasına karar verdiğini duyurmuştur. CJSC İşbank’ın sermaye artırımından doğan 3.040 Milyon Ruble’lik rüçhan hakkına ilişkin ödeme 21.01.2015 tarihinde gerçekleştirilmiştir. ALTINCI BÖLÜM: DİĞER AÇIKLAMALAR I. Grubun Derecelendirme Kuruluşlarından Aldığı Kredi Notları ve Bunlara İlişkin Açıklamalar Türkiye İş Bankası A.Ş. Not Görünüm (*) Açıklama D+ Baa3 Baa3 P-3 P-3 Durağan Negatif Negatif - Bankanın finansal gücünün müstakil olarak makul düzeyde olduğunu gösterir. Bu kategoride Türkiye için belirlenen ülke tavanına bağlı olarak verilebilecek en yüksek nottur. Bankanın kredi değerliliğinin yeterli düzeyde olduğunu gösterir. Bu kategoride Türkiye için belirlenen ülke tavanına bağlı olarak verilebilecek en yüksek nottur. Bankanın kredi değerliliğinin makul düzeyde olduğuna işaret eder. BBBBBBF3 F3 AA+(tur) bbb3 Durağan Durağan Durağan - Yatırım yapılabilir seviyededir. Bankanın kredi değerliliğinin iyi olduğunu gösterir. Yatırım yapılabilir seviyededir. Bankanın kredi değerliliğinin iyi olduğunu gösterir. Yatırım yapılabilir seviyededir. Borç ödeme gücünün yeterli düzeyde olduğunu gösterir. Yatırım yapılabilir seviyededir. Borç ödeme gücünün yeterli düzeyde olduğunu gösterir. Yüksek kredi kalitesini (ulusal olarak) gösterir. Bankanın kredi değerliliğinin iyi olduğunu gösterir. Temel finansal göstergeler yeterli düzeydedir. Dış destek ihtimali makul seviyededir. BB+ B trAA+ trA-1 Negatif - Türkiye’ye verilen YP ülke notu ile aynıdır. Finansal yükümlülüklerini yerine getirme gücüne sahip olduğunu gösterir. Finansal yükümlülüklerini yerine getirme gücünün yüksek seviyede olduğunu gösterir. Bu kategoride verilebilecek en yüksek not olup, bankanın kısa vadeli borçlarını ödeyebilme kapasitesinin ülkedeki diğer kurumlara göre yüksek olduğunu gösterir. Banka’nın kredi notlarının/görünümlerinin en son güncellendiği tarihlere aşağıda yer verilmiştir: Moody’s: 03.06.2014, Fitch Ratings: 24.06.2014, Standard & Poor’s: 11.02.2014 (*) Görünüm: “Durağan” mevcut notun kısa vadede değişmeyeceğini, “pozitif” mevcut notun yukarı çekilme ihtimalinin yüksek olduğunu, “negatif” ise mevcut notun aşağı çekilme ihtimalinin yüksek olduğunu göstermektedir. İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 225 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI MOODY’S Banka Finansal Güçlülük Notu Uzun Vadeli Yabancı Para Mevduat Notu Uzun Vadeli Türk Parası Mevduat Notu Kısa Vadeli Yabancı Para Mevduat Notu Kısa Vadeli Türk Parası Mevduat Notu FITCH RATINGS Uzun Vadeli Yabancı Para Kredi Notu Uzun Vadeli Türk Parası Kredi Notu Kısa Vadeli Yabancı Para Kredi Notu Kısa Vadeli Türk Parası Kredi Notu Uzun Vadeli Ulusal Kredi Notu Finansal Kapasite Notu Destek Notu STANDARD & POOR’S Uzun Vadeli Kredi Notu Kısa Vadeli Kredi Notu Uzun Vadeli Ulusal Notu Kısa Vadeli Ulusal Notu TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. 31.12.2014 Tarihli Konsolide Finansal Rapor Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Not Görünüm D+ Durağan Baa3 Negatif MOODY’S Banka Finansal Güçlülük Notu Uzun Vadeli Yabancı Para İhraççı Notu Kısa Vadeli Yabancı Para İhraççı Notu P-3 - Baa3 Negatif P-3 - BBB- Durağan BBB Durağan Kısa Vadeli Yabancı Para İhraççı Notu F3 - Kısa Vadeli Yerel Para İhraççı Notu F3 - AAA Durağan Uzun Vadeli Yerel Para İhraççı Notu Kısa Vadeli Yerel Para İhraççı Notu FITCH RATINGS Uzun Vadeli Yabancı Para İhraççı Notu Uzun Vadeli Yerel Para İhraççı Notu Ulusal Not Destek Notu 2 - Destek Notu Tabanı BBB- - Öncelikli Teminatsız Borç Notu BBB- - Not Görünüm Uzun Vadeli Yabancı Para İhraççı Notu BBB- Durağan Uzun Vadeli Türk Parası İhraççı Notu BBB- Durağan Kısa Vadeli Yabancı Para İhraççı Notu F3 - Kısa Vadeli Türk Parası İhraççı Notu F3 - AA+(tur) Durağan 2 - TSKB’nin kredi notlarının/görünümlerinin en son güncellendiği tarihlere aşağıda yer verilmiştir: Moody’s: 05.06.2014, Fitch Ratings: 24.10.2014 İş Finansal Kiralama A.Ş. FITCH RATINGS Uzun Vadeli Ulusal Kredi Notu Destek Notu İş Finansal Kiralama A.Ş.’nin kredi notlarının/görünümlerinin en son güncellendiği tarihe aşağıda yer verilmiştir: Fitch Ratings: 23.07.2014 II. Özel Denetime ve Kamu Denetimine İlişkin Açıklamalar Cari dönemde Banka’da Türk Ticaret Kanunu’nun 207, 438 ve 439. maddeleri kapsamında özel denetim yapılmamıştır. Banka başta BDDK, TCMB, Sermaye Piyasası Kurulu, Rekabet Kurumu gibi kamu kurumları olmak üzere kamu denetimine tabidir. Söz konusu kamu kurumlarının Banka’da yaptıkları denetimlere ilişkin olarak kamuya açıklama gereken bir husus çıktığı takdirde bu hususlar özel durum açıklamaları aracılığıyla kamuyla paylaşılmaktadır. YEDİNCİ BÖLÜM: BAĞIMSIZ DENETİM RAPORUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Açıklamalar Ana Ortaklık Banka’nın ve finansal kuruluşlarının kamuya açıklanacak 31.12.2014 tarihli konsolide finansal tabloları ve dipnotları Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (the Turkish member firm of KPMG International Cooperative, a Swiss entity) tarafından bağımsız denetime tabi tutulmuş ve 02.02.2015 tarihli bağımsız denetim raporunun dördüncü paragrafında açıklanan hususun konsolide finansal tablolar üzerindeki etkileri haricinde, söz konusu finansal tabloların Ana Ortaklık Banka’nın ve finansal kuruluşlarının 31.12.2014 tarihi itibarıyla konsolide mali durumunu ve faaliyet sonuçlarını doğru bir biçimde yansıttığı belirtilmiştir. II. Bağımsız Denetçi Tarafından Hazırlanan Açıklama ve Dipnotlar Grubun faaliyetiyle ilgili olan, ancak yukarıdaki bölümlerde belirtilmeyen önemli bir husus ve gerekli görülen açıklama ve dipnotlar bulunmamaktadır. 226 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU BEŞ YILLIK DÖNEME İLİŞKİN ÖZET FİNANSAL BİLGİLER VE GÖSTERGE RASYOLAR 2010/12 1.253.650 10.454.093 45.436.557 64.231.678 6.264.039 1.918.459 2.238.018 131.796.494 2010/12 88.260.157 18.201.332 3.631.589 4.689.612 17.013.804 131.796.494 2010/12 9.797.839 5.215.964 4.581.875 134.630 1.236.425 369.210 1.569.284 7.891.424 3.203.123 4.688.301 1.135.449 3.552.852 570.642 2.982.210 2010/12 91,1 112,8 34,5 48,7 72,8 30,6 3,6 100,0 16,4 12,9 17,5 2,4 19,9 40,6 2010/12 16.995.505 15.178.349 11.711.967 14.468.760 2011/12 1.231.464 14.802.918 42.778.027 91.620.638 6.275.017 1.983.314 2.977.126 161.668.504 2011/12 98.313.134 34.390.699 4.204.926 6.838.381 17.921.364 161.668.504 2011/12 10.898.384 6.336.584 4.561.800 306.073 1.428.583 555.702 1.311.114 8.163.272 3.481.199 4.682.073 1.383.793 3.298.280 630.793 2.667.487 2011/12 92,2 112,4 26,5 56,7 93,2 27,8 2,1 100,0 18,9 11,1 14,1 1,8 15,2 42,6 2011/12 18.631.132 17.182.647 12.117.791 18.626.781 2012/12 1.756.595 15.634.097 38.054.734 106.715.770 7.699.954 1.998.785 3.584.515 175.444.450 2012/12 105.383.434 32.435.220 5.380.105 9.526.646 22.719.045 175.444.450 2012/12 13.390.415 7.462.498 5.927.917 590.390 1.706.227 417.703 1.172.144 9.814.381 4.484.306 5.330.075 1.209.122 4.120.953 810.646 3.310.307 2012/12 91,4 116,3 21,7 60,8 101,3 28,6 1,9 78,9 19,9 12,9 16,3 2,0 16,5 45,7 2012/12 24.739.690 19.765.885 16.099.351 20.946.735 2013/12 2.219.817 22.335.328 36.866.263 134.843.374 7.760.771 2.090.204 4.384.280 210.500.037 2013/12 120.974.765 49.917.741 5.842.456 10.185.958 23.579.117 210.500.037 2013/12 13.460.682 6.805.252 6.655.430 223.266 1.919.086 450.312 1.038.142 10.286.236 4.962.519 5.323.717 1.467.018 3.856.699 693.334 3.163.365 2013/12 92,1 113,5 17,5 64,1 111,5 28,5 1,6 80,4 21,2 11,2 14,4 1,6 13,7 48,2 2013/12 27.689.806 22.264.891 17.070.498 25.623.095 2014/12 2.557.158 23.442.769 40.856.011 155.315.498 9.624.972 2.236.258 3.739.309 237.771.975 2014/12 133.551.191 58.787.820 6.450.399 9.671.498 29.311.067 237.771.975 2014/12 16.085.908 8.631.691 7.454.217 184.866 2.003.778 594.982 1.011.812 11.249.655 5.695.413 5.554.242 1.323.174 4.231.068 848.626 3.382.442 2014/12 92,3 114,1 17,2 65,3 116,3 27,3 1,5 76,9 22,0 12,3 16,0 1,5 13,1 50,6 2014/12 29.024.056 24.170.696 21.137.787 29.431.107 Merkez Bankası ve Zorunlu Karşılıklar hesabı dâhildir. Takipteki Krediler hariçtir. (3) Türk Lirası ve yabancı para cinsinden tahvil ve bono ihraçları ile kullanılan Sermaye Benzeri Kredileri kapsamaktadır. (4) Nakdi Kredilerden Alınan Ücret ve Komisyonlar Faiz Gelirleri içinde, Nakdi Kredilere Verilen Ücret ve Komisyonlar Faiz Giderleri içinde gösterilmiştir. (5) Faiz getirili aktifler TP ve YP Zorunlu Karşılıkları da içermektedir. (6) Ortalamalar çeyreksel bakiyeler üzerinden hesaplanmıştır. (7) Serbest Sermaye = Özkaynaklar - (Duran Varlıklar+Mali Olmayan İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar+Net Takipteki Alacaklar) (1) (2) İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 227 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI Konsolide Olmayan AKTİF KALEMLER (Bin TL) Nakit Değerler Bankalar ve Para Piyasalarından Alacaklar (1) Menkul Değerler (Net) Krediler (2) İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar (Net) Duran Varlıklar (Net) Diğer Aktifler Aktif Toplamı PASİF KALEMLER (Bin TL) Mevduat Alınan Krediler ve Para Piyasalarına Borçlar (3) Karşılıklar Diğer Pasifler Özkaynaklar Pasif Toplamı GELİR VE GİDER KALEMLERİ (4) (Bin TL) Faiz Gelirleri Faiz Giderleri Net Faiz Geliri Net Ticari Kâr/Zarar Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Temettü Gelirleri Diğer Faaliyet Gelirleri Faaliyet Gelirleri Toplamı Faaliyet Giderleri NET FAALİYET KÂRI/ZARARI Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı VERGİ ÖNCESİ KÂR/ZARAR Vergi Karşılığı NET DÖNEM KÂRI/ZARARI GÖSTERGE RASYOLAR(%) Faiz Getirili Aktifler (5) / Aktif Toplamı Faiz Getirili Aktifler (5) / Faiz Ödenen Pasifler Menkul Değerler / Aktif Toplamı Krediler / Aktif Toplamı Krediler / Mevduat Bireysel Krediler / Toplam Krediler Takipteki Krediler Oranı Özel Karşılık Oranı Vadesiz Mevduat / Toplam Mevduat Özkaynaklar / Toplam Pasifler Sermaye Yeterliliği Standart Oranı Ortalama Aktif Kârlılığı (6) Ortalama Özkaynak Kârlılığı (6) Faaliyet Giderleri / Faaliyet Gelirleri DİĞER VERİLER (Bin TL) Yasal Özkaynak Ana Sermaye Serbest Sermaye (7) Vadesiz Mevduat BEŞ YILLIK DÖNEME İLİŞKİN ÖZET FİNANSAL BİLGİLER VE GÖSTERGE RASYOLAR Konsolide AKTİF KALEMLER (Bin TL) Nakit Değerler Bankalar ve Para Piyasalarından Alacaklar (1) Menkul Değerler (Net) Krediler ve Faktoring Alacakları (2) İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar (Net) Kiralama İşlemlerinden Alacaklar (Net) Duran Varlıklar (Net) Diğer Aktifler Aktif Toplamı PASİF KALEMLER (Bin TL) Mevduat Alınan Krediler ve Para Piyasalarına Borçlar (3) Karşılıklar Diğer Pasifler Özkaynaklar Pasif Toplamı GELİR VE GİDER KALEMLERİ (4) (Bin TL) Faiz Gelirleri Faiz Giderleri Net Faiz Geliri Net Ticari Kâr/Zarar Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Temettü Gelirleri Diğer Faaliyet Gelirleri Faaliyet Gelirleri Toplamı Faaliyet Giderleri NET FAALİYET KÂRI/ZARARI Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı VERGİ ÖNCESİ KÂR/ZARAR Vergi Karşılığı NET DÖNEM KÂRI/ZARARI GÖSTERGE RASYOLAR(%) Faiz Getirili Aktifler (5) / Aktif Toplamı Faiz Getirili Aktifler (5) / Faiz Ödenen Pasifler Menkul Değerler / Aktif Toplamı Krediler / Aktif Toplamı Krediler / Mevduat Bireysel Krediler / Toplam Krediler Takipteki Krediler Oranı Özel Karşılık Oranı Vadesiz Mevduat / Toplam Mevduat Özkaynaklar / Toplam Pasifler Sermaye Yeterliliği Standart Oranı Ortalama Aktif Kârlılığı (6) Ortalama Özkaynak Kârlılığı (6) Faaliyet Giderleri / Faaliyet Gelirleri (7) DİĞER VERİLER (Bin TL) Yasal Özkaynak Ana Sermaye Serbest Sermaye (8) Vadesiz Mevduat 2010/12 1.262.764 13.719.134 51.814.331 69.409.124 3.541.421 963.265 3.352.137 6.748.560 150.810.736 2010/12 88.476.619 27.526.352 7.560.506 8.260.604 18.986.655 150.810.736 2010/12 10.850.750 5.440.180 5.410.570 292.912 997.891 45.785 4.031.367 10.778.525 5.671.987 5.106.538 1.185.911 3.920.627 688.933 3.231.694 2010/12 89,7 116,7 34,4 46,0 78,1 28,7 3,4 100,0 16,6 12,6 17,6 2,3 19,3 42,0 2010/12 19.350.844 17.982.133 12.160.810 14.688.893 2011/12 1.260.374 17.545.722 48.720.930 99.432.775 3.979.038 1.376.390 3.384.754 8.235.847 183.935.830 2011/12 98.831.996 45.121.027 8.713.868 10.958.370 20.310.569 183.935.830 2011/12 12.081.352 6.664.356 5.416.996 446.913 1.102.726 171.477 4.070.527 11.208.639 6.615.795 4.592.844 1.494.935 3.097.909 708.541 2.389.368 2011/12 90,5 115,7 26,5 54,1 100,2 25,9 2,1 100,0 19,3 11,0 14,1 1,4 12,1 48,4 2011/12 21.187.094 19.841.319 13.021.182 19.054.431 2012/12 1.779.460 18.965.235 44.782.722 115.733.719 4.398.434 1.384.455 3.511.410 10.519.304 201.074.739 2012/12 106.010.860 44.483.302 10.260.057 15.461.765 24.858.755 201.074.739 2012/12 14.676.856 7.834.591 6.842.265 871.070 1.258.319 205.032 4.571.878 13.748.564 7.783.373 5.965.191 1.291.545 4.673.646 958.912 3.714.734 2012/12 89,7 119,8 22,3 57,6 108,2 26,8 1,8 76,8 20,1 12,4 16,3 1,9 16,7 47,1 2012/12 27.325.571 22.715.413 16.535.929 21.346.638 2013/12 2.257.090 26.479.037 43.651.041 146.136.030 4.174.551 2.034.122 3.938.176 12.949.093 241.619.140 2013/12 121.837.798 65.397.271 10.918.968 17.570.477 25.894.626 241.619.140 2013/12 14.853.908 7.172.014 7.681.894 378.591 1.468.946 238.057 4.625.333 14.392.821 8.308.239 6.084.582 1.654.701 4.429.881 823.022 3.606.859 2013/12 90,1 116,3 18,1 60,5 119,2 26,7 1,7 77,9 21,5 10,7 14,3 1,6 14,3 49,1 2013/12 30.567.360 25.607.957 17.332.191 26.161.926 2014/12 2.586.183 28.827.380 48.248.088 169.066.501 5.611.155 2.746.199 4.221.990 14.468.937 275.776.433 2014/12 134.501.226 78.385.798 12.083.515 19.093.433 31.712.461 275.776.433 2014/12 17.752.690 9.282.281 8.470.409 664.128 1.505.183 292.047 4.850.945 15.782.712 9.515.404 6.267.308 1.530.113 4.737.195 1.005.159 3.732.036 2014/12 90,0 116,5 17,5 61,3 124,6 25,5 1,6 74,3 22,4 11,5 15,3 1,5 13,3 51,3 2014/12 37.497.307 31.535.610 21.295.942 30.101.859 Merkez Bankası ve Zorunlu Karşılıklar hesabı dâhildir. Takipteki Krediler hariçtir. (3) Türk Lirası ve yabancı para cinsinden tahvil ve bono ihraçları ile kullanılan Sermaye Benzeri Kredileri kapsamaktadır. (4) Nakdi Kredilerden Alınan Ücret ve Komisyonlar Faiz Gelirleri içinde, Nakdi Kredilere Verilen Ücret ve Komisyonlar Faiz Giderleri içinde gösterilmiştir. (5) Faiz getirili aktifler TP ve YP Zorunlu Karşılıkları da içermektedir. (6) Ortalamalar çeyreksel bakiyeler üzerinden hesaplanmıştır. (7) Hesaplama Faaliyet Gelir/Giderlerindeki Sigorta Teknik Gelir/Gider bakiyeleri netleştirilerek yapılmıştır. (8) Serbest Sermaye = Özkaynaklar - (Duran Varlıklar+Mali Olmayan İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar+Net Takipteki Alacaklar) (1) (2) 228 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU DOĞRUDAN VE DOLAYLI İŞTİRAKLER(*) Aralık 2014 Doğrudan Pay %62,00 %20,58 %7,44 %9,98 %99,97 %100,00 %27,79 %42,23 %86,33 %94,65 %65,65 %100,00 %9,09 %99,17 %76,64 %99,81 %65,34 %40,52 %65,47 Risk Grubu Payı %83,00 %20,58 %10,00 %9,98 %100,00 %100,00 %57,39 %58,04 %100,00 %100,00 %70,69 %100,00 %9,09 %100,00 %77,06 %100,00 %100,00 %50,00 %73,69 DOLAYLI İŞTİRAKLER Unvan Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Investment B.V. Anadolu Cam Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO Automotive Glass Alliance Rus ZAO Balsand B.V. Batı Karadeniz Elektrik Dağıtım ve Ticaret A.Ş. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşlet. A.Ş. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Camiş Limited Camiş Madencilik A.Ş. Casaba Yönetim İşl. İmal. İth. İhr. Paz. Sağ. Tem. Güv. Ulş. Tic. ve San. A.Ş. CJSC Brewery Pivdenna Covision Medical Technologies Limited Cromital SPA Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayi ve Ticaret A.Ş. Efes Varlık Yönetim A.Ş. Erişim Müşteri Hizmetleri A.Ş. Fritz Holding Gmbh Glasscorp S.A. HNG Float Glass Limited Is Investment Gulf Ltd. İş Faktoring A.Ş. İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. İş Portföy Yönetimi A.Ş. İş Yatırım Ortaklığı A.Ş. İş-Koray Turizm Ormancılık Madencilik İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş. JSC Mina Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. Madencilik Sanayii ve Ticaret A.Ş. Maxis Investments Ltd. Doğrudan Pay %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 Risk Grubu Payı %61,76 %100,00 %75,92 %79,12 %100,00 %100,00 %100,00 %51,00 %65,00 %98,29 %99,72 %100,00 %99,70 %100,00 %100,00 %100,00 %50,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %51,00 %100,00 %100,00 %100,00 %90,00 %50,00 %100,00 %100,00 %57,67 %100,00 %38,66 %50,00 %99,86 %50,00 %100,00 %100,00 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 229 FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI DOĞRUDAN İŞTİRAKLER Unvan Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Arap Türk Bankası A.Ş. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. Camiş Yatırım Holding A.Ş. CJSC İşbank İş Finansal Kiralama A.Ş. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. İş Merkezleri Yönetim Ve İşletim A.Ş. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağıtım Ticaret ve İletişim Hizmetleri A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. İşbank AG Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. Kültür Yayınları İş Türk A.Ş. Milli Reasürans T.A.Ş. Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. Trakya Yatırım Holding A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. DOĞRUDAN VE DOLAYLI İŞTİRAKLER(*) DOLAYLI İŞTİRAKLER Unvan Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Merefa Glass Company Ltd. Miltaş Turizm İnşaat Ticaret A.Ş. Mipaş Mümessillik İthalat İhracat ve Paz. A.Ş. Nevotek Bilişim Ses ve İletişim Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. Nevotek Intercorporation Nevotek Middle East FZ Limited Liability Company Num Num Yiyecek ve İçecek A.Ş. OAO Ruscam Pokrovsky Omco İstanbul Kalıp San ve Tic. A.Ş. OOO Balkum OOO Posuda OOO Ruscam OOO Ruscam Glass OOO Ruscam Glass Packaging Holding OOO Ruscam Management Company OOO Ruscam Sibir Ortopro Tıbbi Aletler San. Tic. A.Ş. Oxyvit Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş. Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Paşabahçe Glass Gmbh Paşabahçe Investment B.V. Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Paşabahçe Mağazaları B.V. Paşabahçe Spain SL Paşabahçe SRL Paşabahçe USA Inc. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Radore İnternet Hizmetleri Ltd. Radore Veri Merkezi Hizmetleri A.Ş. Richard Fritz Kft. Richard Fritz Prototype Spare Parts Gmbh Richard Fritz Spol S.R.O. Rudnik Krecnjaka Vijenac DOO SC Glass Trading B.V. Soda Sanayii A.Ş. Softtech Yazılım Teknolojileri Araştırma Geliştirme ve Pazarlama Tic. A.Ş. Sürdürülebilir Danışmanlık A.Ş. Şişecam (Shangai) Trade Co. Ltd. Şişecam Bulgaria EOOD Şişecam Chem Investment B.V. Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Şişecam Enerji A.Ş. Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Şişecam Soda Lukavac DOO Toksöz Spor Malzemeleri Tic. A.Ş. Topkapı Yatırım Holding A.Ş. Trakya Cam Investment B.V. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD Trakya Glass Rus Trading OOO Trakya Glass Rus AO Trakya Investment B.V. Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. TRSG Autoglass Holding B.V. TRSG Glass Holding B.V. TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. TSKB Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. (*) İş Bankası payının %5 ve üzerinde olduğu doğrudan veya dolaylı iştiraklere yer verilmiştir. 230 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Doğrudan Pay %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 Risk Grubu Payı %99,95 %100,00 %88,00 %100,00 %81,24 %100,00 %100,00 %61,66 %100,00 %50,00 %50,00 %100,00 %99,72 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %32,50 %50,00 %84,01 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %28,50 %28,50 %100,00 %100,00 %100,00 %50,00 %100,00 %87,05 %100,00 %97,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %89,30 %55,00 %100,00 %100,00 %69,79 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %100,00 %70,00 %100,00 %60,63 %98,42 İŞTİRAK PAY ORANLARINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER(*) FİRMALAR Doğrudan Pay Aralık 2013 Doğrudan Pay Aralık 2014 Risk Grubu Payı Aralık 2013 Risk Grubu Payı Aralık 2014 Gerekçeler %99,89 %0,00 %99,99 %0,00 Hisse Satışı DOĞRUDAN İŞTİRAKLER Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji ve Demir Çel. San. Tic. A.Ş. %4,86 %4,37 %12,63 %6,87 Bankamızın Nakit Sermaye Artırımına Katılmamış Olması Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. %0,00 %0,00 %99,98 %0,00 Hisse Satışı Camiş Menkul Değerler A.Ş. %0,00 %0,00 %100,00 %0,00 Şirket Birleşmesi Convera Systems FZ Limited Liability Company %0,00 %0,00 %100,00 %0,00 Tasfiye Fritz Beteiligungsgesellschaft Gmbh %0,00 %0,00 %100,00 %0,00 Şirket Birleşmesi Nest in Globe (NIG) B.V. %0,00 %0,00 %50,00 %0,00 Tasfiye Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. %0,00 %0,00 %99,45 %84,01 Hisse Satışı Paşabahçe SRL - - - %100,00 Yeni Kuruluş Radore İnternet Hizmetleri Ltd. - - - %28,50 Hisse Alımı Radore Veri Merkezi Hizmetleri A.Ş. - - - %28,50 Hisse Alımı Richard Fritz GmbH + Co. KG %0,00 %0,00 %100,00 %0,00 Şirket Birleşmesi Richard Fritz Inc. %0,00 %0,00 %100,00 %0,00 Tasfiye - - - %100,00 Yeni Kuruluş Trakya Glass Kuban OOO %0,00 %0,00 %100,00 %0,00 Tasfiye Tasfiye Halinde TSKB Gayrimenkul Danışmanlık A.Ş. %0,00 %0,00 %97,52 %0,00 Tasfiye İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. DOLAYLI İŞTİRAKLER SC Glass Trading B.V. Banka’nın 2014 yılı içerisinde; sermayesinin doğrudan veya dolaylı olarak, yüzde beş, on, yirmi, yirmi beş, otuz üç, elli, altmış yedi veya yüzde yüzünü temsil eden miktarda paylarına sahip olduğu veya paylarının bu yüzdelerin altına düştüğü iştirakler ve bu işlemlerin gerekçelerine yer verilmiştir. (*) FINANSAL BILGILER VE RISK YÖNETIMI İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU 231 HİSSEDARLARA BİLGİ Ticaret unvanı: Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi Ticaret sicil numarası: 431112 Adres: İş Kuleleri 34330 Levent/İstanbul İnternet Sitesi: www.isbank.com.tr Şube İletişim Bilgileri: Şubelerin iletişim bilgilerine İş Bankası’nın kurumsal internet sitesinden (www.isbank.com.tr) ulaşılabilmektedir. Olağan Genel Kurul Toplantısı: İş Bankası Yönetim Kurulunca alınan karar doğrultusunda, İş Bankası Olağan Genel Kurul Toplantısı 31.03.2015 Salı günü saat 14:00’da İş Kuleleri Genel Müdürlük/Oditoryum 34330 Levent/İstanbul adresinde yapılacaktır. Bağımsız Denetçi: Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. A member of KPMG International Cooperative İstanbul Genel Müdürlük Kavacık Rüzgarlı Bahçe Mah. Kavak Sok. No:29 Beykoz 34805 İstanbul Tel : (0216) 681 90 00 Faks : (0216) 681 90 90 Şirket Haberleri ve Finansal Veriler: İş Bankası’nın finansal tabloları, bağımsız denetim raporları, faaliyet raporları, basın duyuruları ve özel durum açıklamalarına İş Bankası’nın kurumsal internet sitesinde yer alan Yatırımcı İlişkileri sayfasından Türkçe ve İngilizce olarak ulaşılabilmektedir. Buna ek olarak aşağıda irtibat adresi verilen Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nden mektup veya e-posta ile talep edilerek bilgi temin edilebilmektedir. Yatırımcı İlişkileri: Süleyman H. Özcan, Bölüm Müdürü İş Kuleleri Kule:1 Kat: 15, 34330 Levent/İstanbul Telefon: (0212) 316 16 02 E-posta: [email protected] Temettünün Dağıtılması: Şirket Ana Sözleşmesi’nin 58. maddesinde açıklanmakta olan İş Bankası’nın kâr dağıtım politikası hakkındaki bilgiler faaliyet raporunda yer almaktadır. Söz konusu bilgilere ayrıca İş Bankası’nın kurumsal internet sitesinde yer alan Yatırımcı İlişkileri sayfasından Türkçe ve İngilizce olarak ulaşılabilmektedir. Hisse Bilgileri: İş Bankası A Grubu, B Grubu ve C Grubu hisseleri Borsa İstanbul Ulusal Pazarı’nda ISATR, ISBTR ve ISCTR sembolleri ile işlem görmektedir. İş Bankası C grubu hisse senetleri karşılığında çıkarılan depo sertifikaları, Londra Borsası’nda “Regulation S” mevzuatına tabi olarak işlem görmekte; Amerika’da ise “Rule 144A” mevzuatı kapsamında tezgah üstü piyasalarda nitelikli kurumsal yatırımcılar tarafından alınıp satılmaktadır 232 İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU Cumhuriyet’in ilk kurumlarından biri olan İş Bankası’nın kuruluş misyonu Türkiye’nin kalkınmasına, inşasına ve gelişmesine her alanda katkı sağlamak olmuştur. 90 yıldır Türkiye için çalışan İş Bankası, sürdürülebilirliğin gerçek bir örneği ve sektörün öncü ve lider bir kuruluşu olarak kararlı adımlarla yeni ufuklara doğru ilerlemektedir. TÜRKİYE’NİN BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU İŞ BANKASI 2014 FAALİYET RAPORU www.isbank.com.tr TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. Genel Müdürlük İş Kuleleri 34330 Levent/İstanbul Telefon: (0212) 316 00 00 Faks: (0212) 316 04 04 Çağrı Merkezi: (0850) 724 0 724 E-posta: [email protected] Bu rapor geri dönüştürülmüş kâğıda basılmıştır.