Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, İklim Değişikliği Ve Özel Sektör

12/5/2016
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİ,
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve
ÖZEL SEKTÖR
Atila Uras
BM Kalkınma Programı Türkiye
Mukim Temsilci Yardımcısı
1
12/5/2016
Sürdürülebilir Kalkınma
“Sürdürülebilir Kalkınma, günümüzün
ihtiyaçlarının gerektirdiği kalkınmanın, gelecek
kuşakların gereksinmelerini karşılama
kabiliyetlerini ortadan kaldırmayacak şekilde
gerçekleşmesidir”
Brundtland Raporu, II. Bölüm, sayfa 54
(Çevre ve Kalkınma üzerine Dünya Komisyonu, 1987)
BİNYIL KALKINMA HEDEFLERİNDEN
(MDG)
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA
HEDEFLERİNE
(SDG)
2
12/5/2016
BİNYIL KALKINMA HEDEFLERİ (MDGS)
1.
Aşırı yoksulluk ve
açlığın ortadan
kaldırılması
5. Anne sağlığının
iyileştirilmesi
2.
Evrensel ilköğretimin
gerçekleştirilmesi
6. HIV/AIDS, sıtma ve öteki
hastalıklarla mücadele
edilmesi
3.
Toplumsal cinsiyet
eşitliğinin teşvik
edilmesi ve kadınların
güçlendirilmesi
7. Çevresel
sürdürülebilirliğin
sağlanması
Çocuk ölümlerinin
azaltılması
8. Kalkınma için küresel bir
ortaklık geliştirilmesi
4.
ÖZETLE MDG’LER…
8 hedef
Kalkınma politikalarını temel sosyal
sorunlar odağında yönlendirme
amaçlı
Sonuca odaklı (ölçülebildiyse
yapılmıştır)
Donor ülkelerin ekonomik durumlarının iyi olduğu bir dönemde hazırlandılar
Ekonomi, yatırımlar, iklim değişikliği gibi konular dışında bırakıldı
Katılımcı bir şekilde belirlenmedi
3
12/5/2016
PEKİ HEDEFLERE ULAŞILABİLDİ Mİ?
• Tarihe yoksullukla mücadele alanındaki en başarılı kampanya
olarak geçti. 1990-2015 yılları arasında aşırı yoksulluk
sınırında yaşayan insan sayısı yarı yarıya azaltıldı.
• Dünya genelinde okula gitmeyen çocuk sayısı 2000 yılında
100 milyon iken MDG’ler sayesinde 2015 yılında 57 milyona
düştü.
• Artık kadınlar dünya genelinde parlamentolarda daha fazla
temsil ediliyorlar, tarım dışı istihdamda daha fazla yer
alıyorlar.
• 1990-2015 yılları arasında bir yılda hayatını kaybeden beş
yaş altı çocuk sayısı üç kattan fazla azaldı.
PEKİ HEDEFLERE ULAŞILABİLDİ Mİ?
• Dünya genelinde hamilelik ya da doğum sırasında ölüm
oranları neredeyse yarı yarıya azaldı. Günümüzde küresel
ölçekte doğumların dörtte üçü sağlık çalışanlarının
gözetiminde gerçekleşiyor.
• HIV/AIDS vakalarında yüzde 40 azalma, antiretroviral ilaçlara
erişim sağlanması, sıtmadan ölüm oranlarındaki büyük
düşüş, verem tedavisinde elde edilen başarı
• 1990’dan bu yana küresel nüfusun yüzde 90’dan fazlasının
daha temiz içme suyuna erişimi sağlandı. Ozon tabakasının
korunması çalışmaları sayesinde zararlı gazların üretimi
engellendi.
• Gelişmiş ülkelerin verdiği resmi kalkınma yardımı 2000-2014
yılları arasında reel anlamda yüzde 66 arttı.
4
12/5/2016
PEKİ BUNLAR YETERLİ Mİ?
NÜFUS ARTMAYA DEVAM EDİYOR
5
12/5/2016
Dünyada Zenginliğin Paylaşımı
6
12/5/2016
9 GEZEGENSEL SINIR, 4 ALARM: İklim değişikliği, Biyosfer bütünlüğü, karasal sistemler,
biyokimyasal döngüler
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİ
7
12/5/2016
SDG’LERE BAKALIM
3 grup: çevresel– sosyal– ekonomik
= sürdürülebilir
Evrensel= bütün ülkeleri ilgilendiriyor
Bütüncül
Dönüşümsel= insan hakları temelli yönetişim, yerel
boyut önemli, kapsayıcı (‘geride kimseyi bırakma’)
Yeni küresel ortaklıklar= yeni aktörler, özel sektör,
gönüllüler
İnsana ve katılımcılığa odaklı
8
12/5/2016
SDGLER: 5 PRENSİP
İnsan
Refah
Barış
Ortaklık
Gezegen
1-5: MDG’LERİN YARIM KALAN İŞLERİ
1. Yoksulluğa son
2. Açlığa son
3. Sağlıklı bireyler
5. Cinsiyet Eşitliği
4. Nitelikli eğitim
9
12/5/2016
6-11: YENİ ALANLAR
6. Temiz su
7. Enerji
9. Altyapı
10.
Eşitsizliklerin
azaltılması
8. İstihdam
11. Güvenli
yerleşimler
12-15: YEŞİL GÜNDEM
12. Sürdürülebilir tüketim ve üretim
13. İklim Değişikliği
14. Denizler
15. Karasal ekosistemler
10
12/5/2016
16-17 KÜRESEL HEDEFLER
16: Adalet ve barış
17: Ortaklıklar
SDG 13 - İklim değişikliği ve etkileri ile
mücadele konusunda acilen eyleme geçilmesi
13.1. İklimle ilgili tehlikelere ve doğal afetlere karşı
dayanıklılığın ve uyum kapasitesinin bütün
ülkelerde güçlendirilmesi
13.2. İklim değişikliğiyle ilgili önlemlerin ulusal
politikalara, stratejilere ve planlara entegre
edilmesi
13.3. İklim değişikliği azaltım, iklim değişikliğine
uyum, etkinin azaltılması ve erken uyarı
konularında eğitimin, farkındalık yaratmanın ve
insani ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesi
11
12/5/2016
SDG 13 ve diğer hedefler
İklim değişikliği bir kalkınma sorunudur ve sadece
sürdürülebilir kalkınma ile bu engeli aşabiliriz…
Geçmişte ve günümüzde sürdürülebilir olmayan üretim ve tüketim, iklim
değişikliği, doğal habitatların tahribatı, türlerin yokolması ve insanoğlunun
hayatta kalması için elzem kaynakların azalması sorunlarının köküdür…
Sürdürülebilir olmayan üretim, tüketim ve kalkınma süreçlerine “azaltım ve
uyum stratejileri” eklemek çağımızın en önemli sorunu olan iklim değişikliği ile
mücadelede yeterli olmayacaktır...
Çözümler genel olarak sürdürülebilir kalkınma doğrultusunda iklimsel
riskleri en aza indirebilecek tedbirlerin alınmasında yatıyor…
12
12/5/2016
Özel sektörün rolü
•
•
•
•
•
•
•
•
17 hedef, 17 yatırım alanı
MDG’lere kıyasla SDG’lere özel sektörün büyük ilgi ve katılımı
Hedeflerin her birine ulaşabilmek için de özel sektörün katkısı şart
Bazı hedefler doğrudan özel sektörü ilgilendiriyor (SDG7, SDG8, SDG9,
SDG12)
Kamu ve özel sektör arasında daha artan sayıda işbirliği gerekli
Kolaylaştırıcı kamu desteğinin ve sivil toplum gücünün buluşması,
akademinin desteği ve tüm çabaların kolektif bir eyleme dönüşmesi önemli
Küresel pazarlarda rekabet gücünü yüksek tutmak için yapılacak yatırmlar
Türkiye’nin iklim değişikliği hedeflerini iyileştrime potansiyeline sahip
Firmaların sürdürülebilirlik stratejilerini uyumlaştırmaları, hedef
belirlemeleri ve etki analizlerini yapabilmeleri için bir araç – SDG Compass
UNDP’nin çabaları
• 2017’de itibaren iklim değişikliği ulusal strateji ve eylem planlarının
değerlendirilmesi ve yenilenmesine katkı
• UNFCCC raporlama taahhütlerinin gerçekleştirilmesine destek
• Sadece Türkiye’de 50'den fazla kamu-özel sektör işbirliği projesini hayata
geçirerek doğru ihtiyaçların doğru ortaklıklarla giderilmesini sağlamak
• Yönetişim platfromları oluşturarak karar verme süreçlerini desteklemek
• SDG’ler ile ilgili tanıtım, bilgilendirme, teknik destek
• Özel sektörün SDG'lere hazırlığını ve ihtiyaçlarını değerlendirecek bir
araştirma
• Yeni projeler – örneğin; özel sektörle işbirliği içinde ev sahibi toplulukların
ve Suriye’li sığınmacıların istihdam ve girişimciliğini teşvik eden, meslek
edindirme becerileri üzerine yoğunlaşan girişimler
13
12/5/2016
KureselHedefler.org
#herkeseanlat
14