izmir ticaret odası yemen ülke raporu uluslararası ilişkiler müdürlüğü

İZMİR TİCARET ODASI
YEMEN
ÜLKE RAPORU
ULUSLARARASI İLİŞKİLER
MÜDÜRLÜĞÜ
TEMMUZ 2014
TEMEL BİLGİLER
Ülke Adı: Yemen Cumhuriyeti
Yüzölçümü: 527.968 km2
Yönetim Biçimi: Başkanlık sistemi
Cumhurbaşkanı: Abd Rabbuh Mansur al-Hadi
Başbakan: Mohammed Basindawa
Bağımsızlık Tarihi: - Kuzey Yemen Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığı:
- Güney Yemen Birleşik Krallıktan bağımsızlığı
- Birleşme
22 Mayıs 1990
Başkent: Sana
Başlıca Şehirler: Taiz, Ibb, Hodeida,
Din: Müslüman
Dil: Arapça
DEMOGRAFİK VERİLER
Nüfus: 26,052,966 (Haziran 2014)
Nüfus Artış Oranı: %2.72 (2014)
Nüfus Yapısı
0-14 yaş
%41.7
15-64 yaş
%55,7
65 yaş ve üstü
%2.6
DİPLOMATİK TEMSİLCİLER
T.C Sana (Yemen) Büyükelçisi Fazlı Çorman
Yemen Ankara Büyükelçisi: Bayan Noria Abdulla AL-HAMAMI
Yemen İstanbul Fahri Konsolosu: Mr. Muhammed Ahmed Al-Maşhari
TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER
Para Birimi: Yemen riyali
GSYİH: 43.89 bilyon Dolar (2013)
Reel Ekonomik Büyüme: %3.8(2013)
Enflasyon Oranı: % 11.8 (2013)
Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 2,500 Dolar (2013)
İşgücü: 7.1 milyon (2013)
İhracat: 6.694 bilyon Dolar (2013)
İthalat: 10.97 bilyon Dolar (2013)
2
1 Kasım 1918
30 Kasım 1967
GENEL EKONOMİK DURUM
Komşuları ile karşılaştırıldığında küçük bir ekonomiye sahiptir. Fakir bir ülke olan Yemen
azalmakta olan petrol gelirlerine bağımlıdır. Diğer Körfez ülkelerindekinin aksine Yemen’deki
petrolün standardı düşüktür. 2003 yılında günlük 465 bin varille en üst seviyeye ulaşan üretim
sonraki yıllarda gerilemeye başlamıştır.
Petrol ve doğalgaz sektörü tüm ekonomiyi yönlendirse de geleneksel olarak tarım, ülke
ekonomisindeki ağırlığını muhafaza etmektedir. Nüfusun yaklaşık dörtte üçünün kırsal kesimde
yaşadığı Yemen’de tarım sektörü GSYİH’ya %17,5, doğrudan ve dolaylı olarak istihdama %54
civarında katkı sağlamaktadır. Dolayısıyla tarım sektörü, GSYİH’ya yaptığı mütevazi katkıya
rağmen, istihdama, gıda tedariğine ve genel olarak kalkınmaya sağladığı katkı ile Yemen’in en
önemli sektörü konumundadır.
GSYİH’IN SEKTÖREL DAĞILIMI (2013)
TARIM
SANAYİ
HİZMETLER
%7.7
%30.9
%61.4
YEMEN’IN DIŞ TİCARETİ
BAŞLICA İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER (2013)
ÇİN
% 41
TAYLAND
% 19.2
HİNDİSTAN
%11.4
GÜNEY KORE
% 4.4
Başlıca İhraç Ürünleri
•
•
•
•
Ham petrol
Kahve
Tuzlanmış balık
Sıvılaştırılmış doğal gaz
BAŞLICA İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER (2013)
AB
% 48.8
BİRLEŞİK ARAP
EMİRLİKLERİ
%9,8
3
İSVİÇRE
%8,8
ÇİN
% 7.4
HİNDİSTAN
% 5.8
Başlıca İthal Ürünleri
•
•
•
•
Gıda ürünleri
Canlı hayvan
Makine ve ekipmanı
Kimyasallar
YEMEN VE TÜRKİYE ARASI TİCARET
2008 yılından beri 300 milyon doların üzerinde seyreden Türkiye’nin Yemen’e ihracatı
Yemen’deki iç karışıklık nedeniyle 2011 yılında 273 milyon dolara gerilemiş, siyasi istikrarın tekrar
sağlanmasıyla 2012 yılında 486 milyon dolara, 2013 yılında da 606 milyon dolara ulaşmıştır.
Yemen’den ithalatı 1 milyon doların altında seyreden Türkiye ikili ticarette önemli miktarda fazla
vermektedir.
TÜRKİYE - YEMEN ARASI İHRACAT-İTHALAT GENEL VERİLER ($)
YILLAR
İHRACAT
İTHALAT
DIŞ TİCARET
DENGESİ
DIŞ TİCARET
HACMİ
2014*
320.460
5.203
315.257
325.663
2013
605.450
206
605.244
605.656
2012
485.975
368
485.607
486.344
2011
272.733
464
272.268
273.197
2010
330.392
1.044
329.348
331.437
Kaynak: TUİK *Ocak-Mayıs verileri
* Türkiye’nin Yemen’den hem miktar bazında hem de ürün bazında önemli bir ithalatı
bulunmamaktadır. Bu ülkeden gerçekleştirilen ithalat 1 milyon doların altında seyretmektedir.
4
TÜRKİYE’NİN YEMEN’E
İHRAÇ ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER
•
•
•
•
TÜRKİYE’NİN YEMEN’DEN
İTHAL ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER
Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar
Ekmekçi mamuller
Demir veya alaşımsız çelikten profiller
Çikolata ve kakao içeren diğer gıda
müstahzarları
•
•
Karayolu taşıtları için aksam, parça ve
aksesuarlar
Balıklar (dondurulmuş)
TÜRKİYE’DE FAALİYET GÖSTEREN YEMEN SERMAYELİ FİRMALAR
2014 itibari ile Türkiye’de toplam 46 Yemen sermayeli firma bulunmaktadır.
Bunlardan 3’ü İzmir’de bulunmaktadır.
KAYNAKÇA
•
•
•
•
Cental Intelligence Agency (https://www.cia.gov/library/)
Türkiye İstatistik Kurumu (http://www.tuik.gov.tr/)
Ekonomi Bakanlığı (http://www.ekonomi.gov.tr/)
Dışişleri Bakanlığı (http://www.mfa.gov.tr/)
5